Alkmaarsche Courant
Drnkwerk
is speoiaal ingericht
voor het leveren van
spoedeischend
Vraag en Aanbod.
Honderd Oris en Twintigste iaargang.
Zaterdag 11 November.
Brieven uit Weenen.
IMt enze Staatsmachine»
N. V. Boek- en HandeisdrukkeriJ, voorheen
Herms. Coster Zn,, Vourdam C 9, Alkmaar
Economische zwerftochten.
267. 1922.
VERKBBRiSlSTRE MlM 1NO
DE DIRECTEUR der Gemeentewerken
ran ALKMAAR maakt bekend, dat voor
RlIJ. en VGETVERlKEER de niavolgeodo
bru-ggeni worden afgesl-oten, t. w.:
DE WILLEMS-BRUG bij den Accijnstonen
op DINSDAO 14 NOVEMBER a.s. en
DE BOOMPOORTSBRUG, bij. die IJzer-
en Metaalgieterij, op DINSDAG 14 en
WOENSDAG 15 NOVEMBER a.s.
(Nadruk verboden.)
Een mUliardenjuffrouw. W onderlijke
stakingen,
Weenien, 4 Nov. 1922.
Diefachtige dienstmeisjes zijn er altijd ge
weest, ook voor den oorlog. Maar wat wanen
dat vroeger over bet algemeen todi aardige
bescheidene dieveggen! Over de enkele fel
lers", die zij. bij. bet inkoopen voor zich zelf
op de prijzen legden. wil ilk maar niet spre-
ken; dat was eigenlijk geen diefstal, maar de
uitoefentog van een door het gebruik gchei-
iigd recht. Ook over de boter, de stoker, bet
vleescb en bet gebak, die op gefaeinizintoge
wijze verdwenen, zal ik miets zeggenhet was
algemeen bekend en begrijpe'ijk, dat deze
eaten- ten bate kwamen van een mannelijk
wezen, dat maar zelden uit de verborgenbeid
te voorschijn. kwam, meestal een uniform
droeg, soma in de nabijheid van de htosdeur
werd gezien en tot de keukenprinses in een
eekere familieverwantschap stond, meest
al was bet een neef. Ook deze jaehf op le-
veasmiddelen kon niet als diefstal aangemerkt
wordenzij kon beter en juister worden aan-
geduid als weldadigheid of a's verdedigings-
belasting. En ook de echte dieveggen, wier
werken der duisterois door niets waren te ver-
Dntschuldigen, boe gescheiden, hoe over-
leggend gingen zij, behoudens enkele totzon-
deringen te werk. Van 12 zilveren lepels sta-
len zij er een of ten hoogste twee; van een
dozijn zakdoeken raakten er niet meer dan
diie of vier weg, em uit de garderobbe van
mevrouw kozen zij heel bescbeiden een witte
blouse en een eenvoudigen boed, legdien er
nog een paar kousen bij: geen zijden kou-
sen, maar andere, sterkere em een of ten
hoogste twee paar schoenen. In een woord:
zij wilden niet boven bun stand gaan; zij
wi'lden niet imeen® djk worden, maar zij de-
den als de-koopman, die met kldmen omzet en
geringe winst tevreden is en zijn klanten wil
nouden.
Hoe geheel anders is dat nu! In een tijd,
dat er dagelijks met gewaagde en niet altijd
faeel zuivere zaken millioenen worden ver-
diend, stelt ook het diefachtige dienstmeisje
zich niet meer met een gering winstje tevreden.
Zij steelt van. twaalf zilveren lepels precies
een dozijn en van een dozijn zakdoeken nooit
meer dan twaalf. En het is baar totaal onr
verschillig, waaimee mijnbeer en mevrouw
voortaan bun. soep naar den mond zullen
brengen of bun neus zullen sntoten. Uit de
gorderobe van mevrouw neemt zij alle cos-
tuums, alle avond- en baltoilettenalleen de
eenvoiftiige witte blouse laat zij hangem. Kou
sen moeten van zij wezen, als ze in aanmer-
king komen en schoenen interesseeren baar
slechts, voorzoover ze van. ge'akt leer of van
gemengde kleur zijn.
Maar zooals er onder de „Schieber" groote
en genia-le zijn, zoo zijn er ook onder de dief
achtige dienstmeisjes groot-onderneemsters,
die niet meer met lepels en kleeren tevreden
zijn, maar naar wat grooters baken. De dief
stal van zulk een eersterangs dievegge was
eenige dagen langs bet algemeene onder-
werp van. gesprek in1 Woenen. Een groot in-
dustrieel woont in een m-ooic villa. In de
slaapkamer van zijn vrouw is een brandVfije
kluis in den wand gemaakt, waarin alle sie-
radeni en: kostbaarheacn der familie worden
bewaard. Daar was een paarlencollier, een
diadeem met briljanten, oorringen en amir
banden met juweelen, ringenbonbomdoozen,
broches en spelden em meer dergelijks, dat
im O-ostenrijksch geld 1500 millioen kronen
waard was. Mem zal toegeven, ddt het een
groote som is, al zijn bet maar kronen. Dat
alles was, naar het scheen, veilig geborgen,
want de kluis was niet alleen inbraakvrij
maar bovemdien zoo gecontrueerd, dat bij
het openen van de dear een luid signaal
klonk.
Het nette, ijverige em. bescheidene kamer-
meisje, dat sedert een paar weken bij. de fa
milie in diebst was, maar in werkelijkheid een
volleerde dievegge was koos mu den volgenden
d gebaanden weg om de sieraden te ste-
Zij maakte voor Mevrouw het bad im de
aan. de slaapkamer gimjzende badkamer op
zekeren dag opzettelijk veel te beet. De dame
draaide daarom de koudwaterkraam open. Het
Het lytstroomende water maakfte zooveel ge-
ruisch, dat de dievegge den sleutd van de
kluis uit bet handtasdije, die op tafel lag,
kon nemem en de kluis kon openen zonder dat
het doffe alarm-signaal gehoord werd. Toen
de dame na het bad1 het meisje tevergeefs bd-
de en ten slotte naar baar slaapkamer ging,
vond ziji daar de brandkast volkomen leeg,
terwijl met het pieisje nog een paar pelsmam-
tels en kantenjaponnen verdwenen waren.
De politie kon de schuldige kort daama op
grond van de nauwkeurige persoonsbeschrij-
viing opsporen. Zij woonde met baar „Schatz"
in een villa in de nabijbdd van Weenen. Die
beiden beschi'kten over degante Heeding en
velerld moois en waren onder valsche na-
men als echtpaar ingeschrevem. 'Niemandl
had eenige verdenkmg gehad tegenover deze
rustig levende schijnbaar voorname men-
echen. De „damdJ was eenige weken, naar f
heette, naar familie in Hongafije geweesit en
was juist op den. dag van den1 groofcen dief
stal teruggekeerd.
De gearresteerdem bekenden volledig en er
•werden nog eenige van de gestolem voorwer-
pen bij hen gevonden. Maar verreweg het
grootste gedeelte van den buit blijft onvind-
baar. Het dievenpaar weigert elke aanwijzing
en de politie doet tevergeefs modte om de
plaats te vinden, waar de sieraden, ter waar-
d« van sea milliard verborgen zija. De gear-
rwt«si<diea (tdtqaee hadotaa hoi gahdm tn
bewatran. Z!) wfflen blljkbaar da vrijhdcb.
straf, die hen wach't, geduldig uitzitten en
daarna rustig van de vrucbten van hun mis-
drijf genieten. Dam zullen zij ieder wegens
beleediging aanklagen, die hen dieven noemt.
Het onderscheid iusschen „mijn" en „dijn"
is blijkbaar in de jaren na den oorlog ver-
bledkt en het moreele tekort is misschien nog
noodlottiger dan het finandeele. Iernand die
steelt, houdt zich daarom nog niet voor een
dief. Bij een van mijm vrienden was een
nieuw dienstmeisje gekomen. Zij was nog
maar beginneling in het stolen en had twee
zilveren lepels im baar koffer gestopt. Maar
men betrapte baar, haalde de beide lepels fte
voorschijn en zei baar heel duidelijk, dat zij
een dievegge was. Het meisje was er zeer ge-
belgd over en verklaarde onmiddeliijk zulk
een huis te willen ver'aten. „Ik heb de lepels
genomen., dat is waar, maar daarom laat ik
mij nog niet voor dievegge ultschelden. Be-
leedigd over de verregaande bnitaliteit van
Mevrouw, staple zij heen. Dat is de psycho
logic van den itijd na dem oorlog.
Al is de stakingslust gedurende de laatste
4 jaar in Oostemijk weincnt met zoo sierk
ais in Duitscmana, wij lieooen er cocii ook
'genad zoowei m men vorm van sabo:tage en
scraatxuiinoer, ais in dien van lydeiijic ver-
zet. beam met eindc van den ooriog nebben
de bnevenbestellers en de slagers gesiaak't,
da keiiners en de elecd'ia.teits-wei-kiieden, de
nakkers en bofmeestcrs. :De arisen staakten en
de putjesieegexs, de kieei'niakers en de vroed-
vrouwen, de scmolieren en de modistes, de
spoor wegmannen en de banketbakkers, kortr
om er is oijna geen groep in de maatscnappij,
die niet georumc meeit gennaakt van bet voor-
naamste en gewicUugstc recmt van den vryen
man: bet stamngsiecnt. Men geioove ectner
niet, dat bet alujd gewicbtige oingen zijn,
waarom gestaakt wordt. De tijden, 'toen sin
king bet 'aatste, bet uiterste, net wannopige
redmiddel was om hoogs tgewicmuge eiscmen
door te drijyen is al lang voorbij. Men is bij
de keuze van stakingsmouef niet zoo kieskeu-
rig, want men is een vrij man en beeft dus
recmt tot staken. Ofschoon wij dus vertrouwd
zijn met stakingen en er op dit gebied voor
ons geeu verrassingen zijn, kwamen er toch
te Weenen in de laatste weken een paar sta
kingen voor, die de bekoorlijkbeid van bet
nieuwe hadden en die, al duurdem zij maar
1 kort, .toch veel besproken werden,
De eerste van deze beiden was de staking
der huiseigenaren. Ik heb vroeger al geschre-
ven, dat in Oostemrijk de buurders door de
wet beschennd worden en dait er een rem
is aangebracht tegem al te sterke buurprijs-
verhooging. Daar y.l. sedert bet begin van
den ooriog de bouwnijverheid sulstond,
meerscirt te Weenen een sterke woningnood, die
iantastisebfi huurprijzen tengevolge zou beb-
ben. Die wet beteekent dus voor de huiseige-
naars een zware beiasting, omdat zij de eem-
gen zijn, die bun inkomsten uit de buurpenr
ningen niet kunnen doen overeenstemmen met
de ciuurte. De eigenaars loopen dus storm te-
gen deze wet, tot nog toe tevergeels, omdat zij
net goed gesloten iront der muurders, die
veel talrijker zijn, tegen zicb bebben. Zij be-
proefden daarom mu met drastische middel vam
de staking, doordat zij de toetaiing en heffin-
gen weigerden. Maar zij wisten ook den
nuurders (onaangenaammeden te bezorgen.
Men woont te Weenen hooidzakelijk in mui-
zen van meer dan een verdieping. De eige
naars begonmen cfus met de lirten buiten dienat
te stellen. Dat was ecbter te dragen. Veel
lastiger was de afsnijding van electridteit,
gas en water, zoodat de muurders zidi met
noodlidit moesten bebelpen, geen gascomfoor
konden gebruiken en met noodige water tot
de benedenverdieping bij emmertjes vol
moesten halen, omdat daar een kraantje open
was gebleven. Maar juist deze kwelling der
buurders maakte dat de staking geen suc-
ces bad. De buurders bcscbouwden de beta-
ling van een lagen huurprijs als een recbt,
dat door de wet besckermd werd am voeldiem
zich beloedigd, toen de eigenaars bum een
hoogeren huurprijs wiiden aidwingen. Heel
Weenen kwam in opstand en de staking was
geeindigd, voordafc mij nog goed begonmen
was. De buurders vochten als leeuwen om
de ongastoorde beschikking over water, gas
en electridteit en dwongen den portier de be-
lemmeringen te doen ophouden. Maar de
middelen om den portier daartoe te brengen
waren verschillende naar de wijken der stad.
In de voorname wijken werkte men met
fooien, maar in de meer burgerlijke straten
met red.en,eering, met roerende en hartbreken-
de schildering van d'e toestanden', die heersch-
ten onder de in duisteren nacbt omdoliende en
op bet droge gezette bewoners. Hoe meer de
staking de arbeiderswijken naderde, boe dras-
tiscber werden de afweermaatregelen.
Grofheden en scbeldwoorden waren nog
het zachtete, wat de portier, die den titel van
„Hausmeister" draagt, te hooren kreeg. Vaak
kwam bet tot handtastelijkheden, ja in enke
le woningen, waar de spanning nog grooter
was, werd de „Hausmeister" gewoonweg
murw gestagen en uit bet huis geworpen,
waarover de vriendelijke bewoners, naar nun
zeggen., voortaan zelf wCl zouden waken.
De staking ging dus niet zoo ver, dat de
htoseigenaars gelegenheid kregen om de der-
dte bedlrd.ging ten uitvoer te 'brengen, wat in
staat zou geweest zijn om bet gebeele leven
in de stad te verlatnmen. Zij: badden n.l. bet
menschilievende plan om alle voorweipen, die
van slants- of gemeentewege aan de btozen
waren aangebracht, doodeenvoudig te ver-
wijderen1. Daardoor zou niet alleen het post-
verkeer bebben stilgestaan, omdat de brie-
venbussen waren weggenomen; ook de elec-
trische tram: ware stopgezet, omdat de Id-
ding in de meeste straten aan de muren der
btozen zijn verankerd. En ook het telefoon- en
telegraafverkeer was onmogelijfc geworden,
wanneer de etandaards, waaraan op de bto
zen de draden bevestigd zijn, waren wegge
nomen. Zoover kwam het ecbter niet, want de
htoseigenaars gaven er bij1 de drdgende bou-
ding der buurders de voorkeur aan, de sta
king reeds den tweeden dag te doen eindigen
en rich tevreden te stelen met een kras adres
aan de regeering, waarin op intrekking van
de huurcommissiewet v/erd aangedrongen.
Zoo had deze zonderiinge stalking een kort
leven en een roemloos einde.
De andere nieuwerwetsche staking, waar
om- heel wat gelachen is, duurde nog korter,
slechts enkele minuten. Zij nam den vorm. aan
van lijdelijk verzet. In een der earsta opera's
zou «an operetta van Ldbar gaapeeld worden
en da eonrponlst zou zelf dlrtgeeren. Me* vdlo
huis begroette den kunstenaar levendig, toen
hij oprad. Lehar, die een vitstekend dirigent
is, greep den dirigeerstok en zette de ouver-
ture in, die in snel tempo en met een krachtig
fortissimo begin! Hij bad' er echter niet op
gerekend, dat de heeren musici met bun sa
faris niet tevreden waren en daarom juist
voor dezen avond, natuurlijk zeer in 't ge-
heim, tot lijdelijk verzet hadden besloten. Het
orkest begon daarom tot schrik van den di
rigent in plaats van Presto Fortissimo
Lago pianissimo te spelen. De driekwart
maat, die luid en snel moest binnenstormen,
sloop op vilten pantoffel9 en in het tempo van
een treurmarsch voorbij. L6har trachtte eeni
ge maten lang woedend en wanhopig bet
wonderbaarlijke verschijnsel meester te woa>
den. Toen dit niet gelukte, klopte hij af en
verklaarde, niet verder te willen dirigeeren.
Er werden nu onderhandelingen geopend
tusschen de musici en den directeur, die da-
delijk geroepen was. De woordvoerder van
de orkestleden verklaarde in een gepaste re-
devoering, dat bij en zijn collega^s verplicbt
waren muziek te maken en dat zij. dat ook
fed aan hadden. Er stond echter nergens in
et contract, dat zij verplicht waren luid en
snel te spelen; bij zulke lage traktementen
was bet hun te vcrmoeiend om presti fortissi
mo te spelen.; zij zouden liever rekening hou-
den met de geringe gages en zich bij't musi-
ceeren zoo min mogelijk inspannen, wat door
langzaam en zacbt spelen hef best bereikt
werd.
Ook nu was het even als bij de staking der
htoseigenaars het publiek, dat een eind aan
de staking maakte, door op luidrucbtige wijze
voortzetting van de opvoering te eiscnen. De
directeur bet zich daarom verleiden tot de
'verklaring, dat hij reeds den volgenden dag
onderhandelingen over de- salarissen met de
orkestleden wilde onenen, wanneer deze zich
verbonden om heden niet alleen te spelen,
maar ook luid en snd te spelen, wanneer de
partituur dat eischte. Na een. korte beraad-
slaging der orkestleden onderling verklaar
de de woordvoerder, deze voorwaarde aan te
nemen en Lehar kon zijn operefte luid of
zacht, snel of langzaam, al naar hij- wensch-
te en het in de partituur stond, dirigeeren.
Zoo eindigde ook deze buitengewone gebeur-
tenis en Weenen was een .stakingsondervin-
ding rijker geworden.
Dr. E.
VERISLAG DER AEG. REKEN1KAMER
OVER 19211I.
Het verslag van de Algemeene Rekienka-
mier is in zeker opzicbt aangename lectiuur,
omdat elke bladzijde en het zijn er vele!
bet bewijs levert van de nauwlettendbeid,
waarmee tegem onverdedigbare tolgavenl en
bedenkiQlijke kunstgreepjes met ons goede
geld wordt gewaakt. Mam: juist ook daarom
is het weer onaangename lectuur, want die-
Zelfdie bladzijden bewijzen, dat er telkens tot
zwiakiheid, tot onnadenkendbedd of in afkeu-
renswaardige berekening totgavenr worden
gediaan, die nooit mioest-en voorkomen, maar
zeker niet in tijden, waarin de minister van
Financial met groote bezorgdbei-d1 vervuld is.
En tot eer van dien bewindsman moet ge-
zegd worden, dat -blijkems dit verslag de Re-
kenikamer (A. R.) vaak bij: hem steun vondi bij
baar werken en opmerkingen.
De Regeering beeft bet aantal ledenl van
de Rekenkamer sterk wflleni inkrimpen. De A.
R. beeft zicb daartegem verzet, omdat ziji bij
een zeer beperkt aantal leden baar taak on-
mogelijk naar bebooren zou kunnen1 waar-
nemem, vooral als er ook nog ziekte of verlof
of vernindering der leden voorkomt; eni ook
omdat de veelzijdigheid der vraagstukken,
^aarvoor de A. R. staat em de veelsoortigheid
der adm-inistratien, die zij moet controleeren,
een'grodt 't zijn er maar zeven, die men
tot drie wilde bekn-ibbeleni aantal leden
aoodig maakt.
Wij. zullen tracbten zoo beknopt mogelijk
een en ander tot bet verslag aan te stippen
onder, zoo nooddg, samenvattende hoofden.
Crisiszakgn. De liquidatie van de Rijks-
graaninzameling in Gelderland en Noord-
Holland was in 1921 nog altijld niet geein
digd.
De President-Directeur vam bet Rijkskan-
toor voor vte en prnrden schijnt em als zoo-
danig en als liquidateur van bet kantoor nog-
al dit en dat te bebben betaald, dat onver-
scbuldigd was en- dus terugbetaaldi beboorde
te worden. Met die terugbetaling ging het
niet vlot, omdat de scbuldenaar weigerde of
niet te vindem was. Maar de A. R. drong
aan op terugbetaling door den ambtenaar
zelf als er nadeel was, „veroorzaakf door
eigenmachtige handelingen of door zijn be-
wust in strijd bandelien met de betmi gegeven
voorscbiiften." Maandelijks had biji beschikt
over 200 voor reizen naar deni Haag, waar
mee b'ijl voortging tot Augustus 11920, hoewel
hij er April 1919 al opmerkzaam op was ge
maakt,. dat dit strijdig was met de wet. Het
bedrag van ten onrecbte betaalde duurtebij-
slagen was niet na te gaan door gebreken; in
bet pexsoneelregister, maar een bedrag van
ruim dl4i00i.was de Pres.-Dir. zeker schul-
dig. Ook had- bij; beschikt over 1000 oer-
soonlijke toelage, die hem niet toekv a;
over 44!3.'li0 voor diners en lunches, in
boofdzaak ten beboeve van zdjmi secretaresse,
die ook bog 125 kreeg, omdat haar rijlwiel,
buiten den dienst, gestolem was. De Minister
van L., N. en H. vond echter, dat alleen te-
rugbetaald moest worden, wat dat heer ten
eigen bate bad genoten. Maar dan zouden
de iractatie van de secretaresse eni baar ge-
stolen rij-wiel ten koste van den Staat komen.
Naar aanleiding van de Suiherdisiribuiie
is er ook beel wat te doen geweest. De A. R.
bad laanmerking gemaakt op de onvolledig-
beid der gegeven inlicbtingeni; ziji had noch
bij bet Suikerkantoor, nocm biji het Rijksdis-
tributiekantoor (R. D. «K.), noch aan het De-
partement van L., N. en H. diie kunnem krij-
gen. De Minister verschool zicb achter spits-
vondighedert: de A. R. bad gevraagd naar
de overeenkomst aangaande bet drukken der
suikerkaarten, maar die was er niet; bad zij
naar den inhoud gevraagd-, dan zou haar
die wel zijn meegedeeld. Dus lijldelijk verzet!
De Mlnisterraad zou- besloten bebben vol-
gens de minimumtarieven voor de grafiscbe
vakken te laten werken; maar dat bleek on-
juist. Er wareft meer suikerkaarten ingele-
verd, dan er wettelijk waren; uitgegeven. De
Minister beweerde, dat die meerdere misdruk
■zouden zijn geweest «f dat het valecha kaar-
ten waren. Maar daar op moenide de A. R. dat
stokerkaarten geldswaardig papier waren en
dat dus alle misdruk vermetigd bad- moeten
worden: het toezicht bad dus outbroken, en
toch verklaarde Minister, dat de verant-
woording van het papier geneel „een genoe-
gen van bet R. D. K" had plaats gebad;
maar die verantwoording was niet aan de
A. R. vertoond.
'Met de melkdtstrlbutle was ook niet alles
in orde. De gemeente Goor had naar bereke
ning 2932 meer ontvang-en, dan op grond
van het bevolkingsdjlfer en bet ran too en in
rekening bad kunnen worden getoracht. let?
dergelijks bleek ook voor andere gemeenten
te gelden en de A. R. stelde voor een ©n-
derzoek in te stellen. Maar de minister ver-
wachtte daarvan weinig heil en liet de zaak
blauw-blauw.
Ook voor bet bewaren van aardappelen
was te veel betaald. Dat bewaarloon zou
gelden voor den wintervoorraad en voor de
reserve-hoeveel'heid. Miaar bet R. D. K. bad
voor alle aardappelen maar bewaarloon uit-"
gekeard en zoo waren o.a. 196.S89 09,
35.694.84 en J 62.926.66 M te veel uitbe-
taald. Zelfs was er bewaarloon uitgekeerd
over een jaar, waarin geen aardappelen wa
ren bewaard. De administratie van dat RID.
'K. liet frouwens nogal een en ander te wen-
scbeni over, want voor posten van te zamen. 3
millioen gulden waren geen of alleen onvol-
ledige bewijsstukken aanwezig. Het ging
soms wat vreemd. Zoo bad een liquidateur,
die op 231 Mei 1919 eervol was ontslageni,
zelf maar f 133.33 ingehoudem voor de rest
van de maand Mei.
Staatsmijnen. Over dit onderwerp heeft d'e
A. R. heel wat te vertellen. In 1918 en 1919
was voor de Staatsmijnen te Nieuwer-Amstel
een dynamietfabriek gebouwd, die '116.600
had gekost benalve aanschaffing van machi
nes en grondstoffen. Die fabriek is buiten
gebruik gesteld em mem was zoekemde naar
een andere bestemming. In Januari 1921
werd door de drectie der Staatsinujnem te
'a Oravemhage een verkoopkantoor geves-
tigd voor alle producten der Staatsmijnen.
Vroeger wias die verkoop geschied door het
Handelsbureau te Heerlen., maar in dem cri-
sistijd- warern de bemoeiingem overgegaan op
de Rijikskolemdistributie. Men zou meenern,
dat na de distributie bet bureau: te Heerlen
weer zou optredem, maar (zie boven1) een
nieuw kantoor werd te's Gravenhage geves-
tigd in een deftige wijk, met aan bet hoofd
een Directeur- en twee adjunct-directeurem,
aan wie een veertigtal personem waren- toe-
gevoegd. 'Natuurlijk komien boven de trakte
menten en loonen1 n-og reis- en verblijfkosten
'van controleurs uit de mijnstreek. De Direc-
tie detr Staatsmijnen berichtte, dat de op-
brengs't der mijmem zoo was toegenomen, dat
Wet kantoor te Heerlen1 onvoldoende was; dat
men's Gravenhage had- gekozem als gunstig
gelegen en1 dat zulk een1 kantoor in een goede
wijk moest liggem em ook uiterlijk van wel-
stand moest getuigen. E-igen;lijk 'kwam de vest-
tiging van dat iHiaagscbe kantoor op bezuini-
fing n-eer. Ten overvloede bleek, dat de
taatsmijqen ook nog 200.000 badden ge-
stor.t wegens ovexneming van alle aanckelen
van een brand-stoffenhandel te Utsrecbt. De
Dixectie der -Staatsmijnen bad n.l. vrijheid
g-ekregen om 5 ton te besitedem voor 'het aan-
koopen van opslagplaatsen en magazijnen op
verschillende plaatsen. En nu was deze faee-
le vennootscbap maar overgenomen, omd-at
daarbij- opslagplaatsen behoorden. De A. R.
vond bet wat vreemd, dat er nu te 's-Gravem-
ih-age en te Utrecht een, verkoopkantoor zou
zijn en vro-eg wat de bedoeling was. Uit het
:antwoord bleek, dat de Minister alles goed
vond.
Zoo is bet niet te verwonderem, dat bet di
vidend der Staatsmiijneni niet te hoog wordt.
Daar wordt nog al wat uitgegeven. Een af-
deelingschef, die van 1 Aug. 1919 tot 1 Febr.
H9'21 geen dienst deed, zag op laatstbedoel-
den datum zijn trakitement van 4!800 plot-
selimg op 9600 gesteld en'de chef van d'en
administratieven dienst kreeg toen ook het-
zelfde traktement, dat b-ooger is dan de hoog
ste lambtenaren genieten. De Directie der
Staatsmijnen! beriap zicb op booge traktemen
ten bij. particuliare ondememiingen. Maar op
2 Juk 1921' werden1 de salarissen der beide
bedoeldie ambtenaren weer verboogd tot
144'OQ eni 12000, bebalve nog emolument
ten en tanttemes.
5 chade vergoedingin, graUficaties, enz.
Dat is een zeer geli-efdl onderdeel van den
Staatsdienst; wij zullen zeer kort enkele voor-
beelden geven.
Een Belgiscbe landbouwer, die f 3500
vroeg wegens door militairen aangericbte
scbade, kreeg 1500.
De Minister van L., N. en H. wilde scha-
devergoeding toekennen a-an een drukfcerij
wegens stijging van de prijzen van aangeno-
mem dr-uk- en. bindwerk, zonder dat biji over
de gevens beschikte om de juisfcheid van
bet bedrag na te gaan.
Aan een aaanemersf inna was ten onreehte
29.5i51.9l8 uitbetaald wegens rente van bij
een bamkinstelling opgenomen gelden. Het
bedrag zal terugbetaald worden.
Meermalen werd scbadevergoeding aan
aannem-ers uitbetaald 'enkel op advies van
deni Riiiksbouwmeester zonder accountantson-
derzoek.
Met ingang van 1 Jan. 19210 werd een
Directeur van het nieuwe academiisch zieken-
buis te Leiden benoemd, maar in Aug. 1921
was zijn ambtswoning nog niet klaar. en
dienkelijlk was er met den bouw nog niet be-
gonnen. De benoemde mocbt te Bergen
(N.-'H.) women, -kreeg vergoeding voor huis-
lur- en voor reizen naar Leiden: en aat zou
duren tot Februar 1922. Maar intusschen
zijn gelden aangevraagd voor den aankoop
van een> vma te Leiden) waardoor de te bou-
wen ambtswoning verval-t.
Ten) beboeve van O-orlog waren- goederen
gelevardl op bons, die door een sergeant wa
ren afgegeven. 'Da leverancier eischte
f 2252.56 en de Minister van Oorlog was
bereid die te betalen, maar de A. R. vond- de
prijs wat hoog en de scbadevergoeding werd
bepaald op 1610.
Eenige aangekochte perceelen! in den
Haag, die nog niet voor net bepaalde doel
werden gebruikt, werden gedurende drie ja
ren gratis ter bewoning afgestaan aan werk-
liieden van de Lamdsgebouwen. De Minister
van Finaneien beloofde daar een stokj-e voor
te steken.
Een bureelambtenaar biji P.T. en T., die
ondanks tekortkomingen eervol ontslagen
was, 'kreeg eenl uitkeering van 2170, waar-
•p hiji recht kadi; maar hij kreeg eok nog een
gratificatie van f S2S® om im cm ge9«genik»d
te zijn met zijn gezin naar Amerika te gaan
om daar een hem aangeboden bebrekking te
aanvaarden. iDe A. R. vond diit wat kras; wij
ook!
Eien lid van de Tweede Kamer, vroeger
ambtenaar, genoot toen 120 kindergeld,
maar bleef dat innen, toen bij Kamerlid was
en dus geen ambtenaar. Het terugvordpren
vond de Minister van Water$taat wat erg
daarom werdl aan een comptabel ambtenaar
een gratificatie van 1201 toegek-end om die
som in's Lands kas te storten; N.B. om
wet-tig te zijn!!
Nog zoo iets. I-emand moest cement leveren
voor het Rijk te Roarmiond en te Linue. Bij
te late levering beliep biji boete. Op zijn ver-
zoek leverde 'ii| te Beegdem eni te Horn (ook
in Limburg). (De man werd van boete vrijge-
steld, omdat die bedongem was, als hij te
laat te Roermond en Linne leverde en daar
'had hiijl niet geleverd! (Mooi gevonden. Red.)
Maar de A. R. maakte bezwaar en de boete
van 2890.25 werd ingehouden. Maar een
poosje later wetnd met goedvindem van den
Minister bepaald dat de te Beegden en Horn
geleverde cement geacht werd te Roermond
en Linne te zijn geleverd en dat de verlating
te wij'ten was aan d'e levering te Beegden en
vorm, waardoor zij niet te Roermond en Lin
ne kon plaats hebben. En toen kreeg de le
verancier zijn 2860.26 terug! In gewoon
Nederlandsch beet zoo iets als fcnoeien; in
ambtenaren- en departementstaal beeft het
een anderen naam.
Later meer!!
(Been dfenstaanbledingea.)
Jb. HARTLAND, Koningsweg B 69,
Handel in 2e handscn Kinderwagens, Sport-
karren, Ledikanten, Bedden enz. KONING3»
WEG B 69 naast Klaas Verwer.
TE- KOOP -GEIVR-AAGD EEN CANA-Pe
met vier bijpassen-de Stoelen.
Adres Voorstraat 48- Egmond a.Zee.
Gebrtokte UNISLUITHAARO met drcul.
en verbreede voorsprong fabrik. J. Jaarsma
b 100 te koop -aangeboden.
.j -Te zien ZAAD'MARKT no. 90.
Gebrtokte GASIiNISLOITHAARlD fabrik.
Hoube TiE iKOGP AANOEIBODEN b 50.
Te zien ZAA'DMAR'KT 50.
TE 'KDGP een goed onderbouden ge-
emailleerd FOR'NUIIS.
Te bevragen v. d. WOUDESTRAAT 75.
TE KOOP een goed onderbouden HlEiE-
REINiFIETS. Te bevragen Bergen, Prinse®-
selaan 30.
Electriscbe Omamenten te koop, 1 Electr.
kroon 14, 1 bandlamp met zijoe valiant
14.60, 1 Eilectr. gangornament 3.
Adres 2e LANDDWARSSTRAAT F 20.
MOTORLAMlP. Te koop Motcrlamp
(carbid) als nieuw, en Gramopboon met
120 nu-mimers.
DIJKGRAAFISTRIAAT 9.
MOET WEG. Een gramopboon met pla-
tenkast en 20 nummers. Spotprijs. S'i A-
TIQN-STRAAT 22.
Gebrtokte docb beste iHElERENRlI-JWHE-
LEN TE KIOOP biji P.M. DE VRII'BS, rij-
wielbandel, iHeerbugowaard Zui-d.
G. STRiOGKER beeft nog alle soorten
2e handscb KA-CIHEILS waaronder een zoo
goed als nieuwe -Salamander, grootste -num-
m-ar. NIEU W-L.A ND ERSI NOEL 1.
TE KIOOP een MANTELOGSiTUUM,
maat -46, kleur donker.
Adres BAGIJNESTRAAT 9.
TE KOOP AANGEBODEN 6 STOELEN
en' TAF'EIL, goed onderbouden.
STUlARfllSTRAAT 74.
1
D'E VERDEEL1NG DER GOEDEREN.
I.
Na onze beschou-wingen over de productie
der goederen en de daarmee verband houden»
de onderwerpen, hebben wij eenige onderwer»
pen bestudeerd ten nauwste samenhangendo
met de verdeeling der goederen. Spoorwegta»
jrieven, kwesties van vrijhandel en protectie,
ontwikkeling van verkeersmiddelen, en al die
onderwerpen, die in den laatsten tijd onze
aandacht in beslag namen, hangen samen met
de verdeeling der eens geproduceerde goedea
ren. Begrijp mij goed, waarde lezers, ik bedoel
niet -de zoo dikwijls aangehaalde ..verdeeling
der aardsche goederen." Die woorden worden
meestal gebruikt voor politieke en a-ndere
nietseoonomische doeleinden. De verdeeling
der goederen, die hier bedoeld' wordt, is met
een zeer eenvoudig voorbeeld duidelijk te man
ken. De bakker produceert brood krachtens
zijn beroep, en bij prodUceert willens en we<
tens meer, veel meer, dan hij zelf kan verbrui*
ken. Dit brood nu moet worden verdeeld ona
der diverse verbruikers, en het heeft zijn einda
bestemming pas bereikt, wanneer het voor het
gebruik gereed is. Sommigen beweren, dat da
verdeeling om bovengenoemde reden, dus dat
het pas ^ijne eindbestemming bereikt heeft,
zoodra het klaar is voor het gea of verbruik,
een onderdeel vormt van de productie. Andea
ren maken de tegeniwerping, d:at productio
steeds een technisch element van vervorming,
liefst veredeling beteekent, en dat door do
verdeeling do producten geen technische vera
vorming of veredeling ondergaan. Bovendien
wanneer is b.v. brood voor het gebruik gea
teed? Als de bakker het heeft afgeleverd, of
als het gesnedea op tafal staat?
Naar uijma aiiwi.ng moat da
