m 1 Iff m M DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Nederlandsche Landbouwbank No. 288. Honderd Tier en twintisrste Jaar gang. 1922. 30 NOVEMBER DONDERDAO KONINGSTRAAT hock PIETEBSXRAAT Dit mummer besiaat nit 2 bladen. Abonnementsprijs bij yooruitbetaling per 3 maanden f2—ft*. per post f2.50. Bewijsn. 5 ct. Adrertentiepr. 25 ct p. regel, grootere letters naar pUa,twn?mt& Brleven franco H.Y. Boet- en Handelsdr. y.Il Herms. Coster Zoon, Yoordam C9, Tel. AdmiiiMx. Ho. 3. Bedactie Ho. 33. Buitenland DirecteurG. H. KRAK. HoofdredacteurTj N. ADEMA. DE CONFERENTIE TE LAUSANNE. Uit telegrammen uit Lausanne blijkt, dat aldaar evenals elders een pijnlijke indruk werd teweeggebracht door de terechtstelling der Grieksche ex-ministers te Athene. Of- schoon de positie van den Griekschen verte- genwoordiger, Venizelos, op de conference daardoor zeer moeilijk is geworden, is men in Londen van meening, dat het werk en. de be- sluitten der conference er niet merkbaar door zullen worden be'invloed. Wat b.v. West- Thracie betreft, is het duidelijk, dat de over- eenkomst,welke tusschen de geallieerden is bereikt, feitelijk eene zaak is, van evenveel belang voor de andere staten van Oost-Euro- pa als voor Griekenland. Gistermiddag verscheen Venizelos niet op de zitting van de commissie voor de iterrito- riale kwesties. De bespreking der kwestie van .de eilanden voor de Dardanellen zal mor- gen in het bijzijn der Russen aanvangen. Een rapport van de sub-commissie voor de demilitairiseeririg van bepaalde eilanden in de Egeische Zee werd aangenomen, met eeni- ge reserves der Turken op bepaalde punten. DE A.S. BIJEENKOMST TE BRUSSEL. De Fransche premier, Poincare, heeft zijn Engelschen ambtgenoot, Bonar Law, doen weten, dat hij geneigd is zich de volgende week naar Londen te begeven ten einde met de Britsche, Italiaansche en Belgische minis- ter-presidenten de kwesties te bespreken, wel ke met de financieele conference te Brussel verband houden. DE EXECUTIES TE ATHENE. Naar uit Lausanne berichit wordt, heeft Ve nizelos den wensch geuit, wegens de dood- vonnissen te Athene zijne functie op de confe rence neder te leggen. Naar uit Washington bericht wordt, liet het departement van buitenlandsche zaken door aen Amerikaanschen zaakgelasCgde te Athene, Caffery, officieel protesteeren tegen de terechtstelling der ex-ministers. In den Italiaanschen Senaat gaven) Bolati, de president van den Senaat, Titoni en de minister van oorlog uiCng aan hun veront- waardiging, opgewekt door de terechtstel ling van de oud-ministers. De Grieksche ministeraad onderzocht gis- ter den toestand, in het leven geroepen door hetvertrek van den Engelschen gezant en be- sloot de ontwikkeling der gebeurtenissen af tewachten. HET HERSTEL VAN OOSTENRIJK. De Oostenrijksche Bondsraad heeft het programme tot herstel niet goedegekeurd; de meerderheid en de oppositie bescMkten elk over 24 stemmen, doordat een deel der meer derheid niet aanwezig was. De regeeringsvoors'tdlen gaan volgens de grondwet naar den Nationalcti' Raad terug, die op morgen is bijeengeroepen en tot Zon- dag de wetten opnieuw zal behandelen. Doordat in den Bondsraad bij gelijkheid van stemmen geen besluit tot stand is geko- men*, is eene verdaging van 8 weken ingetre- den. EEN BLOEDIGE BESLAGLEGGING. In het S-paansche gehucht Oillarey werd 'n deuirwaairtier, die, bijgestaan door gendarmes, beSlag moest leggen bit inlwomers, die weigar- den bepaalde pacbtgelfden te betaHen, door 2000 stakende arbeiders nit) aangrenzende dorpen aangevallen. De gendarmes maakten gebruifc van hluin vnurwapens. -'Dlie personen werden gedood, acht igewomd, dlertien kregen kneuzingen. KORTE BERICHTEN. Deze week heeft men in Engeland voor het ecrst draadloos een concert in Amerika gehoord, gedurende meer dan een uur. De muzikanten zaten in Newark, New Jersey, 6000 K M. van Londen. De „hongerstaakster" Mary Mac Swi- ney is uit de gevangenis naar een ziekenhuis gebracht, waar zij .nu s'tervende is. Een gemeenteraadslid te Vernois les Ves- vres (Zuid-Frankrijk), dat den burgemeester Landru" noemde, is deswege veroordeeld tot 16 francs boete en de rechtskosten. Het woord „Landru" werd opgevat als een belee- diging. De regeering van Angora verklaart, dat alle scholen voor kindei'en van buitenland sche onderdanen, waaronder ook de Ameri- kaansche scholen, aan het Turksche toezicht zullen worden onderworpen. Een storm, die dezer dagen in de Mid- dellandsche Zee woedde, heeft, naar de „Petit - Pirisien" uit Tunis verneemt, talrijke schip- breuken veroorzaakt. Verschillende vis- schersbooten zouden met man en muis zijn vergaan, bij andere scheepsrampen zouden de opvarenden nog gered zijn. Uit de automobielbelasCng in Frank- rijk blijkt, dat er in 1921 voor 353.123 mo- torrijtuigen belasCng is betaald, n.l. voor 2083.770 automobielen3131 cycle-cars; 13 358 motorrijwielen met zijspan en 42.864 motorrijwielen. In 1921 is het aantal gewone auto's toegenomen met 50.457 stuks. Het Praag9che blad „Lidowe Nowini" meldt uit Oderberg, dat de poliCe aldaar een hoooverraadaffaire op het spoor is gekomen. Reeds zijn vier personen gearresteerd, waar onder een algemeen geacht Duitsch burger der stad. De ontwapeningsconferenCe voor Rus- 1 and en de Randstaten zal heden beginnen. De Rus Litwinof zal voorzitter zijn. Naar verluidt zou het gerucht over een voorgenomen aanslag op den ex-rijkskanselier dr. Wirth berusten op grootspraak en ge- wichtigdoenerij. De in verband met die ge- ruchten destijds reeds gearresteerde Berlijn- sche koopman is weer vrijgelaten. Een kwart miUioen Christenen verlaten op het oogenblik Turkije en Klein-Azie. Te Boedapst zijn 16 Amerikaansche consuls uit Italie, Zwitserland, Duitschland, Polen, Tsjechie, Oostenrijk en de Balkansta- ten aangekomen, om met den consul-generaal te Boedapest de midden-Europeesche econo- mische kwesties te bespreken. Men is voorne- mens, gedurende verscheidene dagen te be- raadslagen. 11 11 —I Aan die anilinefahridcen he Ludwigs- haven in Duitschland waren drie arbeiders ontslagen, die zonder verlof te vragen hun werk hadden verlaten om een vergadering van de communistische bedrijfsraden biji te wonen. De andere arbeiders legden toen het werk neer en nu is de heele industrie aldaar zoo goed als stilgelegd door een sympathie- staking. Te Inssbruck (Oostenrijk) heerscht se- dert eenige dagen een hevige sneeuwjacht. In de stad ligt de snpeeuw Vi M. hoog, zoodat het tramverkeer'stilstaat. Het verkeer op de Mittelwaldbahn is eveneens onderbroken ten gevolge van de talrijke lawines. Gisteravond is tengevolge van een on- bekende oorzaak in de haven van Danzig brand uitgebroken, waardoor een groote hou- ten loods, waarin groote hoeveelheden stuk- goederen waren opgeslagen, geheel is ver- nieud. De schade is nog niet te overzien Langs de kust van de AdriaCsche Zee heerschte Dinsdag een hevige storm. Zeven- tien te San Benedetto thuisbehoorende vis- schers verloren iherbij het leveai. Staten-Generaal EERSTE KAMER. In de zititng van gister was aan de orde de wijziging van het INVOERRECHT OP SIGAREN. De heer Van Embden (V.-D.) bestreedt dit ontwerp, dat aan twee onvereenigbare motie- van, n.l. fiscale en protecConisCsche, ontspro- ten is. De compensatie die hier geboden wordt is veel te hoog. Uit een oogpunt van werkloosheidbestrijding verdient dit wetsont- werp geen aanbeveling, terwijl het gevaar van represailles oplevert. De heer Dobbelman (R.-K.) juichte het wetsontwerp toe; de sigarenindustrie heeft het van noode en het houdt rekening met de gewijzigde omstandigheden. De Minister van Financien, de heer De Geer, zette uiteen, dat het wetsontwerp pro- tectionistisch is, doch een technisch karakter draagt; het kan niet als een antecedent wor den beschouwd. Het wetsontwerp werd aangenomen met 33 stemmen. Vo6r de geheele rechterzijde be- halve de heer Croles (A.-R.), zoomede mevr Pothuis-Smit (S. D. A. P.). QHO'NIDWEmSHERlZTENING. De heer !De Vos van iSteenwijk deeide mo de, dat d'e meerderhddl der Ghr.-H'istorische fractie zal stemmen voor de voorstel'len. Die ledeni zullen echter tegen het 'evemrediig kies- rechit eni tegen verhoogdle schadelioosstteffing eni pensioen der tweedie kamerleden stemmen. 'De heer De Gijselaer moCveerde zijn stem tegeni hoofdstuk 3 en de addj^oneele arCke- len. (De heer Verk'outereni (had! beziwaar tegen de regeling der trobnopv (De heer van) Embdlen zajl voorstemmen hioewel niet met geestdtift. |De heer Idenbung zeide, dat de inieeste le- die nzijner flracCe voorstemmen, HoiOfdstuk I werd aan;genomen met alge- meene stemmen, h0'0|fldl9tuk 2 met 1 stem tegen (die van den heer Croles)hoofdsiiuk 3 (van de Staten-Generaal) met 33 tegeni 9 stem'- men; hoofdlstuk 4 met 1 stem tegen- (die van den heer Crolles)hoofdstuk '5 en 7 en 8 met allgemeene stemmen; hoofdstuk 3' met 37 tegen) 3' stemmen. Die Additiioneele Artilkiefcni werden aange nomen met allgemeene stemmien. De voorzitter bracht een woord van hulde aan den minister van) binnenlandsche zaken der in die bedoeliing.vani spr. de Kamer op 19' December weder bijeen ite brengen. Hlerop werd- de vergadering' te 3 u. 2'5 mini, geslioten. TWEEDE KAMEiR. In de ziting van gisteren was aan de orde verschillende Stemmingen. Het amendemenit—Vfeser van Yzendoom tot af&chaffing van het stoomvaartuig voor den politiedienst op de Zeeuwsche stroomen wordt ingetrokfcen, nadat minister De Geer den post met 4000 heeft verminderd. De begrooting van financien werd' aangenomen zonder hoofdelijtoe stemming. Een amende- men't—Oud omd e watarstaatsbegrooCng te verminderen met 1 om uit te spreken, dat de ambtenaren niet tot referendaris moet wor den bevorderd, werd aangenomen met 48 te^ gen 19 st.de post ridderorden van hoofd stuk 2 staatsbegrooCng werd goedgekeurd1 met 52 tegen 15 stemmen. Het hoofdstuk werd aangenomen zonder hoofdelijke stem ming. Voortgegaan werd met behandeling van de onderwijsbegrooting. De heer Van Wijnbergen vroeg meer steun voor het insCtuut voor doofstommen en blin- BIJBANTOOR ALKMAAR is verplaatst naar den. De minister zal diligent zijn. De heer Stulemeyer hetoogde, dat de wei- gering van steun aan de nieuwe nijverheids- scho'len, die door de gemeen tebes turen wor den noodig geacht, strijiddg is met de wet. Mej. Groeneweg vroeg meer steun voor het vabonderwijs aan meisjes en voor de Ln- dusCieschooi aan de rechter Maasoever te Rotterdam. De heer J. Ter Laan is het eens met den heer Stulemeyer. Spr. vroeg voor Vlaardingen een ambachts- school. Mej. Westerr an sloot zich aan bij de vorige sprekers. De heer K. Ter Laan laakte de hooding van den minister ten aanzien van het nijver- heidsonderwijs op het plaitteland. De heer Van Der Molen steunde het be- toog van den heer Stulemeyer. De heer Duymaer Van Twist vesCgde de aandacht op de belangen van kinderen van kinderen van de Zuiderzee-visschers in ver band met de drooglegging van de Zuider zee. Minister tie Visser meende dat zijn hoo ding niet strijdig is met de wet. De omstan digheden dwingen hem tot groote zuindgheid, ook al betreurt hij1 dat en al doet hij het mo- De heer Van Zadelhoff wenschte dat ook onderwijzers lid van de oudercommissies zullen leunnen zijn. De heer Bulten opperde bedenkihigen tegen den pensioenaftrek voor onderwijzers. Minister De Visser zag geen redan om van d'ien aftrek af te zien. De Jheer Schreurer stelde een amen dement voor om subsidie voor deni Ned. Boksbond te schrappen. De minister nam het amendement over. De heer Van De Bilt meende dat ook voor het onderwijs van Hoillandsche kinderbn in Duitschland iets moet worden gedaan. Ook de Brusselsche school blijft gesubsidieerd. De minister wees er op, dat de school te Brussel oude rechten heeft. Bij de zevende afdeeling (kunsten en we- tenschappen) werd de vergadering verdaagd tot heden' een uur. Biimenland. DE FINANCIEELE TOESTAND DER PROVINCIE NOORD-HOLLAND. De Centrale Commissie voor Bezuiniging uit de Nederlandsche Maatschappij voor Nijver- heid en Handel te Haarlem, dringt in een adres aan de Provinciale Staten' van Noord- Holland er bij dit College op aan', dat het zich bij de behandeling van de provinciale begrooting voor 1923 met de uiterste zorg rekenschap zal geven van den financieelen toestand dier provincie en van de vooruitzich- ten, die de naaste toekomst biedt, ten einde een welomlijnd plan op te stellen tot zoo spoedig mogelijk herstel van gezonde finan- cieele toes tanden. Adressante wijst op het groote bedrijfsver- lies van de P. E. N. (minstens 6K millioen gulden) en constateert dat, daar in het Wa- terleidingbedrijf tot dusverre steeds grbote bedragen zijn gestoken, totaal bijha 10 mil lioen gulden, en in de eerstvolgende jaren nog wei een gelijk bedrag noodig zal zijn, dit bedrijf in de eerste 20 jaren wellicht nog niets voor rente en aflossing zal kunnen be- talen. Adressante geeft verder eenige vergelijken- de cijfers omtrent de belastingen en schulden van Noord- en Zuid-Hblland, waaruit blijkt, dat Noord-Holland volgens de begrooting voor 1922 moest heffen 5509 per 100 inwo ners, tegen 1815 in Zuid-Holland. De schuldeen van ZuidLHolland stgen van 6% millioen gulden in 1914 tot 9 K millioen gul den in 1922; die van Noord-Holland) van 4.6 tot niet minder dan 65 millioen. Adressante acht't bewezen, dat het provin- ciaal bestuur ongeschikt is voor het beheer van bedrijven en verwacht veel goeds van eventueele overneming der bedrijven door particulier beheer, zij. het dan ook met kapi- taalverlies. Ten slotte spreekt adressante den wensch uit, dat de Staten z,ich bij de behandeling der begrooting ruim den tijd gunnen1 om het financieel beleid te bespreken en spoedig maatregelen tot verbetering zullen nemen. DE CO'NFERENTIE OVER HET VOL KENIR'ECIHT. De N. R. Ct. kan mead'eelten, d'a't tiia Ne derlandsche regeering die ui'tnoodiging om zich te lafem vertegenwoordigen in dig com missie van junisiten, die tengevolge van een besluit van die comlferetmtie van Washington is in het leven geroepen ter bestudeering van de vraag welke aanivullingen of wijzigingen in de bestaand'e regeling vain het volkenrecht noodsig zijn door het gebruik van vroeger nog niet bekende mididelen van oorliogvoering, aangenomen. HET NEOERLANOSOH OEZANT- SCHAIP BIJ DEN P'AIUS. 'In die onlangs te Utrecht gehoiudeni Al'ge- mneene Vergadering van die Hervormde (Ge- reformeerde) Staatsparitijl werd besloteni een adres aan de Regeering Idles Lands te richten, •waarin verzocht wordt alisnOg de op de (jfaiatsbegrooting voor 1923 voor het Neder- landsch Oezantschap bij! deni Pans uitgetroki- ken post van f 10.000 te doen vervallen A dr. verzoekt t'evens de .Ledem van ide Twee- de Kamer het initiatief te nemen- tot indienEng van een voorstel in dlen geefet. Adr. overweegt o.m. dat dit gezantschap, naar ha-ar overtuiging, bdteekemt een „onver- antwoordelijk prijsgeven van een kostellijk stuk van onzen duurgekochten nationalen roetm van Protestantsche vrijlheid aan het 131- tra-)Montanisme dat door geen enfode politie- ke ned'eneerin'gen kan worden- verontsch-ufdigk of aannemelijk gemaakitf, en wijisit crop, dat than®, nu de Regeering zuTk een sfcreven naar bezuiniging aan aen dag legt, onge- twijfeTdi het juifete oogenblik gekoin'eni i® om deze post op, de Staatsbegrootiog te doen vervallen. PROVINCIALE STATEN VAN NOORDJHOLLAND. In de vergadering van gifeteren was ingo- komen een) voorstdl van de heeren Ceton en ■Vader om den post op de begrooting inzake werkeToosiheid te brenigeni van 200.00© op •1 milTitoen-. Aan den. heer Westerhof world gdegertheid gegeven, het Dinsdag inigediendie voorstel ■vaii hem en( dleni heer v. d. Vail1 beireffende steun aan tu index® toe te lichten. ]Hij, zeidie, diat de tuimderiji eieni ziekteproces aan het door makenj is; er was een groote noodtoestand. Spr. had op zijn vraag aan Ged. Staten, wat dat college voor de tuinldierfe wilde doen, geen hem bevrCdigend antwoordi ontvanigen; van- daar het initiatief-voorstel. Ged. Staten wil- den wachteni op nadere gegeven®, maar die kunnen hiet andters beva'ttenl dan een uiteen- zetting van den- noo:d onder, de tuihder®. Spr. Iioopte, d-at Odd. Stateni het voorstel zdllen- overnameni, en deed dan nog eenige mededee- lingen. De omzet was het laatete jaar ruim 6 millioen mindler geweest dan het vorligen eal dit jaar noig wel erger worden. Spr. meende daaram, dat er voorde overheid alle reden was, de tuinderijl niet maar te l a ten doorziefcen. De toestand was onhoudbaar, eni van het rijk was gaenl feteun te verwachten. tMaar al) kiwam er wel rij'kssteun, dan nog be- hoorde de provincie in te grijpen. Zij behoor- de onlmiddeliijk geldeHijken steun te geven, anders zal1 een belangrijk deel van. onzie niji- ivere bevolking moeten onldergaan. iSpr. was oVertuiigd!, dat steun zall bated, want'die toestand!-was voor yerbetering vab- baar, op die wiize, die het voorstel aangaf. i^ok zou misscnien de provincie de boeren1- leenbanioen in fetaat kunnen stallen, Voor- schotten te gevien. Voorts bfepleitte spr. het instellien Van de in het Voorstel genoemde commissie. ^iet oprichteln van een toonkamer lih Enlgeland zal eenige ti-ertduizenden gul dens kosten. H'Ct voorgestelde crekliet van 200.000 was maar een begin. De som zou mteclhien gesplitst kunnen- worden in een. som voor meer concreten steun en een deel voor steun, te verleenen door mSidldel van banken. )De 'heer Ceton Verdedigde het hiarhoven genoemde voorstel inzake steun aan werkloo- zen. Het aantal werkloozeni in de provincie, trouwens overal, nam steeJdis toe; er was over all een streven mierkbaar naari verlenlgfJng van den. arbeiidstijld, er. moet dus tech wel produC- tief werk zijn. De door,Ged. 'Staten voorget- fetelde siteun Van 200J0001 voor 10.000 werkloozeni Vas veel te wteiniig. Spr. hoopte, dat Ged. Stateni alles zullen doten om de werkgelegenheid in d'e proVinci'e te vergroo- ten. Als loon zal het gewone standaardloon tooetem betaalti.) wordlen; men) mag da-ar niet. beneden gaan. Een sonn van 200.000T was absoluu't onvoldoende; met mteder dlan ben millioen zal geen voldtoenlde hulp kunnienl ver- leend worden. De heer Kooiman voerdle daama het woord! lidzake die heffing Van opcen'ten, met betrc?k- king waartoe door hem1 eni anderem in de vo rige verga-dlering bet voorstel was imgedi'end 20, 20, 20, 6 en, 6 opcenten ife -heffen op de rijksinkomstenbeTaBting iin plaafls van 26, 26, 24, 12- en 12. D'e opcenten zijn altijld, Vat opbrenigst 'betreft, ver boven de raming go weest. Verwacht mag worden dat naar de voorstellen van- Ged. Staten oVter de diensten 1920, 19211 eni '1022 eeni ovehsChot zou ont- staiani, dat vermo>edelijk -tu'sschietni 12 _-en' 1'5 millioen zal liggen. Dit achtte spr. niet toe- liaiafb'aar. Bij) aanjieming van het __vooAtel bleef op de begrooting 1923- nog bijna, een millioen over voor onVoorziiene uitgaven. De ramingen zijn zeer naar tieni veiligen, kant gemaakt. De heer Hooy zal eenige korte algemeene beschiouwiinigeni hodden. 'Spr. meende, dlat tie p-rov'inci ale bOdlrijiveni nog niet geoutilleerd zijn, Zooals da't moet. Voorts vroetg spr. of bij leenlingem ook -eerst technische 'advifezen wordlen gievraa'gti. Spr begreep Voorts niet waarom thap® nog een leening Van 2.800.000 noodig was. Wat het voorstel van deni heer Ceton betrof, spr. wilde eerst het an'twoordi van Ged. Staten 'hooren en aan- d'en 'hteer Weteter'hof zou spr. willien zeggen: wadt eerst het advies van den Tuinbouwraad aif. De heer I. meende da,t het b'ijl het nlteuwe stelsel van1 tie begrooting niet mogelijk was op el'k oogenblik eenl ovemch't te krijgen! Van tie financien dier provincie. Spr. 'achtte groo- tere helderh'eid noo'dig. De methode van de provincie werd noch 'biji het rijk moc'h- biji de gemeenten gevolgdi. Het voorstel van den heer Kooiman was spr. zeer .siympathiek, maar hSj) heeft het te laat ontvanigen. Spr. vond h'et voorsteli overigeife 'in den grondsl-ag vol-komien' julist, maar hij1 vroeg zichi af, of het niet te ver gaat. In 'de begrooti'mg Van het volgende jajar zou spr. gaarne een overzicht vinden Van den finaricieelen 'toestand. Spr. was tegen 'het voorstel van- den heer Ceton. De steun aan de tuihder® vond spr, wel ndodi-g, maar niet door comimissies. De bewaging moet Van de tuliridterls zelf uitgaan. DC heer De Hartoghl plei'tte er voor, dat de Prov. Stateni zich die bestrijdmg van dte ge- slach'fSzieken ztullen ahnrekken. Op het ge- bied) Van de provi'neiale waterle'iding kon dte provincie wel wat meer propaganda maken. Medici konden worden aangewezen om de be volking Voor te lichten op hygieniscb -gdbied. Nlultti-ge werkveTschaffing zou ook Zijn het bouWen van klCine ziekenhiuizeni in de pro- vindte. Over het aligemeeni voold spr., dat 'er op hygieniscb gebied te weinig initiatitef van GCd. -Stateni uitgaat. Ziji lateni ziiCh niet ge- noeg Voorlich'ten-. Deni heer Lief tinck kwam het voor dlat er nog geen oordeel kon wordenl uitgesprokien- of de tegenWootdige wijize van behandeling vap tie begrooting wel dte- juiste was,, maar hij meende voorioopig van wel. Overigen® ver- klaarde Spr. zlichi Voor het vooristel-Koohnan. 'Daarna wertii gep'auzeerd. ALKM A A U 'jiyi'.mt

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1922 | | pagina 1