DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Ziet uw Drukwerk na!
N.V. Bsek- en Handelsdrukkerij
v.h. Herms. COSTER ZOON.
Voirdam S 9. ALKMAAR.
No. 8.
Honderd rgf en twhitigste Jaargang.
192$
WOENSDAG Directeur: O. H. KRAK. HoofdxedacteurTj N. ADEMA. 10 JAMJARS
Is voorraadrklein, laatjons
dan doze aanvullen.
Dit nummer bestaat nit 2 bidden.
ATbonnementsprljs tolj voorultbetaling per 3 maanden f2.ft*, per post f 2.50. Bewljsn. 5 ct. Adyertentiepr. 25 ct p. regel, grootere letters naar plaata^iafinte.
Brieyen franco N.Y. Boek- en B[andelsdr. v.h. Herms. Coster Zoon, Voordam C9, TeL Admlnistr. No. 3. Redactle No. 33.
B.uitenland
DE ACTIE VAN FRANKRIJK.
Naar uit Parijs bericht wordt (officieel is
nog niets ten dezen medegedeeld), wijst alles
er op, da>t ihet bevel tot oprukken naar Essen
zal worden gegieven, zoodra de coimmissae
van berstel denl verbonden regeeringen me-
dedeeling heeft gedaan, dat Duitschl'and,
naar is geconistateerd, opzettelijk zrjjn ver-
plichtingen niet heeft vervuld. De C. v. H.
heeft, met de stem, van den Engelschen ver
tegenwoordiger Joh. Bradbury tegen, geconi
stateerd dat DuitscMand in gebreke is ge-
bleven. iHiji vond dit wel juist, maar achtte
deze tekortkoming in verband met den om-
Vang van het vraagstuik dier schadevergoedin-
gen niet van voldoende belang om de sancties
te rochtvaardigen. De offidieuse Amerikaan-
sche vertegenwoordiger Boyd was bet hier
voikomen mee eens. De Amerikaamsche re-
geering denkt er al evenzoo over. Iminers,
volgens de Vossiisch'e Ztg. wordt in een offi-
cieus bericht uit Washington medegedeeld,
dat de bedenkingen der eeniigde Staten
tegen het Fransche plan tot bezetting van
het Rubrgebied rtecbtstreeks ter kienmis van
de Fransche regeering zijn gebracht, daar
men van mieening is, dat een oprukken in het
Ruhrgebied ernstige economiscbe en; finan-
cieele gevolgeni voor geheel Europa zal hefo-
ben. Met Hbl. meldt reeds, dat deze afkeur
ring offitiel is verzonden en voegt er aan
toe, dat verschillende bladen ook afkeurende
commentaren leveren op Bel gib's houding in
de bezettings-actie.
Het Mad Oeuvre meldt, dat die voorhoede
van het leger van generaal Degoutte Don-
derdagmuddag om 5 uur de grens der ncutra-
le zone zal overschrijden. Volgens de Matin
is voorloopig besloten tot bezetting van Es
sen en omhgeving door 25.000. man eni tot
controle der kolenmrjnen tot het beffeni eenier
kolenbelasting. De Fransche kol'encommiissa-
rissen Coste en Ader zullen aan het boofd
staan van de, voor het Ruhrgebied bestemde,
Fransche ingenieurs-delegatie. Daze is reeds
in Dusseldorf aangekomen.
In gezaghebbende kringen te Essen boudt
men er retailing m^e, dat de bezetting voor
het overige Duitscbland ernstige gevolgen
zou kuninea hebben en dat er een vrij1 ernstige
storing der productie zou kunnen' komen. Men
aoht het onmogelijk het niet bezette Duitsch
land. van fcolem te voorzien. Die groote gas-
fabrieken en electriciteitswerken in Duitsoh-
land hebben ten hoogste voor vijf dagen
voorraad aan kolen en de Industrie niet veel
meer. Diientengevolge bestaat er gevaar voor
de stopzetting van vele f a'briakeni, daar de ge
volgen van de beperking der productie zich
onmiddellijk doen gdvoelen en ook sitellig
transportmoei'lijkheden zullen, ontstaan, het-
geeni de ikolenproductie nog sterker belemmert.
Het Duitsche kabinet heeft ook gisteren
den ganschen dag vergaderd. Men gelooft,
dat besloten is, o,m onmiddellijk na de bezet
ting van Essen een protest daartegen te zen-
dcn aan alle mogendheden en1 dat de rijksre-
geering zoolang de bezetting dUurt niet met
Frankrijk en Belgie in onderhandelingen zal
tredon en de diplomatieke betrekkingen met
die landen tot het allernood'zakelijkste zal be-
perken.
De minister-presidenten der afzonderlijke
staten zullen Vrijdag te Berlijn met den' Rijks-
kanselier den toestand besprcken.
Dr Cuno zal vermoedelijk in de eerste zit-
t'ng van den Rijksdag na het reces, welke op
Dinsdag a.s is bepaald, over bet optreden
van Frankrijk spreken.
Rijkspresident Ebert en rijikskanselier Cu
no pubiiceerden gisteravond een manifest, ge-
richt tot de bevolking van bet Ruhrgebied.
Daarin worden de plegers deT gewelddaad
voor Europa en de gansehe wereld; aange-
klaagd en de bevolking aangespoord haar be-
zinning te bewaren, kalm te blajven en trouiw
aan het Duitsche vaderland.
Het heele Duitsche volk staat Ichter zijne
regeering. De binnenlandsche geschillen zijn
voorloopig bijgelegd voor de eenige belang-
riike zaak der bezetting van het Ruhrgebied.
Ook de communisten d'oen mee in hun protest.
Te Frankfort en Essen zijn groote protestbe-
toogingen door hen gehouden tegen „de
Fransche geweldpolitiek". Geestverwanten uit
Frankrijk. Belgie. Italie, Engeland en Neder-
!and (L de Visser) spralcen hutme afkeuring
uit over die politick.
Te Keulen. waar de Duitsche soc.-dem.
partij een international bijeenkomst organi-
scerde. spraken eveneens verschillende buiten-
landers, o. a. de Belg Van der Velde. Hi}
vcrklaarde, dat, indien men naar de Ruhr
cntpckt. de Belgische arbeiderspartij, evenals
de Fransche. er zich tegen verzetten zal.
Ook in de Belgische Kaoier heeft Van der
Velde zich gisteren ernstig tegen het meedioen
vn Belgie verzet. daarbij gewezen op
Dui tech land's onmacht en de mogelijkheid ge-
steid van werkstakingen, onlusten enz.
Ondanks dit werd de verklaring van den
nremier coedgekeurd, waarin uiteen werd ge-
zet dat Belgie aan de zijde van Frankrijk
mocst staan om zijn billijke eischen vervuld te
kriiigcn en opdat geen voor Belgie nadeelige
regel ing der schadeloosstelling zou worden
gen omen
Het Britsche kabinet komt morgen bijeen
ter. bespreking van Frankrijks optreden en de
"■evolnen daarvan
In bevoende kringen te Rome uitte men
zich over de houding van Italie ten aanzien
van de door Frankrijk te nemen sancties zeer
gereserveerd. Men stelde de deelneming van
Italie hieraan afhankelijk van, besprekingen,
die tlians nog te Parijs worden gevoerd.
DE CONFERENTIE TE LAUSANNE
Naar aanleiding van de mededeeling, dat
de groote mogendheden in den loop van deze
week een gemoenschappelijk schema zullen
aanbieden, dat door de Turken als een geheel
aangenomen of verworpen zal moeten wor
den., maakten de Tuirfken gister bekend, dat zij,
een tegen-projeot voorbereideni, waarin. zij; hun
uiterste concessies zullep doen.
De positie der Turksche delegatie is sedert
eenige dagen minder gunstig geworden en de
raadgevers van Ismed Pacha hebben zichi op
besliste wijze in dien zin uitgelaten, dat de
oppositie niet mag worden voortgezet, daar
een eventueel afbreken der conferentie slechts
voordeelig kan zijn voor de Grieken.
De Russische vertegenwoordiger Krassin
heeft te Lausanne twee zeer langdurige be
sprekingen gehad met Tsjisjerin eni heeft zich
ook in verbinding gesteld met vertegenwoor-
digers der Engelsche en Turksche delegaties,
ten einde zich voor zijn vertrek naar Londen
op de hoogte te stellen van den stand van
zaken.
Gisteravond laat werd te Lausanne verno-
men, dat de Turksche delegatie heeft besloten
toe te geven aan de geallieerde wenschen in
zake de kwestie der amnestie, terwijl de geal
lieerde delegaties op hun beurt hun bezwa-
ren tegen het opleggen van militairen dienst-
plicht aan de christelijke minderhedeu hcM
ben prijS gegeven. De totstandkoming van dit
compromis zal heden officieel worden aange-
kondigd.
EENI ECONOM1SCHE OONIFERENTTIE
TE BIERLIJN.
Volgens de „B. Z. a. M." zijh in de laat-
sie d'agen te Berldjn onder leiding van voor-
aanstaande persooen op eoooiomisch gebied
besprekingen gehouden, die ten doel heb
ben een economisdie conferentie te Berlijn
voor te bereiden. Het voorstel is uiitgegaan
van Russische zijde, doch in de laaiste d agen
zijn ook van' Engelsche, Amerikaansohe en
Belgische zijde stemmen opgegaan om een
dergelijlke conferentie te Berlijn bijeen te roe-
pen. Volgens de door het bovengenoemde blad
ingewonnen inlichtin;gen zjoui de conferentie
binnen koaten tijd bijeenikomen. Wellicht zul
len ook de Frenschen er aan dieelnemen.
EEN' GEHE'IMZINNIGE GESCHIEDE-
NIS.
iDe Berlijnsche politie houdt zich op het
oogenblik, naar de „Lokal Anzeiger" meldt,
met een geheimizinnige zaak bezig. Een man,
die dezer dagen in de nabijheid van het
draadlooze station bij Konigswusterhausen
in het bosch stobben uiitgroef, zag tussch-en
negen en half den 's morgens drie mannen,
terwijl op den' weg twee automobiden stom-
den. Hij kwam naderbi} en zag, dat een tier
mannen op zijn arm een klaarblijkelijk dood
meisje droeg. Hbt lijk vertoondte een schotwond
aan den slaap. Een 'twecde man1 legde een
deken over het lijk en bracht het in een der
auto's. Kort daarop werd een jonge man op
dezelfde wijze naar den automobiel gedra-
gen en er iin gelegd. Toen de houthakker ver-
wonderd vroeg, wat dat te beteekenen had,
antwoordde de derde man, dat het een ver-
liefd paar was, dat zdfmoord had gepleegd.
Zij namen thans de lijken mede en de zaak
zou daarmee afgedaan zijn. Alle drie de man
nen stapled nu in den tweeden automobiel en
de beide voertuigen reden weg in de riehting
Berlijn.
Het waren donikere, open wagens. Op hun
kenteekenen heeft de man niet gelet. 'Het
meisje schatte hij1 op ooigeveer 16 jaar en' den
jongen man op 17 h 18 jaar. Hij: veronder-
stelde, dat twee der mainncn, dfe vaders der
dooden waren. De derde man Viel hem op
door zijn, stramme houding en zijn „fela-
gmuen" overjas. Hij hield hem voor een po-
iitie-beambte.
Het is de politie echter nog ni'et gelukt tie
weten te komen, welke personen betrokken
waren bij1 deze beweerde liefdestragedie en
waar de Tijfcem gebleven zijn.
GEVAARLIJK SPEELGOED.
Op een kostschool te West Croydon had
een der meisjes met Kers'tmis een „kruide-
nierswinkel" als speelgoed gekregen. Hierbij
waren o.a. verschillende busjes met allerlei
stoffeni gevuldi, die de ite verkoopen waren
moesten voorstellen. Het meisje, dat eenige
dagen later met het fraais speelde, proefde
een soort bruin poeder uit een der busjes.
Daar zij vond, dat het goedje naar smaakte,
wierp zij het busje met inhoud weg. Het werd
opgeraapt door een der andere kostschool-
meisjes, de 11-jarige Eileen Murphy, wier
moeder op het oogenblik in Australie ver-
toeft.
Eileen mengde het poeder met water en een
weinig zout en presenteerde het aftrefcsel hier-
van als „een topje koffie" aan haar kosfc-
schoalvriendinnetjes. Deze vood'en het echter
„naar goedje" en dronken er niets meer van,
nadat zij het slechts even hadden geproefd.
Eileen echter vond haar „kopje koffie goed
srnaken en dronk het gretiig op.
Korten tijd daarna werd Eileen lijkbleek
aldtis vertelde een der onderwijzeressen, miss
Cooling, bij de gerechtelijfce lijkschouwing
en de nagels van haar vingers werden gdieel
zwart. Men haalde een dokter, dodh geen
menschelijke hulp kon het leven van het arme
kind redden. Het stierf den volgenden dag.
Ziehier een1 der treurige resultaten van de
misdadigheid van sommige speelgoed-fabri-
kanten, die maar raak knoeien.
EElNl SLOKDARM BUtTEN HET
LICHAAM.
De bekende Deensche chirurg prof. Thor-
kild Rovsing Iheeft dezer dagen voor de Ver-
eenigiing voor Geneeskunde een lezing ge
houden waarin hij' bijzonderhedeni heeft me
degedeeld van een zeer belangrijike en goed
geslaagde operatic welke hij: in de eerste
helft van T$21 volbracht.
De patient was een vrouw van 34 jaar.
Door een storing in den slokdarm kon het
voedsel de maag onmogelijk op de natuuxlij-
ke wijze bereiken.
Professor Rovsing maaikte daarom een
dubbele insnijding in de huid van de keel
naar de boost, en plaatste een tijdelijke rub-
berbuis tusschen deze insnijidiingen, zioodat die
randen van deze insnijdingen bijeengevoegd
zelf een natuurlijlke buis zouden vormen. De
huid1 van de borst aan de andere zijde van de
tWee insnijdingen weidi vervolgens over de
blootgestelde plaatsen gespannen. Verder
werd het bovenste uiteinde van de natuurlij-
fce huidbuis met den slokdarm verbonden, en
laiter werd ook het ondierste uiteinde met de
maag verbonden, zoodat een kanaal voor het
voedsel geschapen was, dat op de gewone wij
ze in den mond werd gakauwd, en binnen in
het lichaam door den slokdarm ging en ver
volgens buiten't lichaam door de huisbuis
in de maag kwam. De geheele operatic nam
zes maanden in beslag, maar was d'e eerste
in haar soort, in't vervolg zullen dergelijlke
operaties niet zoo'n langen tijld in beslag ne
men.
De patiente verliet het hospitaal in Augus
tus 1921 en was in staat de zorg voor haar
huis'houding lop zich1 te nemen en voor haar
vijif kinderen te zorgen. 1
Professor 'Rovsing heeft nu twee andere
patienten onder behandeling, waaronder een
man van 44 jaar die gedurendie 18 jaar zijn
voedsel kunstmatig tot zich heeft genomen.
Prof. Rovsing noSot zijn operatic een suc-
cesvolle wijze om keelkanker te behandelen
daar het imogeliik geworden is het zieke ge-
deelte van den slokdarm van de borst weg te
nemen. Hij' voegde er aan toe dat de vrees der
geneesheeren dat zulk een fcunstmatige buis
niet in staat zou zijn te werken omdat zSjl
geen spieren hadl niet opging, aangezien het
bovenste gedeelte var. den slokdarm voort-
ging normaal te weaken en dus bet voedsel
awong door het kunstmatige kanaal te igaan.
UIT FILMLAND.
Eeni telegram uit Los Angeles meldt, dat
de po li tie-au'tariteiten te Hollywood, de bios-
coop-kolionie, dr. Jlohn S. Barker gearresteerd
heb'ben, diie eigenaar is van een sanatorium,
dat heetite te di'enen tot herstel van patienten1,
die verslaafdi zijn 'aan bedlweknende middelen
Hijl wordt er van beschuldigd, bedwelmende
middelen, te hebben verkodbt aan patienten,
die hi} verondersteld word te genezen. Een
aantal filmsterren hebben in dit zonderlimge
herst'elliragsoord vertoefd.
EEN VROUWELIJKE ARTS.
Engeland heeft 'thans zijn eerste gediplo-
meerde vrouwelijke veearts gekregen in Miss
Cust, een zuster van den stalmeester van dlen
koning. De nadruk ligt hier op gediplomeerd,
want Miss Cust practiseerde reeds vele jaren,
maar kon geen diploma krij^en omdat zij...
een vrouw was.
De dame in kwestie is 10 jaren beambte
van den veterinairen geneeskundigen dienst
geweest en deed' geduraide den. oorlog als
vrijwilligster dienst in een verantwoordelijke
betrekking aan een militaire paardenkliniek
in Frankrijk,
Thans hebben in Engeland verleden jaar
5 jonge dames het goede voorbeeld van Miss
Cust gevolgd' en zich als studente voor vee
arts labeni iinsdirijven.
GESTOLEN EFFECrEN TER WAARDE
VAN 75000 POND TERUGGEGEVEN.
In October j.l. werden twee zendingen ef-
fecten ter waarde van 75.300 pond van de
Banque Beige te Antwerpen aan de Anglo-
South American Bank te Londen onderweg
gestolen.
De zendingen verdwenen bij den diefstal
van een mailzak. De politie kwam er achter,
dat de diefstal moest hebben plaats gehad
tusschen Parkeston Quay en Liverpoolstreet-
station. De dieven werden in het nauw ge
bracht en slaagden, er niet in, d'e effecten van
de hand te doen. Daaroan besloten zij, de ef
fecten aan de politie toe te zenden.
Men heeft naar aanleiding hiervan een
complot ontdekt van- internationale dieven.
EEN ONTVLUCHT1NGSPOGING VAN
TECHOW.
Volgens het „8 Uhr. Abendblatt" heeft To
chow een der medeplichtigen aan den den
moord op Ratlicnau tezamSen met een voorma-
lig vliegerofficier, Schauer genaamd, een po-
ging gedaan om de strafgevangenis Soonen-
burg te ontvluchten, welke poging op het
laatste oogenblik weid verijdeld1, doordat an
dere gevangenen, aan wie Techow mededee
ling van zijn plan had gedaan, diit verrie-
den.
Het verhoor van Tedhow genoemde lever-
de zulk belastend materiaal op voor vele ge-
vangenbewaarders, dat vijf hunner gearres
teerd werden. Techow verklaarde, dat het
ontvluchtingsplan reeds lang van te voren
was opgemaakt en verried ook, dat de op-
zichters in het gehcim waren.
Men vond bij die gearresteerden nauwkeu-
rige teekeriingen van het tuch'thuis met omgo
ving, alsmede een aantal Fransche bankbil-
jetten. Verdere verklaringen zouden hebben
geleid tot een arrestatie te Treptow bij Ber
lijn. Een diaar wonend vriend van Schauer
had hem n.,1. een costuum gezonden, dat Ihij
met zijn gevangieniskleeding kon verwisselea.
KORTE BERICHTEN.
De postzegelhandelaar Henning te Me-
mel, zijn vrouw en de boekdrukker Diessner
zijn gearresteerd wegens vervalsching van
luchivaartpostzegels. De door vervalsching
in zg. zeldzaamheden veranderde zegels wer
den verkocht tegen den prijs van 15.000 Mk.
Gustave Bouvet, die in Juli een aanslag
deed tegen den Franschen presidentieelen
stoet, is tot 5 jaar dwangarbeid veroordeeld.
Volgens een „Central News"-bericbt
werd te Buffalo, in den staat New-York, het
socialistische Senaatslid van dien staat, Ro
bert Lacey, gearesteerd, onder beschuldiging
van medeplichtigheid aan de dynamietaansla-
gen, welke verleden zomer zijn gepleegd tij-
dens de wcrkstaking te Niagara Falls.
De besprekingen' over de fundeering der
Britsche schulden aan Amerika zijn te Was
hington geopend met een rede van den Ame
rika an^h en minister van financien, Mellon,
en een verklaring van den Britschen minister
van financien, Baldwin.
Staten-Generaal
EERSTE KAMER.
In de zitting van gisteren was aan de orde
die
Reading der werkzaarttheden.
De voorzitter dieelde mede, dat de Oentrale
Afdeeling besloten heeft heden miorgen en
overmorgen tot's middags 2 uur te bestem-
men om verschillende wetsontwerpen in de
afdeelingen te doen onderzoeken en voorts
dat, met het oog op het vd!e werk en om niet
te veel op 6eo persoon' te laten drukiken, in
elke afdeeling vier rapporteurs zullen wor
den benoemd, namelijk 6en voor de A's, 6en
voor de B's, 66n voor de C's en d6n voor de
D's.
Niets meer aan de orde zijlnde sloot de
voorzitter de vergadering.
KWEEKELINGEN.
De ntiniater van onderwij's, kunStm en we-
.tenschappen brengt ter kennis van belang-
hebbenden, dat op 1 Mei 1923 bij de Rijks-
kweekschobi voor onderwijzeressen te Apel-
dborn en bij de Rijkskweekscholen voor onder-
wijzers te Nijmeg-en, Haarlem, Middelburg,
Deventer, Groningen en Maastricht ten
hoogste 24 kw-eekelingen kunnen worden ge-
plaatst.
Bij gelijke bekwaamheid en aanleg genieten
diegenen de vorkeur, die in de. geaneente wo-
nen, waar de kweekschool is gevestigd, of die,
elders wonende, zelf im de kosten van huis-
vesting en verpleging voorzien. Bij die aan-
gifte moet daarvan door de ouders of voog-
den van de adspiraniten melding worden ge-
maakt.
Zij, die voor plaatsiug aan een van de
Rijkskweekscholen voor onderwijzers in aan-
merking wenschen te komen, moeten zich
voor 1 Maart 1923 aanmelden bij den direc
teur der Rijkskweekschool, die zij wenschen
te bezoeken, en zij, die plaatsing verlangen
aan de Rijkskweekschool voor onderwijzeres
sen te A'peldoora, moeten zich voor 20 Febru-
ari 1923 bij de directrice dier inrichting aan
melden. Voor verdere bijzondcrheden zie men
de Stct. No. 6.
Gemengd Kieuws
HfET DRAMA INi DE REMBRANDT-
STRAAT.
De Hg. Grt. schrijift:
Ctotrent het fqmiiiedrama, dat zich in den
vroegen morgen van Zaterdag afspeelde in
de Rembranditstraat 154 nilet het tragiisch
einde van de ver drinking van mej. M. en
haar beide kinderen in het water van den
Z:uid-West Buitensingel, kunnen wij1 nog me-
dedeelen, dat de teraaraebestelling van moe
der en docker hedanochitend zou plaats vin-
den op Nieuw Eyk-en-duinen.
IHet stoffelijlk overschot der vrouw, dat zich
zooals wij hebben bericht, in het lijkenhuis
aan de Delistraat bevindt, zal eerst van daar
wordlen overgebracbt naar het Gemeentelijk
ZSekenhJuis aan den Zuidwal, waar het iijkje
van' bet docbtertje in 'bewaring is gehouden.
Daarna zal de lijksltoet met de beide slachtof-
fers te tien uur van het Ziekenhuis vertrek-
ken. De stoet zal door de Rembrand'tstraat
gaan, waarbij' voor de woning van M. even
zal worden stilgehouden, o.a. voor het hech-
ten van bransen en bloemstukken aan de lijk-
wagens VerVolgens zal de droeve stoet zich
naar de bovengenoemde begraafpiaais bege-
ven.
iHet sffcoffelijlfc overschot van het zoontje is
he! a as nog niet gevonden. Op last van den
hoofdiinspecteur luerdbrff lis Zaterdagmiddag
te vijf uur, dus bijl het invallen der duisterhis,
het dreggen geStaakit, daar de voortzettiflg
er van bij- de ovengroote bel'angstellinig wel-
hdht ongelukken het water ligt daar over
de geheele lengte aan beide wallen open
zou hebben veroorzaakt, terwijili andcrzijds heit
vermoedien getwettigdi was, dat het lijlkje door
den stroom zou zijn weggedreveni, zoodat
verder, dreggen' toch geen resultaat meer
deed verwachten. Mien wachit nu op het tijd-
stip, waarop het lijlkje langs natuurlijken
weg naar de oppervlakte van het water komt,
d'.i. in deni regel den negendeni dag na de
verditmking.
M. is intusSchen door de politie gehoord,
doch er bestaat geen wettelijke grond voor
een vervolging. Met het-oog op de verbitte-
ring bijl bet publiek tegen M. heeft de poli
tie hem den raad verschaft, zich niet dan
onder politiegelieide naar de woning te bege-
ven, indien hij daar voor het een of andere
doel even, mocbt willem zijn. Overigenfl houdt
ihij zich elders op.
ONTPLOFFING TE AR'NHEM.
iGistertmiddag heeft in het artilleriepark
achter Sonsbeek een ernstige ontploffing
plaats gehad, waarbij! die 45-jarigie opper-
wachitmeesteriankwerkier der rijdtende artil-
lerie Everaars werd gedood, opperwacht-
meester Bongaars vrtij ernstig aan net boofd
gewomd eni die parisknecht wommerson zeer
ernstige brandwonden bekwam.
Omstreeks 3 uur weridi een hevigie ontplof
fing gehoord. Zij die op het terrein of in de
nabijheidi -werkzaam' waren zagen een hellen
gloed uit hot sntidsgebouw oplaaien; het dak
werd kort en klein geslagen, panneii en hout
werden wegegsliiiigerd. De parkwachter W.
kwam gil'loicte naar. buiten, terwijl zijti klee-
ren in lichtelaaie stonden. Opperwach tmees-
ter Bongaars, die buiten door de weggcslin-
gerde stukken bout bloodend aan het hoofd
werd gewonid, snelde toe en wist met emmeni
water die branidendle kleeren van W. te blus-
echen. Daarna bad hiji nog de v tegenwoor-
digheid van geest oni ae nog in de branden-
de gebouw aanwezige munitie te verwijde-
ren, waardoor een nog ernstiger onheil voor-
komen werd.
inmaddeis kwamen de in het park aanwe
zige militairen! en een sergeant met 12 man,
die juisit passeerden, te hulp. Toen mien melt
bebulp van emmers water den brand had go
bluscnt, voind men in de smidse de overblijf-
seHen van opperwadhtmeester E. Diens li
chaam was geheel in stu'klkm gescbeurd, zoo
dat men sledhis de onherikenbare Veesch-
klompen kon verzamelen.
Het bleek, dat mien den zwaargewonden
W. weinig kon belpen, daar er geen ver-
bandistoffen aanwezig waren, zoodat men
bijl de bewonens in den omtrek hulpmiddelen
moest halen. Spoedig kwam daarop de Roo-
de Kruisauto met personeel, die W. de eer
ste hulp 'kon verleenen, evenals den tninder
ernstig glewonden wachtmieester B. Ete laatste
werd op het terrein, verbonden. W. werd naar
het Diaoonessenhuis vervoero, en de over-
blijfselen van opperwachtmeester E. werden
naar het militaire hospitaal over,gebracht.
De commissaris van politie te Amhem was
spoedig na het ongeval ter plaatse, evenals
verschillende hoofd- en, subalterne officieren.
Omitrent de oorzaak der ontploffing wordt
nog het volgende gemeld. Opperwachtmees
ter E. schijmt bezig geweest te zijii met het
veTnietigen van) afgekeurd! buskruiit. Hij deed
dit door toleine hoeveel'hledien in het smddvuur
te weapen. Dit schijnt op zichzelf niet ge-
vaarlijk, omdat kleine noeveelhedien kruit
rustig en zonder opspatten verbranden. Ver
moedelijk heeft hij' echter de hoeveelheid wat
te groot genomen, dan wel is een vonk ge-
sprongen m de open1 kruitkist. Of E. op eigen
verantwoordelijlkheid deze toch blij'kbaar wel
gevaarlijke bezighieid verrichtte, is niet dui-
delijlk. De toestand van den zwaargewonde
W., wiens beiide beenen zeer ernstig ver-
schroeid waren was vanavond emstig.
Een gedfcelte Van het smidsgebouw is ver-
brand of verwoest.
Ook de parkwadhter Wommersom, die bij
de ontploffing in het artilleriepark gewond
werd, is gisteravond overleden.
UIT HET DRUK'KERSBEDRIJF.
Men meldt van werkgeverszijde uit den
Haag:
Nadat door bemiddeling van den heer J.
Moorman, ui'tgever alhier, vandaag Dins
dag) een samiensprddng had plaats gehad
tusschen de plaatselijfke besturen van de Fe-
deratie van Werkgeversorganisatie in het
Boekdrukkersbedrijf en den Algem. Nederl.
Typografenbond is eerst in de vergadering
van de plaatselijke afdeeling van den A. N.
T. B. besloten die staking op te heffen, ter
wijl de werkgevers daarna besloten hebben
om de stakers weer tot de werkpTaatsen toe
te laten op de volgende voorwaarden
1. De voorwaarden omitrent loon en a'-
beidsduur der nieuwe collectieve arbeidsovc--
eenkomst worden aanvaard.
2. Rancunemaatregelen worden door geen
der twee partijen genomen, noch nu, noc'n la
ter, noch direct, noch indirect
3. Onder rancune-maatregelen worden niet
verstaan ontslagen geven aan stakersa.
tengevolge van het reeds te werk stellen van
anderen; b. tengevolge van werkverminde-
ring door de staking of door de verlenging
van de arbeidsweek.
Zooveel mogelijk worden de werknemers
ALRMAARSC
