DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
OPRUIMING SIGAREN.
No. 15.
Honderd yjjf en twintigste Jaargang.
1923
J. H. Ooijevaaf, Ritsevoort, hoek Oudegracht.
mam
Dit mummer bestaai uit 1 bladen.
Albonnementsprijs tolj Yooruittoetaling per 3 maanden f2.—fr. per post f2.50. Bewijsn. 5 ct. Advertentiepr. 25 ct. p. regel, grootere letters naar plaatsmimte.
Brieren franco N.Y. Boek- en Handelsdr. y.h. Herms. Coster Zoon, Yoordam C9, Tel. Adminlstr. No. S. Redaetie No. 33.
DONDERDAG DirecteurO. H. KRAK. HoofdredacteurTj N. ADEMA. 18 «TANUAEI
Buitenland
DE BEZETTING VAN WET
RUHRGEBIED.'
Van oficieele Fransche zijde wordt mede-
gedeeld, dat de militaire opmarsch thans is
geeindigd en dus met verder zal worden uit-
gebreid. De berichten in de Duitsche pers om-
trefit een te verwachten opmarsch naar Elber-
feld, Barmen en naar Monster zijn blijkens
deze mededeeling oniuist,
Na de jongste uitbreiding der bezetting
wordt de stand der troepen ongeveer aange-
geven door een lijn Datteln-Heinrichburg,
oostelijk van Dortmund, verder bezuideu
Blankenstein en Hattingen langs de grens
van het Ruhrgebied even buiten Elberfeld-
Barmen om. naar den Rijn.
Gistermiddag rukte een Fransche cavalerie-
atrouille van tieo man Barmen binnen. Zij
leef eenige minuten in het centrum van de
stad en vertrok vervolgens in de richting van
Hatzfield. Nader blijkt, dat de patrouil-le ver-
dwaald was.
Het Besatzungsamt der Had Essen deelt
mede, dat de bezettingautoriteiten de restaura-
tie- en vergaderzalen van het hotel Kaiserhof
weer hebben vrijgegeven.
Incidental hebben zich gister en Dinsdag
in het nieuw bezette gebied niet voorgedaan,
tenzij men hieronder zou willen verstaan, dat
de bevolking van Kettwig de ruiten ingooide
bij een kapper, die landkaarten van het bezet
te gebied had tentoongesteld, of dat een volks-
menigte het haar afsneed van een mcisje, dat
te Steele met twee Franschen een bioscoop-
voorstelling had bezocht.
Ondanks het a an de mijneigenaars gezon-
den ultimatum zijn de leveringcn- van repara-
tiekolen nog niet hervat. De directeuren der
mijnen hebben besloten de Fransche controle-
commissie een brief te sturen, waarin zij hun
weigerachtig standpunt blijven innemen. Zij
wijzen er op, da het verdrag van Versailles
de souvereiniteit van Duitschland erkent en
dat zij daarom het bevel van den rijkskolen-
commissaris om geen kolen te leveren, stellen
boven dat van de Franschen om dit wfil te
doen
Als gevolg van de hooding der Duitsche
regeering zouden de Franschen hedennacht
als nlieuwe sanetie alile Iedige koJenwagons,
alsmcde dc sleepbooten op den Rijn en het
Rijn-Herne-kanaal in beslag nemien. Verder
verluidt, dat hedenochtendi de inbeslagne-
ming van en het instellen fiener controle over
allc mijnen zal worden afgekondigd.
Een Fransch communique deelt mede, dat
ladingen, die op het oogenblik op den Rijn
en op het Rijn-Herne-kanaal onderweg zijn
met bestemming naar het niet-bezette deel
van Duitschland, in beslag zullen worden ge-
nomen. Eveneens zijn de noodige maatregelen
genomen tegen de pogingen van de Duitsche
regeering om te verhinderen, dat de benoo-
digde ho-eveelheden Iedige scheepsruimte
naar het bezette gebied wordt gebracht.
Daar uit deze mededeeling niet blijkt, of de
steenkool wellicht via o^bezet Duitsch gebied
naar Nederland bestema was, heeft de Tel.
hieromtrent inlichtingen ingewonnen bij den
heer Coste, inspecteur-generaal van de mij
nen.
Deze verzekerde, dat ladingen met bestem
ming naar Nederland niet zullen1 worden aan-
gehouden
Van andere bevoegde Fransche zijde werd
nog medegedeeld. dat omtrent persoonlijke
vervolging van de mijneigenaars nog geen be-
slissing was genomen.
In het bevel van generaal Degoutte, dat te
Dusseldorp aan de vertegenwoordigers van
de mijnen werd overfyandigd, wordt, behalve
de onmiddellijke hervatting van de kolenleve-
ringen aan Frankrijk cn Bel-gie, volgens de
,,Rheinisch-Westphalische Zeitung" nog ge-
eischt, dat de steenkoolproductie met 20 pet.
zal worden opgevoerd, opdat de achterstallige
hoevelheden worden ingehaald.
De Times verneemt oit Du9seldorf, dat de
arbeiders in het Ruhrgebied volgens hunne
eigen verklaring in nauw contact staan met
de Engelsche arbeiders-organisaties en zullen
weigeren, overwork voor Frankrijk te ver-
richten, vooral wijl in Engeland talrijke mijn-
werkers werkloos zijn.
De mijnwerkers willen het er eventueel op
laten aankomen, dat zij door de Franschen
gearresteerd en voor een krijgsraad worden
gebracht. In een groot aantal mijnen hebben
de arbeiders reeds verklaard, ingeval de be-
zettingsautoriteiten maatregelen tegen de
mijneigenaars nemen, door lijdelijk verzet de
kolenproductie onmogelijk te maken.
Naar uit Essen bench! wordt, vertrok de
voorzitter der oude mijnwerkersvereeniging te
Bochum gisteren naar Amsterdam, om deel te
nemen aan de vergadering der intemationale
vakvereenigingscommissie over prates tmaat-
regelen tegen de bezetting van het Ruhrge
bied, waarbij ook de proclamatie eeneri Inter
nationale algemeene staking zal worden over-
wogen. De 2e voorzitter der mijnwerkers
vereeniging is voor belangrijke besprekingen
naar Berlijn vertrokken.
Te Essen is de staat van beleg opnieuw
verscherpt Ook op andere wijzen maakt zich
de druk der bezetting met den dag meer voel-
baar. In strijd met de gewoonte van bepaalde
za ken om van geringe voorraden slechts klei-
ne hoeveelheden tegelijk te verkoopen, wor
den zij door de Franschen gedwongen, elke
wrlanirde hoeveelheid te leveren, zoodat en-
kele winkels reeds bijna leeggekocht zijn Het
mwolf? daarvan is een sprongsgewiize stijging
der prijzen. De stemning in het Ruhrgebied
wordt daardoor steeds meer verbitterd en
leidt er toe, dat het verzet tegen de Fran
schen steeds sterker wordt.
De troepenverplaatsingen in het Ruhrge
bied worden onverminderd voortgezet. Vol
gens medededingen van den Franschen divi
sie-comandant te Essen-Bredeney zal een
Fransch corpscommando naar Essen komen
Hiervoor worden weder 200 kamers in parti-
1 culiere woningen opgevorderd. Voor otficie-
ren zijn tot dusver 4(X) hotelkamers in beslag
genomen. Een hotel met 100 kamers is alleen
voor de huisvesting der jounialisten in ge-
bruik V.an de scholen zijn bezet: 10 volks-
scholen, twee middelbare scholen en twee
gymnastieklokalen. Het schoolonderwijs is
nagenoeg overal stopgezet.
E>e geweldige daling der mark sedert de
bezetting van het Ruhrgebied houdt op het
oogenblik de vakvereenigingen van alle rich-
tingen bezig, zegt het Hbld. Vermoeddijk
zal reeds dezer dagen een actie tegen de duur-
te op touw worden gezet. Verder houdt men
zich bezig met de vraag over het aanknoopen
van onderhandelingen met de werkgevers-
orgnnisaties omtrent een verhooging der ar-
1 beidersloonen in de particuliere bedrijven.
Na besprekingen tusschen vertegenwoordi-
gers der politie-autoriteiten en vakvereeni-
gingsleiders van alle richtingen, waarbij men
algemeen van opinie was, dat de achteruit-
gang in den economischen toestand tengevol-
ge van de bezetting van het Ruhrgebied door
zekere elementen werd gebruikt om woeker-
winsten te behalen, zijn in Duitschland nieu-
we verordeningen en maatregelen tegen den
l woeker afgekondigd. De vakvereenigingen
I zullen daarbij rechtstreeks medewerken. Haar
afdeelingen zullen berichten omtrent strafba-
re bevoordeeling, sluikhandel, het hamsteren
van goedieren enz. aan de politic overbreneen
Men overweegt het aanstellen van plaatselijke
vertrouwensmanntn der vakvereenigingen,
die in onafgebroken verbinding met de politie
zullen staan.
De president van den Rijksdag dankte in de
zitting van gister den landdag te Salzburg
namens den Rijksdag voor zijne solidariteits
verklaring naar aanleiding van den inval der
Franschen in het Ruhrgebied en vermeldde in
aansluiting hiervan, dat in het Ruhrgebied
het eerste Duitsche menschenleven aan het
Fransche militairisme ten offer was gevallen.
Het blocd van den onschuldige kwam op het
hoofd der Parijsche machthebbers Frankrijk
zou, wanneer het zich niet spoedig matigae,
de zaken tot een vreeselijk einde drijveni.
Eene uitbreiding der bezetting maakte de
schadeloosstellingen niet grooter, maar deed
den haat en de verbittering in de allerhoog-
ste mate toenemen.
De Pruisische landdag werd1 gister ge-
ooend met een zeer scherp protest tegen de
infemationale misdadigerspolitiek en een op-
r^en tot het geweten der wereld. om te ver
hinderen. dat het Duitsche cultuurleven de
buit van wraak- en hebzuchtige imperialisten
zou \yorden.
P^incare. die aanbiedingen heeft gekregen
van Enerelsche ingenieurs om samen te wer-
ken met de controle-missie der geallieerden
"an (Jp Ruhr, heeft Le Troiuer uitgenoodigd,
h'V'-van on groote schaal gebruik te maken.
Te Pari is is geen pmkel aanbod ontvangen
ter zake van een Italiaansch bemiddelings-
/no-^s te Pome werd aangekondigd.
DfE ONIRfUST UNI IEHL'AIND.
Ban vliegtuig, dat boven het geb;ed van
Kerry vloog, is gister door onigeregelde troe
pen beschoten. Hell vliegtuig lantwoord'de met
een hevig ifflacljinegeweervuur, hetwelk de re-
publikeinen verapreidde.
Daarop verschen^en itroepeni uiit Dublin, die
den strijd met de ongeregelden aanbon'den,
welike ten slotte aftrolkken. Naar verluidt zijn
zes ongerdgelden igedoodl of gewond.
DE LITAUERiS IiN MEM ELI.AND.
De nieuwe regeering van Memel heeft deni
staat van beleg over de stad afgekondigd.
'Het sluitingsuur is op 9 uur vastgestield. De
inlevering van alle wapen® is gelast. Alle
ambtenaren moeten hun d'ienst blijven) waar-
nemen. 'De zakeni moeten open blijveni eni in
de fabriekeni moet worden gewerkt Aan de
verordeningen van het oude landd>estuur
mag niemand gehoor geven. Overtredingen
worden door den <krijigsraad gestraft.
De Raad van Gezanten heeft besloten on-
vcrwijld een buitengewone commissie naar
Memel te zenden, welke is belast met het vor-
mien eener voorloopige regeering onder gezag
der geallieerden.
Kolonel Trousson, die door den Raad van
Gezanten is gezonden, is daar aangekomen.
In Kofno zullen stappen worden gedaan
om de Lituasehe regeering de emstige ver-
antwoordelijkheid in herinnering te brengen,
welke zij- op zich laadt, en, haar te verzoeken
van de Litausche elementen gedaan te krij-
gen dat zij/ het geza'g der commissie aan-
vaarden.
DE E'NGELSGFSE' 90HULDEN AAN
AMERIKA.
Reuter verneemt dat Baldwin, die Biitsche
gedelegeerde inzake de kwestie der schulden,
waanschijnlijlk birnnen eeniige dagen Washing
ton verlaat leneinde zijn regeering te raad-
plegen over die besprekingen inzake de schul
den aam Ameriika. Nadtrulkkelijk wordt ver
klaard dat er geen sprake is van een afbre-
ken der onderhanddingen, welke slech'ts zijn
opgeschort.
Br wordt op' gewezen dlat reedls een te waar-
deeren toenad'ering is berdkt. Beide zijden de-
den concessies, zoodat nog slechis een kleio
gre
kw
verschil met betrdddng tot den rentevoet en
betalingstijd moet geregddl wordlen. Baldwin
meant dat hij niet gerechtvaardigdi zou zijn
de onderhanddingenv oort te zetten, zonder
de madhtiging en goedlkeuring van het Biit
sche ikabinet tqu opzi'dite van hetlgeen reeds
is gedlaan. De iBritten zullen Zaterdag ver-
tr^kk^n
•DE ANTI-HDNGAAR'SCHE ACTIE
DER 'KLE1NE ENTENTE.
Dit Boekarest wordt aan het Hbl. gemeld:
De ministerraad heeft thans het standrecht
over het gansche gebied aan de Hongaarsche
ens afgekondigd. Dt bevolking moet een
artier na het luidem d,er ikerkklokkenl de
opembare lokialen en de straten verlaten,
waarna al het verkeer moet rusten, terwijl
winkels en openbare lokalen moeten worden
gesloten. Overtreding of verzet tegen de bur-
gerlijlke of militaire ambtenaren wordt on-
middellijik met den' dood gestraft.
BADEN WEIGERT BEVOORREGHr
TING.
Bij de rouwdemonstratie te Freiburg deelde
de Badische minister van Arbeid, Engler, me
de, dat Frankrijk aan verscheidene Zuid-
Duitsche gebiedsdeelen eene betere kolenleve-
ring beloofd had, doch dat Baden deze een-
zijdige bevoorrechting afgeslagen had.
KORTE BERICHTEN.
Lloyd George is gisteren 60 jaax ge-
worden.
Het strenge winterweder in Spanje drijft
de wolven uit de bosschen om elders yocdael
te zoeken. Door een aantal inwoncrs van de
door deze roofd'ieren onverlig geinaakte dor-
pcu is een jacht op touw gezet.
Naar verluidt, zal de voormalige Beier-
sehe minister-president graaf Lercheufeld op
1 Februari as. naar Noord-Amerika gaan,
om daar in verschilleude steden lezingcn te
houden over den toestand in Duitschland.
De Italiaansche regeering heeft als re-
presaille tegen de uitbuiting der vrcemdelin-
gen in Beieren bij het viseeren van paspoor-
ten, aan het Itahaansch consulaat te Mun-
chen, bevel gegeven geen pas-visa meer te ver-
leenen aan de Beieien, die naar Italie willen
gaan.
iHet sluitingsuur der Berlijnsche cafe's
is met een uur vervroegd en op 11 uur ge-
steld. Een dansverbod is 'uitgevaardigd. Zou
de kolennood al dreigend wordenl?
Mftfhsfiienws
EEN VERRASSING.
Toen wij hedenmorgen ons bureau binnen-
kwamen, lag er een geheimzinnig doosje op
onze schrijftafel.
Dat doosje was voor de Redaetie gekomen
en wij moeten eerlijk zeggen, dat wij deze at-
tentie van een onbekenden afzender in het
eerst een beetje wantrouwig bekeken hebben
Onwillekeurig dachten wij aan de talrijke
pogingen om' poilitie-autoriitieiteni em andere
liastige metnschen door het zenden van vergif-
tige bonbons onschadelijk te maken en hoewel
met uitzondering van de bella-donna-be-
dwelming dergelijke pogingen in ons land
nog vrijl zelden1 voorkomen, hebben' we toch
het doosje van een wellicht verontwaardigden
abonne min of meer wantrouwig aangekeken.
Dat wantrouwen verdween grootendeels
toen het' bewuste dbosje een oud apothekers-
doosje bleek te zijn, voorzien' van' het
gebruikelijke opschrift, dat de vroegere eige-
naar een bepaald aantal malen per dag een
poeder moet gebruiken.
Al verdwijnen dan de vennoedens van ge-
vaarlijke bonbons, daarvoor in de plaats
komt toch de niet minder onaangename zeker-
heid, dat er weer het en en ander beest als
curiositeit naar het Redactie-bureau gezonden
is.
En terwijl je dan het doosje openmaakt,
houd je het een heel eind van je af, .omdat je
niet weet of er iets vlugs of iets langzaams,
iets kruipends of iets vliegends uit te voor-
schijn zal komen.
Flet viel ditmaal nog al mee, want uit het
boven het doosje in poedervorm opgeborgen
briefje bleek, ddt er in het d'aaronder verschij-
nend koolbladl niet meer of minder dan een
koolrups verscholen was.
Dit schijnt wel iets heel bijzonders in
dezen tijd van het jaar althans Want de
afzender een abonne uit Schoorl
schrijft
„Als curiositeit zend ik u hierbij een
koolrups op blad. Nooit is het mij ge-
beurd, dat ik half Januari er een heb aan-
getroffen. Het is geen' overgeblevene maar
deze is pas uitgekomen."
Het was werkelijk een heel aardige kool
rups Zij kronkelde zich van pleizier en stak
haar kopie over den rand van het poeder-
doosie om ons Redactie-bureau te bekijken.
Toen hebben wij haar heel voorzichtig op
•haar koolblaadie in den tuin gezet, niet alleen
omdat zij op het bureau overbodig was, maar
ook omdat zii toch eigenlijk in de vrije natuur
het moest tot haar recht kan komen.
Voor eventueel belanostellcnde natuurvor-
sdhers is de rups dus niet meer op ons bureau
to bezirhtigen
EEN DLTrM'ATTUM.
Eieinigen tijd geleden ontving het Gemeen-
tebes'tuur een verzoekschrift waaraan de eisch
was toegevoegd, dat binnen 14 dagen geant-
woord moest worden. Blijikbaar leden de af
zender® nog eenigszins aan oorlogspsyc^ose
en meenden zij de gewoonte van den tijd het
best te volgen door hun verzoek maar dade-
lijk in te kleeden in den verm van een ulti
matum. Het gemeentebestuur antwoordde dat
het slechts bereid was dit verzoek in behan-
deling te nemen, wanneer de verzoekers den
voor het antwoord gestelden termijh itterugna-
men.
De verzoekers verklaarden zich daartoe niet
bereidi, waarop B. en W., naar wiji thans ver-
nemen, besloten hebben het verzoekschrift
buiten verdere behandeling te laten.
GEMEE NTELIJ K DRUJ'WERK.
Men meldt uit Alkmaar aan het Hbld.:
Naar ons uit goede broh wordt medege
deeld heeft zich bij de jongste ten stadhuize
gehouden openbare aanbesteding voor het
gemeentelijk drukwerk een eigenaardig feit
voorgedaan, dat in de drukkerswereld stcrk
wordt besproken.
Ten eerste is, nadat de biljetten ingeleverd
waren, ten stadhuize geen mededeeling, ge
daan wie er ingeschreven hadden en tot wel
ke bedragen, hetgeen onder de gegadigden
verwondering wekte, daar deze handelwijze
afweek van het tot nog toe gevolgde systeem
en ten tweede is later gebleken, dat een der in
de federatie van werkgevers op boekdrukkers-
gebied georganiseerde drukker 10 pet. bene-
den het minimum-tarief had ingeschreven.
Het gevolg is geweest, dat B. en W van
Alkmaar aan dezen drukker het drukwerk
(hebben opgedragen, omdat hij de laagste in-
schrijver was.
Zijn wij wel ingelicht, dan zal die ongeoor-
loofdc daad van dezen drukker nog in de
praktijk op groote moeilijkheden stuiten,
want hem is namens het federatiebestuur
reeds telegrafisch „een uitvoerverbod" betee-
kend, tei-wijl hij door zijn vakgenooten-druk-
kers bedreigd is bij de uitvoering der leve
ring hetgeen voor hem groote onaange-
naamheden in zijn bedrijf tengevolge kan heb
ben.
Althans d'e laagste Alkmaarsche in-
schrijver. Red. Alkm. Crt.) -
NANSEN-COMITe.
Bij den penningmeester, Mr. M. Moens,
kamtoor Noordhollandsch Landbouwcrddiet,
Postgiro 4014, Alkmaar, is ingekomen van
J. v. M. 10.
CINEMA AMIE'RICAIN.
Morgenavond' zal in dit) theater voor de
eerste maal vertoond worden een bijzondere
film en wel1: „Hlet roemruchite avontuur" of
„de Groote Brand! van Louden".
'De Engelsche regisseur J. Stuart Bladcton
heeft het durven ondememeni een film te ver-
vaardigen, gehed opgenomen in naiOuurlijke
kleuren, volgens het systeemi dler Prizma-
fflms.
In deze historisdhe film uit den tijd van' Ka-
rel II in 'Engeland, wordt de hoofdrol ver-
vulidl door Lady Diana Manners, een gevierde
schoonheid, uit die hooge Engelsche aristocrar
tie. Dit is de eerste maal, dat em' vrouw van
zoo hooge geboorte, zich beschikbaar heeft
gesteld voor de film. iHlaar rustig en voomaam
spel wordt door de buitenlandsche pers ten
zeerste geroemd. De opname van de Londen-
sche ramp in Prizmakleureni, moet inderdaad
wondermooi zijn. Naast Diana Manners
treedit om. in de film op de bekende Engel
sche bokser Victor Mc. Laglen in de rol van
den veroordeelden misd'adiger, Btilfinch,
William Luff speelt die rol van Kanell II.
'Hlei suooes dezer film was in' de groote
theaters van New-York en Lond'en geweldig.
Wij' twijfelen' niet of na de enthousiaste ont-
vangst dezer film in den Haag biji Alberts
Freres en te Amsterdam, zal ook Alkmaar dit
weilk, naar den naman van Samuel Pepy, we-
ten te waandleeren.
JIUBILEUM-VOORSTELLING RIKA
HOPPER.
Omze befcenidle Nederlandsche actrice Riika
Hopper, herdemkt haar 25-jarig tooneeljubi-
leurn en in verscbillende plaatsen hebben foest-
voorstdlingen plaats. Dat de jubilaresse ook
Allkmaar heeft uitgekozeo voor zoo'm voor-
stelling is een verheugemd feit
As. Zondagavondi zal zij optreden in „Op-
standinlg". De rol van Katuch a- Maslowa
heeft altajid1 hare grootste sympathie gehad
Met stuk „Opstan'ding", dlat hier in de ker-
misweck werd gegeven is niet hettzelfde. Dit
was een bewerkling van Hlenri 'Bataille en in
dat stuk heeft Rika Hopper ook steeds bij 't
„N!ed. Toooeel" zoo'n groot sucoes gehad. Zij
kon echter voor haar jubileum dit stuk van
het Sch'ouwtfoomeel: niet fcrij'gen. Maar geluk-
kig, in den, oorlog maakte Antoine Curry in
dfe loopgraven een nieuwe bewefikiing van Tol
stoi's boek. En dat stuk van A. Curry heeft
Rika Hopper vertaald en voor haar jubileum
gelkozen. t Manuscript was bijna in d'e
loopgraven vertoran gegaan). Met haar zul
len in het stuik optredeu Willem v.d. Veer,
Jacques van Hoven, Charlotte KoMer, Louis
Poolman e.a.
Rika Hopper was langen tijd1 een der eer
ste kraditeni van' het Nled. Tooneel. De succes-
seni door haar daar in den goeden tijd) be-
haald, waren talrijlkl.
Toen er echter nieuwe stroomingen kwa-
mern, kon R;,ka Hopper zich daarmede niet
vereenigen eni verliat „de Koninklijike". Een
van hare beste prestaties na dien tijd was de
rol van ,,Magdla" in „Haar Thuis en de
voorstelliing van dit stuk in Alkmaar gege
ven', zal bij; velen nog in de aangenaamste
herinnering zijn gebleven.
Toen Louis Bouwmeester hier kwam jube-
len, was de zaal uitverkocht. En dlat verheug-
de ons buittengewoon. Laat thans echftr het
tooneel'li'evende Alkmaar niet achterblijvem
om eeni onzer beste actrices hartelajke blijken
Nog enkele kistjes ongebanderolleerde
Sigaren (4 100 Btuks) worden opgeruimd
in prijzen van f 3.60, 4.00, 4.60, 6.00 enz.
Kistjes van 60 ctuks in prjjzen van f 2.00,
2.50, 3.00 enz.
i Voorts zoolang de voorraad strekt een
partjjtje diverse Sigaren, prima kwaliteit,
10 stuks voor 50 cent.
GEEN DUITSCH FABRIKAAT.
Aanbevelend,
van sympathie te geven-. Bij de feestvoorstel-
ling van deze echte vrouw onder de tooneel-
speelsiers, mag geeni plaats onbezet zijn. En
dat zal ook Zondagavond niet gebeuren.
Alkmaar zail niet de mindbre willen zijn van
andere provincieplliaatsen.
WONING-COURANT VOOR
NOORD-HOLLAN'D.
No. 1 is verschenen van het maandblad
„de Woning-Courant voor Noord-Holland",
een advertentieblad der Makelaars-Verceni-
ging Alkmaar en Omstreken.
Redacteur-uitgever is de heer C Nannes
Gorter, alhier, die in een kort voorwoord
uiteenzet wat de Makelaars-Vereeniging I
waarvan een portret is opgenomen nmt dit
blad beoogt.
EENi R ADIO-AVOND.
De eetzaal van het hotel- „De Nachtegaal
leek gisterax'ond wel een eleetro-technisch
bureau; op een drietal tafeltjes midden in de
j zaal waren een aantal instrumenlen bijeenge-
j -bracht, noodig voor de demonstrate over de
dra/adlooze -telegrafie, die gegeven werd door
een heer, die eenige jaren dienst had gedaan
als radio-telegrafist aan boord van een
schip.
Vol verwachting hadden een vijftigtal' men-
schen, onder wie eenige dames, zich naar De
Nachtegaal begeven, maar of zij bevredigd
zijn, wagen wij te betwijfelen. Niet dat de
sproker zijn geh-oor vermoeide met geleerde
beschouwin'gen, maar hetgeen door de aan-
kondiging als radio-avond verwacht werd, is
stellig geweest boven hetgeen te hooren te
zien werd gegeven-.
De spreker begon met zijn dank te betui-
gen voor de enorm-e belangstelling aan de
aanwezigen, danik aan het electrisch-hureau
Paleari, voor de medewerking en dank
aan- de onderwijizers voor het vestigen van de
-aandacht hunner leerlingen op dezen' avond
en zette dan uiteen hoe de fantasieen van Ju
les Verne in vervull'ing waren gegaan bijl de
1 uitvinding van de duikbooten en die van
Paul d'ljvoy in de verwezenlijiking van die
draadlooze telefonie en telegrafie.
Daama begon -de demonstratie met ver-
sdiillende toestellen. Eerst werd inductie-
stroom opgewekt, waarbij de spreker opmerk-
te dat koper, ijzer, nikkel, enz. goede gelei-
ders zijn en liet zien hoe ijzervijlsel het ver-
mogen mist om den' elecbrischen stroom te
Sleiden. 'Door er een el-ectrische vonk op te
cn val-len, toonde hij' dat daardoor ijzer-
vij'lsel dat vermogen wel krijlgt. -
Dan kwam spr. op de draadlooze, die ech
ter alleen zuiv-er draiadloos is als het een
vliegtuig betreft. Een „draadlooze" op. een
schip staat met een draad in verbinding met
de zee, die de electrische golven moet over-
brengen naar een ontvangstatdon, dat een
draad als geleider naar de aardie heeft. Door
middel van een tobbe vol water en eenige
draden als zee- en landverbinding werd toen
een voorstelling gdgeven van de draadlooze
telegrafie in haar eerste stadium.
In een causerie vertelde de spreker hoe op
zee het eene schip draadloos verbinding
krijgt met hn andere en hoe het dan moge-
lijfc is met egn betrekkelijlk zwakke inrichting
telegrammen naar het vaste land te zenden..
Door lueh'tstoornissen is het mogeJijk, dat de
verbinding tijdelijfc kan worden verstoord. Hij
verhaalde dan van- een passagiersschip, dat,
midden op zee in- brancf geraakt zij'nde, een
oproep om hulp verzond, die door het schip
waarop spr. zidi- bevond, was opgevangen.
Dit schip was natuurlijik direct in de aan ge
geven richting gestoomd en men had het ge-
noegen gehad ae meeste opvarendm te red
den. Na herinnerd te hebben- aan bet held-
haftilgi optreden van den marconist aan
boord van de Titanic, die zijn reddingsgordel
afstond- aan een wanhopige dame, bracht spr.
een enthousiaste hulde aan dezen held en aan
Marconi, den man die de draadlooze tele
grafie zoover bracht, dat ziji in dienst der
menschheid reeds zooveel- levens redde.
Na een pauze deelde de spreker mede, dat
de moderne inrichtingem voor draadlooze
telegrafie heel zanders zijn Idan hij had- ge-
demonstreerd. Van de inrichting van. een on-
dierdeel van een ontvangstation ga'f hij/ daar
op op een bord met een stuk krijt naderen uit-
leg.
Nadat nog medegedeeld was, dat aan het
radio-instituut van den heer Jansen in de
Langestraat allerlei' inlichtingen zijn- te Jcrij-
gen en dat men daar ook de concerten te
Londen en andere steden kan hooren, toonde
de spreker hoe met weinige goedkoope mia-
terialen door amateurs all-cszins voldoende
resultaten zijn te bereiken op het gebied van
radio-telegrafie.
Ten slotte werd en- zeer interessante stra-
lenproeven genomen, waarbij mooie lichtef-
fecten werden gezien, groen en paars.
Met den wensch aat zijne uiteenzettingen
den lust tot het amateurisme zouden hebben
aangetyakkerd en met de mededeeling dat hij
ALKMAARSCHE
