Alkmaarsche Courant
Brieven nit Berlijn.
Vraag en Aanbod.
Honderd V1J! an Twlntlgste Jaargang,
Zaterdag 20 Januari.
Uit enze Staatsma-chine.
Landbouw
Economische zwerftochten,
IfeoYiwoiaal fifgw
II. 11. 1928,
Een wanhopige stemming:
(Van onzan BertlSjnscheini correspondent.)
Beriijta, 11 Januari.
Alles is wear aan sdiervera geslagen. Het
njog ver verwijiderdfe, sohuchtere licht der hoop,
dat kort v66r Keratites en Nlieuwjaar den
Europeeschen horizon verlichtte. is weer uit-
cedoofd; opnieuw breidt zich dluistemi9 uit,
zwarter, ondoordringbaarder en troosteloozer
dan ooit. Deze 1 Idle Januari. waarop de
Fransche troepeni het Rluhrgebded bmnenge-
■dronigen zdjn, zal een on-heilsdlag worden, met
alleen voor Duiischland, maar voor de gehee-
ie bevolkteg van ons oudie, gemarteMe we-
relddeel.
Van dtezen dag zal nieuw leed, nieuwe ver-
warring van het gevoelsleven der volkeren,
nieuwe strijidl en nieuw ongeluk uitgaan. We
hadden reeds alb onverbeterlijke optimisten
reloofd, of ten mimste het voor mogelijk ge-
Eoudien, dat meer dan' vier jaar ua het laatste
Icamontschot dndelijk een tijdperlk van verzoe-
niag, van goedie verstandhouaing der volke
ren1 underling zou kunnen- aanbreken; in mijn
Berliischen brief van ei-nd Dec. had ik aan dit
bliide voruitzidht op „vrede op aande uiting
cieBeven des te dieper en te verschrikkdij-
|er storten ons on die gebeurienissen van deze
nen in een stemming van doffe wanhoop.
ten heefit in Holland niet zonder reden
het keizerlijke Duiischland v66r en geduren-
de den oorlog dikwlijls wantrouwen- bejegend.
De bombastische geest, die voortdturend met
de sabel rammelde, die zich alfojd op de macht
van bajonetten en geweren1 benep, het beroem-
de cebaar, dat steeds aanduidide, dat men de
eerst'e p-laats in Europa voor zich opeischte,
de eeuwige bedreigingen met de „gepantserde
vuist" wefcten in de werelldl onitstemming en on-
behaagl'ijlkheid, veel meer, dan men in
Duitschland zelf vermoedde.
Nlu vragen we ons af: hoe zal de werelc
flit optreden van de Fransdhen beoordeelen,
die allfe pogingen can tot een vergelijk over
het! heretel1 van die oorlogssdhade te komen
niet andera weten te beantwoorden, dan met
mdl'iitair geweld! Den dfemooratedien Djuit-
Bchers die voor 19'14 onophoudehjk in sdher-
oppositie tegen den militaiien en1 imperia-
hen
echijnt het toe, alsof alleen die roll^_venvis-
K-ld waren, alsof inpliaats van het Duitsaie
sabelgerinkel nu Fransch sajtelgennkel is
^etrcuci] en alsof het vastel&nd op dteze wijze
waadlilk niets gewonnen heeft. Juist diegenen
in Duitschland, die sedert 1918 voor een po
litick van vergelijk, in't bhzonder van.' verge-
liifc met Frankrijk gestreden hebben, die er
altijd op gewezen hebben, dlat er alleen nieuw
0nheil nit voortkomen kan, wanneer -Duitsch
land zich aan de gevolgen van znjn nederlaag
zou wUlen.onttrelcken en de gedachte aan ccn
toekomstige wraak in zich zou laten opkomen
juist zdjl voelen zich nu het diepst teleur-
- - ze erketi-
cesteldi en het pifnijlkst getroftoi
nen, dat zel'fa het eerlijikste streven
vreedzame overeenstemmmig tot misluiding
jjedtoemd1 is, omdat de toonaangevenae krm-
gen in Frankrijk nog altijd niet op de brug
der veraoening willen ,tredien.
Geheel Duitschland, van de groot industn
eelen tot de arbeidens toe is het op t oogen-
Mifc volkomen eens imiet de opvatting datac
beziet'ting van de stad Essen, die kiaarblgke-
lijk slechts het voorspefl' tot een yerdere onder-
dtulkkiing van Duitsch igebied is, een zware,
onbillijike en versdhrikkelijke redntbreuk is, die
zelfs door idle drukkende bepalmgen van net
verdrag van Versailles niet gerechtvaardago
wordt, diat de latente, ons onder het masker
van „vrede>' overweldigende oorlogstoestand,
waarin we ons nog altijd bevinden, caardoor
betSn'ibdiSdgeen nationalist" te zijn,
men behoeft slechts het gezonde, rationale
gevoel te bezitten, dlat ieder weldenkend
mensdi aani^eiboren is, om de verschriikkelij'Ke
smart te ondervinden, ontwapend en weerloos
tegenover den vijand1 te staan, die m het on-
vmninderdl bezit van een enorme ^trusting
optreedit zonder iets of iemand te ontzien. ten
volk met een zoo uitgesproken enwditvaar-
dig national iteiitsgevoel als het Nlederland-
sche, zal dat zonder meer begri]pen. ten
grenzelooze verbittering ignjlpt DuitschlanO
Ian bit de berichten, hoe Fransche kolomes
met arti'llerie en tanks, met alle werktuigen
voor een onmiddellijken velidltocht, een onver-
dedii'gd land zijn binnemgevallen, hoe de tran-
parli,' pMiierale staf een voledig straitegisch
hen op den emst van den toestand moot en
meer staat aangeteekend dan dat zij deze
of gene ridderorde hebben omtvangen of ze-
kere eereposten bekleeden. (Wij komen hicr-
op nader terug.)
Aan den meer bezadigden leeftijd van de
leden is het waarschijnhjk ook toe te schrij-
ven, dat zoo weinig leden een lang lidmaat-
schap van het hooge college hebben door-
leefd. Ook in ancienniteit is het oudste lid
de heer v. d. Does de Willeboisj hij heeft ziit-
ting sedert 1898, dus nog niet ten voile 25
jaar Op hem volgt de heer Franssen (met
dubbele s), die in 1904 zijn intrede deed.
Verscheidene leden hebben echter voor lan-
ger of korter tijd deel uitgemaakt van de
Tweede Kamer, n.l. Y. Hasten Batenburg,
Haazevoet, Idenburg, Janssen, Mendels,
Smeenge, L. W. de Vries, S. de Vries, de
Waal Malefij.t en v. Wassenaer v. Catwijck.
Voor sommigen van dezen was het lidmaat-
schap zoo iets als een troostprijs bij niet-her-
kiezing voor de Tweede Kamer.
Zooals bekend mag worden verondersteld,
heeft 19-22 heel wat verandering gebracht in
de samenstelling der Eerste Kamer j met
minder dan 22 nieuwe leoen kwamen bianen,
waarvan een, de heer Westerdijk, reeds vroe-
maandelijlcscb of driOTaandeli^ tracte-TE
meat en een tuinder in afwachtmg van zijn nieuwe KAMER'DEUKEN, Kaamicozijnen
Bij P. VENNIK, is het adres voor nieuwe
of 2e handsch meubelen, Koningsweg 30,
tegenover de Lombardsteeg. Ik geef de hoog-
ste waarde voor geheele of gededtehjke u>
xiedels. (Overal te ontbieden)
In de Eerste Kamer.
Hebben wij de vorige week ons xusschen
de Tweede-Kamerleden bewogen en ditjea en
datjes, enkele half-intieme, aangelegenhe-
den van hen meegedeeld, wij willen ook wat
nader kennis maken met de leden van de
Eerste Kamer of „den .Senaaif^an-
ouds om zijn deftigheid haast beruchte
lichaam. Inderdaadi is er een.groot veischil
tusschen beide colleges wat de samensitel-
ling aangaat en in de Tweede Kamer gaat
het wat luchitiger toe dan in de Eerste. Mis-
schien is het nog een rest van de luchtnaruge
vroolijkheid, die in de vergaderzaai der
Tweede Kamer eens den toon aangat, toen
zij de danszaal was van het stadhouderhjk
venbliii
Er zijil allerlei omstandigheden, die op
meer ouderwetsche deftigheid drukken.
zal wel wat historic en traditie tn sobuilen
uit de dagen, toen de leden van het lichaam
onder Willem I nog door den K rang wer-
den aangeAezm, ol toen later r>° gCicrnsto-
cratie a.m de samenstelling met y.cmd was
of toen behalve de hoogstaanges.agenen al
leen nog verkiesbaar waren zij, die zekere
voorname betrekkingen af waardiglicdcn be-
Langzamerhand gaat er iets
ger lid was. Het laat zich voorzien, dat in
1923 eenige van de tegenwoordige leden zul
len verdwijnen.
Een vijital leden zijn of waren llcoglee-
raar, n.l. Anema, v. d- Bergh, Diepenh.-st,
v. Eimlbdlen en Slotemaker de Bruine.
Behalve een 10-tal burgemeesters et jd-
Burgemeesters (v. d. Bergh, v. d. Does de
Willebois, de Gijselaar, v. Loon, Schonfeld.
Sijtsma, de Vlugt, L. W. de Vries, de Waal
Malefijit en Westerdijk) zijn er eenige wet-
houders van groote gemeenten en eenige oud-
Gedeputeerden.
iDe ambttinaarswereld is vrij sterk ver te
gen woordigd; vooral dienstdoende of gewe-
zen rechtciijke ambtenaren zijn er vele; in't
geheel schijnen er 11 onder de categoric
ambtenaren en oud-amibtenaren te moeten
worden gerekend, dat is 22 proc..
Met handel en nijyerheid staan of stonden
in verband: Arntz, Blomjous, Croles, Dob-
oelmann, Douwes, Fransen (met een s), v.
d. Lande, v. Loon, de Vlugt, Wibaut, terwij
Beelaerts van Blokland voor den handel
werd opgeleid en Haazevoet was oorspron-
kelij'k aiamantbewerker. Deze iaatste is het
eenige lid, dat, hoewel niet rechtstreeka, uit
den werkmansstand voortkwam.
Als oud-militairen hebben zitting Iden
burg, v. Voorts tot Voorst en van Wasse
naer van Catwijck, die 1 uitenant-ter-zee 2e
klasse was. Van dezen is Idenburg degene,
die op de meest verschillende wijzen met be-
stuursaangelegenheden in aanraking kwam,
n.l. als officier van het Iadische leger, als
lid der Tweede Kamer, als Gouverneur van
Suriname, als Gouv.-Gen. vanNed.-lndie, als
minister Ook de Waal Malefijt en S; de
Vries waren minister. De Landibouw id ver-
tegenwoordigd door Sijtsma en Westerdijk.
In financieele zaken waren of zijn werlk-
zaam: Gilissen, de Gijselaar "i v. Loon als
bankier, v. d.. Docs de Willebois als Direc-
teur van een verzekeringsbedrijf, de Veer
als DLrecteur van een Hypotheekbank en
Haazevoet als Directeur der Nederlandsche
Spaarverzekering voor Katholieken. Als nog
in functie zijnd notaris staat Halffmans al
leen. Franssen (met dubbele s) en Slotema
ker de Bruine waren predikant. Is in de
Tweede Kamer, zooals wij; de vorige week
opmerkten, het onderwijselement sterk verte-
genwoordigd, in de Eerste Kamer is alleen
het eenige vrouwelijke lid, mevr. Pothuis
S-rriit bij het onderwijs werkzaam geweest; of
dat ook met Mr. S. de Vries Czn., den oud-
minister van Financien, oud-wethouder van
Amsterdam het geval was, is ons niet be
kend; wel werd hij aanvankelijk voor onder-
wij;zer opgeleid en behaalde hij de hoofdacte
waartoe tweejarige werkzaamheid als on-
derwijzer noodig was, maar waarmee men
het sonis niet al te nauw nam ook was hij
een poos schoolopziener en niet onmogelijk
zijn bemoeiingen met het onderwijs niet
vreemd geweest aan zijn functie van wethou-
der van Onderwijs te Amsterdam, wat hij
was voordat hij zich als financieele speaali-
teit ontpopte of opwierp.
In de Eerste Kamer wordt uit den aard
den Taak minder gesproken dan in de ande-
re Kamer, ten deele reeds daarom, dat het
kleed hadden.0—
srihe" penerale* staf een vol'ledig strategist 1 van die deftigheid verloren, sedert ook heel
.plan voor dezen „veroverin)gstocht" heeft ont- gewone stervelingen lid van de Eerste Ka-
worpen hoe Idle troepen vamigeneraad! Degouf- mer kunnen worden; en i is te voorzien, da
te de open Stad Essem, waarin zich geen enkele aia eenmaal het beginsel van evenredige ver-
Duitsche soldaat bevind't, „omsingeld' heb- tegenwoordiging op dit hooge college worut
ben' om dan met getrokken sabels de straten I weer iets meer zal verloren
binnen te dringen. De Duitsche arbeid, ons
de Eerste Kamer di 1 P 1 recht van amendement, waarnaar sommige le
den zoo vurig verlangen, tot nog toe aan
lichaam onthouden is en de Eerste Kamer
dus een haar aangeboden wetscntwerp in
zijn geheel heet te aanvaarden of te verwer-
pen. Toch wordt ook deze Kamer spraakza-
mer, sedert die politick er vaster voet heeft
verkregen en de eischen voor het lidmaat-
schap verminderd zijn. Dat zal denkelijk nog
wel erger worden; wanneer onze Eerste Ka
mer naar een ander verkiezingsstelsel wordt
samengesteld. Een wetsontwerp, dat beoogt
werkzaam leven, is daarmee in het hart ge'
troffen. We voelen dat als een doodlelijke, li-
dhamelijlke pijn, die aan het merg van ons^be-
staan knaagt. Een wocide is opengeretcn,
waarvan n iemand zeggen kan, wanneer en
of ze ooit weer heelen zal. Jaren1 lang heett
die negeerig Wirth en nu het nieuwe kabmet
van den rijikskanselier Cuno zich ingespan-
nen om Duiischlan^ in staat te stellen, zijn
toegepast, er weer iets meer zal
gaan van hot statige, dlat dit lichaam ken-
merkte.
Ongeveer een dozijn van de leden zijn nog
dragers van een naam, die uit twee of incer
deelen bestaat; iet dat heele dozijn behoort
weliswaar tot den adel, maar een tweed/e.i-
ge maaim is ook zonder adellijken titel iets
dat een zeker cachet geeft aan den drager
De gemiddelde leeftijd van de leden is
hooger dan in de Tweede Kamer; extra jon-
ontredderd economisch leven1 te herstellen en broekjes, zooals de heer Oud met zijn 36
zijn verplichitingen eerlijk en trouw na ie doen, [iiar vindt men er niet en t zou ons met
komen. Allies was verigeefs. Met ontzetting verwonderen, als de Benjamin van den Se-
zien wij; dat de dag, waaarop we weer o
normiale verhoudingen 'kiuninen komen; in on-
afzienbare verte ligt.
IHet is geen wonder, dat steeds grootere
kringen deordromgen warden- van de overtui
ging! dat men Duitschland met ojvzet onver-
vulbare eisdien stelt, oin het alhte weer ]ui>
daarvoor te laten boeten, omdat het ze met
kan nakomen.
naat, de heer Sl'ingenberg, die nog maar
even de 40 gepasseerd is (geb. 21 Oct 1881),
zich er eigenlijk nog misplaatst achtte, als
een colbertje te midden van rokken. Was er
in de Tweede Kamer maar Sen, die de 70
gepasseerd is, in' de Eerste Kamer zijn er
verscheidene en de oudste, de heer v.
regelen te stellen voor de verkiezing van de
leden der Eerste Kamer, zal spoedig de
Staten-Generaal bereiken.
Wij mogen niet op de gebeurtenissien en
toestanden vooruitloopen en zullen ook nu
ons van beschouwingen over de goede en de
kwade zijde van de gewijzigde samenstelling
onthouden. Maar dit mogen wij: toch wel
zeggen, dat hoogstwaarschijnlijk de T\- "ste
Kamer in 't vervolg sterker nog dan tot nog
toe aan politiek zal d-oen; meer zal gelijken
op een andere uitgave van de Tweede Ka
mer en' minder, zal voldoen aan de vetwach-
ting, die men koesterde bij- haar insteliing, n.l.
dat 'zij een rem zou kunnen zijn tegen over-
haaste 6f te ver doorgedreven besluiten van
haar zuster, de Tweede Kamer. Daarmee is
echter niet gezegd, dat de Eerste Kamer tot
nog toe aan ons ideaal beantwoordde.
nog voorradige stapelgroenten, zie ik bet
groote principieele verschil tusschen net
poffen" van die beide menschengroepen met
in. Bovendien kan ik mij ook nog voorstel-
kn, dat een tuinder eigenaar kan zijn van
vaste goederen, b.v. van grond, en t6ch op de
pof koopt, in de hoop zijn daardoor ontstanc
schuld met de opbrengst zijner nog voorradi
ge groenten te kunnen dekken en zijn vaste
bezit onaangetast te laten, Daarom blijf ik
het pof-argumenit als „bewijs" van nood, als
een zwak argument be6chouwen.
Maar ik zou haast zeggen: Laat ons hier-
over niet langer kibbelen. Ik heb immers in
mijn vorige siuk reeds gezegd volstrekt niet te
willen betwisten, dat de tuinders, die de heer
Kloosterboer op het oog had, in finantieelen
nood zijn. En verder heb ik opgemerkt on-
voorwaardelijk te willen aannemen, dat er
in St. Pancras en op verscheidene andere
plaatsen tuinders zijn, die in financieelen
nood verkeeren. En ik heb hieraan toege-
voegd dergelijke tuinders reeds in mijn rap
port te hebben beschreven enz. enz. Mein
Liebchen, was willst du noch mehr?
1 Ik kom dus tot de conclusie, dat er op dit
punt tusschen ons beiden vrijwel volledige
overeenstemming bestaat, want alle twee zijn
wij1 van oordeel, dat er op verschillende
plaatsen tuinders zijn, die door het verloop
der tuinderij in de vorige jaren in finantieele
moeielijkheden laat ons zeggen in finan
ti eel en nood zijn geraakt. Geen van ons
widen heeft dit. gteloof ik, ooit betwiat.
En- nu Ikom ik tot een tweede punt van
overeenstemming tusschen ons. Uit mijn ver
schillende artikelen is zeker ieder duidelijk
gebleken, dat ik speciaal ontken, dat er reeds
thans een aigemeene noodtaesiand onder de
tuindtera wezen 'ziou. En dat schijnt mijn g©;
achte tegenstander ook te ontkennen, want ni
komt er tegen op, dat ik in zijn sfuk van een
algemeenen noodtaesiand zou hebben gelezen.
Ook op dit belangrijke Ipunt schijneni wiji dks
niet van inzicht te verschillen.
Overigens blijikt, geloof ik, uit mijn vorige
artikel duidelijk genoeg de heer Klooster
boer leze die Ibetreffende passage maar eens
over dat ik niet hfem verwijt eeni belangrijk
centrum als een stervende tuinbouwstreek te
hebben voorgesteld. Maar door een onzer
groote dagbladen is die vooratellihg igegeven,
evenals anderen den toestand beschreven
hebben op een wijze, die ik in mijn rapport
„wel wat overdreven" genoemid heb. En nu
heb ik in (mijn antwoord aan dien heer Kl.
willen laten uitkomen; dat ik dergelijke quali-
ficaties ook thians nog als overdreven be-
schouw. Dat hij- dit met mij eens is, doet mij
natuurlijk genoegen. I
I Tot zoover gaat tusschen ons du® nog alles
1 goed. Maar nu, aan het slot van zijn betoog
gekomen, schijnt mijn tegenstander van mij
te vergen, dat ik, op straffe van in zijn oog
een onkundige aesmndige te zijn, van een
noodtoestand zal schrijven.
1N1U, de straf waag ik er op. Maar hoe be-
doelt de heer Kloosterboer het eigenlijk?
Wenscht hij van mij) de erkenning, dat op
verschillende plaatsen eeniige tuinders in
eeni finanti€elen nood-toestand zijn? Dan
acht ik die erkenning overbodig, want ze ligt
reeds opgesloten in mijn verschillende artike
len; evenals in het door mij uitgebrachte rap-
port.
Maar, als mijn geachte opponertt van mij
vergt te verklaren; dat in mijn geheele arnbts-
gebied of in een bepaalde, belangrijke streek
er van, bij- de tuinaersbevoIking (die bevol
king dus in z*n geheel gen omen) reeds nu
een, noodtoestand heerscht, dan heb ik be-
zwaar aan zijn verlangcni he voldoen.
Want de buitenwereld zal dan het woord
te ruim, in een te aigemeene beteekenis op-
vatten. net zou dus de werkclijlkheid m. i.
niet goed typeeren, maar er een overdreven
voorstelling Van- geven1. En ik geef geen ver-
klaringen. n6ch aan den Minister n6ch
aan deni neer Kloosterboer, die niet naar
'mijn zienswijze met de werkelijkheid bvereen-
komen.
iBovenidien schuilt in het gebruik van ter-
men, die den toestand overdreven weergeven,
glevaar voor de betrokkenen. 'In andere stre-
ken heeft dit reeds, zooals uit artikelen in
„De Tuinderij", in het ,)Hiandelsblad de
Tuinbouw in de „Westlandsche Courant"
en: in door mij van voormannen, Hit tuin-
bouworganisaties ontvangenl brieven duider
lijk geblaken is, heel veel kwaad aan de tuin
ders gedaan. En ik acht het niet mijn taak
er foe medte te werken dit kwaad ook over
Noord-Holland te brengen.
En waarom wil de heer Kloosterboer, die
zoo gaarne poseert als een praktische deskun-
dige, juist zijn kracht zoeken in het gebruik
van groote en gewaarlijke woord en? Waar-
schijhlijk denkt hij1 en1 d-enken zijn medestan-
ders daardoor de loans op regeeringshulp te
vergrooten. Het onlogische van die gedachte
heb ik al mieerdere malen aangetoond. Ik zie
er allien nddeel1 en geen enkel voordeel in.
Daarom stel ik den heer Kloosterboer voor:
laten we, nu We het op de hoofdpunten toch
eens zijn, die woordenkwestie laten varen
en gezamenlijk zoeken naar de middelen, die
den tuinbouw in staat zullen stellen de nu
ingetreden moedelijke periode zoo goed moge
lijk te boven te komien. Dan verrichten we
praktisch werk eni daar kan toch eeni praktiscb
mian moeielijk bezwaar tegen hebben.
J. G. HAZE-LOOP.
met ram-en- enz.
Adres H. J,
Tekelstraat 6.
(HENDR'IKS, Aannemer,
TE IOOO P -BIEVR'AIAIGD 'EEIN! STEiEK-
TRAP hoog 3.50 M., breed 0.90, aantxee
0.20! c.M. Adres bureau van dit blad.
KOOPJE. Zeer billijk te koop een volle-
dig voetbalcostuum ,,Alcmaria Vlctrix met
coffer (schoenen maat 40-41).
Adres bureau van dit blad.
TE KOOP een in goeden staat zijnde
aatsgebrek jeen zoo
AGENiTJE.
Adres bureau van dit blad
TE KOOP wegens
goed als nieuw \OU
Does de Willebois, is reeds 80. Op hem vol-
gen nog v. d. Bergh (van 1845)v. Voorst
tot Voorst (van 1846); L. W. de Vries (van
1849)Gilissen (van 1850); Smeenge, Ver-
heijen en de Waal Malefijt (van 1852). In
't geheel zijn er maar 9 leden, die de 50
nog niet bereikt hebben.
Ook in de maatschappelijke positie van de
leden, hun weikkrihg buitenl de Kamer,
heerscht verschil met de Tweede Kamer.
Niettegenstaande het lidmaatschap van den
Senaat heel wat minder beslag op den per-
soon en da werkkrachit van de leden legt,
zijin er van wier tegenwoordigen titel weuug
DE NOOD DER TUINDERS.
Gaarne geef ik den heer Jb. Kloosterboer
d. 1 van St. Pancras nog een dupliek op zijn in
gezonden stuk, voorkomende in het nummer
dezer conrant van Woensdag j.l. Ook nu weer
kan 'k conatateeren; dat wij- in het wezen van
de zaak dichtei" bij elkaar staan dan het, op-
pervlakkig bekeken, wel lijkt. Maar ieder vo-
geltje zingt zooals het gebekt is en daardoor
komt het, dat wij aan ongeveer dezelfde ge
dachte op verschillende wijzen uitdrukking
geven.
Om te beginnen wil ik mijn geachten tegen
stander toegeven, dat er tussdien het „pof-
fen" van ambtenaren en tuinders verschil kan
bestaan. Ik zeg ktm bestaan, want, wanneer
een ambtenaar poft in afwachting van zijn
Jb. HARTLA'ND, Koningsweg B 69,
Handel in 2e handsch Kinderwagens, Sport-
karren, Ledikanten, Bedden, enz. Konings
weg B 69, naast Klaas Verwer.
TE KOOP: 1 HAN'DWAlOENTJE en
1 tweede handsch RIJWIIE'L Te bevragesn
bureau van dit blad.
TE KOOP een prachtige Amerikaansche
VULKACHiEIL met nik-kel en tegelplaat.
PR INS HE NDR IK STR A AT 44.
TE KOOP AA-NOEBODEN een 2 pers.
WASGHTAFEIL met marmerblad a 10.
Te bevragen RIAMEN-16.
OEVRAAG-D een zoo goed als nieuw
goed VE ERENIBEDSTE'LBricveni met prijs
onder No. L 778 Bureau van dit blad.
TE KOOP: een prachtige Elec. Kroon
15.50, een Eltec. ganglamp 3.50.
Adrffl 2e LANDOw ARSSTRAAT F 20.
Ete pachtwaarde der gronden,
De vorige maal merkten wij op, dat er
een groote overeenkomst bestaat tusschen on-
deruemerspremie en pacht. Om dit duidelijk
te maken zullen wij beginnen met ons op de
hoogte te stellen van de j teste beteekenis der
uitdrukking'; pachtwaarde der gronden.
Laat ik beginnen met te zeggen, dat de
pachtwaarde van een grondsiuk (bedoeld zijn
alleen onbebouwde gronden) niet altijd, 01
beter meestal niet, hare uitdrukking vmdt in
de betaalde pachtsommen. Zuiver tbeoreuses
beschouwd is de pachtwaarde datgene wat
de eigenaar zou kunnen verknjgen, indien hij
zich op een streng commercicel standpunt
stelde, zooiets als de makelaar doet op de
effectenbeurs.
Dikwijls echter doet da grondeigenaar dit
niet, vooral niet w-auin r hij den groudeigen-
dom anders dan door aankoop b.v. door
overerving heeft verkregen Tusschen hem
en den pachter bestaan dan veelal nog an
dere banden dan louter c^mnercieele Hu
zal de bevolking van zijn grond welvarend
willen zien, miss-chien haar steun hebben
voor politieke doeleinden en dien steun kan
hij slechts verkrijgen en behoudien do-or een
welwillende bejegening zijner pachteis
Een tweede reaen waarom de paclitwaarde
niet samen behoeft te valien met de betaalde
pachtsommen is te zoeken te den langen duur
der pachtcontracten. Zoo kan het zeer best
voorkomen, dat grond, die thans een zeer
groote paclitwaarde bezit, dioor een oud
pachtcontract nog zeer weinig opbrmgt.
Waardoor bezit een grond pachtwaarde?
In de eerste plaats is dit te danken aan de
nuttige eigenschappen van den grond, die
zich laten samenvatten in de uitdrukking:
vruchtbaarheidr Die vTuchtbaarheid is of
kunstmatig of natuurlijk, al zullen er zeer
weinige gronden bestaan, die niet althans een
gedeelte hunner nu-ttige eigenschappen te
danken bo',ben aan fhenschelijken arbeid.
Op grond hiervan ging men ertoe over de
betaalde pachtsommen de split-sen in twee ge-
deelten, alleen de vrucht van de natuurlijke
eigenschappen des lands zou de werkelijke
pacht wezen, terwijl het overschot als kapi-
taalrente zou moeten worden aangemerkt.
David Ricardo, de geestelijke vader van
de pachtwaardeleer, geeft nu een door dui-
delijkheid uitmuntend voorbeeld hoe de
paclitwaarde van gronden ontstaat en hoe
groot de pacht in strengien zin genomen is.
Ala zich een kolonie vestigt in een onbe-
woonde streek is er grond in overvloed: voor
het gebruik ervan- betaalt dus niemand.
Aanwas van bevolking zal dien toestand
echter doen veranderen. Wat hoedanigheid
van grond betreft, nemen wij aain dat er
drie soorten zijn, waarvan de beste No. 1 ge-
noemdi wordt. In het begin zal men alleen no.
1 bebouwen en pas no. 2 in gebruik gaan
nemen wanneer de bebouwing van no. 1 al
leen niet meer genoeg oplevert om alien te
voeden. Niet zoodra is ait echter het geval
of no. 1 krijgt pachtwaarde, waarvan de
grootte nauwkeurig kan worden bepaald.
Stellen wij daarvoor dat een bepaalde uit-
gestrektheid van grond no. 1 oplevert 100
mud tarwe: dezelfde uitgestrektheid grond
no. 2 levert echter slechts 90 mud op: aan is
de pachtwaarde van grond no. 1' 10 mud
tarwe; want het zal thans voor de menschen
hetzelfde zijn Of zij1 een stuk grond no. 2 heb
ben zonder betaling en met 90 mud oogst
per eenheid, dan wel een stuk grond no. 1
met 100 mud oogst per eenheid, waarvan
echter 10 mud aan pacht moet worden be-
taald.
De in gebruik name van grond no. 3 geeft
aan no. 2 weer een zekere pacht, weer be-
rustend op het verschil in opbrengst.
H-oe de toestand wordt wanneer men dien
grond gaat be weaken en bemesten zullen wij
de volgende maal zien.
BIROEK OP LAINOEND1JK.
Donderdaig 18 Jan. werd door de afd. Zuid-
Sqharwoude, Broek op Langendijk van den
bond van Staaispensi onneering een propagan
da avond1 gehouden in't lokaal van den naer
nen i ,'tio in»T »«fi I i r^Li. duv^QD!
wijzen, is geheel overeenkomstig de algemeen
heerschende stemming.
„In dit uur", heet het in de verordening van
den minister, „moet de rouw van ons Duitsche
vaderland over de geweldpleging, die het aan.
gedaan is, ook bij onze jeugd tot uitdrukking
komen. /Deze plechtigheid geldt de smart en
de veronitwaardiging over het onrecht, dat een
weerloos volk door de wederrechtelijke be/ct
ting van zijn heiligen vaderlandschen grond
wordt aangedaan. Ze geldt het door uitwendi.
gen dSviuxg nooit te vernietigen geloof aan de
heiligheid van het recht en aan een betere toe.
komst van de bevolking die in den gemeen.
schappelijken nood elkaar steunen wil."
Dan komt de volgende Zondag, de 14de Ja.
nuari, die zoo juist door den rijkspresident
Ebert en de rijksregeering tot een algemeenen
rouwdiag verklaard is, die „onder deze druk^
kende omstandigheden aan de umeriyke ziels*
verheffing gewijd zal zijn. Laat ons in alle
Duitsche landen in huizen en hutten het leed
en het recht van ons vaderland gedenkenl
Er blijft ons niets anders over. We moeten
werkeloos toezien, hoe het een na het andeie
deel van Duitschland onder vreemde over,
heersching komt Zonder dat we er iets aan
kunnen veranderen, verdragen we niettegen.
staande al onze inspanning de voorteekenen
van nieuwe, dreigende verwarring ook in ons
innerlijk leven. De Duitsche mark is opnieuw
sterk gedaald. Belasting en armoede in ver.
sterkte mate moet en zal het gevolg hiervan
zijn. Do winter is tot nog toe zacht geweest de
hemel scheen ons Iced te begrijpen.
Maar, als nu de koude eens komen mocht,
waarvan we tot nog toe verschoond blevenl
Dan zal het gebrek aan alio noodzakelijke 1 c
vensbehoeften nog duidelyker gevoeld wow
den. Het spook van onrust en opstandigheicl
steekt zijn hoofd op. We zullen op die wijze
steeds minder in staat zijn om onze verplich.
tingen na te komen. aan het herstel van de
door den oorlog verwoeste gebieden mee te
werken. Werkelijk, nu ziea we geen uitweg
meer uit het labyrinth van moeilijkheden. W e
weten wel, dat ook een gedeelte van onze vroe.
gere vijanden niet te spreken is over den
smaad, die men ons aandoet dat Amerika zijn
troepen demonstratief uit het bezette gebicu
terugtrekt, dat Engeland de bandclwijze van
den heer Poincar6 niet goedkeurt. We ver.
trouwen ook in vast geloof erop, dat do ande.
ro volkeren meer en meer erkennen zullen, dat
dit niet de weg is, die Europa tot vrede en rust
voeren kan. Maar we weten, dat ten laatste
slechts de besliste eendracht van het Duitsche
volk en de zedelijke tegenstand tegen de ge.
weldpleging ons helpen kunnen uit de cllencle
van den tegenwoordigea tijd te komen en dat
dan eerst de rechtserkennimg en de mensche.
jjjkheid ip dc wereld ons een bcter lot zai
Wij zijn overwonnen en verskgen, wo willen
de offers brcngen, die dit feit van ons vordert,
wo willen in vreedlzamen arbeid met de auaLre
volkeren leven maar we kunnen niet ver.
dragem, dat men ons voortdurend verdeemoc
digt en slaat, terwijl onze handen gebondeu
zijn Wanhoop zweeft rondom onze hoofdcn
en wij hebben de vernicfigende overtuiging,
dat de tragedie van Duitschland nu eerst wer.
kelijk begint, als niet het rechtvaardighcidsge.
vod der wereld ons verlost cn dat voelen
wc als het gewichtigste wanneer wu zelt
toonen, dat we dit rechtvaardigheidsgevoel
door inwenidige ^^^^sborN.
w— r r /vi/vmrvol l/Otl ftllfli Olf
Ut3 J-ClOlt w.w** 71.
In Berlijn sluipen -da menschen ron-d, alsot
do zon ondergegaan is. Zeker, de tcgenwoort
ge roes van vermaak en gemot, die hier
heerschrt, is niet in eens de wereld uit. Maar
ik moet nogmaals zeggen: dat is niets dan yer.
nis, een masker. Met het eigenlijke, werkelijke
eielsleven van de stad en ha-re bewoners heb.
ben al deze dansen om het Gouden Kalf me
te doen. Wie dieper ziet. zal de donkere droel.
heid bemerken, waarin we gedompeld z«n
Het besluit van den Pruisischen minister, dat
de directeurem deT scholen den laatsten dag
der week da acholiaren bjjaen zullen roepen en
(0*m dlsHilaanbieitiage*.)
UIT HEILOO.
Donderdagavond hield de Volksbo-nd haar
■jjaarlijksche feestavond. Toen de heer Veltman
de feestvergadering opende, was de groote
zaal tot de uiterste hoeken met leden en huis»
genooten benevens genoodigden bezet
Na het zingen van het ibondslied gaf do
tooneelclub, onder regie van Jac. Dekker, de
eenactie *,De verd'raaide scctie." Dc goed in»
gestudeerde eemacter werkte wel op do lach*
spicren en verliep vlot. De avond werd verder
gevuld met voordrachten, zang en muziek.
De attractie was wel Cocadorus met zijn
Rad van Avontuur. Dank zij de vrijgcvigheid
van de fa. Gebr. Dobbelman, Nijmegen, Siga»
rettenfabrikant, „Davos", Rotterdam, van Hon*
tens Cacao, Koorns Koffie en Thee, Fa. Hols*
muller en Jac. do Winter, Alkmaar, waren
hiervoor mooie prfjzen beschikbaar gesteld.
Het was bijna middernacht toen do voorzittef
alien bedankto die hadden meegewerkt om
dezen avond te doen slagcn, niet het minst do
tooneelclub, de declamator Dekker, alhier en
de pianist v. d. Peet, Alkmaar. De goed ga<
slaagde avcvnd zal lang in herinnering blijven.
