Alkmaarsche Courant
v.h.
Boek- en Handelsdrukkerij
Herms. COSIER ZOON,
Voerdam G 9,
Zevengesternte.
ALKMAAR,
Honderd Yljf en Twintlgste Jaargang.
Woensdag 24 Januari.
Feuilleton.
Ho. BO. l928,
eeniig overleg met die commissi®, deze te be-
richtem, dat maatregelen van bezuiniging B.
en W. er toe hebben geleid om mieerdere pos-
Stadsnieuws
ALGEMEEN VERSLAG
betreffende bet onderzoek in de Afdeelingen
ran de Gemeente-begrooting voor den
1923
dienst
en
MEMORIE VAN ANTWOORD
van Burgemeester en) Wethouders.
(Varvolg.)
Algemeen verslag.
Stratenplan..
In verband met den: woningbouw, bepleit
een1 lid de wenschelijkheid van een nieuw
stratenplan in den omtrek van de Overdie,
terwijl in overweging wordt gegeven met de
etichting van een openbare lagere school in
bet ald-us te ontstane nieuwe k-w artier reke-
ning te bouden.
Antwoord.
Voor het aanleggen van een stratenplan is
het bezit van den te gebruiken grond een
noodzakelijke voorwaarde
Overigens is het, naar onze meening, ge-
wenscht den schoolbouw in de Overdie eerst
te bespreken tnj de behandeling van het voor
stel der heerem Westerhoi c.s.
Algemeen verslag.
Centrum, nieuw Ziekenhuis.
Wat een eventueel bieuw Centraal Zieken-
huis betreft, meenen enkele leden, dat deze
ypaik in een nieuw licbt komit ite staan, omre-
den het w®ontwerp tot de instelling van Ge-
zondheidsdiensten geer. wet zal worden en
dus opnieuw aan de orde kan worden gesteld,
terwijl zij voorts in overweging geven een
besp raking met de besturen van de buitenge-
meenteu te open en. Tevens deelt &n van deze
leden rnede, dat de kosten voor &n bed met
hooger komen dan 7000.—. Gevraagd
wordt dan ook,wat is de gedachte van B en
W. hieromtrent?
E&i der andere leden staat huiverig tegen-
over deze zaak, omreden het Rijk nu niets
doet, terwijl in dit verband tevens dbor een
lid de vraag werd gesteld: „wanneer de Zie-
kenbarak aan den Westerweg verdwijnt?
Wat voorts bet standpunt van B. en w. om-
treat het Ziekenhuis betreft, werd dit door een
der leden gedeeld.
Antwoord.
Het laat zich inderdaad aanzien, dat de
totstandkoming van de Z'iekteyerzorgingswet
ncr£ eenige jar en1 zal duren. Zij is eerst te
verwachten, nadat een algeheele omwerkmg
van de sociale verzekering bedfit plaats ge-
had en eene Ziektewet in het leven is geroe-
pen waarmede de Ongevallen- en Inva idi-
iteitswetten een organisdh gehcel zutleu vor-
tnen.
Naar wiji zijn ingelicht, is immddels van
rijkssteuh voor Ziekenhuisbouw niets te ver
wachten.
De kosten van een nieuw Ziekenhuis zou-
den derhalve voor zoover ze niet -gedekt wor
den) door eventueele bijdrageni van province
en buitengemeenlten, geheel voor rekenmg de-
zer gemeente komen. Voor een inricnting met
100 tot 150 bedden is nog steeds op een uit-
gaaf van ongeveer 1 millioen gulden te
reken'en.
Het komt ons voor, dat het Ziekenhuis-pro-
bleem nu het Rijk zich terugtrekt, hoe 1 anger
hoe moeilij'ker op te lossen zal zijn. Wij be-
twijfelen, of de gemeente in dezen crisis tijd
den financieelen last, verbonden aan de ex-
ploitatie van een Centraal Ziekenhuis, kan
^Hoewel wif, wegens gemis van voldoende
gegevens, geen definitief oordeel kunnen uit-
en publieke werken is geschied?" Overigens
comt het heni voor, dat de door B. en W. op
c e diensten der bedrijven voorgestelde bezui
nigingen van die soort zijn, welke de wijsheid
bedriegen. Er zal nu een groote achterstand
en verwaarloozing door ontstaan.
Enkele andere leden vinden het ook ver-
keerd, dat de desbetreffende Commis3ies van
Bijstand in deze aangelegenheid zijn gepas-
seerd, doch een ander lid acht het een kwestie
van beleefdheid, dat de Commissies de be-
grootingen nb de revisiie tenminste ter kennis-
neming terug ontvangen.
Antwoord.
Wanneer wij de adviezen der Commission
van bijstand, ook indieni deze zijn neergelegd
in ontwerp-bedrijfsbegrootingen, slechts vol-
gen voor zoover onze verantwoordelijkheicl
dat toelaat, plegen' wij daarmede tegenover
die Commissien geenerle onrecht. Nader
overleg achten wij a 11 een' noodig op it en
van prindpieel beleid. Aan ons besluit vot
het aanbrengen van enkele wijzigingen in de
bedrijfsbegrootingen was die beteekenis ge
heel vreemd. Bovendien: zou het inwiineii
van advies daaromtrent met belangrijk tijd-
verlies gepaard zijn gegaan. Overigens ge-
ooven wij niet, dat de aoor ons toegepaste
bezuinigingen verwaarloozing van de eigai
dommen tengevolge zullen hebben. Op de be
spreken, zijn wii toch geneigd U m overwe
ging te geven<, het vraagstuk, zoolanf het m
dit stadium verkeert, te laten) rusten.
Ten aanzien van de plannen tot stichtrag
van een nieuwe Ziekenbarak pleegden wij
reeds overleg met den1 Hoofdinspecteur der
Volksgezondheid, de Oezondheidscomimissie
en de Regeniten van het Stadsziekenhuis. Zoo-
dra omtrent die plannert overeenstcmming is
verkregen, kan tot opruiming van de barak
aan den Westerweg worden beslotem.
Bedrijfsbegrootingen.
Sommige leden meenen, dat door B. en W.
de bezuinigingen te veel worden! doorgevoerd
en) dit duidelijk naar voren komt door ver-
schillende noodzakelijke onderhoudskosten:
voor straten en plantsoenen te schrappen. In
dit verband werd door hen gevraagd „achten
B. en W. het goede politick om, waar er com
missi® van bijstancl zijin, indien deze naar
gewoonte de begTOOtingen: vaststellen, zonder
grooting voor Publieke werken zijn de ge-
wone onderhoudskosten: straten, bruggen,
walleni, riolen enz. tezamen uitgetrokken: voor
ruim 83.000, verminderd met ruim
19.000, waarin echtex was begrepen
6050.— voor nieuwe werken. De begroo-
ting voor de plantsoenen is verlaagd met
f 7 750, waaronder 5.700 wegens inkrimr
ping van bet personeel. Over bet geheel wa-
ren onze bezuinigingen dus niet van dien om-
vang, dat gevaar voor verwording behoeft te
worden geducht.
Ten; slotte meenen wij in beleefdheid jegens
de Commissien niet te kort geschoten te zijn,
daar zij schriftelijk mededeeling van de aan-
gebrachte wijzigingen hebben: ontvangen.
Algemeen verslag.
OnderwijSreursussen voor volwassenen.
Meerdere leden spreken bun ontevreden-
heid er over uit, dat het prae-advies op het
door de Soc. Dem. Raadsfractie, op 26 No
vember 1919 ingediende voorstel tot het stich-
ten1 van onderwij s-cursussen voor volwasse
nen zoo lang op zich laat wachten en zouden
het prae-advies gaame tegemoet zien. vol-
gens deze leden- doem 'B. en W. een verkeer-
de mededeeling in hun aanbiedingsbrief
waarin zij zeggeni: ,Geen prae-advies meer
aan den Raad schul-dig te zijn." Een der an
dere leden) sluit zich terzake het lang mtblij-
ven van het prae-advies biji de gemaaktr op-
merkingen aan. Wat een: eventueele iiitbrci-
din-r van het onderwijs betreft, vinat een lid
in de gegeven omstandigheden de nitbreiding
van het onderwijs van gemeentewegc onge-
wenscht; laat de arbeidersbeweging zelve be-
ginnen) met de oprichting van onderwijscur-
sussen voor volwassenen, dan kan de gemeen
te steunen. Hetzelfd-e lid verklaart zich tegen
overheidsbemoeiing, wanneer deze niet strikt
noodzakelij-k is.
Antwoord.
Een prae-advies, betreffende bet verzoek
om oprichting van cursussen voor volwasse
nen, zal worden) voocbereid, zoodra dc regi
lingen betreffende bet georganiseerd overleg
en de beroepskeuze tot stand zijn gekomen.
Met betrekking tot laatstgenoemd onder-
werp denken, wij spoedig een' voorstel in te
dienen. Dat wif in onzen aanbiedingsbriet
niets vermeldden omtrent het prae-advies in-
zake boven'genoemde cursussen, het eenige,
dat wij U nog verschuldigd- zijn, moet aan
een) vergissing worden toegeschreven.
Algemeen verslag.
Begrootings-sUdtposL
De wijlze, waarop B. en W. de begrooting
sluitend hebben; gemaakt, noopt meerdere
den tot de volgende o-pmerkin'g: „Waar wij
vorig jaar er reeds groot bezwaar tegen
maakten, dat de Hoofdelijkfe Omslag met 1 an
ger de sluitpost der begrooting za'l zifn-,
zooals vroeger de goede gewoonte was, is net
o. i. geheel af te keuren om nu de arbeids-
voorwaarden der ambtenaren: cn wcrklicden
tot sluitpost te maken, zooals B. en W. dit op
bladz. 3 van den Aanb-iedingsbrief hebben
uedaan."
Antwoord.
Oelijk wij reeds zeiden- in de memorie van
Antwoord op het algemeen) verslag voor
1922 is die wijize, waarop bet begrootings-
ontwerp in ons College tot stand komt, geens-
zins bindend voor den Raad.
In verband met de veranderde tijdsomstan-
digheden, die zuinigbeid en vermindering van
jelastingdruk noodzakelijk maken, was uet
ons niet mogelijk de vroegere methode weder
e volgen.
De inkomstenbelastmg is als eemge slurt-
]>ost niet meer te handhaven. Feitelijk zijn er
tal van andere bijgekomen. Hierondex
nan natuuxlijk, zooals dezen- keer, p-osten zijn,
welke uitgaven aan ambtenaren en; werklle
den betreffen. De meening, als zoud-en1 de ar-
beidsvoorw aarden thans de plaats vervuilen
welke vroeger de Hoofdelijke Omslag innam,
is dus niet juist.
Algemeen verslag.
Belastingen.
Het in den Aanbiedingsbrief afgedrukt
staatje van de hoogte der belastingen in ver-
schillende gemeenien des lands, gceft, mee
nen meerdere leden, niet voldoende een; dmde-
liijk beeld en zijl zouden ga-arne naast de reefis
gegeven opgaven, een overzicht widen hebben
van a-lle met Alkmaar overeenkomende ge-
meenten. Een ander lid sluit zich hierbij aan,
terwijl c6n der andere leden. te kennen geclt,
dat de hooge belasting in Alkmaar de men-
schcn naar andere plaatsen doet vexhuizen.
Antwoord.
We hebben bedoeld staatje aangevuid met
gegevens uit 10 met Alkmaar vergehjkbare
gemeenten, zoodat het thans een overzicht
geeft van die belastingcijfers in 26 gent- -f
tan.
Algemeen verslag.
Werkverschafflng.
Wat de werkverschaffing betreft, welke m
1923 belangrijke sommen zal vragen, stellen
enkele leden de vraag: ,,Wat B. en W. er toe
geleid heeftom voor W23 slechts f 25000 op
de begrooting te plaatsen?", terwijl zij voorts
vragm: „Blijven- B. en W vasthouden aan
bun idee om aan 91 menseh-en werk te ver-
schaffen?" Dit zou toch een onhoudbare toe-
stand worden. Ook wenscbt men te weten hoe-
veel er over was van de 75000, uitgetrok
ken op de begrooting voor 1922.
Antwoord.
Het is ons doel verschillend-e gemeentewer-
<en in werkverscbaffing te doen uitvoeren.
Deze zijn van dien omvang, dat aan 90 a
100 man gedurende ongeveer 6 maanden ar-
)>eid kan word-en bezorgd. De kosten schatten1
wiji op ongeveer 55000. Hetgeen die wer
ken, door de wijze, waarop ze worden on-
demomen, mddr zullen kosten dan bij nor
ma le uitvoering bet geval zou zijn, wordt bij-
gepast uit het bedrag van 25000, opgeno-
men in hot fonds voor onvoorzien-e uitgaven
Wat de kosten der werkverschaffing over
1922 betreft, hi-ervoor werd- 75.000 uitge
trokken in de veronderstelling, dat Kij-k en
Provincie 25 pet. -hiervan zouden bijdragen,
zoodat f 37500 ten laste der gemeente zou
dus, was bij beschikking van den president
der rechtbauk aan de zorgen van die vrouw
toevertrouwd Op 11 November heeft bekl.
dit kind te Hoorn weggehaald. Het kind ver-
bieet tijdelijk bdj- de grootmoeder. -Bekl. bad
net kind op straat ontmoet, meegenomen en
net met meer bij de grootmoeder terug ge-
bracnt Het was zijn bedoehng dit kind bij
hem thuis te bouden. Op 13 November beeft
mj het kind bij een broeder van bekl. te Am
sterdam gebracht.
Op 17 November is het kind ten huize van
bekl. opgeeischt door zijn vrouw en zijn
schoonmoeder.
(De twee afwezige getuigen zijn lumiddels
gearriveerd).
Bekl. beweetde dat tusschen hem en zijne
vrouw was afgesproken, dat hij de beschik
king over het kind zou krijgen.
Bekl. heeft voorts het kind weer ierug ge
geven, doch het op 26 November, teen het
met de vrouw en schoonmoeder te Hooni
wandelde, haar dit kind weer afgenomen. Hij
is daarop gesommeerd om het Dinnen 3 da-
gen aan de vrouw terug te geven .Daaraan
heeft bekl. niet voldaan.
Bekl. zegt, dat het kind nu vertoeft, naar
hij meent, ten huize van zijn schoonouders
De advocaat zegt, dat het verblijft ten
h-uiize van1 dem vadea* van bdkl. diem heer B. L.
P. die op de publieke tribune aanwezig is.
'Bekl. zeide, dat hij niet beter heeft gewe-
fen of het kind was bij zijn schoonouders.
Petronella Emma Nooij, 22 jaar, zonder
beroep, gehuwd met beklaagde, thans te
'sGravenhage woonachtig, zeide, dat het
kind door den president aan de zorg van
tuige was toevertrouwd. Op 11 Novem
was getuige reeds in den Haag en weet niet,
dat haar man het kind heeft gehaald. Tom
zij dit hoorde is zij in Hooni gekomen en
beeft zij bekl. gesproken. Het kind is haar
toen terug gegeven. Er is to-en niets meer afge
sproken. In geen geval dat zij het kind af-
stond. In een cafe heeft getuige een verkla-
ring'geteekend, die haar man haar voorlegdc.
Het kind is toen weer aan de moeder toever
trouwd.
Getuige is op 23 October met goedvindcn
van haar man uit de echtelijke woning ver-
trokken. Het kind is toen bij de schoenmoe-
der gebracht. Daar*was bet altijd als getuige
itging.
De schoonmoeder van bekl., Cornelia Buls-
man, echtgenoote van Mathijs Nooij, werd als
getuige gehoord. Deze bevestigde de verkla-
ringen door haar dochter afgelegd. Aan haar
heeft haar dochter gevraagd, voor het kind te
willen zorgen Het kind was op 8 November
met haar 14-jarig zoon-tj-e gaan wandelen.
Haar zoontje kwam zonder het kind thuis.
Zij heeft bemerkt, dat bekl. het kind naar
Amsterdam heeft gebracht. B-eiden zijn naar
dat de
eon inrichting is, waar alle voorkomonde
werken vlug en netjes worden uitgevoerd
tegen billyke pr^zen
het niet eens probeerea voor uwe drnk.
werken ons prijsopgave te vragen of ons
die teretond geieed laton maken 1
Onze prllzen zfji niet hooger dan die van
andere drukkerilen.
iheeft biji somma-tie de door haar geteekende
ondenhoudsverkl aring, waarbij zijl aistand van
'it kind deed, herroepen. Zij erkende dus dat zij
een afstandsverkl aring heeft geteekend.
Voorts bestreedt pleiter juridisch de dag-
vaarding. Pleiter concludeerde ten slotte tot
vrijspraak en verzocht in vrijheid sitelling van
beklaagde.
De officier merkte o. m. op, dat dezer da-
gen mocht blijken, dat het kind weer is ge
steld onder het bevoegd gezag, de rechtbank
bij haar vonnis daarmede reken-ing kan hou-
den en bekl. in vrijheid lean stellen.
Verdediger persisteerde bij zijn verzoek tot
onmiddellijke invrijheidstelling.
De rechtbank begaf zich in raadkamer cn
de president decide na heropening der zitting
rnede, dat zij geen term en vond bekl. onmid-
dellijk in vrijheid te stellen De president ver-
maande bekl. voorts het kind te stellen ondcr
het bevoegd: gezag, anders beloopt hij- de
kans zwaar gestrart te worden.
A.s. week uitspraak.
APPELVONNIS KANTONG-E-
RECHT SCHAGEN.
De visscher Dirk B. te Warmenhuizen is
door het kantongerecht te Schagcn veroor-
deeld ter zake overtreding der Visscherijwet,
tot 15 boete of 7 dagen hechtenis. Van dit
vonniS is de veroordeelde in app&l gekomen
Hij is in het bezit aangetroffen van cen hoe-
veeliieid visch beneden de maat.
Bekl. beweerde, dat de visch wH de maat
had en de rijksveldwachter Kranenburg ver-
keerd had gemeten.
De officier vorderde bevestiging.
blijven. Aanvankelij-k echter vergoedde alleen Anlsterdam gegaan en hebben beklaagde ui
de Provincie 25 der voile kosten, het Rnjk u
slechts 20- der loonen. Sedert het najaar
hebben beidem het subsidie -op 1214 der
loonen gesteld, waardoor niet 50 maar 75
ten Faste der gemeente kwm. In to-taal
werd uitgegeven ongeveer f 4uOO. Hiervan
komt ten laste der gemeente 32000, als aan
subsidien van Rijk en Provincie, overeenkom-
stig onze declaration 13000 wordt ontvan
gen'. Waar wij oorspronkelijk op r®titutie
van de helft der kosten rekmd-en,blijf-t laatst
genoemd bedrag derli-alve ongeveer 9000
Beneden onze verwachting.
Het is voldoende U er aan te hennn-eren,
dat over 1922 de bos-ten van werkverschaf
fing uit een leening moeten worden verkre
gen, om U te doen zien, dat van een over-
schot op het uitgetrokken bedrag geen sprake
kan zijn. (Wordt vexvolgd.)
Roman door Margairetha Bohmf.
Naar het Duitsch door C. M. de W.
(Geautoriseerde vertalingj.
59)
Zij hadden 's middags goed gegeten en
diruk gepraat, daama na tafel een wandeling
gedaan in het bosch en vonden elkaar tegen
vijf uur in de bibli-otheek bijeen om thee te
drinken. Niiettegenstaande de herfstkoelte, die
door de wijd geopende vensters bininienstroom-
de, was de atmosfeer drukkend in het groote,
in stijl gemeubileerde vertrek, benauwde
warmte. Morrison stond met den pastoor en
Herman aan het raam. Hij! had, niet kunnen
zeggen hoe en waarom, maar plotseling
kwam de gedachte bij hem' op, dat al die
menschen tier wille van Maria en hem bij el
kaar gekomen waren. Terwijl hij zijn lorgnet
afnam en de glazen schoon wreef, verstijf-
den zijn gelaatstrekken en nainen een hoog-
moedig alwerende uitdrukking aan. Als dat
zoo was!... Maar 'it was todi te denken. 't
Gesprek wilde niet meer vlotfcen. Pijnigende
vragen en antwoorden gingen over en
weer, bleven als plomp geschoeide voeten in
den moerassigen grond stekett en verzonben
in stilzwijgen, dat minutenlang duurde. Ieder
der aanwezigan vodlldle het drukkende, on-
zichtbare, dat door het stilzwijtgen tastte en
naar een steunpunt zocht om zich op te rich-
ten en zijn wezenloosheid af te leggen. Met
was of een met ontvlambare stoffen geladen
ballon in de lucht zweefde, zich steeds meer
opblies en het dunne omhulsel dreigda te
Rcchtszaken
P,
ARRONDISSEMENTS-RECHTBANK.
Zitting van Dinsdag 23' Januari.
NIEUWE ZAKENi
DNTITREK'KTNG VAN EEN KIND
AAN HET BEVOEGD GEZAG.
De 24-jarige bierbottelaar Andrics
P_ wonendie ic iHioonn en thans
stond terecht ter zake dat hij, zijn minderjang
kind B. L P. heeft onttrokken aan het be
voegd gezag, zij-nde het kind, han-gen-de een
door de echtgenoote van P. ingestelde echt-
scheiding door de rechtbank aangewezen het
verblijf ten huize van de grootmoeder
Hoorn. I
Mr. Langeveld trad in deze zaak op als
verdediger.
De getuige Nooij, echtgenoote van P., en
Buijsman zijn niet verechenen, waarvan ac.c
wordt gevra'agd en verleend.
Beklaagde bekende in het algemeen Wat
hem- in' de dagvaarding is ten laste gelegd_
Hij was gehuwd met Petronella Nooij. Het
kind uit dat huwelijk geboren, Bern. Leonar-
een cafe gesproken. Het kind is toen terugge-
komen en vertoeft weer in de womng van ge
tuige. Op 26 November bevond het kind zich
op straat en is toen met geweld door bekl.
bcmachtigd.
Bekl. zeide, dat hij was overecngekomen,
dat het kind 3 dagen per week bij h&n zou
Z ^Getuige wist niets van die afspraak af.
Bekl, zeide, dat zijn vrouw heeft gezegd-:
Mijn moeder vindt het goed.
De getuige Alb. Drostc heeft op de vee-
markt op Zondagavond 26 November gezien,
dat bekl. het kind meenam. Nooij liep achtcr
bekl. aan en riep: Hij heeft een kind gestolen
De officier zeide, dat het hem min of meer
leed deed, dat bekl. in arrest zit. Hij behoort
niet in de gevangenis thuis. Maar allc mocite
is gedaan om de, zaak in der minne te schik-
ken. Ook de cominissaris heeft daartoe zijn
uiterate best gedaan, maar deze pogingen
hebben igeen resultaa-t gehad. Dfe f am i he
heeft niets gedaan om zich in die zaak
te schikken. De vader van bekl. heeft den of
ficier beloofd, het kind terug te zullen geven,
maar hij heeft het niet gedaan, Het feit achtte
het O. M. volkomen wettig en overtuigend
bewezen. Er is een strafbaar feit gepleegd,
Wanneer bekl. echter vandaag nog. had kun
nen zeggen „het kind is terug", dan had de
officier een andere vordering gesteld. Thans
echter vorderde het O. M. 3 maanden gevan-
genistraf met aftrek van de preventieve hecb
tenis.
Mr Langeveld achtte de zaak moeilijk. Het
is eigenlijk een civicle en geen strafzaak. In
tegenstclling met menschen- of idnderroovcrs
maakt bekl. met art. 279 nog niet zoo'n slecht
figuur. Pleiter nam wel aan-, dat getuige Nooij
de verklaring zou hebben geteekend, zonder
dat ze wist wat ze teekende. Meermalen
wordt afgeweken, bij onderlinge afspraak,
van een door den president gegeven beschik
king. Pleiter mende, dat de vader meer op het
kino 'is gesteld dan de moed-er. De moeder
Voor een dergelijk feit stond ook terecht
Teunis W., visscher te St. Maarten. Hij heeft
op 26 October afgeleverd ondermaatsche
brasems. Bekl. zeide: ze hadden de maat, 30
Centimeter
Uit het proces-verbaal bleek dat de bra
sems 27.3 c.M. lang waren.
Eisch als in voorgaande zaak.
Volgen- nog 2 zakem met gesloten deurem,
contra V n L.
Hieraa sluiting der zitting.
DIENSTWEIGERAARS.
De dienstplichtigen Mulder, v. d. Veen,
Werdema en v. dl. Berg van het 9e reg. inf.
te Assen zijn door den Krijgsraad wegens
dienstweigering verobrdeeld tot 10 maanden
gevangemsstraf en -5 jaar ontzegging van
het recht om bij de gewapende mach-t te die
nen.
Prorhwrffwil Meims
UIT BiROBK OP LANGENDIJK.
Vrijdagavondi j.l. hieldl Dr. Oberman van
Rotterdam- in de Heiv. Kerk -alhier eene tijd-
rede over 'hat onder werp: Christ its en de nieu
we menschheid.
Spr. was innig overtui-gd, dat het eemge,
wat oplossing kon brengen was: Jezus Chris-
''"Het is een; sombere tijd, die zich kenmerkt
door oppervlaikki gheid
Volgens ouderen van diagen is er een groot
versclul Bij 20' jaar gdeden.
Alls Savonorola zou o-pstaan, zou hij be-
giimnem met alle onzodelijike (bodken em platen
ite verbranden iin 66n groot vuur.
Het is tlians als in Sparta-, wa-ar men ge-
prezen werd, zoo m-en op een of andere mis-
daad niet wondlt botrapt. Zaken zijn zaken,
maar met dit all® omvaarachtig voor god.
Hlet is een ontzetitende tiid. De menschen zijn
doen springen.
Wilhelmina schonk thee. Een opgewon-
den bios kleurde haar wangen. De mquisito-
rische zitting was haar in hooge mate on-
aangenaam en zij wenschte vurig, dat mien
spoedig de zaak ter sprake brachit ei\ er een
eind aan maakte.
Aan de groote ronde tafel-in net midden
zaten op groote afstanden van elkaar Maria,
haar schoonzuster Trudi Braunberg en: Ag
nes Avenaar. Catharina Braunberg had een
weinig ter zijde in een grooten kerkstoel
plaats genomen. Fientje zat aan haar voe
ten op een tabouretje en hield een lastig bor-
duurwerk vlak voor haar oogen. Tom Ave
naar liep met groote stappen- om de tafel
heen en weer en vertelde intusschen met
krampachtig lachen aneed-oten en grappen,
zonder dnt iemnnd er mnnr luisterde ol cr
om lachte. Maria zat in een geillustreerde al-
manak voor arisen te bladeren. Vrecselijk.
dacht zij. Het is een echte loitering. Hoe
lang zal dat nu nog moeten duren Was
Sven toch maar niet gekomen Wa-t wilulen
ze dan toch eigenlijk van ons....? Ein tevens
kreeg zij een raar drukkend gevoel m de
keel en haar knieen begonnen te sidderen,
alsof een dreigend gevaar haar onmiddellijk
wachttc.
Toeni op een«.-. Maria keek op. Dadelijk
stierf het geringste geruisch weg, zoodat iede-
re hoek van de kamer door de halfluide, dui-
delijke stem van George Zevengestemte v-er-
vu-ld scheen te worden. Hij; sprak van net
nauwe gemeenschapsgevoel in de fam-ilie Ze-
veng®ternte, ieder der leden staat voor de
anderen in. En faoezeer het hun genoegen
deed den verloofde van Maria in hun fami-
liekring op te nemen; hij voor zijn peraoon
twijfelde dan ook geen oogenblik of de nog
zwevende geschillen..."
„Geschillen? Hbe zoo geschillen?" Morri
sons stem klonk Buitengewoon scherp. „lk
heb reeds aan mevrouw Braunberg geschre-
ven en dacht dat haar stilzwijgen na mijn
brief een bewijs was dat zij, het met mij eens
WaS...."
„Neen, neen", riep Cato. Zij steunde haar
beide handen op de armleuningen van .ar
stoel, st-ond- op en liet zich weer terugVc. in. derwer
„Van ppns zijn van mijn kant kan onder deze kritiek,
uit, geheel buiten zichzelf van wanhoop.
„Voor mij zou mijn dochter vanaf het oogen
blik, dat zij deze schande bracht over haar
en ons hoofd, gestorven zijn
Moeder!" riep Fientje. Maria hoor je
dat? Dat mag je ons toch niet aandoen! Je
zelve ook niet. Mijnheer pastoor Primtorius
zegt..."
„Ik zou geen enkele reden zien, die mij: tot
verdere toegevendheid d'wingt. Natuurlijk on-
derwerp ik de maatregelen uwer kerk niet aan
maar ik onderwerp mijzelf evenmin
omstandigheden geen' sprake zijn mijnheer I aan een maatregel, waarvan ik de billijkheid
Morrisom Ik heb u mijn ultimatum g®teid: niet inzie."
Of u verbindt u de kinderen in den katholie-
keo godsd-ienst te l'at-en o-pvoeden..."
„Neen." Het was een steenworp. Zwaar en
hard Onwrikbaar.
Pastoor Zeveng®temte nam den: steen van
het rond uitgesproken woord op en wikkelde
hem dadelijk in een envelo-ppe van zijden
vloeipapier. Zij waren hier bij elkaar, een
groote, door innige ban den verbonden fami-
lie, ze wilden rustig overleggen, b®preken,
elkaar recht laten wedervaren. Zij hadden
eerbied voor de traditie der famfflie Morri
son Maar hooger dan traditi® van zuiver
wereldlijken aard staan de gewetenszaken.
De Katholieke kerk staat nu eenmaal op het
standpunt, dat zij een volledige overgavc
aan haar geloof eischt van degenen, die t<v-
die kerk behooren. Daarmee kan- niet sal.ec:n-
gaan de opvoeding der kinderen in een ander
geloof. Wie zich niet aan haar wetten onder-
werpt dreigt de strengste kerkelijke strafmien
wordt uitg®l!oten van die Heilige Commu-
nie."
Maria zou de eerate geexcommumceerce
zijn in onze familie", rtep Cato Braunberg
„Wanneer dr. Morrison een sprankje ware
genegen-heid- voor mijn dochter ko®tert, kan
hij haar niet in een gewetensangst drijven,
die erger is dan de lichamelijke dood
„Adi kom! Laat Maria toch loopen!" riep
Agn®, „dat zijn- werkelijk dingen die ieder
alleen met zich zelf moet uitmaken. Maar mij
dunkt ook, mijnheer- Morrison, als u Maria
liefhebt
„Moet men in een minnielijke schikking wil
len komen," zei Toni;. „Het heele leven be-
staat uit schikken en plooien. Men kan nu
eenmaal niet met zijn hoofd door den muur.
De jongens evangelisch, de meisj® katholiek,
dan' krijgt iedier wat 'hem toekomd"
Die donkere bios op Cato Braunberg's ge-
zidht werd bijna zwart.
„Onize heil'ige ka-tholieke kerk kent geen
schi-kkinigieni, zei ze. !rZij' dUlt geen 'halve maat
regelen, zij sfaat vast als een rots in de bran
ding der zee vani meeningen, twijfel en tegen-
strijdigheden. Zij is een groot geheel in toe-
Staan en ontzeggen. Wie tegen de geringste
barer grondbeginselen mo-cht stormloopen,
verbrijzdt zichzelf den sdiedel."
Maria steu-nde met de el'lebogen op tafel en
staarde met igroote, weemoedige oogen in, dien
roodern ig'loed' van den avondhcmel. Fienitj®
verklaring ging ngeihoord en niet verstaani
aanl baar oor voorbij. Tusschen de van
opgewondenheid doffe stemmen klonk de helle
klank der klokj® van dfe kudden, die voor den
avond naar de weide gedreven werden. In
het park dicht in de nabijheid speelde Het or-
ke9t het mimnelied! uit den Zigeunerbaron.
Wie ons vertrouwd heeft, zeg ons wie? De
goudvink Opspringen en wegloopen! Het
was immere niet uit te houden.
Jki wii van' die on-rust af zijn," hoorde zij
haar moeder zeggen. „Het gaat hier om de
eer en de zaligheid en de zielsrust van mijn
kin(l."
Morrison haalde de schoudere op. Het vyas
werkelijk nergens toe noodig nog langer hier
te blijven. „Ik verzoek u vriendelijk mevrouw
Braunberg het voorstel van uw schoondoch-
ter goed te keuren en aan mijini verloofde de
beslissing over te laten, of zij de moeder wii
worden van mijn evangelische kinderen,
ja of neen."
„Ja, Maria, ki®P'
„Ik heb al lang gekozen." Maria stond
met eenige moeite op. „Ik vertrouwde mijn
oogen niet toen ik hier vandaag de geheele fa
milie verzameld zag. Waarom heeft u hier
al die menschen bij elkaar laten komen? Ter
wiille van mijl? Zijn wij mijn aanstaande
cu ik kleine kinderen, dat wij hier voor
een concilie van volwassenen geroepen en
gerinigel'oord worden?
Ik laat mij; geen bevdeni meer geven1; ik
ben meerderjarig. Eenmaal heeft u mij mijn
levensgeluk ontroofd, ditmaal houd- ik vast
aan wat ik goed en gepast voor mij1 be-
schouw."
(Wordt venvolgd)
ill