Alkmaarsche Courant
Zevengesternte.
Honderd Vijl en Twintlgste Jaargang.
Donderdag 25 Januari.
FeuilletoiL
1923.
No. 91.
Stadsnieuws
ALGEMEEN VERSLAG
tatreffeode het onderzoek in da Afdeelingen
van da Gameente-begrooting; voor den
diensit 1923
en
MEMORIE VAN ANTWOORD
van Burgemeester ern Wethouders.
(Vervolg.)
Algemeen verslag.
Verkeersverbetering en wegen.
(Waar het verkeer in de omgeving van
W. nog eens onder de oogen willen1 zien, wat
de kosten zijn van meerdere bioscoop-voor-
stellingen. De bioscopen worden des morgens
en des middags toch niet gebruikt, dus mee
nen zij, dat dan de kosten niet bijzonder hoog
warden, zood'at bijna geregeld van aanschou-
welijk onderwijs igebruiik kan worden gemaakt.
Door hen werd tevens opgemerkt, dat de
plannen der schoolbioscdop lang uifblijven en
ziji zouden gaame nu eens de juiste meening
van B. en W., over d-eze zaak vernemen. Een
ander lid sluit zich bij deze opmerking aan..
Antwoord.
Zooals uit de nota van aanbieding en nit
de memorie van toelichting bij1 volgnummer
175 blijkt, laten Wij1 het denkbeeld betreffen-
de een schoolbioscoop varen, daar geblekem
is, dat het onderwijsbelang voldoende wordt
f ediend, wanneer van tijd tot 'tijd in de hier
estaande bioscopen geschikte films vertoond
worden. Wij zijn voornemens in de richting,
omgeving van de wjj bereids insioegen, voort te gaan en
Willemsbrug veel te wenschen overlaat, werd J meerdere aanvragen om voorstellingen, zoo
een verbetering te dien' opzichte bepleit, even- j eenigszins mogelijk, toe te staan.
eens dat de Krebbesteeg binnen den korat mo-
gelijken tijd wordt verbreed.
Antwoord.
In onze aanbiedingsbrief noemeni wij1 de
verkeersverbetering in de omgeving van de
Willemsbrug een onderwerp, dat meer dan
onze gewone aandacht heeft, waaruit volgt,
dat wii eerlang met voorstellen dienaangaan-
Ml
„Of het wijs finiancieel beleid genoemd kan
worden onaer post 75 van de winst over 1921
der Lichtbedrijven f 50.000.in ten j aar te
gebruiken terwijl geen verdere extra-winst is
te verwachten en de Hoofdelijke Omslag
daardoor dus onevenwichtig en niet blijvend
wordt verlaagd?"
Antwoord.
Het valt ons moeilijk nevensstaande vra-
gen, wegens den eigennardigen vorm, waar-
in ze gesteld zijn, categorisch te beantwoor-
den. Toch willen wij kort en duidelijk zeggen,
dat wij; al de genoemde bedragen behoefden,
om de begrootingen te do-en sluiten. Het geld
was noodig, hoe men theoretisch over het
trekken van winst uit de bedrijven moge oor-
deeleni. Na de daarover bij- de behandeling
der vorige begrooting gevoerde debatten,ach-
ten wij het nutteloos hierop thans dieper in
te gaan. Wij meenen er voor te kunnen zor-
gen, dat een eventueel gemis aan winsten tot
geen1 belastingverhooging in 1924 aanleiding
zal geven.
Algemeen versl:
de zullen komen.
|Wat de verbreeding van
De kosten per voorstelling kunnen op onge-
veer 125.—- wOrden gesteld.
Algemeen verslag.
PoU.tie-bezvM.ging,
Waar bij de algemeene beschouwingeni
voor de begrooting van 1922 aangedrongen
werd op vermindering van uitgaven voor re
cherche en politic, waren meerdere leden
thans ook van meening, dat op den post voor
de Krebbesteeg de politie bezuinigd kan wordeni. Een korps
betreft, is het U bekend, dat de adressen van J van 34 agenten was voor Alkmaar veel te
ingezctenen pro en1 contra vemietiging van h0()g. Zij geven- dan ook in emstige overwe-
ihet raadsbesiuit van 15 Maart 1.1. nog bij de J gjng om ae 4 eerstvolgende vacatures onbe-
Kroon aanhangig zijn. zet te laten. Nog een ander lid wil het korps
Zoolang de beslissing niet gevallen is, J tot 26 agenten terugbrengen. Volgens deze
blijven rusteri. J leden1 kan de bezuiniging plaats vinden, zon-
der evenwel aan de arbeidsvoorwaardeni van
moet het vraagstuk wel
Inmiddels zijn de kosten van het werk, ten
bedrage van 217.800, onder volgnummer
267 in de begrooting opgenomen.
Algemeen verslag.
Secrelarie-personeeL
iMeerdere leden waren van meening, dat
er op de secretarie te omslachtig wordt ge-
werkt, 5 of meer parafen op den stuk, waren
dlaarvo,or medede bewijzen, meende men. Dit
kan toch veel economischer. Vandaar dan ook
het politiekorps schade te doen. Gevraagd
wordt dan ook: „Achten B. en W. geen ver
dere bezuiniging op het politiekorps moge-
llijk?"
Antwoord.
Deze gemeente heeft op ongeveer 683 ihr
woneris 1 politie-ambtenaar. Oinder de genoem
de gemeenlien van gelijke grootte zijn er
slechts 4, waar diit cdjfer gunstiger is. Daar-
de vraag: „Wij zouden gaame een nauwkeu- j entegen zajln er 91, waar de uitgaven aan sa-
rige opgave willen bebben van h6t aanta! J iarisscn, Weeding enz. hooger dan hier. Deze
ambtenaren ter secretarie op 1 Januari 1914
en nu, van beide data met vermelding van
rangen en titels en tot welke afdeeling be-
hoorende; en verder met welke meerdere
werkzaamhedeni de secretarie sinds 1914 is
belast, hoe daar de werkwijze is en welk werk
verdwenen is?"
Een ander lid vraagt: „Of B. en1 W. kun
nen mededeelen hoe groot de bezetting van
personeel is op secretarieen van gemeenten,
overeenkomende met Alkmaar".
Voorts meenen enkele leden, dat bij het
vacant komen van plaatsen ter secretarie, de
ze onbezet kunnen blijven, hetgeen een goede
bezuiniging zou zijn.
Antwoord.
Een opgaaf van het aantal ambtenaren
ter secretarie, hun rangen, titels enz./leggen
.wij hierbij) over.
Omtrent de bezetting van andere secreta
rieen heeft de secretaris U bij-schrijven
vergelijkihg valt dus niet ten madeele van
Alkmaar uit.
Intusschen is reeds een vermindering van
het getal agenten met 2 toegezegd, terwiji1 de
Burgemeester zich bereid verklaart met den1
nieuwen Commissaris van Politie te overwe-
gen of verdere bezuinigingen mogelijk zijn.
Presentkgelden raadsiedeti
Algemeen verslag.
i Waar thans alias staat in het teeken van
bezuiniging, meenen enkele leden, dat de be
zuiniging van huis-uit behoort te beginnen en
de presentie-gelden voor de raadsleden1 dan
ook wel verlaagd kunnen worden. Dat B. en
W. de presentiegelden op hetzelfde bedrag
stellen, daar kunnen- zij zich niet mede ver-
eenigen.
Antwoord.
Het ligt voor de hand, dat wij: de vaststel-
j ling van het presentiegeld bij1 voorkeur aan
van i den Raad overlaten. Tot her doen van voor-
11 Februari 1922 ingelicht, waaraan wij1 ons Utellen om-trent verhooging of verlaging daar-
thans gaarne refereeren. De daarin aangege- r van gevoelen niet wij ons in de eerste plaats
venl verhouding zal iets gunstiger worden, £er0epen.
doordat de betrek-king van adjunct-commies- wij behoeven echter niet te verzwijgen, dat,
redacteur met ingang van 1 Mei a.s. om be- Jiwaar het presentiegeld praktisch de beteeke-
zuinigingsredenen, koxnt te vervallen.
Een bespreking van de werkwijze ter Secre
tarie komt ons niet gewenscht voor, aange-
zien het ons niet bekend is, hoe de pas be-
noemde Secretaris daarover denkt. Wellicht
bestaat er naderband aanleiding hierop terug
te komen-.
Of sommige betrekkingen bij eventueele va-
cature onvervuld kunnen- blijven, hangt ge-
heel van den aard dier betrekkingen- af. Wij
zullen ons bij elke vacature de vraag«steTen,
of verv-ulling'ervan noodzakelijk is en als-
dan naar bevind van zaken handelen. Verde
re toezeggingen kunnen- op dit punt niet ge-
daan worden.
Algemeen1 verslag.
Straatverkeer.
De gereeelde toename van het aantal
vrachtauto s in onze gemeente, doet een lid de
opmerking maken, dat door het snel rijden
met deze auto's veel schade wordt berokkend
aan gebouwen en de wenschelijkheid betoogd
om een maximum-gewicht en -snelheid voor
vracht-auto'e te bepalen.
Antwoord.
Hoewel- wij ons bij deze opmerking 'aan-
sluiten, verdient het o. i. aanbeveling de op
dit punt in voorbereiding zijnde Provinciale
verordening af te wachten.
Algemeen verslag.
Schoolbioscoop.
Gevfaagd wordt door enkele leden! of B. en
nis heeft gekregen van een- schaddoosstell ing
voor moeite, tijdverlies -en aan- bet raadslid-
maatschap noodwendig verbonden onkosten,
een1 bedrag van 8 per vergadering ons niet
te hoog voorkomt.
Algemeen verslag.
W ethouiulersrsalarissetl.
Wat de verdere bezuiniging betreft, meent
een lid dat ook -de salarissen van de Wethou-
d-ers verlaagd kunnen worden. Andere leden
geven te -keimen, dat de salarissen van de
Wethouders niet verlaagd kunnen worden en-
zij zich beter aan bun taak kunnen geven.
Antwoord.
Waar in het algemeen1 op de jaarwedden
geen! bezuinigingen zijn toegepast, is er,
naar het oordeel van1 den Burgemeester geen
reden hierop alleen voor de jaarwedden der
Wethouders een uitzondering te mak-en.
Algam-een verslag.
Winst uit de bedrijven.
-Door een- paar leden wordt ook de winst
uit de bedrijven besproken, in welk verband
zij de volgende vraag stellen: ,,Acht-en B. en
W. het een democratisch beleid, om, waar de
noodzakelijkheid er niet toe dwingt, na de
veikapte winst (die retributie heet) nog
40.000.uit de gasfabriek- en 36 000.
uit het electrisch bedrijf te hal-en, waar deze
winst uit de bedrijven zoo onevenredig zwaar
op de arbeiders drukt?" Voorts betoogen zij
Opcenten- vermogensbdasting,
-Gevraagd wordt: ,,Waarom. door B. en W.
wordt vastgehouden aan de 100 opcenten op
de Vermogensbdasting? Een lid wenscht dit
te verlagen en zoo noodig de Hoofdelijke Om
slag te verhoogen
Antwoord.
Aan de opcentenheffing op de vermiog
bel'asting dienit de Raad vast te houd-en i de
eenvoudige red-en1, dat de opbrengst dac. an
niet ontbeerd kan worden^ evenmin als am-re
bronnen van inkomst.
(Wordt vervolgd.)
ONlZE VREDESBEWEGING.
De bovenzaal van bet cafe Populair was
gisteravond stampyol ter gelegenheid van de
openbare vergadering van de soc.-vrouwen-
club, waar. als spreker optrad de beer A. de
an Zakndam, voor Alkmaar geen on-
-, met het onderwerp „Onze Vredesbe-
wegingf1
avond werd ingezet met een1 paar mu-
zieknomm-ers van de arbeidersmuziekvereeni-
ging ,,-Excelsaor", directeur de heer H. van
Uitert, die toonde in den korten tijd van zijn
bestaan het korps reeds vrij ver te hebben
gebracht.
iMevr. Westerhof sprak in haar openings-
avond haar vreugde uit over het groote 5e-
zoek en1 heette alien, inzonderheid de vrou-
wen, hartelijk welkom.
Den heer de Vries verheugde evenoens de
flinke opkomst van d-e vrouwen, die in veel
grooter getale aanwezig waren dan gewoon-
lijk. Dit stemt tot vreuigde, omdat de vxouw
thans ook haren invloed doet gelden bij de
veririezingen, niet zooals toii voor kort, alleen
in naam, maar in de practijk. Spr. faoopte dat
ook in due toekomst de vrouwen zoo talrijk
zullen opkomen op de vergaderingen.
Komende tot zijn onderwerp, constateerde
spr., dat van een vredesbeweging geen spra-
ke kan zijn, als er geen1 oorlog is. Wij1 hebben
dus na te gaan of de oorlog iets is, waarte-
gen wiji ons moeten ver zet ten, en bovendien
wat de oorzakeb van den oorlog zijn, omdat
anders de strijd er tegen niet doeltreffend kan
zijn.
De oorlog moet al iets van zeer groote be-
teekenis zijn, als de intemationaal georga-
niseerde arbeiderSklasse zich er tegen keert.
Waar er in den oorlog van 19141918 tien
millioen1 menschen sneuvelden, blijkt die groo
te beteeken's voldoende. Deze gesneuvelden
zouden, op een rij liggend, een lertgte vormen
van ruim 3000 kilometer, een rij dus van on
geveer zes uur gaans. En dan nog de vele
vemielingen van ka-pitalen en gronden en2.,
en de zes millio-en verminkten, die nog als
griezelige herinnering zijn overgebleven over
de heele wereld. Deze arme verminkten, on-
voldoende gesteund door hunne regeeringen,
lijden bittere ellende.
Deze reden-en, rechtsrreeksche gevolgen
van den oorlog, zijn voldoende om te verkla-
ren dat de arbeiders zich er intemationaal
tegen verzetten.
En de oorzaken van den' grooten oorlog?
Alleen de moord te Serajewo? Wel neen, zei
spr., want als dat zoo was, zou de heele we
reld niet in de wraakoefening zijn betrokken
en spreker wees als zoodanig aan bet kapita-
lisme met zijne gevolgen.
Wat is eigenlijk het kapitalisme? Er is
niem-and, die het geheel ken-t tot in de kleinste
bijzonderheid, maar zijn hoofdkenmerken zijn
toch wel voldoende betfend, en daaraan heeft
men1 dan ook genoeg.
Een dezer eigensch-appen is, dat het meer-
waarde voortbren-gt en zich verrijkt met wat
het aan- de arbeidersklasse onthoudt. Spr. zet-
te diit" nader uiteen, daarbij on-tkennende de
juistheid der vaak gehoorde bewering, dat
de economische verhoudinigien- altajd1 z66 ge
weest zouden zijn als thans. Vroeger spr.
noemde als voorbeeld de Batavieren was
de opbrengst van de door den werker gelever-
de arbeidskracht voor dezen zelf; er waren
geen: bazen en knecbten en daardoor geen
kans op uitbuiting. De beschaving, die later
kwam, heeft ons den tijd van bazen en kflech-
ten gebracht en ons daarmee de das omge-
daan. Het economische leven gaat echter zijn
gang en: dezen tijd zullen wij ook wel dodr-
komen.
Er moet voortgebracht worden in elk op-
zicht, -en daarom is het vraagstuk der werk-
loosheid zoo emstig. Krankzinnigenwerk
noemde spr. het, dat zoevele menschen nog
moeten wonen in huizen; krotten, die voor de
gezond-heid schadeliik zijn. Daarom is het
zoo juist, dat de arbeiders andere maatrege-
len vragen en blijven1 eischen, ondanks ver-
dachtmakingen van de zijde der kapitalisten.
Immers, verdachtmakingen slechts ziin het
waarmee men ons bestrijdt, ons beginsel kan
men niet met succes aantasten. Als voorbeel-
den van die verdachtmakingen noemde spr. de
praatjes, die ontstaan als iemand, die toeval-
lig socialist is. iets verkeerd doet. Alsof zoo'n
verkeerdheid net socialistisch beginsel kan
aantasten.
Oeproduceerd moet er worden, maar de
productie moet beter verdeeld worden. Een
regeling daarvoor zou wel te vinden zij A, als
men die wilde. De iouten, aan zoo'n regeling
klevende, zouden in de practijk verbeterd kun-
Roman door Margairetha Bohani,
Naar hot Duitsch cfoor G. |4. <3ie.
(Geautomaaeode ventaling^
60)
„Maria!" Cato Braunberg wou op haar
dochter toevliegen. Bij die beweging wierp
zij het lichte Japansche -tafeltje met de twee
theekopjes om. Het eene kopje brak, het an
dere, dat nog vol was, schoot zijn inhoud in
Fientjes schoot en over het fijne leant- en
borduurwerk. Met een kreet sprang Fiemtje
op, schudde de thee van haar lichte japonne-
tje en keek met draefheid naar haar door-
week-t hand-werk. Plotseliag barstte ze uit:
„Al'es bedorven! Hoe jammer is dat!"
Het komische van den toestand1 verdreef
den ernst van het oogenblik. Allen glimlach-
ten. „En die japoni heb ik voor het eerst aan.
Gaan theevlekken uit wollen crepon tante
Agnes?"
Maria was de kamer uitgegaan.
Zonder om te kijken ging zij door de ver-
andadeur het bosch in :en liep den bergop-
waarts voerenden weg een kwartiertje op, tot-
dat ze bij een bank was gekomen. Verder k-on
zij niet door het kloppen van haar hart. Zij
had nog altijd dat drukkende gevoel in de
keel en daarbij voelde zij zich zoo wonderiij-k
flauw alsof zij het volgend oogenblik zou
flauw vallen. Door een opening tusschen de
dennen kon men van deze plaats af het dorp
zien en over een gedeelte van, de blauwe
Schwartzwaldbergen hee-n-. Maar Maria had
op dat oogenblik geen oog voor de schioon-
liedeni van het landschap. Het vreedzame der
avondstemming stond in scherp contrast met
haar eigen in beraering gebrachte gevoelens.
Zij was zeer ontstemd. En eenige spatten
van deze golven van ergemis, moedelooshei l
en vensilagenheid troffen ook Morrison. Hoe
1 beladiitdiiik en weerzinwdkkend was dit alles.
Het kunstmatig gewichtige, dat men aan
deze samenkomst gegeven had, deze klucht
I van een gerecbtszittmg 1 Moeder, die zich ge-
droeg als een woedende kip, Fientje met haar
klagende stem: „Mijinheer pastoor Primtori-
us zegt..." George met wien ze als kind krij-
gertje gespeeld had en die nu als geestelijk
I hoofd der familie opkwam, en aan den ande-
ren kant Morrison met zijn ijzeren, onverbid-
delijke halsstarrigheid, die haar eenvoudig
voor een beslissende keuze gesteld had.
Diep in haar geheimste binnenste was iets
dat haar naar haar familie deed overhdlen.
Al plaatste zij zich op het standpunt van de-
zelfde wereldbeschouwing als die van haar
verioofde, toch was het geen kleinigh-eid zich
van alles los te rukken waar zij van kind af
aan mee opgegroeid- was en dat een deel uit-
maakte van haar vleesch en bloed.
Het was bepaald niet een bewijs vap zeer
groote liefde dat hij haar dezen strijd en
moeilijkheid niet door een weinig toegevend-
heid voor haar omgeving en haar eigen
pieteitsgevoel bespaarde, ten minste gemak-
kelijker maalcte.
En daarenboven zijn liefde... Maria was
de laatste om bij1 een man de sentimentaliteit
van feeder tortelduifgdcwed als eenig teeken
van liefde te beschouwen. Maar aani alles
zijn grenzen. De werkelij-ke liefde tusschen
man en vtouw, die tot waarborg van echt hu-
i welijksgeluk een menschen leven lang jonig en
nen worden. Men kome niet met als bezwaar
het praatje, dat er in den distributietijd wel
eens een ambtenaar was, die diefstal pleeg-
de. Het heele kapitalisme immers is diefstal.
Htet zit hem maar in de verdeeling der pro
ductie en der productiemiddelen. Hout, stee-
en, kalk, alles is er en1 anders kunnen we
ie(i maken. Mlaar de regels van het kapitalis
me zeggen: maak maar niet. Dat is de groote
prinripieele tout. Doordat men de menschen
uiet la at werken, hoewel er behoefte is aan
vrijwel alles, gaat de wereld, ook ons land,
ecomomisch gesproken, steeds meer naar den
kelder. En toch wil de arbeidersklasse wel
werken. Het kapitalisme wil echter alleen la
te produceeren om' de winst, en daarmede is
het kapita'listische stelsel veroordeeld. Die
winst is hetgeen de kapitalist meer krijgt voor
het product dan, wat net hem kost, maar die
winst is het juis-t wat aan- den arbeider is ont-
louden, de meCnvaarde. Een good loon als
ondememer, als eigenaar van de productie
middelen, als productieleider, moet de kapi-
iialist na-tuurfdjik wel hebben1. Zonder die meer-
waarde is het kapitalisme onbesitaanbaar, wie
de meerwaarde wil bestxijden, moet beginn-en
j'ij het kapitalisme.
Een ander verschijnsel van het kapitalisme
is het zich steeds mueerconcen-treeren van de
pro-dtuctiemiddelen. iDeze worden steeds groo
ter en duurder, de kleine bedrijven worden
opgeslokt door de groote en d-e kleine onder-
nnijers worden loondienaren bij' de groote. Het
leger der arbeiders, der loontrekkenden, wordt
daardoor voortdurend grooter, en dat is
eigenlijlk ons voordeel. Hlet aantal- zelfstandi-
gen, onafhankelijkem, wordt in d-ezelfde mate
gennger, een1 groot deel van dezen- is' no""
rechtstreeks van den1 fabrikant of brouwer al
lankelijk (zij- zijn ddkwij-ls eigenlijk niet an
ders dan zetbazen.) Ook de boeren, vooma
melijk de pachtboeren, zijn weer van de kapi
talisten afhankelijik.
Ons proletariers-leger wordt dus steeds
-girooter door bemiddeliing van het kapitalisme
zelve. In de 25 jaren, dat we nu bestaan, is
dit leger een macht geworden, waarmee reeds
geducht rekening wordt gehouden, heel 'an
ders dan eenige jaren- geled-en, en toch zijn
we nog zoo j-ong. Bij1 voortgaanden1 groei van
onze macht, zullen- wij, als wij eens de macht
hebben, komen tot onteigening en productie
alleen ten bate der gemeenschap, de sociali-
satie. Hoe die precies zal worden geregeld, is
nog niet te zeggen.
Nog een1 ander verschijnsel van het kapi
talisme is de-coneurrentie tusschen zijne on-
d-erscheidene groepen. Als het nog maar al
leen was tusschen die van- een zeker bedrijf,
zou het niets erg zijn, er zou een proleDrier
meer kunnen1 komen- daardoor. Maar erger
is de concurrentie van de kapitalistei> van het
eene land met die van een ander land. Hoe
dit -soort kapitalistische strijd leidde tot het
ves'tigen1 van invloed in de minder beschaafde
landen, zette spr. uiteen. De staatsmacht
werd hierbij gebruikt.
Echter, het -te hu-lp roepen van de staats
macht was het begin van- de ellende, want
hier begint het militairism-e ter bescherming
van de handelsbeiamigan, in het belang van de
natie, heet het dan.
De kapitalisten moeten dus wel militairis-
tisch zijn, want zij moetien om zichzelf het im-
lerialisme dienen, het stelsel van winst ma-
en in gebieden waar dit nog mogelijk is.
Het militairisme en het imperialisme zijn
frisch kan blijven, kan eenige verliefdheid
toch niet missen al zijn de hoofdbestanddee-
len sympathie en wederzijdsche achting aan
wezig. Svens afgemeten en kode wijze van
doen deed haar kil aan. Vooral toen de her
innering aan- een wannen zomeravond bij
haar opkwam en aan de kussen van den
houtvester achter het hek. Toen was er iets
in haar opgewekt, d-at nooit weer geheel1 was
ingeslapen: Het onbevredigst brandenc \».r-
langen naar liefde, naar nemen en! gc.en
zonder voorbehoud. Misschien pasten zij toch
niet bij- elkaar. Zij sloot de oogen en drukte
de vuisten tegen haar oogleden om de tranen
terug te houden. -De tragi-comedie van het
laatste uur trok als een lichtbeeld op het lin-
nen scherm aan haar geest voorbij-. Daar
achter stond het blijvende: het kalme huwe-
lijk in de koele schaduw van platonische ka-
meraadschappelijkheid-, de firma Morrison en-
Co., eijgenaars Sven1 en Maria Morrison, bac-
teriologisch laboratorium.
Morrison kwam den- berg op. Nog voor-
dat zij zijn voetstap herkende, wist Maria
dat hij het was. Stilzwijgend zette hij zich
naast haar neder en trok haar handen van
haar oogen weg. x
„Je moet niet schreien, Maria. Je doet mi;
verdriet aan, kind1. Om miji moest je dat alles
onder vinden."
„Mijn familieleden zijn eigenlijk alien! ver-
draagzaam en verstandig. George kan na-
tuiiriijk niet anders. Hij is anders ook geen
fanati-ek man en denkt in zijn har-t precies als
de anderen. Onverdraagzaam zijn alleen mijn
m-oeder en mijn zuster. Moeder vergeeft het
mij nooit."
„En dat valt je heel erg moeilijk?"
Zij gaf geen antwoord. Dat doffe trillamde
dus rechtstreeksche gevolgen- van het kapita
lisme. En daarom moet men dit bestrijden.
Een bestrijding van het militairisme alleen
of van het imperialisme is onbegonnen werk,
evengoed als die van de meerwaarde waarbi]
let kapitalisme onbestreden zou blijven.
Tot dezen grooten strijd moet men komen,
als men wil behouden wat er tot dusver in
den^georganiseerden strijd is bereikt, en dat
zoo mogelijk wil uitbreiden. Voor dezen strijd
hebben we ernstige? flinke mannen noodig,
die weten wat ze will-en-. Hun eerste strijd zal
moeten zijn die voor het behoud van den vre-
de. Spr. roemde in dezen de werkkracht van
den Nederlander Edo Fimmen in het I. V. V.
Op het congres te Rome heeft deze organi-
satie een resolutie aangenomen, houdende
machtiging tot het uitroepen van de algemee
ne werkstaking bij het uitbreken van een oor-
og, hetzij- een verdedigings- of een aanvals-
oorlog.
Gevolg van de vredesbeweging van het
V. V. is geweest het bijeenroepen van het
groote Haagsche vredescongres, dat eenzelf-
de resolutie aannam.'
En als, zei spr., na verloop van b.v. 50 ja
ren gezegd kan worden, dat door het werk-en
der arbeidersklasse oorlog omnogelijk is ge-
wurden, heeft zij reeds genoeg gedaan. De
vrouwen hebben wij noodig in deze onze vre
desbeweging.
De economische strijd tegen -het econo
mische verschijnsel van oorlog is ten1 zeerste
noodzakelijk, want de kapitalisten zijn nog
steeds niets wijzer geworden. Ook in ons land
zijn nog altijd militairisten in overvloed. Er is
nog steeds een vlootwet, die op behandeling
wacht. Wat deze vlootwet wil gaf spr- nader
aan (steunpuntem in Indie, o. a. dich-t bij de
petroleumvelden van Colijn, ten kosite van
300 milli-oen gulden), er daarbij den nadruk
op leggende, dat volgens verklaring van den
minister z-elf de nieuwe vlootwet geen kans
geeft op verzet met eenig gunstig gevolg
tegen een andere vloot. Zelfs een militairist
zou dus eigenlijk tegen die vlootwet moeten
zijn, ook al omdat de vloot, als zij eenmaal
klaar zal zijn, reeds weer verouderd is. Ver
der hebben1 wij, als bewijs vain het be
staan van het militairisme hier te lande, d'e
stijgende legerbegrootingen. Het is dus wel
noodig sterk te zijn in de vredesbeweging en
aan ons is dus de -plicht, zei spr., ons te
seharen Cn in de vakbeweging &n in de poli-
tieke partij achter onze generaals, die ons in
het I. V. V. zoo gunstig zijn voorgegaan. In
dat leger zal ook de vrouw op hare plaats
zijn, om mte te zorgen dat de roode vlag nim-
mer op de groote slagvelden zal worden ge-
zien. (Applaus.)
Mevr. westerhof bracht den spr. dank
voor zijn duidelijk betoog. Zij hoopte dat op
volgende vergaderingen! weer zooyeel vrou
wen mogen opkomen en dat zij bij de komen
de raads- en- statenverkiezingen trouw zullen
staan aan de zijde van d-e bestrijd-ers van het
kapitalisme. Spreekster dankte voorts het mu-
ziekkorps voor zijn medewerking, waarop
voor volgende bijeenkomsten gaarne gere-
kend zal worden.
Met een drietal muzieknommertjes werd de
vergadering hierop besloten. Het laatste, de
Socialistenmarsch, werd door velen der aan-
wezigen icgezongen.
in haar keel kwam plotseling los in een
krampaohtig snikkesn. Tevergeefs trachtte zij
haar tranen te bedwingen. Zij schaamde zich
voor deze uitbarsting voor Morrison. Coute-
nante, Coutenance 1 waarschuwde een sitem
binnen in haar. Maar het was te veel voor
haar kraclit geweest. Zij wist niet eens waar-
om zij eigenlijk schreide. Het was een vo-lko-
men inzinking van- haar zenuwen.
Morrisson hield nog steeds haar hand vast.
Hi} begreep haar. Evenals een kui-kentje dat
pas uit't ei komt nog aan de schaal verbon
den is, hing zij nog aan den vorm waaraan
zij zich haar leven lang had gehecht lets
daarvan zou haar misschien steeds bijWijven
Langzaam sloeg hij) zijn -arm om
haar hals en drukte haar hoofd met eeni tee-
dere beweging om, zoodat zij hem moest aan-
zien. H-aar donkere, door tranen verduisterde
blik ontmoette zijn oogen -die straalden van
warme goedheid en teederheid. „Ik kan je
niet ziem schreien Maria- Als je daar werke-
lijk zoo veel aan hecht zal ik toegeven. Ik
wou mij alleen niet door je familie laten
dwingen. Maar wat mij betreft..."
„Waarom wil je het op eens wel, Sven?"
„Omdat ik je liefheb en omdat ik niet wi:
dat je verdriet hebt."
„Dus toch wel? Heb je mij werkelijk
lief?"
Seoondenlang stond haar hart stil van ver-
bazing over de verandhring in zijn gelaats-
trekken. Zijn oogen straalden plotseling met
een zwarteu1 gloed. Toen trok hij haar met
ontstuimige heftigheid in zijn armen
„Dwaas! zei hij. Slechts dat eene woorc
Als een petroleumlamp sloeg het omhoog,
licht, warm in eens. Toen- na eenig zwijgen-:
„Een vraag Maria. Als je niet wilt hoef je
Provmciaal Kieuws
UIT LI-MMEN.
Gisteravond vergadhrde het onderlinge vee-
fonds, onder leidimigi van den1 heer G Vis.
Uit het jaar- en financieel verslag bleek
het volgende: i-nkas 1 Januari 1922 546.36,
op- 1 Januari 1923 433.05.
'Alflgekeurd- zijn 5- runderen. Flinke vergoe-
Hi-ng is gegeven1 biji schadeloosstdlinig wanneer
het cadaver niet voor consum-ptie g-cschikt
bleek. Het leden-aantal is 52, verzekerde run
deren- (hieronder de veehouders in den winter
inbegrepen) 3-11Verzekerd kapitaa-1 f 51465,
de omslag bedraagt 0.20 -per maand verze
kerd ka-pita-al.
De heer C. Pepping hield- een- bespreking
omtrent de nadeelige gevolgen voor den vee-
houder door inwerkingtreding der vleeschkeu-
ringswet. Spr. achtite het noodig om bij a-lge-
hetie afkeuring een schadeloosstel-ling te ge
ven.
Na uitvoerige gedachtenvisseling werd be
sloten een sdiadeloossteiling van1 f 30 tot
120 te geven. Het bestuur zal zelf bij de
taxatie tegenwoordig zijn. De schadeloos-
steliing, is boven het verzekerde bedrag der
gewone uitkeering.
Inspuiting melkziekte bij koeien. Het appa-
raat hiervoor zal bij- den- heer C. Kuis worden
g-epiaaist, deze stel-t zich voor inspuiting dis-
ponibeli, ech-ter is men geheel vrij- hiervoor ook
den veearts te nemen voor rekening van het
fonds.
Omdat men niet met zekerheid kon vast-
niet te antwoorden. Misschien roer ik een
onderwerp aan dat je pijn doet. Je zei zoo
straks: Eens heeft u mij- mijn levensgeluk
ontnomen.
„Ja, je hebt het recht mij dat te vragen?
Met het hoofd -tegen mijn arm geleund begon
zij te vertellen. Van haar leven in het ouder-
lijk huis en de verwachtingen van haar
ouders o-p die millioenenerfenis, van1 haar
vreugdelobze kindsheid onder den geesel van
haar nnrkschen vader. Van1 een oud strijders-
feest en de inwijding van een vaandfcl op den
dag van de kermis, toen haar jeugd en le-
venslust voor het eerst zegevierden over het
stopwoord van1 de vad-erlijke opvoeding: Fat-
soen bewaren en van het einde van den kor
ten liefdedroomi onder de karwats van haar
vader, „en toen heb -ik gedacht dat jij mij
eigenlijk niet echt liefhebt Sven, omdat je al-
itijd zoo volkomen gelijlkmatig en kalm bent.
Maar het komt misschien om-aat wij Rijnlan-
ders meer irjipulsieve naturen zijn in tegen-
stelling met jull-ie Noord-Duitschers. Bij jou
regelt het verstapd het schietlood van het
hart, dat geeft een regelm-atiger slag en een
betrouwbaarder gang..."
„Diwaas!" zei Sven Morrison weder en
drukte het zachte meisjeslichaam in zijn
arm zoo vast tegen zich aan dat Maria van
pijn en gelukzaligheid een kreet deed
hoo-
ren.
„Ik wil echter niet dat je tegen je overtui-
ging in welke veryvlich'tingen dan ook op je
neemt. Maar dat je het do-en wilt ter wille
van mij, o dat maakt mij zoo gelukkig... lieve,
lieve man!" „Wij zullen er niets aan ver an
deren. Het is te dwaas. Met jou zou ik naar
de hel kunnen varen als het noodig is."
(Wordt vervolgd.)
11
