AlKmaarsche Courant
Zevengesternte.
P e u i 11 e t o n.
Honderd Yljf en Twlntlgste Jaargang.
Woensdag 31 Januari.
ProTlneiaal Nienws
De binding van de luchtstlkstof
tot stlkstofmeststoffen.
Stadsnleuws
1923.
26.
In (het Hotel Vredelusi) te Schagen gaf Dr.
C. I. Kruisheer, Adij .-Directeur van. den keu-
riiipwjdienst voor waxen te Allklinaar, 'Dinsdag
30 Jan., eenl verhandleling over de binding
van die luditstiifstof tot stikstofmeststoffen.
De vergadering was belegdl door de Ver.
van Oudleerlingen der Kjitelandpouwschool
te Schagien.
De Voorzittier, die beer, H. K. Koster, sprak
spedaall een woord vami wellkom tot Dr. Kruis
heer, wien hij dank braeht Voor zajni welwil-
llendheidl, ami die uitnoodiging aan te meinen.
Spr. wees er op, dat de dagani van de cur-
gueseni voor de leden van die vereeniging aj-
tijdi aiangename waxen. Bovendien malken zij
daaxdoor kennis met die nieuwe inizichten, die
m aan den buitenkant ontrooetenSpr. hoop-
te, dat het Dr. Kruisheer zou gelukken, zijn
gehoor te doordxingen van het feiit, dat ae
nieuwe kunstmeststof fen evenveel waard zijn
ails de tot nog toe gtkeulde.
iDir. 'Kruisheer bekwam hierop het woord.
Hij verduidelijlkte zijn leiziing door het vertoo-
nen van- litihiibeelldieni, die een inzicht gaven in
de enortnle hedrijven, die in Noorwegen voor
de faforiicage van de Norge-aal!peter en voor
de ammoniakfabricage in Duitschland zijn
gesticht.
Spr. begon met op te merfceo, dat het groo-
te nut van de kuaetmeststoffen en in de eer-
ste plants van de stilkstofmeststoffen tegen-
woordig weili al'gemeem wordt ingezien. Over
't gebruik van deze stoffen in dien landbouw
wenschte hiji dan ook niet te spreken; aTs niet-
landbouwlkundige zou spr zich trouwens niet
gaarne op dit terrein begeven. Toch Wilde hij
ex volledi|ghei<Mialve even biji stilStaan, waar-
toe in wezen het gelbruilk der stikstofmeststof-
{en dient. De measch hieeft voor zijn lichaams-
onderhoud noodig de eiiwitstoffen, en in deze
stolen is het meest belan'grij|ke element de
stikstof. Het menschelijik organisme is echter
cilet in staat zeltf eiwitten te vortnea, evenmin
het dier; affleen de pl'antera zijn hiertoe in
staat, wdllke daarbij1 echter zijn aangewezen
op de stikstofverhandingen, welke zich in den
bodem bevinden in den voxtm van salpeterzu-
re zouten, ammonia- en aradere verbindingen
Van nature is echter het gehalte van den bo-
dem aan deze st ikstofverbirad ingeni vrii be
perkt, hoewel de atmosiferisdhe luicht boven
den ho diem onmueteilhjlke hoeveelhedlen stiikstol
bevat, echteri niet in den chemilsdh gebonden
vonmi, miaar als vtrtiji stikstofgais. Voor plant
en dier is deze Iaatste vonn van stikstof even-
wel van geen betedkenis; sleohts eenige bac-
teriesoorten zijin in staat deze stikstof in che-
misdi gdbomden vortm om te zetten, em aan de
ze is het te danken, dat in den loop der
eeuwen pi an ten- en dierenwereld zich van
eiiwitten heeft ikimnen voorzien. Bij de toene-
imiing vara de bevolking wooden echter aan den
bodem zood'arailge eismen gesteld, dat de pro-
dlucten deze stikstoiibindende bactenen niet
toereikend hleek. Ira de Iaatste jareni heeft
men proeven genomen om bijv. door het enten
vara den bodem met rancul'tunen dfeze bacte-
riegroei in den bodem te versteiken, tot nu
echter zonder succes. Wei1 kan men het stik-
stofgehalte van) den grand vergrooten door
banestimg met matiuuirlijlke meststoffen, zooals
reeds eeuwen is geschied, terwij'l 'guano, Chiili-
sailpeter en ziwavelzure amnion ;aik (afkomstig
van gasfabrieken en) cokes-ovens) achtereera-
volgens te hulp zijn geroepen om in die steeds
stijlgende stikstofbehoefte te voorzien. Op den
dluiur rakeni deze hroranen echter deelS uitge-
put (guano en Chili), terwijU de overige on-
toeralkend zijn, zoodat het van maatschappe-
ISjjk standpimt een uitkomst te achten is, cat
de techniek (daarbaji steunenld' op wetenschap-
t pelijke vindingen) vara dp Iaatste eeuw) jn
staat is 'gebldken, zeilf de stikstof van de lucht
in stiikstofverb indingen om te zetten, en1 diua
het werlki der trage bacterien over te nemen.
Waar deze lagere wezens edhiter met schijh-
baar zeer eeravoudige inilddelen het werk ver-
rkhtera, is de rnensch hiertoe alleen in staat
met bchulp vara enonne temperaturen en dec-
trische kracbten, hoewel dc methoden, zooals
uit het verdler vallgende blijken zal, in prin-
cipe vriji eenvoudig zijn. Spr. willde hiermee
evenwel) niet zeggen, diat die onttwifckeling de
zer tedhniek geera inspanminig zou hebben ge
kost, integendeel. Tattoos zijn de pogingen
welke op een1 mislkikking zijn xiiitgelioopen
slbdhts een dirietal heeft zich staanide weten
te houdfen ira dten strijdl Spr. hoopte voor de-
zen grooten arbeid, waarvan de landbouw
thans de profijten trekt, eenige belangstelling
te kunnen wekken.
Achtereeravol'gens behandelde spr. nu in
korte trekken deze drie gevestigde methoden,
nm. de fabricate van Ntorge-salpeter, kalk-
stikstof en Aimmoeiak volgens de methode-
Haber, aan de hand van een eerie lichtbeel-
dieni, welke een overzicht gaven van het bedrijf
in de verschillende fabrieken.
De bereiidjng van de Nbrge-Salpeter steunt
op een waarnemirag van een 'Ebgelsch igeleer-
de, Cavendish (1786), y?e oplmerkte, dat bij
het oversiaara van electrisdhe vonken een zeer
klein deel van de stikstof en zuurstof van de
llucht zifchi vereenigen tot stoikstof-oxyde, een
gas waaruit op betrekkeldjk eeravoudige wijze
sallpeterzuur, en vervolgens salpeterzure zou-
tera te maken zijn. Ednter eerst in 1903
slaagde Prof. Birkelandl en de Ingenieur
Eijde er ira INtoorwegera in, dleze viradimg in het
groot toe te passen. en wel met behiulp'van
zeer grooite electrische vlambogen, welke on-
der invloed vara een mlagnetisch veld den vonn
aannemen van pliatte schijVen ter grootte van
rneer dara 21 M. Hierdoor was het mogdijl
groote luchtmassa's met die Mchiboog in aan-
rakinig te brengen. Een> eerste voorwaarde
voor deze iradustrie is goedlkoope electrische
Roman door Margaretha Bi^
Kaai' het Duitseh door d M.
(Geautomseerda veartahngjt
65)
„Dankwaifs vader hiad eigenlijk sterrekij-
ker willen wordea," ging mevrouw Besen-
brader voort. Hij heeft later een miooie zaak
gehad ira linnen goederen, bier op de Hospir
taalmarkt, maar hiji zoo wel als zijn vrouw
letten niet op bun zaken, zii: wijdden zich
aan hun liefhebberijen en lieten den winkel
aan zijn lot over Toen zij1 stierven liqui-
deerde de firnia en er b'eef voor Dainkwlan:
juist genoeg over om hem een fatsoenlijke op-
voeding te gevem. Wat heb ik mi} een mocite
voor (Sen jongen moeten getxoosten! Maar
als het er niet in zit kara man het er cok niet
in krij'gen."
„Het succes van zijn humoristischen roman
zal hem1 den weg wel banen tot verderen
voorudtgang," zei Inge. „Ik geloof, dat u u
niet oingerasf hoeft te maken over de toe-
komst van mijnheer Kayser, geachte me
vrouw. De warmite van het leven is voor zijn
dichterlijken groei zeker geschikter dan de
koude. Dat is bij alle menschera het geval."
„Wat. heeft u, jong kuikentje, nu voor vein-
stand van het levenzei die oude diame min-
achtend. Tusschen twee haakjes, noemi mi}
niet aldoor „geachte mevrouw." Geacht, wie
is geacht? Wat beteekent dat nu? Malle-
praat. Buitenshuis heet ik mevrouw Besen-
brader, binraen onze vier muren ben ik tainte
energie, welke BiriceTandl em Eijde vonden aan
de Noorsche watervallen bij Notodden, .waar
kracht-stations ziira gebouwdl met een totale
capaciteit van mm 300.000 P.K. met een
bokprijls vara de electrisdhe kracht vara 0.1
cent per K. W. U. Met behiulp hiervan wor-
den de electrische vlambogen opgewekt in
waardbon per minuut pl.m. 25
M. llucht geblazen wordit; 2 pet. van de
ze Hudhtmassa zet zich bij deze temperatuur
(3000 C°) om tot stikstof-oxyde, dat na het
passeeren van een serie oxydatie- em waschto-
rens overgaat in'salpeterzuiur. 'Hieruit wordt
dan door behandeling met kalk de salppterzu-
re kalk of iNorge-salpieter verfcregen, waarvan
die jaiarliijflcsahe prodluiotie thans pl.m. 300.000
tan bediraagt.
Venvolgens was aan de orde de bereiding
van de kalkstikstof of calciumcyanamid vol
gens een methode vara de iDuitschers Frank
era Caro. 'Deze wordt gemaakt dioor stikstof
gas bij een temperatuur van ruim 1000 gr. te
teiden over calciumcarbid, -dezelfde stof wel
ke in onze fietsSantaarna dlenst do'dt. Vandaar
dat fabriekera vara kalkstikstof uitsluitend ge-
combineerd! voorkomen met carbidfabrieken.
Om deze carbid te winmen modt men even-
eens beschikkera over goedkoope electrische
icracht, wat alleera het geval is op plaatsen,
waar overMloedl van wateikracht voorhanden
is, of wacr men goedkoope brandstof ter be-
schilkking heefit, bijv. in) de niabijhedd van
bruinlkoolvdlden. iDe cahbid wordt nameldjk
■evonmd ira electrische ovens, welke groote
ioeveelheden' energie verslinden, uit een
meragsel van kalk era kool. 'Het hieruit ge-
vortmde carbid wordt in vloeibaren vonm (bij
een temperatuur. vara plxn. 2000 gr.) afge-
tapt. Na afkoeTimig en malen kan' het eerste
riu ifct worden voor die verdere verwerking
»t kalllkstikstof, met behulp van zuilver stik
stofgas, dat uilt) de lucht word1 afgezonderd
voligens het systeem Lintde (uit vlloeibare
lucht). 'Deze reaetie tusschen carbid en stik
stof ibood echlter aanvankelijk groote techni-
sche moeillijkheden, welke Frank en Caro eerst
na eeniilge jaren zoeken wi-stera te overwinnen.
Ze slaagden hierin ten slotte, en wel door een
deel van de lading door pilaatselijfce electri
sdhe veilhitit'irag op de vereischte temperatuur
van 1000 gr. te brengen, waarna het proces
door de hieibif vrijkmnende warmte vanzelf
vender voortschdjldt.
(Wordt vervoTgd.)
UIT BROEK OP LANGENDIJK.
Biji de gehoudera vergadering van het Zie-
kenfonds „Steunt Elkander", in het lokaal
van den heer J. Vijzelaar, deelde de secretaiis
bij de opening mede, dat het kaartensysteem
togepast zal worden voor de leden, daar
door de gedurige wisseling het ledenregistcr
een warboel wordt. Voorts dat het plan oin
een eigen Sanatorium te stichten, veranderd
is en omgezet in een Sanatoriumfonds. Een
beginkapita'al van omstreeks 700 is er reeds
en getracht zal worden 2500 loten te plaat
sen ji 2,50 voor het vonnen van het kapi-
itaal. Na goedkeuring der gelezeine notulen
bleek uit het financieel vexslag, dat het bezit
der Vereeniging dit jaar geslonken was van
ng cut taai
1094.65 tot 924.55.
mm ifl
Volgens het jaarversl'ag was het lederatal
gedaald van 288 op 238, en dat 74 ziektege-
vallen waren geconstateerd met een tezamen
uitkeeringsduur van ruim 254 weken, behalve
de gewone, had1 er nog een buitengewone le-
denvergadering met 9 bestuursvergaderingen
plaats g^had.
Bij monde van den heer Jc. Kruk werd de
vergadering medegedeeld, dat alles in de beste
oide bevonden was.
De nieuwe commissie werd samengesteld
uit de heeren J. J Keizer en G. BierSteker,
plaatsvervanger de heer F. van der Molen.
De aftredende heeren J. -Bakker en C. Bal
der werdeo met algemeene stemmen herko-
zen, en dus blijft het secretariaat en penning-
meesterschap in dezelfde handen.
Na het verslag der gehouden Bondsverga-
dering te Amsterdam, in Mei 1922, was aan
de orde het reorganisatieplan van den voor-
zitter van den Bond van Ziekenfondsen in
Noord-Hollfmd, den heer H. Zeeman, uit
Stompetoren. Daar echter slechts enkele der
leden aanwezig waren, werd besloten eene al-
gemeen vergadering uit te schrijven, ook toe-
gankelijk voor alle patroons, waartoe uitge-
noodigd zal worden den Bondsvoorzitter, om
nader dlit plan te ontvouwen.
Tot. afgevaardigde naar de e.k. Bondsver-
gadering werd gekozen de heer W. Giltjea,
tot plaatsvervanger dte heer P. Beets.
UIT AKBH9LOOT.
iBIi} den biljaxtwedstrijd gehoudera op de
vfiotbrug bij! Jl. Verdluin Scnouw alhier, wer-
den de priijzen 1 heerenrijwiel en 2 rijwiellan-
taarns resp. gewonnen door dte heeren J. Lief-
ting en* J. Zentveld te Egmonidl bianen en
Jam Groot Jzn. Sr. alhier.
Voor den dienstplicht lkhtrng11924 zijn
inlgeschrevenl 13 personen.
Naar >wiji vernesnen is in1 veriband met
de gehouden vergadering van de Vereenigr.g
vara Nled. Gemeeraten waiar ook een bespre-
king is gehouden over dte eloctriicite,
ven, ook voor deze gemeente een tarieL '"va-
girag te wachten. Voor dte ingezetenen een ver-
blijdendi teeken.
UIT ANDIJK.
Bij1 beschilkking vara den Minister van Oor-
fog, is aan diem dienstplchtige P. Niierop, uit
deze Geineente, met ingang vara 7 Februari
as.,, vrijstelling vara dienstplicht verleendl,
wegens persoonUjkt onmisbaarheid.
Bij) beschilkking van den- Minister van
Oorlog, is aan den dienStplichtige P. Sluys,
uit deze Gemeente, met ingang van 16 Maart
a.s. vrijstelling van' dienstplicht verleerad,
wegerts kostwlmitrschap.
UIT BEROE'N.
De Berger Tooneelvereenigihg, Idder de
heer Bonda geeft iDoraderdagavond in de
„Rustende Jager" haar eerste uitvoering. Ge-
sipeteld) wordit „Freuleke" komedie in 3 bedrij*-
vem van Herman Rnellvink.
Een bekentii IkunstschilMer in He gemeente
vervaardigde voor de vereenigiing apeciale
decors, die een lijke aarawirast kuranen worden
genotemd.
Men is vo»r het debuut van deze vereeni-
ging vol' belangstelling. Naar wiij verniemen,
was de heer Bonda zoo gelukkig om aan zijn
vereeniging mienschen te binden, die reeds tel
lers lid eener tooneelvereeni'ging waren.
De heer Bonda, die 15 jaren dte lteider van
de Berger Dilettamtenchib was en bewees het
dltettantisme biji de leden, die te voreu nooit
iets aan de tooraeellslpelkunstt hadden gedaan,
met succes tot ontwilkkeling te kunniem bren
gen, waarborgt een goede vert 'Iking van' het
zoo inlteressante stuk.
UIT EOMDND AAN DEN HDEF.
De heer A. Dekker alhier, is benojrad tot
President Kerkvoogd van de Ned. Herv. Ge
meente in de plaats vara den heer J. Strooker
Pz. te Egmond-Binnen, welke Iaatste boven-
genoemde functie gedurende 30 jaar had be-
kleed.
UIT E'GMOND AAN ZEE.
Gaarne maakten we gebruik van dte gtele-
genheid ons door den heer v. Eenennaam, di-
recteur der Visscherijschool, geboden gele-
genheidi tot het bijwomen van een les met
lichtbeelden door den heer Metstelaar, rijks-
leeraar in de vischkennis. In eem rijke serie
foto's, meest eigen opnamen) op eem reis met
een stoomlogger, alias fiets, maakte we ken
nis met ailerlei biizonderheden van de ha-
ringvisscherij, htetl even en het werk aan
boord. Duidelijk werd aangetoond, dait de
haringkuit zich vastzet en dus niet los dirij-
vende kan worden opgehaald. Keurig waren.
vooral de projecties van de pas gesdhoten
reep, het op de golven wiegelend net met de
zilveren haringem bij! t inhalen en dc zilver-
en mantelmeeuwen azend op de „gelle."
Hierbij werd de nadruk gelegdi op het zeer
nuttige werk der rraeeuweu door het oprui-
men van allerld stoffen, die het water zou-
den bedervem en' dte haring verdrijven, zoo
dat deze vogels niet geplaagd mrogen wor
den. Nadat het hospitaalschip „De Hoop"
din hulp verleerad had, keerden we naar
Vlaardangen terug, waar het electrisch mijn-
bord den koopers geliegenheid geeft elkander
zonder eernig geluid te overbiedien.
Vervolgens kwam de beugvisscherl} aan dte
beunt, zagen we, hoe de beug, een lainge lijxi
met vele haken, geschoten wordt op de Mid-
delharnisser af de Maassluiser manier' en
Janna, ook voor u; begrepera? Wat nu het
leven betreft, lief meisje, het woxdit over het
algemeen miskend. Het leven is niet dte vi|-
aind van den mexisch, maar de mienschen zijn
vijanden vara het Iteven. Ik heb in mijn leven
werkel'ijk geen reden tot Lachen gehad1 en
toch verzeker ik u, als ik nog eens van voren
af aan moest beginnen, dan liet ilk er mij
geem greintje van afnemen, ik zou alias nog
eens iterug willen hebben, zelfs mijn kruis. Lni
het kiuisdragen heb ik pas mijra lcvenskracht
beproefd en vereterkt. Maar vertel ons nu
eens in de eerste pl'aats hoe het u bevalit op
de oude Friedrichsgracht.*'
Inge keek om zich heen. „Mera zou dten-
ken, dat de tijd hier zijh adem heeft ingehou-
den. Als ef raiet twee modeme, weikende
vrouwen tegenover mif zaten, zou ik denken
honderd jaar achteruit gezet te zijn. Maar
het is hier mooi. Bijzomider mooil"
„NSet waar? En dat dit heerlijk tehuis
voor ons behouden bleef, dat hebben wij aan
dat kleintje daar te danken."
„Het zal niet alleen behouden blij'ven, wij
willen het terug verOveren, tantetje. Ik rusit
niet voor wi| weer op dte bel-etage wonen.
Voor de fcantoren weer evenals in grootva-
ders tijd beneden zijn en de magazijnen op de
overige verdiepingen," zei1 Malrlke met trots.
>cm men het mogelijk achten, dat in dat
Heine meis'je zulk een mannelijke fcrachi en
energie zit? Oinze oudste, Phia, is ook geani
luiaaxd, miaar bij Malrike haalt zi| toch
niet."
Malrike nam dien lof raiet aan. Wat had
zij" alleen tot stand kuraneft brengen als haar
moeder haar niet geholpen had. Moeder
zomg wedter tante Janna's loflied. Doordat
veibaasdten ons, dat het mogelijk was eera
beug van ongeveer 18000 M. lengte ira vijf-
kwartier of anderhalf uur uitgezet te krij'
gen. Interessant waren de kiekjes van het
„laten" van kabteljauw era leng, waardoor de
lucht uit de zwemblaas ontsnapt era de visch
onder water blijft, alsmede dte in de beun
„hangende" visch. Het politieschip „Dte Zee-
hond' bleek voor dte jongens een goede be-
keode. Trouwens, uit de verschillenae opmer-
Idngera konden we opimaken, hoe de jongelui
met het onderwerp meeleefden. Daarom
vonden we. het jammer, dat niet een veel
grooter aantal deze inrichting, waarvoor ben
ook op aradere dagen nog heel wat te lieeren
valt, bezoekt. Voor een avorad als deze waren
er liefhebbers genoeg voor de deur, doch deze
bleef natuurlijk gesloten, zooals dat ook
Donderdag het geval zal zijn, wamneer die
heer Metselaar nog eenige irateressarats ora-
derwmpera beharadelt.
UIT KOEDIJK.
vergaderde de Tuinbouw-
vereeniging „De Wesf in het lokaal van den
heer Jb. Groot, onder leiding van den' hm"
W. Visser.
De voorzitter deelde medte, dat de veiling
op 1 Februari om 8 uut aanvangt en dat de
heer Hazaloop Donderdag e.k. een bespre-
king zal hebben met het bestuur over het in-
dertijd toegezonden schrijvein van ,>De
Wesf
Uit het jaarverslag van den secretaris zij
vermdd, dat het ledental 172 is. Er zijn 7
bestuurs- en 5 ledenvergaderingen gehouden.
De fin anciten waren ait jaar niet gunstig,
daar er een extra contiibtie geheven moest
worden.
De nu volgende rekening van den penning-
meester gaf aan: Als ontvangst 1641.11,
uitgaaf 1508.67 H, saldo 132.43H.
Door de heeren P. de Geus Jzn. en P.
Brouwer was de rekening nagezien. Zij; advi-
seerden tot goedkeuring.
Door het bestuur werd nu voorgesteld, om
het salaris van voorzitter era secretaris met
50 pet. te verlagea.
De heer Beets stelde voor om het met 25
pet. te verlagen, daar men niet aangewezen
moet zijn op kapitaal'krachtige bouwers bij
de bestuursverkiezing, maar ook kleine bou
wers moeten die plaats kunnen innemen.
Bij stemming werd besloten het salaris met
25 pet. te verlagen.
Htet presentiegeld der afgevaardigden naar
de L. G C. werd vastgesteld op 1.
De nu volgende bestuursverkiezing gaf tot
uitelag, dat herkozen werdten de heeren P.
Geus Cz. Jr. met 56 en K. Stam Mz. met 54
stemmen. In de plaats van den heer Jb. Boldte-
wijn, die zich niet meer beschikbaar stelde,
werd gekozen de heer P. Zut met 51 stem-
men.
Als lid van het marktbestuur werd herko
zen de heer W. Visser met 56 stemmen).
Dte heer C. Beets vroeg den voorzitter in
bespreking te brengen het plan van de ver
eeniging „De Toekomst" te Zuidscharwoude,
om aan den Minister steun te vragen voor
den nood der tuinders. De heer Beets zag lie-
ver een toeslag per snees land1 dan per wa-
gen. Spr. achtte dit billijker.
De voorzitter en de vergadering stemden
daarnied in.
De heer Mulder zeide geen verwachting te
hebben van de Regeering.
Burgemeester Slot wilde zich wenden tot
de Prov Staten.
Dit werd met instemming begroet. Men zal
instemming betuigen met het plan-Zuid-
scnarwoude en zich tevens tot de Prov. Staten
wenden.
De heer W. Butter stelde voor, om naar de
vergadering te Dirkshorn, waar Statenltedeu
zullen spreken, afgevaardigden te zenden,
waarvan 1 uit het bestuur van „De West" en
1 van de Commissie van Actie. Van de Iaatste
groep werd de heer C. Beets aangewezen.
Dfe voorzitter leidde in1, een request, te zen
den aan den Minister van Financien, om uit-
stel van belastingbetaling tot Juli, Augustus
en September en teruggaaf van de te veel in-
komende gemeentebelasting. Hierbij gaat een
begeleidende toelichting.
Daarna kwamen in bespreking vdorstellen
voor den beschrijvingsbrief voor de L. G. C.
De heer Beets stelde voor. combinoering
van de-functies van veilingleider en keur-
rneester, op een salaris van 2000 en combi-
ncering van de functies van secretaris en
penningmecster, op ecu salaris van 600.
De heer W. Butter stelde als middel van
bezuiniging voor: 15 pet. verlaging van de
loon en boven de 1000.
Uit de vergadering kwam een voorstel om
20 pet verlaging, welk voorstel bij' stemming
werd aangeraomen, hoewel de voorzitter aan
dte hand der begrooting het niet zoo noodig
achtte.
De heer P Zwetsman besprak het late los-
sen der groenten en wilde in den besckrtj-
vingsbriei vastleggen het voorstel om, wan-
neer men om 5 uur's avonds niet aan het
lessen is, naar huis te gaan en overleggeld t«
vragen. Dit werd aangenomen,
Bij de rondvraag stelde de heer Ws Bur.Ci
voor, om namens de vereeniging een bliji
van waardeering aan den afgetreden secreta
ris, den heer Boldewijn, aan te bieden, het-
geen met applaus werd begroet
De heer, Boldewijn besprak nog zijn loop-
baan als secretaris en dankte voor tie waai-
deering, door hem ondervonden.
De voorzitter dankte dera afgetreden secre
taris namens de vergadering en sloot de bdj-
eenkomst.
Aanwezig waren 85 leden.
In de hierna gehouden bestuursvergadterlng
werd, de heer K. Stam Mz. benoemd tot
cretaris-penningmeester.
In de op Maandag 29 Januari gtehou-
den vergadering van de Patroonsvereeniging
werd b^loten, om geen tusschentijdsche be-
sprekingen over de looncijfcrs van het aange-
boden contract te houden en aan de Arbei-
dersvereeniging te melden, dat de gelegera-
heid tot het aanvaarden van bovengenoemd
contract blijft opengesteld tot 1 Februari a a.
tarate Jarana altijd op haar post was en voor
de huishoudimg zorgde, kara men zijn krachp
ten onverdeeld en geheel en al aan dte zaak
wijden era daarom had tante Janna een niet
hoog genoeg te waardeeren aaradeel aan den
wederopbloei van de oudte finraa in kruiide-
nierswaxen Kayser.
„En wait doet u, juffrouw Zevengesternte?"
vroeg tante.
„Als ik zie wat u hier gedlaara heeft cn »g
doet, oratzeg ik mij zelf alle recht op't be-
sfaara. Gedaara heb ik edgenlijk niets. Ik werk
ook, maar als ik's avonds doodmoe naar
huis ga en mij zelf afvraag waanom ik den
heelen dag eigenlijk gezwoegd heb, dan hdb
ik als eenig antwoord het geziteht op dte vier
mark, die ik iederen dag verdaen. Dat is niiet
zeer verheffend".
„Dat is alleen een bewiis, <M u de beteeke
nis van werken op zich zelf nog niet begrepen
hebt, lieve juffrouw," zei tante Janna zacht.
Als iets haar niet beviel, was zij altijdi bij)-
zander goedig. „U weikt, als ik het gaed be-
grij'p, alleen uit dringende inoodzakelij'kheid?"
„Zelfe dat niet." Irage kuchte om haar stem
helder te maken en legdte de belangstellend
luisterende dames in ruwe trekken uit wat
haar levensgeschiedends was fa zooverre die
betrekking had op haar werkzaamheden,
Tante Janna knikte vergenoegd. „Dien Pe
ter Zevengesternte had' ik wel willen kenraen.
Dat moet eera verstandig miensch geweest zijn
Er zijn tegenwoordig helaas heel weinig ver-
stanaige menschen1. De man kon u toch geen
grooterem dienst bewijzen dan u onterven.
Mijn htemel, u ziet er niet uit of u eem domoor
is en niet begrepen heeft, dat uw oorai u een
proef wou voorschrijvea van wat ge kunf. En
OOMMUNISTl9CHE JEUODBOND
DE ZAAIER". AFD. ALKMAAR.
Genoemde afd. hield Zaterdagavond in
„het Wapen van Munster" een openbare ver
gadering, met als spreker Ko Beuzemaker,
van Amsterdam, hoofdbestutirslid van ge
noemde organisatie.
De voorzitter betreurde de slechte opkomst
en wees er op, dat de afd. Alkmiaar een klein
jaar door verschillende omstandigheden de
propaganda moest staken, doch dat het voor-
al aan de activiteit van Jan van Zwanenburg
te danken was dat er nog eenig leven fa de
organisatie bleef.
Hierna was het woord aan dera heer Ko
Beuzemaker.
Deze bracht een vernietigend oordeel aver
de tegenwoordige kapitalistische era milital-
ristische sameraleving uit en zeide te zullen
spreken over de manier van organiseeren en
strijd voeren om uit de ellende te geraken en
behandelde allereerst den persoon ran Karl
Liebknecht.
•Door het overheerechende opportunisxrae la
de DuitBche jeugdbeweging was het voor de
leiders in 1914 een gemakkelijke taak de
jeugd ten oorlog te voeren. Daantegen wa*
L. als enkeling machteloos. Doch niet lang
stond- hij alleen. Allerags vormdera zich anti-
militaristisch, revolutionaire jeuigdgroepen,
die steeds illigaal, in het geheim nunne pro
paganda voerden met moeite en gtebaar, tot
dat men in 1916 er toe over ging een: bureau
te stichten. Toen' de revolutie in Rusland uit-
brak, sloten zij: zich bij1 Moskou aan. Spr.
wijdde over dfe beteekenis der Russische revo
lutie nog verder uit.
Als men de soc.-dem. em moderne organi-
saties nader beschouwd, dan ziet men) twee
lijnen, men kan ze als het ware fa tweeen
splitsen, eenerzijds de leiders, anderzij'ds de
leden. Ofschoon de leiders op de congressem
allerhand schoone resoluties doen aannemen,
zieni wij in dfe praktijk dat ze trots' den oorlog
en vier jaar zoogenaamde vrede. nog niets
geleerd hebbai. Dat bewijst het auidelijk hum
■jongste actie inzake het Ruhrgebied. Daar
na ast sitaan de leden, die wel geleerd hebben
al komt het nog met ten voile tot raiting
en die zioh door de demagogic der leiders op
sleeptouw la ten nemen. Met feiit dat ook de
jeugd geleerd heeft, maakte het voor de soc.-
dem. noodig een eigen. internationale te stich
ten om ze niet te verliezen. Toch wordt de
jeugd niet opgevoed tot den strijd, maar men
brengt ze een soort van cultuur of beschiaving
bij zooals ze dat noemen1 om ze zoo tot
socialist®! te maken. Spr. ontkemde de moge-
lijkheid daarvan. Als men' het verschil tus
schen de communistisohe jeugdbond en' de
soc.-dfem. jeugdbond wil naar voreni brengen^
dan kan spr. wijizenl op drie punten. De com-
munisten voeren internationaal, over de ge-
heele wereld den scherpsten strij'd; de soc.-
dem. houden de jeugd van den strijd af. Wij,
zeide spr. streven naar eengszindheid, naar
een maohtformeering over net geheele arbei-
dersfront; de soc.-dem. varwerpen elken stap
in die richting. Wij aanvaarden' het geweld
als middel in den klassenstrijd, de soc.-dem.
verwerpen het geweld, eischen algeheele ont-
wapen ing, wat een al geheele onmogedijkhpd
is. Spr. toondte dit nog nader aan en eindig-
de met te zeggen^ dat als de arbeidersUassfe
tot den strijd opgevoed moet worden om ze
in het beslissiende moment te leiden, d'at er
dan maar teten organisatie is en dat is de In
ternationale van Moskou.
Hierna ontspon zich een disouesie, waarna
shifting der vergadering volgde.
nu zwellen uw spieren nog raiet op, en stroopt
ge uw mouwen hoog op en spuwt in de hian-
den: „Konuaan, vooruit, nu zal ik u toonen
wat ik kara?"
,,Wel, ik doe homers wat ik kara. Maar wat
wilt u dan, tante Janna, ik kan toch ook niets
aan mijn roodfe haren doen."
„Ik zei, dait ik u van tijd tot tijd bij de hand
m'oet nemen en eens flint schudden, meisje.
Ik hoop, dat u vaak hier komt."
„Ja, ik hoop ook, dat haar eerste bezoek
op de Friedrichsgracht bij1 de Kaysers niet
het Iaatste is, juffrouw Zevengesternte
„Wanneer jullie fa elkaars smaak valt,
dan begrijp ik raiet waarom je nog altijdi u
tegen elkaar zegt", riep tarate Jarana.
De jonge meisjes kekem elkaar lachend
aan. „Ik virad1 het best om elkaar te tutoyee-
ren."
,,En ik sltellig ook," zef Inge. „Ik hoop, dat
wij goede vriendinnen van elkaar worden,
Malrike. Dat u is werkelijk een plank, die
tusschen' one staat en ons verhindert bij el'
fcaar te kornen."
Het werd een gezellig koffie-uuxtje. Tlanje
Jarana bladerde in de familie-geschiedenis.
Haar jeugd stood fa het iteekem van diem
bloei van het huis, daarna had zij peribden
beleefd van verwelken en ontbladeren. Haar
eerste, zeer ongelukkige huwelijk met dca
banikier Benjamdra Bheitbach eindigde mlet
een scheiding. Haar tweede, zeer gelukkige
huwelijk werd reedis raa weinig jaren dioor
den dood ontbonden. Haar kindferen stierven
op jeugdigen leeftijd, *de Iaatste zoon viel bij
het beleg vara Panjs in 1870. Ailerlei onge
lukkige gebeurtenissen hadden' haar vroeger
aanzienlijk vermogen vernietigd. Jaren lang
had zaji zoo goed en zoo kwaad het ging fa
haar onderhoudi voorzien met de opbrengst
van een kleine modistezaak fa de Erbaud-
straat, totdat zij met haafgeringe spaar-
duitjes, die niet' voldoende waren oui een
eigen huishouden op ite zetten, bij Heniny
Kayser in haar ouderlijk huis onder dak werd
gebracht. In de jaren van zwarera strijd eq
leed had zij zich een eigen vroolijke wereldi-
beschouwing opgeftmmerd, die van alle kan-
ten zouneschijn toeliet, geen schaduwzijdfe
zien wou en daardoor deduisternis op een
afstand hield'. Zij was met afgodische liefdfi
aan het oude Kayserhuis gehecht. Toen het
begon te schemeren en de lantarens bui'ten
aangestokeni wercjen, riep zij Inge bij het open
venster en liet haar het uitzicht zien over die
donkere streep van het Kanaal naar dfe Hosh
piitaal markt. „Op werkdagen, als de huizen
daar ginds op de markt van beneden tot aan
de dlakvensters verlicht zijm, is het mij of ik
uit het donkere vertrek van het verleden gindis
den verlichten boom zie van dm raieuwen tijd,
een boom waaraan duizend yerrassfaigieQ
hangen, vervulling van sprookjeswenschem,
die vroeger tot het rijk dier fantasie behoor-
dera: wagens die zonder paardfen door de
straten suizen, ludhtschcpen, toestellen welke
het mogelijk maken dat men op duizemden
mijlen afstand met iemand spreken kan tot
de gemakken van het dagelijlcsch leven toe.
Een druk met dera vinger en een stroomi van
licht verspreid' zich door het vertrek, het wa
ter loopt uit den muur, enz. enz... Dan
maak ik mij em voorstelling van wat de vol
gende eeuw weer voor uitvindingen brengen
zal...."
fXtotdt vaBvoJgd).
