AlKmaarsche Courant
Vergadering van den Gemeenteraad
Vrjjdag 30 Maart.
De weeshulskwestle.N
*0.7« 1»28
Hondsrd Vljf en Twlntlgsts Jaargang.
VOORTZETTINQ BEHANDELING
VOORSTEL TOT 'MET BOUWEN VAN
EEN NIEUW WEESBUI(S.
De heer Covers decide mede, zijn motle
in te trekken. Spr. vereeniigde zich met -die
motie-Keijsper c.s.
De inotie kiddle als volgt:
De Raadl der gemeente Alkmaar, in
zijnie vergadiering van 22 Maart 1923,
tennis genomeni nebbende van het adres
van verschillende ingezetenieni om voorioo-
pig niet over te gaan tot den bouw van een
nieuw weeshuis,
noodigt B. eni W. uit, deze bij'lage aan
te houdeni en met bet College van Regent-
ten van het Burgerweeshuis overleg te
plegen omtrenit die wenschelijkheid van ge
zinsverplegtog der weezen,"
iMevr. Westerhof deelde mede, dat re-
genteri gisteravond besloten vast te hou-
dern aan het weeshuis.
Mr. Bosman oordeelde, dat, zooals at
jnotie er ^aS> a niets tegen was. er was ech-
ter eeni addertje onder bet giras. Het contract
spreekt van eeni termijln van 5 jaren. Deze Is
bijna om. Het plan is na overleg opgemiaakt
en 'bevredigend voor alle partijen. Het is wat
gek mi nog te gaan praten op bet laatste
oogenlblik. Die pera beeft ook de 4 jaar laten
voorbiji gaan. Spr. heeft well eerbied voor eou-
rajitenigesohrijf, maar bij wordt er weinlg
wijzer van. De couranten zulleni dit ook wel
van de redevoeringem van de raadsleden zeg-
gen. Er is eobter gevaar in uitstel De motie
zal wel aangenomien; worden en spr. zou B.
en W, dan ook willen! uitnoodigen, het over-
leg met bekwamen; spoed te regelen en wel
zoo, dat een beslissing in de volgende verga-
dtenng genomen kan worden.
Spr. beeft er ernstig bezwaar tegeni dat de
gemeente van eem contract afwiikt. Een ge
meente inoet zicb da am an houdeni.
De Voorzi tte r zegde bekwamen spoed
tee. Eeni beslissing in de volgende vergade-
ring zal echter moeilij-k zSjln. Binnen dlen
torst mogelijlkenl tij'd wilde spr. wel eeni re-
sultaat toezeggen.
De heer Westerhof hertaeerde er aan,
dat Mr. Leesberg reeds bad toegezegd, dat
de plannen Juli 1922 in dem R'aad zouden
Icemen. Dit gebeurde eeni half jaar later. 8br.
kan niet van zicb afschuiven, diat B. en W.
bdang zien in uitstel.
De Voorzitte r Een gemeenteb1 ang.
De heer W e s t e r h of Dat niet.
Mr. S I u i a Wat dan wfel? I
De heer Westerhof Het is eeni zaak
tan bezuiniging em er is eeni bezuiniging die
de wijSheid oeariegt. De pens is door officieel
onbekende factoreni wakker gewordlen. De
voorzi tier kan diit wel gissem. De heer Covers
zou met zijn miotie gelmspireerd zijn door de-
artilreleni in de pers. Reeds met een 30-tal
menschen is dit het geval. 'Spr. meent het te
mogen zeggen, dat de overgang van bet vroe
gere standpunt van den beer Adenra tot dlat
van nu niet handig is gesCbied Spr. baalde
aan hetgeen de beer Adema 17 Februari
ichreef, waarbij hij er aan berinnerde dat hij'
eat jaar te voren zich v66r een1 zonnig wees
huis veild'aarde en die stichting van 't ge-
bouw toejuichte. H5ji vroeg nu tegeliiker tij'd
echter of het geeni tijd! was het goede door
let bet ere te vervangen. Later maakte hijl een
salto mortale, die opvalt.
De Vo o r z i 11 e r Is dit aan de orde?
'De heer W e s t e r h of 'Di t is wel door
de motie aan de orde en het adras van de
Afcnaarsche 'burgers, die zich op de artike-
len beroepen en beoogen, dat er geen wees
huis moet komen. Latenl de R. K. daar nu
maar voor uitkomcn. Spr. betoogde, dat het
juridisch niet mogelijik is om een contract
niet ma te kamlen.
Spr. besprak hierop dteni 'beer Speet, boofd-
redacteur van het N. H. Dagblad, het blad
van' dik hout zaagt men planken. Deze
kwam tot de conclusie, dat er op grond van
het contract gebouwd moet word'en.. Het
bestuur, zoo bctoogt dit blad, dient echter te
begrijpera, dat het in het belang van de ge
meente orni moet.
Spr. besprak bet arti'kel van Dr. Schroder
en net antwoord van den heer Adema. Dit
was eeni handig antwoord, of het waar wias,
wist spreker niet, het was apocrief. Een dok-
ter is juist iemand' waarvoor men geen ge-
heimern heeft, zoodat men juist ihemi niet naar
den mond praat.
De heer d e Boer: Zeer juist.
De heer Westerhof ging voort en be
sprak den door dr. Schroder aangehiaalden
brief waarovter de Redactie die opmierking ge-
maakt bad dat er 'geen naam onder stond.
Spr. was overtuigd, dat, wanneer bet niet
om net geld ging, de motie en het adres van
de 75 er niet zouden zijn gekomen. De Gal-
liers van deze® .tij'd1 trekken zich van het lot
der weezen> niet zooveel aan als van de bevei-
ligifflg van deni gulden. Tegenover die goedver-
zorgde artikelen. van to Weeshuisbestuur
was al weinig aangevoerd.
Spr. betoogde nog dat het de vorige niaal
in aem Alkmiaarscheni raad; voor bet eerst ge
beurde dlat een college een eigen voorstel los
liet em eem niet verdedigde motie verdedigde.
Spr- vraagt dlen voorzitter hole de weezen van
de Miapons er van. Spr. deed miededeeling
de Miagons er van. Spr. dieed mededeeilng
van het inzicht van den heer Bos, dlen leider
van de weezenverpleging der Masons.
In verbandT met de opntleiking van den'
beer H. E. Bosman die uxtriep „}elui mochten
willen in lOOO j aren voor de weezen' te doer
wat de R. K. er itaedn jaar voor deden, wil
spr. vastleggen dat hif nooit heeft beweerd
oat de R.K. niets hebben gedaan.
Overigems nioet de heer Bosm'an de kterk
met de zaab niet verwarren.
Spr. besprak hierma het overzicht to de
Alhnaarsche Counant van 24 Maart. Met de
opmerkingen van den heer Adema ovler enke-
le ledfen van de S. D. A. P. zull'en wij reke-
ning houden, doch dit is niet aan de ordte.
Spr. ging voort met het overzicht voor
mover het over het weeshuis handelde te be-
spraken. Het te of man d«i bankiar van de
fcmaettee un hat woord heart.
Da voorzitt e sr Die freer Adotna te
geen lid. Hlet is niet goed thiem bier te bestrij.'-
De heer Westerhof Door zijn ar
tikelen is de zaak hier to den raad gebracht.
Devoorzitter ontkenide dit.
'De beer Westerhof bleef zijn meeming
bandhaven en betoogde, dat in hoofdzaak een
financieel voordeel voor de gemeente beoogd
word't.
De gemeente ziegt: geztosiverpleging is
veel beter en wij behouden dan tevtns ona
geld.
De voorzitt e r Wie heeft dat nu in
den r aad gezegd.
De heer w ester h o fDe gemeente krijgt
een gebouw voor het Land'bouwbuis en geeft
het Weeshuis dus niets.
De Voorzitter: Met het Landbouw-
huis zijn slechta besprekingen gevoerd. Wiji
hebben ons nog .tot niets verbondien. B. en
W. zijn ter goeder trouw.
De heer Westerhof: Eris niets tegen
als de weezen maar een nieuw weeshuis krc-
gen.
De Voorzitter: Daar gaat het niet
om. De motie wil alleen een onderzoek, alvo-
rens tot den bouw over te gaan. Men kan toch
niet een onderzoek instellen als het gebouw
reeds gebouwd is. Moet de zaak van gezins-
verpcging onder de oogen word'en gezien,
dan aient dit op dit moment te gescniedcn
Het is ook mogelijk een doel van de weezen te
verplegen en een ander deel uit te besteden.
De heer Westerhof constatoerde, dat
de heer Thomsen uitgeklapt had geen nieuw
weeshuis te willen.
De Voorzitter: Waarachtig niet.
De heer Westerhof Aan de orde
kan alleen staatsrechterlijk zijn de uitvoertog
van het contract.
E>c Voorzitter: De motie.
De heer Westerhof: EHe zou u niet
aan de orde mogen stellen.
De Voorzitter: "Ik zou het niet mo
gen laten.
De heer WesterhofHet is zelfs to
strijd met de goede gewoonte om een overeen-
komst aan het uiterste van den termijn to te
losscn.
Spr. releveerde nog eens hoe gedurende het
4-tal jaren niemand had gagproken over ge-
zinsverpleging. In geheime zitting deed de
heer van den Bosch dit een paar jaar terug
en toen zonder dat iemiand er op ingtog.
Het komt spreker zeer vrcemd voor, nu het
contract moet worden nagekomen, over ge-
zinsverplegtog te praten. Ter wille van (fen
handeldrijvenden cn winfceldrijvenden mid-
denstand hebben regenten het gebouw afge
staan. Het weeshuis is een zelfstandige to-
stelltog. Niemand mag thans, nu het contract
vervuld moet worden, over gezinsvcrpleging
spreken. Er moest geen kwestie zijn. Een
man een man, een woord een woord moest
gelden en hier is het nog wel een contract,
dat men niet wil nakomen. Wat zal het nage-
slacht van zoo'n raad denken. Hoe mien' nu
denkt, het Weeshuis dient er te komem en niet
het eeni of het ander, zooals Mr. Sluds be-
weerde. Spr. las het contract voor, waarto
staat, dat de teruggave van het oude Wees-,
huis slechts een sanctie is.
De heer d e Boer: Die er later is toge-
koinen.
De heer Westerhof Zeer juist.
Mr. S1 u i s Maar regenten hebben dit
toch aanvaard.
De heer Westerhof betoogde, dat het
Weeshuis nog het voile eigendom van de in-
stelltog is.
Mr. Bosman Zeer juist.
De heer Westerhof: Alleen reeds aan
dien eerbied, dien wiji voor onzen oud-burge-
meester hebben, molest niemand 't durven
wagen, de handteekening van hem niet na te
komem. De he^r Thomsen heeft ook den mo-
reelen plicht het contract uit te voeren. Dat
een jurist als Mr. Leesberg mede doet om
het contract niet na te kooien', is al zeer be-
denkelijk. Ook de handteekening van den
heer Donath, die men zoo juist huldii'gde,
staat er onder. Hlet onderschnft van den heer
Adema, die de beeldspraak van een reohter
gebruikte, die de gevangene eerst wilde op-
ihangen, moet juist worden' omgekeerd. Wat
men, gaat doem is een' roof op die weezen
pl'egen.
Om ellce legende neer te sllaan, als zou
spr. van meemng zijn, dat de kinderen in ge-
zmn'en alleen worden uitgebuit, las hij to
verslag van de Alktaaarscbe Oourant voor.
Spreker had niet 'alleen gezegd: „Het of
fer om weezen in huis te nem'en, zonder er be
ter van te worden dat offer brengem maar
weinigen", maar hij' zeide: ,,Het offer om
weezen in huis te nemnen, zonder er beter van
te worden, en ze als kinderen aante namen,
dat'offar brenigen maar weinigen.
Spr. houdt vol dat,het getal van deze zeer
kleitni is en> dat de meesten de kinderen tot
zich nem'en om er beter van te word'en.
Nergiens gebeurde als hier dat de weeskin-
deren driem'aal d'akloos zijn gtewordeni to £6n
eeuw. Spr. haalde aan wat burgemieester
Mlaolatae Pont biji bet to getoruiik nem'en van
het thans verlaten weeshuis had gezegd.
Die weezen werden weer to gezinnen ver-
pleegd en hun toestand was die van verwaar-
loosden.
Zijn de overeemkomsten van onze voor-
ouders niet meer van waarde? Het Weeshuis
wend ten eeuwiigem dage gegeven.
Als de tijden vrij waren, oordeelde hij- een
debat over gezinisverplegtog van waarde. Nu
ligit er een' contract. N)u zijn de tijden; niet vrij
enl mag men niet over gezinsverplegtog pra
ten' om uit bezuiniging van' 't weeshuis te zien
af te komen. 55 jaar heeft men de gestichts-
verpleging, onaangetasit gelaten. In de 25 ja
ren van zijn raadslidmaaischap deed' de heer
v. d. Bosch niets om tot gezinsverplegtog te
komen. De paging die nu gedaan wordt is
bedenkelij'k.
Aan de hand van het contract is weer een
punt aan de orde en wel het voorstel van B.
en W. om een nieuw weeshuis he bouwen.
In het grondbedrijf deed spr. alles om den
grondprijs voor het weeshuis te drukken.
'De heer Thomsen' steumde hem toen.
Het door spreker van den heer Bos, direc-
teur van' het Ma<?onnike weeshuis ootvangen
schrijiven luidde als volgt:
Met groote belangstelldng heb ik ketunis
genomeni van uw scbrijven van 24 Maart
j.1., dat ik pas hedenniorgen ontving.
U vraagt daarin toijn oordeel over ge-
stichts- en gezinsopvoeding.
Het te moeilijk dit oordieel toi een' kort
schrijiven wear te geum, daar aan hatdie hM-
aete voor- etf rradeelen verboBien afjln,
zooals uit den aard der zaak aan alle drngien
lioht- en schaduwzijden zijin.
N a vele j aren van eigen ervaring en door
het waarnemen van de ervartogen van ande-
ren, wat gezins-opvoeding betreft, ben ik
een warm voorstander geworden van kleine
gestichten.
Bij het 'bestrijden van elkaars gevoelens
heb ik vaak gezien, dat de tegenstandexs hun
eigen standpunt to een ideaal licht stellen en
dan van de tegenstanders de slechte - voor-
bcelden nemen.
Deze methode van elkaar bestrijden lijtkt
me niet wensche'ijk.
Wanneer we uitgaan van twee voorbeel-
den, een goed geleide kleine stichting en een
goed, gezin, dlan kan men daarvan de voor-
en naneelen zuiver naast elkaar zetten.
Men moet uitgaan van deze gedachte,
dat het ergste wat eeni kind kan overkomen,
dat is het verlies van het oudarlijk huis. Dit
is wel het ergste wat een kind ooit kan tref-
fen, wiant al regeerem to dat ouderlijk huis
ook factoren, die scbadelijk zijn voor een
goede opvoediog, dan nog, dat leert een-
voudig die practij'k van het leven, dan nog
hangt het kind met hart en' ziel aan die ou-
derlijke omgevtog.
En wanneer een kind nu dat ouderiijk huis
verliiest, dan rust op de maatschappiiji de
plicht, om dat kind te steunen, zooveel als
zdj. kan.
Van Roomsche zijde houdt men' v a deti
aposfiel Jacobus, wel nu die zei reed -De
zuivere en onbevlekte vroomheid to het oog
van Cod den Vader is naar weezen1 en we-
duwen in hun verdrukkiing om te zien.
Jac. 1»27.
En laten we het erkennen1 de Roomsche
kerk doet dit uitstekend' die daden van de
R. K. kerk to' dezem zijn boven onzeni lof
verheven.
Maarvoor roomsche kinderen bouwt
men weeshuizen en gestichten vele
wat voor romsche kinderen1 goed te zou
dat niet goed wezen voor neutralen.
Een kind, dat z'n oudferlijk huis veriiest,
zal zich in het algemeen in eeni goed geleide
inrichting behagelijker gevoelen', dan In een1
gezin, d'aar net kind welt, dat die inrich
ting er uitsluitendl is voor het kind terwijl
pleegkinderen in gezinnen vaak het gevoel
nebben hoogstens geduld te worden.
Ota het een' kind in een gezin z66 te geven,
dlat er een opvoedende kracht van uitgaat
moet men' zeer hoog staartde gezinnen heb
ben onverachillig to welk milieu men ook
zoekt.
We zijta de tijd toch voorbiji, dat mien' rich
tevrleden stelt, wat het weeskindi betreft, met
voeding. Ook de wees heeft recht op opvoe-
ditog.
En dit is een algemeen eTkenide fout van
opvoeding to het gezin dat alle controle
ontbreekt
Laat men zich' toch eens eerlijk afvragoi
hoeveel menscben uit liefde een kind thuis
nemen'. 'Diit getal is zeer klein, men doet het,
om er „beter" van te wordien, zooals mij1 eenp
eene jufrouw zei.
Wanneer men mmschen, vindt, die het uit
„Liiefde" doen, dan is gezinsopvoeding mooier
dan gesitiditsopvoeding, maar om voor een
twtotig-tal kinderen regelmatig gezinnen te
vinden, waar men zich wijdt aan de opvoe
ding der pleegkinderen, dat is zuiVer illusiie.
De practijik wijst dat uit.
De miannen en vrouwen, die zich to Alk-
maar beijveren om te komen tot gezinsver
plegtog, zullen daar wel hunnie goede motie-
ven voor hebben, maar ik vrees, dat ze toch
zich niet laten leidfcn door gevoelens, die ge-
tuigen van liefde voor het huis.
Willen bezutoigen ten koste van de weezen
de woorden, waarmee ik ddt zou willen
kwalifioeeren zal ik maar niet op papier zet
ten.
Een contract als een' vod'je papier te to
schouwen, sohijnt wel togang gevonden. te
hebben in het gemoed van enkele raadsleden
Spr. gaf hierbij' nog een' staatje van voor-
en nadeelen van gestichten en' gezinnen, zoo
als die todtertijd gegeven' zijln door Ds. Pier-
son, reeds to ons naadsovenricht van 24
Miaart opgenomeni) een man van hoog chris-
telijlka beginselen voor mij' een' man, naar
wien ieder moet luisteren, die denkt over ge
stichten en inrichtingen.
'k Hoop, dat u aan dit kort schrijveni iets
heeft en, dat u ef tenminste eenige motie-
ven to heeft kunnen vindlen om te sttijden
voor het belang van hen, die geen oudters
meer hebben om' voor die bet an gen te waken.
De artikelenfin de bladen waren toeni ge-
publiceerd en geen der beeren zeide in de
commisisevergadering van het grondbedrijlf
iets over het Weeshuis van de baan te schui-
ven. Wanneer gij', mijqheer Thomsen:, toen'
reeds de meeming bad, dat gezinsverplegtog
ondlerzoCht moest wordien dan hadi u een an-
diere houditog moeten aamnemem.
Dat spr. biji het ontmoeten van zulk een
houdtog als die van' sommiige leden van den
raad in de vorige zitting kwaad wordt, is
psychologisch volkomen verklaarbaax.
Spr. eind'igde met de raadsleden op het
hart te drukken het contract uit te voeren-.
Ete heer Covers wilde de regeniten het
Weeshuis niet ontfutselen. Spr. wordt meer-
malen voor oonsiervatief uitgekreten'. Z. i.
was de heer Westerhof thans conservatiever
dan 'hij'. Hij d'acht dat geztosverplegimg een
eisch des fajids was em geen' gesttchtsvenple-
gtog.
Spr. gevoelde zich althans to de democra-
tiscnen ldjn. Het is spr. er met de ondertee-
ken'areni om te doeni, te bereiken dat het de
weeskinderen' beter zal gaan en het de ge
meente minder geld zal kositeni.
De heer v. d. Bosch betreurde het, dat
de zaak zoo laat ter sprake was gekomen.
Spr. was al jaren' voor geztosiverpleging.
Toen spr. regent van het R. K. Weeshuis
werd was hij ook voorstander van gestiohts-
verpleging. Hij kan zich voorstellen, dat de
regeniten gaarne giestichtsverpleging behou
den. Het kost moeite van de kinderen te
scheidem en in gezinnen te laten verplegen.
Mem moet het (toen; voor de kinderen1.
De bisschop van Haarlem- zeide tot spr.
.Weeshuizen zlijh eigenllijk uit den tijd". De
R. K. aanvaarden gestichiisverplegto'g uit
nood.
Spr. hleeft het nooit over bezuiniging ge-
had. Spr. had' ami gezondheidsredenien geen
lust meer to een avondvergaderin'g en het
heeft hem gegriefd d'aarom uitgemaakt te
worden voor „zwarte bende". 5pr. stelde toen
zichzielve de vraag of dit een gevolg was van
at- of wan gewriahteMrpl aging
Spr. heeft die caiak fa die laatste dsgw nv-
gtegaan. -De heer Westerhof las een lange
brief voor. Spr. zal daarin vrij'heid vinden
zijn bevtodingeni uitvoerig mede te deelen.
Hij verheugde zich er over dat de heer Wes-
icrhoi nu met beoogde te beweren dat de kin
deren worden genomen om ze uit te buiten.
Spr. geloo.'f zelfs niet, dat die kinderen to
hoofdzaak genomen- worden om er aan te
winnen. Spr. deed hierop mededeeito'g van
zijn bevuDOingen.
in het tijojschnit voor Armenzorg leest
spr. to den jiaargamg 900 to een art. van j.
H. A. A. Kail over gezinsverplegtog o.a. hei
volgende:
„iiij de pleegouders, zien zij de zorgen des
daags; zij; maken het familielevea mede; van
daag is de kost niet zoo overvloedig als gis-
teren; toestanden die hen sierker maken voor
den levensstrijd en die zij ook zouden hebben
medegemaakt als zij oudiers zouden hebben
behouden."
Ik lees ook in dati tdjdschrift in het zeifde
jaar, dat de Evangelisch Lutiiersche Dioca-
aie te Amsterdam -een derde der ktoderen to
het ges'ticht en itweederden to gezinnen ver
plegen laat.
to het verslag der M. tot opvoeding van
weezen- to het gezin ter gelegeaheid van baar
25-jarig bestaan, lees ik d<at er in dat tijdr
perk 628 to verzorging zijn genomen, waar-
van er toen (1900) 371 uiiti de verzorging
waren getredam en dat van die 371 er slechts
18 dat is dus maar 4.85 pCt. niet aan die ver-
wachting beantwoord hadden.
Ik lees in hetzelfde tijdschrift, jaargang
1906: Dat het Frankfurter Waisenhaus stods
1860 gebroken heeft met gesticbtsverpleging.
Het weeshuis is alleen doorgaiagshuis en ge-
sticht voor die kinderen waarvoor gezinsver
plegtog niet deugt wat trouwen* ook voor-
komt to het gewone familielevea.
Ik vind diat de „Vereto fiir Armenpflege
und Wehltotigkeit" to zijn veraliag van 1888
zegt: „Die familiiepf'ege ist die natiirlichste
und zweckentsprechendste. Sie verdienit aus
tetliechen und practischen RucksichiL den Vor-
zug vor Unterbrengung der Waisen to ge-
schlossen Anstalten. 1k wil hiermede niet be
weren, dat er geen goede en zeer goede re-
sultaten met gestich-tsverp legtog beredkbaar
zijn, maar to het. algemeen geeft men den
voorkeur aan gezinsverplegtog, waarbiji ge
sticbtsverpleging als aanvulling (dOorgangs-
huis, observatienuis en voor uitzonderingsge-
vallen verpleging). Stutgart past beide stel-
sels toe en is met de gevolgde gedragslijim ite-
vredeo, maar wij moeten niet vergeten daar
gaat het over een veel grooter getal kinderen
dan hier.
Het Bestuur der Maatschappij tot opvoe
ding van weezen to het! gezin, zegt alweder
to het verslag nu van 1906 dat biji to dertig-
jarige ondervinding het systeem' goed ge-
werkt heeft, maar met een doorganshuis.
Da. Pierson, een autoriteiiti op dit gebied,
zegt: „Gestichtsverplegtog verduent voorkeur
voor ailie kinderen die mien verwijderd wil
houdian van slechte omgevtog waarin zij ver-
keeren, dus voor verwaarloosdie en zeer jonge
kinderen. Voor ouderen meent hij diait gezins
verplegtog beter is.
ik lees dat Dr. Buhl, de Directeur van
het Hamburger Annwezen zegt: „De ge-
wichitige vraag of de ktoderen beter to ge
stichten worden opgevoed of to het gezin,
waarto zij als eigen ktoderen wordien opge-
nomen, is to het aigemeeinj ten gunste van ge-
zinsverpileging beslist. Tegen de laatste ton-
men aanvoeren dlat zij een geringeram waar-
borg biedt voor goede school vorming en voor
de toiepassdng van paedegogische b^mselen.
en tevdns dat men soms mot de mogelij'kheia
moet rekenen dat pleegouders de kinderen
meer dan gcwenscht is ten eigen bate gebrui-
ken; maar die gevaren kan men zeker afwe-
reia, althans beperken door eene goed' keuze
van gezinnen en eene goede controle.1"
,,V'an den- anderen kant vermag t beste ge-
sticht niet hot natuurlijk gezin te vervangen,
zelfs niet als to hot gesticht het groepeysieem
wordt toegepast."
„Het gezin schijnt het meesb gescbiikt om
een eigen familie te vervangen' en zal men
to den' regel dien meest gelegenden- bodem
vinden voor doa opgroeienden mensch."
De gegevens hier aangehaald1 onitleende ik
in hoofdzaak aan het rapport uitgebracht
door het B. A. van Amsterdam over weezen
verpleging. In dat rapport komen mededee-
ltogen voor die voor gesticbtsverpleging plei-
ten, maar geen enkel van die pieidooden voor
gestichtsverpleging was gevestigd op minder
goede ondervinding van verpleging to ge
zinnen, tern minste ik heb ze niet ontmoet. De
gunstige aanbeveltogen van het verplegen in
gezinnen' zijn m. i. to zoover van meer be
lang, omdat ze tenslotte alle to „theo-
rie het gewenschte van geztosverpleging als
„het beste" erkennen. Is dus door de praktijik
uitvoeibaar bewezen, dat wat Allen to ,ytheo-
rie" als he* beste erkennen ook to de practij'k
juist is, dan gaat het niet aan
om zonder meer dat stelsel voor hier af
te wijzen, nu wij voor de beslissing staan een
groote som geld uit te geven voor een ge
bouw, dat „wanneer to die tobkomst de ge-
zinsverpleging geprefereerd zou worden, of
een veel te kosthare uitgave zouddni zijn ge-
weest, of een bdetsel om1 het betere te aan
vaarden omdat dan volgens het oude spreok-
woord hlet goede daarvan de vijandl zou zijn.
En daaromi wil ik nog wel wijzen op het
geen de reeds meergtaoemde Mij. tot verple
ging van weezen to gezinnen desgevraiagd
aan tet voomoemde A. B. rapporteerde
De resultaten, die in het 30-janig bestaan
van onze Mij. werden bereikt zijn zeer gun-
stdg. Persoomlijk heeft onze Directeur, aan
wilen de geheele dagelijlksohe leiding van- za-
kern is toevertrouwd, biji alle oudweezen een
onderzoek imgesteld en wij beschikken dus
over de meest betrouwhare statistiek. Hij heeft
bezoeken gebracht en ontvangen om volledig
op de hoogte te zijn en zijne bevinding is
verblijdend gewcest. Het was inderdaad tref-
fend van zoovele, intusschen zelf tot ouders
gewordlen menschen van een veertig jaar te
hooren, dat zij nog steeds die bamden met de
grootouders, vroegere pleegouders, bleven
aanhoiyjcn, dat anderen de geheele verzor-
gimig op z«ch; namen van hun vroegere ver-
zorgers, dat weer anderen de erfgenameni van
hun pleegouders werden, kortocn het geheele
onderzoek heeft ons gesterkt to de innige
overtuigiing dat gezinsverplegtog niet alleen
vele weezen, maar ook tailrijke pleegouders
gelukkig heeft gemiaakt."
Bn Mi vwdv 1«m ill, ik mart auj wd M
perhen af Ss het veiMttcfflJk meer te iftaueit:
ledier kind heeft zijn eigen eisch wat zijn op
voeding betreft. Van zijn edgenaardiighedea
moet ook de keuze van het gezin afhangea.
Op die oordeelkundi'ge keuze komt het voor-
namelijk aan-; maar aangezien de aan-
vragen om een kind op te nemen zeer tairijk
zijn (voortdurend breidt onze lijst voor ad-,
spiranthouders zich uit en itelt heden ten dage
eeniige honderden- namen) is die keus nog al
ruim. Het argument dat tegenstanders van
onze richttog gewoonlijk biji de hand hebben
,gebrek aan goede gezuunen" is vo lkomen ge-
logestraft door de praktijik.
Voor groote steden als Amsterdam, waar
het burgerweeshuis met zijne lypdsch gekleed-
de kinderen een attractie is, waar men over
veel geld kan beschikken, waar bijna alile
kinderen veel familieledeini in de stad hebben,
kan ik mii voorstellen, dat men zoo'n histori-
sche inrichting noode ziet gaan, maar dan
zou ik nog niet de gevalgtiekking willeni ma
ken, dat het voortbestaan het beste isbegrij-
pelijk wel. Maar.... als men daar, zooals hier
voor een nieuwen toestand zou staan, dan
geloof ik dat men misschien wel tot andtere
conclusies zou komen, als waartoe men des-
tijds gekomen is. In der tijd heeft men hier,
omdat regenten' dlie toen met slechte geztosver
pleging moesten breken, met een ioeeele ge
stichtsverpleging dVeepten een veel te groot
huis gebouwd, waarmede veed- geld onnoodiig
is uii'gegeven. Lateni wij nu 'n nieuw huis ge
bouw moet worden- en er gezichtspunten ge-
opend ziini omtrent „goede gezins
verplegtog'' die niemand theoiretisch
kan veroordeelen-, tenzij, die het
huisgezto niet als het voomaamste insti-
tuut der maatschappij erkeninen, en in theo-
rie alle Staaisburgers voor staatskosten zou
den' willen opgevoedi zooals to staatsgestich-
ten, voorzichtig zijn, en nu niet weder begdn-
nen/ met een te groot weehuis te bouwendat
kan altijd nog als het noodig blijkt te zijn.
Hier staat men voor een nieuwe zaak.
Vroeger moesten regenten breken met een
slechte geztosverplegimg. Thans nu de onder
vinding heeft geleera, dat gezinsverplegmg
mogelijk is, moet mes voorzichtig ziin met
het bouwen van een te groot gesticht. wij mo
gen veronderstellen dat, waar de gemeente
eni de regenten als twee conitractanten tegen
over elkander staan, men het als fatsoenlijke
menschen eens kan worden, door te zeggen,
laten wiji voorioopdg het kapitaal geven.
Wanneer regenten tensflotte toch willen, dat
het Weeshuis gebouwd' wordt, dan wil spr.
geven, wat gegeven moet worden. Spr. zal
dan ook voor de motie stem-men, al betreurt
hij het dat men- zich niet eerdier met de zaak
heeft bezig gehouden.
Mr. W. C. B o s mi a n oordeelde de
kwestie gezins- of gestichtsverpleging builten
de orde. De lamge citaten van den heer Van
den Bosch kan' men' niet controleeren. Een
citaait is vaak iets adders dan de strekking
van het boek. Spr. zegt dit ook tot den heer
Westerhof. Spr. vraagt zich af, wat men be
zig is, te doen.
Moet men, hier een llastige, ingewikkeldie
kwestie bediscussieeren, wdke kwestia niet
aan de orde is? We hebben hier een voorstel
van B. en W. om ingevolge die overeenikomslt
tusschen de gemeente en regenten een nieuw
weeshuis te bouwen, waarvan de plannen op-
gemaakt zijn door de gemeente, to overieg
met de regenten-. Tijdens de discussde las
spr. de motie nog eens over. Hij gelooft
tnams, dlat ook die motie buiten die orde is.
Mr. Leesberg: iHek is eeni motie
vain orde.
M r. W. C. Bosman: 'Die motie is to
strijd' met de verordening en de gemeente kan
geen motie aannemen, im strijd met haar eigen
verordening. De verordening is voor den
Raad en' voor de raadsleden wet De verorde
ning is door dezem Raad1 gemaakt, to die
maand Februari van het vorige jaar. 15 Fe
bruary 1922 is ze door Ged. Staten goedge-
keurd en afgekondigd. Ze is dus 1 jaar oud.
Mr. L e e s b e rig |De verordening is
veel onder.Het waren toen ondergesdukte
wij'zigingen.
Mr. B o s m a an Maar ze is toen op-
nfeuw vastgesteld. En daarin staat, dat1 ale
kinderen to het Weeshuis verpleegd worden.
Het Bestuur heeft de bevoegdheid, wanneer
daartoe bizondcre aanileiding bestaalt. om be-
houdens goedkeuriinig van B. en W. ate kinde
ren buiten het Weeshuis te dbeni verplegen.
De motie nu beoogt aanihouding van de biji-
lage era een opdracht aain B. en W.' om met
regenten overleg te plegen over de wensche
lijkiheid van gezinsverplegtog. Maar regen
ten zullen zeggen: „De verordenitog verbiedt
ons diit."
Mr. Leesberg Heelemaal niet.
M r W. C. B o s m a n Verbiedt hen dit,
zoolang de verordening niet is herzien.
Mr. S 1 u i s: Die moet dan herzien' wor
den.
Mr. Bosnia® Dam! moet er een motie
worden voorgesteld, am de verordentog te
herzien.
Mr. S 1 u i s Op 'het oogenbflik niet.
M r. W. C. B o s m a n Stel de motie
dan zoo, dat er overleg komlt met regenten
tot wijzigtog van de verordentog.
Mr. S'Ui s Dat kan later, wanneer
blijkt, dat regenten er mee acooard gaan.
Mr. Bosman: Maar zoo gaat de
motie tegen de verordentog to. Spr. ziet het
niet anders dan diait regenten op grond van
de verordening zich tegen het overleg zullen
verklarem. Spr. zal dan ook tegen die motie
6temmen. In ieder geval is hier de meerdere
of mindere wenscheliikheid van gezinsvcrple
ging op het oogeniblik niet aan orde.
Mr. S 1 u i s Dat ben ik met U eens.
Mr. Bosman: Dam behoeven wij er
ook niet nader over te praten. Het eenige,
wait noodig is, is, dat, wanneer het overleg
leidt tot de conclusie, dat het wenschelijk
is, dat wij den weg van gezinsverplegtog uit
gaan dan de verordening zal moeten warden
gewijtzi'gd.
De voorzitter Juist
Mr. Bosman: De tweedte stap zal
zijn, dat wij met het Bestuur overeenlkwamen.
dat er een- wijzigtog gemaakt wordt in het
besitaande contract.
De Voorzitter Oak dat is juist.
Mr. Bosman: Maar dan zal ook de
magelijkheid moeten worden geschapen, wan
neer er geen overeensltemmtog is, diat het be
sitaande contract wordt uitgevoerd.
DeVoorzltter Daarom herhaal
flc nog eens, dat, wanneer de motie wordt
<uuigwH«man, die aletrt mngnlajkn ipetd sal