AlkmaarschB Courant
N.V. Boek- en Handelsdrukkerij
v.h. Harms, COSTER ZOON,
Voordam G 9, ALKMAAR.
Klppsn en Konijnen.
Vraag en Aaabod.
Zaterdag 9 Juni.
Belast zich met:
het verraardlgen van ALLE
Drnkwerken,
het plaatsen van advertentien
In alle bladen,
het leveren van alle Binnen-
en Buitenlandsche Boeken.
het leveren van abonnemen-
ten op alle Blnnen en Buiten
landsche bladen.
I
MKS.
Honderd Yljf en Twlntlgsta Jaargang.
9s excursie van Nederl. Landbouwers naar
Noord-ltalid,
(Particuliere Correspondeutie.)
I.
Wij zijo in de gelegenheid onzen lezers erne
jerie artikelen aan te bieden over eene Ex
cursie, die onlangs georganiseerd wend naar
ie Po-vtakte in Noord-Italie dioor de Neder-
landsche Landfoouw Han'dielskamer. Hieraan
werd deelgenomen door zestien NederlandL
jche laudbOuwers en vooraanstaande perso-
lien op landbouwgebied, o. w. ook de schriji-
ver dezer zeer belangrijke artikelen.
Ter toelichting dtene, dlat de Nederlatiid)-
jche Landlbouw Handelskamer twee jafr ge-
leden d'oor codperatievc landlbouw-vereeni-
jgen werd opgericht, in hooidizaak melt het
„J1 den uitvoer van landibo uw-voortbrengse-
len uit Ndderland te bevorderen. Een dier
niddelen, welke haar hteibijj ten dienste
jtaan, is het organiseeren van excursies am
door midtiel daarvan met verschillcnde lei-
dende figuren van de tendbouwwerdld in het
buitenland Jn aanraking .te komm en zoo-
doende tevens nieuwe h andelsverbindingen te
verkrijgen.
De leiding van dleze excursie in Italie be-
rustte bij; Dr. J. J. L. van Rijn, olnzen ge-
delegeerde aan het Initernationaal Landbouw-
Instituut te Rome.
In deze artikelen wordt eerat eene beschrij-
vin'g gegeven van de reis naar MiHaan;
daarna van de mieer dan sdiitteremde ont-
yangst van onze Nederlandsche landbouw-
mannen in ItaliS, waarna in atzonderiijlke ar
tikelen/ wordt verhaald, welke interes&ante
bijtamcferheden. den excursi'onisten op bun
gd>ied te zien werden gegeven.
Heiden beginnen wif met heft eerste artikd.
De reis naar Iialii.
Wie thans een reis naar Kali? will maken,
behoeft zich geil'ukkig niet meer dagen laing
uit te sloven om die noodige pasvisa te ver-
brijgen, tenzij men er op gesteld! is, zijn weg
door hot Dui'tsChe Rijk te nemen. Maar die
route is op het oogenblik niet aan te beve-
ien vainwege.den onzekercn toestand in het
Ruhrgebied. Een mooie reis heeft men, wan-
neer men gaat over Brussel, Luxemburg,
Straatdburg, Basel, Lucem en Chiasso naar
Milaan. Deze weg heeft ait voor, dat men
dwars door de Alpcn reist. Men moet het
dan zoo schikiketn, dat men het traject Basd-
Mil'aan overdag aflegt en zorg dragen be-
ter week mede te nemen dan de excursionis-
ten gedaan hebben. Zoowel op de been- als
op de terugreis hidden de hoogere toppen
zich, jamimcr genoeg, angstvallig achter een
dik wolkendak schuil.
Het eerste deel van de reis, bijy. van af
Amsterdam tot de Nederlandsche grens bij1
Rozendaal, is ingetwijfeld dm meesten be
tel Toch treft het mdj telkens weer, hoe
schilderach'tig ons Hollaiudsche poldierland
toch is. Vooral bij helder weer, als em fris-
sche noordelijke wind de groote witte wolk-
gevaarten Hangs het hemelblauw drijft en de
jnolens vroolijk ronddraaien. Do prachtlige
wolkformaties vooral, die zich zoo heerlijk
weenspiegelen kunnen in vaarfen en plassen,
jmaar ook de mOlens 'dragen veel tot ver-
iraaiing van het landschap bij en het is te
bopen dat ze in stand worden gehouden,
ook al geschiedt de bemaling dectrisdi of op
andere wijize. En vergeten we voorali de
jnooie lijn en scherpe teekening van onze
rwart-bonte koeien niet. Geen veer as diat de
frisch-groene weilden z66 siert als het zwart-
bonte
Teh Z.O. van Brussel begiut het land
schap spoedig een geheel ander karaktei te
Jcrijgen, het wordt dan heuvelachtig em rijik
aan bosschm, waarim veel .loofboomen. Hier
en daar geniet men tusschen de heuvels vaini
een prachtig vfergeziidit.
Bij Namm komem we door een helangrijk
industrie-gebied. De bodem in deze streken is
rijk aan stesn- en martmersoortien.
Van Namen naar Luxemburg sporm we
door em sdiitterend stuk van efe Ardmnen.
Wie em vacaniiereis naar Italie te ver of te
kostbaar vi'ndt (de reis 2de klasse met slaap-
jyagen le klasse van Amsterdam naar Mi
laan kost on'gieveer 67), kan in Luxem
burg ook volop van de natuur gmieten.
Zooals mm weet, is het Grootihertogdom se-
dert den oorlog in eem eccnomische unie met
Belgie verbonaen.
Tusschen Luxemburg en Basel gaat die
reis door het zoo dikwijls betwiste gebiecl
yan El!zas-Loiharingm. Het is merkwaardig
te zim hoe thans die Franschen trachtm deze
landstreek weer zoo spoedig mogelijk te ver-
iranschm, Vanuit dm trein ziet mm daar
natuuriijk niet zoo heel veel van, maar de
talrijke gloednieuwe naaimbondjes van de
straten zeggen al iets m de stelselmatige
naamsveranderimgen der stations zijn merk
waardig genoeg om even gmoemid te worn
den. Zoo is o.a. Diddlenhofeh veranderd1 in
Thionville, Hagendingen in Hagond!amce,
Bernsdorf in Benestroff, enz.
'Het gebied is hier rijk aan delfstoffen m
overal ziet mm de rookmde fabriefcssdhoor-
fllieenien m die indrukwekkende gedaamten
der hoogovms die vooral 's nachts door
hun vuurglbed zulk em famtastisch gezichi
opleverm tegen dm hemel afstekm. Meer
naar het Zuiklen toe wordt het uitzicht naar
net Western langzamerhand belemimerd door
de Vogezen, welker kegelvormige toppm zich
scherp tegm de lucht kunnien afetekm. Toen
we in Mei terugkwamm, warm de hoogste
stoppen nog bedekt met sneeuw. Aan diein
oostelijikm horizon, naar dm kant van dm
Rijn, ziet mm hier en daar de ototreikken
van de bergen van het Zwarte Woud.
Na Basel begiint het land snel bergachtig
te wordm. We sporen eerst door de Jura.
Het aantal tunnels wordt nu voortdurmc
grooter en ze makm ons emigszins wrevelig
al's we juist van em mooi vfergezicht op die
witte Alpcntoppen daarginds zitten te gmie
ten. Na een paar uur kotnen we te Lucem,
waar de Pilatus zich ruimi 2100 M. bovm
den zeespiegd verheft. Dit is de eerste hOoge
berg dim we van nabiji te zim krijgen.
In Lucem wordt de stoornl ocomotief door
een electrische vervangm en vender gaiat het
jtru Hangs het sdulderadhtige Vierwoudlsteden-
mleer met de Wereldlberoemde Axenstrasse. In
dm rotswandl heeft imen hier groote openin-
gm aangebracht, waardoor men em onbe-
schrijflijk mooi uitzicht heeft op het b'auw-
groene meer m de met bosschm bekleede ber
gen, op welker toppm de sneeuw schittert.
De locomotief, die cen eeibiediwaardigen
angen trein achter zich aan heeft, krijgt het
nu elleedls harder te verantwoordeto. Wij stijV
gm op somtaige plaatsm sterk m dikwijls
gaan we spiraalsgewijize naar boven, zoodat
we op em gegeven oogetnWik het punt van
de spoorbaan, waar we ons em minuut of 10
geledm bevondm, juist ondier ons zim l'ig-
gm.
Onophouidelijk duikt de trein voor Hanger
of korter tijd in tunnels weg. Een geluk is
het. dat thans gem vieze smook of damp van
de locomotief de atmosfeer meer verpesf. Men
lean gerust het raampje van de afdeeling
open laten.
Veel dorpen komem we trim sllotte niet
meer voorbij, het land is hier al heel wat
minder bevolkt. En gem won'dier, want die
sneeuwi ligt- op tal1 van plaatsefl onder ons.
.Eenzaam vervOlgt do irein thans zijn weg
langs dm bovmtop van den Reuss, hier maar
weinige meters breed, maar vol1 jeugdigen
overawed. Het dimt echter gezegd, hii: loopt
evmals de Rijn, wel hard van stapel, dat zou
e tentainste van „vader" Rijln in de Betuwe
niet gfeldacht hebben. Steil m woest woridlen
de berggevaarten langzamerhand, terwijl tel-
ce'ns watervaiten zich van hondenden meters
loogte in- de diefpte neerstorten. Het is em
machtig gezicht al die bergketmm; wel'k een
ontzettendte krachte'n moetm hier wel werk-
zaam zijn geweest om dit gewelidiige te for-
meeren...
Maar de menschelijke geest heeft in dit
gebied' die moeilijkheden wwen te overwinnen.
Waar in vroeger eeuwen de gevaarvolle reis
dagen duuide, daar heef t mm nu slechts en-
kelte uren voor noodig. De 15 K.M. lange
St. Gotthard-tunnel bresngt ons in 13 minu-
tm/ van den noordkant naar dm zuidizijde
van dit AlpenoontpQex, zonder gevaren. Toch
heeft mm onwillekeurig evm em beklennd'
gevoel, als de trein zoo lang in dien donkeren
doker met groote snelheid voortraast. Het
moest toch eens instorten... De 9 jarm arbeid
en de 46 inlllioen francs, welke het werk
leeft gekost, hebben in tusschen toch wel era
schitterendl resultaat gehad!
Aan dm Italiaanschen kant wacht ons nog
een heel mooi punt, het Lugano-ttneer. De
spoorbaap gaat midden door het meer m men
heeft dan em prachtig vbrgezicht over het
diep blauwgroene water naar de dalen tus-
schm de kolossale bergm, die bet meer om-
gevm.
Het gaat nu met ons shell bergafwaarts
naar de laagVlakte. Het landschap verandert
snel evmals de temlperatuur. Ails we die ber
gm eemmaal achter den rug hebben, sporen
we met groote snelhPid1 door het1 land van
de moerbei-bootnen, die rijl aan rij heel ty-
pisCh temildklen der graanveldlen sfcaan en
nun jonge bladeren ontplooten. Veelal zijln
zij onderling verbondm door wijndruivm,
welke i!n slingens van boom tot boom feiken.
i lets geheel anders dat ons treft, zijn de
vele slecht onderhoudien woonhuizm met ka-
raktieristieke dakbedekfeing door middel van
lange, half-cylindrische pannm, welke op
ons, Hollanders, era buitengewoon slordi'gen
indruk makm. Voorts trekken de talrijke met
veel beel'dbouwwerk verlsierde en met em
hoogen muur omgevm kerkhoyeini de aa
dacht.
Nu nog mkele oogenblikken sporen en we
stoomm Milaan binnm. De reis vanuit Am
sterdam is in nog gem 30 uur volbracbt. Ten
genoege van dtegenen die em hekel hebbm
aan douane-controle, bagage-gesleep, over-
stappm, dnz. (en wie heeft daaraan nu geen1
broertje dood) deel ik mede, diat de reis op
dat punt al faieel mild is. Overstappen be
hoeft maar zetefen m lang niet altijdi behoeft
men aan de gretasstations uit den trein. Op
dm terugweg heb ik dat zelfe niet eenmaal
behoeven te dom en kon ik mijn koffer rus-
tig gesloten houderi. M?ar wie zijln talrijke
koffera, valiezm, tasschm eto ik weet niet al
meer, van onderen tot bovm volpropt met War
liaansch'e wijnm, macaroni, sigaren, porcer
lein en fiine parrunis, moet daarvan natuur
iijk eerlijk aan de grensplaaiSen bij de doua-
ne aangifte d'om en dat kost heim, behalve
veel gcslleep, nog geld ook
K.
Ingezonden stukken
(Buiten verantwoordelijkheid van de Redat-
tle. De opname in deze rubriek bewijst geens-
zins, dat de Redactie er mede ins tend).
uftveriteren wordt, omdat het een stad is
waar kindereo uit elk milieu, voor oen betrek*
kelijk gering schoolgeld, vrijwei elke gewensch*
te opleiding kunnen krijgen."
DIE LOGOMDTIEF EN HET HENINETJE.
'Em reusachtigte locomotief van, de beste en
hoogste eonstruefcie, is van weinig nut, als
gem stroom of kracht aangebracht wordt om
diienst te diomi. Evmzoo is het hetmetje van
weinig nut als het niet het noodi'ge voeder
krijgt oni iini oonlditie te hliivm voor de hoog
ste eierprodUctie. Zooals ale -locomotief kolen
of eliectrische tonadht noodig heeft, om/ te kun-
nen werkm, evmzoo moet het hennetje de
beste veraorging m beh-andeling krijgen, wan.
meer gij, da hoogste eischen stelt. Men verge-
te echter niet, dat in alles wat wij doen eya-
jeejn moet zijn; diaar waar gem vaste re-
messen dragen.
'De machinist behoort fe weten dat v66r hij
de locomotief -in weririmg stelt, dat er gem
schroeven los zijn, zoo we! van, binnm als
van buiten. Zoo behooren wij ook onze leg*
lennen te bestudeeren v66r wij de legtoomen
samenstellm opdat wij/ in onze verwachtingen
niet zullen worden teleurgesteld. Em wat wij
ije/veni, moet niet alleen gmuttigd! wordm,
maiar wij' moeten- zorgen, diat alle organen
samenwerken ter bereiking van het doel, door
ons beoogd.
Veronders'tei dat dte groote locomotief van
iwnnen) defect is, hetzij dat de stoomiketel ge-
bairsten is, of de veiligheidskleppen niet wer-
kieni, dan voorspelf dit niet allem1 gevaar,
nuaiar de looomliDtief zal1 nooit voor dienst ge-
schikt zijn met zooveel ennstige gebrekm; de
machinist kan de beste kolen of andiere krachi-
ten aantormgen, het zal niet baten. Hlet defect
is van binnemi en d&Ar moet de fout gezocht
wordm. En zoo is't ook met't hennetje, als
daar van binnm' iets niet in1 orde is, dan is het
werkvmnogeni dadelijk verstoord en de pro-
ductie wordt zwaikker of kan n6g ernsriger
gevoilgen hebbm. Wij! moeten dus allereerst
zorgen, d'at de voedingsorganm, die de eier-
prodluotie bevorderen, in orde zijn, en niet ver
stoord wordm. Gelijik de machine, behoort dus
alles in em goed werlkrade orde te zijn. Ha-
pert hier niets, en diemen we onze dieren het
juiste voedtsel toe, dan zullm de resultaten
niiet wegblijvm.
Overvoeding of verkeerde voed'ing. zal de
prodUctie eerder tegm- dan medewerken. Het
geheel' moet sarnm werkeni om van onze leg-
stera de meeste en beste eieren te verkrijgm.
Sams heb ilk !(inet leedtwezm) gezim, dat
pluimveehoudlere erg ongeregeld waren bij de
behandeling m verzorging, waardoor de ma
chine van bimlnm uit working gesteld werd. Ja
er zijn al heel wat o-ngelukken gebeurd, om
dat men niet genoeg gelet heeft op de vuurto-
rens en noodseinenJ die ons steeds op gevaar
wijzenj! Het is niet ialtijd noodig dat een rad
in uw horloge moet broken om het uurwerk
te dom stilstaan; een klein stofje is diikwijls
genoeg. Wiji moeten biji onze dieren zorgen,
dat wat wij geven van binnten' verwerict wordt,
zoodat er geen nadeelige stoffm achterblijven.
daarom dat het zoo goed1 is om b.v. eenmaal
per week, de dieren Engelsch zout in het
dririkwater op te l'06sen, opdat de organen
steeds in goed werkende orde zulileni blijven.
Immers, era d'ier, wanneer het aan verstop-
ping of ophooping van verkeerde bestand-
deelen lijd't, kan nooit zoo productief zijn als
het dier waar diets verkeerds is.
Laat orde en regel dus ontoe leuze zijn, om
beter pluimvee eo mieer eieren te vericrijgen,
steeds lettende op gevaar-signalm.
Het goedikoopste adires voor 2e handsch
RIJWIELE'N1 is T. GEUZEBROEK, Mid-
denstr-aat 18. Vraagt prijisopgave.
TE KOOP EMAILLE FORNUTS, em
eenipersoons waschtafel met waschstel en 10
meter looper met roedm'.
CLEMANS, Koogmdiijlk 34, Bergen.
TE KOOP KINOERWAOEN zoo goed
als nieuw, 35, gekost 76. Adres te bevra-
gen bureau van dit blad.
TE KOOP 4 THEE KASTEN met gesle-
pm' glas m> ster, spotprijs.
OOSTERKOLiKSTRAAT 7.
TE KOOP emi good onder houden KIN-
DERWAiGEN, kleur blauw. Te bevragen
v. d. Woudestraat 65, alhier.
i TE KOOP een zoo goed als nieuwe KIN-
DERWAGEN (donkerblauw).
Adres „ROCHDALE" 28.
Goed onderhouden KINDERWAGEN TE
KOOP (blauw.)
SNAARMANSLAAN 149.
'Goed onderhouden Engelsche
PIETS TE KOOP voor 40.
ZIL/VERSTRAAT 1.
DAiMiES-
BRANlDKAST TE KOOP, hoog 95 c.M.
breedte 65 om 49- c.M. Aan hetzelfde adres
TE KOOP GEVRAAGD VOUWWAGEN-
TJE. Adres te bevragmi bureau v. d. blad.
Buitenland.
E'EN HUWERrNGWEKKENIDE MOO'RJ>
GE'SCHlEDENilS.
De Weensche corresponldient van de N. R.
Crt. schrijft d.d 4 Juni:
In het vriendelijk tuindorp Rakosszmtmi-
haly, vlak biji Boedapest, kodit twee jaar ge-
ledeo de familie Ladimann een villa. De va-
der was em dronkelap, die gedurende dm
ooridg veel geld had verdiend,' m imet zijn
vrouw m dochter, de geschciden vrouw
van em zeker en Koves, voortdurend in
onmin leefdie, omdat hi| de groote sommm,
die de beursspecullaties van de beide vrou-
iwta en het liederlijk leven van de dochter
verslonden, niet wilde afstaan. VoortS be-
hoorde tot de familie nog de veertienjarige
zoon van het echtpaar Koves.
Aianhoudmde ruzie tusschm Lachmann en
de beide vrouwen was het gevolg van deze
geldelijke geschillen, en, zooals nu is geble
ken, beraadslaagde mevrouw Lachmann
tmaanden lang met haar dochter, op welke
I*. 134.
DE BUITENGEMEENTEN EN HET
ALKMAARSCHE HANDELSONDERWUS.
Mijnheer da Redacteur,
Van Uw bureau ontviing ik, om keinnis te ne>
men van het hoofdartikel, Uw courant van
dezer.
Uit dat artikei, waarin U bij herhaling
schrijft over parasiteerende en onwillige bui»
tengomeenten, blijkt, dat u een verkeerde
voorstelling van den strijd tusschen de gemeen*
te AJkmaar en de buitengemeenten heeft.
In Juli 1920 ontvingen de buitengemeenten
van Alkmaar bericht, over diat jaar voor de
handelsscholen een bijdrage boven de scho-ob
gelden te m-oeten betalen en dat bij weigering
der betaling de leerlingen niet meer zouden
worden toegelaten.
Alkmaar sohreef „over 1920", doch berekende
van September 1919 af; verder wilde zij beta*
ling niet alleen voor leferlinigen die het onder*
wijs bleven volgon, maar ook voor hen, die in
den loop dier dagen die school verlieten, als*
mede van de te Alkmaar werkelijke woon*
plaats hebbenden, wier ouders elders woonden.
De verlangde bijdrage per leerling was hoog,
o.a. voor de Hoogere Handelsschool hooger
dan de werkelijke kosten, welke Alkmaar voor
leerlingen uit eigen gemeente gemiddeld over
de laatste 4 jaren had te dragen.
U zal biQijken, dat de bestuurders -der bui*
tengomeenten eerst eens met Alkmaar wilden
overleggen voor zij gevolg gaven aan het boute
schrijven.
Het mede*betalen door de buitengemeenten
is billijik, maar bij de verdeeling der kosten
mocht o.i. rekening worden gehouden met de
omstandigheid, dat de Alkmaarders voor Wei
nig kosten en gemakkelijker de scholen kunnen
bezoeken, en de buiten»wonenden reis* en ver*
blijfkosten hebben te betalen.
U schrijft: ,,Zij (de onderwij>sinrichtin.gen
inalfftTi diat Alkmaar als woonglaats dioor velen
Dit is inderdaad zoo, maar dit voorreoht
ten deele ook verkregen omdat van elders leer*
lingen komen wettigt hooger kosten per
leerling dan voor de buitengemeenten.
Door dezen moet voor het Gymnasium inge*
volge de Hoogeronderwij swet 50 pCt en inge*
volge de Nijverheidsonderwijswet voor de Am*
bachtsschool enz. 20 pCt. der ten laste van Alk*
maar blijvende kosten worden betaald.
Wij boden Alkmaar aan 2/3 of 66 2/3 pCt.
van de werkelijk ten laste van Alkmaar ko*
mende kosten der Handelssoholen, dus meer
dan voor de andere inrichtingen bij do Rjjks*
wetten is bepaald.
Het Rijk vergoedt 50 pCt. dor kosten van de
Handelsscholen, terwijl ook de Provincie sub*
sidieert, zoodat ten slotte het offer voor Alk*
maar niet zoo groat is.
Wij maakten echter bezwaar tegen de abu*
sievelijke berekening over 1919, tegen betaling
voor leerlingen, die de school hadden verlaten,
of die te Alkmaar waren gevestigd, voorts te*
gen het in rekening brengen van de rente der
stichtingskosten, welke wellicht voor een deel
Waren gedekt door Rijkssubsidie.
Ook achtten wij gewonscfiit een gemeen*
schappelijke regeling, waarbij de wederzijdsche
rechten en verpiichtiagen werden omschreven,
o.a. dat de buitengemeenten inzaga van de re*
kening zouden kunnen nemen v66rdat deze
door den Minister was goedgekeurd.
Slechts na aandringen was het bestuur van
Alkmaar tot,overleg bereid. Van het aangaan
van een gemeenschappelijke regeling was geen
sprake; Alkmaar zou zelf voorsohrijven.
Ongeveer 3 jaren Zijn we er over bezig ge<
weest en eindelijk door de medeweridng van
den Minister van OnderwiJ-s, Kunsten en We*
tenschappen en Gedeputeerde Staten, die te*
gen onze eischen geen bezwaren hadden, heeft
Alkmaar, op een paar punten na, alles inge*
willigd.
Afgeweken werd van het voorgesteide om*
trent de inzage der rekeningen, terwijl Alk*
maar betaling blijft eischen voor de alckar in
den kost zijnde en werkelijke woonplaats heb*
bende leerlingen, zoodat betaald moet worden
door de buitengemeente, waar o.a. de voogd
van een te Alkmaar gevestigde leerling woont,
even eens voor een bemiddetd, voor het volgen
van het onderwijs to Alkmaar wonend leer*
ling, niettegenstaande deze in Alkmaar in de
gemeenteilijke inkomstenbelasting kon worden
aangeslagen.
De belangrijke concessies, waarover U
spreekt, bestaan in het noodgedrongem toege*
ven aan rechtmatige eischen en het gemeente*
bestuur van AJkmaar, -dat van een gemeen*
schappelijke regeling absoluut niets wil weten,
heeft wednig gevoel voor samenwerking ge»
toond.
Met de kwestie Zuid»Scharwoude ben ik niet
voldoende bekend, omdat deze gemeente niet
bij ons Comit6 is aangesloten. Het wil my
echter voorkomen dat, indien Zuid»Scharwou«
de een goedgekeurde verhaalsverordeniag
heeft, Alkmaar de kinderen moet toelaten.
Over het'verhaal op ouders kan verschiHend
gedacht worden. Vast staat echter dat Alkmaar
zich dient te onthouden van het intern bestuur
eener andere gemeente. Dat wil Alkmaar van
ons niet en wy will en het van Alkmaar niet.
De kinderen worden door do tusschentyd*
sobe wegzending de dupe.
Alkmaar is niet van schuld vrij te pleiten,
tenzij de ouders by de toelating der leerlingen
zijn gewaarschuwd, wat hen boven het hoofd
hangt. 'tis erg; Alkmaar onitvanigt Rijks* en
Provinciale subsidie, meo van -de belasting*
penningen der Zuid*Scharwouders.
De mensohen willen de voile kosten vergoe*
den en toch worden de leerlingen gewcigerd.
Het optreden van Alkmaar wekt verzet en
de zoo wenschelijke samenwerking tusschen
die stad en de buitengemeenten gaat al meer
en meer te loor. Moet Alkmaar nu eerst d-oor
het te niet gaan -der Handelsscholen onder*
vinden dat het op samenwerking met de bui*
tengemeenten is aangewezen? Haarlem wil wel
een gemeensohappeiyke regeling aangaan en
Helder vraagt zelfs geen bydragen.
De stad en de buitengemeenten hebben
elkander noodig; laat men dat van weerskan*
ten toonen.
C. HARIN GHUIZEN,
Seoretaris van het Comit6 der Ver*
eenigingen van Burgemeester en Se*
cretarissen te Hoorn, Purmerenid, Alk*
maar en Sohagen.
(De heer Haringhuizen, Burgemeester van
Wieringerwaard, heeft in bovenstaand artikei
Alkmaar van een zoo unfair optreden beschul*
digd, dat wy ons genoopt gevoeld hebben by
het bestuur onzer gemeente te informeeren in
hoeverre het zich by dit requisitoir al
dan niet schuldig gevoeld heeft.
Men heeft ons met de meeste bereidwillig*
heid alle gewenschte informaties verstrekt en
daaruit is ons wel overtuigend gebleken, dat
Alkmaar ten opzichte van de bijdragen voqr
het Handelson-derwijs ook in de achter ons
liggende jaren geen schrede van het pad der
deugd afgeweken is en daarom elk verwijt van
unfair* en onhandelbaar optreden met groote
beslistheid van zich kan afwijzen.
Alkmaar heeft ten aanzien van het Han*
delsonderwijs met pLm. 40 buitengemeenten
rekening te houden, het heeft met elk dier ge»
meeiiiten afzonderiyk overleg gepleegd, en is
met buna alle tot vclkomen overeenstemming
gekomen.
Maar het is juist vooral Wieringerwaard ge«
weest waar men een afwijzende houding bleef
aannemen en het was Burgemeester Haring*
huizen, die met enkele andere gomeenten een
comit6 vormde dat tot het einde toe van on*
wil tot vruchtbare samenwerking heeft blijk
gegeven.
Toch is Alkmaar met dit comitd maanden
en maanden in onderhandeling gebleven, toch
streefde Alkmaar naar 66nstemmige aanvaar*
ding der regeling door alle betrokkea ge»
meenten.
Totdat deze illusie ten slotte te groat bleek.
Wy zullen ons, met het oog op <fe plaats*
ruimte, tot een korte weerlegging moeten be*
perken.
De regeling van 1920 was slechts een voor*
looplge.
Zij heeft wellicht haar fouten gehad, maar is
spoedig door een betere vervarigen geworden.
Wat men in de oude regeling ook moge af*
gekeurd hebben, zeer zeker niet dat zy de
vereischte bydragen hooger stelde dan de kos*
ten welke Alkmaar voor eigen leerlingen over
de laatste 4 jaren te dragen gehad heeft
Dit getakvan 4 jarem is geheel wfflekeurig
genomen en is een volkomen onbegrijpeiyko
maatstaf, daar uit de geheele onderwyswetge*
ving wel biykt dat de bydrage over een be*
paald jaar naar de kosten in dat jaar of
hoogstens naar die in het voorafgaande wordt
berekend.
Dat de leerlingen der buitengemeenten reis*
en verbiyfkosten moeten betalen spreekt van*
zelf en men kan moeiiyk verlangen dat Alk*
maar die ook nog voor zijn rekening zal nemen.
Kon deze omstandigheid van eenigen in*
vloed op de dioor Alkmaar vereischte hydra*
gen zijn, dan zouden de gem een ten in steeds
gunstiger financieele conditio komen naarmato
zy verder van Alkmaar verwyderd liggen.
Mocht hier onvethoopt - en onverwacht
een leerling uit Maastricht of Vlissingen
verzeild raken, dan zou de gemeente boven
het gratis onderwijs misschien nog wel geld
moeten toegeven.
Er kunnen slechts voor buitengemeenten
die niet zelf willen betalen maar de kosten op
de ouders willen verhalen redenen zijn om
rekening met de extra reia* en verblijfkosten
dier ouders te houden.
Het Ryk, zegt de heer H„ vergoedt 50 pCt.
der kosten van de HandeLsschtolen, terwyi ook
de Provincie subsidieert, zoodat ten slotte het
offer voor Alkmaar niet zoo groat is.
Volkomen juist, maar omdat van elken leer*
ling eener buitengemeente niet meer .betaald
behoeft te worden dan ook Alkmaar per leer*
ling betaalt, zijn de offers volkomen gelyk en
dus ook voor de buitengemeenten niet zoo
groot.
Alkmaar, zegt inzendor, was slechts na aan*
dringen tot overleg bereid en zou zelf voor*
schryven.
Maar had men dan iets anders verwaoht?
AUamaar stoilt sen regeling vast voor zUa
scholen.
Het was daar volkomen vrij in en niet Alk*
.maar maar de buitengemeenten hadden be*
hoefte aan overleg dat tot concessies kon lei*
den. Van een gemeenschappelijke regeling kan
zonder een gemesnachappeiijk schoolbezit
geen sprake zijn.
Dat de minister tegen de eischen van het
Comit6 geen bezwaren had is mogelijk, maar
die minister ibeziet de zaak alleen uit het
standpunt van de Rijkssubsidie. Ged. Staten
hebben wel degelijk bezrwaren ontwikkeld, zij
hadden nog minder ver willen gaan dan Alk*
maar reeds gegaan was en in een conference
met dat college is de heer H. dan ook in alle
opzichten in het ongelijk gesteld geworden,
Dat Alkmaar zooals de heer H. zegt
desniettegenstaande op een paar punten na
alles ingewilligd heeft, getufgt slechts van zijn
goeden wil en is volkomen in stryd met inizen*
ders latere bewering, dat het optreden van
AJkmaar slechts verzet wekt
De heer H. zal zeker niet in ernst verlangen
dat wij met hem een debat openen over de
biliykheid van verhaal op bemiddelde leerlin*
gen van elders die te Alkmaar wonen en daar
in de forensen.belasting worden aangeslagen.
Hekas voor onze stedeiyke schatkist
zijn dat witte raven die zooals bekend is, tot
de zeer zeldzamo vogel's behooren.
In alien gevalle kan men ze niet als factor
van beteekenis by het ontwerpen van een ver*
ordening in aanimerking nemen.
Dat men er bovendien geen rekening mee
houdt dat een buitenleerling tijdelijk zijn
woonplaats naar Alkmaar overbrengt spreekt
eigenlijk vanzelf.
Voor de vestiging van dergelijke jeugdige
ingezetenen die in den regel geen belasting
betalen en wier komst alleen een financieele
strop beteekent wordt tot dusver ook door
Alcmaria V. V. V. nog geen reclame gemaakt,
Dat Ged. St aan een verhaalsverordening
van Zuid*Scharwoude geen goedkeuring meer
hechten spreekt vanzelf.
Alkmaar heeft inderdaad slechts de garant*
verklaring te eischen; het kan zich niet met de
verdere regeling in de buitengemeenten be*
moeien en het doet dit ook niet.
Het kan onze gemeente koud laten al be*
hoeft zij er niet toe mede te werken hoe
men elders de ouders der leerlingen het vel
over de ooren tradht te halen.
Die ouders zyn mans genoeg om zich zelf te
verdedigeo en zij zullen zeker niet betalen
zonder de verwachting dat het geld hun den
een of andcren dag op bevel van Ged. St weer
thuis bezorgd zal worden.
Alkmaar, zegt de heer H., ontvangt Rijks* en
Prov. subsidie, mee van de belastingpenningen
der Zuid*Scharwouders.
Dat is een nieuw gezichtspunt
Wil de heer H. daarmee zeggen, diat Zuid*
Scharwoude daarom het recht op een bijzon*
dere behandeling heeft dan kan elke belas*
tipgbetalende Nederlander die zelfde rechten
laten gelden.
En dan kan Alkmaar ook rechten laten gel
den op elke Zuid*Scharwoudsche instelling
die van Rijks* of Provinciewege subsidie ge»
niet.
Het is werkelijk te ver gezocht om daarover
nog langer te spreken.
Al -die zijpaadjes leidien niet tot het doel, al
die opmerkingen verzwakken inzenders be*
toog.
Het gaat slechts hierom, dat de leerlingen
van tusschentijdsche wegzending de dupe
worden.
Ongettwijfeld maar dande dupe van een
gering aantal ontevreden gemeente*besturen,
die voorfcdUrend kunstmatig op het veront*
waardiigingspeil gehouden worden.
Vroeg of laat zal die heer H. den strijd moe*
ten opgeven.
Want vroeg of laat zal men algemeen tot de
erkenning moeten komen, dat de Alkmaarsohe
eischen niet anders dan volkomen reohtmatig
'kunnen gem/oemd worden.
Red. Alkm. Crt.)
(Hash MMudMAakUAblCML)
