Damrubriek. *wa .VBBi Vraag en Aanbod. Uw adres voor Is: N.V. Boek- en Handelsdrukkerij v.h. Herms, COSTER ZOON, Worden de Vlamingen onderdrukt? Voordam C 9, ALKMAAR, Radiotelegralie en Radiofeletonle. BIJ HART) WRRK. Hoe kan iemand zijn werk verrichten, als hij bij bukken oi zich bewegen voortdurend last heeft van pijn? Hij moet zich dan wel in acht nemen. Die hevige rugpijn kan veroor- zaakt worden door urinezuur, dat als gevolg van zwakke nieren in het bloed achterbleef en dan dient men op zijn hoede te zijn. Ver- waarloozing van deze waarschuwing lijdt vaak tot nier- en blaasontsteking, waterzucht, nierzandi, rheumaitiek, cier- of blaassteen, en opstopping van de urine. Een verstandig mensch zal trachten dit te voorkomen en het valt niet moeilijk. Leef een voudig, vermijd overwerking, zorgen, laai: naar bed gaan en alcohol, en houdt zoodoen de het overtollige urinezuur uit uw gestel Laat Foster's Rugpijn Nieren Pillen u hel pen, als gij een geneesmiddel noodig hebt. Zij werken rechtstreeks op de nieren en blaas, en verdrijven de stoornisverschijnselen uit deze organen. Verier ijgbaar in apotheken en drogistzaken h f 1.75 per doos. Aan de Dammers! Met dank voor de ontvangen oplossingen van problem No. 765 (Bergier): Zwart1, 3, 6, 22, 24, 36, 37, 45. Wit12, 16, 23, 33, 34, 35, 39, 43, 47, 48. Opiossing 1. 22:13 2. 37 48 3. 36:47 4 47 40 5. 1 12 6. 45 34 7. 48:11 1. 2. 3 4. 5. 6. 7. 8 23—18 48—42 47—41 12— 7 35 44 44—40 39 17 16 7 wint. Ooede oplossingen ontvingen wij van de heerenW. Blokdijk, R. Bosnian, P. Dekker en D Gerling te Alkmaar. UIT DE PARTIJ. In den volgcnden stand: Zwart: 3, 8, 9, 11/17, 19, 23, 24, 29. Wit: 21, 26, 27, 28, 30, 32, 33, 35/39, 43, 50. spe lde zwart: 11. 14—20! Wit zag geen gevaar en liet volgen 2. 30- 25? 2. 13—181 3. 25 14 3. 19 10 4 28 30 4. 17—22 5 33 24 5 22 44 6. 50 39 6. 16 491 De zwartspeler was de heer H. G. HeunisSe van de Haarl. Datnclub. Dc heer H. T. Luif van dezelfde club voer- de met wit, toen zwart, in den volgenden stand: Zwart: 6, 7, 12, 13, 14, 19, 20, 23, 25, 29. Wit: 21,22,26,32,34,35,39,40,43,45. 2024 speelde, een leuken damzet uit, n.l. 1. 32—28 1. 23 32 2. 34:23 2. 19:17 3. 43—38 3. 32 34 4. 40 18 4. 12 23 5 21 11 Ter oplossing voor deze week: PROBLEEM No 766 van E. BOISSINOT (Fr.) Zwart: 1, 6, 8, 10, 13, 14, 16, 17, 19, 20, 21, 26, 27. Wit: 28,29,32,33.34,36,37,42,44, 45, 47, 48. Oplossingen v66r of op 2 Augustus, Bu reau van dit Blad. NIEUWE SPEELWIJZE. Oplossing van het eindspcl Broekkamp (ingez. door den heer D. de Boer, alihier). Stand Zwart: 3, 14, 31, dam op 26. Wit: 30, 32, 41, dam op 29. Wit speelt. 1. 29-45. Op 31—36 volgt 45—50 (36 47) en 50 16. Op 31—37 volgt 45—50 (37 46), 5045 (46 36) 45 16 enz. slaat zwart mplaats van 37 46, 37 28, dan 45 36 enz. Op 26—21 volgt 41—36 (31 25), 45 26 enz. Op 2617 volgt 32—28 enz. Op 26—12 volgt 45 7 (31—37) 32—28 (37:46) 7—45 (46 35), 45 23 enz Op 26—8 volgt 4136 (8 36), 45 23) enz Op b.v. 3—8 volgt 32—27 (31 22), 41—37 (26 25) en' 45 3. Men spele dit eens na. Volgende maal nieuwe opgave. Van het onlangs door ons geplaatste eind spcl van den heer de Boer (nieuwe speelwijze) Zwart41 en dam op 46. Wit: 23, 49, dammen op 25 en' 28, gaf de heer J. Noome uit Purmerend nog de volgende oplossing: 1. 28—50 1. 41-47 2 2548 en wint. Uit enze Staatsmachine. Van vroeger tijd. Met dat „vroegier tijd" bedoelen wit meer bepaald „voor een eeuw" en wat wdjf dus in herinniering brengen is ieis anders dan war wij1 gewoonliijfc in deze ru-briek mededeelen of bespreken, at zullen het d'an ook zaken zijn, die wel degelijie de inriehting van het staats- bestuur en de bemoeiingen van den Staat be- troffen. Het jaar 1923 is voor vole insteflUngen een jubeliaar. WSjl hebben het 25-j-arig Sestaan van net Algemeen Nederl'andscn Verbond al C'erd, waaraan de Belgem naar het schijnt, at nog meer aandaoht heibben gesdhon- ken, dan de meeste Nederlanders; wiji hebben het 40-jarig best a an van den Algemeenen Nederlandschen WieMjders Bond (A. N. W. B.) herdacht, en 'het werk van dien Bond ge- loofd en geprezen. Wij zouden den dag kun nen herdenken, waarop v66r 60 jaar de sila- vemij in West-Indie werd afgeschaft, maar diaar komen wij1 nog weleens op terug. Wij hadden naar aanleidiing van het jaartallen- boekje, dat wijl lang geleden op school ge- bruiikten en dat o.a. leerde: 1423. Uitvinding d'er Boekdrukkunst door Laurens Janszoon Coster te Haarlem, kunnen sprekien over die uiitvinding. Maar van al dieze feiten raakt alleen de afscbaffing der slavernij, in West Indie het Staatebestuiur. 'Liicver willen wijl het een en ander in her- innering brengen, dat inderdaad' ons staats- bestuur betreft en dat v66r 100 jaar gebeur- de. Wij mogen niet in gebreke blij'ven te ver- klaren, dat ten deelte opmerkingen in de „Haagsche Nieuwe Oourant" ons aanleiding gaven tot de opmerkingen, die wij wilden ma- ken1, en deze ontleende haar mededeelingen aan een oude VGravenhaagsche Almanak van dien tijd. Het spreekt vanzdlf, dat zoo ongeveer een eeuw geleden het bestuoir en wat daarmee samenhangt er heel anders uitzag dan te- gerawoordig. En het is zeker, dat de velen, die nu allerlei klaagliederen aanheffen over liandsbestuiur, over verdrukking, over beper- kintg der vrijiheid en over honderd andere za ken heel vreemd zouden opzien, als nog eens even d'e toestanden van vodr een eeuw her- leefden. M'issdhien ook zouden er zijn, die heel verwonderd zouden wezen, dat toen al het een en ander gold, dat nor als iets nieuws wordt heschouiwd. Over de samensteliling van de vertegen- woordigende lichamen en dus over den recht- streekschen invloed van het volk op den gang der regeeringszaiken zuiHen' wij' maar niet® of althans weinig zeggen. Wij, die al gemeen- stemredht voor mannen en vrouwen kennen en' miaar half tevreden zijn, dat de Eerste Kamer ooto niet door die mdllioenen kieziers en kiezeressen wordt aangewezen, zouden- vdor 100 jaar over de samenstd- ling der Eeiste K'amer niets en over die der Tweede Kamer zeer weinig te zeggen' hebben gehad. Koning Willem 1 was zijln dgen minister voor elk departementhijl was oppermiaditig over het beheer der financien, het uitvoerend gezag en dat was in hoogste instantie de Koning had de vrije hand in zake het be heer der kodondale gddmiddelen, eerst in 1'840 kregen die Staben^Generaal een schijn van redht om over het besteden van de op- irengsten der kolonien te beschikken. En nu hebben de Staten^Generaal zelfs aanstoot ge- no-men aan het woord .^olonien" en het Ko Ionia al Verslag, watarop ziji jaarlijk® vergast worden vormit met die hijllagen een boekdieel van eenige kilo's. In Sept. 192i3 veradheen een Koninklijk Be- sluit, dat dienen moest om aan de zaken van let ailgemeene landsbestuur een meer gere- gelden loop te geven en „dle afdoening der- zelve te bespoedigen". Mien mag -aannemen, dat het den Koning, die gaame zelf alles wilde doen, toch wat te volhandig werd. De ministers die toen inderdaad ministers, d.i. dienaren warm zouden eens per week vergaderen ter overweging van alle wets- voorstelien of besluiten, voord>at zij' aan den Koning of den Rlaad v. State zouden worden overgegeven. De R'aadl v. State ted nog den gl'ans, die dit lidiaam van oudsher kenmerk- e; de vice-presiident van den Raad van Sta te was voorzitter van den Raad van Minis ters en een referendaris van den Riaad van State werd- secretaris. Men ziet, dat de Ra-ad van Ministers niet veeL meer was dan een ad- viseerend lidiaam'. Loffelijk was het in elk geval dat ook de Ko ning de afdoening der landSzaken wilde be- spoedigen"; zoo'n beetje bespoediging zou nu ook nog niet van onpas zijn. lets anders, dat ook nu bijzonder in den smaak zou vallen. bepaalde een ander be&luit van diezelfde maand n.l. een regeling van de bureau's van algemeen bestuur met het doel om aan de d'epartementen (eig afdeelingen!) de ..meest eenvoudige en minst kostbare in riehting te geven, waardoor niet alleen het samenhangend verband, maar ook de geregel- dc en spoedige afloop der werkzaaniheden' bevorderd en verzekerd en legelijk aile am- slag voorkomen worde." Als men zoo'n zin leest, komt hiaast de wensch op, dat Koning Willem I zijn vader- ijk bewind' hervatte, want, dat Is nu juist waarnaar wij alien verlaingend uitzien: een voudige en weinig kostbare inriehting der de- partementen en geregeld-e en spoedige afloop der werkzaamheden en voorkoming van alien omslag. Toen werden bij de ministeries en bij het commissariaat van Oorlog" de secretarissen- generaal aangesteld: en bij „ieder ander depar tement een secretaris Bij leder boofddeparte- 1 ment (ministene) zou een ajgemeen bureau —A \>aar ai het schrijf- en copieevwerk voor uei gtneeie departement werd afgedaan onder leiding van een commies of adjunct-commies Het hoofd van een departement kon de stuk- ktti ier nand stellen aan een referendaris, die van advies diende. Dat zuik een ambtenaar nu meer traktemeivt iieeft dan f 3500, spreekt vanzelf, maar een bepaling, dat dit traktement wel mindier, maar niet meer dan een bepaalde som mochi zijn, past heelemaal niet in onzen tijd van doorgaande verhoogingen, van periodieke ver- hoogingen, van persoonlijke toelagen en gra- tificatien. En als er nu iemand bereid werd be- vonden om het werk te doen voor minder dan gegeven mocht worden, die werd secuur zoo niet gesteenigd, dan todi doodverklaard. Er werd ook bepaald, dat de secretaris niet steeds hetizelfde werk aan dfcnzelfden com mies moest opdragende commiezen moesten in' alle vakken bekwaam worden en geen mar chines zijn. Zou niet eens een of ander lid van de Twee de Kamer het initiatief willen men om dat Koninklijk Besluit te doeni herleven? Er is onlangs nog al eens een woordje ge- sproken over net inkomen der Kroon en over de vcrdubbeling van de 6 -ton die bij- de inhul- ^'inng van H. M. de Koningin werd vasitge- steld. In 1823 genoot de Koning 1.900.000 en nu is het waar, dat toen ons land en Bel- gie een waren, maar het geld was toen ook van heel andere waarde. lets dergelijks gold voor de Staten-Gene- raal; de leden der Tweede Kamer genoten toen 2500 en reiskosten naar evenredigheic van de afstanden. Gaat men na, dat toen het aantal vergaderingen veel geringer was en dat de te behandelen zaken minder omvattend waren, dan zal men moeten toegeven, dat de leden toen meer genoten dan de 5000 van nu. Wij zouden hier nog een heel verhaa1 kun nen doen over het munistelsel, dat eigenlijk geen stelsel was. Al'e eenheid ontbrak, Om- dat de verscheidenheid der munten naar de verschillende gewesten nog voortduurde. Ko- n iig Willem I wenschte meer eenheid- en in 1823 waren er al gouden Willems van 10 en zilveren munten van 3, 1, 0.50 en kwarijes, dubbeltjes en stuivertjes, die er heel anders uitzagen dan onze tegenwoordige In 1823 werden de scheilingen en zesd'halven in>- getrokken en kreeg men er voor kwartres met of 2 cent bijslag. Te koop, gebruikte WASCHCOMMODE, koopje f 35, met wit manner opst. met toilet glas met geslepen rand. LAAT 80. TE KOOP een GRAMOFOON met 15 platen vooj 20. Adres :Noodwoning 4, Westerweg. TE KOOP twee reuze beste HEEREN RIJWIELEN voor 15 en 27.50 met nieuwe banden. HEILIGELAND 301. I.EERBOEKEN (in uitstek. staat) ter ovemame aangeboden le, 2e en 3e klas Han- delsdagschool. Te bevragen Hulppostkantoor Zuid-schar- woude. TE KOOP (Spotkoopje) 1 goed onder- houden DAMESRIJWIEL en 1 prima HEE- RENRIJWIEL. Van der Meijstraat 15 (hoek Lindelaan). Te koop gevraagd- BOEKEN van de R. H. B. School le klasse. Brieven lett. G 466 bureau dezer Courant. TE KOOP een partijtje droge VERFSTOF blauw, bruin, zwart en 28 glazen dakpannen, 1 tuinslang; 5 dubbele ladders van 8 tot 14 sporten, 1 ]ongensfiets en 1 zoo goed als nieuwe damesfiets. Adres SNAARMANSLAAN 159 TE KOOP: 1 geslagen BAKKERS- OVE'NTJE, 1 beste FIETS (race) beide zeer goedkoop. OMVAL No. 44. TE KOOP AANGEBODEN BOEKEN lste en 2de klas Handelsda-gschool en ge vraagd 3e klas boeken. Brieven lett P. Hulp postkantoor Stompetoren. TE KOOP aangeboden zeer billijk LEER- BOEKEN van de Hoogere Burgerschool lste klas en LEERBOEKE'N van de Handels- school lste klas. Adres RITSE'VOORT 28. TER OVERNiAME aangeboden BOE'KE'N le klasse H. B. S. Adres HOUTTIL 54. LEER- TE KOOP: DAMESRIJWIEL met nieu we binnen- en buitenbanden 35 en HEERENRIJWIEL 20. FORESTUSSTRAAT 17. een Eenigen tijd1 geleden mocht ik van een be- langstellend lezer van dit blad een brief ont vangen, waarin hij mij, mede namens eenige a'/dere belangstellenden, de vraag voorlegde, mij in den loop der jaren reeds zoo ontelbare malen gesteld, hoe het toch te verklaren is, dat de Nederlandsche beschaving, die in den staat Belgie heet gesteund te word-en door een Nederlandsch-sprekende meerderheid der be- volking, zich maar steeds tevreden moet stel len met een ondergeschikte positie in verhou- ding tot de Fransche cultuur, die, naar de Vlamingen steeds beweren, toch slechts ge- schraagd -en verdtedigd wordt, door een Fransch-sprekende minderheid. „Gaat het an- deren als mij", zoo ongeveer schreef mij de bedoelde belangstellende lezer, „dan zullen velen nog maar steeds niet begrijpen, hoe het toch komt, dat de Vlamingen (Nederlandters), die drie-vijfden der bevolking van Belgie hee- ten uit te maken, maar steeds worden onder drukt, naar men zegt, door een minderheid van Walen (Franscnen), twee-vijfden der be volking uitmakende! De Vlamingen moeten lemel en aarde bewegen, om 6en van de twee rijksuniversiteiten tot een Nederlandsche te makende ambtenaren in de Vlaamsche pro- vincien verstaan de landstaal niet, als zij Wa- en zijn, evenzoo is het gesteld met de officie- ren in het leger. Hoe dit te verklaren, bij al gemeen kiesrecht? De Vlaamsche volksver- 'egenwoordigers hebben dan toch, zou men zeggen, de meerderheid, kunnen dus, door het indienen van voorstellen, doorzetten, wat zij meenen dat fcebt is. Mij is reeds gezegd, dat onder die drievijfden Vlamingen veel Fransch-geznden zijn, die alles tegenhou- den; maar zin die dan met z66 velen, dat ze dat kunnen aoen?" Dit was ia't kort de mij, ook namens, auderen, vwrgelegde vraag, waarop ik in de onderstaande rege'en zoo eenvoudig mogelijk een antwooid wn trachten te geven. Dat het beantwoorden van dergelijke vra- gen in een Nederlandsch blad in den jar 1923 nog noodig, of zelfs maar wenschelij moet geacht worden, is stellig te betreuren, want het bewijst weer eens te meer, dat het grootste gedeelte van onze langenooten nog maar steeds niet doordrongen is van der ernst der gebeurtenissen in het Zuiden en nie beseft de v^r-strekkende gevolgen, juist voo> ons, van iedere kleine wijziging in ieder ver lies of iedere winst voor de machtspositie vai. ieder der tegenover-elkaar-inwerkende krach- ten, die, in dat Zuiden, de geschiedenis der naaste toekomst mee voorbereiden. Want, be- stond die gewenschte belangstelling alom wH, en werd die belangstelling geregeld op- gewekt en geprikkeld door onze groote dag- en weekbladpers, zonder twijfel zou het dan niet meer noodig zijn op dergelijke vragen antwoord te moeten geven, want men zou 6f reeds voldoende op de hoogte zijn, 6f zich door persoonlijke verbindingen met Zuid'-Ne- derlandsche kringen n6g beter op de hoogte laten brengen. Doch ter zake: „Belgia omnia est divisa in partes tres", kunnen we met een klein variant op Caesar zeggen; afgezien van Hoogduit- sche bestanddeelen, in de nieuw-bijgevoegde gewesten van Malitedy en St. Vith, die deel hebben uitgemaakt van de oude hertogdom- men Gulik en Luxemburg, is Belgie be- woond door d r i e volken, misschien moe ten we wel zeggen: drie nationaliteiten, waar- van twee ieder eentalig, en de derde „na- tionaliteit" tweetalig is. Deze laatste, min of meer tweetalige bevolkingsgroep, waartoe een deel der Brusselaars met hun speciale, eigen- aardige, taal (het „Beulemansch") behoort, zullen we „B e 1 g i s c h" noemen. De beide andere, Sentalige, nationaliteiten zijn: de Fransche (hiertoe behooren zoowat alle Walen) en de N e d e r 1 a n d s c h e. Be- halve eenige weinige Nederlandsche staats- burgers, die, zooals te Brussel b.v., echter vaak juist de Fransche beschaving steunen (evenals ettelijke Nederlandsche handelshui- zen, die zaken met Belgie doen!), behooren hiertoe de radicale, z.g.n. stambewuste Vla mingen. Wij zijn dus gejeomen tot een driele- dige indeeling van de gezamenlijke bewoners van den staat Belgie en wij zijn er van over- tuigd, dat ook alleen z66 de toestanden en gebeurtenissen, bovenal op politiek gebied, .finds begrepen kunnen worden. De bevol kingsgroep nu, die zich „Belgisch" voelt, wordt, en hierop vestig ik met nadruk de aan- dacht, voor een belangrijk deel gerecruteerd uit het Vlaamsche deel van het land Deze tweetaligen, waarvan het grootste gedeelte zich Vlaamschgezind noemt en het inderdaad ook wel is, worden ook wel „Belgicisten" ge- heeten. Ze vormen eigenlijk een kleurlooze middenstof tusschen de beide, in voortduren- den strijd verkeerende, andere bevolkings- groepen, en de geheele geschiedenis door, tot m de eerste pcrioden van feodale statenvor- ming in het Zuiden, kan men sporen van de- ze (^iddenstof terugvinden, x) zooals waar- schijnlijk in ieder grensgebied waar twee machtige beschavingen met elkaar om den voorrang strijden, een verschijnsel, dat aan Pirenne, den bekenden geschiedschrijver, de stelling aan de hand heeft gedaan, dat er eigenlijk door de eeuwen heen steeds een „ame beige" heeft bestaan. Deze zelfde mid- dengroep nu, die wij met den ietwat onge- lukkigen naam „Belgen" hebben getooid, on- gelukkig in zooverre, dat het onbewust asso ciates oproept met het oude Galliervolk der „Belgae", welk volk immers reeds ten tijde van den Romeinschen geschiedschrijver Am- mianus Marcelli-nus geheel verdwenen was deze middengroep beschouwt zich zelve maar al te graag als het cement, dat de aan elkaar gelijmde bevolkingsdeelen van den 3elgischen staat moet verbinden; in werke- lijkheid is ze echter niet anders dan een maaksel van de omstandigheden en vormt ze een tweeslachtig overgangsproduct tusschen de beide strijdende beschavingen, dat zich door compromissen met de tot nu toe mach- tigste der beide overage bevolkin-gsgroepen, en dat is het Fransche element, moet in het leven zien te houden. Zoodra de zich „Neder- landsch"-voelende bevolkingsgroep het in kracht wint van de Fransche, zal de meerder heid der „Belgicisten" naar dezen kant over- lellen om in het leven te blijven en om wet- ten tot stand te helpen brengen, die alweer niet bevredigen en die eenvoudig niet uitge- voerd vyorden, omdat er geen sancties op staan, juist als nu. Maar zoover zal het denkelijk niet komen, omdat v66r dien tijd de Fransche bevolkingsgroep (de Walen plus ranslriljons) zich vrijwillig bij Frankrijk zullen hebben aangesloten, omdat hun „au fond" de staat Belgie koud laat. Niet aldus de (Vlaamsche) Belgicisten, die te pas en te onpas uitbazuinen, dat ze Belgie boven Vlaan- deren stellen. Terwijl ze zeggen te ijveren voor algeheele tweetaligheid, naar eigen >eeld, bewerken ze de tweetaligheid van het Nederlandsch (Vlaamsch) gedeelte en laten ze, vi coacti, het Fransch (Waalsch) gedeel- ise intact, d.w.z. d&italig! Tot slot nog een enkel woord over het Bel- gisch parlement: De Kamer van Volksverte- genwoordigers telt 180 afgevaardigden. }eeds vanaf het eerste oogenblik dat een volksvertegenwoordiger in de Kamer komt, ondergaat hij onwillekeurig den invloed van de Fransch-Belgische atmosfeer die daar heerscht. Het is geen kleinigheid, storm te loopen tegen de vcr-franschi ngstraditie! Daaraaast heeft men de partij-samenstel ling, niet ingedeeld volgens de nationale ge- voelens der afgevaardigdenDe socialist b.v. zal er zijn partij-idealen niet gaame in ge vaar brengen, door te velde te treikken tegen eigen, Franschgezinde, partijgenooteneven- eens hoewel misschien minder, de katholiek. De liberale Vlaamsch-gezinden vormen maar een heel klein groepje. Buiten het eigenlijke partijgewoel staat de Frontpartij. Eindelijk: onderschatte men den invloed van Frankrijk op Belgie en de Brusselsche regeering niet! Terwijl de invloed van het officieele Neder- land nihil is, of nog minder! Onze minister van buitenlandsche zaken beleedigt de Neder landers door telkens van „het Belgische volk" te spreken; prof. Struycken zegt in zijn pas verschenen brochure over ons buitenlandsch beleid, dat wij ons van de Nederlandsche na- tionaliteit in Belgie niets hebben aan te trek- ken („de bloode ende vertsaechde herten en hebbeni genen beteren- deckmantel1 als1 't voor- wensel van poUitycke voorsichtichli'eyt".)bij de opening van het Holland-huis te Brussel, bij de Gentsche bloemenfeesten, op de Jaar- beurs te Brussel, overal flikflooien en stroop- smeren de Hollanders en toonen hun gebrek aan fierheid, door hun beste Fransche beentje voor te zetten. Het onderstaande schema zal, naar ik hoop, het geheele betoog kunnen verduidelij- ken. z 5 5 ac o o z o cx tu o 2 is6 Zoodat we, tot de slotsom komen, dat het Vlaamsche volk mede onderdrukt wordt, door de Vlaamsch-gezinde „Belgen". 'Glnoningen, Juili 1923. Mr. H. P. SCHAAP. Reeds in een oude Fransche fabel, „Du westne et de I'a dame" vindt men deze cul- nurlootze cosmopolieten bespot; van zoo ie- mandl Jieet't daar: „Lors commence a pal'ler atin et postroillaz (koeterwaalsch) et ale- mant, et puis typis ((Nederlandsch) et puis ilemmens. i „Temporibus priscis cum laterent hae partes ut barbarae, tripertitae fuisse credun- tur in Celtas, eosdemque Gallos, divisae, et Aquitanos et Belgas, lingua institute legi- busque discrepantes". (Ammianus Marcelli- nus.) door H. Jansen. Dir. Radioschool HelderAlkmaar. VIII. De door den amateur gebruikte' kristallen voor detedorwerkiing zijn in hoofdzaaik si'li- can, galena, zinciet-koperpyriet en carborun dum. Silieain, kenbaar aan de gmuwe grijs- achtige kleur, wordt in een tender gesol- deerd, teneinde met het verdere gedeelte van den ontvangketen een goed eledrisch con tact te maken. Op het kristal silican rust een stalen punt, aangesloten op het andere gedeelte van den ontvanger. Het kristal bevindt zichh dus in den ontvangkring, bestaande uit een zelfin- ductiespoel en candensator, op welke oscillee- rendfe keten het kristal parallel is geschakeld. Dit is gedaan, omdat als het kristal in serie staat met den ascilleertenden kring er dan te veel weersltand in de keten aanwezig is. In se rie met het kristal sltaat weer de telefoon. Op hetk ristal nu rust met eenigen druk de punlt van een naatd. Het voordeel van deze metho- de ligt voor de hand. Immers toch men kan zoodoende een groot aantal,gevoelige plekjes op het kristal vindien. Het in adeel er van is, dat hhet kristal spoe- dig ontregelt. Bij corborundum-kristal be- zi'gt men veelal geen naald, dodh een meta- len plaatije, dat met stevigen druk op het kristal rust. Carborundum is minder gevoe- lig dan silicon. Vterder kan met een plaatje op het kristal minder gevoelige plek jes vinden, ofschoon door deze werkwijlze het kristal weinig of niets ontregelt, het kan dus kelijk doorstaan. Ten slotte zif nog gemeld, dat carborundum, zooals later zal blijken een aan-gdegde hulpspanning eischt, terwijl men hiervan vrij is bij: het gebruik van silican. Minder d'ikwijls gebruikt men zindet-koperpy- riet. Men herkent deze twee verschillende sfoffen aan de roode kleur van zinriet en de koperkleurige tint van koperpyrielt. Bij deze kristallen wordt geen stalen punt gebezigt. Hier rust de zindet met eenigen druk op de 1 v6d uitwerking zal hehben en moet men niet verbaasd zijn als -die vreemdeling door die toe« standen op onze ope nh a re wegen Holland vaak mijdt maar hierover heb ik later nog wel een en ander aan te teekenen. SINI SANA. tu u O z UJ cu f- O 1: «C u 00 B JS "S oa u u ■a <u Z

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1923 | | pagina 6