DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
No. 190
Honderd vt)f en tirintigste Jaargang.
14 AUGUSTUS
DINSDAG
Dh nummer besteMtt urt 2 bidden
Albonnementsprij8 bij Yoomitbetaling per 3 maanden f2.fr. per post f2.50. Bewljsn. 5 ct. Advertentiepr25 ct. p. regel, grootere letters n&ar plaat&riilinte.
Brieven franco N.Y. Boek- en Handelsdr. y.h. Herms. Coster Zoon, Voordam C9, TeL Admlnlstr. No. 3. Redactle No. 33.
Dtrecteur: O. H. KRAK.
HoofdredaoteurTj N. ADEMA.
Buitenland.
HET NiEUWE DEUTSCHE M1NISTERIE.
De rijkspresident heeft dr. Stresemann tot
kanselier benoemd en op diens voorstel de
volgende personen tot minister:
Robert Schmidt (S.D.), vice-kanselier en
minister van wederdpbouw.
Sollmann (S.D.). binnenl. zaken.
Hilferding (S.D.), financien.
Radbnich, justitie.
Von Raumer (D.V.P.), economie.
Brauns (Centr.), arbeid.
Oeser (Dem.), verkeerswezen.
Giesberts (Centr.), posterijen.
Gessler (Dem.), rijksweer.
Luther, voedselvoorziening.
Fuchs, bezette gebieden (nieuw dept.).
De rijk3kanselier zal voorloopig de porte-
feuille van buitenlandsche zaken beheeren,
welk departement eerst later niet door een di-
plomaat, maar door een pflliticus zal wor- J te laat.
den bezet. Ten gev(
Verder zal waarachijnlijk de Pruisische j j-e metaalbi
autobussenmaatschappijen is in staking ge-
gaao, zoodat het eenige verkeersmiiddeT nog
de „Stadtsbahn" is.
Aan den oproep van de Berlijnsehe ma-
gistraat tot hervatting van den arbeid hebben
slechts weinige gemeente-arbeiders gevolg
gegeven. De groote industrieele bedrijven lig-
gen bijna alle sill, daar of de arbeiders slechts
voor een klein deel op het werk waren ver-
schenen, 6f wel electrische stroom ontbreekl
In de rijksdruikkerij waren de arbeiders gisr
minister-president Braun als minister zondter
portefeuille tot de regeering toetreden.
Omtrent den levensloop van den nieuwen
rijkskanselier deelt het Hbld. mede: Dr.
Gustav Stresemann, leider van de Duitsche
Volkspartij, werd1 10 Mei 1878 te Berliin ge-
boren. Reeds als student sloot hij zien bij
ter vrijwel voltallig opgekomen, zoodat hier
het werk kon worden hervat.
De communistische centrale stakingsleiding
heeft stelselmatig „Sprengtrupps" naar de
metaalfabrieken gezooden. Waar het personeel
weigerde te staken, werd't daartoe gedwon-
gen en mishandeld. Bij verschillende bedrijven
werden de vuren onder de ketels gedoofd. Hier
en daar gelukte het tijdig politiehulp te ont-
bieden, in de meeste gevallen kwam deze ech-
;e van deze terreur zijn de mees-
ijven te BeiHijn gesloten.
De communistische centrale stakingsleiding
deelde blijkens het Hbld. gister mede, dat zij
aan de regeering een ultimatum zal stellen
om binnen 24 uur de voorwaarden van de
communistische bedrijfsraden aan te nemen,
waarin de onmiddellijke opheffing van het
verbod der proletarische Hundertschaften,
een soort politieke beweging aan, n.l. die tot vrijlating der politieke gevangenen enz. won-
ag van het stuaentenkorpswezen. j den gegischt. Geschiedt dit niet, dan dreigen
hervdrming
den bond op van Saksische industrieelen,
waarvan hi] de leider werd. Geleidelijk wist
hij den bond een leidende positie te ver-
schaffen in verschillende industrieele orga-
nisaties. In 1907 werd hij lid van den Rijks-
dag voor de nationaal-liberale partij. Na in
'12 zijn zetel aan een soc.-dem. verloren te
hebben, keerde hij echter spoedig weer in de
volksvertegenwobrdiging terug, waar hij
langzamerhand de aangewezen man werd
voor het leiderschap der nationaal-libera-
len: in 1917 werd hij dan ook tot voorzitter
van het centraal comite benoemd.
Vooral op het gebied van economische
vraagstukken en kwesties van buitenland-
schen aard bewoog hij zich zoowel in den
Rijksdag als daarbuiten. Tijdens den oorlog
was hij een krachtig voorstander; als zooda-
nig bestreed hij dan ook bijzonder heftig de
vredesresolutie.
De omwenteling van 1918 bracht Strese-
terleiding en het
stop te zetten. Ver-
staldngsleiding aan, dat de
arbeiders met geweld van het werk zullen
worden gehaald in de fabrieken enz. waar
nog gewerkt wordt.
Toen gistermorgen 6 uur werkwillige ar
beiders te Hamburg naar hun werk wilden
gaan, werden zij door uitgesloten arbeiders
daarvan met geweld weerhouden. Daarbij
kwam het tot botsingen met de politie, de de-
monstranten hielden tramwagens aan en
trachtten de passagiers er uit te sleuren. Era-
stige mishandelingen vielen voor, een burger
werd gedood. Winkels zijn geplunderd. Men
spreekt van een communistischen opstand. De
staat van beleg is afgekondigd. Nagenoeg alle
groote fabrieken zijn gesloten en de arbeiders
uitgesloten.
In de haven doet zich de loodsenstaking
ernstig gevoelen. Gister konden meer dan 50
groote schepen. die tot vertrek gereed waren,
geen zee kiezen. Met het oog daarop is de
technische noodhulp ingeroepen. Alle arbei-
uiuwciiiuuis ou techniscfie noodhulp ingeroepen.
mann niettemin m de Nahonale Vergade- j ders aan Noordoostzeekanaal zijn in sta
ring en daarna in den Rijksdag. Hi] is voor- gegaan.
zitter van de D. Volkspartij (vroeger nati- Ook te Hannover is het tot botsingen geko-
dnaal liberal en) tot op het huidige oogenblik men> waarbij drie o{
vier dooden vielen. In
gebleven. Vaak ondervindt hij daarbij echter hadden eveneens onlusten plaats. Te
in den boezem van zijn eigen partij scherp i^eipz-ig zijn groote betoogingen op touw ge-
verzet (zooals men weet behoort Stresemann yerwaclit wordt, dat het ook hier tot bot-
tot den linkervleugel der rechtsgeorienteerde slllLren vornen
D. Volkspartij). 1
Aangaande de kabinetswisseling schrijft
de Deutsche Allgem. Ztg.: „Voor eene be-
oordeeling van den toestand is het van be-
lang vast te stellen, dat niet eene verklaring
van wantrouwen der soc. dem. het kabinet
heeft doen vallen, maar dat veeleer de be-
reidwilligheid der soc. dem. aan de regee
ring eener groote coalitie deel te nemen, de
vorming van een nieuw Rijkskabinet noodza-
kelijk maakte.
Het Centrumblad Germania is van mee-
ning, dat eene op zoo vasten parlementai-
ren grondslag rustende regeering, die ook
buiten het parlement op de breedste lagen
kan steunen, «terk genoeg is om rust en orde
in het land te handhaven, de besloten wetten
dOor te voeren en den Ruhrstrijd langs dl-
plomatieken weg gelukkig te beeindigen.
De V<3ssi"che Ztg. gelooft, dat Stresemann
den moed bezit, snel en ondubbelzinnig te
hand'elen om de eerste moeielijkheden te bo-
ven te komen.
Het Berliner Tageblatt noemt de voor
waarden aer soc. aem. voor medewerking
verstandig; d:e eisch tot meer actieve bui- i
tenlandsche politiek is verbonden met den
wensch, het lijdelijk verzet in het Ruhrgebied
nog sterker gesteund te zien. De Duitsche
Te Aken trok gistermiddag een groote de-
mcnstratie door de stad cn begaf zich naar
het commissariaat van politie, waar mien de
invrijheidstelling eischte van de gevangenen
wegens diefstal van veldvruchten en verzet te-
gen het staatsgezag. De mannen, die met de
politie onderhandeld hadden, werden over-
schrceuwd toen zij verslag wiliden uithren-
gen voor de menigte. Deze begon daarop met
de bestorming van het commissariaatsge-
bouw. Als wapens gebruikten de aanvallers
steenen, stokken, ijzeren stangen enz. Alle
ruiten der eerste verdieping werden inge-
gooid. De hoofdwacbt, welke zich in het ge-
bouw bevond, maakte toen gebruik van haar
vuurwapen®. Na het eerste salvo ging de me-
igte echter nog niet uit elkaar. Eerst na ver-
cheidene salVo's verliet de menigte, die toen
bdom, die vol levenssappen is, zal ook onder f
uit 20.000 k 30.000 personen bestond, de
plaats voor het commissariaat. Er werden
twaalf personen gedood en een honderdltal ge-
wond
In de omgeving van Leipzig hebben de com
muuisten vee in beslag genomen. In ver
schillende dorpen in de omgeving der stad
verschenen communistische arbeiders, die de
landbouwers en grondbezitters dwongen hun
varkens en runderen af te staan, die ter
plaatse geslacht en tegen 50.000 mark
de slagen van Poincare niet vallen; men
moet slechts met knaagdieren afrekenen, die
zijne wortels willen stukbijten. Mocht
niet met voldoende energie geschieden
niet gelukken, dan zou voorzeker het optimis-
me van Stresemann niet meer gerechtvaar-
digd zijn.
De Vorwarts belooft, dat de fractie der
vereenigde soc.-dem. het kabinet zal steunen
bij elk besluit en bij elke handeling, die in
de richting van hare vftorwaarden is gele-
gen. Zij verwacht ook van hen, die tot heden
tegenstanders waren der groote coalitie, hun-
ne afwijkende meening ter zijde te stellen en
hunne medewerking te verleenen met het
oog op de groote meerderheid, waarmede de
fractie zich voor initrede in de regeering
heeft verklaard.
DE TOESTAND IN DUITSCHLAM).
De Zondag moge kalm verloopen zijn en
de door de communisten uitgeroepen alge-
meene staking mislukt, toch is de toestand in
Duitschland z66, dat men op alle gebeurlijk-
hedcn voorbereid dient te zijn.
De verschillende berichten uit al'le dieelen
van Berlijn wijzen op een uitbreiding van de
stakingsbeweging. De „Hoch" zoowel als
de „Untergrundbahn" hebben het bedrijf
wcer stopgezet Ook het peraoneel van1 de
Duizenden fabrieksarbeidere hebben van
Leipzig uit strooptochten over het land onder-
0j nom'en. Zij begonnen op eigen houtje met het
maaien van den oogst, waartegenover de ei-
gcnaars maehteloos stonden.
Arbeiders uit Borna, een andere industrie
plaats, trachtten de stad Zeitz binnen te
dringen om deze te bezetten. Er ontstond een
heftige strijd met de Schuppo, waarbij negen
communisten werden gedood.
Ook in bezet gebied is de toestand zeer era
stig. Te Gelsenlarchen hadden de communis
ten bij de bestorming van het politieposthuis
in den nacht op Zondag een doode en 11 ge-
wonden.
Voor Essen en Gelsenlcirchen is een streng
alcol,olverbod uitgevaardigd. De hotels en
cafe's waren Zondag gesloten.
DE JONGSTE BRITSCHE NOTA.
Zondagmorgen om 10 uur werd aan de
Belgische regeering de tekst van het Engel-
sche antwoord op de jongste nota der Fran-
sche en Belgische regeering ter hand ge-
steld.
E6n exemplaar van het antwoord werd
aan den heer Theunis opgezonden, die zich
thans in de Ardennen bevindt, en 6en aan
den heer Jaspar, die te Westeade vertoeft.
In Brusselsche ministerieele kringen wordt
de kwestie van de onwettigheid der Ruhrbe-
zetting beschouwd als iets waarbij men zich
niet kan neerleggen, en er wordt op gewe-
zen, dat te Spa Engeland zelf zich kon ver-
eenigen met een bezetting van het Ruhrge
bied ingeval van niet-betaling door Duitsch
land. Wat de 14y, milliard goudmark be-
treft, waar Engeland meent recht op te heb
ben, wordt opgemerkt, dat Baldwin daarmee
terugkeert naar het plan-Balfour. Men geeft
toe, dat de nota de deur voor onderhandelin-
jen openlaat, maar rekent er niet op, dat die
linnen korten tijd zullen plaats vinden.
Parijs en Brussel zullen zich er voorloo
pig toe bepalen, de goede ontvangst van het
document te doen weten.
De Fransche bladen zijn van meening, dat
de Engelsche nota volkomen ontbloot is van
alle logica en rechtvaardigheid en in geen
enkel opzicht tot een oplossing van de kwes-
ie van herstel zal kunnen bijdragen.
De Temps houdt zich inzonderheid bezig
met twee kwestiSn, die door het Engelsche
document te berde zijn gebracht. In de eer
ste plaat9 haalt het blad beti'effende de wet-
igheid van de Ruhrbezetting het protocol
van Spa aan, hetwelk in 1920 door Lloyd
George is geteekend en waarin Duitschland
wordt bedreigd met bezetting van grondge-
bied, hetwelk die Ruhrstreek kan zijn, indien
de koolleveringen, die een voornaam deel
der schadeloosstellingen vormen, niet ten
uitvoer gebracht worden. De Temps komt tot
de conclusie, dat er tegenspraak bestaat tus-
schen dit document en den Britsche verzeke-
ring, dat de Ruhrbezetting onwettig zijn
zou.
Vervolgens gaat de Temps na, wat het
Britsche document zegt van de kwestie der
veiligheid. Het document verklaart, dat
Frankrijk voor deze kwestie eene volkomen
onverscnilligheid betoond heeft. De Temps
stelt zich tevreden met de aanhaling van den
tekst eener Fransche nota, waarin gezegd
wordt, dat wij ons steeds gaarne over deze
kwestie met de Engelsche regeering zullen
onderhouden.
Les Debats constateert, dat de toon van
het Britsche document eene bespreking moei-
lijk maakt, en meent, dat het Engelsche pro-
gramma uit practisch oogpunt moeilijk te be-
grijpen is; samengevat schijnt het de Belgi
sche prioriteit te willen supprimeeren en door
Frankrijk aan Engeland laten betalen wat
Duitschland niet betalen mocht en het beta-
lingsvermogen van Duitschland te laten
schatten door alle mogendheden. Het blad
concludeert, dat deze voorstellen er toe
strekken, Duitschland van de meest zijner
verplichtingen te ontlasten en aan Groot-
Britannie het grootste deel der verkregen
stortingen te waarborgen.
Uit telegrammen van Amerika blijkt, dat
de openhartige uiteenzetting van het Brit
sche standpunt aldaar even gunstig is ont-
vangen als in de Britsche pers.
I> Belgische pers geeft hare teleurstelling
te kennen over de Britsche nota. De openbare
meening had niet verwacht, het prioriteits
recht betreffende de verwoeste streken betwist
te zien.
Het blad „Le Soir" schrijft: „Aan Engel
sche zijde blijft men wijzen op de beweerde
voordeelen, waarvan Belgie zou genieten,
eene prioriteit, die voor 3/4 betaald werd en
een last van oorlogsschulden. Voor wie den
Belgischen toestand kent, is hier in wreede
ironie gelegen.
DE BELGISCHE FRANC.
De correspondent te Brussel van de N. R.
Ct. schrijft d.d. 12 dezer:
Het behoeft nauwelijks gezegd, dat de da-
ling van den Belgischen franc, welke zich,
vooral in de afgeloopen week, in sterke mate
heeft voorgedaan, heel wat onrust en opge-
wondenheid onder het publiek heeft teweeg
gebracht. Niet alleen het beurspubliek maar
ook de gewone man in die straat waren er
niet ver meer van verwijderd, door de groei
ende paniekstemming te worden aangegre-
pen. Een deel van de pers de chauvinisti-
sche natuurlijk droeg het hare er toe bij,
om door haar geschrijf, de geesten nog meer
in beroering te brengen en maakte van de ge-
legenheid gebruik om duchtig af te geven op
de „Anglais pro-boches" en de „Bataves neu-
tres et enrichis par la guerre" die, en door
zekere beursmanoeuvres en door de vele aan-
koopen, welke zij thans in Belgie doen, de
eenige oorzaak zouden zijn van de deprecla-
tie van den Belgischen franc!
Er moest een einde worden gemaakt aan
den vrijen handel in buitenlandsche devie-
zen en de regeering diende maatregelen te
treffen om de vacantie-reizen der vreemdelin-
gen zoo niet te weren dan toch *t koopen in
Belgische winkels, door het heffen van hooge
tarieven feitelijk onmogelijk te maken.
Terecht wees de premier er, in een ant
woord op een parlementaire vraag, op, dat
het een dwaasheid zou zijn, het aankoopen,
door buitenlanders, in Belgische winkels, van
Belgische producten, te belemmeren; het in
wisselen van ponden> en guldens tegen Belgi
sche francs moet immers de Belgische valu
ta ten goede komen.
Zij, die echter de opheffing van den vrijen
handel in buitenlandsche deviezen eischten,
hebben inmiddels hun son gekregen. Er
komt nu, met ingang van 20 dezer, een
strenge controle op den aan- en verkoop van
buitenlandsch geld; voortaan zijn alle wis-
seloperaties welke niet het betalen van schul-
den, voortspruitende uit zuivere handelsope-
raties, ten doel hebben, op straf van opslui-
ting en aanzienlijke geldboeten verboden.
Het was een behendige daad, het door den
koning bekrachtigde verbod eerst Zaterdag-
ochtend j.l. in den ,,Moniteur" Beige" te pu-
bliceeren. Gisteren immers werd er, als naar
gewoonte, geen beurs gehouden, terwijl ook
de volgende week, met uitzondering van
Maandag en Dinsdag, de effectenbeurs ge-
sloten blijft, zoodat het, practisch gespro-
cen, niet mogelijk zal zijn, v66r Maandag,
20 Augustus, de resultaten na te gaan van
de nieuwe verordening. Opmerkelijk noch-
tans was het gisteren, dat bij de officieuse
noteering van de wisselkoersen, te Brussel,
de gulden nog een lichte stijging mocht boe-
ken, terwijl het pond en de Fransche franc i
een weinig achferuit liepen.
Vrijdag, bij het vernemen, ter beurze, van
let verbod, noteerde het pond, te Brussel,
104, tegen 108 den dag te voren, bij de slui-
ting, zoodat het tegenoffensief van Theunis j
dan toch alvast reeds een eerste succes be- 1
laalde.
Het is echter zeer waarschijnlijk, dat het
samenvallen van de berichten betreffende de
oeursvacantie en de opheffing van den vrijen
landel in buitenlandsche deviezen ook
schuld heeft aan den buitengewoon hoogen
stand van het vreemde geld en dat de jong
ste hausse dus ten deele te wijten is aan het
feit, dat vele banken en wisselkantoren zich,
met het oog op de naaste toekomst, van de
noodig geachte vreemde deviezen hebben
voorzien. Aldus zou Theunis hoewel tij-
delijk juist het tegenovergestelde hebben
bereikt van wat hij beoogde.
Voor de hand ligt het nochtans, dat de
hoofdoorzaak van de depreciatie der Belgi
sche valuta niet gezocht moet worden bij de
speculatie it la hausse in vreemd geld, maar
wel bij de oeconomische malaise, welke't ge
volg is der Ruhrbezetting, de stand van de na-
tionale begrooting en de zware rijksschuld,
welke circa 40 milliard bedraagt Dat de
Londensche financiers in verband met den
internationalen politieken toestand van deze
ongunstige conjunciuur gebruik hebben ge
maakt om op den Belgischen wisselkoers te
ageeren en hem nog wat meer naar omlaag
te drukken, wordt hier algemeen geloofd.
Anderzijds ontkent ook niemand, dat de
crisis van den franc, vooral door het koo
pen van vreemd geld in Belgie werd bevor-
derd; een staaltje daarvan is wel de plaat-
sing in Frankrijk, in minder dan een week,
van 500 millioen francs Belgisch kapitaal!
Of de nieuwe reglementeering van de wis-
sel-operaties het verdere afglijden van den
Belgischen franc op het hellend vlak, waar-
op hij zich thans bevindt, zal weten te be-
letten? In sommige financieele kringen is
men daaromtrent op grond van de Oos-
tenrijksche en Duitsche voorbeelden niet
zeer optimistisch gestemd en vreest men het
tot stand komen van clandestiene wisselkan
toren. Liever zag men niet alleen de uitgifte
van nieuw bankpapier stop zetten, maar ook
door het intrekken van een deel van de in
omloop zijnde biljetten een gezonde defjatie
veroorzaken, verdere hoogere belastingen
heffen op de niet-productieve kapitalen en
een einde maken aan het uitgeven van schat-
kistwissels.
Ongetwijfeld is de Jn het vooruitzicht ge-
stelde Belgische leening te Parijs van aard
om het vwdrouwen in de Belgische valuta,
althans gedurende eenigen tijd, te herstel-
len; alleen betreurt men het, dat de actie der
Fransche financiers zoo laat kwam waardoor
het herstel van den Belgischen franc dan
ook grootere offers tl vergen dan bij een
snellere interventie het geval ware geweest.
Trouwens, tot dusver deed Parijs niet veel
voor den franc van den Belgischen bondge-
noot, met wien het in een lastig politiek par-
ket is geraakt; zelfs zouden de Fransche fi
nanciers, volgens berichten uit Londen, vaak
de Belgische belangen hebben benadeeld wat
niet zonder invloed bleef op de stemming ter
beurze alhier.
Andere maatregelen dan het eten van
bruin in plaats van wit brood, waardoor het
aankoopen van graan in het buitenland tot
een minimum zou worden teruggebracht (vol
gens een officieele statistiek wordt iedere
maand voor 250 millioen francs aan levens-
middelen in Belgie ingevoerd), het heffen
van hooge rechten op den invoer van wijn,
auto's, EngeNch bier en allerhande luxe-ar-
tikelen, zullen, naar men hoopt, ook het hun
ne ertoe bijdragen om de daling van den
Belgischen franc tijdelijk tekeer te gaan.
Er is echter meer noodig om den franc de-
finitief te herstellen. Zonder een bevredigen-
de oplossing van het herstel-vraagstuk zul
len alle andere maatreglen, hoe drastisch
ook, ten slotte toch maar lapmiddelen blij-
ken te zijn: geen enkele door politieke over-
wegingen ingegeven regeling houdt het im
mers uit tegen de oeconomische wetten.
Naar een telegram uit Brussel meldt, weet
de Etoile Beige mee te dieelen, dat de over-
eenkomst betreffende de Belgische leening
thans tot stand is gekomen. De Fransche
banken nemen voor een half milliard aan
Belgische schatkistobligatiSn over, die in
tien jaar zullen worden afgelost. De Belgi
sche staat zal een rente hebben te betalen
van 6 pet. De banken stellen aldus een be-
drag van 500 millioen aan Fransche francs
ter beschikking van de Belgische regeering.
ACTIEF VERZET IN HET
RUHRGEBIED TE WACHTEN?
Op een buitengewoon algemeen congres
1 van bedrijfsraden heeft de voomaamste spre-
ker verklaard, dat het lijdelijk verzet niet aan
zijn doel heeft beantwoord, zoodat men tot
andere middelen zijn toevlucht moest nemen,
niettegenstaande de aanctiea der bezettings-
autoriteiten.
VEROORDEELD IN BEZET GEBIED.
Do krijgsraad te Laudau veroordeeldc de
directeuren Julius en Krierien van de Badi-
sche Anilin u. Sodafabriek tot zes jaar gevan-
genisstraf en 150 millioen mark boete, we
gens wedgering om mee te werken aan het
wegvoeren der voorraden, kleurstoffen enz.,
en de andere leden der directie elk tot acht
maanden gevangenisstraf en 140 millioen
mark boete.
TUSSCHENKOMST GEVRAAGD VAN
DEN AMERIKAANSCHEN PRESIDENT.
Het Rijksdaglid mevTouw von Cliumb heeft
aan den president der Vereenigde Staten een
telegram gezonden, waarin zij; mededeelt, dat
de Franschen te Trier hebben bepaaid, dat
spoorwegarbeiders en staatsbeambten, welke
weigeren voor de bezetlingsautoriieiten te
werken. zonder hun gezinnen zullen wor
den uitgezet. Hun vrouwen moeten in htm
woningen blijven en de bediening der Zwarte
Fransche troepen op zich nemen.
„Wij Duitsche vrouwen smeeken den pre-
s'dent der Vereenigde Staten, welke steeds de
blanke vrouwen beschermd heeft tegen de
zwarten. om hulp te verleenen tegen deze
dreigende schande".
DE JUWEELEINISTOET TE AINTWEiR1-
PEN.
Zondagmiddag heeft te Antiwerpen de
liang veroeidle eereite oimimiagang plaats ge-
vonden van d!en Juweelenstoet, die het her
stel1 van de Antwer.psc!he diamantnijverheid
moest herdenkien en venzinnebeelden. Deze
eerste rondgang is uitsitekend geslaagd. Het
was te verwacbtesn, dat bij I mooi weer en
het was mooi weer: een heerlSjke Auigustus-
zon scheen onverdroten den gansdhen dag
op Antwerpen en* zctte alles in een zee van
Sud licht Antwerpen een goedier dag zou
bben. Maar z66 hadl men het zich toch
wiaarsohijjiWjik niet gediacht. Het Handelsn
blad van AntweTpen* sdhat het aamital bezoe-
kers van buiten op 250.000. Het wias al men-
schen wat men zag: in de propvolle cafe's,
waar men gedluldlg wiaohtte tot er een tafel-
tje leeg llcwam of wat verschikte, omi nog een
ihongerende of dorstige een plaatsje te geven
de fteesteliijlke straten, waar het ging „voet-
voor voetje" en waar die didhte njlen ge
sdhaard stonden, reeds uren van te voren,
verllangend luitkijkendl naar het groote oogen
blik, waarop de „corttrge" zou n'aderen, in de
hotels, waar het onveibiddelldjk klonk, waar
men ook *kwam, „;ailes bezet", aan de stations
waar die staag aanrijdenide treinen; steeds
weer nieuwe drammien bezoekers spuiiden, op
de wegen rondom Anwerpen, waar oud en
jong in allerlei vehikellsi, van auto tot *kinder-
wagen, naar de 'Scheldestad trok overal:
Tnenschen en nog eens menschen. De poli
tic had hier en daar moeiite, de van achtcr
cpstuwende massa's der wiadhtenden uit de
sitraten* te ihouden, waar voor den stoet vrije
baan moest blijven. In centra als dk? Meir
was het soms beangstigendi en moest werden
gedhargeerd1. Vrouweni gild'cn en kinderen
raakten in het gedrang, miaar van ernstige
ongelukken hebben wij' niet gehoord.
Om 2 uiur zou de stoet van het Oud-Arse-
naallplein vertrdldken en vandaar over hef
Blauw Torenpleini, de Van__Cuykstraat, de
Meire de Kei'zerstra at, die Koepoortbrlug, de
Groo*te Marict, het Zand, de Kloostersi
het Meohelsche plein en de Arenburgstraa
fj
at
naar het Oude Arisen a al terugflceeren. Maar
wie ziet bijl de opstelling van een dergelijken
siioet op een uiurtje? Het is dan ook vrijl wat
later geworden en imienig vermoeidi lichaam
traehtte zidh1 een stutsdll te vormen uit een
geimproviseerdi stoeltje of een vensterbank of
hooge stoep, of anders maar wat mee te doen
aan dd wijSgeerige gesprckken en de kwick-
sla*gen, waaraan natuurlijk geen* gebrek was
en zoo de vermoeidlheid, te vergieten.
Voor de oningewijden was natuiurih'fc het
miidddpunt hunner nieuwsigieriigheid de
vraag:" Wat zal men ervan gemiaakt hebben?
Hoe is het opgevat en hoe uitgebeeld? De
diamantindustrie zellve geeft naet veel_ pak-
kende stof tot uiibeelding Het artikel lis te
kltein en te kostbaar en zooals de redac-
teur van het blad van den A. N. D. B. op-
merlkte de ambachtsverrichtingen m'aken
vOlstrdkt 'geen imposanten indruk. E'en slij-
per aan zajh molen, een snijdier aan de ma
chine. een kloover aan zijn bak, zii ziiin met
indrukwdkkend. Men moest het op andere
wij'ze zoekien en men heeft het nu gezodbt in
een soort allegorische optocht, de versohill-
lende landen* en werelddeelen symboliseerend
waarbijl de diamant en zijln industrie diikwij'lis
maar een ondlergesichikite rol vervulden en
pour besoin de lia cause er bij* te pas was ge-
oracht.
Maar zoo kon de optocht dan ook waarhjk
een imposant geheel vormeni, dat, ial' was het
bant van samenstelling, todh een verbdjste-
rend'en itdruk gaf van de moeite en de kos-
ten van voorbereiding, die mien er aan had*
besteed. Vodrop gin'gen de politie te paard,
de stadstrornimel a ars, de muziek, groepen
ruiters en* de 'Belgische vl'ag, igedlragen door
oudstrijd'ers en dan kwamen de verschillen
de wagens, omigeven, voorafgegaan en ge-
volgd weer door voetknedhten, miters en
trompetters, pages en* sleven, riddeis en edel-
vrouweni, alles aangekleed naar die naties,
die de hoofddoelen van den stoet gedacht
ALRMAARSCHE COURA
gaaiL
eiiik
ig
rip oi'o^n „or, „aiipn- mpn pond verkocht werden.
ni£
sch
