DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
No. 233
Hon der d vtjf en tffiitigs&e Jaargang.
1923
Abonnementsprijs bij vooruitbetaling per 3 maanden f2 ft. per post f2.50. BewijBn. 5 et. Adyertentlepr. 25 ct. p. regel, grootere letters naar plaatsruimte.
Brieven franco N.V. Boek- en Handelsdr. v.h. Herms. Coster Zoon, Voordam C9, Tel. Adminlstr. No. 3. Redactie No. 33.
DONDERDAG Direcfeur0. H. KRAK. lioofdiredaetetHrTj N. ADEMA. i OCTOBER
Naar het land ran verwoes*
ting en wederopbow.
v.
n
Buitenland
StadsnleuTfs
Wasch- en Wringmaehiaes.
k?st Bummer tefea* a* 2 fciaden
Wij rijden door het bosoh van Houthulst,
voor meer dan honderdi jaren berucht als
schuilplaats van geduchte rooversbenden.
In den oorlog hebben de Duitschers ex
een schuilplaats voor hun zwaxe geschut
van gemaakt.
Van Meruit zijn ontelbare projectielen
naar de vijandelijke loopgraven geschoten
en de vliegers der geallieerden hebben als
wraakgierige vogels over het woud ge-
zweefd om boven elke batterij hun vemieti-
gende bommen te laten vallen.
Het bosch van: Houthulst is een bosch des
doods geworden.
Niet de houthakker heeft het gedood.
Dan zou er uit alle boomstronken nieuw
leven schieten.
Het is verbrand, stuk geschoten, het is
vergiitigd.
Troostelooa is in dit land de aahblik dter
doode boomed.
Hier is er een heel woud van.
De stammen staan er als versplinterde,
zwart geblakerde monument en van dood en
vervvoesting.
Hoe somber is dit woud waar de met bloed
gedrenkte aarde slechts levenlooze brokstuk-
ken van boomstammen draagt
Bit Poelcapelle rijden' wij langs het stand-
beeld van den Franschen vlieger Guynemer
op de plaats waar hij gevalLen en gestor-
ven1 is.
Hier is ook het groote kerkhof der tanks.
Er ligt er nog een die met haar roestbrui-
nen rug boven de aarde uitkomt.
Scheef weggezakt in den grond, is zij het
meest treffende monument in) dit oord der
vemietiging.
Plotseling rijden wij langs een nieuw ge-
bouwd kroegje en op zijn uithangbord heeft
de eigenaar „In den Treur-Met" geschilderd.
Die Vlaming kij'kt niet meer achter zich.
Hij ziet in gedachten dit land der ver-
wossting al vol aieuwe huizen en vol1 Men-
we klanten.
Langs West Roosebeke, Passchendaele,
Moorslede en Oostnieuwkerke, die alien voor
een1 belangrijk deel herbouwd zijn, gaat onze
tooht naar Roeselaere waar ons een rijk
voorziene disch wacht.
Wij zijn in het hart van Vlaanderen.
Hier staat het Klein Seminarie, waar
Vlaanderens grootste dichter Guido Gezelle
leeraar was en waar Hugo Verriest zijn les
sen aan Albrecht Rodenbach heeft gegeven.
Diens standbeeld staat op de St. Amands-
plaats.
Het is tijdens de beschieting van Roeselaere
door de Engelschen naar Gent gebracht en
heeft nu zijn oude standplaats weer her-
kregen.
Roeselaere is slechts gedeeltelljk verwoest
geworden.
Het is op den terugtocht door vliegers be-
schoten maar de bezettingstroepen hebben
de meeste huizen van alle houtwerk beroofd.
Een 2500 tal min of meer beschadigde wo-
nfogen zijn in 2 maanden tijds hersteld ge
worden.
De heer Mechant heft aan tafel het glas
en dankt bewogen voor de „bloemengarve"
die wij, als vertegenwoordigers van het volk
dat prat gaat op zijn vrijheid en onafhan-
kelijkheid, op het graf van een „Soldat in-
connu" gelegd hebben.
Hij herinnert aan het 25-jarig regeerings-
jubileum van Koningin Wilhelmina die
steeds een bezorgde moeder voor haar volk
geweest is.
Wij zingen staande het Wilhelmus.
De heer Van der Hout zegt in een korte
rede dank, betuigt onzen eerbied en onze ach-
tmg voor het reuzenwerk dat bet volk van
'Vlaanderen in zoo korten tijd tot stand wist
te brengen en huldigt Dr. Brutsaert, den ko-
ninklijken hoogen commissaris die onze disch-
genoot is.
De Braban?onne wordt staande aange-
hoord en dan zingen wij de Vlaamsche
Leeuw.
Niet overal valt dat lied in goede aarde.
Maar hier is het op zijn plaats.
Wij zingen het met enthousiasme en de
vriendelijke meisjes die ons bedienen, zetten
een oogenblik hun borden en scbalen op zij
en zingen het luidkeels met ons mede: „Zij
zullcn hem niet temmen den Keren Vlaam-
schen Leeuw!"
Wij zijn hier wel in het hart van West-
Vlaanderen.
Even voor Roeselaere hadden wij een on-
geluk dat wonderwel afgeloopeU is.
Een auto met 3 joumalisten, waaronder
de directeur van het Haagsche Correspon-
dentiebureau, zwaait in vliegeode vaart plot
seling van den weg af en komt in een' aras-
sig stukje land, juist tusschen twee huizen-
gevels tot stilstand.
De stuuretang is gebroken, de chauffeur
had geeni macht meer over zijn wagen, de
voorwielen zijn vanzelf omgezwaaid en de
auto is den weg afgereden.
Enkele seconden vroeger of later en de
inziitbenden war en1 tegen een huts te pletter
gereden.
Maar hoe magnifique werken de monteurs
uit onze reserve-auto.
Als wij na de lunch weer buiten komen is
gebroken stuurstang hersteld en de auto
weer berijdbaar.
Hier en daar wordt vliegensvlug een lekke
band gerepareerd.
Met het snelle tempo waarin we rijden
hebben de auto's op de ruwe keiwegen heel
wat te verduren.
Wij rijden over Staden, Wercken, Boveker-
ke, Beerst, Keyem, Leke, St. Pieterscappelle,
SUipe en Middelkerke naar Ostende.
Even voor wij da kust bereikeo krijgt onze
wagen een beurt.
Met mijn college uit Deventer ben ik in ge-
zellig gesprek als plotseling onze auto met
een- schok stil staat.
De chef-monteur komt de schade opnemen.
We hebben een vo6r-veer gebroken1 maar
zullen trachten in matige vaart nog Ostende
te bereiken.
Weldra schieten alle andere auto's ons
voorbij; en blij ven wij achter met den herstel-
lingswagen die ons in het oog houdt.
Langzaam gaat het naar Ostende waar
voor het raadhuis, waar Hollandsche en Bel-
gische vlaggen1 uitgestoken zijn, de auto's
zich reeds verzameld hebben en wij1 bij onze
binnenkomst nog juist een deel van die rede-
voering van dien waamemenden burgemees-
ster, schepen en volksvertegenwoordiger
Baels kunnen opvangen.
Hij is in ambtsgewaad met tweekleurige
sjerp en gala-degen.
Hij spreekt van de Samaritaansche liefde
van Nederland voor de vluchtelingen en
roept ons het welkom tot in Ostende, dat
zich in eenige maanden van die zware sla-
gen van den oorlog hersteld heeft.
Er wordt champagne en sigaren gepre-
senteerd, de heer Van der Hout spreekt on
zen dank en de beste wenscben voor Ostende
uit en- de burgemeester noodigt ons na het
diner nogmaals in Ostende voor een avond
van Hollandsche muziek in het jrKurhaus"
waar Albert Vogel ons op zijn declamatie
zal vergasten.
Wij komen buiten en o wonder, onze auto
staat al weer klaar.
Er kruipt nog juist een man in een blauwe
kiel onderuit die de laatste schroeven van
een nieuwe voorveer vastgedraaid heeft.
Wij kunnen weer naar hartelust rijden
maar de keiwegen van het verwoeste gebied
liggen achter ons en de mooie zeeweg tus
schen Ostende en Blankenberghe belooft
geen verrassingen meer.
In Blankenberghe scMjnt de pears al propa
ganda voor ons te hebben gemaakt.
Overal langs den weg staan wuivende en
vriendelijk lachende menschen en als na een
rondrit over den zeeboulevard alle auto's
zich voor het groote hotel de Venise verza-
melen, moet de politic ruim baan maken om
ons een doortocht te verzekeren.
Hier in dit zeestadje van hotels en pensi
ons is onze komst wel zeer gewaardeerd ge
worden.
HET EINDE VAN HET LIJDEL1JK
VERZET.
De teekenen, die wijzen op de prijsgeving
van het lijdel'ijk verzet in de bezette gebieden,
vermenigvuldigen zich-.
Dusseldorf, Essen, Dortmund, H'oerde en
Bochum hebben d'oen wetm, dat zij voome-
mens war en1, een evenredig deel van de kostcn
van het onderhoud der bezettingstroepen te
storten.
De arbeiders in het gebied van Hattmgen
hebben besloten, alien het werk te hervatten.
Op de mijn „Amalia" wenscben de arbeiders
het werk in de cokesbranderijl onder toezicht
der Franschen te hervatten.
De arbeidersorganisaties te Gelsenkirchihien
hebben een circulaire aan hun leden gericht,
waario zij er op wijzen, dat het hervatten' van
he't werk thans plicht is, en dait alleen door de
rust en orde te bewaren Duitschland' kan1 war
den gered.
In de circulaire wordt verder gezegd, dat
van communistische en andere zijde pogingen
in het werk worden gesteld om een alge-
meme staking uit te lokken, doch dat de air-
beiders er goed' aan zullen doen Met fe luiste-
ren naar deze volksmisleiders. De besturen
verplichten zich vo6r alles de belangen der
arbeiders in het oog te houden, doch verkla-
ren tevens dat zij1 die van de natie Met uit het
oog mogen' verliezen.
DE MINTSTERCRISIS IN DUITSCH
LAND.
De regeeringscrisis in Duitschland is on-
danks bijna onalgebroken besprekmgen der
coalitiepartijen nog steeds Met tot een oplos-
sing gebracht. Door de lanjgdiurige conferen-
ties kon weder geen zitting van den' rijksdag
plaats h'ebben.
De socialisten weigerden Stresemann de ge-
vraagde volmachten te geven op scoi'aai-poli-
tiek gebied en zouden zich reeds uit de negee-
ring hebben terugegtrokken.
De Deutsch-Volkische Bond Zwari-WIf-
Rood heeft zijn leden opgewekt tot de dicta-
tuur.
Nadat in den laten avond glister nog eon
kabinetsraad1 was gehouden, begaf Stresemann
zich om half twaalf naar dien Rij
om hem de ontslagneming van net kabinet
aan te hieden. De Rij !<spresident bdiield zich
zijn beslissing omtrent het aanvaarden hier-
van voor.
HET GEBEURDE TE DUSSELDORP.
De vertegenwoordigers van alle vakvereeM-
gingen hebben een protesischrijivea aan gene-
raad Deg;Ouitte gericht, waarin zij, er op wij
zen, dat van de zijde der bevolking alles ge-
daan is om de bloedige botsingen van Zomdag
j 1. te vennijden. Daarvoor, zoo zeggen zij:,
zijn alleen die ,,Stosstruppen" der separatisten
verantwoordelijk, die in het bijzijn van Fran-
sche militairen die ontwapende Duiitsche poli-
tie-agenten ergerlijk mLshandelden.
De vakvereenigingien spreken haar vertrou-
wen uit, dat Degou tte de begunstiginig dier
separatisten door de Fransche militairen tij
dens deze incidenten Met goedkeurt, protestee-
ren tegen de door de bezattingsautoriteiten
getroffen maatregelen en edschen dat voorv
taaa geen burgers zonder meer bewapend in
de straiten mogen rondloopen.
Het protestschrijyea verlangt tea stotte de
invrijheiidstelling der gearresteerde Duitsche
podltie-ageaten.
AARTSHERTOG JOZEF NAAR
MiiNCHEN?
Naar een der avondbladen te Weeaen me-
dedeelt, heeft de te Boedapest wonende aarts-
hertog Jozef zich op 1 October met zijn echt-
genoote en zijn secretaris, in gezelsdiap van
den polizeirat Berczeviczy, met een valscihien
pas ten' name van Graaf Czaky (welke hem
door de Hongaarsche regeeringi is verstrekt)
naar Munchen begeven.
Het is bekend, (aldus het blad), dat die
Beiersche monarchisten met Hongaarsche po-
litieke kringen in verbind'ing staan, en de
vroegere kroonprins Rupprecht heeft destijds
geruimen tijd dOorgebracht op het landgoed
van aartshertog Jozef in ttongarije.
Men acht dan ook bovenvermelde reds van
den aartshertog van groote beteekeMs in ver-
band met den politieken toestand in Beieren.
Aartshertog Jozef werd in den oorlog" veld-
maarschalk en verdedigde het Oostenrijksche
front tegen Italie.
DE SFOORWSG'ARB'EIDERS
IN DEN PFALZ.
Het gerucht loopt, dat de Duitsche spoor-
wegbeambten in den Palz er in zouden zijn
geslaagd zich den len October een voorschot
van drie maanden1 te doen uitbetaien, dat voor
elken beambte al naar gelang van de catego-
rie, waartoe Mji behoort, tusschen de 30 en
100 milliard mark zou beloopen. Dit zou
(zegt het B. T. A-telegram) een zonderling
licht op de houding van zekere DMtsche au-
toriteiten werpen. In Parijs maaikt men er
van, dat Berlijn elgen'lijk nog niet opgehou-
den heeft het lrjdelijk verzet te subsidieeren en
dat Stresemanp geen inderdaad emstig rijks-
kanselier is, die het voile vertrouwen katt ge-
nieten.
UIT HET BEZETTE GEBIED.
Volgens het Hbld. hebben dte bezettLogs-
autoritdten besloten tot omtwapening en ont-
binding van de vdlighddlspoilitie in het Ruhr-
gebied.
BANDIETTERIJ IN CHINA.
Onder aanvoering van den- rooverhoofd-
man Fan Man Sin zonden baadieten als boe-
ren verfeleedde spdonnen in de stad Hisiwa in
de iprovincie H'onan. Toen deze binnen de
muren waren, sti'dh'tten zijl op vensdhillende
plaatsen brand, teneinde bevolking vrees
aan te jagen. Hierin slaagden zijl maar al
te best en de wadhters openden de poonten,
om de door een jpaMck aangegrepen bevodi-
Idng gelegenhdd tot ontvMditiing te geven.
Haerop kwamen de bandieten1 in groote
drommen de stad binnen' en plunderden deze
24 uur lang. Een der overlheidsperisionen werd1
door hen afgeranseld, 'terwijl ddens edhtget-
noote door de onveriaten gedood werd. Ten
slotte voerden zij 350 pemsonen gevan'kelijk
weg, waaronder twee vrouwelijke zendelin'-
gen, de 60-jarige miss Darroch en de jongtere
miss Sharp.
EEN POGINO TOT ONTVLUOHTINO
UIT EEN GEVANGENIS.
Vier veroordeeMen in de staatsgevangenis
te Eddiyville (Kenrucky) sdhoten twee dpiers
dood en' verwondiden drie andere. Daarop
verschansten' zij' zidi in de gevangeMskeuiien
en begonnen in het wilde weg te sdhieten. Zij:
bieden nog steeds weerstand aan pogingen
om hen weer gevangen te nemien:.
H'ET NIEUWE REGIME IN &PANJE.
Het decreet tot onitbindiing van alle ge-
meentebesturen van Spanje is door den mili
tairen gouvemeur toegepast over alle raden,
9254 m aantal. Onm'iddelliik werdfen tot ver-
vanging van de afgezette gemeenteraadsl e-
ddn nieuwe autoriteiiten gefcozen, en wel' dbor
de oude comite's van belastingbetaliarQ. 'Dien-
tengevolge kreeg Madrid' tot burgemeester een
der onlangs ontslagen 'Heiiken van het Mi-
nisterie van- openbare werken' die zidh thans
plotseling in net bezit bevindt van een jaarv
wedde van 1000 pond sterling en een offid-
eelen gemeente-auto. De man was hoogelijk
veibaasdi over zijin verkiezing en verkf aairidle
Mets van gemeentezaken af te weten. Hij: ibo-
lOofdie echter ijverig te zullen studeeren in de
Ceentewet. Tot de Meuwe raadsleden be
en o.a .drie koetsiers, een- schoenlapper,
een mellkbezorger, een leeriooier, een kruidb-
nlieT, een tooneelspeler en' een likdoomsuijder.
Een pas verschenen koninklijk decreet be-
paalt diat op allle salarissen van ambtenarea
op regeeringsdepartementen vooriaan 25 pCt.
zal warden ingekrompen.
'De Spaansche Staatscouranf Ibevaitte een
decreet, waarbij aan de magistratuur wordt
opgedragen, over te gaan tot een algehede
herziening van de processen, gedkniende de
laatste vijf jaren geinstmeerd, en hun de be-
voegdheid wordt verleend, de straf van af-
zettmg toe te passen op rechters en' magistra-
ten van alle rangen, die verantwoordelijk zijn
voor onwettige instnictiea.
EEN TWEEDE CARUSO.
De speciale correspondent van de „1he
Chicago Tribune" meldt Mt New-York aan
zijn blad, dat de venmaarde zanger, Angelo
RaggiM' die algemeen beschouwd wordt als
den miededinger naar de roeml van Caruso en
die reeds den naami dfaagt van „East Side
Caruso", de valgende week naar zijn moeder-
land, Italic, zal vertrekken, ten einde zijn
muzikale studies te voltooiea. Hiertoe is 'hij
in staat gesteld door een speriaali te zijnien
behoeve gestidht fonds van 7500 dollars. Diit
fonds werd door zijn bewonderaars bijeenge-
bracht en1 zij betoven zich een overvlioedag
succes met het optredem van dien zanger in de
opera-wereld.
RaggiM begon In Amerifca als schoenpoet-
ser, doch zijn wondierschoone tenorstem
maakfe hem reeds spoedig bekend en laegza-
merhand vormdle zich door de suocessieve in-
schrijvingen een fonds, dat gedurendle eenige
jaren in zijn onderhoud zal voorzaen.
DE FEESTEN OP 8 OCTOBER.
De voorbereidingen voor de feesten op 8
October vordleren thans snel.
Tal van straten worden in een nieuw feest-
kleedje gestoken en op het Sportterrein zijn
vele Mjvere handen bezig alles voor de rid-
derspelen' in orde te brengen.
Het feestprogramma vermeldt om 734 uur
een reveille met medewerking van een koor
van 500 jongens en meisjes.
Tijdens de reveille wordt een zanguitvoe-
ring van JTollands Glorie" onder leiding
van den heer Brands bij het huis van den
Burgemeester gehouden.
Van 9—10 uur zal het carillon bespeeld
worden en van 034 tot 1034 uur ?al minister
De Visser in de Groote Kerk met medewer
king van het mannenkoor „Orpheus" een
gedachtenisredie uitspreken.
Te 11 uur arriveeren de Koningin en de
Prins aan het Station, waarna in die wacht-
kamer de raadlsleden voorgesteldl worden en
verschillende vereeMgingen op het Stations-
plein een vaandelgroet zullen brengen.
Door de Spoorstraat waar de schoolkinde-
ren opgesteldl worden, airiveert de voTstelij-
ke familie te 1134 uur langs een aader aan
te geven route, bij het Victoriebeeld.
Daar zal de heer Blaauw een feestrede
houden en wordt met medewerking van de
Kon. Marinekapel een zanguitvoering gege
ven door het klein gemengd koor „Harmo-
nie".
Van: 1 tot 2 en van 45 wordt het caril
lon weer bespeeld waarna om 2 uur het rid-
dertoumooi plaats heeft.
De Zuidzijde van het Sportpark wordt af-
gesloten door muren, wallen en torens, waar-
achter zich de decors van een oude stad ver-
toonen.
Als de vorstelijke familie gezeten is, zullen
de stadspoorten opengaan en van hieruif
zullen alle medewerkenden zich langs de
koninklijke tribune naar kunne plaatsen be
geven.
Daarna neemt het ridderspel Mt het mid
den der 15e eeuw een aanvang.
Als datum van het toumooii is 8 Jull 1445
gekozen, toen Holland reeds 17 jaar lang
door Philip den Goeden, Hertog van Bour-
gondie bestuurd was, op welken datum
Philips de stad Alkmaar tot wederopzeg-
gings toe het redht schonk opnieuw deuren in
haar poorten aan te brengen.
Men ziet achtereenvolgens het voorbij
trekken van de regeering der stad Alkmaar
en van hertog Philips van Eourgondie met
zijn gemalin Isabella van Portugal met hun
gevolg, w. o. Jan van Nassau, de Graaf
dfEtampes; 's hertogs Kanselier, de Stadhou-
der van Holland en de souvereine Prins-Bis-
schop van' Luik.
De Bourgondlische ridders, die aan het
toumooi deelnemen (bereden politietroepen
uit Amsterdam) zijn ieder vergezeld door
een schildknaap.
Op het tijdstip dat het Ridderfeesf gege
ven werd, was de waterstaatkundige toe-
stand van Noord-Holland Met te vergelijken
bij dien van tegenwoordig. Voortdurend
moest de Landsheer ingrijpen om' landver-
lies te voorkomen en vele zijn dan ook in dit
opzicht de bemoeungen van Philips van
Bourgondie geweest.
Het was juist omstreeks dien tijd, dat het
natuurlijk bolwerk dat Noord-Holland be-
schermde, de duinen, het bij Petten' begon te
begeven. Een geweldige storm had daar in
den St. Elizabethnacht van 142:1 een groot
gat in de duinen geslagen, en de kerk, waar
in een 400-tal menschen een schtelplaats
hadden gezocht, was door de zee verzwol-
gen.
Wel was <fit gat gedicht, maar reeds tien
jaar later bleek het noodig, dat een zanddijk
ter plaatse werd gelegd, waartoe de Graaf
mannen uit Rijnland en Kentnemerland op-
riep; na eenige jaren baarde de toestand
Hollandseh IJzermagaKjjn DE WILD.
echter opnieuw groote zorg, en moest de
Graaf wederom ingrijpen.
Daarom gaf Philips aan zijn baljuw van
Kennemerland en Vriesland, Heer Jan van
Heemsteden, den 6 September 1443 bevel1 om
te trekken naar den Rijndijk te Petten met
last daar bij zich te ontbiedien de waarschap.
pen Mt de dorpen van zijn bedrijf, die een
ten vorigen jare gegeven bevel om te dijken
Met hadden opgevolgd, en welk bevel zich,
behalve tot die dorpen, ook had uitgestrekt
tot steden van Haarlem, van Alkmaar en
van Beverwijk, tot den abt van Egmond en
tot de oaderzaten van den Heer van Eg
mond.
Het is nu de baljuw van Kennemerland en
(West-)Friesland, als plaatsvervanger van
den Landsheer, vergezeld van den dijkgraaf
van Kennemerland en (West-)Friesland, van
twee burgemeesters van Haarlem, een sche
pen van Alkmaar, den schout van Beverwijk,
en twee kloosterlingen van de Abdij1 van Eg
mond, benevens een vijftal Heemraden, die,
nadat zij den Landsheer omtrent den toe
stand der dijken verslag hadden uitgebracht,
dit ridderfeest komen bijwonen.
Deze groep stelt dus voor een fase uit de
ontWikkelingsgeschiedenis van ons dijkbe-
stuur. Zij: roept de herinnering wakker aan
het feit, dat in de 15e eeuw dorpsi- en dlijk-
bestuur veelal in 66n hand vereenigd waren
eene vereeniging die tol het midden dier
vorige eeuw heeft geduurd.
Zij doet recht wedervaren aan den arbeid
der geestelijkheid, waar het gold haar werk-
zaamheid tot het behoud van den grond.
En. zij brengt naar voren het bestuur der
stad Haarlem, dat eenige jaren later, ver-
moedelijk in 1477, octrooi verkreeg om aan
het Hondsbosch te dijken, en met welk oc
trooi het onistaan werd ingeluid van het
Hoogheemraadschap van den Hondsbossche
en Duinen tot Petten dat voor dit gewest
zulke rijke vrudhten heeft gedragen tot het in
1921 moest plaats maken voor het Hoog
heemraadschap Noordhollands Noorder-
kwartier, dat een drietal jaren terug werd
opgerichf en in Alkmaar zijn zete! heeft.
Deze groep stelt dus in het licht de groo
te beteekeMs van den zorg voor het behoud
van den bodem een taai die thans aan de
waterschappen is opgedragen. En daarbij
kunnen onze gedachten Met nalaten eernge
oogenblikken te verpoozen bij de treffende
woorden van Willem van Oranje, toen hij in
zijn schoone ordonnantie van1 24 April 1581
den grondslag legde voor een beteren staat
van zaken in dit gewest door de bevestiging
van het z.g. Boezemrecht, teneinde te ver-
hoeden „dat sulken schoone heerlyken landt,
„daer Ons sooveel aen gelegen is, 't welk den
„algemeene vijant, noch met gewelt, noch
„practijcquen, ofte listigheyt en heeft kon-
„nen F onderbrengen, Met te gronde en gae
„ende rydende blijve door quade toesicht,
,^noetwilligheyt ende misverstant ofte dis-
,^entie tot Onser aller schaden ende verwijf
van de nakomelingen."
En het doet ons met des te meer trots ge-
denken dat wakkere voorgeslacht, dat, ter
wijl het een' moeilijken strijd voerde voor zijn
onafhankelijkheid, toch nog de gelegenheid
vond te xrndden van1 het oude land diepe me-
ren droog te maken en dertig duizena Hec-
taren vruchtbaar land te voegern aan het va-
derland.
De abt van het klooster te Egmond ver-
schijnt met eenige van zijn monniken.
'Een belamgrijke groep is die der burgers
en burgeressen van Alkmaar, benevens de
Kennemer- en West Friescfae boeren en
boerinnen.
Het spel1 zelf bestaat uit twee gedeelten,
de afzonderlijke tweekampen en de strijd van
twee partijen tegen elkaar.
De graaf d'Etampes, vergezeld door zijn -
krijtrechters, herauten1 en trompetters treedt
op als wapenkoning.
Bij het lansgevecht rijden beide kampioe-
nen[ op elkaar in en de mooiste stoot is die
op het schouderschild der tegenpartij.
Wie het paard van den tegenstander treft
verliest de ronde.
Biji overtreding der toumooi-wetten blazen
de trompetters een alarm-fanfare, en werpt
de wapenkoning zijn witten staf in het zand.
Vervolgens wordt de overtreder voor de
krijtrechters geleid, die een beslissing nemea
Elke beslissing wordt door de herauten
luidkeels verkondigd, en wel in de Fransche
taal, die, der toumooien. BijV. le chevalier...
a triomph^.
De prijswinnaar wordt door den wapen
koning naar de hertogelijke tribune geleid,
en ontvangt uit de handen van Isabella van
Portugal zijn belooteng, een fraaien strik
aan zijn lans. Dan rijdt hij in' triumf een-
maal het strijdperk rood, onder het blazen
der trompetten.
Er heeft nu een korte pauze plaats, gedu-
rende welke de ridders zich versterken voor
den komendlen eindstrijd. De krijtknechts rui-
men het strijdperk op, nemem de haag weg,
■en spannen divars over het terrein een koord.
Vervolgens stijgen de 12 kampioenen weer
te paard em scharen zich, Hollanders tegen-
over Bourgondiers, in twee rijen tegenover
elkander, gereed tot het gevecht.
De wapenkoning roept nu: „Coupez cordes
et hurtez batailles quant vous voudrez". Vier
krijtknechts kappen met bijlslagen het koord,
en beide pelotons rijden op elkaar in. Het
HAARSGHE COURANT.