DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
De 350-jarige gedenkdag
van Alkmaar's Qntzet.
No. 236
Honderd vQf en tffintigste Jaa»gang.
1923
Abonnementsprijs bij Yooruitbetaling per 3 maanden f 2.—fir. per post f 2.50. Bewijsn. 5 ct. Advertentiepr. 25 ct. p. regel, grootere letters naar plaatsmimte.
Brieven franco H.Y. Boek- en Eandelsdr. Y.h. Herms. Coster Zoon, Yoordam C9, Tel. Adminlstr. Ho. 3, Bedactle Ho. 33.
MAANDAG Drrecteur: G. H.'KRAK. lioofdredaoteurTj N. AD1MA. 8 OCTOBER
Otf numiner bestewit uit 2 btadtes
Zoo is dan eindelijk de groote dag voor
Alkmaar aangebroken.
Reeds lang bestonden er plannen de 350-
jarige herdenking van Alkmaar's omtzet met
bijzonderen luister te vieren en met groote
belangstelling werd die gedenkdag tegemoet
gezien toen bekend werd, dat H. M. de Ko-
iningin en Z. I<. H. de Prins der Nederlanden
het voornemen hadden, dien dag naar Alk
maar te komen.
Door deze vorstelijke belangstelling krijgt
de gedenkdag nog grooter beteekenis en
wordt geheel Nederland doordrongen van de
gedachte, dlat Alkmaar's ontzet, na de inne-
ming van Den Briel, de belangrijkste gebeur-
tenis uit de geschiedenis van onzen strijd te-
gen den Spaanschen overweldiger geweest is.
Het bestuur van de Ontzetvereeniging heeft
gedaan wat in zijn vermogen was.
Het heeft kosten noch moeite gespaard om
dezen feestdag niet alleen tot een stemmings-
volle herinneriiigsdag te makenl, maar tevens
de geheele burgerij, de hooge gasten en de
duizenden die vanuit alle deelen van ons
land naar Alkmaar gekomen zijn, een feest
van bijzondere schoonheid te bieden.
De versieringen in de stad.
Alkmaar's ingezetenen, die nog maar zoo
•kort geleden hun straten en huizen tijdens de
jubileumfeesten met groen, met vlaggedoek
en bloemen getooid hebben, zijn onmiddellijk
aan het werk getogen om ook nu de stad
weer een feestelijk aanzien te geven.
Nu H. M. de Koningin, wier regeeringsju:-
bileum hier nog zoo kort geleden: met groot
enthousiasme gevierd is, persoonlijk in onze
gemeente komt, bleek men alom onmiddellijk
bereid straten en huizen in een passend feest-
kleedje te steken.
Buurtcommissies werden gevormd, reeds
bestaande gingen opnieuw aan het vergade-
ren en het gevolg was een wedstrijd welke
straat er in slagen zou de mooiste en meest
karakteristieke versiering aan te brengen.
Hoewel alles nog niet gereed is en hier
en daar de laatste hand aan Alkmaar's feest-
gewaad gelegd wordt, het schoone kleed van
groen en vlaggedoek dat hedenavond weder-
om de schittering van duizenden gloeilampjes
en vetpotjes zal dragen, heeft toch die stad
reeds in een lusthof herschapm.
Straat- en gevelversiering.
Een korte rondwandeling, waarbij de
straat- en gevelversieringen uiteraard slechts
vluchtig bekeken konden worden, heeft ons
reeds doen zien met hoe groot enthousiasme
ide ingezetenen dezer gemeente ook nu weer
met eenv'oudige hulpmiddelen een fraai resul-
taat wisten te bereiken.
,Bij Kitsevoort en Koorstraat is oranje-,
rood- en wit vlaggedoek in sierlijke drape-
rieen tusschen de huizengevels gespannen en
boven den kaashandel van dten heer Kaan
prijkt in roode en witte gloeilampen, met tal
van oranjekleurige bailed, de typisch-Alk-
maarsche voorstelling van twee kaasdragers
met hun volgeladen burrie. Bij avond biedt
dit werkelijk een verrassenden aanblik.
De Langestraat heeft over haar geheele
lengte een feestkleed van sparregroen met
rood-witte wimpels dat 'savonds met hon-
lerdeu ballons in de Alkmaarsche MOurea ver
sierd is.
Hoe eenvoudig en toch hoe mooi zijn die
fraaie feestslingers over en weer van huis tot
huis.
Het Stadhuis prijkt opnieuw in een feest-
gewaad.
Langs den breeden gevel zijn van sparre
groen fraaie kransen met afhangende zij-
stukken gevormd. In tegenstelling met de ju
bileumfeesten zijn de oranje-bloemen langs
de trap-balustrade en vensterbanken thans
door fraaie roode en witte bloemen de
stadskleuren vervangen.
Hier en daar ook aan den toren-kop
laten's avonds oranjekleurige ballen hun ge-
zellig licht schijnen.
De Alkmaarsche en de Oranjevlag getui-
gen van de liefde der stad voor het Oranje-
huis en de wimpels in de stedelijke kleuren ge
ven het geheele raadhuis een feestelijk aan
zien.
De breede gevels van vele particuliere hui
zen zijn door het aanbrengen van sparre
groen, bloemen of illuminatie-vonnen op
aardige wijze versierd.
De Huigbrouwerstraat is getooid met
groene slingers, roode en witte bloemen en
oranjewimpels en de Hofstraat heeft-fraaie
eerepoorten en electrische lampen met groote,
in punten Afhangende oranje-kappen.
De Laat is vanaf de Boterstraat tot* aan
de Keetgracht als bij de jubileumfeesten ver
sierd geworden en draagt verder op 10 me
ter afstand van elkaar geplatitste draperieen
van oranjedoek met lampen in roode en witte
kappen en de gekroonde W als midddpunt
De' Boterstraat is ook ditmaial bijzonder
mooi geworden; tusschen tal van: groene
guirlandes hangen lampions met kappen iinj de
stadskleuren. Oranjdampions vcrsieren de
eerepoorten aan de ingangen die naast de
beeltenis van de stadsibuncht die jaartallcn
1573 en 1923 dragen.
Het Payglop is met guirlandes van groen
gesierd, die bii de poorten aan de ingangen
fraaie bloemenkorven dragen. De Scnouteh-
straat met groenslingers en oranje-wimpels
getooid draagt op de eerepoorten het op-
schrift Alcmaria Victrix met de jaartallen
1573. en 1923.
Do Heul trekt bebalvte door haar fraaie
eerepoort en. versiering van groenslingers
vooral des avonds de aandacht dbor een sdiit-
terende ilium inatie en de Hoogstraat prijkt
met groen, wimpels, oranje-lampions en
bloemen in de stadskleuren.
De Doelenstraat heeft een aardige versie
ring van groen met tallooze rood-witte wim
pels waartusschen honderden kleine gekleur-
de electrische lichtjes schitteren en het Hof-
plein heeft een algeheele verandering onder-
gaan.
Dit heeft een reuachtigeni dansvloer gekre-
gen en in een in't midden daarvan geplaat-
ste muziektent speelt de kleine- kapel van
Zuid-Scharwoude in fraaie Zuid-Duitsche
uniformen haar walsen, steps en tango's.
Tal van danslustigen maakten reeds van
deze gelegenheid gebruik en eventueele baten
zullen ten voordeele van de algemeene armen
komen.
In hun fraaie uniformen hebben de muzi-
kanten als inluiding van de groote feesten
Zaterdagavond reeds serenades bij den bur
gemeester en de drie wethouders gebraeht.
Eenzelfde hulde-betuiging viel heden den
heer Landman ten deel die vo6r 50 jaren aan
de eerepoorten voor de ontvangst van koning
Willem III medewerkte en nu in de Ramen
weer een fraai staaltje van zijn kunstzin en
vaardigheid ten toon spreidt.
Als uit beton staan daar de zuilen der
eerepoorten met een vierkanten koepel in het
midden der straat, waarop voorstellingen van
wagenrennen en een vergulde reproductie
van- bet Victoriebeeld prijfceqj.
De Magdalenenstraat is vooral des avonds
een lust voor de oogen. Men wandelt er on-
der een boogvormige overkoepeling van ster-
ke electrische gloeilampen en ae Achter-
straat, die .geheel in boogvorm met gaas
overspunnen is, doet aan een- groenen tunnel
denken, waarin het aspergegroen vooral des
avonds, wanneer het met oranjelampen be-
licht wordt, een sprookjesachtigen aanblik
biedt.
Langs de palen prijken hier bloemen in de
stadskleuren
De Houttii heeft een fraiaie versaterihg van
groene slingers met electrische lampjes en
oranje-Meurige lampions.
lets bijzonders hebben de bewoners van
den Stationsweg bedacht.
Daar is de oude Friesche poort verrezen.
Men ziet er na de oude lantarens het afsluit-
hek en een ophaalbrug, waarna een natuur-
getrouwe weergave volgt van de stadspoort
bij welke in 1573 de zwaarste gevechten om
het behoud van Alkmaar zijn geleverd.
In de St. Annastraat treft in de versiering
de combinatie van de Alkmaarsche en de Na
tional kleuren, toegepast door oranjelinten,
groene guirlandes en lampjes.
De eerepoorten aan dezen en genen kant
van de straat zijn een mooi staaltje van ver-
sieringskunst.
In de Hekelstraat vormt een oranje-lint het
middelpunt van de versiering en van daaruit
slingert zich veel groen, terwijl lampions de
rest doen om het geheel smaakvol te maken.
Ook in- dien Achterdant heeft mm iets
zij het dan niet Veel willem dioen. Midden
in de straat zijn eenige guirlandes gehangen,
die met daarbij behoorend materiaal toch iqien
feestelijk idee verwekken.
De Difk is bijzonder aardiig versierd, waar-
bij de Heerenstraat in denzelfden geest
harmonisch aansluit. Op eenigen afstand
zijn telkens eerebogen op gericht, :terwij!l daar
tusschen heesters, palmen e. d. op voetstukken
zijn geplaatst. Ltet licht dat uilt vele llampjes
gisteravond daarop viel, deed: deze vemiering
uitstdkmd tot haar recht fcomlen.
De bewoners van; dte Hafstmat [hebben hun
best gedaan en hebben ieltis tot stand ge
bracht, waarop zij met een zekeren trots
kunnen neerzien. De groote oranje-kappen
komen tusschen het vele groen zeer mooi uit.
Wat vlaggen etc. dragen verder het hunne
bij.
De Emmastraat leent zich doordlat er boo-
men ter weerszijden van het tnottoir staan,
uitstekend voor versiering, melt behulp van
lampions, die in een lange rij1 de gehetele
straat verlichiten. De eerepoort verdient zelker
een bijzonder woord van l!of. Deze is keurig;
Dte Achterweg hteeft zich ook in feesttooi
gestoto en de vervaaPdigers hebben ook
daar alle eer van- hun werk. Vooral dtes
avondis, wanneer dte versiering dbor een hol
der licht uit versdiillende lampjes wordt ba-
schtenen, geefit dit een- wonder-mooi effect. Ook
Dinsdagavond1 zal dte Achterweg verlicht
worden.
In de Oudegracht Ipeeflt men een soort van
drijven'den ifcuin gemaakt, die alleszins de
moeite waard is om eens bekeken1 te worden.
Vterdter ligt er nog een boot, sdhitferend opge-
tuigd meit plaats voor :tal van: vetpotjes. Wan
neer deze er due in hangen zal dit ongetwijb
feld een mooden aanblik geven!.
De Ridderstraai biedt in hoofdzaak oranje,
waartusschen het groen mooi uiitkomt. De
bloemStukken passen daadbij uiitsfekend, ter
wijl de eerepoorltem spediaali de aandacht vra-
gen.
Htet Varnebroek met zijn door slingers van
oran jedoek versierde boomen heeft een waar-
dig begin in de mooie gevelversiering van dten
heer Ringers. Bijl onze rondwandeling gister
avond leek het ons alsof men nog nitet klaar
was met alle werk voor de versiering, of dat
men althians de lampions voorloopig nog
ach'terwege had gelaten waarvoor zoudten
anders de ijzerdradm van boom tot boom
diemen en de hoepel van ijzerdraad, die aan
het begin der straat midden boven den
weg hangt?
De Undelaan heeft aan beidte einden een
eerepoort, die aan het begin is getooid met
de jaartallen 1898—1923 en een gekroonde
W, terwijil die aan der.1 kant van dten Wester-
weg het -met dit laatste hoofdsiiersel allleen
moet doen. Beide dragen verdter Vlaggen m
bloemlen en plan'ten, die er. een welverzorgd
aanzien aan geven. Over den weg zijn lange
breede oranje-lmltem gespannen, hier en dlaar
saAm verbondm door hoaptelS, waaraan waar-
schijnlijlk nog lampions zullen: worden ge
hangen, evenals naar wij vermoeden aan de
nog gespannen ijzerdraden.
De bewoners van de Smarmanslaan heb
ben dezen keer geen versiering aangeibracrit
in hun straat. Anders dan bij: dte jubileum
feesten, hebben zij! zich nu te vredten gesteld
met een eerepoort aan dm kant van dm
Geesterweg. Maar die mag er dan- ook zijn. t
Is eigenlijk een dubbtete ondter een dak van
oranjewimpels m dragmde de jaartallten
1573—1923. De verlichting vetpotjes en
electrisch mafcm de poort tot itelts moois.
Het Scharloo begdnt ook at met een eere
poort, mindter forsch dan die van de Snaar-
mansiaan, dii© er vlak naast staat, echter met
hare verlichting en haar rood-wit-blauw en
oranje evengoed een mooi stuk werk. De gevelL
verSiering van1 het cafe Slmters sluit etr zeer
mom bij: aan. De straat zelve is gettboid met
guirlandes en het nationale doek, hier en daar
an teen punt samlmbomrnd. Voor dten Berger-
weg staat wteer een eerepoort, waarboven een
mooie groote electrische lamp met oranje-
kap.
Van dte Spoor straat is, evenals bij1 de vorige
feesten, weer iets moois gemaakt, GuMandes
hangen in de breedte en in de Iwgte bovm
de Straat, veel oranje-Meurige ballons plaate
verlemmd m evmems aan oranje-linten1 en
Vlaggen van verschillmde kleur en vorlm.
Op witte palm met oranje getooid, staan
flinke bloemenmanden met witte en roode en
oranje-bloemen. Aan beide einden der straat.
zoogenaamde „sluitstukken" heerlijk verlicht
met oranje-lampen.
Aan dm Oeesterweg .uaai bij het hotel de
Nachtegaal een inderdaad mooie poort, waar-
naast op een meter afstand aan weerszijden
nog weer aparte zuilen, die het Alkmaarsche
waprn dragen. Ook die van de poort zelve
zijn getooid met em wapen, terwijl alle zui
len tevens groote bloemstandaards zijn.
Oranjevlaggm sieren de poort, terwijl
groene guirlandes haar veihinden met de
naaststaande zuilm. Het geheel maakt met de
vetpotjesverlichting em aangenamm indruk.
Het Zevenfudzen ziet er, noewel de straat
slechts kort is, heel aardig uit met zijn guir
landes en vlaggetjes in de Alkmaarsche kleu
ren en zijn electrische lampen nfet oranjekap-
pen. Aan beide einden der straat is een sluit-
stuk aangebrocht, waarop vele bloemen een
mooi piaatsje vonden.
In dte Paternosterstraat is alleen het Stads-
ziekmhuis in em feestkleedje gestoken. 't Is
een eenvoudig kleed geworden, maar daar-
door juist zoo goed passend bij1 het geheel
Over de geheele breedte zijn bovm de ramen
guirlandes gespannen, terwijl de vensterban
ken zijn voorzien van bloembakken met veel
oran jebloemen m igroen.
De Koningsweg zal vanavond em nog
mooier aanblik leveren dan gisterm, omdat
aan de hoepels waarin een electrische lamp
met oranjekap, die op verschillmde punten
midden bovm de straat hangen, nog ballon3
zullen warden bevestigd, wat tusschen de
groene guirlandes zeker heel mooi zal zijn.
Bij de Doelenstraat staat em groote eere
poort met bloembakken en het Alkmaarsche
wapen, waarbij te lezen is: „Het Vaderlant
ghetrouwe, blijf ick tot in dm doof'. Aan de
poort aan het andere einde der straat is even-
eens het Alkmaarsche wapm aangebracht.
De Konlngsstraat sluit op waardige wijze
bij dm Koningsweg aan. Overal guirlandes,
langs de muren der huizen m kruislihgs oyer
de straat, terwijl in de snijpunfen mandje3
hangen met oranjebloemen.
Verschillmde electrische lampen, waarbo-
ve groote oranjekappen, aan welker beneden-
rand weer tal van kleinere lampjes hangen,
verspreidm em zee van licht. De sluitstukkm
aan beide einden der straat dragen oranje-
lichten, terwijl die aan de zijde der Peper-
straat nog een uiigesneden Alkmaarsch wa
pm voert.
De Pieterstraat is niet overdadig versierd,
slechts een eerepoort aan den ingang, maar
deze maakt het dan ook goed voor de heele
straat. Zij is de eenige waaraan wij' op onzen
rondgang door de stad het portret van de
Koningin zagen m bovendien is er een foto
van haar vader koning Willem III aan
bevestigd, waarom hem. kwistig guirlandes
met oranjebloemen zijn gehangen. Schitte-
rend is de verlichting, maar bovenal die van
de kroon, die bovm het portret van H. M.
staat, een verlichting, die doet denken aan
schiterende edelsteenen.
Het korte Peperstraatje had niet veel guir
landes noodig en daarom heeft mm er zeker
ook nog maar wat langs de muren gehangen,
getooid met oranje,' iete wat inderdaad goed
staat. Midden bovm de straat hangt em
mand bloemen.
Ter weerszijden van1 de straat groote
bloemstandaards in rood-wit-en blauw, maar
meest wit, waar bovm em groote witte mand
met roode bies met een groene plant erin.
Alles te zamen em mooi geheel.
Aan de Vlerstaten Is de versiering nu heel
anders en mooier dan bij de jubileum
feesten. Wei zijn de beide eerepoorten blijVen
staan, maar zij zijn geheel nieuw aangekleed
m in plaats van de huldebetooning hangt nu
in het midden tusschen groene nngen em
mand bloemien. Maar dte grootste verandering
vormen wel de vijif reuzen-bloemstandaards,
die vlak v66r het groote grasperk werden ge
plaatst en die gpvuld zijn met roode, witte en
oranjekleurige bloemen. Door strak gespan
nen guirlandes, waartusschen verschillmde
ringen en enkele bloemen, zijn deze stand-
aards onderling verbondm, terwijl zij van
uit de op de hoeken geplaatste weer door een
guirlande bevestigd zijn aan de dichtsbijzijn-
de eerepoort. Inderdaad em mooi geheel
Zoo heeft zich heel Alkmaar in een pas
send feestkleed gestoken en was de stad he-
rienmorgen gereed de vorstelijke familie te
toonen hoe zeer de koninklijke belangstelling
op dezen dag op prijs gesteld wordt.
De Reveille.
Half acht
Prachtig herfstweer. Er Is bijna geen
windje. Wel is de lucht wat bewolkt, maar
hier en daar vertoonen zich reeds eenige
blauwe plekjes, die al grooter en grooter
worden en een mooien dag beloven.
Als't zoo blijft dan slaagt de 350-jarige
herdenking van Alkmaar's ontzet uitstekend.
Drommen van menschen trekken naar de
Steenenbrug, aan welk punt de reveille een
aanvang neemt. Daar is het reeds zwart van
belangstellendeni voor dm opfodit van de ko
ninklijke marinekapel uit den Helder en de
circa 500 kinderen, welke laatste, voorzim van
oranjestrikken en sjerpm, em kleurrijke gtnoep
vormen
Dan begint de reveille.
De Marine-kapel (onder leiding van den
heer Jac. ter Hall) zet zich in beweging en
eenige oogenblikken klinkt daverend de mu-
ziek. De kinderen volgen m aldus neemt de
stoet den volgenden weg:
Steenenbrug, Langestraat, Koorstraat,
Laat, Ridderstraat, Zilverstraat, Emma
straat, Kennemerstraat, Heiloerbrug, Ritse-
voort, Oudegracht (N.Z.), Hofstraat, Laat,
Zoutstraal; Verdronkenoord (Z.Z.), Kraau-
buurt, Steenenbrug.
Voor het huis van den burgemeester aan
den Kennemerstraatweg werd halt gehouden.
Daar had een mannenkoor plaatsgenomen,
samengesteld uit leden van verschillende
vereenigingm hier ter stede. Tevens was
daarbij het Stedelijk Muziekkorps.
Nadat de deelnemers aan de reveille waren
aangekomen, voerden de zangers en de mu-
zikanten gezamenlijk uit het bekende werk
van Richard Hoi „Holland's Glorie".
De heer Joh. Brands dirigeerde. Het lied
klonk zeer mooi op in den vroegen morgen en
het werd dan ook onder ademlooze stilte aan-
gehoord en met dankbaar applaus beloond.
De traaitioneele tractatie van de school-
kinderen door dm burgemeester had thans
ook weer plaats en de tuin achter de burge-
meesterswoninn leende zich wederom uitste
kend voor dit doel. Dankbaar aanvaardden
de kinderen hun reep chocolade, de belooning
voor het zangnummer, dat zij onder leiding
van dm heer Ohlen hadden ten beste gegeven
na de uitvoering van „Hollands Glorie".
De optocht ging daama zijns weegs m
werd op de Steenenbrug ontbonden, nadat de
voorgeschreven straten waren gevolgd.
Carillon-bespeling.
De stadscarrillonnist deed' van19 tot-10 uur
de klokken van den ouden Waagtoren haar
feestliederen boven de versierde stad beieren
en heeft natuurlijk voor een bijzonder toepas-
selijk programma gezorgd.
Qodsdlenstoefening in de Oroote kerb.
Minister Dr. J. Th. de Visser, die in den
Briel de gedachtenisrede heeft gehouden, is
bereid gebleken ook den gedenkdag van Alk
maar's ontzet een bijzondere wijding te geven
door in de groote kerk een herdenkingsrede
uit te spreken.
Voor een groote belangstellende schare
heeft hij em historische uiteenzetting gege
ven, die tot een dankgebed voor Alkmaar's
ontzet en Nederlands vrijmaking is gewor
den.
Na bet gebed, d'alt Voorafgegaan wias door
het zingm van vaderlandsche liederm door
alle aanwezigm, zong het mannenkoor Or
pheus, onder leiding van dm heer Fred.
Roeske uit Amsterdam, het bekende en juist
nu zoo stemmingsvolle „Wilt heden nu tre-
den" van Valerius.
Nadat vervolgens de aanwezigm Psalm 77
het 7e vers hadden gezongen, feld Dr. De
Visiter de volgende gedachtenisrede:
Het is goed gevoeld, dat Gij Uwe feest-
viering met em kerkgang, em godsdiienstige
wijding wildet beginnen. Evenals voter ons
Koningmnefeest een dankdag, is thans em
diankstond op zijn plaats. En mooi valt bo
vendien de herdenking van Alkmaar's ontzet
voter 350 jaren, zoo terstond na ons gevier-
de Oranjefeest.
Toen Was er alom Mijdschap en weerklon-
ken de jubelzangen door geheel ons land. In
allerlei vonnen werd door jong en oud, door
arm en rijk uiting gegeven aan de lief de van
ons volk voor zijne Vorstin. Op dm 5m
September stroomden overal de kerken vol
om God te danken en te loven voor de zege-
ningen- die Hij over ons vadierland heeft uit-
gestort. In fen woord: het Nederlandsche
volk vierde zijn nationaal feest op waardige
wijze en wijdde voortdurmd zijne blijdte stem
ming met zijn' heerlijke Wilhehnus-psalm:
„Mijn schilt en de betrouwen, zijt Gij, 0 God,
mijn Heerl"
Maar nu komt, terwijl een ieder weer rus-
tig aan het werk is getogen en aan het werk
hoopt te blijven, Alkmaar ons nog eyen op-
roepen tot faerdmking van de schitterende
victorie, die hier vteter 350 jaren is behaald.
„Dat treft mooi" zoo zeide ik. Want „in 't
verleden ligt het heden", ,en al1 de stof tot
blijdschap en dankbaarheid, waarvan deze
weken getuigmis gaven, is door de eeuwen
saamvergaard.Maar die eeuwen hadden
ook in dit opzicht hare hoogtijen en daaron-
der behoort de heldenmoed, door de Alk-
maarders in 1573 getoond, ter wille van de
vrijheid en zelfstandigheid van het Neder-
landsche volk. Zonder deze hoogtijen had
den wij de onze niet kunnen vieren. Daarom
noopt ons de plicht der dankbaarheid reeds
tot herdenking.
Maar er is meer dat hiertoe dringt. WIJ
willen dat onze feestviering blijvmde vruch-
ten zal afwerpen. Zij mocbt en mag niet zijn
een suggestie, gevolgd door neerslag, ver-
flauwing, leegte. Het heeriijk, vlammmd
vuur moet brandend gehouden worden. Die-
per en dieper moet de vaderlandsliefde in
ons wortelen. Welnu, hiertoe bestaat geen
beter middel dan de toenemende waardeering
van de schatten, die ons lijdend en strijdmd,
godvreezend m biddend voorgeslacht, onder
Omnje's stoere leiding, ons in den schoot
heeft geworpen. Zulk een schat is Alkmaar's
victorie. En als ik nu ga pogen zijne juiste
waarde te bepalen, dan stoot mijn keel, met
klimmmde geestdrift, de vermaning tot
mijne landgmooten uit: „Bewaart -het pand,
dat U is toevertrouwd."
In den Briel was de Iont in het kruit ge-
stokm. Eerlang sloegen naar alle zijden de
vlammen uit. De Spaansche slavertboeim
werdm afgeschud; de vrijheidsbeweging
froeide aan met dm dag; een moed en vol-
arding werden tentoon gespteid, die nog na
eeuwen landgenoot m vreemde met eerbded'
vervullen. Maar de woede en de wraak van
den ijzeren hertog warm: ontzettmd. Ik
noem slechts de narnen van Zuiphen, Naar-
den m Haarlem, en nog vaart ons een ril
ling door de leden, als wij de klauwen der
dwingelandiji zien grijpen naar hun weerloo
ze prooi. Het is echter Alva era zijn zoon don
Frederik niet genoeg, strcfomen bloeds in
die stedm te hebben doen vloeien. De weg
moet ook naar het Noorderkwartier worden
gebaand. Want, zoo dat va-lt, is: de algemee
ne- opstand in zijn hartader getroffen. En
daarom moet Alkmaar, de sleutel van dat
Noorderkwartier, er aan gelooven.
Zelfs reiken Alva's plannen verder. Onge-
veer gelijktijdig wil hij de Zuiderzee van
Geuzen zuiveren door Bossu's vloot. Gelukt
dit, dan zijn Monnikendam, Hoom, Enkhui-
zen en Medemblik spoedig in zijn macht
en als dan Alkmaar valt, is in geheel Water-
land het verzet gebroken. De koning kan dan
tevreden zijn en hij zelf heeft de kans den
vorstelijke gunst geheel te h rwinnen, dien hij
ten deele heeft verbeurd
Ontzettend is het lot, dat alzoo Alkmaar
boven het hoofd hangt. Want alb bet waagt
weerstand te bieden, zal er, zoo het wordt in-
genomen, niemand worden gespaard. De
brief van Alva aan Filips is reeds weg,
waarin deze woorden staan: „Als ik Alk
maar bemachtig, ben ik besloten gem enkel
sche'psel te laten leven, voor elke keel zal het
mes getrokken zijn." Roomsch en onroomsch
zullen dus zijn slachtoffer zijn. En als men
de poorten voor Don Frederik's leger, op be-
dongen voorwaarden, ontsluit, wat zal er dan
gebeuren, waar Alva's stelregel luidt, dat
men aan ketters en rebelled geen woord be-
hoeft te houden? Naarden geeft het ant-
woord, waar Juliaan Romero zijn woord, als
edelman m krijgsbevelhebber brak, en in de
kerk de arme burgers liet vermoorden. Arrne
stad, die met haar 800 soldatm m 1300 bur
gers zich welhaast tegen de 16000 oud-ge-
diende troepen zal hebben te verdedigen!
Menschelijkerwijze is Uw ondergang nabij
en de zaak van den Prins verloren. Genius
van Holland's vrijheid omfloers U njet
rouwl
Maar wie zoo spreekt, kent ons martelaars-
volk, kent zijn godlsvrucht niet. Daar in
Alkmaar's raadzaal spreekt de kranige bur-
germeester van Teijlingen, als er geweifeld
wordt, het beslissende woord: „Ik wil bij den
Prins en de burgers leven en sterven." En
ook hier blijkt voor de zooveelste maal, dat
wanneer de Overheid pal staat en hare hooge
roeping volgt, aan mannenmoed onder de
burgerij niet te twijfelen valt Als een elec
trische schok werkt de standvastigheid van
het hoofd der gemeente op de bevolking. Alle
aarzeling wijkt. Men is algemeen bereid voor
de vrijheid in den dood te gaan. Op de wallen
staat straks zoo goed de deftige pensionaris
Nanning van Foreest als de ruwe bonk Dirk
Duyvel. Grijsaards .en kinderen, mannen en
vrouwen Snellen ter hulpe tegen den opdrin-
genden vijand. De visschers, uit de zeedorpen
herwaarts gevlodm, ontwikkelen even groote
kracht als de geoefende hoplieden. Die geen
vuurroer heeft, neemt zijn mes; wie geen
spies bezit, grijpt den dorschvlegel of de zeis.
Van oneenigheid is peen spoor te bekennen.
Allen gehoojrzamen trouw de bevelen van
ALRMAARSCHE