PAARDENMARKT
De Lange De Moraaz.
te Alkmaar,
GBOOTE
•p Woensdag 31 October a.s.
GYMNASIUM ALKMAAR.
Sollicitanten worden opgeroepen naar de
betrekking van:
TIJDELIJK LEERAAR(ES)
in het Nederlandsch aan het Gymnasium, met
togang van 15 Nov. a s.
Somdtaties' (op zegel) in te zenden uiter-
lijk 27 October a.s. aan het Curatorium
(adres Mr: P. A. Offers, Oudegradht.)
BURGEMEESTER en WETHOUDERS
van ALKMAAR, roepen op sollicitanten
naar de betrekking van:
TIJDELIJK ONDERWIJZERES
in de nuttige handwerken aan de 2e Gemeen-
teschool, uiterllj'k tot 1 Juli 1924
Sollidtatie in te zenden aan het Gemeente-
bestuur v66r 23 October 1923.
eens, dat het, van algemeen maatschappelijk
oogpunt bezien, een geluk zou mogen worden
geuoemd, indien door maatregelen, door een
werkgever getroffen, verkregen werd, dat ou
de werknemers bij het aanbreken van hun
rusttijd zich finandeel kunnen redden.
Indien voorts een werkgever er voor zorgt,
dat bij een vroegtijdig sterven van een werk-
nemer diens weduwe niet onverborgd achter-
blijft, dan zal ieder zulk een werkgever wel
noemen: een menschlievend patroon, en er-
kennen, dat hij, van maatschappelijk stand-
punt uit bezien, een goede daad verricht.
Het zou voor de hand liggen, dat de Staat,
door het maken van wettelijke bepalingen, het
doen van zulke goede daden vergemakkelijkte,
zelfs bevorderde. Zulks zou aanbeveling ver-
dienen, niet alleen omdat het bevorderen van
goede daden, het veredelen der menschlijke
kanakters, een groot algemeen staatsbelang
is, doCh ook uit zuiver materialistische over-
wegingen. Immers, hoe geringer het aantal
armlastigen is, des te minder zullen de „kos-
ten van armenzorg" bedragen.
Doet de Staat nu dit voor de hand liggen
de?
Uit het ondervolgendie zult u bemerken, dat
de thans geldende bepalingen precies het te*
genovergestelde te weeg brengen.
In het jaar 1921 stierf A, die lange jaren
bij eenzelfden werkgever in dienst was ge-
weest. De weduwe van.1 A bleef oribemiddeld
achter. De werkgever schreei aan die wedu
we, dat hij, waar A hem vele jaren zoo trouw
had gedind, besloten had haar elkfl drie
maanden 300* te zullen uitkeeren, voor
het eerst op 31 Mei 1921 voor de maanden
Mei, Juni en Juli van dat jaar.
Eenm ooie daad van dien werkgever. Een
pak va het hart der bedroefde weduwe.
Twee jaren gaan voorbij en plotseling ver-
sdhijnt de fiscus tear tooneele. Hij is te weten
gekomen vermoedelijk uit de aangifte voor
de inkomsfenbelasting dat de weduwe van
A. per jaar f 1200.— toelage heeft ontvan-
fen van A's vroegeren werkgever. Er heeft
us „een schenHng" plaats gevonden. Van
een schenktog is „recht" (belasting) ver-
6chuldigd.
De ibctrokkenrijksambtenaar schrijft 23
Mei 1923 aan den werkgever en verzoekt hem
aangifte te doen van de bedragen door hem
onverplicht uitgekeerd aan de weduwe.
Deze meldt per brief 5 Juni 1923, faoeevel
de uitkeeringen hebben bedragen.
6 Juni1 1923 antwoordt de ambtenaar, dat
er een aangifte moet worden ingediend vol-
doende aan de eischen der wet, er aan toe-
voegende: i
„Missdhien bestaan er termen om aan Ha
re Majestedt krijtschelding van het verschul-
igded recht te vragen, naar art. 82 no. 3,
maar dat is een gratie, die eerst later aan de
orde komt."
13 Juni 1923 antwoordt de werkgever, dat
hij die uitkeering heeft gegeven als een ge-
volg van de belangrijke diensten door wijlen
den man bewezen; dat dergelijke uitkeeringen
mer zijn gedaan aan aohtergebleven wedu-
wen dat de verhouding van het personeel tot
de zaak hem tot uitkeeringen verpjliobt dat
hij daarom meent niet tot aangifte .verplichi
te zijn.
Mocht zoo schrijft hij den ambtenaar
u onze opvatttogen niet deelen, dan gelteve
u het geval aan het Hoofcdbestuur der Regis-
trade te onderwerpen.
Nu wordt de ambtenaar krasser In zijn op-
treden. Hij schrijft 15 Augustus 1923, den
laatsten brief te beschouwen als een weige-
ring tot het doen der aangifte, om dan te la-
ten volgen:
„Dientengevolge wordt in den loop van de-
ze week een dwangschrift aan u beteekent tot
betaling van /5000.—behoudens vermeer-
dering of vermindering volgens latere rege-
ling".
De schrik slaat den humanen werkgever
om het hart. Hij schenkt in 2 jaren tijds aan
een weduwe, om haar het leven wat te ver-
lichten /2400.-— en zal nu moeten betalen
5000.aan den Staat!
30 Augustus 1923 dient hij de aangifte in
en stuurt 3 September 1923 aan Hare Majes-
teit het in art. 82 sub 3 bedoelde verzoek om
kwijtschelding.
Hij leeft nu in afwachtmg
En wat zal het lot der weduwe zijn?
Zal de werkgever doorgaan met jaarlijks
1200.aan de weduwe uit te keeren, met
de vrees voor oogen dat de fiscus hem na twee
jaren weer aangrijpt?
Hij denkt er niet over. Hij is verontwaar-
digd over zulk eene wetgeving en heeft aan
de weduwe geschreven, dat hij voortaan die
uitkeeringen niet meer zal doen. Voorts zal
hij zich wel wachten bij sterfgevallen onder
zijn groot personeel ooit weer zijn goede hart
te laten spreken, nu hij1 heeft ervaren op wel
ke wijze de Staat van zulke menschlievende
en maatschappelijk toe te juichen daden
wenscht te profiteeren.
Zijn zulke wettelijke bepalingen in het be-
lang van den Staat? Moeten zij niet zoo snel
mogelijk verdwijnen? Welk Kamerlid neemt
daartoe het initiatief? Het grootste deel van
het Nederlandsche volk zal meer gebaat zijn
door het verdwijnen van zulke averechtsche
wettelijke bepalingen, dan door allerlei poli
tick veharrewar.
Voor een belangstellend Kamerlid stei Ik
gaame het op deze zaak betrekking hebbend
dossier besehikbaar.
Er zijn andere vooxbeelden te geven, waar-
uit blijkt, hoe hard en on-sodaal die wettelijke
bepalingen omtrent het „schcnkiugsrecht"
zijn. Ik stel mij voor die voor en na te publi-
ceeren. Mochten er lezer van ,,Het Kompas"
zijn, die mij zouden willen melaen welke erva-
ringen zij hebben opgedaam en mij de daarop
betrekking hebbencle gegevens willen toe-
zeden, dan zal ik daarvoor dankbaar zijn.
Mocht iemand vooraemens zijn „een goede
daad" in den geest van de hier geschetste te
verrichten, doch huiverig zijn voor een moge
lijk optreden van den fiscus, dan ben ik gaar-
ne bereid naar mijn beste weten van advies
dienen. Soms zal het mogelijk zijn door het
kiezen van 'n anderen vorm natuurlijk vol-
komen op de wet steunende minder hard
door den fiscus te worden aangepakt dan in
het Wer weergegeven geval is geschiied.
OP „HUIZE DOOW.
Men meldt aan het HbM.Gisteravond
werd de echtgenoote van den ex-Keizer weer
op ,,Huize Doom" terugverwacht en Woensr
dag zal de Kroonprins weer komen. n
TARIEE VOOR POSTWISSELS.
Het Verbond van Ned'erl. F abrigan'ten-Ver-
eenigingen heeft zich tot den minister van
Waterstaat gewend met het verzoek een alge
meen v fcents tarief voor bkunenlandsche
postwissels in te voeren' gedurende den tijld,
dat de slutting van den post-cheque- en giro-
dienst voortduurt.
Het verzoek is schriftelijk gemotiveerd
AT SCHE IDS AUD IE NT IE INDISGHE
PRIN9EN.
De priusein van Sdo en van Djocjakarta,
die den 20st)en dezer ons land zullen veilar
ten om eenigen tijd dtiama naar Indie terug
tie keeren, en1 de sultmi van- Bodloengan, die
nog eenigen tijd hier te lande bl'ijft, doich
wiens terugkeer naar Indie ook op handlen is,
zullen a.s. Woensdag cp Het Loo door de
Koningin in afscheidsaudientie worden ont-
vangen.
Bij1 die gelegenlieid zal dd Koningin teiyens
ontvangen Pangeran Ario Djatikoesimo
(broer van den Prins van Soilo), die onlangs
is benoemid tot luittenant der cavalerie bij het
Nederl andsch- Indische leger. Deze vertrekt
met zijn broer naar Indie, om zijn bestemimiing
te votgen.
De aan de Indlsdhe prinsen en aan' den
sultan van Boeloeng^n toegeyoegde heeren
Oudemans en Ziedc zullen bij de afscheids-
audieniien tegenwoordig zijn; voider ook de
minister van staat) de faeer Idenburg, oud-
gouverneur-genoraal van' Nederl'.-Indlig.
JUiB'ILEIUM M'EVROLJW E. DE BOER-
VAN RIJK.
Een sitampvolle schoutoburgzaal heeft Za-
terdiagavoed te Haarlem' mevrouw De Boer-
Van Rijk ter 'gelegenheid van haar goiiden
jubileum gehnldigd. Vfertoond werd1 De Woe-
keraarster, van A. 'Defreane.
DUFTSCH BANKPAPI'ER BIJ HET
PO'ND.
Te G'lanerbru'g Ikocht een torrentooopman 9
pond bahkpapier van 20 tot 500 Mark voor
den prijs van 9 cent.
GEVANGENrS OPGEHEVEN.
De gevangen'is voor vrouwen te Tie!1 is op-
geheven.
DE VDOO'TWET.
De leden der Tweode Kamier de heeren
Dresselhuys en Boon hebben de volgende
amendementen op het Vlootwet-ontwerp inge
diend:
lo. In den aanhef van art. 1 wordt gelfezen,
in plaats van „het tijdperic van zes jaren":
,Jhet iajdperk van twaal! jaren".
Dit amendement strebt om te dloen vaststel-
lten, dat in het bjdperk van ittwaalf jaren inr
derdiaadl voor aambouw, ondierhioud' en ver-
nieuwimg van materieel geen andere golden
dan die, welka het vlootfonds thans ter be-
schiiking stelit, zullen worden aangeiwend.
2o. Artikel 14 woadt gelezen als volgt:
„Werfcen ten behoeve van de mariitieme ver-
dedging van Nederl .-Indie. Ten behoeve van
de marttieme verdiedigiing van1 Nederl. Indie
zal Soerahaja als steunpunit wordten inge>-
xich.t".
Dit amendement wordit als vo>lgt itoegelicht:
'Indien het vlootplan 'beperkt bHijfit tot dien
opzet, voor de eerste zes jaren aangageven,
schijnt de op'zet van de in het ontwenp omi-
schreven werkon onevenwiichitig groot, en zou
met een (basis zijn to volstaan. Voor een b>
scheiden verdedHiging van' Tandjong Priok als
zeitidi van de xogeering zoudisn daamevens
dian 'gelden kunnen worden uitgetrokken.
Bij: aanneming van het amendiamient zullen
verschilfende andere artikelen in het licht
daarvan wijziging moeten ondergaan.
ALWEER EEN!
De giftgas-wolk van corruptie zweeft dik-
ker en benauwemder over Indie en dreigt te
verstikken wat daar nog aan edel en waardig
leven' bloeit.
Zoo lazen we dezer dagen to de Nieuwe
Soer. Courant. En nu is het die Indische Ct.
(W.-J.-editie), die weer weet mede te deelen,
dat een commies van den burgerlij ken ge-
neeskundigen dienst, reedis 26 jaren in deze
betrekking gediend hebbende, in preventieve
hechtenls werd gesteld! wegens fraude. Hij
bekende volledig ongeveer tienduizend gulden
te hebben verduisterd1 door middel van ver-
valsching van de boeken, waarmedie hjj aan'
het etode van het vorig jaar begon.
Nader wordt daaromtrent vernomen:
De commies in kwestie, een zekere beer P.,
staat bekend als een Insulinde-voorman, ge-
noot een bezoldiging van 450 per maand,
bezat twee auto's em verduisterde 6000,
door dat bedrag, door hem bij1 de Factorij
van de Nederl. Handel Maatschappij ge-
ind, niet in's lands kas te storten.
Bij nader onderzoek is gebleken, dat P.
valschheid to geschrifte pleegde door het op-
brengen van valsche posten betreffendte kan-
toor&hoeften, waarvoor hij maandelijks over
ongeveer 1000 beschikte.
P. heeft dit bekend1. Het op deze wijze ver
duisterde bedrag steeg tot 10.000. P. is
niet gearresteerd. Hij is een1 van een drietal
oude commiezen op het hoofdbureau van den'
B.G.D., die volgens de drculaire van den
landvoogd reeds lang geleden behoorden te
zijn gepensionneerd, hetgeea niet geschiedde,
omdat alle drie een encyclopaedische kennis
bezitten omtrent verschillenda oudle stukken.
P. werd feitelijk nooit gecontroleerd.
VICE-PRESIDENT RAAD VAN INDIS.
Het Bat. Nieuwsblad meldt, dat.het lid van
den Raad van Iidie, de heer W. Frijling, dezer
dagen benoemd zal worden tot vice-ipresidient
van den Raad van Iidie.
DE SALARISVERMINDER1NO.
Naar wij vememen, zegt de Telg., heeft het
wcb-ontwerp ,betreSaide salarisvermindering
der ambtenaren, den Raad van State reeds
verlaten en is de indiening bij de Tweedie Ka-
mer deze week te wachten.
VERVALSCHING RIJKSMERK.
Dezer dagen heeft de Rijks Zuivel Inspec-
tie te Roozendaal een zendtog Goudschekaas
in beslag genomen, afkomstig uit Bodegra-
ven, welke zou worden uitgevoerd per group-
gadedienst. E>e inbeslagname geschiedde op
vermoeden, dat de kaas wederrechtelijk van
het Rijkskaasmerk was voorzien.
EEN GEMEENTE IN MOE'ILIJKHE'DE'N
Tot op heden heeft het personeel der Lagere
Scholen te IJsselstein nog geen salaris over
September ontvangen. De oorzaak van dezen
voor de betrokkenen zeer onaangenamen toe-
stand is, dait de gemeente gebrek aan kasgeld
heeft, doohdat de driemaandielijksche rlijlkisuiif-
keering op zidh laat wachten.
DE GIRO'DIENST.
Naar de Telg. uit betrouwbaie bron vea>
neemit, bebben1 de plannen van die reorganisar
toren van den omtxeddenden postchfeque- en
girodienst vasteren vorra aangenomien.
In grove trekken moeten deze plannen neer-
komen op hat in het leven roepen van een1 go-
bee! nieuwen Postcheque- en girodienst. Deze
insMling zou dan volgens het cenlthalisaitie-
systeem ingericht moeten worden.
De zaken van den ouden dienst zullen zoo
spoedig mogelijk afgewikkeld worden, zoodat
alle 'belanghebbenden verder zoo mini moge
lijk schade zullen behoeven' te lijden. Zoodra
een rekeninghouder het bedrag van zijn to-
goed ontvangen heeft, worrit zijn rekening bij
den ouden dienst 'geamuleeiri. Indian de be-
tlrokkene dit wensdit, fcan hij1 daama een re
kening op den nieuwen dienst laten loopen.
In verband hiermede worrit uitdrukkelijk op-
gemerkt, dat deze nieuwe postcheque- en giro
dienst niets uitstaande heeft me den nu stop-
gezettlen dienst, die door de oentraliisaitie zoo
jammerlijk fiasco heeft geleden.
Verder moet het in de bedoeling liggen, ver-
schillende ambtenaren, wier ondeskundigheid
zich den laatsten tijd zoo treffend heeft ge-
demonstreeid, niet in hun functie te contlinu-
eeren.
DE HOTELDIEFSTAL TE
AMSTERDAM.
Het politieonderzouk heeft uitgewezen, dat
de zoon van den eigenaar van het hotel „De
oude Graafgeen medeplichitige he^ft gehad.
Natuurlijk'had de politie na den diefstail
reeds argwaan tegen hem, maar bewijizen war
ren ier niet.
Het toeval wilde, dat een familiieUd van
den jonigeman hem in Delft zag lloopen. Daar
Haatstgenoamde er goed gdkleed totzag 'in
tegenstelling met vroeger vertrouwde helt
familielid het geval niet en begaf zich naar
den Delftschen commissaris. 'Deze, die dit be-
richt in de krant had gelezen, stuurde oogen-
blifckelijk een recherdieur naar het cafe,
waarin men den dader had zien zitten. De
rechercheur liep hem tegen het lijf toen- hij1
het cafe vertiet. Op de vraag, wte (hij _was,
gaf de verd'adhte den naam op van het fami
lielid in Delft, alsmede diens adlres.
De rechercheur nam, daar het adres klop-
te, hiertmede genoegen en ging weer terug.
De coimmiissaris vertrouwde het gevall niet en
Idet de ui'tgangen van Delft afzebten. In den
derrien auto, die de sitad in de rtchiting van
Den Haag verliet, bevond zich den dader. Fij
weiri1 aangehouden en in bewaring gesteld.
Naar wij tevens vememen, zegt de Telg.,
heeft hij bekend op 25Januari een heer, die
hij naar zijn kamer ;geleidde, (beroofd te heb
ben1. De beide vorige hcteldiefstallcn, waarvae
men hem eveneens veirienkt, worrien door hem
omfckmd.
DE BOUW VAN HET LEIDSGHE
ZIEKENHUIS.
Op last van de justitie wordt de laatste
dagen door de poltie te Ieiden in samenwer-
ki'ng met de Haagsche recherche wederom een
onderzoek ingesteld naar de malversaties bij
den Bouw van het Academisch ziekenhuia
Verschillende personen zijn reedis in ver-
koor genomen.
BRANDENl
Te Oss is Zondagavond de groote boer-
derij van A. C. aan len weg naar naar Berg-
hem geheel afgebrand. Het vee werd, evenials
een groot deel van den inboedel, gered- Altes
was verzekerd'
Te Musselkanaal is Zond'ag de nieuwe
woning van H. P. geheel afgebrand. De be-
"/oners waren afwezig,
Te Hijkersmilde (Dr) is Zondag de wo
ning van R. K. geheel afgebrand. De oorzaak
o onbekend
KORTE BERiafTEN.
Uitgifte van Nederl. schatkistpromessen
cn 4 pet schatkistbiljetten tat een totaal be
drag van f 100 millioen.
ProTineiaal Nienws
UIT BERGEN.
Maandagmiddag had op huiac „Kranen-
burgh" allirer de aanbieding plaats :aan Me
vrouw M. van Reenen—Vbler., van het Hul'i-
deblijk der Berger vrouwen. Het dames-comi-
te, hetwelk met de uitvoering was belast, had
geen gemakkelijke taak iets te vin:den' in den
geest van at degenen, die behoiefte haddien ge-
voeld Mevrouw van Reenen een blijvend aan-
denken te schenken voor hetgeen zij' gedurenh
de de afgeloopen jaren tijdens het Burgemees-
terschap van haar echtgenoot den heer J. van
Reenen voor Bergen en zijne ingezetenen had
gedaan. Het coalite is er ten slotte in ge-
ilaagd een' goede keuze te doen naar den
zin, zoowel van die schenkstetra als van de
gehuldigde.
Biji de aanbieding van een dloor'den beelri-
houwer Tjipke Vissei" fraai bewerkte pla-
quetiie voorstelllenide de beeidenaar van den
heer J. van Reenen, gevat an een door den
beeldhouwer ontiworpen en. in een van ediel
houtlsoorten uitgevoerde lijst. waanin 'de wai-
pens van Bergen en van de famiilie Van
Reenen gesneaen en1 dd woordlen waren aan-
febracht,,Aangeboden aan mevrouw M. van
teenen—Vrilter van de Berger Burgeressen,
16 Aprill 1923", hield mevrouw Oldenburg^—
Fraaijman namens bet comiite de volgende
toespraak
Mevrouw van Reenen,
Hot 'is nfij! vergund met de dames van belt
oomiite U uit naam van alle Berger vrouwen,
dit hrildebltjfc te mogen' aanbiedem, als een
kleto' bewijs van dankbaarheid voor al de
haxtelijkheid en het goede rial wij van U
miachten ondervinden, 'ril1 de jaren, dat U als
Burgemeestersvrouwe in ons miidiaien zijt 'ge-
weest. Het zou onmogelijk wezen alles op te
noemen wait Gij voor ons Bergenaren al die
jaren hebt gedaan. Toich' will ik hierbij even
aanroeren het jaartijksdie Kerstfeest, waar
G'ij" telkens honderden 'kindeien met hun
ouders gelukkig maakte, het steuncomite, eft
voonat daarhij niet te vergetien de Ontrale
Keuken, waar U in alles de leidende persioon
•was. En 'dan, hoevele vrouwen' hebben van
U bijzondere hulp en troost mogen onder
vinden in zekere omstandigheden van hun
leven. Als blijk dan van ons aller dankbaair-
hieid bieden wiji U dit geschenfc aan".
Mevrouw van Reenen, lichtelijk onfnoend,
zeide hiet aanden'ken1 zeer op prijs te_ stdlen,
en dat zij, hoewel haar op dit oogenblik woor-
den te kort schoten, 't Veinige wat zij had kun
nen doen, had' gedaan uit liefdle voor Bergien
en de 'bewoners. Zij zou gaame aan het ver-
langen van het dames-'Comiite tegemoet 'ko
men en binnen' kort alle Bergenaren op een
nader. bekend te miaken wijze, in_ de gelegen
heid stellen het I Iuldeblijk te bezichtigen.
'Hiema werd thee geser/eerd en bleven de
dames nog eenigen tijd verwij'en.
T^i«fi:ra?PTnpn van
BENDEMING.
ZWOLLE, 16 Oct. De heer Jhr. Mr. C.
Quarles van Uffoirii. hoofdcommiies chef
van de tweede afdeeling van1 de Griffie te
Zwollle, is hedenmorgen met 34 itegien 3
stemmen benoemd tat Griffier van de Star
ten van Utrecht
H'ET PET IT IGNNE ME NT TEG EN DE
vlootwet.
's-GiRAVENIHAGE, 16 October. Heden-
middag, vlak voor den aanvang van de
Tweede Kamerziiting is het petittannemiant
van de S. D. A. P. en het N. V. V. tegen
de Vlootwetaan de Tweede Kamiervvoorzitr
ter aangeboden. Daartoe trok een sitoet van
een paar duizmd perso-nen w.O'. onderschei^
dene vooraanstaande Kamerleden en voor-
aanstaandie personen van het verb'ond van
het volksgebouw aan die Prinsengracht naar
het Binneniiof.
In de stoet reed een grooten wagen', om-
hangen met doek waarop venmeld was het
aantoll hamdteekeningen op het pefcitii nner
ment verkregen. Op den bok had plants ge
nomen een persoon met een noode vlag,
dragende het geschrift„Op voor ootwape-
ning". Op sonmatie der politie werd de
Vlag togetro'kken maar later op het Bui-
tenhof weer ontplooid waarop de politie de
vlag in beslag toam. Het Binnenhof wertd
door bereddn' politie afgezet, zoodat de ina-
mi'festantan op het Buitenhof bleven. Alleen
een een deputatlie waarbij1 de heeren Troel-
stra en Schaper werdien tet 'het Kamerge!-
bouw foegelaten.
De heer Schaper bood aan den 'Kamer-
voorzibter Koolen het adres aan' met een
toespraak waarin hij1 er op wees dat
1.132.228 handteekeningen in 30 dagen
zijn verzameld en deze overweldigende
uiliipg van den vollfcswil is eenig in de ge-
schieden'is van ons land. Spreker uitte de
hoop dat de Staten-Generiaal en in't bij1-
zooder de Tweerie Kamer met den inhoud
van het adhes emstig rekeni'ng zullen Wil
len houden. Op't puitenhof 'teruggekeerri
sprafc de heer Schaper de volksmieniigte nog
toe. De betooging had een kalmi verloop.
DE HUNDERTSCHAFTEN IN SAKSEN.
BERLIJN, 16 Oct. De Saksische regee-
ring heeft geprotesteerd tegen de ophef-
fing van de proletarische Hundertschaften
De organisaties wedgeren zich te ontbin-
den.
NIEUWE STAPPEN VAN DUITSCH-
L'AND?
PARIJS, 15 Oct. De Duitsche zaakge-
lastigde te Parijs heeft instructies ontvan
gen voor een nieuw onderhoud met Poin-
cate betreffende de Ruhrkwestie en het
Sch adevergoedingsvraagstuk.
Het staat nog niet vast, wanneer het on
derhoud zal plaats hebben.
Stadsmienws
PLECHTIGE OVERDR'ACHT VAN
DE NIEUWE OMRASTER'ING EN HET
LI IKENHUIS OP DE NED ISRAeLIE-
TISCHE BEGRAAFPLAATS.
Hedenmorger te 10.30 had1 in het nieuwe
"ikenbuis van de Ned Israelitische gemeente
v/- .rerweg plechtige overdracht
piaats van cte nieuwe omrastering en het lij-
kenhuia.
Deze afrastering, een ijzeren hek tusschea
betonpalen ter hoogte van mim 3 M., was,
met het oog op het voetbalveld op de Krocht
meer dan noodzakelijk. Men heeft dit destijds
uitvberig kunnen lezen in de betreffende bij-
lage van B. en W. tot den Raad.
Het hek, ontworpen door de heeren Legult
en Margadant, maakt een soliellen indruk, ter-
wiji het lij:kenhuis, tevens wachtkamer, met
een afmeting van 6 X 6 M-, door zijn eenvour
dige lijncn, een ontwerp van den heer Leguit,
bijzonder goed geslaagd kan worden ge-
noemd. In de steenen vloer is een figuur aan-
gebracht, voorstellende de zegelring van Ko-
ning Salomo, het symbool van' vroomheid, eer-
•lijkheid en trouw.
Verschillende leden van de Joodsche ge
meente waren hedenmorgen to het gebouw-
tie aanwezig om de overdracht bij te wonen.
Onder de aanwezigen merktcu wij, ook op den
heer Onderwijzer, Opperrabijn te A'dam,
de Burgemeester, Wetivouder Thomsen, Mr,
A. Prins, uit Amsterdam, de hr. Leguit en de
heer Hock, •Directeui' van Gemeentepianlsoe-
nen.
De heer E. W. Vet noemde het als lid van
het kerkbestuur een' aangename en1 eervolle
taak, de bijzondere en plechtige bijeemkomst te
openen. Namens kerkeraad en gemctnteleden
braclrt spr. dank en hulde aan den voorzitter
den heer A. Englander, voor^diens initiatief
en het daarstellen van het nieuwe lijkenhuis
cn het nieuwe ijzeren hek. De moeite en opof-
feringen, door hem getroost, waren velen. Met
volharding en groote wilskracht trotseerde
hij ze echter alien. Dank bracht spr. voorts
aan B. en- W. en de raadsieden voor de be-
toonde medewerking.
Tevens bracht spr. dank aan alien, zoowel
hier als elders, geloofsgenooten en niet-ge-
loofsgenooten, voor hun offers op dit altaar
gcbracht.
Ten slotte dankte spr de propaganda-corn-
missie voor het tozamelen van de gelden. Na
mens kerkeraad1 en gemeenteleden aanvaardde
spreker met innige dankbaarheid het nieuwe
gebouw en de nieuwe afscheiding, daar-
bij den dierbaren heiligen grond, waar
de dierbaren dooden zoo zacht rusten, ten
zeerste bij het sstadsbestuur aanbevelende.
De heer ,S. W. Vet achtte zich als voorzitter
van de Israelitische Begrafeni&vereeniging
verplicht, op dezen doodenakker, waar de
drerbare afgestorvenen zijn voorgegaan, welke
plaats op het moment 'n plaats voor vreugde'
tranen was woorden van dank tot den heer
Englander te brengen. Spr. verheugde zich er
over, dat de heer Englander zijn moeilijk
werk,thans bekroond ziet en dankte eveneens
den burgemeester en't gemeentebestuur voot
de to deze betoonde medewerking.
Spr. eindigde met den wensc'n, d'at het den
voorzitter gegeven mocht zijn nog veel nut te
stichten en dat de stad onder leiding van den
burgemeester, die hij nog vele jaren voor Alk
maar hoopte te behouden, rnoge groeien en
bloeien.
De heer L. Trijbetz schetste hiema de groo-'
te energie door den heer Englander voor de
totsiandkoming van het nieuwe lijkenhuis en
de afscheiding ontwikkeld. Spr stond stil
bij den onhoudbaren toestand van voorheen.
Spr., die ook wel eens den heer Englander had
bestreden, men moet dit doen als men cigen
gedachtengang wil doorzetten, waarrieerde
ren voile wat de heer Englander in deze deed.
Het verheugde hem den heer Englander de
spontane hulde van de Joodsche gemeente in
den vorm van een in den rnuur aangebrachte
gedenkplaat te 'kunnen aambieden.
Onze en uwe ktod'eren en ktorikinderen
kunnen van deze plaat vememen, dat deze
stichting uw werk is geweest, zeide spreker.
Spreker onthulde hierop de gedenkplaat,
lie het volgende opschrift bevatte:
„Gedenkplaat, aangeboden door de leden
dezer gemeente aan den WelEd. Heer A.
Englander, voorzitter der gemeente, ir't
dankbaarheid voor zijh mooien arbeid iot
het stichten van dit gebouw en de omraste
ring der begraafplaats verricht
De opperrabbijn ving aan met het woord:
„Zwijgen wij tegenover de eeuwigheid) en
vertrouwt Hem", aan het psalmboek ontleend.
Dit woord, aldus spreker, geeft de stem
ming weer die zich van ons meester maakt,
wanneer wij to droeve levensomstandigheden
deze doodenakker betreden. Duizenden ge-
dachtn doorstormen dan 's menschcn hart.
Bi titer leed .en onpeilbare smart maakt zich
dikwijls van hem meester, die zijin naaste be-
trekkingen van zijn zijide ziet gerukt om ze
aan den schoot der aarde toe te vertrouwen.
Zwijgen wij dan tegenover den Eeuwigen,
evenals Aaron gezwegen heeft in de vreeselijk-
ste oogenb'likken, toen hem de beide eerstge-
boren zoons werden ontrukt. Geen stroom van
klachten. Hij zweeg. D'iep was zijn hart ge-
wond. De hoop zijner vaderen, dat eens zijn
kindcren mochten zijn zijn opvolgers to het
priesterambt, was hem on'trukt, maar hij be-
greep, dat hij zich moest onderwerpen aan het
wijs besluit door de Godheiri genomen. Be-
greep, dat het hem, zwakke sterveling, niet
geoorloofd was te jammeren en te- kilagen als
protest tegenover wat het Goddelijk bestuur
tegenover hem besloten had.
Hij bleef vertrouwen op God, die hem on
der alle omstandigheden tot hulp en steun
tot geluk en zegen zou strekken.
Dat vertrouwen is volgens onze Joodsche
Iiteratuur voortgekomen uit 'n .heldere, wijze
kracht zooals ons nader worrit aangetoond,
Stof zijt g'ij en tot stof zult gij wederkeeren.
Zoo werd reeds in het scheppingsuur tot
Adam gezegd. Nietig en zwak en verganke-
lijk als stof keert gij weder tot de aarde.
Groot kan uw naam wezen „gij kunt geeerd
zijn en to hoog aanzien. Rijkdom en welvaart
kunnen U geschonken wezen maar wanneer
het stervensuur daar is, zijt 'ge naakt en
zwak en nietig en keert gij terug tot de stof.
Dat stof is het dat dienen zal als het altar
waarop de offers van God gebracht zullen
worden. Want het luidit in den Bijbel: een
altaar zult gij mij bouwen van aarde. Vol
gens die voorstelling, zoo leert men bij ons,
was de aarde van 't altaar van den tempei
van Israel genomen van een plek waar Adam
eens gerust heeft. en tot stof terug keerde. De
doodenakker wekt de grootste en edelste ge-
dachte in ons, brengt ons tot de gedachte
dat voor dit altaar offers moeten gebracht
worden, offers, die wij niettegenstaande alle
mogelijke te doorworstelen leed' hebben te
dragen, waardoor wij hooger steigen in wer-
kelijk geluk. Afstand doen' vaniwat ons aan-
