AlKmaarsche Gouraal
Uw Prijscouranten
Vergadering van den fiemeanteraad.
Laat ons
drukken.
N.V. Boek- en Handelsdrukkerij
v.ti. Herms, COSTER ZOON,
PHfILLBTQ'1.
De onzlohtbare hand.
Vooidam C 9, ALKhtAflR.
Yrjjdag 26 Iktober.
No. 252 1923
Honderd Vijf en Twintigste Jaargang.
In onsi raadsverslag staan abusievelijk de
laatste 15 regels van -de le kolom 2e pagina
en de eerste 28 regels van die 2e kolom van
dezelfde pagina onder het punt:, woning-
bouw Volkshuisvesting, men gelieve ze te 1-e-
zen onder bet voorstel: woningbouw „Roch-
dale".
Men gelieve de laatste alinea 2e kolom
2a pagina als volgt te lezen:
Mr. Kusters wil allereerst de geliuwde
georganiseerden helpen, maar om de on-ge-
huwde georganiseerden te laten voorgaan
boven gehuwde ongeorganiseerden vindit spr.
met de Alkmaarsche Courant, het hem be-
vriende blad, verkeerd. (Oelach.)
De beer Westerhof betoogde, dat de
debaaten weer den ouden braditen. De pers
d^acten weer den ouden raad braditen. De
pers zal dt ook weer opmerken. Spreker,
Jan de Zwijger genoemd, is nu weer in de
gelegenheidNonbetaalde copie te leveren.
Mi'- Lees berg Betalen ze met?
De heer Westerhof: Geen kwtestie
van. Ik moest de hfeeren maar eens een reke-
ning sturen. (Gelach..)
Dat de Raaa zijn streven om werk te ver-
schaffen steunt, vervolgde de heer Westerhof,
is hem een voldoening. De gevoerde critiek
gaat over onderdeelen. Slechts een kleine
minderheid' wil een lager loon. liij sprak
thaus namens het college.
De heer Sluis Heeft he# college u
moeten pverhalen
De heer Westerhof: Ja.
De heer ST u i s Dat zal wel. (Gelach).
De heer Westerhof betoogde, dat Mr.
Kusters een grief tegen hem had kunnen aan-
voeren, wanneer spr. het vorig jaar wetbou-
der was geweest De zaak; kwam toen door
de organisato van Mr. Kustero in den
raad.
Spr. is als wethouder nog in die wttte-
broodsweken en daarom is de opmerking van
Mr. Kusters onjuist, bm'dat reeds het
oudte college een brief aan de hoofden van de
takken van dienst deed uitgaaini -over uit ite voe-
ren werken. Spr. vond in ae portefeuille geen
antwoord en noodigde de hoofden uit binnen
een week te antwoorden. Spr. deed alles om
spoed te betrachten. -Er waren gegronde re-
d'enen waarom de hoofden niet eerder kon-
dlen antwoorden.
Tot spr. kan in deze geen verwijt "worden
gericht en hij zal dlit dlan ook niet aanvaar-
den. De commissie die zoei was dicpte s'pr.
weer op.
Spr. betwijfelde ook of diewerkverschaf
fing veel geld zal kosten. Spr. heef-t de wer
ken tejten uiittnekenentotaal 2016 weken ar-
beid voor 78 menschen een half jaar werk,
waarbij nog komt voor 10 man een half jaar,
zoodat 88 personen een half jaar arbeid zul
len hebben en zeker mogen meerdere voor
stel len verwacht worden.
De uitgaven vorderen een 50.000 en
daarin zit zeer veel productief werk.
Spr. is overtuigd dat het college zich tegen
meerder productief werk niet zal verzetten al
is er een grens omdat meerdere jaren zullen
volgen'.
A an de te bouwen woningen zullen1 zeker
150 menschen 1H jaar werk hebben.
De ombouw van het Wees-huis tot Land-
bouwhuis, de verandtering in de bestrating
van de Langestraat enz. gevec ook werkver-
ruiming.
Met de bedoeling van Mr. Kusters om
aparte s-taten van uitkeering aan'werkloozen
door het B. A. aan te leggen gaat spr. ac-
coord.
Werkloosheid! is verbonden aan deze sa-
menleving en waar ze ontstaat dierd gehol-
pen te worden. Absoluut is spr. 't met de hee-
ren Govets en Sietsm'a niet eens. Van een de-
mocraat als de heer Sietsma had spr. een der-
gelijk betoog niet verwacht. Wie werkver
schaffing als ondersteuning beschouwt moet
maar als vroeger kaaien laten kloppen, die
werkverschaffing willen wij niet. «Wij willen
-productieven arbeid verschaffen om, daanme-
de ook het cultureele belang te diemen.
Spr. verheugde zich er over dat Mr. Kus-
sters zich met een loon van 48 ct. kon ver-
eenigen. Spr. zou het ontactisch vinden zich
er tegen te verzetten om dit voorl'oopig vast
te stellen tot 1 Januari 1924.
Hoe meer men het gaat zien ala arbeid,
des te meer past de toiinderiloeslbg er minder
bij. Vooral voor hen die't loon naar de waar-
de van den arbeid willen zien.. Dat de stad
zou volloopen is een prachtig argument tegen
d'e ongeorganiseerden. De hoofden en de ver-
tegenwoordigers van de organisaties gingen
met het loon aocoord onder voorwaarde dat
het ging voor georganiseerden In dit sy
stem is voor paupers geen p-laats.
Mr. Kusters Ook 'in' mijix system
Door Douglas VatajJiiHB.
(Sdsrijvec De man mi dm Klampfmefy.
Ge^aciseertde vraMing vian W. E. P.
fkfedruk verhadon:)-
11)
„Een schbt op kouten afstand", mompeldie
Dtsm-onld, na een ibiliik op belt' gdlaat van1 den
doodle, „een zwaar automatisch- pistool, zou
ik deniken."
„Waarom zou u denkein van zwaar kaliber,
majoor?" vroeg Marigold! oplettend.
Ik heb aan hei front veel menschen ge-
zien, die gedood waren dioor een' sohot met
een revolver op kouten afstand1 en met geweer-
kogds", zei Desmond, „maar ik zag nooit
een- gezicht, dat zoo geschondfen was als dlit.
Eens biji een aanval heb ik een Du'itsicher te-
genOver rniji botweg neergesdhoten met xndjia
revolver, het gewlone regermodleil, en1 ik ihd>
later nog1 eenls naar hem gekekem. Maar hij
zag er met op deze manier uit. Het eenige ige-
vafl;, dat eenigszins hiermee kan vergdleken
worden, heb die gezien bij een' van' onze ser
geants, die op patrouille gedood werd door
een moffenoffteidr, die dfen kerefl zijn goweer
meu
tA: tied' Vi/ c s i e r h bDe kwesue is
ica' modiijk.
Spr. beschouwit een gxoot gezin -niiat als
een oneer, maar uit utiliteitsredenea moot
men met voor alios de groote gezinnen stel
len. Bij, werkverschaffing heeft men de groot-
ste ellende met de ongeorganiseerden.
De heer Ringers; Ala men al die
kiemc juoopiuidjes te werk stelt
De lieer Westerhof: Het is moeilijk
die uiteen te houden.
De heer Keijsper Dat kan gemakke-
lijk.
De heer Westerhof betwistte dit. De
gtorgantseerden zijn uitsluitend bona fide ar-
beiders en daarom moet men uit utHiteitsre-
deneu de georganiseerden te werk stellen.
- Spr. heelt ook principieele bezwaieu. Wie
zicli als arbeider niet tnuis voelt In de vak-
bewegmg lijkt spr. een voorweieidlijk wezen.
Men heeft nu bouden van' alle nciitingen.
Voor ieder wat wils. Wie uu nog geen keus
kan ma ken is moeilijk te voldoen. Voorzorg
vraagt belooning en het lid zijn van een vak-
bond is sparen. Die aan voorzorg doehi, heb
ben een groot maatschappelijk belang ter
hand genomen. Door hen gelijk met ongeor
ganiseerden te stellen pleegt men onrecht
Het verschil dat Mr. Kusters wil is niet vol-
doende. Spr. ging na wie de organsitie ver-
lieten. Veelal zij> die meend'en de parapluie
boven hun hoofd te kunnen houden'. oOk
door den invloed' van de vrouw gingen zij: er
uit. Wie alleen dien ouden tijd, met het B. A.
wil, moet maar zeggen: ook geen werkver
schaffing. Een Annbestuur, dat zoo'n lage
uitkeering geeft, dat men moet verkommeren,
begrijpt zijn taak niet. Spr. oordeclde de uit-
kceringeu van het B. A. ontstellend laag.
Dat spr. het eene jaar zus en het andere zoo
was, is voor spr. geen regel'.
Mr. S1 u i s Het zou wel kras zijn als
u het geregeld deed-.
De heer Westerhof: Inderdaad, ik
zou u niet willen na volgen. (Gelach).
Spr. wees er op, dat Liebknecht reeds ver-
klaarde, dat er oinstandighedeti xunnen zijn,
dat men van meening moet veranderen-. De
ervaring heeft spr. er toe gebracht uit uut-
tighaiidsoverwegiugen dat net zeer moeilijk
is met de ongeorganisieerdeil te arbciden. De
moeilijkheden zijh dlan voor de hooidtn Van
de takken van dienst. Men moet dat onder
de oogen zien. Spr. handhaafde namens de
meerrlcrheid van het college dan ook onver-
andcrd dit voorstel. Spr. wees Mr. Sluis er
nog op, dat zijn. regeering ook* juist er voor
is om eerst de georganiseerden uitgetrokke-
n-en te helpen.
Mr. K u s t e r e Uit financieele overwe-
ginigen.
De heer Westerhof begrijpt diit niet
van een regeering die met wil zijn een mate-
rialistische' en to-ch zich naar den mammon
richt. De al tp fdle uiteiisten hebben meestal
ongdij-k. Spr. ging de uitbeeringen' van de
werkloozenkassen na en- stelde in het liclit,
diat alle fondisen uitgeput raken, als al'e
wei'kloozeu uitgetrokkjen moeten worden.
Niet alilem allle- trekkcndien en ook niet air
leen alle uitgetrokkenen, maar de gulden midr
denweg.
Earst d© best© det arbeidsra, diiiii zeidle 'in
1917 ook Aalberise.
,Mr. K u s iti err s Diat ointkenit tech' nie-
ntand.
De heer Westerhof Als er grnoeg
productief werk was v-or alien, 'dan weiid d©
zaak anders, maar dlit zail moeilijk valien.
Spr. wijst met nadlruk op de mictieilijkhd
den om ook de ongeorganiseerden in' dienst te
stellen. De raad moet het ten slotte wetem,
maar er is geen contrOle. als biji d© vakbon-
d)au, die die kwade rilsicos moeten uitstooten
en dit uit zdfbehoud. De menschen in de bon-
den zijn menschen, waarmede de hoofden
van- taikheoi van diienst kunnen- werken.
Komende tot den heer Sietsma oordeeld©
spr. zijh stalling geen onderscheid te rnhken
tusschan georganiseerden en ongeorganiseer
den, al heel vreemd. Zeker was dit punt niet
in zijn partij aan de orde geweest. Vow spr,.
was dit zoo absurd, dat het er toe leiddie die
ongeOTganiseerden maar voor te laten gaan.
De-beer Sietsma had de georgani
seerden het eerst genoemd.
De heer Westerhof Dan is er een
hiaat in uw betoog, waarbij u geen onder
scheid wide maikan. U wild© de groote gezin
nen het eerst en dan- is het niet mo-gelijk de
georganiseerden het eerst. Om maar
30 uur tel. liaten werken, verwomdiert spr. ten
zeersta.
De heer Sietsma: to Punmerand is
het anders gedaan.
De heer Westerhof Inderdlaad.
Maar ik weet niet, da)t de Wijzen vain! het
Oosten uit Punmerand kwatnen (Gelach.)
Het is mogelijk, dat men dhar te veel wehk-
loozen had en absoluut onvoildoendb finanr
cien en dan moet men zob.
Hetgeen' de 'beer Sietsma voorstlalde, be-
neemt absoluult deni prikkel iom te gaan arbeir
den. Van 14 kan iemand nu eenmaal niet
Ieven en wij zijn juist bezig de anbeiders bij'
het airmibestuur vaind'aan te balen. Ook de ge-
meen'tekas heeft er belang bij dat die arbeb
vlak voor het gezicht hieid. Die sergeant zag
er wel lontzettend uit, maar..."
Hij schudde" het hoofd. Toen wenddte hij
zi'dh tot den detedtive „Laat me den revol
ver eens zien. Heeft-u het dirjg hier?"
Marigold kmikte onrtkennend1 en anltwoord1
de:
„Hij had1 het dihg niiet bh" zich, hij houdt
bij hoog en bij laag vol, dat hij niooiti een
revolver heeft gehad! Ik dtok, dat hij: hem
hier of daar weggesmeten heeft. En wij zul
len' het ding voor 'hem1 midefen vihdeni
Hij lacbtie vbiji grhnimiig en voegdle er teen
bij:
„Missdhien is u er op gesitdd de fcamer
van Miss Madkwayte te zien, mijnheer?"
„Is Miss 'Mackwayte diaar?" vroeg dte
chef.
„Ik heb gezorgdi, diat zij gauw hter van-
daan kwam" anitwoordde Marigold1, „het
heeft haar een vreesdijiken schok gegeyen, het
arme Hind, hoewdl ze haar getuigenis tech
flink en dhidelijk heeft afgdlegd vloor zoovar
zij diat kion, maar zij: kan niet veel zeggen. Zij
is nu bij vrienden hier in die burnt. De ddkter
heeft haar wait broom gegeven: en1 zegf, dht
zij rustig gdhoudten moet wordlen
„Wat heeft zij verteld?" ondervroeg de
chef verder.
„Zij kan wednig licht op de zaak werpen
oer» georgamseend zijn. Spr. zetee dit naoer
uineen en stelde vcoral het cultureele belang
op den voorgrond.
Spr. had den prikkel om andcr werk ie
zoeken wel onder' de oogen gezien. Spr.
had daarom de bepalittg gemaakt, dat het
loon niet hooger mag zijn dan 90 pet. van het
contractloon. Juist de ongeorganiseerden
hebben het hoogere loon gekregen door den
smjd van anderen. Dat is klaploopeu. Voor
uc gcuoeinde So pet. van het B. A- blijft geen
piiKxef oui andeien arbeid te zoekien. Dit is
spr.'s groote bezwaar tegen hetgeen de hee-
rea wulen. Van den heer Sietsma verwacht
spr. ammdementen of de verklaring dat hij
-er mede accoord gaat.- Met te zeggen diat hij
er is, kan hij niet volstaan.
Mr. Sluis: U weet nu wat u do«n kan.
Er worden wel lesjes uitgedeeld. (Gelach.)
De heer Westerhof wees gaame
iemand den weg en Mr. Sluis deed cut loch
zeker ook gaame. Spr. wilde ucrgens op
vooruit loopen, doch vertrouwde tea sterks.e,
dat de provinde bij een loon dat de prikkel
om ander werk te zoeken in houdt, steun
zal willea geven, ook al doet het Rijk dit
niet.
Ete, arbeid'ers stellen er een eer in te wer
ken voor loon. Voor hen is het vernederend
hun hand te moeten op-houden. Er zit steun
in, riiaar dit deel willen wij zoo klein moge-
lijik rnaken en in- deze bijlage wordt- ex em-
stig naar gestreefd productief werk tc geven.
Het loou dat voorgesteld wordt is niet la
ger dan volgens het raadsbesiuit van het vo
rig jaar. net Rijk wilde het toen niet en
daarvoor ging dte Raad terug. Nu kan de
Raad cchter het besluit van het vorig jaar ge-
stahd doen. Met alleen de georganiseerden te
werk te stellen sluitten wij; hermetisch u-it al
wat om de werkverschaffing van buiten naar
de stad komt. Spr. hoopte, dat de heer Bak
met zijn tusschenvoorstel om bet loon op' 45
cent te stellen, geen succes zal hebben. Het
voorstel is behaadeld in de commissie van
advies voor de werkverschaffing. De organi
saties hebben 50 cent gevraagd. Met 48 ct
kan mm de zekei'heid hebben, dat de organi
saties accoord zullen gaan. Voor de ar-
beidspr-statie is dit van veel beteekenis. De
toezegging om het met Januari nog eens na-
der te bekijken, moet het voor die meerderheid
gemakkelijik maken de, bijlage aan te nemen.
Mr. Leesberg verschildc in enkele pun-
ten met de meerderheid van het college. Spr.
had het voorbehoud gemaakt in verband met
een antwoord van Rijk en Provincie. Het
vorig college steld'e reeds tijd'ig de vragen,
maar antwoorden zijn niet ingekomen en ge-
wacht kan niet worden. Spr. meent, dat om
utuliteitsrcdenen de georganiseerden dc voor-
keur verdienen. Het is niet mogelijk alien te
werk te stellen. Het is omnogelijk om werk
voor een 200 menschen te vinden. De Raad
maakte reeds herhaaldelij'k uit, dat georgani
seerden de voorkeur verdienden. Prindpieel
moeten wij echter wel op grond1 van de Ar-
menwet, die bepaalt, dat de steun bij voor
keur in den vonn van loon naar arbeid gege
ven moet worden, anders denken, dan wiji op
utiliteitsgronden zouden doen. Het Annbe
stuur mag dan echter geen onderscheid ma
ken tusschen de gesteunden. Spr. blecf van
meening, dat B. en W. een juist standpunt
hebben ingenomen Spr. vereenigdte zich met
het voorgestelde loon en sloot zich te dien
opzichte bij, het betoog van Mr. Kusters aan.
De voorgestelde volgorde van het' college
aoch die van Mr. Kusters bevredigen spreker.
't Is sympathiek eerst de gehuwden te hel
pen, maar wil men' de georganiseerden den
gang naar't B.A. besparen, dan moet men
eerst deg ehuwdeg eorganiseerden en daarna
de ongehuwde georganiseerden met het cor-
rectief van 20 pot. te werk stellen. Spr. wil
zich bepalen bij het te werk stellen- tot de
georganiseerden en deed daartoe het voorstel.
Dit voorstel werd alleen door Mr. Offers
gesteund en kon dus geen punt van beraad-
sl aging uitmuken.
De heer Ringers kon het met zijn ge-
voel niet vereenigen een schifting te maken
onder de burgers en alleen de georganiseer
den te helpen. Spr. wil in de eerste plaats1
die gehuwden helpen en sloot zich aan bij: de
groepeerifg van Mr. Kusters: eerst de geor
ganiseerden en na een wachttijd gelijk aan
den tijd1 waarin de georganiseerde uitkeering
van. zijn werkloozenkas ontvangt, de ge
huwde ongeorganiseerden.
Het Voorstel van den heer Bak om niet
langer dan 45 uur tegen 45 cent te laten wer
ken, had spreker's steun De arbeid'ers gaan
dan niet achteruit bij' het vorig jaar.
De heer T h o'm s e n stond op het stand
punt van den heer Kusters en sloot zich bij
diens uitnemend betoog aan.
De Voorzitter decide mede, diat na
verschiliende stemmingen een^meerderheid in
het college voor de bijlage was onfstaan.
Spr. had nimmer een mindierheidsvoorstel ge
daan en behoefde dus niets toe te lichteg. Dat
van het college een verbod was uitgegaan
aan het B. A. om afzonderlijke l'ijsfen van de
gesteunden aan- te leggen, was iets, dat in
dit college niet was behandeld. Spr. wilde het
eerst in het college bespfefeen. Er kan wel
i iets in die richting gebeurd zijn en spr. meent
£ij en haar vadter kwamen thuis van' 'dien
sohiouwburg -ongeveer kwart over twianlf, nfen
nog even iets 'in de eeltkamer en' gingen voor
een naar bed. Miss Mackwayte heeft haar
vader in zijn kamer zilani gaan, die naast de
hare is, en heeft hem1 dfe dleur zien dicht dben.
Het vo'lgende, dat zij weet, is, dat zijl plotee-
ling wakker werd) door eenjhevigien- kjnal, dat
was het schot naltuuriijk... een oogenbliik
da-ch't ziji, dat- er een aanval van Vl'iegitlui'gen
kon zijn.... Toen voelde zij opeans, dat een
hand op ha-ar m'ond gelegdi werd, er werd
iets in haar mond gepropt en zij werd stevig
aan het held Vastgebionden.
„Heeft zij den man gezien1?" vroeg Des
mond.
,.,Ziji heeft van 't begin itat het einde niefis
gezien", 'antwoorddldd de detective, „zoover
het haar aangaat kon het een vrouw of een
danker gekleede man zijh' 'geweest, did haar
vastbond. Het was volslagen donker 'in haar
slaapkamer en deze inbreker heeft', na haa--
vas'tgebonden en- haar den mond gesnoerd tc
hebben, hovendien nog een dock om haar
oogen gebondlen. Zij zegit, dat ze hoorde, hoe
hij door de kamer bewoog en- teen heel zadit-
jes er uit sloop. Het volgende, wat zij wist,
was, dat vrouw Ghugg vanmlorgen bij haar
bed' kwam'.
„Hoe laat ongeveer kan die aanslag zijn
aat er een aainlrang is uic^eoeiena om bij' de
i cooing; ahes te zamen te voegen. Van een
vuuod um aizonderhjke lijsten aan te ieggen
is naar spr, muennig geui spraxe geweest.
Ui ltuer gevai is ait niet uitgevoerd, er zijn.
suiten van ae uitkeexmgen aau de werkioo--
zen. Spr. zal dit echter onderzoeken. In het
voorstel is gepoogd het werk te geven wat
voor praktiscne uitvoering rijp is. Het col
lege net er rnoae eens, aat ais er meer werK
w uo, meet werk mplaats van steun moest
woravn uitgegeven.
■Mr. Kusters had met genoegea weer
eens naar een ouderwetsche speech van den
uccr Westerhof geluisteid. Het vorig jaar
zeiae ae Ueer Westerhof tot het college in
October, dat dit in 14 dagen met voorstellen
diende te komen. Hij zeide: „wat jelui diaar
voorstelt is niets" en verlangde, dat binnen
14 dagen een nieuwe raadsvergadermg wera
mjeen geroepen, om aan te gevien wat* gedaan
kon worden. Als hij het't vorig jaar van.an-
dereu vei'langde, kan hij het zeker thans ook
zeif, anders mag hij' dergelij'ke crittek niet
uitoefenen. (Gelach).
Met buitengewone bel'angstclling had
spr. het lijstje van uit te vgeren werken ge-
iioord. Er is echter nog een plan-De Lange.
(Gelach). Spr. verwacht, dat daarover eens
rapport uit-gebracht zal worden en verzocht
den voorzitter, de copmissie te verzoeken,
meer licht te geven.
Mr. Leesberg en d© heer Thomsen
wezen er op, dat die commissie reeds verslag
had uitgebracht.
Mr. Kusters: Dan heb ik niets ge-
zegd. Spr. zou gaame zien, dat biji den
woningbouw bepaald werd, dat uitsluitend
Alkmaarsche arbeiders te werk gesteld moe
ten woixlen.
Da heer T h o m s e n wees er op;, dat dit
bij verordening is geregeld.
Mr. Kusters zou den heer Westerhof in
zijn beschouwing over de oorzaken vah de
werkloosheid niet volgen, omdat hij vceesde
dat hij anders te lang werd. De oude tijd van
lange redevoeringen in dien Raad is voorbij.
Mr. Sluis: Jii begint er anders op te
gelij'kea. (Hilariteit.)
Mr. Kusters aanvaardde ook, dat in
werkverschaffing zoo weinig mogelijk bedee-
ling moet zitten, doch deze meening wordt
niet door alle raadsleden -gedeeld. En men
schen, die in het algcmeen tegen kindertoe-
slag zijn, en meencn, dat werkloosheidsvoor-
ziening een vonn van een steun is, kunnen
daarbij' wel voor kindertoeslag zijn. Spr. zal
niet nalatem, te dien aanzien met nadere
voorstellen voor den dag te komen. Voorts
betoogde hij, dat hij veel waarde hechfte aan
organisatie en ook in de eerste plaats de ge
organiseerden te werk wil stellen. Men mag
echter niet zeggen: De ongeorganiseerden
moeten- maar naar het Burgerlijk Annbe
stuur. Velen van hen zijn uit de organisatie
getreden, omdat de vrouw steeds -betoogde,
dat de contributie niet betaald kon wordep.
In het algemeen zijn er veel ongeorganiseer
den, die niet verdienen met onderscheidimg
te worden behandeld. En daarom will spr.
ook door het B. A. laten uitmaken, wie te
werk gesteld moeten worden.
De heer Thomsea De arbeidsbeurs.
De regeering heeft pas een Districts-Arbeids-
beurs gewila.
Mr. Kusters: Die kan nooit een der-
gelijk onderzoek instellen als het B. A. of de
Armenraad. Met het regeerin-gstandpunt heb
ben wij hier trouwens niets te maken- De re
geering moet voorgaan in bezuinigen.
De heer Westerhof: De Vlootwet!
Mr. Kusters Daar hebben wij hier
niets mee te maken. U kunt daar op de vo-lks-
vergadering de menschen mee ophitsen,
maar daarm-ee bereikt u hi-er niets.
Mr. Sluis: Ze dlroomen van de Vloot
wet!
Mr. Kusters: Als raadslid zeg ik, dat
wij- pas steun moesten gaan verleenen,
als de spaarpot leeg is en daarom wil ik
twee en vier van II van het voorstel uitsdia-
kelen. Spr. was van meening, dat de ge
huwde' ongeorganiseerde en de gehuwde on-
georganiseerde werkloozen te werk konden
worden gesteld en hij ho-opte, dat de heer
Westerhof ook werk zal vinden voor die on-
gehuwden. Dat de Directeuren van de takken
van dienst met de ongeorganiseerden. niet
konden werken, von-d spr. te kras gezegd en
niet waar te maken.
De heer WesterhofEr zijn er on
der!
Mr. Kusters Daarom wil ik een on
derscheid maken, die uw bezwaren volkomen
zal ondervangen. Spr.'s hoofdmotief, toen
hij voorstelde, v6or Januari de loo-nen nog
eens te bekijken-, was, dat hij' wil trachten,
een anderen kijk te geven en ffiet, om de loo
n-en lager te stellen. Maar spr. wil wel zeg
gen, dat, wanneer moeht blijken, wat hij
trouwens ondenkbaar acht, dat bij' de werk-.
verschaffin-g hooger loonen betaald worden
dan jn het vrije bedrijf, hij- ook van meening
is, dat ook die loonen omlaag moeten.
Mr. Sluis wees er op, dat weth'ouder
Leesberg zich m-et de bijlage had vereenigd,
ondar reserve, dat,-wanneer uit Den Hlaag
bericht komt, dat het niet mag, hij zijn
ge-pieegd?" vroeg- de chef.
„Zij heeft ter geen- flauw vermoeden van",
antwoo-rddte de detective. „Zij kon niet op -haar.
-hod-age zien en ze hebben geen -Slaandie kl- k
in -huis."
„Ma-ar kan zij 't niet eenigszins nagaan
„Ja, zij zegt, dat zij den-kt, dat -het ver-
schei'dtene uren m'oet geweest zijn vodrd'at
vrouw Ghugg 's m-orgens kwam. zo-o onge
veer om dinie uur, dbnkt zij'!"
„En hoe 'laat kwam vrOuw Chugg?"
„Qm half zeven."
„En dan- Mackwayte... hiae lang was -die
dlo-od eer ze hem vonden? Wat zegt de dok-
ter?"
„Ongeveer drie uur, maar u weet, dat kun
nen ze n-lfet pieties op een uur ma vaststelfen I"
„Wel", zd de chef l'angzaam ;en- naden-
-kend, „'t zilet eruit, alHsof men! zou kunnen
aannemen, dat de moord itussdhen 3 uur en
half 4 gepleegd zou zijn."
„Dat-is ook, wat ik ervani dtenk", zd Mari
gold. „Zullen wij naar boven -gaan?"
Hij ging den- chef en Desmond vdor, de
korte tap op naar de eerste vendiepdog en
duwde db eerste de beste deur open.
„Diit is Mackwayte's kamer, aan -den- ach-
teticant". zdhij. ,,in het bed' heeft hij: gesla-
pen, zooals u ziet, de kleeren van dbn oudbn
man liggen op een' stoel, blijikbaar werd: hij
siiandpunt voorbehpudt. Is dit niet uiterst
voorzichtig.? De heer Riugers zdde reeds,
chit hij Den Haag geen hulp ziet verleenen.
Moet men nu doen, of dit wel het gevai zal
zijn? De kans op subsidie van Den Haag is
uner.it gering en men moet dus straks weer
naar bened-en. Is het nu niet logischer laag
te beginntn, en als de subsidie komt, er iets
op i:e leggen? Spr. blijft er bij, dat 42 cent
per uur een si^iitterende vergoeding is. Men
kan ook zeggen, dat 48 cent slecht is, maar
ziet men naar de loonen in de omliggende
plaatsen, dan is een weekloon van J 20' voor
te werk gesteldten- een goed lo-on, te meer,
waar op een- werf in- de stad' aan klinkers 40
cent en aan vifldieden 56 cent, met d© vol-,
gende week een verlaging van 10 pet. wordt
betaald. Wanneer men in werkverschaffing
48 cent gaat geven,.dan inaakt men het den
industrieelen omnogelijk,. hun bedrijvem
gaande te houden. Spr. vindt di-t hoogst on-
verantwoordelijk en zal dan ook tegenstem-
inen.
De Voorzitter wees Mr. Sluis er op,
dat voor do door hem genoemde categorie
arbeiders de afzonderlijke bepaling geldt,
dat het loon nimmer meer dan 10 pet. min
der dan het voor hen geldende contractloon
fnag zijn.
Mr. Sluis was het desondanks toch niet
eens, omdat de menschen niet in hun ti-gen
vak te werk worden gesteld en velen van hen
nog niet de helft doen van hetgeen een ar
beider doet, die in het vak thuis is.
De heer Govers verzocht Mr. Kusters,
zijn voorstel zoodanig te wijzigen, dat v66r
Januari bepaald wordt, hoe verder gehan-
deld zou worden.
Mr. Kusters verklaarde, dat dit In zijn
bedoeling lag.
De heer Oovers had van een meerdere
prestatie der arbeiders bij! den korterem ar-
beidsdu'ur niets bespourd. En dit in tegem-
stelling met de vroegere vertoogou van den
heer Westerhof. Bij alle takken van dienst is
meer persomeel noodig geweest, omdat men
anders het werk niet af kon. Voorts zou spr.
gaame zien, dat de grond aan het einde van
de Uitenboschstraat niet bouwrijp wo-rdt ge
maakt, alvorens dit in de commissie van het
Grondbedrijf is -besproken.
Dc heer Sietsma had in het betoog van
Mr. Kusters gevonden de controle van het
B. A., dte hij ook had aageroerd.
Mr. Kusteers had dit gwijtzigd in de
controle. van den Armenraad.
De heer S i e t s m a kon zich daarmae ver-
eenigen. Na die toelichting van- den heer
Westerhof, wien spr. daarvoor dank bracht,
kon hij zich vercenigen* met de volgorde bij
de te werk stelling, door Mr. Kusters aangie-
geven-, waarom hij zijn eigen voorstel introk.
Voor wat het ldbn betrof reserveerde spr.
nog zijn stem.
De heer G o v e r s stelde voor, het loon op
42 cent te la-ten.
Dit voorstel werd alleen door Mr. Sluis
gesteund, zoodat het geen punt van bespre-
kin-g kon uitmaken.
Mr. Sluis: Ik wist het wel, Dirk. (Ge
lach).
De heer Westerhof kon- begrijpen, dat
Mr. Leesberg van zijn standpunt het voorbe
houd gemaakt had, dat het Rijk en de Pro
vincie steun verleenen. Diens beroep en diat
van Mr. Kusters op d'e Armenwet gaat niet
op, omdat de werkloozen niet bij' het Annbe
stuur behoorcn. Volgens de Armenwet be-
hooren- daar de behoeftigen. Spr. wijst Mr.
Kusters er op, dat ook de R.-K. organisaties
hebben gevochten tegen de verwijzing van' de
werkloozen naar het Annbestuur.
Mr. Kusters Daar zijn wij het over
eens. Maar zoolang de werkloozen van het
B A. een uitkeering ontvangen, vallen 'ze
o-nd-er de Armenwet.
De heer Wes terhofDaarom zeiden
wijHoudt ze er buiten. Het is vft-or tike bo-
mafide arbeider een vemederimg. Wij hebben
dfen steun via de organisaties gewild en dit
geschiedde hier ook jaren, Onder den invloed
van het Rijk is de Raad hiervan afgeiweken
en naar mijn meening was dit een noodlottig
besluit. Het Is van groote cultureele waarde,
de arbeiders op het- peil te houden, waarop
zij zichzelve hebben gebracht. En nooit is
het bij de beschouwingen in de Kamers over
deze wet de bedoeling geweest, de werkloo
zen naar het Armbestuur te verwijzen.
De Voorzitter verzocht den heer
Westerhof bij de werkverschaffing te blijven.
De heer Westerhof oordeelde, dat de
heer Kusters, die volhield, dat het zijn schuld
was, dat de werkverschaffing zoo laat be-
ongerust, doordat de inbreker geru-chlt nxa&k-
tte -en ging hij naar buiten om te zien wat er
gaande was. En hier", hij wees op de d©ur
naast de eerste, „dit is Miss Mackwayte's ka
mer, aan den voorkant van het huis, zooals u
zfet. Ze geibruiifcen- de Itwee kamers op d'e
tweede verdieping niet -alleen de pakkamers..
de eene is vdll met koifegrs en kisten met
theaterrommd van den .ouden' main. Ze hou
den geen dienstbode; vreuw Chugg komt el-
ken morgen en blij-ft dien heelen- dag. Zij- gaat
's avonds na het a-von-d'eten weg."
Desmond keek in een eenvoudig gemeu-
held, maar keurig slaapvertrek, wi'tlte meu-
bels, dte stoelen met -cretonne overtfloikken. En-
ktele fo'to-grafileten -en platen hingen aan dbn
wand. Dte -kamer was kraaknefjes en- in vo'l-
maa'kte orde. Het viel Desmond op en hij
vr oeg of de politie de kamer weer in ondte had
gebracht.
Marigold keek hem' versohrikt aan.
„Q neen, alles is nolg 'net zooals het was,
toen vrouw Chugg Miss Mackwayte vanmor-
gten vond. Daar Jiggeni haar handsohoenen
en haar taschje o-p de toilbiftaifd,, net zooals
zij ze gistertnavond heeft neepgelegd. Ik wil
de ook nitet, dat ze nan haar kleeren raakte.
Zij is in h-aar kimono in een- taxi naar Mrs.
Appleby gegaan."
(Wordt vervolgd).
