AlKmaarsche Goufant
Uw Prijscouranten
Brief nil Indie.
v,h,
ons
drukken.
Book- en Handelsdrukkerij
Herms. COSTER ZOON,
Parijsche Gaaserieen.
ALKMAAR.
Zaterdag 27 October.
vlag, door h:.ar groepsgewijs roods, witte en
blauwe baadjes, zongen een „Smom Lorlo-
ran", waarvan bier, curicsiteitsfaalve, de ver-
taling volgt:
„De zon giet haar goudien stralen over de
aarde, als wil ze daarmede de vreugde te
I ketrnen geven van al de vrouwen nit geheel
Nederlandach-Indie: de vreugde over- bet
I feat, dat't Hare Majesteit, Onze Koningin,
i|reeds vijf-en-twintig jaren bebaagd beeft, te
j regeeren over bet Koninkrij'k.
„Zij gal ieder barer onderdanea evenveel
van haar groote liefde, evenveel vaq haar
No. 253 W>23
HoHderd Yljt en Iwintigsts Jaargang.
VI.
FEEST- EN WANKLANKEN.
Zeven dagen waren Iusulinde nauwelijks
voldoende oin bet Koningbme-jubileum te
vieren. Dat een en ander „met warmte ge- ^ckladige A'echtvaardigheid, manncn zoowel
scfaiedde, kunnen we zonder grootspraak a^s vrouwea_ Een sprekend' bewijs is wel, dat
constateeren.
Htet meest verblijdtende is wel, dat alle be-
volkingsgroepen bun aani'eel in die huldi-
volkingsgroepen hun aandeel in die huldi-
nen, „vreemde Oosterlingen" en Inbeem-
scheo al die vogels van diverse pluunage beb-
ben gezongen zooals. zij gebekt waren, en bet
wheel is een loflied geworden, dat op net
Noordeinde met welgevalien zal zijn vernb-
m0ver bet officieel gedeelte zal tk kort Hjn.
De Gouverneur-Genr; aal verleende te Welte-
vreden een openbar. gehoor, betwelk door
de resideuten op bun standplaatsen in zak-
formaat werd geimiteerd: officieel reccpiies,
met gdauwerd'e en be-ordende ambtsgewa-
den en umfonnen, schitterend van edel me-
taal en kleurenpracbt als een tenrtoonstelling
van cloisonne-vazen. Bescheidenlijk in een
hoekie, verblind door zooveel1 pracht, de at-
deeling Sijmen-die- betaalt, bandelareni en
Tweede kenmerk van offieieele feestcnde
linties-douche, waarvan bet kraantje kenae-
liik door ambtenaa-rshand bestierd werd; al-
thans viif-en-zevenbg proeent daalde op de
breed ruggen der landsdienaren, terwijl een
bescheiden vierde deel de eenvoudige parti-
culieren trof.
Derde punt: parades in de garnizoens-
plaatsen niet die wandel-ende grijsgroene
mass®, die men in Holland euphemistisch ctti
wapenscbouwing durft te noemieh, maar 'bet
De Soendaneescbe meisjesscholieren te zierreisjes op gemvemementskesten, ten cm- J a
Bandoeng, vormende-een reusachtige leveade de nieuwe krachten teverzamelien voor bun 1
m —:-LLdcstructieven „arbeid", die een stooping is. i
Bandoeng. JI&KOOT.
zwierige, zelfbewuste vertoon van de
scire troepen in groot tenue, in bun' kleurige,
roemrijke uniform. Dankbaar en vol pieteit
geschiedde de herdenking der gevallen strij-
dci's door het leggen van een krans aan den
voet van bet Micbiels- en bet Atjehfnonu-
De inzameling voor bet Indisehe bulde-
bl'ijk heeft ruim twee en een kwart ton opge-
bracht, welk bedrag, overeenkomstig den
wenscn der Vorstin, de basis zal vornien van
een Koningin Wilhelmina-stich'tijug'' ter be-
etrijding van volksziektcn.
Verder werd een ged'enkboek uiigegteven,
waarvan Hare Majesteit een pracht-exem-
plaar is aaingeboden, geborgen in bet kunst-
smeedwerk van een Balinieeschen zilversmid
Mcrkvvaardig vlug is dat Indisch gedenkboek
tot stand gekomen: nauwelijks twee maanden
voor bet jubileum was er nog niet over ge-
dacbt. Inuners men zou zijn plaats inge-
ruimd vinden in bet Nederlandsche werk
Maar tOen bl'eek, welk een buiten. vertouding
kleine ruimte voor ons groote rijk was „uit-
gespaard", deed de oprechte verontwaardi-
ging wonderen en is men met man en macht
aan het werk getogen. Zoo is dit staaltje
van onderschatting op scbitterende wijize ge-
wroken.
Dit wat het offieieele gedeelte betreft
De Hollander als particulier viert In de
tropen anders feest dan, in zijn vadeiiand, in
hoofdzaak wel, doordat de stand van boeren,
arbeiders en buitenlui totaal ontbreekt. Geea
mige feestpret in de voUaswajketirdie-er-nietr
zijn, geen oranje-bitter-lol; fi done! Men is
bier in de eerste plaats „fatsoendelijk" en
past op zJn standje of watrmbn-daar-vooi-
boudt. Het eenige exces, dat men ziich per-
mitteert, is de shimmy. Alle societeiten en
hotels propvol met ckpisende eters en etende
dansers; onder het mom der vaderland!sliefde
heeft de aankomende, de rij-pere, de tweede cu
de laatste jeugd zeven etmalen in shimmy-
buivering doorgeberacbt.
Neen,- het boogtepunt, bet schoor.e oogen-
blik van onze berdenkingsfeesten lag elders,
Dat ontroerende moment bebben we aan de
klteine kleuters te danken, die, bij, d'uiaenden
opgekomen in bun besjerpte feestkleertjes,
den vertegenwoordigers van onze Vorstia een
jubellied toezongen, eerst bedeesd en ijl, dan
allengs moed vattend, uit voile borst en met
voile overtuiging. Toen die zang eindigde,
haar bekrouing vond in ons volkslied en het
heerlijke Wi'lbelmus weerklonk uit die dul-
zenden Hollandsche keeltjes onder de booge
paimen, toen heeft menig oudere een brok in
de keel gevoeld, toen heeft menig „verin-
discbt" hart een bede zonder woorden giestar
meld voor bet verre vaderland en baar, die
bet bestiert!
Goed' georganiseerd, zooals bet een bah-
delsvolk betaamt, kwamen de Chineezen
voor den dag met hun eerepoorten en versie-
ringen in „de Kamp", met hun traditioneele
optochten door de Europeesche wijk. Glprie-
punt van hun stoet is steeds de beroemde
draak, gevormd door een moosterlij'ken,
reusacbtigen kop, met rollende oogen en een
vuurspuwendten muil, die Van' links naar
rechts over den weg sliert, doordat binnenin
een zoon van het Hemelsche Rijk als een gek
heen en weer vlicft, terwijl er achteraan een
lichaam kronkelt van tientallen meters
lengte.
In alle missigits van het Indisehe land, van
Sabang tot Merauke is door de pangboeoes
eenzelfde gebied' opgezonden voor de Sri Ma-
ha Ratoe (Koningin). De inheemschen, in
Holland vertegeniwoordigd door de afgevaar-
digde prinsen, werden hier bij hun huldebe-
toon voorgegaani door de bestuursambtena-
ren, de regenten in de eerste plaats.
Ook zij organiseerden bun optochten,
meest al naiever en met minder onderling ver-
band1, maar in hun betuiging van aanhanke-
lijkheid en trouw niet minder sprekend. Uit
de verste desa's stroomden die menschen toe,
om bun steentje tot het geheel-bij: te dragen.
Op het erf van den kaboapaten (regents-
woning) weerklonk gamelanmuziek, bewogen
in rytbmische extase de ronggengs (diansr
vrouwen), hadden onder de pendoppo wa-
iangvoorstellingen plaats en lokten tal van
vermakelijkheden en volksspelen tot verpoo-
ziug en jolijt.
de vrouwen, die voor baar regeermg ans-
deeld waren, nu ook onderwijs mogen genie-
ten.
„Vroeger ging de vrouw als doof en blind
door bet leven, sleChts voor den man was
toen gezorgd. Nu echter zijn er zeer vele
scbolen, ook voor de vrouw.
„Dat is bet meest zichtbare teeken van
Harer Majesceits liefde voor de vrouwen, van
Indie: de vrouw, de moeder van het volk,
ontwikkeling te geven- voor haar kind.
„Daarom verschijnen wij, voor u, geeerbie-
digde resident, plaatsvervanger onzer Ko
ningin, om u te verzoeken onze groote hulde
en grenzeloozen dank te will en aanvaarden.
Dat God, de Oneindige, dfe Reclitvaardige,
haar nog lange jaren in welstand en roem
moge laten regeeren".
Afzonderlijk' huldebetoon werd nog ge-
braclit door de Sarekat Ambon en de Perseri-
katan Minahassa als vertegenwoordigers van
twee stammen, algemeen bekend om bun
Oranjcgczindheid en vaderlandsliefde.
Waarlijk, de spontane geestdrift van alle
bevolkinigsgroepeu1 beeft die verwaChtingen
verre overtroffen
Jammer, dat er melding gemaakt moet
worden van wanklanken, die trachtten de al-
gemeene harmonic te verstoren en te over-
stemmen
Sinds men te Djokja „voor de gpap" ten
soort bom wierp naar het rijtuig van den
landvoogd, sinds men een locomotief trachite
'te vemielen door en dergelijk instrument,
hebben de westersehe intimidaticinetboden
hun popularitelt onder de extremisten voor-
goed gevestigd. Hiennee is wel meteen be-
w-ezen, dat de dol'zinnige en- scbandelijtee da-
don van1 den laatsten tijd niet in een oostersch
brein zijn ontsporten. De bewoncr dezer
lan/den, die „Saiat ati" (hartzeer) heeft, werkt
met geheime middelen, vergiftigt het drmk-
water, mengt bamboevezeltjes door de spijs
of bezigt de stuivende ketjoeboeng; is hij
„mata glap" (dol, buiten zichzelf), dan komt
kris of piso blati eraan te pas.
De inlandsche misdadigers, die de laatste
excessen hebben geplecgd, zijn dan ook
slechts blinde werktuigen in de handem van
de eigenlijke onruststokers, van mannea, in-
tellbctueelen, die sinds jaar en dag achter de
schcrmen aan de touwtjes trekken, maar niet-
temin verantwoordelijk zijn voor de misdrij-
ven, die hun ledepoppeti plegen.
Het moet anders gezegd, dat de heeren er
den laatsten tijd weg mee weten. Het hoofd-
kwartier Semarang heeft in een week tijd
een aantal bommen moeten, verwerken, waar-
op menige Balkan-hoofdst^d jaloerscli, kan
zijn. Eerst moest de Stadstuin.er aan geloo-
ven, de groote uitgaansgelegenheid vag den
Seniarangschen middenstand. Midden onder
een bal-masque met mer dan tienduizend
deelnemers werden van af de Aloon-Aloon
(brink) twee bommen geworpen. Resultaat:
tien gewonden, waaronder drfe Europeanen
Het feest ging door.
Aan de audere zijde van Bodjong, den
grooten verkeersweg, ligt op eenigen afstano
het hotel „Du- Pavilion", dat als operatie-
basis werd gekozen voor een bom op het z.g.
Stadsverband1, een ziekeninrich'ting nota
bene! Hier een gewonde politie-oppas
fn den avond van den eersten September
begon het ifeve leven opnieuw; weer was de
Stadstuin met zijn 100 pet. trefkans het kind
van de reketiingj terwijl daarn.a de op een
kwartier afstands gelegen residentswoniag
een beurt kreeg, waar alleen materieele scha-
dc veroorzaakt werd. Toen in d'en Stadstuin
twee Europeanen werden gewond, cntstak
Uit oiaxe Staatsmachine.
Hier en duar uit de Staatsbegrooting '24. HI.
iiooidsltuk V ill lOonlog) is een omvang-
rrja stuk, oaat voor een ourgornibuscli meer bo-
/.waar opaeveaic can de aimiexe nooiusrukken.
vjv'er net gcurn bl'ijkt wei, dat tue neigmg
iyoit Otzuiniging voorziit. \yaai- die met tot1/nnrHum fj Q
uMng kwam uteek de onmngelijktierd in var- 'Ouluoiil u J)
band inlcit vroeger geoeiemten urang tot bo- voor keteiivernieuwing en andere weric-
zuinigmig, die cot aciiterstand lleidlde. zaaibhedien samen, Daarvan is geen gebru'ik
Het eindcijfer der .bogrooting voor Oorlog j gmmaaktde keteiivernieuwing was dus ze-
gesdbat op 03.129.73V is daai'door maar
f 7154 lager dan voor 1923. Er siaan eeiitea*
in de begxodtkig wij, wat memorieposken,
waarvan enkcle vrij, zeiker in 1924 iin een
paaki cijtfier zullen wordaui verandeiid. OtoU
zijn enkete onderdbelen van de reorganisatie
nog maar als voorloopiig aan te mexktn.
tr woixll gieien geld gevraagil voor oefe-
ningskampen; en minder dan vroeger voor
materiieel. Maar voor artillerie-inateneel
wordt road 8 ton en voor de lucli tvaar tafdee-
iing 4,4 ton meer aanigevraagd en binnen
korfien itijld zblilen er nieuw gesehut en andere
voorzioningen noodjg zijn.
Door de samenvoeging van- die Kon. Mil.
Academie en dm Hooidcursus en uuor de
gdleidleilajike oiphelfing van de Cadetteoedhooi
zijin miindiar leerkiaditen1 noodig.
In 1924 zullfeo geen grooite manoeuvres
plaats hebben; door inkmupmg van lliet 01-
ideiei-korps wordt bezuiniging verkregein,
maar voor wachtgeldteii en pensioenen is
meer inloodiig.
Voor den garnizoensdiensit zuillen geen bur-
gergmeesicundigen gebruikt worden.
Op verscliilllenda position is nu eens verlhoo-
giug itoodig, dlan weer veri aging moge'lijk in
vierband met stijging en daling van die prijr
zen der artikelen.
Voor permanenfmaking van voorzien'ingen
voor het voor gewoon verlkeer inriehten van
spoorwegbruggen zall 200.400 noodig zijn,
verdieeld over 8 jai'envoor 1924 wordlt
18.400 uiitgdrokken.'
Bij alle ibezu-iniging iop piersoneel doet het
wat vraeimd aan, dat 5000 wordt uitge-
trokken voor een meuwen teeraar aani de
Hioogera Krijgssdliool en 4 COO- voor een
secatraris-scheikundige bij! de commissie voor
-chemisChe strijdmidddien.
Hoofdstuk IX (W-ater-staat) heeft een zeer
boog eindcijfer, na aftrdc van- eenige 'ten
goede toomendle bij'draigen 119.106.951, d<Jt
is 31.622.183 meer dlan voor 1923 was toe-
gestaan1. Dit maakt in- dezen tijd van botog-
geroemde bezuiniging sen eigmaardige in-
da-uk; maar in die hoogere -raming is begi'ieh
pen o.a. 22 mi'llioen voor dekking van ver-
llies op die explloitlatie van Nederl. Spoorwe-
gen en dlertving van dividend; 5 milllL voor
dm- algcmeenen dienst; 1,5 mil. voor rentc-
loos voorscbot voor tramwegm; 1,25 mill.
Ifen behwe van- 'het Staatsmijnbcd-rijf -en- eyien-
veel a'ls verl-iespost op P.T.T.en 1 milliioen
voor ddn aanlleg van een spoorilijibtje iin Lim-
bu-rg. Men dient hierbij- op te meilken, dat
-hdt Staatsroijhlbedxijlf een winstgevend bedrijf
is, waarin bijina 50 miHtioen: woxdlt ontvan-
gen tegeoover bijna 4-6 mi-lHiodi uiitigaven -en
afechrijvingen, zoodat er 4 millioen o-ver-
De begrooiting voor Watersitaat Ibestaat uit
een -ontzaglijk grooit aanltlal betrelkkelijik kleine
ui-tjgaven vo-o-r w-egen-, bruggen, vaarten, enz.
slechts sporadisdh wo-rdeii booge eischen ge-
steldi. Dat 1'aatste gelldt -b.v. voor die M'aaska-
nalisatie m't Maas-Waal-kanaal (6.45 mil-
li'aen)de haven van DeUfzijit (528.000
guld); het Noordzeekainianl 1.248.000);
da nieuwe slu-is te IJmuiden- 3.160.000).
Er had1 nog -kunnen gewaagd worden van gel-
den voor het Twente-Rijnkianaal, waarvoor
het trace gereed is, mlaar de uitvoering wacht
oip de zekerfieid van de zijde van beilanlgheb-
,'bendien voor een bij'dlrage van 6%. mlillioen.
Wat de wegen en bruggen aangaat, waar
onder er vole voor herstel in aanmerfcing ko'-
me-n, is er in -die oorldgs- en erisisjiarm, een
achterstand onltstiaan in- het onderhoud, en
die moet ingeSbaald worden. En n-u kan men
zich wegens den financie-elen no-od alleen to't
-het alilenaoo-dzlakial'ijkste bepafien, maar d'aar
WJi s'taa-t weer tegeoover, dat door bet drukkere
het publ-iek zoo in woede, dat het naar bui- verkeer m de zwaardere vrachten de wegen
ten stroomde en op de ,,nontonnende" (slen-
terende) inlanders aanviel. Hetgeen betreu-
renswaardig, maar begrijp-el-ijk is. Want als
de daders spoorloos kunnen verdwijhen, ligt
het vermoeden voor de band, dat.de inlan
ders in de omgeving geen hand uitgestoken
'hebben om hen te vatten. Angst, ofme-
dep-licbtigheid',althans solidariteic?
Ook in Madioen een ontplo-ffing, maar daar
kwam boontje om zijn loontje! Tijdens bet
maken van een bom, die technisch best door
den beugel kon wage: hoe komt men aan
de aanwijzingen voor de fabricage? ont-
pl'ofte het ding en trof de vervaardigers
Soemono en Soewarga. De eerste, die den
volgend-en dag overfeed en door katjongs
met roode broekjes tm grave gedtage werd,
was een onderwijzer aan- de S. I.-schoo-l, een
troetelkind van d-e Perserikatan Kommunist
Hindia. Het tweede slachtoffer van zijn ei-
gen misdaad, Soewarga, van beroep S. S.-
staker (niet stoker, drukker!) behoorf tot de
bestuurdcren van het Informatie- en Ver-
taalbureau ,,Mard:ie estie tomo", dat onder
deze weidsche vlak de volgende lading dekt:
pleitbezorgen, reparatie van- fietsm, advisee-,
ren, vertalen, incasseeren -en schiidercn, meu-
beifabricage,projecten en uitvoeringen, klok-
kenmakerij en autoherstelplaatsOm nog
niet te sp-reken van de lading, die onder den
dubbelen bodem van dit schuitje zit en waar
voor de speurhonden der politic zich nog
veel meer interessieeren, dan voor de op-ge-
sotnide bezienswaardighedeni. Want de namen
van- d'e overige „directie"-leden hebben, me-
de door de S. S.-taking, geen al te besten
klank in polifieooren. -Een groot aantal ge-
gadigden zijn d'an oo-k al in de Gouveraie-
men-tehotels opgeborgen.
Laten we zeggen, dat alle schuldigen en
direct medepli-chtigen gepakt worden. Daar-
mee is het niet uit! De bijl moet gelegd wor
den aan den wortel van dit kwaad, de wor-
tel, die telkens opnieuw zal uitschieten, ook
al verwoest men de loten.
Maar deze grondoorzaken, deze voorman-
nen propagandisten en aani-de-touwtjes-
trekkers loopen op vrije voeten of maken pie-
veel meer dan vroeger te '1-ijdlen 'hebben en
diall! het d'a-arom garadten is de klinkerbesttra^
ting op zeer druildoe wegen door -keien te ver-
vangen.
Er zijn uit -dien aard dler zaak ook artiite-
fen in de -begrooting, die, zoo oppervl-afckig
ibesch-ouwd, wat spot ten met -die zuinigheid
■en andehe, die tot vragen aanfedidiing konlden
geven.
Haast natuurf-ijik is het, dalfi iook -aan dit de-
partem-einit evenals aan andere rang- en dus
traktementsverhoogingen voorkomen, die -ten
-deete op vastgestelide data b.v. 1 Nov. 1924
zullen noodlig zijn.
Er zijn een ingenieur.van dlen Rijkswatetrf
sitaat en 3 techniische lambtmaren, dife in
1923 als keuringscominissie vo-or straatlklinr
kers hebben dienst gedaan en dat in 1924
weer zullllcn doen; waarbiji opgemerkt dient
-te worden-, dat de minister liefet dat maiteri-
aal iin zeer groote pahtijien aanbssteedi van
dezellfde soort. Deze 4 heeren hiebben voor
dat werk n'iets gehad in 1923 -en daarom
wordt nu 9000 aangevraagd, om ze voor
19'24*te betalen en voor 1923 sdhadeloos te
sltellen: de ingenteurs 1500 -per jaar en- die
andane heeren 1000 per jaar. Hbt 'lijikt ons
■nog al gosd betaalld' voor personen, die wa-ar-
schijinllijic o-o-k op andbre wijze met -die k!ih-
kers'in betrekking slt'aan.
Natuurfip geniet de facer Bongaerts,
Hoofidi-ngenieurHDisreoteur van1 den Rijksiwa-
terstaat als Hid -der Tweede Kamer w'adhte
geld; hij krijgt 3250. De heer Krfjger,
technisch lambtenaar bij den Waterstaalt zo-u
f 22'50 als wa-chtgeM moeten1 hehibm, nu hij
lid der Tweede Kamer is; mlaar diaa-r hij1 te-
ven9 Direoteur van „de 'Neldiedlander" is,
heeft hij- van zijh wachtgelld afgeziten, althans
van het ontvangen van dat igeld.
Een oamJmies dbr P. en T. is bij1 -dbn radib-
difensli! gepllaaltst en- krij-gt, oimdat hij wat meer
s'tudie diaarvan gentaakit heeft 600 boven
zijn reglCrnelnltair traktemlent.
MerfcWaairdig komt ons een som van
17.000 vosor ten behoeve Vain- -db ketelveu-
nieuwing op het Inspectievaartuig „P. C. Ca-
land". hi 1921 was alii 30.000 toegeSt-a-an
ker niet ertg noodig, nu zij- drie (3) jaar kon
worden uitgesteld. Maar verdier rijst de
vraag wat zoo'n Inspectievaartuig zelf wel
zal -kosten, -als de Ketel a-i -op 17.000
komt; -het- zijn to-ch maar kleine vaartuigen.
Over de begrooting voor Postierijen, Tele-
grafie en Talef-onie spreken wij later.
-Hoofdstuk X (Arbed-d1, -Hahde-l -en Nijver-
-hei-dl) heeft een eindcijfer van 73.076.598
fegen 67.883.927 in 1923, dat is dus oM-
danks1 de bezuiniging ruim 5 tmil-liioen meer.
Nu zijn er -inKferdaad- bezuinigingen aan-
gebracht, m'a'ar daartegenover staan ook
weer ho-ogere ramiingeln, waarvan1 -enkele op
da wet steunen, maar andere van twijfclach-
tigen aard zijn. Wij noemen eerst eenige ver-
lagingen. t
De versla-gen van den- eanltralen- dienst der
Arbeid'sinspectie en vender drukwerk worden
van 13.500 tot 9000 teruggebraidht.
Het suhsidie voor cursussen in zake „Eei*-
ste Hulp" was vroeger 40.500'het werd- in
1923 'teruggetoracht tot 10.000. Toen gaf,
de R.V.B-. er 10.000 bij, maar nu de minis-
tier niet zeker is van deze bij-dirage, vraagt hij
20.000 -a-an.
'Die pi a atsvervangende Voorzitters van dte
Raden van Arbeiid1 krijgen geen vergoediihg
meer tenzij' zij! dienst doenl (uitsparing
6175).
Het Bureau' voor H'aoddSinlicfatitngen
word't van' f 2500 op f 500 teruggebradit
Vreemdeil-iinlgeniverkieer krijgt 10.000 min
der; dC Vereeniging,voo-r tonltbonstelillingsbe-
lan-gen1 1000 minder; het su'bsidie voo-r hbt
Ned. Institute: voor Volksvoed'ieg wordlt in-
getrokken'; de Ootamissife voor den Zuidk
Afrikaanschen hanidCl krijgt 5800 minder;
de stu-dietoelagen voor sthidenten voor hbt
4jkwezen vervallen; de reis- en- verbl-ijtosten
en vaeateiegbldlen van Voorziitier. -en- ledem van
d'en Gezondheidsraad dallen 15.000 op
6000. (in 1922 werd' uitgegeven 2503.11
Voof persone-el in tijidblijken -dienst bij den
Gezondhieiidsraad gn yoor schrijfl-oon was in
1922 nfe'ts noodig, in'1923 3600, nu wordlt
1000 uiltgetrokken. Aan1 het Ned. Kanker-
iinsititute was vroeger 24.000 toegedaeht
voor een gebouw, maar die bo-uw -wordlt -uit
gesteld en nu.... wordt db 240000 -ingetrok1-
ken. Hbt subsidie vooh het Limfaurgsdhe
Groene Kr-u-is valit Van 7500 op 2-500
wiegens ,,ervaxing der. laaibte jaren". (wellke
eirvaring-?)
Nu enkblb verhoogingen- e.. d. g.
Voor bijdragen aan de gemeenlfen ten be
hoeve van de exptetatie van met Rijiksvooxl-
schot gebo-uwdie woningm wordt' 4 millioen
aangevraagd tegen U/a milill iin 1923. Voo-r
bevordering van wo-ningbouw wordt 1 mill,
maer uitgetrokken. Arbeidsbemidldbling
vraagt 15.000 meer.
De bijdragen aan gemeentbn om hbt werk-
zoekenden werkloozen- gemakkelijk te maken
om buiten de wo-onpl'aats aribeid te zoeken,
worden van 10.000 op 100000 gdbracfat.
De Inspectc-ur voor dbn Stu-ca-doorswet
heeft verled'en jaar bij; vergissing 200 te
weinig gekregen en krijgt- nu in 1924 twee-
maalii 200 er bij.
Er is to 1924 een rubbertenltoonstbll-ing te
Bru-ssbl, daar moet n'oodizaikblijk een -anfbte-
naar heen 200 en 400 voor een beacher
den inzendte'g).
Bijl het institute voor zuivering van afval-
water komt een- ingenieurs,plants van 3300
vrij. Er wordt 100 bij gevraagd, om met die
3400 een- niieuw- aan te stelilen badteribtoog
te ibbk-ostigen. Nu lis er een bacteriol'oog bij
-het R'ijiksbureau voor Driekwatervoorzienin-g
mat een traktement van 5200. Zou die
niet Voor beide kunnlen difenen? De Directeur
van die afvalwaterzuivering -krijgt als zoo-
dauiig f 15iOO mlaar heeft all!7400 als schei-
kundlige -bij de Arbeidsinspectie.
Nog en-kele opgaven en opmerfcinlgenNai-
tuurfijk is er een nieuwe post aaogebradht
voor de uitvoering dbr Arbeidsgeschilllbniwet
40.-000). De 20.000 voor die Kamers
van Arbeiidl zijn natuuTlijlk verva'llen met de
Kamers zblf.
De kosten- van den Verzefcaringsraad be-
dragen 113.940 en het gbhed-e bedrag van
de Arbeidsverzeteing met inbegrip van de
wettel-ijke bijidrageni voor het Invaliditbits- en
Ou-dbrdomsfondls is 39.781.355, waarb-ij
waarschijnilijlk nog 12 mill, komt tot dbfck-ing
van tekorten- op db Vrijw. Oiouderdomsvarze-
kering.
De heer Fruytiibr, h-oofd-insp. van diem Ar-
beid, krijgt als lid -dler Kamer 3550 wacfat-
gbld, in- 1923 296 minder.
Het institote vo-or fara-rndbto-ffenf-econonre
koSt! 40.475 dte Oetrooiraad -en het Bureau
vo-or den Industriebllen EigenidO'-m 534.3O0-;
voo-r rookvrijstoken wordj geen: subsidie meer
gbgelveii.
Zoo noodig zal- aan) db noodSijdbnde wehk-
llo-ozenkassen in 1924 meer dan 100 pOt.
-subsidie worden gteigeven. Voor het gewo-ne
wordt 3 nililll,, voor het mberdere 1.3 mil.
uitgetlrokken.
Doordat enlkble Riadien van Airfaeidi hlet se
cretariate aan een ambtienaar oipdroegeni is
bijna 11.000 bespaard. Wanne'er doen alb
len hbtl?
Hoofdstuk XI (Koiloniiien)-is vrij1 eenvou-
dig -en heeft een eindicijifer van 6.208.745.
d.i. 2-60.922 mlin'dbr -dlan voor 1923. .In -dit
hoOf-dStuk zijn begrepen db kosten van- het
dbp-artemete en db bijdragen voor Surinamie
en Curasao. Tot db vermindbring draagt- het
dbpartement 74.274 bij; de hteitaire uiltga^
een voor Sterna -en Curaipao 54.900 en
57.045; aan subsiidiie wordt 177.054 nloo-
dlig geacht, wat Curasao- aangaat, -maar dat
voor Surfnome Is met 58.033 verhoogdl.
Met, zekere vreugdb kan men Itezen, dlat db
verbl-ijifkosten van dbn Gouvemeur van
Curasao met 1,39 venmlnlcterd kunnen- war
den.
Hoofdlstuk XII. (Onvoorziene Uitgaven) is
wbli het allemvoudigsL. E» G aan toege-
voegd een lijst van uitgaven, die uit die toe-
gestame 50.000 zijn gedaan. Verfclaring
van het telkens weerkeerendb „Vergoedling
van voo-r's Lands diienst gediane bcitaiingen
ontbreekt.
Over db Wet op de Mididblen zu-Uen wij
niet spreken, al geven vele po.sten wel- een
beelld ini cij-feira van- de malaise.
DE ROOF RiIDDERHOLEN VAN. PARIJS
(Van amen Parijschen Correspondent.)
(Nadruk verboden.)
Parijs, 16 October.
De 13e strafkamer heeft verleden Dondier-
dag een zekeren Yamada, attache aan de
Japansche aim-bassade te Parijs, veroordeeld
tot twee jaar gevangenisstraf, omdat hij
160000 frs. verduisterd had, die toebehoor-
den aan den eersten secretaris van het gt-
zantschap. Deze had zijn ontrouwen collega
twee wissels ter hand gesteld: een van
119.000 frs. en een van 40.000 frs. om ze te-
gaan incasseeren. De ander had het geld
gei'nd, en was er mee vando-or gegaan.
Het zou niet heel veel meer dan een ge-
mengd-nieuwsje zijn, slechts matig interes-
sant, indien het niet een geval was uit vele.
De d'ief werd n.l. gearresteerd- op het oogen-
blik dte hij uit d-e „club" kwam, waar hij het
geld1 had vergokt.
In een andere club (een zonder aanha-
lingsteekens ditmaal): de om zijn exclusivi-
teit wereldberoemd-e Jockey-Club, het rendez
vous van de Parijsche geldadel en aristocra
tic, is den vorigeu winter nog iets veel ern-
stigers nebeurd. Daar liet men op een avond
den Amerikaanschen- gezant meer drinken
dan wel goed voor hem was, om- hem vervol-
gens in een kameraadschappelijk spelletje
kaart onder „edellieden" te bevrijden van
alles wat hij bij zich had. Ten slotte,'toen
zijn portefeuille leeg was, verloor hij boveu-
dien- nog het sommetje van acht-honderddui-
zend frs. op eerewoord.
Dat gebeurde onder menschen uit de aller-
eers-te kringen, met schitterende namen en
vlekkelooze smokings. De gezant mocht
zich dus bijzond'er gevleid acfaten. En in
Amerika teruggokeercl want zijn regecring
heeft hem onmiddelljjk teruggeroepen zal
hij zeker ni?t hebben nagelaten, de bewonde-
ring en de afgunst op te wekken zijner vrien-
den, telkens wanneer hij vertelde hoe keurig
hij was uitgeschud door dien baron Zus-en-
Zoo.
Behalve de" Jockey-Club, waar het uiterst
moeilijk is ge'introduceerd te worden, telt
Parijs nog een vijftigtal andere groote clubs.
In ae meeste zijt ge betrekkelijk veilig, en
gevrijwaardi tegen aanslagen- op uw beurs.
Ge kunt er spelen en verliezen; doch slechtb
bij uitzonidermg zult ge er wordeni bestolen.
In de laatste jaren, sedert den oorlog, zijn
echter verschillemde handige schurken er in
geslaagd, achter het masker van een bchoor-
lijke club inrichtingen te scheppen, welk-e in-
derdaad) gevaarlij-ke speelholen zijn, en waar
de naieve bezoeker; als het de moeite loont,
een financieele aderlatin-g ondergaat met be-
hulp van getrukeerde kaarten en heel de
machine a Voler", zoo interessant beschre-
ven door den -detective, ex-commissaris^ van
politi'e Villiod La Machine d Voter, etude
sur les escroqikries commises dans Ids cer-
cles et les casinos, par Eugene Villiod, de-
tectieve Paris, 37 boulevard Malesherbes)
Een van die voornaamste dezer mod-erne
roofridderholen is de „Cercle Haussmann",
in de rue de la Michodiere. Daar vindt ge
elken avond een talrijk en uitgelezen gezel-
schap van rijk-geword-en spekkoopers, book
makers en vooral vr-eemdelingen, die er op
elegante manier worden ontlast van alles
wat zij willen (en niet willeii) kwijt zijn.
De „Cercle Haussmann" is in de wande-
ling bekend als „la boite d-'Andre", naar den
oprichter en exploitan-t: een- zekeren heer
Andre, van.wiens verle-den men alleen weef
dat hij- vroeger, alvor-ens hij tot het meer
winstgevend beroep van spe^lhuishouder
overging, begrafenisonderifemer was.
Er wordt voornamelijk baccarat gespeeld,
en ge;ziet er enkele bezoekers steeds de-
zelfde die een ongelooflijke veine hebben,
en- daardoor niet alleen an-aeren lokken om
ook eens een kansje te wagen, doch boven-
dien ook op meer directe wijze tot den bloei
van de ondera-eming meewerken, daar zij
hun winst geheel of gedeeltelijk moeten af-
staan aan aen- patroon.
Ge zoudt u echter sterk vergissen, indien-
ge dacht: aan zoo'n Cercle Haussmann te
kunnen zien, dat men verstandiger doet er-
buiten te blijven. Voor het uiterlijk on-der-
scheidt het milieu zich door niets van- de
fatsoenlij-ke Parijsche clubs of h-et moest
dan zijn door nog grooter w-eelde en gerief-
lijkheid. Prachtig ingerichte, leeszalen, een
uitetekend restaurant, waar ge voor zeer
matigen prijs een diner of souper kunt krij
gen, da1 vij'fmaal zooveal waard is, en
beneden een bar americain, waar ook
„dames" worden toegelaten. Het lidmaat-
sehap wordt u zoo aantrekkelijk mogelijk ge
maakt; de toelating is een sim-pele formali-
teit.
Andre beschrkt over een uitgebreid-en staf
van „rabatteurs-"een 1-egertje „Lebeman-
ner" op zwart zaad wat doet men al niet,
in den tegenwoordigen tijd om aan de kost te
komen, als men- nooit iets heeft uitgevoerd?
die de momdaine vreemdelingen-kringen
.van de hoofdstad afgrazen, en waarvan en
kele zelfs op de groote stoomvaartlijnen tus-
schen Europa en Amerika heen en weer rei-
zeh, om candi'daat-leden te winnen. Allerlei
maatschappelijk uitscho-t leeft van- de kruim-
pjes die van de tafel vallen.En dat zal
straks nog op ruim-er schaal gebeuren, wan
neer Andre, die ook eigenaar van het Casi
no te Enghien is, door zijn relaties in het
Farlement zal hebben weten gedaan te krij
gen, dat daar, onder den rook van- Parijs, ae
speelzaal weer geopemd wordt.
Dan gaat Andre den weg op van zijn
groote voorganger: Cornuche en Marquet,
die ook als clandestien speelh-uishouder zijn
begonnen en waarvan de een nu heers-cht in
Deauville en Cannes, en de ander minister is
in het vorstendom Monaco.
Vooral Cornuche is een schitterend voor-
beeld. Welk een pracht-figuur voor de pen
van een Zoladeze ex-croupier, die thans ko-
ningen en ministers naar zijn- hand zet
Weet ge hoe Cornuche nieuw leven heeft
ingeblazen aan Cannes? Hij had-, kott na
den wapenstilstandi, het Casino gepacht en
rfl-ji*«cvr4ru\ri. vain n& IHuI-
.arlhc* rn> f M 1 OQ 7'-tO i« Atoamincir mswr k!!_a. J'.:~ /o\
i i i 1 j 1 11 1 t T .-i 6. b\ r-.*-.
