DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
No. 268
Honderd yjjf en tyintigste Jaargang.
192S
WOENSDAG
14 NOYEMBER
Dit nummer bestaat uif 2 bladen.
Abonneinentsprijs bij yooruitbetaling per 8 maanden f 2.—fr. per post f2.50. Bewljsn. 5 ct. Advertentiepr. 25 ct. p. regel, grootere letters naar plaatsmlmte.
Brieyen franco N.Y. Boek- en Handelsdr. y.h. Herms. Coster Zoon, Voordam C9, Tel. Admlnistr. No. 3. Redaetie No. 33.
Directeur: O. H. KRAK.
HoofdredacteurTj. N. ADEMA.
Buitenland
DE POLITIEKE TOESTAND IN
D'UITSCHL AND
In den Rijksdag hebben gister verschillen
de fracties en fractiebesturen vergaderd.
Het fraetiebestuur der democraten hieldl
een streng vertrouwelijke bijeenkomst, waar-
in de algemeene toestand en de Rijnlandsche
kwestie werden behandeld.
Deze laatste vormde ook een onderwerp
van discussie bij het soc.-dem. fraetiebestuur
en de D.-nat. fractie, zegt het Hhl. De D.-
nat. bespraken ook den toestand- in Beieren
en de soc.-dem. bovendien de onmiddellijke
bijeenroeping van den rijksdag, waar de
meerderheid zich v66r verklaarde. Het se-
niorenconvent zal evenwel eerst Vrijdiag een
beslissing nemen.
De centrumfractie besprak de Rijnlandsche
kwestie. Men was eenparig van opinie, dat
het kanselierschap van Stresemann moest
worden gehandhaafd.
Naar aanleiding van den eisch der soc.-
dem. tot bijeenroeping van den Rijksdag ver-
liiidt, dat de rijksregeering met het oog op
den nog verwarden toestand in Beieren het
tijdstip daartoe nniet geschikt acht.
NA DE REVOLUTIE IN BEIEREN.
Bij de begrafenis van de 19 slachtofiers te
Miinchen had gister gen enkel incident
plaats. Bij het graf van zijn bediende hield
Lud!endorff een red!e.
Ofschoon de Beiersche regeering maatrege-
len heeft geniomen voor de berechting der
Munchener Putschisten van 8 November door
de bizondere reehtbank aldaar, heeft het Rijks-
kabmsit volgens de Munch. Augsb. Ztg." gis-
teren den ,,Oberreichsanwalt" opgediragen
het hoogverraad'proces voor het Rijksgerecht^-
hof te Leipzig te doen houdfen. Deze stap der
Rijksregeering is gebaseerd op de verklaring
der Hitlermannen tot afz^tting van den
Rijlkspresident en de Rijksregeering.
Hitler zal zich voor het Volksgericht heb
ben te verantwoorden. Of het proces ooik tot
Ludendorff zal worden uitgebreid1, die zich
in weerwil van zijn aankondiging nog steeds
niet weer ini hechtenis heeft begeven, is nog
niet beslist. Zoo men er wfel toe overgaat, zul
len wel ispeciale maatregelen moeten worden
geniomen om de orde te bewaren, want nog
steeds wordt de generaal hoogelijk vereera.
Dat bewezen ook wel de betoogingen, die
gister plaats hadden' te Charlottemburg. De
anti-semietische organisati'e Deiutscher He
rald had in een zaal aldaar een vergadierihg
belegd, welke door de politie werd verbodien.
Er ontstonden botsingen, waaibijl de politie
machteloos was De menigte, mieer dan 700
man sterk, zette op de Wilhelmiplatz een be-
tooging op touw, waarbiji „leve Hitler en
Lucfendorff en „weg met den verrader
Kahr!" werd geroepen,_ tetrwijl „Heil dir im
- SiegenkranzVen ahti-semietische liedieren
'Werden gezoagen.
Later slaagde de politie er in het plem te
ontruimen en de menigte te verstrooien. De
betooging duturde tot over negenen).
De Duitseh-nationalisten blijvein van oor-
deel, dat de Hitler-putsch het bewijs levert
van' de noodzakelij'kheid! eener nationale re-
geering te Berlijn.
De Beiersche ministerraad1 l^feft een! resc
ind e aangenomen, waarin o. a. wordt ver-
klaard, dat in weerwil van bet feit, dat .gene
raal von Seeckt opperbevel'hebbtr wordt voor
het geheele Rijk, die uitzonderingstoestand jn
Beieren onveranderd blijft bestaan en de uit-
voerende macht voor Beieren in een hand
blijft. De bevoTking wordt uitgenoodigd in
dien geest dfe Beiersche staatsregeerihg en
den1 staatscommissaris von Kahr te steunen.
Thans is officieel geconstateerd, dat Lu-
dendorf f en" Hitler op 9 November reeds des
morgens vroeg door den kblonel Neutold
van de Rijiksweer in opdracht van von.' Lossow
op de hoogte zijn gebracht met dlen omkeer
in den gang van zaken. Beiden verzochten"
Neutold vergeefs von Lossow tot andere ge-
dachten te brengen, waarbiji Hitler zijin be-
reidwilligheid te kennen gaf om te strijlden,
doch ook om te sterven'.
DE SEPARATISTISCHE BEWEGING.
In 'Neder-Rijh'land zijn die separatisten
zoo goed als geheel verdwenen. Hun llaatste
steunpunt was Duisburg. Zaterdag j.L heeft
het grootste gedeelte van de aanwezige strijd-
maclit die wapenen by de Belgische autori'tei-
ten moeten inleveren. Zij waxen cchter van te
voren gewaarschuwd, zoodat ziji geiegenheid
haddto een groot aantal geWereru en andere
wapenen naar Dusseldorp te brengen-
/In Duisburg bevindt zich de separatisti-
sche burgemeester, Enigelen nog steeds in het
raadhuis, doch niemand1 luistert mieer naar
hem of zijn trawanten, die zih trouwens bij
na niet meer op straat wag/en.
Nu de bezetting van het Neder-Rij/nland en
het Ruhrgebled misluikt is, zinnen die separa
tisten op andere middelen om huru doel, de
R'ijnlandrepubhek, te bereiken.
De heer Sauer, separatistisch commissaris
voor het Neder-Rijnl'and, decide aan een ver-
tegenwoordiger van die Tel mede, dat thans
getracht zal worden de republidc te stichten
door de arbeiders op de hand der separatisi-
ten' te krijgen, door hen' op te roepen tot dlen
strijd tegen db mijn- en fabriekscigenaren.
Men wilde1 zoo noodig de mijhen en fa-
brieken met behulp der arbeiders bezettenl en
ten bate van de Rijnlandrepubl'iek verkoopen.
Desbetreffenide manifesten. werd'en in het
door de Franschen bezette Ruhrgebied1 en Ne-
der-Rijinland verspreid.
Het spreekt vanzelf, dat de ldders gebruik
zullen trachten te maken van de oneenighdd,
di'e tusschen de arbeiders en de mijn- en fa-
briekseigenarea bestaat, op grond van' de
pressie, die door dei werkgevers op.de arbei
ders wordt uitgeoefend, ten eindte den1 tien-
urigen arbeidsdag dtoorgevoerd te krij'gen.
Ook speculeert men op het groot aantal
werkl'oozen, wien men door die ilnvoering van
een; zesurigen arbeidsdag arbddsgelegenhdd
wrl vexstrekkeni. Het laat zich niet aanzienj
dat dit nieuwe middd eenig succes zal heb
ben.
Wat het door de Franschen bezette gebied
aangaat, daar hebben de separatisten de
overhand en overal de macht in handen. In
een aantal plaatsen is de Rijnlandrepubl'iek
uitgeroepen met toestemming Van ale ge-
meantelijke aptoriteiten,.
Ook in' de Palts brddt zich de invloed der
separatisten uit, doch hun invloed is all'een
plaatsdijk.
to Nieder-Menden werden de separatisten
door de arbeiders uit het stadhuis verdireven.
Toen zij echter den volgenden morgen ver-
sterking kregen, bezetten ziji het sitadlhuis op-
nieuw. Bij de plaats gehad hebbende gevech-
ten vielen aan beide zijden vele gewondm.
Ook wordt een tweetal dooden gemeld.
Bij een botsing te Adenaui in het district
Koblenz tusschen separatisten en tegenstan-
ders werden drie personen gedood en acht
gewond!
De Rijnrepubliek is in verschillende kleine
plaatsen in de Palis uitgeroepen.
Dat Belgie en Franlkrij/k of althans Bel-
gen en> Franschen del hand hebben gehlad
in de losscheurings-pogingen in Rijnland en
de Palts is reeds meermalen betoOgd) en nu
kornt de Brussdsche „Soir" het bevestilgen,
Het blad heeft een redacteur naar het Rijn
land gezonden, die met Matthes een ond£r-
houd heeft gehad over die gebeurtea'issen te
Aken Volgens Matthes1 is Deckers de actie
begonnen in overeenstemming met het „Oo-
mite de Politique N'ationale", en het Comi-td
Belgo-Rhenan, ide niet accoord gingen met
Matthes' plannen, welke te, sterk Fransdige-
zind1 bleken.!. Uit een' schriiven van bddle co-
mite's aan den Rijnlandschen gedelegeerde
Klee, welk schrijven door die) „Soir" wordt
gepubliteerd, blijkt indlerdaad, dat kolond
Reul en Pierre Nothomb de hand! in de zaak
hebbeng ehad. De bedoeling was een Rijn
landsche federatie, waarvan' eeni gedeelte on-
der Franschen invloed, een andgr ondler Bel-
gischen en een derde onder gemengden in
vloed zbu staan, buiten het kadter van het
rijk. DC onthul'lingen verwekken. groote op-
schudding, al voegt de „Soir" er aan toe, dat
hier veel gerucht om niets in het spel is, daar
Nothomb en Reul, die dgenliijfc Belgie's
steun aan Deckers hadden bel'ofd, aan' de be-
Ir.chelijke separatisten eigenlijik niet meer 'be-
loofden dan den.' steun van de maan). De beide
comite's hebben niet-begrepen, dat hun dlen-
diee bondigenooten in het Rijnland evenimin:
invloed5 hadden als zij zelf rin Belgie.
HET STANDPU'NT DER DUITSCHE
REGEERING INZAKE DE BEZETTING
Gister heeft bij den Duitschen Rijkskanse-
lier een bijeenkomst plaats gehad van de
Cammissie van XV voor de belangen van
Rijnland. Bij deze beraadslaging zijn zeer
gewichtige besluiten genomeo, die onmiddel-
lijk daarop een zitting van het Rijkskabinet
noodig roaakten.
Hoewel de inhoud der besluiten niet is mee-
gedeeld, vemeemt men toch, dat de regee
ring een algefneene mededeeling zal doen,
zoowel aan het Duitsche volk als daarna
aan het buitenland, waarin zij verldaart, dat
de bezetting door Frankrijk niet slechts een
oorlogsdaad is, doch dat de wijze, waarop de
bezetting geschiedde en gehandhaafd werd,
in strijd met de Haagsche Conventie aan-
gaande de gebruilcen in den oorlog te land.
Op grond van dit feit zou dus.een sehending
hebben plaats gehad van het volkenrecht, dat
Duitschland ontslaat van alle verplichtingen
ui'thoofde van het verdrag van Versailles.
Deze jinidische overiweging wenscht
Duitschland echter niet in vollen omvang te
doen geldien; het verklaart zich bereid nog
tien dagen lang' de werkloozenuiteeringen
aan de arbeiders in het bezette gebied te vol-
doen. Na 24 November echter verkeeit het
Duitsche Rijk in de absolute onmogelijkheid
iets meer te doen. Van dat oogenblik af zal,
zoo moet de verklaring der Duitsche regee
ring wel worden uitgelegd, de volkomen ver-
antwoordelijkheid voor alles wat gebeurt niet
meer op Duitschland, doch op Frankrijk val-
len.
Intusschen is het de vraag, welken invloed
dit alles zal hebben, zoowel op den economi
schen als op den fmandeelen toestand. Deze
was reeds emstig, doch zal ongetwijfeld
steeds emstiger worden. Op het oogenblik
worden in het Rijn- en Fuhrgebied twee mil-
lioen 'geheel en evenveel gedeeltelijk werkloo-
zen ondersteund. hetgeen met de a.s. sanee-
ring der rijksbegrooting onvereenigbaar
wordt geaqht.
ONGEREGELDHEDE'N IN HET
RUHRGEBIED.
Naar uit Dusseldorp vemomen wordt,
hebben de Fransche bezettingsautoriteiten de
telefoon en Megraafverbindingen in het be
zette gebied weer vrijgegeven.
Vanuit Essen, Duisburg en' Dusseldorp,
welke plaatsen' van het begin1 van de Ruhr-
bezetting af van het telegraaf- en telefoon-
verkeer waren uitgeslcten, kan thans weor
worden getelegrafeerd! en getelefoneerd.
Ook de verbindingen met Nederland zijn
wederom hersteld.
Uit Keulen wordt nog gemeld, dat het te
Neuss, waar het tot nu toe rustig was, gister
ren en Maandag tot ongeregeldheden is ge-
komen. Aanleiding hiertoe was het feit dat
aan een groot aantal arbeiders tegen Zater-
dao- a.s. ontslan werd aangezegd, waardoor
het aantal werkloozen met 50 pet. vermeer-
dert.
De verbittering onder de arbeiders is zeer
groot en eenige le vensmi ddelenw' nke Is en
bakkerijen werden leeggeplunderd de plaat-
selijke politie nam achttien plunderaara in
hechtenis.
Te Keulen trokken eenige duizenden werk
loozen1 door de stad en demonstreerden voor
het stadhuis, waar de gemeenteraad bezig
was met de behandeling van een' voorstel tot
verhooging van de werkloozen-uitkeeringen.
Toen de menigte het gebouw wilde binnen-
dringen greep de politie in. Zij voerde een
charge uit, waarbij een tweetal personen
werd verwond.
In de voorstad Kalk werd een bakkerij ge-
plunderd1.
Qok te Oberhausen, Muhlheim. en Gel'seni-
kirchen hebben ongeregeldheden plaats ge
had.
DE EX-IKROQNPR1NS IN DUITSCIH-
LAND TERUG.
De ex-'kroonprins is gisteravond even over
zes per auto uit Bres'lau ite Oels aangeko-
men.
Dat niet allfe Duii'schers humne oogen
sluiten voor dd moeilijkheden, zie de 'terug-
keer van Withelm Jr. nla zidh kani sleepen,
blijkt uit een artlkel in de „Frankfuiter Ztjg."
Het blad! constateert niadlrukkelijk, dat die itie-
rugbeer plaats vindt op een' noogst ouge-
schi'kt tijdstip. Alleen door binnien- en bui
tenland eeriijk in te iichten en dbor het ne
men van de grootste voorzorgsmnatregelen
zal de rijksregeeTinig de onitstane moealijlbhe-
den kunnen overwinnien.
Mocht 'den ex-kroonprins, zegt het blad!,
dezer dlagen word'en verzekerd, dat hiji wel-
kom is, dan wete hij, dat dit oinjuist is: de
vroegere 'kroonprins is het 'Dnitsdhe volk op
dot oogenblik, urn burgerooriog dreigt dboor
de houding der mlonardaistiech1 gezindle ra
dicate recltterzijde, in de hooigsfe mate on-
welfcom. Zijn adhtinig voor hem zal door deze
nieuwe streek, waardoor hij1 het geheele land
dreigt te benadieelen, zeer zeker niet toeuemen.
Nfej de vetnsdhillendle ipersetemtoeri!; die wij
gister gaven, liaten wij hier itlhhns niog volgen
een' uittating van de New-Y'orlasdhe „World",
welk blad een uitvoerige beschouwing bevat
over den' terugkeer van ddn' prins. Het blad
noemt het gebeurdle de meest openlij'ke Itarting
der geallieerden sedert den wapenstilstanu.
Voorts acht de „World" een' en1 amdler em
teeken van de groote verandering, welke in
Duiisdhland heeft plaats gehadl sedert die
Kroonprins vluchltite om zijn Iteven te redldlen.
Het blad1 acht het zonder twijfel, dlalt
Duitschland gelooft in 'het herstel der mo-
narchie om. verlcssing te vihden.
Over de thuiskomst van den kroonprins.
wordt nog gemeld:
De aankomst in het slot te Oels, die pre-
cies om zes uur de groote poort over de
voormalige slotbrug inreed, werd opzettelijk
zoo ingericht, dat hij eerst in het donker zou
arliveeren. In Oels was het juist jaarmarkt
en daardoor was het in de straten zeer druk.
Men had1 een auto vooruit laten gaan om
zoodoende bet vcrmoeden te wekken, dat de
kroonprins daarin zat, wat ook inderdaad
iedereen dacht.
Eenige minuten later kwam echter de groo
te Hollandsche toerwagen, waarin hij zat,
het hek binnen, en een groote menigte, die
zich voor de poort had verzameld, begroette
den kroonprins' met veel vreugde.
Op het oude, groote plein voor het slot, dat
door de sterke autolampen helder werd
licht, was niemand bij zijn aankomst
wezig.
Toen echter de wagen stiLhield, drongen
zijn twee dochtertjes en zijn zoon prins Fried-
rich, naar buiten. en vlogen hun vader tege-
moet. D'e kroonprins omhelsde de kinderen,
en hen. bij de hand nemende, ging hij de
stoep op naar den ingang, waar intusschen
de ex-kroonprinses verschenen' was. Daarme-
de was voor het publiek de thuiskqmst van
den ex-kroonprins af gel oopen. De deur werd
gesloten en de kroonprins was voor niemand
te spreken.
Naar uit zijn omgeving wordt verklaard,
zal hij zich strikt aan de door hem aanvaar-
de voorwaarden houden. De ex-kroonprins
wenscht geheel als particulier te leven, ter-
wijl hij zelfs geen' politieke interviews zal toe-
staan.
Door de omstandigheid, dat hij de groot
ste grondbezitter in' het district is, zal de
ex-kroonprins in het particuliere leven ver-
moedelijk wel een; vooraame plaats innemen.
Het V.-D.-bureau meldt een' en ander over
aanstaande politieke intriges, door de monar-
chisten te ondernemen. Het bureau d'eelt n.l.
mede, dat de gehuurde apartementen aan
den Kaiserdam 108 te Berlijn in gereedheid
zijn gebracht voor Prins Wilbelm, Luitenant
Romer, vroeger lid van zijn geheimen dieust,
had daar een bespreking met den adjud'ant
van den ex-kroonprins Von Miildner en an
dere monarchisten.
In links-radicale kringen ziet men in deze
onmiddellijke hervatting van politieke intri-
ver-
aan-
ges een poging om Wilhelov terug te dringm
m de politiek. In de kringen van het Cen
trum is men van meening, dat de ex-kroon
prins zich rustig zal houden en op zijn
landgoed zal blijven. De monarchisten ho-
Een evenwel in' staat te zijn hem te kunnen
ewegen de leid'ing te nemen van d'e monar-
chistische beweging. Zij verklaren dat
Duifschland weer een keizer wil hebben ini
den persoon van den zoon Wilhelm van kei
zer Wilhelm II. Zij hopen, dat Duitschland
terug zal keeren tot den monarchalen regee-
ringsvorm, waardoor de invloed van de so-
cialistan zal verd^ijnen.
President Coolidge geloof t, dat de tradatio-
neele politiek der AiUerikaansche regeerong
deze belet zich aan t6 sluiten bij, het protest
der gealli'eerde regeeringen aan Dui'tscMand
tegen den terugkeer van den ex-kroonprins of
ex-keizer, of bij maatregelen ter verhinidering
van het herstel der monarchic.
DE ELLENDE IN DUITSCHLAND.
Dr. John J. Killeen uit Chicago is van
zijn reis door Duitschland te Louden terug-
gefeeerd. Gedurende zijn verblijf van 6 weken
in dit land heeft dr. Killeen den medischen
toestand, die, .gelijk men weet, den laatsten
tijd in Dui'tscMand nog al veel te wenschen
overlaat, bestudeerd. In een uitvoerig ver-
slag, dat binoenkort zal worden gepubli-
ceerd, deelt dr. Killeen het een en ander om-
trent de door hem opgedane ervaringen me
de.
Hiji zet eerst uiteen, dat onder die Duit
sche arisen thans ook veel geleden wordt. Zij
worden belemmerd hun taak naar behooren
te volbrengen. Zij' hebben zelf groote moeite
en zorg om zich staande te houden en kun
nen zidi daarom niet meer geheel,aan hun
taak geven. De steeds toenemende stijging
der prijzen oefent natuurlijk op den medi
schen toestand van het land een allesbehalve
gunstigen invloed1 uit. Medisehe instrumen-
ten, maar vooral medidjnen en voedingsmid-
delen, zijn bijna niet meer te betalen.
Het Duitsdhe volk is reeds langen tijd uit-
geput door onvoldoende voeding. Zidcten bre-
ken overal uit en daa zij niet direct den vorra
van een epidiemie aannemen, slaat de buiten-
wereld weinig ach't op die ellende, die echter
ongetwijfeld grooter wordt. Killeen1 gaf ver
schillende voorbeeldcn om aan te toonen, hoe
treurig het met de medisehe hulp in Duitsch
land gesteld is. Eans had hij een Duitschen
arts bij diens bezoeken in een aantal volks-
man doodbloedend op den grond liggen. De
avond was reeds gevallen, doch nergens was
iets te bespeuren, dat op een lamp geleek. Lu-
cifers waren nergens te vinden en voordat
men behoorlijke hulp kon verleenen, was de
man reeds overleden.
Het gebooriecijfer is volgens onlangs ge-
publi'ceerde statistieken aanmerkelijk gedaald
en nog altijd volgt het sterfterijfer onder de
jonge kinderen een stijgende lijn.
Klleenb esluit zijn versing met als over-
tuiging uit te spreken, dat, indien niet spoe-
dig intemationale hulp aan het Duitsche oik
wordt verleend, het overgroote deel, dat l'ijdt
onder de tegenwooxdige critieke omstandig-
heden, zal ten ondergaan.
DEVIEZENZWENDEL IN RIJN'LAND,
DE DRUKKERSSTAKING TE BERLIJN
Doordat verschillende drukkers het werk
hebben hervat en door de Technische Nood-
hulp 300 man .beschikbaar waren gesteld, is
het fahriceeren van papiergeld weer voortgie-
zet. De onderhandelingen omtreat hlet bijleg-
gen der staking zijni mislukt. In dte vergadie
rihg van vakvereenigin'gsbestuurders werd'
daarvan mededeeling gedaan en be&loten de
staking voort te zetten.
Er jverd ook medegedeeld, dat andlere
werknemersorganisaties bereid waren de sta
king te steunen. Met name! onder de arbei
ders bij die Berl'ijnsche 'gas- en electridteits-
en. andere stedeTijke bedlrijVen wordt reeds1 se-
d'ert eenigen tijd1 propaganda voor een' actie
gemaakt. Deze gaat van. de communisiten' uit.
Zij is niet zonder gevaar, terwijl de diruk-
kersstaking ook naar andere gedeelten dies
Rijks dreigt over te slaan.
DE ECONOMISCHE CRISIS IN
DUITSCHLAND.
Het W. B. meldt, dat volgens statisitische
opgaven reeds meer dan een derde van de b&
voUdng (n.l. arbeiders fen hun gezinnen) bij
de werkloosheid betrokken is. Welk aantal
nog grooter zou zijn, indien niet het sfdsel
van verkorten arbeidistijd op zoo groot mo-
gelSj'ke schaal werd toegepast. De toestand is
des te crger, omd'at de finsnrieel'a positic van
Duitschland de mogelijkheid! tot etounverlee-
nin'g uitermate beperkt
DE BROODPRIJS IN B.ERLIJN.
Met ingang van heden is de prijs van het
wittebrood 170, van roggebrood 140 mil-
'liard.
De gister In het rijfesdept. van voedselvoor-
ziening gehouden besprekingen omtrent een
ondersteuningsactie van den broodprijs heeft
tot resultaat gehad, dat het Rijksgraanbu-
reau zich verbonden heeft zijn voorraden ter
beschikking te stellen, indien de broodvoor-
zienmg in gevaar komt.
'S RIJKS MUNT EN DE DANZIGER
GULDEN.
De Vrije Stad Danzig(di. de stad met
omgeving) heeft, zooals dezer dagen uitvoe-
rig iin de N. R. Cri, in de rubriek Economi-
sche en Finandeele Mededeelingen, is ge
meld, een nieuw muntstelsel ingevoerd, ge-
grona op den Danziger gulden als rekeneen-
heid, welke met 1/25 deel van het. pond ster
ling is gelijkgesteld. Behalve de mark, mag
in het gewone verkeer geen andere rekeneen-
hdd gebezigd worden Papier van 5 .Danz
gulden tot 1 Danz. pfenning wordt door de
hiervoor opgerichte bank uitgegeven; dit pa
pier is ten voile door goudwaarden gedekt.
Daamaast gaat Danzig thans ook meta-
len munten volgens het nieuwe stelsel in om-
loop brengen. De zilveren stukken, n.l. die
van 5, 2, 1, en Danz. gulden, worden bin-
nenkori: aan's Rijks Munt te Utrecht gesla-
gen.
De genoemde munten1 worden vervaardigd
van zilver van het gehalte van 750 dtuzend-
sten; de gewichten bedragen 25, 10, 5 en
2% gram, en de milddellijnen 35, 261/2, 23 Vt
en 19%! m.M. De voorzijde draagt het wa-
pen van Danzig met het jaartal, de tegenzij-
de als opschrift: Freie Stadt Danzig en de
waardeaanduiding. De beide groote stukken
zullen .als randscfarift de wapenspreuk van
Danzig: Nec temere nec dmide, voeren, de
beide kleinste krijgen een kartelrand. De oor-
spronkelijke stempels worden in Berlijn ge-
sneden.
Dit is de eerste maal dat's Rijks Mnnt een
buitentandscfae opdracht tot het vervaardl-
gen van munten uitvoerf.
TEGEN DEN WOEKER.
Om den woeker tegen te gaan, heeft de
Berlijnsche politie voor verschillende levens-
middelen maximumprijzen vastgesteld, bij
welker overschrijiding de artikelen in beslag
worden genomen en door de politie verkocht.
Een protest der winkeliers hiertegen was
vruchteloos.
De slagerijen worden door de politie be-
wflskt
EEN BOTS'ING TUSSCHEN FRAN
SCHEN EN. DUITSCHERS.
Maandag heeft in Wanne een botsing
plaats gehad tusschen Dnitschers en Fran
sche spoorweglieden. Drie Franschen wer
den gewond.
In Gelsenkirchen hebben de Fransche
troepen op verzoek van het gemeentebestuur
zonder iriddent een stoet van ongeveer 2000
werkloozen- uiteengedreven.
DE STRI JD TEGEN DE DEVIEZEN-
SMOKKELAARS.
De Berlijnsche politie heeft den strijd te
gen de deviezensmokkelaars thans oo'k uitge
breid tot den straathandel in d'eviezen. Maan-
dagmiddag zijn een deel van de Tauetzien-
en Niimbergerstrasse, waar steeds een leven-
digen straathandel in deviezen werd gedre-
ven, affezet. Alle voorbijgangers werden ge-
fouilleerd. Een groote hoeveelheid buiten-
landlsch geld werd daarbij in beslag geno
men.
BESLUITEN VAN DE C. v. H.
Op voorstel van den Franschen gedele-
geerde, Barthou, heeft de Commissie van
Herstel eenstemmig besloten de veriegen-
woord'igers van Dintschland zoo spoedig
mogelijk te hooren in zake de betalingscapa-
citeit van het Duitsche rijk. Aan de Duitsche
regeering zal worden voorgesteld binnen
tien dagen vertegenwoordigers tp benden.
Daarop werd met algemeene stemmen' be-,
sloten, de kwestie van de benoeming van een
commissie van experts te onderzoeken, welke
een onderzoek zal instellen naar de financi-
eele positie van Duitschland, ter voorberei-
ding van de door d'e Commissie van Herstel
vast te stellen Duitsche betalingen over de
jaren 1924, 1925 en 1926.
De Engelsche gedelegeerde in de Commis
sie van Herstel, Bradbury, rnaakfe eenig
voorbehoud op de voorgenomen procedure.
CONTR6LE VERSCHERPT.
Men mieddt van de Geldersche 'grens:
De grenscontrolie van Belgische en Nleder-
landsche zijlde is aanmerkelijk veracheipt. De
smokkelhandel van Duitschland naar Holland1
staat stil; d'e Duitschers komen naar hier
om inkoopen te doen- De Belgen staan hierbij
alleen den uitvoer van directe levensbehoef-
ten toe: koffie, thee, cacao; tabak wordt als
luxe beschouwd. Dagelijks worden in het
grensgebied' ongewenschte Duitschens aangje-
houden
REIS OM DE WERELD IN EEN
NOTEDOP.
Maandag werd' te Dublin bericht ontvan-
gen, dat de 11 ton groote kaag „Saoinse",
welke in Juni uit Dublin is vertrokken voor
een tocht om dte wereldi, te Durban is aange-
komen. Gemeld wordt, dat een lek is gevallen
in de watertank..
AARSCHE CODRANT
Zaterdag publiceerden eenige dagbladen in
het Ruhrgebied een 'door een plaatselijk pers*
bureau .gelanceerde meedeel'ing, >dat de Neder*
landsohe zilverboais van 1 van 10 November
j.L af niet meer door de Duitsche bankee in
betaling igenomen zouden -wordeni. Deze bons
zouden id. door de Nederland.sche Bank met
ingang van idien datum aan de circulatie ont>
trokken ■wordeni. 'Dit bericht veroorzaakte op
de vele olamdestiene beurzen in het Ruhrge*
hied een ware paniefcstemming. Op alle stati«
onsploinen, in.cafe's en in restaurants werden
de bekende bruine 'bons ver beneden de officii
eele Borlijnsche noteering 'te koop aangeboden.
Eenige geslepen beroepseviezenspiokkelaars
maakten van 'de nierveuze stemming van bet
puibliek .gebruik om groote boeveelbeden zib
veibons tegen belaobelijk lage prijzen op te
koopen. Hoogere prijzen dan 15 tot 20 cent
bradhten deze 'bonis to .die paniekstemmtog
niet op.
Intusschen hadden de deviezetn*>Schiebers
„goede zaken" gemaakt.
