Omgeving.
Binnenland.
6 Sept. Opening winkelweek.
9 Sept. 200-jarig bestaan van de zaak der
firma Klaverweijden aan de Laat.
12 en 13 Sept. Jubileumfeesten te Alk-
maar.
22 Sent. Inwijding nieuwe provenierska-
mer in het Huis van Nordingen.
8 Oct. De 350-jarige gedenkdag van Alk-
maar's ontzet wordt op luisterrijke wiize ne-
vierd. Aan de Ontzetvereeniging wordt door
een damescomite een vaandel aangeboden De
Koningin en Prins Hendrik brengen een be-
zoek aan de stad en leggen een groote krans
aan den voet van het Victoriebeeld.
13 Oct. Onthulling gedenksteen woning-
complex Rochdale.
17 Oct. 75-jarig bestaan firma Daalhoff
in het Payglop.
16 Oct. Plechtige overdracht van de nieu
we omrastering en het lijkenhuis op de Ned.
Isr. begraafplaats.
30 Oct. De heeren Offers, Wagenaars,
Arritz en Griinwald zonder stemming herko-
zen als leden der K. v. K. en F. en gekozen
de heer J. Lakeman.
1 Nov. 50-jarig bestaan zaak stucadoors-
firma W. Harms en Zonen.
6 Nov. De fam. D. Kouwenberg verlaat
Alkmaar voor een voetreis door Europa, die
twee jaar zal duren en waarbij zij een groote
ton zal meerollen.
2 Nov. Huldiging van Mevr. de Boer—v.
Rijk met haar gouden jubile als actrice.
6 Nov. Periodieke verkiezing leden kies-
college herv. gem. Rechts behaalt de meer-
derheid. Dit was hier de eerste kerkelijke ver
kiezing. waaraan vrouwen deelnamen.
24 Nov. Pluimveetentoonstelling ter gele-
genheid van het 40-jarig bestaan der vereeni-
ging Aves.
27 Nov. Verkiezing leden afd. Kleinbedrijf
van de K. v. K. Gekozen de heeren Schmalz
en Kuijper (beiden aftr.) en Endel en Raat te
Alkmaar en Coltof te den Helder.
1 Dec. Vlappetjesdag vanwege het Ge-
nootschap tot zedelijke verbetering van ge-
vangenen. Opbrengst 234.23.
10 Dec Aanbesteding circa 90 woningen
van Rochdale. Laagste irischrijving 242000
van G. Hartland te Heerhugowaard.
In een buitengewone leden vergadering
spreekt het kaascontrolestation Alkmaar met
overgroote meerderheid den wensch uit, dat
blijft bestaan die maatregel, dat alleen ge-
merkte kaas wordt uitgevoerd.
15 Jan. De heer C. L. Schuller tot Peur-
sum, hoofdingenieur van den Rijkswaterstaat,
wonende te Bergen, plotseling overleden.
9 Febr. De nieuwe burgemeester van
Akersloot doet zijn intocht.
22 Febr. De heer Jb. Tuin te Bergen 25
jaar veeverloskundige.
1 Maart. Ds. Buiskool te Schagerbrug 25
jaar jDixdikant.
16 Maart.- De gemeenteraad van Heiloo
stelt een vloekverbod vast Besloten wordt tot
het verbeteren van den Westerweg.
2 April. De heer H. E. Deekens 35 jaar
reiziger voor de fa. W. Helling en Co. te Alk
maar.
12 April. De heer J. van Reenen neemt na
38-jarig burgemeesterschap officieel afscheid
van den gemeenteraad van Bergen.
15 April. Huldiging van den heer J. van
Rf^nen door .Bergen's burgerij. Aanbieding
van een bank.
17 April. Feestelijke intocht te Bergen
van den nieuwen burgemeester, den heer mr.
H. D. A. van Reenen.
De gemeenteraad van Wijdenes besluit tot
vervolging van den oud-burgemeester J. Ben-
nnneer, wegens een tekort op de distributie-
rekening.
25 April. De Raad van Heiloo stelt een
rookverbod vast voor kinderen beneden 15
6 Mei. 40-jarig bestaan gymnastiek- en
korfbalvereeniging Voorwaarts te Stompeto-
ren.
9 Mei. Te Schoorl wordt een houten land-
huis afgebroken op last van den burgemees
ter, omdat het was gebouwd in strijd met de
verordening. De afbraak werd gestaakt, toen
drie raadsleden een vergadering aanvroegen.
18 Mei had die vergadering plaats, waarop
besloten werd de afbraak voort te zetten.
11 Mei. De raad van Oude Niedorp besluit
het vloeken strafbaar te stellen.
4 en 5 Juni. Feest 75-jarig bestaan afd
Opmeer en Omstr. van de Holl. Maatsch. v.
Landbouw.
22 Juni. De burgemeesters van Heiloo en
Z.-Scharwoude herbenoemd.
6 Juli. De Raad van Schoorl besluit in
rincipe tot verbreeding van den weg van de
ergerschei tot Camperduin.
11 Juli. De groote hitte, die al eenige da-
gen in heel Nederland heerscht, eischt te
Heiloo een slachtoffer. De veldarbeider Jon-
ker bezwijkt onder zijn bezigheden in het
iron-Hand en sterft nog denzelfden dag.
25 Juli. De Raad van Egmond-Binnen
verleent 35000 voor den bouw van een
tweede R. K. school in die gemeente. Na actie
der gemeentenaren in Dec. werd dit besluit
gewijzigd in het beschikbaar stellen van de
o. 1. school te Egmond Binnen.
27 Juli. De raad van Heerhugowaard be-
sloot tot het in onderhoud nemen van den to-
ren te Veenhuizen.
5 Aug. De heer J. Koopmans, burgemees
ter van Beemster, overleden.
18 Aug. Veertigjarig priesterjubild van
pastoor Peperkorn te Limmen.
4 Sept Te Bergen gekozen tot wethouders
J. Apeldoom en C. J. Hoksbergente Heiloo
te Schermerhorn I. Plugboer en Th. Wes
ter hof; te Koeaiik Jb. Visser en W. de Geus;
,te Texel R. P. Keyser en D. P. Bakker; te
Oudorp J. Bleeker en J. Buren; te Limmen C.
Pepping en J. Valkering Tz.; te Winkel Jb.
Spaan en S. Kriek; te N.-Scharwoude J. Oot-
jers en A. Barten; te Broek op Langendijk
Glas en Rens Slot; te Oudkarspel lb. Kroon
en D. Bregman; te Wieringerwaard H. K
Roster en A. D. Sleutel; te Z.-Scharwoude J.
Kroon en Bekker; te Oude Niedorp F. Tromp
en J. Wit; te Egmond aan Zee P de Graalf
en K. de Graaff; te St. Pancras M Dpif en
J. van Kampen; te Hensbroek D. Wit en K.
Smal; te Warmenhuizen Jb. Swan en J.
Groot; te Ursem J. Veldboer en J. van Die-
pen; te Schoorl A. van Lienen en A. Bijl; te
Hoorn G. Veldhuysen en P. Eriks; te Graft
J. Blauw Az. en P. Brouwer; te Heerhugo
waard Krom en Wijnker; te Oterleek P. E>ek-
ker en P. Spaan; te Akersloot Groot en Hel-
aer; te Harenkarspel P. Borst en J. de Groot;
te de Rijp J. Rot en B. J. A. Stubenitsky; te
Schagen P. Trapman en J. Helder.
1 Oct. 25-jarig bestaan school met den
bijbel te St. Pancras; de heer J. ten Hoeve
evenveel jaren hoofd.
26 Oct. De raad van Bergen besluit tot
gasaansluiting bij Alkmaar.
De heer J. Nagelhout, burgemeester van
Oude-Niedorp, overleden.
19 Oct. De heer W. de Geus doet zijn in
tocht als burgemeester van Beemster.
17 Nov. Ds. de Jong 25 jaar doopsgez
edikant te Broek op Langendijk.
30 Nov. Na 30 aienstjaren neemt de heer
de Geus afscheid als onderwijzer te Warmen
huizen.
Straksnog eenige oogen-blikken
neemt Vader Tija zijn zeis ter hand en kapt
van de eeuwigheid weer een cjeeltje af, dat
men jaar noemt.
Die oogenblikken, die ons daarvan nog
resten, stemmen altijd tot naden-ken. Wij zijn
een moment stil en gaan in onze gedachten
eens na, wat het oude jaar ons aan lief en
leed geschonken heeft.
Deze herdenkt een af onder heuglijk feit,
dat hem of haar overkwam, gene pinkt on-
gezien even een traan weg, bij de herinnering
aan het sterven van een beminde vrouw, een
geliefden man, een dierbaren vader, een on-
vergetelijke moeder, of een diep-betreurd kind.
Een moment zijn wij alien stil.
Bom!
De eerste slag!
Wij rukken ons weg uit onze overpeinzin-
gen en zien den kring van menschen eens
rond, met wie wij „het oude en nieuwe" zullen
vieren.
Vieren!
Natuurlijk!
La ten wij vroolijk zijn.
Wij staan aan den aanvang van een nieuw
jaar: 1924.
Deze periode kan ons immers door den
onzaligen malaise-tijd brengen en ons naar
een aangenamer perspectief heenvoeren.
Hopen dus!
En met deze hoop op het gelaat uitgedrukt,
staan wij alien op, wanneer de twaalfde en
laatste slag nog even naklinkt en het uur-
werk al weer doortikt in het niewe jaar en
wij reiken elkander de hand onder het uit-
spreken van den al-ouden hoewel dik
wiils zeer gevarieerden wensch: Veel ge-
luk en voorspoed!
Het is zoover nog niet.
Wij moeten nog wachten tot het oogenblik
daar is.
Intusschen zetten wij ons neer om ook
eens een oogenblik na te denken over het aan-
stonds gepasseerde jaar. Wij peinzen er over
hoe wij alles, wat wij gedurende 1923 als
vermeldenswaard'ig hebben opgeteekend, in
een leesbaren vorm aan onze lezers kunnen
voorzetten.
Ago quod ago, aldus luidde de zinspreuk
van Jan de Witt, hetgeen'beteekent: ik doe
een ding tegelijk.
Wij achtten dit zeer verstandig gezien en
bepalen ons er dus ook toe, een ding tegelijk
te doen, m. a. w. rubrieksgewijze alle voor-
naamste feiten van 1923 te memoreeren.
Laten v/ij beginnen met all wat er op het
gebied van de Staten-Generaal, op parlemen-
tair terrein dus, is geschied.
Zaken, die de algemeene belangstelling
in hooge mate hebben gewekt, zijn wel: de
zonnetijdkwestie, de vlootwet-geschiedenis, en
de kabinets-crisis.
De heer Braat, vertegenwoordiger van den
Plattelandersbond, heeft het tot veler ver-
wondering misschien ook tot zijn eigen
groote verbazing kldar weten te spelen een
voorstel tot afschaffing van den zomertijd,
door hem ingediend, in de Kamer van hon-
derd te doen aannemen.
Daar ging een storm van verontwaardi-
ging op in den lande, den len Maart A. D.
1923.
Was het pnecies een maand later geweest,
men zou gedacht hebben aan een lugubere
April-mop, doch neat, „es hat nicht sollen
sein." Hier was geen sprake van een grap,
men stond hier eenvoudig tegenover de treu-
rige werkelijkheid.
De zomertijd zou afgeschaft wordera!
Ons levensgeluk staat op het spel, aldus
redeneerden de stedelingen, onze kostelijke
lange avonden worden opgeofferd!
De „storm van verontwaardiging" had tot
resultaat, dat er een nationale actie op touw
gezet werd om handteekeningen te verzame-
len tegen dit onzalige besluit.
En het regende handteekeningen
Nog' was er kans dat de Eerste Kamer een
andere uitspraak zou doen.
En dit heuglijke feit geschiedde. De tegen-
standcrs van afschaffing hadden succes. Met
35 tegen 9 stemmen werd het voorstel-Braat
vei worpen.
De voorsteller kon intusschen ook op een
klein succesje bogen, de datum van ingang
n.l. werd iets verlaat en vastgesteld op 1
Juni. Toch hebben de stadsmenschen .nog
ruim 4 maanden van hun lange avonden kun
nen genieten.
Nog geven de h.h. Braat c.s. het niet op:
den 21 en Nov. n.l. besloten de dagelijksche
besturen der drie centrale landbouworganisa-
ties een nieuwe actie op touw te zetten, om tot
afschaffing van den wettelijken zomertijd te
geraken.
De vlootwet-kwestie is er eene, die tot de
meest zeldzame feiten in onze geschiedenis
behoort, door de plotselinge wending, die de
zaak plotseling kreeg.
Wij kunnen kort zijn.
Een en ander ligt ons nog zoo verseh in't
geheugen en hangt bovendien zoo uiterst
nauw samen met de kabinets-misere, waar wij
nog middenin zitten dat uitweidingen ab-
soluut overbodig zijn.
Het begon met de ontslagaanbieding van
den heer De Geer als minister van financiten.
Dit hield verband met het besluit,18 Juli
van den ministerraad om bij de Staten-
Generaal in het najaar aan te dringen op
onverwijlde behandeling der vlootwet, voor
inwerkingtreding op 1 Januari 1924.
Minister de Geer achtte zich niet verant-
woord langer de financien te blijven beheeren,
wanneer de vlootwet, waarvan een hoog be-
drag benoodigd was, in behandeling kwam
en aangenomen zou woraen. Hetgeen
natuurlijk de vaste meening was van den
Ministerraad, getuige de verklaring inzake
de inwerkingtreding op 1 Jan. 1924.
De Geer ging Colijn kwam. (Kon. be
sluit van 11 Aug.)
We weten het, slechts kort heeft de heer
Colijn zich mogen ontfermen over onze
financien.
Hij, de voorstander bij uitnemendheid van
de vlootwet, moest zijn woord gestand doen.
Hij had beweerd zijn minister-ambt weder te
zullen neerleggen, wanneer de vlootwet even-
tueel zou worden verworpen. En met hem
gingen den 26sten October een bijzondere
dag in onze parlementaire geschiedenis de
overige ministers.
Het volk had gesproken.
Een krachtig en machtig ,,neen!" klonk uit
het petitionnement van de S. D. A. P., dat
van ruim £6n millioen handteekeningen was
voorzien.
Een millioen mannelijke en vrouwelijke
Nederlanders had onomwonden te kennen
gegeven hiets van een vlootwet, laat staan
van een vloot, te willen weten.
Weg er mee!
Dat was het wachtwoord.
Een wachtwoord, dat enkele Kamerleden
tot nadenken- heeft gebracht. En die zijn het
ten slotte geweest, die het wetsontwerp heb
ben doen kelderen.
De 10 katholieke tegenstemmers hebben
hun geweten geraadpleegd en konden het
daarmede niet in overeenstemming brengen
een wet, als de betrokkene, mede te helpen
aannemen.
Intusschen was't maar net op't kantje af.
't Ging om &n stem, 't Stond 50—49.
Er mankeerde in de Kamer 6en Christelijk-
Historisch vertegenwoordiger, wegens ziekte.
De algemeene verwachting was, dat de
wet er doorgehaald zou worden. Men de
onderteekenaars van het petitionnement en
nog wel vele andferen hoopte nog altijd.
evig moet de spanning in de vergader-
zaal der Tweede Kamer geweest zijn tijdens
de stemming.
Wat geen wonder is.
Als een loopend vuurtje ging het bericht
van de verwerping door het land. Alle Ne-
derlandsche dagbladen, aanstonds telefo-
nisch of radio-telefonisch ingelicht vanuit
Den Haag, publiceerden op de meest snelle
wijze den uitslag.
Een uitslag, dien men niet had verwacht,
slechts had gehoopt
Het gevolg van deze verwerping was, zro-
als gezegd, de kabinetscrisis.
Den 27en October verzochten de ministers
aan de koningin ontheffing uit hun ambt,
denzelfden dag, dat mr. P. J. Troelstra, den
leider van de S. D. A. P. een ovatie werd
gebracht.
De koningin nam de ontslagaanvrage van
de ministers in overweging, doch verzocht
hun, zich te willen blijven belasten met de
behandeling, zoo mogelijk afdoening, van de
looperrde zaken.
Verschillende vooraanstaanden op politick
gebied werden door de koningin o-p Het Loo
ontvangen in verband met de crisis, t. w. dr.
W. F. van Leeuwen, mr. H. C. Dresselhuys,
mr. V. H. Rutgers, dr. Nolens, mr. Schok-
king, mr. P. J. Troelstra en mr. H. P.
Marehamt.
Bovendien werden de voorzitters der R.-K.,
A. R. en C. H. Tweede Kamerfracties door
de koningin in conferentie ontvangen.
Het resultaat was voorloopig nihil.
De heeren Co'ijn, Troelstra en Marchant
e. a. hielden politieke redevoeringen.
De eerste betoogde o.a. naar aanleidjng
van een bewering der anti-rev., een rechtsch
ministerie te willen steunen, op voorwaarde,
dat de bezuinigingsolannen van minister
Colijn onverkort werden overgenomen dat
hij niet geloofde, dat een kabinet van rechtsch
met anti-rev. medewerking te verwezenlijken
zou zijn.
Mr. Marchant bepleitte in een vergadering
te Amsterdam een regeeringscombinatie van
vrijz.-dem., soc.-dem. en roomsch kath.
De leider der soc.-dem. Kamerfractie zei-
de, dat de S. D. A. P. mede de verantwoor-
delijkheid der regeering moest aarivaarden
mits er Kamer-ontbinding plaats had. De-
zelfde verklaarde later, niet in een ministerie
zitting te kunnen nemen in verband met zijn
minder gunstigen- gezondheidstoestand.
En het bleef sukkelen met deze zaak.
Ten slotte werd van R. K. zijde op mr. D.
A. P. N. Koolen den voorzitter der Tweede
Kamer, aandrang uitgeoefend als kabinets-
formateur op te treden.
Den volgenden dag, 12 Nov., meldden de
bladen, dat mr. Koolen vermoedelijk zou po-
gen een ministerie te vormen.
Den 16eh Nov. ontving hij daartoe op-
dracht van de koningin, welke opdracht hij
in beraad nam.
Eenige dagen later deed hij al stappen In
de richting van een nieuw kabinet op den
grondslag der coalitie waartoe hij confe-
reerde met de drie groote rechtsche kamer
fracties.
Het succes bleef uit en mr. Koolen gaf ten
slotte te kennen niet in staat te zijn een mi
nisterie samen te stellen.
Jhr. mr. Beelaerts van Blokland verscheen
ten tooneele. Het ligt ons nog versch in het
geheugen-.
Deze zou trachten een extra-parlementalr
(een zaken-) kabinet te formeeren,
Het verging hem als zijn voorganger-for-
.mateur in spe.
Den 6en Dec. verklaarde hij aan de ko
ningin tot zijn leedwezen niet bij machte te
zijn de hem gedane opdracht te vervullen.
Zijn pogingen schenen voomamelijk afge-
stuit op moeilijkheden in verband met de be-
zetting van het depaitement van financien.
Na tal van onderhandelingen tusschen de
Kamerfracties en besprekingen met de ko
ningin, is het thans zoover, dflt de opdracht
tot samenstelling van een nieuw kabinet is
gegeven aan de rechterzijde (de heeren
Schokking, Rutgers en Nolens).
Een ander drama, waarmede zich de Sta
ten-Generaal hadden te bemoeien, alhoewel
het zich niet direct in de beide Kamers af-
speelde, was de grenzelooze en onbeschrijfe-
lijke verwarring die er ontstaan is in't post-
cheque- en giro-bedrijf. Werd deze chaos oor-
spronkelijlralleen aan de reorganisatie in den
dienst toegegchreven, al spofdig bleek, dat
ook slordigheid in de administratie zooal niet
de grootste, dan toch een van de voornaam-
ste factoren. was. Het bleek althans o.a. dat
een grooi aantal- adviezen waren verloren
geraakt.
De eerste dagen van den chaos brachten
vermakelijke vergissingen. Ze zijn bekend,
alsook de ontelbare giro-moppen. Er werd
o.m. weer gesproken van een tot nu toe cnbe-
kendc soort os, dat in Nederland ontdekt
was: de girocha-os, enz.
Intusschen de z.g. reken-inghouders waren
de dupe en groot was dan ook de veron-i-
waaraiging toen op 3 Oct. de dienst geheel
werd stopgezet. Toch moest deze maatregel
genomen worden. Verdere handhaving van
het bedrijf zou slechts meerdere verwarringen
tengevolge hebben.
hen en ander geschiedde in overleg met de
regeering.
v'erschillende Kamerleden hadden vragen
ericht tot de minister van Waterstaat inza-
e het bedrijf. De minister had geantwoora,
nog geen oordeel te kunnen vellen. Eerst
moest een deskundig en onpartijdig onderzoek
hem daartoe gegevens verstrekken. Verwacht
werd dat dit onderzoek minstens 3 maanden
zou duren.
En de gedupeerden wachttenen wach
ten nog.
Het is thans bekend) geworden, dat de
dienst met 1 Januari weder zal beginnen te
functioneeren.
In den Haag was inmiddels een comity
voor de belangen van rekeninghouders bij den
post- cheque- en giro-dienst gevormd. Prof,
mr. B. H. Druoker had als zijn meening te
kennen gegeven, dat de gedupeerden het
recht hebben, hun gelden bij den dienst op
te vorderen vermeerderd qiet rente.
In hoeverre met deze wenschen rekening
zal gehouden worden, zal nog moeten afge-
wacht.
Wij keeren terug naar de werkzaamheden
der Staten-Generaal en brengen de geschie
denis van het schoenenwetje in herinnering.
Den 19 Februari werd een wetsontwerp tot
tijdelijke beperking van den invoer van
schoenwerk ingediend. Zulks met het oog op
de belangen van de schoenen-fabrikanten in
eigen land, Dit wetsontwerp werd door de
Tweede Kamer aangenomen met een meer
derheid van 13 stemmen. Ook de Eerste Ka
mer nam het voorstel aan, op 3 Mei n.l.
De Nederlandsche schoen-fabrikanten kon
den dus gerust zijn. Echter niet lang, aan-
gezien de wet zooals gezegd slechts als
een tijdelijke maatregel golcf
Het Kamerlid Fleskens, van oordeel, dat
deze wfet niet lang genoeg van kracht was,
diende een wetsontwerp in tot verlenging der
invoerbeperking tot 1 Juli 1924. Dit wetsont
werp werd kort geleden 11 Dec. door
de Tweede Kamer aangenomen met 4533
stemmen.
Gelijk bekend heeft ook de tabakswet nogal
wat stof o-pgewaaid. Verschillende protest-
vergaderingen, moties enz. waren hiervan
het gevolg, om deze gehate wet van de baan
te krijgen.
Toen bovendien de regeering voomenjens
bleek den accijns op de tabak te verzwaren
werd de verontwaardiging onder de betrok-
kenen nog grooter en ook tegen deze verhoo-
ging werd protest aangeteekend.
Tot verhooger is het echter voorloopig nog
niet gekomen.
Wat de tabakswet betreft, de actie daarte-
gen werkte niet. veel uit, integendeel is de
conitrole op de tabaksbelasting juist nu scher-
per dan ooit.
In het jaar 1923 is een aantal banken in
ernstige moeielijkheden geraakt. Het geval
dat de meeste aandacht trok, was dat van de
H anze-Credietba n ken
Het begon met de Hanze-Bank tc 's-Herto-
genbosch, die in ongelegenheid geraakte en
surseance van betaling moest aanvragen.
Enkele andere volgden.
Getracht werd van regeeringswege steun
te verleenen aan de instellingen, die in finan-
cieele moeilijkheden waren.
Een daartoe strekkend wetsontwerp werd
door beide Kamers der Staten-Generaal aan
genomen, tengevolge waarvan de betalin-gen
weder doorgang konden hebben, hetgeen een
groote opluchting was voor de z.g. „kleine"
beleggers, menschen, die hun geheele kani-
taaltje aan de een of andere bank hadden
toevertrouwd.
Het afgeloopen jaar was het jaar van de
bezuiniging, die we hoewel' ze in nauw
verband staan met de vlootwet even apart
willen behandelen.
Diep wilde de regeering het mes zetten in
verschillende takken van dienst.
Deze bezuiniging werd toegepast, juist
daar waar niemand ze wilde.
Ambtenarem en arbeiders werden ontsla-
gen of op wachtgeld gesteld1 wegens inkrim-
ping van werkzaamheden; salarissen moes-'
ten worden verlaagd (art. 40 van het bezol-
digingsbesluit!) nieuwe belastingen moesten
worden geheven. Voorgenomen werken e. d.
moesten voorloopig onuitgevoerd blijven
niemand en niets werd ontzien.
Alle bezuinigingsmaatregelen zijn niet
doorgevoerd geworden. Door de verwerping
der vlootwet werd plotseling een andere toe-
staiid geschapen. Het geld, benoodigd voor
de uitvoering dier wet, had men nu niet van
noode.
Inmiddels is en blijft bezuiniging voorloo
pig toch nog de eisch en het is absoluut ver-
keerd te meenen, dat ze thans niet meer toe
gepast zal worden.'
Wa zullen wel degelijk moeten afwachten,
wat een nieuwe regeering zal doen-.
De koningin en de koningin-moeder wil-den
bij de algemeene salaris-verlaging niet ach-
ter blijven en kondigden aan een deel van
Haar inkomsten niet te zullen aanvaarden.
De C.-H. Kamerleden willen eveneens een
gedeelte van hun schadeloosstelling over
1924 niet in ontvangst nemen waartegen hun
overige collega's hevig protesteerden.
De ministerraad besloot tot verlaging met
20 pet. van de salarissen der ministers.
De Eerste Kamer heeft den 27 Juli door de
verkiezingen op dien dag voor dit college een
verandering ondergaan. Was dte oude verdee-
ling 42 rechts tegen 8 links, de verkiezing
bracht een overwinning voor links, dat er 11
zetels bij kreeg.
Gespecificeerd was de uitslag als volgt:
R. K. 16 (vroeger 21), A. R. 8 (14), C. H. 7
(7), S. D. A. P. 11 (3), Vrijheidsbond 5 (1),
V. D. 3 (4).
Daarentegen won rechts in de Provinciate
Staten verscfleidene zeteis.
Het zou ons te ver voeren op deze plaats
meerdere tot stand gekomen wetten uitvoerig
te memoreeren. Wij volstaan met ze even in
volgorde op te noemen.
Aangenomen werden:
De wet op de erfopvolging; de gewijzigde
huurcommissie- en huuropzeggingswetten;
het wetsontwerp op de onderwijzerstoelagen;
de gewijzigde stoomwet; de jachtwet; de wet
op den stemplicht; de wijziging der invalidi-
teitswet; de kieswetswijziging; de arbeidsge-
schillenwet; de Lager Onderwijswet; het
wetsontwerp-dienstweigering, het Indische
leeningsontwerpj.het wetsontwerp betreffen-
de de medewerking aan.den economischen en
financieelen opbouw van Oostenrijk; het
wetsontwerp tot wijziging van de Hooger on
derwijswet; het wetsontwerp tot ontbinding
van de rechtbariken te Zierikzee en Heeren-
veen; het wetsontwerp tot wijziging der
dienstplichtwet; het wetsontwerp betreffende
de evenredige s;imenstelling der Eerste Ka
mer; de militaire weduwenwet.
Verworpen werden:
De bioscoopwet; het wetsvoorstel-Marchant
betreffende de benoembaarheid van vrouwen
in rechterlijke betrekkingen; het amendement-
Beumer tot afschaffing van den stemplicht;
het voorstel Bakker— Nort tot aanvulling
der pensioemwet ten opzichte van de zuster-
huisnoudster; het afschaffen der strij-k- en
plok-gelden.
Het wetsontwerp tot wijziging der Leer-
plichtwet werd door de Tweetfc Kamer van
de agenda gevoerd.
De koningin heeft haar 25-jarig regeerings-
jubileum gevierd en met haar een groot deel
der Nederlandsche bevolking.
In verband met dit jubile werd ook de ver-
jaardag van H. M. in verschillende plaatsen
met luister gevierd, dan- dit anders het geval
was. Op dien 3len Augustus had o. a. te
's-Gravenhage een huldebetooging plaats.
De koninklijke familie bezocht verschillen
de plaatsen in ons land en overal stond een
groot deel der inwoners geTeed de uooge gas-
ten spontaan en naar behooren te ontvangen.
Een zeer groot aantal arbeidsconflicten,
stakingen e. d. valt dit jaar te memoreeren.
De typografen, die om een contract-kwestie
in vele steden het werk hadden neergelegd
moesten dit weer opnemen, zonder veel succes
van hun actie te hebben gehad. Bij referen
dum keurden de leden van de Ned. Typogra-
fen-bond het nieuwe collectieve contract goed.
Ook het conflict in de kleeding-industrie
eindigde in het nadeel der stakers.
Eveneens legden de meubelmakers het bijl-
tje er bij neer, wegens een aangekondigde
loonsverlaging. Ook voor hen bleef succes uit.
In de steenindustrie kwam het tot een uit-
sluiting, waarbij vele werknemers waren
betrokken. Den 2en Mei werd ze opgeheven.
Wegens een arbeidsconflict '*rd n de bei
de werven der Nederlan^che Schecpsbouw-
Maatschappij te Amsterdam gesloten. Circa
een halve maand later (20 April) werden ze
weer heropend, doch een zeer groot aantal
werklieden werd ontslagen.
De mijnwerkers in Limburg moesten zich
een loonsverlaging laten welgevallen.
- Het conflict in de textiel-industrie is er een
van langdurigen aard. Het einde is "r nog
niet. Een bemiddelingscommissie werd inge-
steld. Ook werd de bemiddeling van den- mi
nister van arbeid ingeroepen, hetgeen door
Z. E. werd aanvaard. Zijn arbitrage-voorstel
werd door de fabrikanten-vereeniging te Al-
melo afgewezen.
De Twentsche fabrikantenvereeniging stel-
de aan de werklieden-organisaties voor een
arbeidsverlenging tot 53 uren per week en
een loonsverlaging van 10 pet.
De arbeiders verwierpen dit voorstel en den
26en Nov. is te Enschede en te Lonneker de
uitsluiting begonnen.
Het einde schijnt er nog lang niet te zijn.
In het laatst van October gaf de spoor-
wegdirectie haar voornemen te kennen met
ingang van 1 Jan. 1924 dte loonen van hpt
personeel met 10 pet. te verlagen.
De Ned. Vereeniging van Spoor- en Tram-
wegpersoneel hield te Amsterdam een de-
monstratief congres tegen deze plannen. Ook
de bond van Spoorwega-mbtenaren verklaar
de er zich tegen ,evenals de bond van neu-
traal spoorwegpersoneel.
Spoedig daarop viel het besluit van den
Loonraad voor het spoorw- gpersoneel de be
handeling van de plannen tot loonsverlaging
nit te stellen. Later heeft de directie ver-
"klaard met deze beslissing van den Loonraad
niet accoord te kunnen gaan.
De Duitsche kroonprins, „de ongekroonde
koning van Wieringen", is plotseling ver-
trokken.
Dit feit, dat op 10 Nov. geschiedde, ligt
ons alien nog versch in't geheugen.
Juist toen hij weg was, overhandigden de
gezanten der geallieerde mogen-dheden een
nota aan den minister van Buitenlandsche
Zaken een nota, om zijn vertrek te verhinde- J
ren.
Het was te laat! De vogel was gevlogen!
Kwade tongen beweerden, dat de regeering
hem met opzet de gelegenheid geboden
heeft, althans geen moeite gedaan heeft, hem
in't land te houden.
Hoe't zij, Wilhelm Jr. zit in Oels en
idenkt na over de rustige en kalme jaren, die
hij op Wieringen, waar hij algemeen- geacht
was, heeft doorgebracht.
Een interpellatie-aanvrage van den heer
Van Ravesteijn over de aangelegenheid van
het overhaaste vertrek van den ex-kroonprins
is door de Tweede Kamer verworpen, op
voorstel van den voorzitter.
Een groote serie opzienbarende strafzaken,
misdaden enz. vergt in ons overzicht een
plaats.
De Bank van Ned. Indie te Soerabaja werd
door een Chinees opgelicht voor ruim twee
ton.
Het Arnhemsche Gerechts-hof veroordeelde
de bedrijvers van den dubbelen moord te
Houtdorp (Dijkslag en De Graaf) tot 15 J.
gevangenisstraf. Een cassatie-beroep van be-
klaagden werd door den Hoogen Raad ve'r-
worpen.
In de z.g. boschjes van Poot te S.chevenin-
gen werd een lafhartigen me 'daanslag ge-
pleegd op een meisje.
De dader is tot 5 jaar gevangenisstraf
veroordeeld, met aftrek van 7 maanden pre-
