DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
No. 45
Honderd zes en twintigste Jaargang
1924
Atooimcmentsprijs l>ij yooruitbetaling per 3 maanden f2.—fr. per post f2.50. Bewijsn. 5 ct. Advertentiepr. 25 ct. p. regel, grootere letters naar plaatsmimte.
Brieyen franco N.Y. Boefe- en Handelsdr. y.h. Herms. Coster Zoon, Yoordam 09, Tel. Adrainistr. No. 3. Redactle No. 33
YRIJDAG
22 FEfiRUARI.
Bultenland
BinnenJaitd.
Gemenffd Nieims.
Dit Hummer
Utt 2 ftiatfen
HoofdredacteurTj. N. ADEMA.
Directeur: G. H. KRAK.
DE TOE STAND IN DE PALTS.
Alle bezittiers van wapens te Pirmasens
hebben dez op bevel der bezet tingsoverhcid
moeten afgeven. Der gendarmerie heeft men
haar wapens gdaten, doch asm de Duitsche
po-iii-ue heeft men nu ook haar siabels ontato-
men.
Te Kaisers-lautern zijn 11 politieagenten
aangehoudm. De Duitsche politic is in haar
gehcel geschorst, ale wapens, met u-itzonde-
ring van de sabels, zijn haar afgenomen De
Schu-po moet samen met de Fransche soldaten
patrouilleeren.
De Correspondent van de „Times" te Lu-d-
wigshafen me-ldt
Bench-ten u-it vensehillmde gedtetelitan- vian
de Pfalz be-vestigen het vermoeden, dat het
beginsel van „geen repressailles" doorl de
Franschen top al'erlei wijze wordt toegepast,
-behalve onpartijdig.
De separatisten, die de bevoUking aan-val-
len, gaan vrij uit, terwijl zij, die die separa
tisten aanvallen, woirden gearresteerd.
Te Bergzabem arrestee-rden de Franschen
drie personen op grond, dat zij1 ,,vcornemens
warn geweest deel te nemien aan deni aanval
op het distridShurteau".
Ohd-anks ihiefc feit, dat een- dergdijke aan-
val op het districtsbureau n-im-mer heeft
ptaa'sgehad, is het systeemi -van gijzelaars
in-gevoerd. Te Landau heeft de burgemeester
van de plaaffielijke Fransche vertegenwoor-
diging op'dracht gekregen een geheime lijst
van zeven gijzelaars op te stellen, onder wie
de voomaamste person-en der stad', die ver-
antwoordelijk zullen zijn voor dte'vteiligheid
van alle separatisten, hun families en hun
eige-n-d'cim ter plaa'tsie. De b drei-gin-g van' air
restatie hangt dus bo-vm i-edteren burger, wan-
neer zich slechiffc een enkel indlvidueel geval
van wraak voordloet.
DE SEPARATI'STISCHE BEWEGING.
Uit Pirm'asens wordt! aan hot „Berl. Tag."
faneld1: De R ij.nl an d commissiei heeft deni
ransdhen de berechting opgedragen van de
z.g. aanstiditers tot den- aanval op bet Be-
zirksamt. Het heeft den schijn, afeof het tot
een heihal'ihlg van belt Dusseldorfsche Sdhu-
poprcces zal komen.
Waarschijnilijk zal de bekende advocaat
dr. Grimm de verdedigimg der Paltser be-
klaagden bp zich memen.
DE FRANSCHEN IN B-EZET GEBIED.
Te Bonn eisdhen de Franschen den foo-uw
eenier artilileriekazeme ter waarde van ruim
600.000 goudmark.
Het Wolff-bureau ontkent de nioodzakelijk-
titeid hiervan, voigens dit bureau beschikken
de iiroepen nog over vo-ldamd-e huisvesting.
Ook wat -betreft de uitzetiti-ngen uit bet be-
zeite gebied blij'ken de Franschen nog steeds
door te gaan op den reeds eeneige maanden
gevolgden weg, hoewel het zeker is dat die
n'idJ de verzo-ening zal bespoedigen.
Nadat de Franschen eendge da-gen geleden
den lei der der -ch ristelijke va-kvereeniging van
spoorwegpcrsanieel was verbanmen, is thans
ook den. leider van den Dukschen bond van
spoorwegpersoneeli gelast bet Ruhrgebied' te
verlaten.
DE HAVENSTAKING IN ENGELAND.
De conferentie der havenarbeidcrs, welfce
was bijeengeroepen om de regeliing van het
conflict in d'e havens1 te bekrachtigen, is- tot
hedien- verdaagd, zonder een' beslissing te heb-
bm genomen
D'E ENGELSGHE RE GEE RING
EN DE WERKELOOSHE ID
In het Lagerhuis heeft Ammon, de parle-
mentaire secretaris der admiral'itei.yt, aan-
gaanb'e het plan' voor het bouwen vans l'ichte
kru sers, hetwelk de vorige regeering had
willen bespoedigen als maatregel ter bestrij1-
dlin-g der werkeloosheid', verkilaard: De vori
ge regeering wenscbte de kiel te laten l'eggen
voor 6 of 8 dezer kruisers, terwijl de tegen-
woordige regeering er slechts 5 wil llasben
bouwen, waarvoor echter het werk aanstonds
za! beginnen.
Deze schepen zijn in hoofdzaak bestemd
om verouderde schepen te vervangen en zul
len de Engeslcbe bewapening niet opvoeren.
De i beralen verzetten zich tegen1 het plan
en stelden een motiye tegen de regeering
voor. Deze werd' echter met 372 tegen 73
stemmeh verworpen. Een aantal arbeiders
onthield zich. van stemming, terwijl de com-
servatieven de regeering, steunden.
AMERIKAANSGHE VERKIEZINGS-
CAMPAGNE.
M-acAdoo heeft voor de voortzetting van
zijn verkiezingscampagne voor het presddent-
schap itoestemming verzO'dht -een draadloos
station te mogen oprichten om uit zijn wo-
ning fe Lcs Angeflios driemaail per dag het
land te kunmen- toespreken.
HET P ETR'O'L EU1MSCH!ANDAAL.
In den Arnerikaanschen senaat werdfen door
senator Wheeler hevige aanvallen gedaan op
den Attorney-General Daugherty, wiens af-
tteden hij eischto.
Daugherty is vani meening, dat die Senaat
hem niet in Staat van besdiuldiging kan stel
len.
De resolutie van Senator Wheeler, om een
onderzoek -in to sitelden -naar de gestie van- den
Attorney-General Daugherty en hieit Departe-
-m-ent van Justi'tie, werd naar die Senaaitscom-
missie gezonden.
Een s-temm-ing in den Senaaitl werdl vc-or-
komen door Senator Lodge, den leider der
Republ'ikeinen.
Senator Wheeler zeide, gedurende het de-
bat, dlat vrtienden van den Attorney-General
geld hadden gekregen voor diensten, d-iie ten
behoeve van 'het Dcpartement van Justitie
waren bewezen.
BONUS VOOR DE SOLDATEN.
De Amerikaansdie senaat heeft een onder-
zoiek gelast naar de beschuldig-ingen, inge-
braCht tegen het ministerie van financier, in-
zake beweerde bedreigingen met de soldaten-
bon-us.
DE RUSSISCHE PROPAGANDA IN
BRII'SCH l'NIDle.
De „T-im&j" maldt uit DelhiTerwijl de er-
kenn'ing door de Bri-tsdhe regeering van de
sovjetregeering door de Extremisusdie Lndi-
sche pers enitn-ousiast begroei wordt, wordt
in veranitwoordelijker kringen gewezen op
het belang van een stiriktc nakomiog van de
zij'diq der Sovjetregeering aan haar venplich-
tingen- inzake het staiken der propaganda.
Ondanks de jiongste gebeurtenissen, is de
Russisch-e propaganda nog niiet op-gehouden.
Een voorb-eeld hiervan is de voortduremde
circuldtie en publicatie op Britsch grondge-
bied van- anti-Britschie blad'en, gefinanciierd
uit) bron-nen der Sovjet-regeering.
Mahendra Pratab, wiens landgoed ged-u-
rende den oodog was geoonfisceerd, d'aar hij-
betrekkingen o-nderhield met Duitschland,
zou, naar vemomen wo-rdt, met de Sovjetre
geering samenwerkien voor de anti-Britsche
propaganda.
KORTE BERICHTEN.
Ook de Hoagaars'cbe minister van Justi
tie heeft zijn ontslag ingediend. De oppositie
in het parlement eisch-t dat.het geheele kabi-
net-Betblen zal aftreden
Naar de bladlen uit Albania vememen,
is de toestand in Skoetari, waar hon-gersnood
heerscht, onhoud'baar geworden. De stad is
cedteel-telijk door de bevoliking verlatien. Vde
hui-sgezinnen zijn naar Zuid-Slaivisch gebied
verhuisd
De afkonffiging van de -annexatie van
Fiume zal 2 Ma-art te Fiume in tegenwoordig-
heid van den Italiaanschen koniing plaats
hebben.
In Belgie zal de uitvoer van 'brood war
den verboden.
De Bdersche Landdag heeft met allge-
meene stemmen besl'oten tot -onitbiruffing op 5
April a-s. en de ni-euwe verkiezingien vastge-
stelidl op 6 April.
Naar de „Lokalanzeiger" vemeemt, zou
dte nieuwe Dui'tsche goudinotenbank 15
April a.s. met Zurich als zetd hare werfc-
zaamheden aanvangen'.
Uit Rome word-t gemdd, dat die Ruissi-
sch-e afgevaard'igdte op de vlootbeperkim-gs-
conf-ercn'tie heeft geprotesteerdl tegen het feit,
dat men aan -Rusland1 slechts een vl-ooteenhteid
van 110.000 ton wil -toes-taan), terwijl dit land
er minstens een van 4O0 O'OOi ton mo-odlg
heeft. Natuuriijlk! Andtere landen brddeni de
vloot oclk ui-t Wij. gaan immers naar het dui-
zendjarige rijk!
Bij- de stemming in dte textielfa-brieken te
Krefeld werden 5649 stemmen v6or en- 4801
stemmen tegen dte hervattimg van het werk
uitgebracht, waarm-ede die staking wel als ge-
ein-di-gd z-a-l kunnen wordten besch'o-uwd!.
De Beiersche regeering heeft het verbod
van Berlijnsche en Franldorter demo-cratische
crt sociaal-democratische bladen in Beieren,
opgeh-even,.
De Fransche ministerraad legdie ter on-
dlerteeken-ing aa-n president Miillterand een be-
slu'ilt voor, waarbij die toegang tot de effecten-
-beurzen wo-rdt verb-oden aan- vreemdteLngvn,
die ni-et voorzien zijn- v?n een- machti-gimg, af-
gegeven door de bevoegdte autori'tciten.
Er is te Warscha-u een communistische
samenzweriiug cntdekt tot het verwekken van
onlusten in die Ooistzee-staiteni. Talrij'ke arrcs
taties hebben plaats gehad.
Het p-emeentebestuur van Emdien stelt
verschillendle werken- voor tar uitbreid-ing en
verbetering van de h-av-en. aldaar, om- de con-
ru.rrenfie met Rott-erdam met meer suoces te
kunnen vo-eren
Te Cassel fs -op 66-iarigen Ieeftij-d' over-
led<m dr. Wilhelm Schmidlt, die -het- eerst over-
verli'itte stn-cm heeft gebru-ikt voor het in wer-
ki-nig brengen van machines
Ui't Orlando di Pugllia (Italie) wordt
"emeld, dat ten gevol-ge der aanhoud'endte re-
mens een aardstorting zes hubem heeft bedtel-
ven Er zijn drie dooden en verscheidenc ge-
wrond-en.
Van- 2.1 tot 25 Februari zal dte Duitsche
Riiksp-ostadminns-traitie beginnen met den- ver-
koAn van h'efdladl'gheidlspostzegds ten- bate
OiPiiteche Niothilfe
Naar de ..Messaigero' 'uit Napels ver-
niwmt wot-dlf h-et stnia-tsmuseum, waarin- de
bekende Pompei-verzameling is onderge-
Kr-rtif pjnsti'g be-direigd do-or verzakking.
De 'Dtii'tsdhe pi-loot Afltex-andter von Bis-
m-arck heeft -met een klein vliegtuig den af-
siland' van Karislcrona in Zweddn- tot Beriijn.
'ever Kopenhagee, in drie en- een- half uur af-
gelegd.
Voigens de bliadten- heeft de Duitsche
minister van finan-rien- tegen 1 April ieen-
niet onhel-anigrijike verhoo-ging der -amhteina-
ren-salanissen', die sindis December miet n.eer
dlan de helft zijtoi vermli-ndterdl in uitzidht get-
sfel'd.
Bij een wedren- m'et hindterm-issen- is gis-
teiren Lord Woolavington- uitSouthampton
gevallen en- aan- de gevotgen- overieden.
- D« bear Gotto uit Launcaster (Enga-
land) heeft bij- de politie aang-ifte gedasn,
dat hii aan boord van het c-too-mschip „Nar-
kunda", op reis van Indite naar Engela-nd-, het
slachtoffer is gew-o-rden van kwarujesvinders,
aar wie hij. zes dui rend pond sterling is
kwijtgeraakt.
De staatsingenieur heeft de regeering
van Niieuww Zuid Wales geadviseerd het
aanbod te aanvaarden van de Londensche
firma Dorman Loing Co., om voor 6.000.000
Pcndl Stenli-ng een- brug te bouwen o-ver -dte
haven van Sydney, welke die grootsite brug
ter wereld za-1 woiden.
DIENiSTSTU'KKEN.
De minMter van binnenlan-dlsche zaken- en
landbouw heeft ami. de gemeentebesturen ge-
schreven:
De o-msdirijving in mijn circuliaine vani 3
Jianuari- gegeven- van het begrip dienststuk-
ken van gemeen-tebesturen, heeft alsnog aan-
-leiding gegeven- to-t het stellen van velerlei
vragen. Het kiomt mij gewenscht voor, een
categorische opgave te verstrefcken van die
gemeentelijke autoriteiten en instellingen,
van welke dte kosten van de ui-tgaande
dienstco-rresp'ondentie in- aanmtrking komen
voor afkoop ten- laste van m-ijn dep-artemen-t
en die derhailve gebruik kunnen miaken van
het nummer en de waarmerkin-g als -bedioeld
in een circutaine van 7 December 19-23. Deze
zijn behalve de in laaltstgen-oemdte circu-laire
met name aangegeven a-utoriteiiten- en oolle-
ges: de gemeenltepolisie (incl. dte hoofdioomi-
m-issaris en oomimissari® van politie), de
ambtenaar van den burgerlijken stand, dte
gemeenite-secrcitaris, dte gemeiente-ontvanger,
het burger! ijk armbestuur, de di-rebtie en de
inspectie van. dte gemeenttebelasting, het cotli-
lege van- zetters, de gemeente-archivaris, dte
brandweer, dte gemeen-tereiniging, het hoiofdl-
stembureau en dte stembureaux bij! gemeen-
itieraadsverkiezingen, die direcfeur der
m-een-te werken.
'Met mijn ambtgen-oot van aTbedd, h-andel
en nijVerhei-di ben ;ik bovendien n-o-g cvereen-
gekomien, dat ook dte gemeentelijke arbeids-
-beurzen en da correspondtenten van den
dienst der afbeidsbemiddteling, wat hun
dienstco-rresponden-tie betreft, uit een oo-g-
punt van eenhei-d, zullen- worden- beschiouwd
als gemeentelijke daipn-jten-.
Ui-tdrukkelijk wo-rdwi uitgezohdterdl: het
abattoir, de bank van- leening, dte gemeen'te-
lijke ziekenhui-zen, de m-arktmeester e.d.
Omltrent dte vr-aag, h-o-e -te handelcn met dte
d-ienstcorrespiondenti-e der hoof-den van scho-
•len, van dje commissies tot wering vam
schoolVerzu-im, de ou-dercomm-issies, dte ge
meentelijke inspecteurs voor het 1. o. len dte
comm-iseies van toezieht op htet 1. o, -en m. o.,
wordt alsn-o-g met mijn ambtgenoot van- on-
derwijs, kunsten- en- wetenschappen o-verlegd.
Ik_ verfrouw, dat ik u eenstdaags hi-eromitrent
m'ijh beslissing zal kunnen meded'eelten.
ge-
OPZIENBARE ARRESTATIE.
Ook Medan blijft verder niet buiten de
groote golf van corruptie en fraude, welke
schier de geheele wereld schijn-t te overstroo-
men. 't Gi-ng gisteren en vanochtend reeds als
een loopend vuurtje door de stad, dat er aan-
zien-lijke fraudes zouden zijn gepleegd' bij den
gouvememen ts-belasting-accountantsdienst en
dat de heer B.-, werkzaam bij dien dienst, zou
zijn gearresteerd.
Inderdaad is de officier van justitie gister-
morgen o-vergegaan tot het arresteeren van
genoertiden B., die wordt verdacht van afper-
sing bij het -opmaken van de rapporten, betref-
fende den aanslag in dte O. W. belasting.
Naar we hooren reeft de gearresteerde reeds
ten voile bekend.
Als volgt zijn de fraudes, waarvan 19 ge
vallen- bekend, doch nog slechts enkele ondcr-
zocht zijn, aan het lich-t geko-men. De gouver-
neur en ook de inspecteur van finantien hier
ter stedte ontvingen eenige maanden geleden
reeds anoyme brieve, waarin- werd meegedteeld
da! de fcelasting-accountantsdienst kn-oeide.
Er werd een nauwgezet -onderzoek inge-
steldl, met het resultaat, dat men einde No
vember zoover was, dat er aanwijzigingen
beschikbaar waren, dat enkelen van het oh-
dergeschikte personeel v-an- den betreffenden
dienst zich per brief wendde tot Ghineezen,
die groote oorlogswinsten hadden gemaakt,
met de belofte hen, tegen behoorlijke betali-ng,
-hulp te zullen verleenen door middel van het
inleveren van- frauduleuze acountantsrappor-
ten. Zoo bleek later, dat een Chinees, v-an
wJ-ien per se bekend1 was, dat hij tienduizenden
oorlogswinst had gem-aakt, voigens de boeken
waarin dus fraude was gepleegd, niets had
verdiend!
T-oen -gelukte het ih December een brief te
onderscheppen, die doqr een Chineesche kra-
ni van het kan-toor van den bel'asting-accoun-
tantsdi-enst was gesehreven aa-n een Chinees,
die in de O. W. belastink aan-geslagen moest
worden. Na langen tijd ondtervraagd te zijn,
bekende de krani den brief teh ebben igeschre-
ven.
De Chinees, aan wien het schrijven was ge-
richt, bekende den brief orotvangen te hebben,
doch het bedlra-g, dat de krani van hem vroeg,
had hij nog niet betaald- wegens gebrek aan
con-tanten. Dit was dus de eerste duidelijk ge-
bleven poging tot knevelarij, dan wel tot het
uitlokken van het onh-angen can giften.
Bij het verdere onderzoek kreeg men spoe-
dig verdenking tegm een der laden van het
toor en tez ijnen huize -is een onderzoek iag&
steld.
De bewuste krani, die ook deel uitmaakt
van de oplichtersbende, is na de onderschep-
ping v-an den brief reals gearresteerd. Bui-
tendien schijnt er n-og een krani-tolk bij be-
tro-kken te zijn, die kort geleden met verlor
vertrok, waarschijnlijk naar Singapore, en
die ondanks de vermaningen niet terug komt,
Er schijna verder de verdenking te bestaan,
dat -bij de frandes ook betrokken is een gewe
zen gouv.-account-ant, thans particulier ac
countant te Medan, de heer S. K., wiens bu
reau gisteren do-or de justitie is verzegeld
Htet desbetreffende .onderzoek duurt echter
echter nog voort en- van medeplichtigheid
schijnt nog niets vast te staan.
Wat het bedrag der door afpersin-g vericre-
gen gelden betreft, dit loopt in de tuinduizen
den, welliclxt in de tonnen.
Men begrijpt, dat het onderzoek bijzonder
ingewikkeid is, d-aar de betro-kken Chineezen,
die, als ze bekennen, eveneens strafbaar zijn
wegens omkoopinig, niet het minste los-laten.
De gearresteerde jon-ge man, die een betrek-
kelij-k klein salaris had, zag er immer tot in
de puntjes uit, en hiteld er een tijdlang een
automobiel op na en een luzueus gemeubileerd
huis
EEN NIEUWE WIMDMOLEN.
J. T. s-chrijft m het Htold!.:
Onze windmol-ens verdwijneni, dat is een
feit, waaraan weinig of niets te veranderen is.
Wij- mogen dit om versdiiil'ltende redenien be-
treuran-, van technisch standlpunt is onze
oude vriend m-oei-lijk te verdedi-gen, want nie-
mand kan hem een machine n-ocmen, die bij;-
zouder goedte eigenschappen bezit De voort-
sclirijdendte techniek heef-t echter reedls voor
een plaatsvervanger gezorgd) en van dlezen
nieuwen mo-lea, wiens uiterlijk wel eenigszins
vreemd' aandoet, moeten wij- constaitceren, dat
wiji met1 een technisch bijna volmaakte con-
structie te d'oen- hebben.
Een s-lanke, circa 12 M hooge toren, van
gewapend beton, die sterk op den -kleinen
vuurtoren gelijlkt, draagt een kap, die op
kiogeilagers, dus uilerst gemakkeliijk bewee,
baai', om een as draait. In deze kap -ligt
koningsas, waarop de wieken gemoniieerd
zijn, die bij een toren van 12 M- lioagte, een
iengite van 8,5 M. hebben, dus een cirkel van
17 M. beschrijven. De vorm dezer wieken,
„repellers" geno-emd, is nauwkeurig bene-
kend, op grond dter ervaringen, met dte lucht-
schrocven van vliegmachines, waarmedle zij
ook bijna overeen komen, en zij- zijn evenals
dtezen van dun hout, in verschilltende lagen
gem-aakt. De wieken moeten v-an d-en wind af
staan, zich dus aan den achterkant van den
molen bevindien (als wij de windzijde den
voonkant noemen) en daar de as, wa-arom de
kap draai't, buiten het middelpunt van de kap
aangebracht is, wordt deze door den- wind
automatisch in dteg o-ed'e richting gedraakf en
geh-ouden, zoodiat kruien niet meer noodi-g is.
De wieken of vleugels loo-pen bij een gerinige
windsterkte, bij een windsndheid van 22,5
Meter per seeonde, reeds aan, m is de molten
eemnaal op gang, dan blijft hij- draaien, zelfs
indiien de windsnelheid tot 1,5 M. per sec. iaf-
nieemt. Daar dte wieken geconstrueerd zijn
voigens het principe der draagvlaklcen, zijn
zij tegen i-ederen winddru-k bestand, omdat.
dez op zijn hoogst een derde van- d-en drub
kan. bereiken, die bij. dte vliegmacliine in vollle
vacirt optreed't. Bij. oipkomendten storm is het
dan ook nie-t n-oodig dte vlalkken te verkleinen,
zooals bij- de windmo-lens -gesch-iedt, d'aor het
godeeltelijlk of geh-eel wegnemcn der zeilen.
Op technisch bijzo-ndter mooie manlier is er
voor gezorgd, dat bij storm of te sterken
wind, het aantal omdraai'mgen niet te gro-ot
wordt Om dit te voorkomem, zijn aan de wie
ken klappen aamgebracht, die zoodira dte
snel-heid van. draaien boven het toeliaatbare
maximum stijgt, uitschuivcn en- hindterende
vlakken vormen. De windK en- dte afsitroo-
m-end'e lUcht stoaten, hier tegen aan en er ont-
staon d'raaikolken, die dten- werkiingsgraad der
repellers sterk vermindteren, zoodat zij langi-
zamer gaan- draaien, tatdat de klappen weder
inschuiven De prafctijfc heeft reeds bewezen,
dat op deze eenvoudi-ge wijze de dlraaisnelhieid
bimnen dte gewenschte grenzen gercgeld' kan
wordten.
De „venti-motor" draait on'geveer twee
maal zoo snel- als een- molen. en tien ma-al- zoo
snel als een windmofor, dte verh-oudinlg dter
tandrad'eren, voor het overbrmgen1 van de
kracht, valt dus guns-tiger uit. Een venti-
m-otor van dte bovenaangegeven afmetin-gen
levers theofetisch bij- een- strelheid' van 4 M.
wind' per sec. 5, bij' 6 M. sec- 25 en bij 8 M.
sec. 60 P.K In de practijk blieken dterepellers
meer arbeid te leveren, zoodat dte nieuwste
model le nslechts van- twee wieken, voorzien-
worden, eene vereenvaudiging diie vanech-
niiS-ch stamdpumt zeker te apprecieeren- is, er
triiter niet toe bij-'draogt, den nieuwen molen
a-aneenamer voor het oog te maken.
Een groot voordeel is, dat dte ventimotor
nagenoeg geen bediming nood'ig heeft, daar
hii_ -geheel zond'er toeziteht in bedrijf blijft
H'ij stelt zich automatisch op den wind en
ajtitom-atis-ch word't de snelheid geregd'd,
zoodat alleen- oonitroleerm en snueren, te bei-
zorg'en is. Dit l'aatste veroorzaakt ook weinig
moeite, daar overal kogelTagers met zelfwer-
kemde smering toegepaslt zijn, die sltechltS em
naar maali per ja-ar gevuld en- niagezim Ibe-
hoevm te worden.
D-e ventimotorm kunnen. ai het weric ver-
ri-chten der wiiidmolens, zijn echter in hoofd
zaak gedach-t om in verbindinig m-ct een dy
namo en accumulatorenbatterij, eenvoudige,
-goedkoope krachtstatioaB te vormen.
(Het is uit technisch oogpunt bezien waar
schijnlijk bijzonder interosant een' gewonen
windmolen in een „venti-motor" te veranide-
ren.
Wij kunnm evmwel die verandtering ook
uit een aesthetisch oogpunut bekijkmi en dan
valt het zeer zeker te betreurea, dlat onze
mooie oude windmolens, dten eeni na dten an-
dter, uit het Ftollandlsche landschap verdw-ij-
nen.
Vooral Noord-Holland mm denke aan
die Zaanstreek staat bekend om zijn karak-
teristiek molen-landschap
Mogan toch- alle polderbesturen en' p-anti-
cul'iere eigenarm voor behoud van dit natuur-
schoon waken.
Em HollandSch landschap met een mo-
derne ,.ven-ti-motor" is als een oudl, pittoresk
Hdsgrachtje, waarin em nuch-ter zatenman
de stemming door een groot en leelijk reclame-
bord1 heeft gebroken.
Red. Alkm Crt)
INSULAIRE HYPO-THEEK'BANiK
TE ZIERTKZEE.
Aan het verslag over 1923, het negmtim-
de boekjaar, o-ntleenen wij- dat in het afgeloo-
pen jaar 130 aamvragen voor hypotheek zijn
ingekoraen, tot een- bedrag van 2.307825.
Hiervan zijn tot stand gekomen 114 leenin-
gen, samen groot 2.008475.
Tot 31 December 1922 waren gesloten
1384- leeningen, tot em bedrag van
23.324480, totaal -dus 1498 leeningen voor
f 25.332955.
V66r 1923 was aan aflossdngm1 ontvangen
v-oor 12.208290 terwijl in het afgeloopm
jaar door de debiteurm 1.492043 is terug-
betaald, zoodat op 3-1 December j.l. per
sal do-op hypotheek uitstond 11.63-2622,
verdteeld over 711 leeningen, wa-arvan de spe
cif icatie is: Provincie Zeeland 135 lceni-nigen
voor 470538, VGravenha-ge 146 leeningen
vOor 3.405862; Rotterdam 28 leeningen
voor 598625; overig Zuid-Holland 29 lee-
ningm voo-r 680965; Amsteidiam 162 lee
ningen voor 4.490612; overig Noord-Hol
land 176 leeningen voor f 1.714430; Pro
vincie Utrecht 25 leeningen voor 156440;
Provincie Gelderland1 5 leeningen voor
78900 en Provincie Noord'-Brabant 5 lee-
ningm voor 36250.
Aan pandibrieven was op 31 December
1922 in oml-oop voor 11.001050. In het af-
geloopen jaar is totaal verkocht voor
f 1.320150, n.l. 3100 4 %0 pandibrieven,
166-600 5 pandbrieven, l.!039000 5H
pa-ndbrievm en 111450 6 pandhrie-
ven; teruggekocht werd voor 510150, ver-
zilverd voor 857-00 en uitgeloot voor
201-000, waardoor op 31 December j.l. aan
pandbrieven in circulatie was voor een be
drag van 11.524350 aan- 4 4 Yi %0,
5 5% en 6 pandbrievm.
De geplaatste 1250 aandeelen, van 1000,
waarop 10 is gestoirt, warm op 31 Decem
ber over 396 houders verdeel-d1.
De netto-winsl bedraagt- 70047,4414.
Hiervan komt 15811.4314 aan het reserve-
fonds, waam-a de gezammlijke reserves
187605.87 zullen bedtagm.
Het dividend1 kan worden foepaald- op 18
(v. j. 17
HET BEZOEK VAN PR'INS HENDRIK
AAN SPANJE.
Prins Htendrik, wien-s bezoek aani Sp-anje
onlangs is aangekondigd, zal dlen 3den Mri.
uit den- iHlaag vertrdeken, o-m- zich te Marseil
le in te schepm op Hr. Ms. pantsersdhdp
Heemskerck, waarmee Z. K. H. naar B'arce-
lona gaat, alwaar zijn rieis door Spanje zal
beginnen-.
VERPLIGHTING TOT VOLSTORTING
VAN OVERGEDRAGEN) AANDEELEN.
Het gerechtshof te Leeuwarden heeft ar
rest gewezen in de zaak tusschm de naamloo-
ze vmnootschap en een hareroud-aandeel-
h-ouders,'' inzake de verplichting -tot volstor-
ting van overgedragm aandeelm.
De aandeelhouder had aa-ndeelm, waarop
50 pet. was igestort, overgedragm aan een
derde, met voorafgaande toestemmi-n-g van het
bestuur der naamlooze vmnootschap.
De rech-tbank had hem vero-ordeeld tot bij-
storting der overi^e 50 pet., toen de nieuwe
eigenaar niet tot oijstorting bij machte bleek.
Het -hof heeft d'von-nis bevestigd.
DE BATAVFERLIJN HEEFT DEN
DIENST HERVAT.
Naar de Telg vemeemt heeft die directie
van de Batavieriijn besloten, den dienst op
Lon-den te hervattm. Gislteravond vertrok het
stoomschip „Batavier 4" zoowel met passia-
giers als. met stukgoedteren nia-ar En-geland.
HET ZEDE'NSCHANDAAL IN EE-N
THEATER.
De afdeeling dter cent rale r-echerche, sped-
aal belast met dte opsporing van zedtenmi'sdrij-
ven, heeft half December em zedns-chandlaal
in em theater te Amsterdam onitdiekt, wa-arbij
drie personm van het personeel1 onzedtelij-ke
handelin-gen hebbm gepleegd met jongens
van 13 tot 20 jaar.
Gister stonden' deze individu-m- terecht voor
die Vierde Kamer der Rechtbank alhiter.
De zaak werd met gesloten- deuren btehan-
dteld. Het O. M .eischite -tegm: em- bekldie in
lossm dienst van de directie was, vijf imaian-
dlen gevangenisstraf. De verdedigier, mr.
AARSCHE
-WjHU
