Alkmaarsche Gourant
Brieven alt Berlfln.
Parasols© Oais©ri®§n.
Scbaakrabriek.
mm^um
Damrubriek.
H r
m 4m m"' m m
mum mm
a
Zaterdag 10 Mei.
m
m
Mo. Ill
Hondsrd Zes in Twlnttgite Jaarprog.
Berlijn, begin Med.
Zoetjesaan komen de Berliinera, nu het
Paasdifeest voerbij is, iterug. relet scheen als-
of een geheel volk dit voarjaar van' de oevers
van de Spree naar hot Zniden over de Alpen,
naar Italig getrokken was. Ik woondle, toen
ik onlangs van een studiereds naar het Oos-
ten naar huis terugkeerde dit binnentrekken
van de Duitschers in Rome en Florence en Ve-
netie bij, en was sprakeloos over dit merk-
waardige verschijnsel. Evenails ik is de gan-
sch wereld verwonderd geweest over deze
stroomen en stroomen reizigers, die als door
een inagische feracht aangetrokken over Italig,
over Zuid-Tirol, over het Zwitsersche kanton
Tessino heenbruisten. Maar was het dgenlijk
wel een feit om zich over te verwondern? was
het niet heel natuurlijk, dat de Duitschers,
tien jaar lang, eerst door den oorlog en de
noodlottige politieke verwarring, itenslotte
door de fantastische prijsstijging van de we
reld afgesloten, eindelijk weer eens him ge
vangenis ontvluchten wildten? Als een ge-
schenk der goden begroetten ziji na tijden van
ondragelijke zorgen de groodslagen voor een
soliede en stabiele geldswaarde. Plotseling
was het niet meer onbetaalbaar duur, het was
integendeel bijha goedkoop de grenzen over
te trekken, iets van de lieflijbe lente in war-
-mer hemelsstreken te genieten, te ervaren, hoe
het er in andere linden uitziet, wat andere
volken over ons denken. Men was weer in
staat over het prikkeldraad en de graven heen
te zien, die nog steeds het overwonnen land
omringen, zich, in een woord: Europeaan te
voeJen. En deze gellegenheid zou men onbe-
nut laten? Dan had men straf verdiend!
En zoo pakten ze htm koffers, gespten ze
hun rukzakken en plaidriemen vast, niet al-
leen de rijken en de O. W.-ers, maar ook de
professoren en beambten, de arisen en juris-
ten, de studenten en de jonge kunstenaars.
Naar ItalieDe oude Duitsche Sehnsucht
ontwaakte weer. Op het Italiaansche consu-
laat in Berlijn stonden de mensohen als le-
vende rnuren opeengepakt en wadhtten gedul-
dig teneinde hun. pasviBum te bekomen, dat
menigeen eerst na weken in handten kreeg. De
beminnelijke griaaf Anselmi, de ItaSiaansche
consul in Berlijn, die ik in die dagen sprak,
zeide, dat hij bijna schrijfkramp gekregen
had, zoo difcwijls hadi hij! in de' laatste maan-
den> zijn naam onder de ontelbare visa moe
ten zetten, die men van hem verlamgde.
Nu heeft de rijksregeering den onuitputte-
lijik schijnenden stroom tot stilstand gebraeht
Het was een dwangmaatregel, als men ze
eiigenilijk Slechts in tijden van' oarilog kent, een
beperking van de pensoonlijke vrijheid van de
staatsburgers, die eerst een algemeene ver
ontwaardiging wekte. Miaar wat moeten de
weinig benijdenswaardige mannen doen, die
op het oogenblik het ondahkbare baantje van
regeerders van' Duitschland bekleeden? Want
het lijdjt geeni twijfel, dat d'oor deze massa-
stormloop van reizigers reusachtige faoeveel-
heden geld het land uitgingen, kolossalle som-
nien vreemde geldswaarden gekocht werdien
en dat daardooT die zoojuilst eenigszins op vas-
tcn basis gesteldie valuta weer bedreigd
scheen.
Het ligt itnniiers in het wezen van onzen
verschrildcelijken 'tijd, dat niets zioh langzaam
en organisdh ontwikkelen ban, dat alle ver-
standige dingen (en die zijn er bovendien niet
vele) dadelijk een gewelldigea omvang aanne-
men, dat ze in miscrediet komen en ,dat't den
kalmen toeschouwer angstig en bang om het
harte wordt. Zoo is het in de kunst heeft er
iemand een nieuwe gedachte, een nieuwen uit-
drukkingsvorm gevonden, dan1 kan men er ze
ker van zijn, dat zich spoedig iedereen daarop
stort en niet eerder rust, voor de goede en
bruchtbare kans .die daarin verborgen was,
uiteengeplukt en vernield is.
Zoo is het ook in het openbare leven. Een
ander voorbeeld daarvoor: de regeering ge-
loofde, dat het tijd werd, de strenge invoer-
verboden voor luxe-artikelen een weinig te
verzaohten. Ze stonden dus binnen zekere
grenzen den invoer van sinaasappels, bana-
nen, ananassen en caviaar toe en wat was het
gevolg? Dat de uitgehongerde Duitsche ma-
gen1 zich1 met zuSk een woedie op de lang onit-
beerde gemotmiddelen wierpen, dat in e6n
maand 125 millioen mark daaraan verspild
werd! Dat is natuurlijk veel te veel voor een
land, dat sparen moet, en het gevolg van deze
onbeheerschte schrokldgheid van duizenden
zal zijn, dat men de geopende grenzen weer
sluiten moet.
Hoe moet men1 in Duitschland regeeren?
Meni zou onder de fcnapste menschen' van de
wereld een prijsvraag kunnen uitschrijven,
over dit onderwerp en ik geloof, dat men toed
geen antwoord zou krijgen. Dit raadsel is he-
laas voorloopig, naar net schijnt onoplos-
baar. Ook de politieke partijien der oppositie
van redhts en links, die nu in wedloof) tegen
de huidilge regeering storm loopen en de kie-
zers massa's wijs zouden willen maken, dat
zij het geheime recept bezitten om het ontred-
derde Duitschland weer gelukkig te maken,
zouden, als ze tot macht kwamen, zeer si
dilg inzien, dat ook huni vermeende wijsheid
korte beenen' heeft en niet .ver loopen kan. Als
deze bladizij'den in druk verschijnen, is de teer-
ling der Rijksdagverkiezihgett reeds gewor-
pen en we zullen weten, of de meerderheid
van het volk zich in de toekomst als sihds een
half jaar het geval is, door rustig overleg-
gend verstand zal laten leidien, dat met de
eenmaal ontstane problemen«rekeniug houdt,
of dat ze zich werkelijk met onzekere en ge-
waaigde, misschien gevaarlijke experimental
zal inlaten.
Voorloopig hebben we als vrucht van den
verkiezmgstrijd in ieder geval dit dene: een tol:
het uiterste opgehitst volk, een verdeeldheid
en oneenigheid, als nimmer te voren heeft be-
staan, een ongdkende fel'heid van de pariij-
meeningen tegenover elkaar, die ieder oogenL
blik een aanleiding kunnen zij tot een bloedige
botsing. Men bad gehoopt, dat de door de
sitabilisatie der mark teweeglgebrachte verbe-
tering in den economischen oestand, een nivel-
leering van de sociale tegenstellingen, een
verslapping van den partijstrijd1, het begin
van een mildere stemming en groote tevreden-
heid met zich zou brengm. Eteae verwachtin-
gen zHn tot cm toe niet verwezanfltjkt. De
^uMsdne ground to te zees! omgewoeld, om dlaar-
op het stevige gebouw van een nieuwe samen-
leving te kirnnen oprichten.
Als een waarschuwing van het noodlot, als
een manendi woord van een toomende god-
ieid dreunde temidden van de sdmlle dtohar-
monien van een politiieken strijd, die ieder aan-
heften van een lieflijker melodie schel over-
stemmen, het bericht van de vreeselijke trein-
ramp hij1 Bellimizona. Een oogenblik 'hidden die
drieen-twintiig partijen die naar het slagveld1
van de Rijksdagverkjezingen opmarcheerden
waarachtig zoo veel zijn het er den
adem in. De verschrikkelijke dood van den lei-
der der Duiteoh-nationale partij dr. Hellfe-
rich was voor viiend en vijand een vkigerwij-
zing om tot bezinning te kcunien.
Temidden van het geraas kwam men tot da
erkentenis hoe klein ons opgewonden gedoe
tegenover de donkere macht van het noodlot
is. Had men niet dieper doordenken en tegen
zichzelf zeggen kunnen, dat ook het emstige
lot, dat nog steeds boven Duitschland zweelt,
zwaar genoeg is, om het vernietigende ijve-
ren van de landgenooten tegen elkaar ails een
misdaad te doen schijnen?
Of wij: diets meer noodig hebben dan inner-
lijke eenheio? Geen sprake van! Den volgen-
deni dag began het spectakiel weer en men
ging voort, elkaar door onverhoedsche aan-
valien, smaadredenen, beleedigende verwijten
en lasteringen het leven onmogelijk te maken.
Daar tusschen door klonk een stem, die
weer op de ontzettende eillende van den oorlog
terugwees en met nieuwen aandrang om men-
schelijke goedheid riep. De stem kwam uit een
gevangenis uit de Beiersche vesting Nieder-
schonenfeld, waar de jonge dichter Ernst
Toller nu reeds vijf jaren de tragische dwa-
ling boet, die hij door zijn deelname aan de
Munchener „Radenrepubliek" in den winter
van 1919 begaan heeft. In Toller heeft, zoo-
als uit zijn laatste diclitwerken blijkt, in de
gevangenis een totale ommekeer plaas ge-
had. Deze drama's, die alien opgevoerd wer-
den zonder dag de dichter erbij aanwezig
boa zijn, toonen, dat hij, die ze schreef, niet
meer in het reoht en de doelmatigheid1 van ge-
weld en terreur gelooft, maar het heil slechts
van een louiering en veredeling van den men
schdijken gees verwacht. Op dozen toon is ook
Toller's tragedie afgestemia, die dezer dagen
te Berlijn voor de eerste maal werd opgevoerd
en de grootste belangstelling wekte. Haar ti-
tel is .Tdinkemann" zoo als de naam reeds
aanduidt to de held een arme drommel, die in
den oorlog kreupel werd. Hinkemann heeft
het ongeluk gehad, door een schot zijn man-
nelijkheid te verliezen. Wanhopig, met ver-
sc'heurde ziel is hiji 'thuiiisgekomen bij zijn jon-
■e vrouw, naar wie hij in de lange jaren van
len frontdienst van verlangen verteerde, en
die hij nu niet meer echtgenoot en geliefde
zijn kan. De vrouw bemint hem niettegeu-
staande dat, van gamscher harte, miaar in de
heillooze verwarring, die de dechte, wreede
oorlog in het echtelijk leven van eenvoudige
menschen gestioht heeft, werpt ze zich toen in
de armen van een ruwen kerel, die haar ver-
leidlti. Hinkennann1 ziet zich door iedereen vea>
lat^ Zijn ongeluk wekt ook in den kring zij-
ner vriendein slechts spot en ladhlust. De we-
rdd heeft geen1 erbarmen met hem. Werkeloos
geworden, treedt hij bij een bezitter van 'n
tent op de rommelmarkt in dienst om zijn
vrouw te kunnen onderhoudlen en dan volgt
een sterke, den toeschouwer in het diepst van
zijn ziel ontroerende scfene, als de vrouw met
haar geliefde den armen stumper van een
man in zijn onwaardige bezighdd op de jaar-
miarkt ontdekt. Met talrijfce geniale invallen
iheeft Toller de vereenzaminig van den door
het lot geslagene geschilderd. En boven het
gamsehe zweeft de smartelijke klacht: ,,Waar-
om is er geen goedheid genoeg onder de
menschen, waarmee ze elkaar wederkeerig
steunen en elkaar het leven verlichten. in-
plaats van het elkaar tot een hel te maken?"
Slechts 66n groep blijft in de algemeene
verwarring zijn koele verstand gebruikeo.
Dat is het gilde van de..Berlijnsche inbre-
kers en dieven. Deze tijdgenooteni hebben ver
stand van psychologie. Ziji zeggen tegen
zichzelf: als die brave Berlijners met hun
gedachtem voortdureiid bezig zijn, zijn ze
minder waakzaam en wijs hebben vrij spel. In
derdaad, de zaken van deze vlijtige medebur-
gers bloeien op het oogenblik meer dan ooit.
Met een waarlijk duivelsche handigheid heeft
een inbrekersbende, zoodra't bericht kwam,
dat o.a. de Berlijnsche direoteur FOhrtoann
bij de treinbotsing nabijl den St. Ootthard met
zijn vrouw omi het leven was gekomen, oogen-
blikkelijk de villa van de fatnilie Fohrtmann
in ihet Orunewald opgezocht en leeggeplun-
derd. Dat is werkelijk een zeldzaam geval
van misdadigers-laagheid. Een kennis van mij
was dezer dagen zoo gelukkig na een concert
in de Phillharmonie in de garderdbe een jon-
gemian bij de fcladdlen te krijgen wien hij het
aanzag, dat 'hij' hern een oogenblik te voren
zijn portefeuille ontrold had. Op de politie-
wacht bleek, dat mijn vriend een goede inge-
ving gehad had. De man was een goede be-
kende, lang gezochte persoon uit het misdia-
digersalbum. De portefeuille echter was ver-
dwenen. Omdat mijn vriend intusschen wel
het daarin aanwezige geld wilde opofferen,
maar toch de papieren, die ze bevatte, terug
wilde hebben, opende hij: met den dief een
vriendschappelijk onderhoud. „Och", zeide de
betrapte schurk, „weet U, mijnheer, 11101 kan
niemand meer vertrouwen. Ziet U, alls ik een
portefeuille steel, gaat ze natuurlijk dadelijk
verder, van hand tot hand, onder de collega's,
die aanwezig zijn en met miji zaken doen. Op
het oogenblik nu, dat U mijl te pakken kreeg,
moest volgens de regelen der kunst hij1 die de
portefeuille op dlat moment had, ze op den
grond laten vaillen, opdat ik had kunnen zeg
gen: „Wat wilt U? daar ligt immers de por
tefeuille!" Begrijpt U? Inplaats daarvan
hield de kerel de .portefeuillle, ik werd gear-
resteerd". Ik vraag U: „Is dit collegialiteit?"
Onlangs stapte ik in een (autobus „U weet
mijnheer, hier ligt een bijzoodier vruchtbaar
arbeidsveld voor ons. Maar wat zag ik, toen
ik binnenstapte? In de autobus waren meer
collega's dan passagiers! Hoe kan men dan
zaken doen?"
Dr. MAX OSBORN.
-Daar is al weer een fletsar onder een auto gekotnen.
- Ik heb altijld wel gexegd, dlat fietsen een gevaarlijke sport is.
(Le Rire
Voor beginners.
Correspondentleodres: Schaokredadeur van
de Alkmaarsche Courani.
Oplossing eindlsipel 3.
Wit: Kffl, Dg4, Tal, Te6, Lg5, Pd5, Pdf7,
pi.a2, b2, c2, f2, g2, h2.
Zwari: Kg8. Dib5, Ta8, Tih8, Lt>6, Pc6,
pi. a7, b7, c7, 17, gf7 en h5.
Wit aan zet.
ill P.dl5X, f6f, gf6: 2. Lb6t gb4: (oi
Dg5) 3. Pf6 mat.
Correspondence.
D. die B. te A. Uw opl. van Ein'dspel 1 is
goed eveniwel is er nog een variant, die u
niet aangaf.
Uw opmerkmg omtrent't eindspel Mieses-
Ookquist is juist. Ik bond mij voor Uwe op-
of aanmerkiingiein gaarne aanbevolen.
'S. C. S. te Bir. op L. Zooals u boven ziet,
is uw oplossing omjuist. U geeft aan' 2 LfO.
iNiu mag zwari: imimiers spelen 2hg4: en
hoe geeft u dan mat? De goedie zet moet zijn
2 Lb6; zoo houdt wit f8 bezet en mag 2
hg4 geschieden- want dan zet 3 P'f6 mat.
Ook als zwari: 2Dg5 sipeellt, zet wit
met 3 Pf6 mat.
P. O. te A. Naar aanleiding van1 uw schrij-
yen't volgendle: Met vele andereu is U een
groot liefhebber van't probleem. Tegenover
U staat een veel grooter getal, dlat veel meer
zidi wijdt aan' de partijstudie. Nu viind ik
't een onibegonnen werk van den' ipartijspeler
tegenover den problemist de voorrang aan1 te
toonen van de partijstudie, alsook van den
problemist't omgekieerde.
De beide studies hebben dleze overeen-
koimst, diat ze beidle op't schaald>OTdl gespeelid
wordten, dat ze beide't schaakinziioht verhel-
deran em dat ze beide miooi zijn. Maar daar-
tegenover staat, dat U goed mioet vinden, dat
de appreciatie van den' een grooter is voor die
partijstu'diie en dlie van den amder grooter
voor de iprohlieemstudie. „Over smaak valt
niet te twisten" is al 'een' oud spreekwoord,
maar't bldjft altijld waar
U zegt: „Elk jM-oblleem: moet uit een partij
on'tstaan kunnen zijn; zoo niet dan is't in
correct. Dat een stand er zeer gekunsteld en
gewrongen kan uitzien geef ik toe, maar dan
beschouwit men dien weer te veel uit't oog-
punt van partijstand 'en dat is ook niet juist."
Ziet U nu wel dat U zelf toegeeft, dat de
probleemstudie afwijfct van de partijstudie.
M. i. IS er verschil in1 de beide studies en
dat bewijst mijn betoog dat er voor beadle stu
dies verschil van gevoelen kan en zal1 bestaan.
Juist die ovennacht van die eene partiji te
genover die andtere, juist dat gekunstelde, juist
die gewreogenheid dloen een partijspeler zeg
gen: Zoo'n partiji zou ik direct opgevert'.
U zult weer zeggen: „Ja maar't is> niet te
doen om te wiinnen, maar am de MANIER
van wiinnen! Hierin ligt mee't groote verschil
van gevoelen.
U beroept zich er op, dat alle probTemisten
(partijspelers zijn en1 u noemt eenige nam'en.
JHiier tegenover is aan te voeren, dat't inee-
rendeel der grootimeesteis wel eens een pro
bleem maafct, maar verder laten zij1 zioh wei-
nig gelegeni leggen aan dat deel der schaak-
heer Van Eelde, als problemist zeer hoog
stond en U keride hem vroeger zeer zeker ale
partijspeler.
Zoo zouden wij nog verder kumpen gaan en
andere mamem aanroepen voor dit betoog
't Zou te ver voeren.
Ik heb gezegd dat problemien andtere regelS
hebben. U bestrijdit dit. Maar in te&n' aidem
noemt U erbij:De componist (van een
probleem) zorpt evenwel dat schaakbieden of
slaan nooit (of rtagenoeg nooit) tot de oplos
sing leiden.
Wat moet ik dan hier onder verstaan?
Toth zeker, dlat bij een wedstrijd in prohleem-
componeerem, een probleem, waarin Idle sleu-
jelzet schaak geeft of een stuk slaat, zoo niet
.veroordeeld, toch' in verreweg dte meeste ge-
yallen al zoo goed al® gediskwalificeerd is
voor een eerste plants in de rij. Hierin ligt
,tocb zeker opgesloten1 dat een sleutellzet aan
bepaalde voorwaarden, 't schaakspel vreemd,
moet voldoen.
Evenwel, all is mijn gevoelen omtrent het
probleem niet zoo hoog gesttemd alls't Uwe,
ik blijf er bij, dat ik gaaroe geestesproducten
van U en anderen een plaats zal inruimen in
deze rubriek. Vandaar dat ik U1 dank voor
U'we inzending. Gaarne zal ik van Uwe op
en aanimerkingen een danikbaar gebruik ma
ken en houdt mij steeds ten zeerste daarvoor
aanbevolen.
EindSpel 7.
Zwart: X.
En er zsjn problemisten van1 naam, die't in
de schaakkunst toch nog maar tot earn gerin-
ge hoogte gabcadri; helwani. U wee*, dat die
IB S
In een partij door Morphy gespeeld, 1860,
kwam de volgende stand waarin M, nog wel
blindspelenid, door een dwingenden zet de
partij won.
Stand dter stukken:
Wit: Kgl, Dc3, Tel, Til, Lb2, Lc3, pa2,
f4, f5> g2 en b3.
Zwart: Kh8, Df8, Ta8, Tf6, Lc8, PcO,
pa7,, b7, c7, dl6, g7 en h7.
Wit aan zet en wint.
Probleem van P. OOIJKAAS, Alkmaar
Mr
Aan dte Dammers!
Met dank voor de outvangen oplossingen
van probleem No. 806 (auteur Boissinot).
Zwart: 12 schijven op 3, 7, 10, 12, 13, 15,
17, 21, 22, 26, 29, 31.
Wit: 12 schijven op 20, 23, 32, 34, 36, 38,
39, 42, 44, 45, 46, 48.
Oplossing:
1. 46—41 1. 29:49
2. 41—37 2. 15:24
3 23—18 3. 12:23
4 35—30 4. 24 35
5. 45—40 5. 35 33
6. 38:36!! 6. 49:27
7. 37—31 7. 26 37
8. 42 2!
Goede oplossingen ontvingen wij van de
heeren: W. Blokdijk, G. J C. Denijs, W. J.
N. v. d. Molen, D Gerling te Alkmaar.
De volgende aardige combinatie van den
heer Kleuie spele men met aandacht na.
H R| i
Zwart: 9 schijven op 5,7, 8, 9, 10, 14, 17,
22, 29.
Wit: 9 schijven op 25, 28, 30, 31, 32, 35,
37. 40, 43.
Wit wint door:
1. 32—27 1. 22 33
EEN GOUDMIJN.
(Vain onzen Parijschen Correspondent)
Nialdrufc veriboden).
Parijs, 30 April.
Men ikoeft in Frankrijk een goudlmiin genroti'
dam, am <rr if een mmtt die eenlbledt on bmmr
voor rafcentog van den Stul to apMeem
Maar.... het treurigste van de heele goschiex
dento ia, dat (die autoritetten geen gebruik wen»
sehen te molkjen van deze aanbieding.
Ziehier de gesohiedetodj: time ihiatodro bien
parisiennie. De man die weet waar die achat
verborgen ligt heeft in dlrie maanden tyd al
voor 4.000.000 goucMtanken opigedoiven. Op
het mimisiterie van financieo in aiudientie ont»
vangeni, verklaardh hjj voor veertig inilioen
gouid te kunnen leveren, wanmieer men hem een
maand slechts zijn gang liet gaan. Toch liaat
mien al diezen rijkdom miaar lever in de aarde
rusten.
De aanwijzer, Georges Duhiamiel, xniaakt het
gemakkelijk genoeg. Hij wil den achat leveren
in echte Louis, in goudlen itwintilgofranosstuk*
ken. Ge dlenkt 'misschien, dat Duhamel krank»
zinnig is; iemand die veertig aiiillioen Voor't
oprapen heeft gaat niet aan dlen Staat aarabie*
den om afstand te dloen van zijn vomdst De
heer Duhamel, die in zijn ondierzoekingen werd
terzijidie gestaan door Madame Suzanne War»
tez, weet echter wel degelijk wat gij idloet. Met
.die veertig miilioen denkt hijzijn vrijheid
te koopen, want het edele paar, i!n plaats van
alia triomfators door Parijs ite wordlen gedlra*
gen, zuohit in het geVang
Georges Duhamel en die weduwe Wairtez
waren te Parijs werkzaaim, de een by het huis
Caplain Saint-Andrfi Fills en Cie, 8 rue Porte*
fodn, en idle andere by Hesse, 70 rue des Archi
ves. Deze beide handledshuizen houden er zich
uitsluitenid mee bezig am edele metalen op te
koopen: gebroken ibrobhes, sieradien en goudlen
kiezen en tanldien, om die ite smelitem, en het
goud dan in staafjes aan byou-tiers te verkoo-
pen. Duhamel en ma dame Wartez behoorden
toit het gilde dier reizigers die de iprovincie
afgrazen, zich to een dorps-hotelletje installec
ren en dan per olmroeper bekend laten maken,
dat zy tegen die hooigste waarde goudl, zdlver en
plattoa opkoopen. Zy oefendlen hetzelfdie vak
uit, bereisden >dezeMidie streken en sloten aldlus
vriendschapbenevena een overeenkomst
om sameo die zaken voor de beilde patroons
voort te zetten.
Zoolang het by oorbelletjea en dlasspeldien
bleef, wat er geen gevaar. Doch onze reizigera
kwamen er spoedig aohiter, dat er veel meer bo
verdienen viel als men eens zoo'n heeriyk blin»
kenden louis te pakken kon krijgen. En de
beide .^andielshuizea" gaven dus hun verte-
genwoordligers te kennen, dat ook zy een fltok
handleltje to goudistukken prefereerden boven
de sieradien.
Duhaniel en de weduwe trokken op avon-
tuur uit. to Parys lieten ze zich overal totro»
duceeren, toonden zich charmanto causeurs en
konidlen hier en idlaar weleens een paar goud«
stukjes machtig worden. Maar ofwel ze betaaU
den het te duur met papieren franosi, ofwel ze
klopben by brave burgers aan, die todlertijd op
last van idle Fransohe regeering hun gpudVgeld
naar idle Banque de France hadlden gebraeht, en
waar het dus vepgeefs zoOken was. Zoo beslo-
ten ze de groote bainlieue eens af ,te reizen.
Hier waren ze veel gelukkiger. Ze gebruikten
geen omroeper meer, Ze stapten eenvoudig
naar een boerderij toe, en zetten een ibrutalen
mondop: „Baas, het is ons bekend dat je to't
bezdt bent van goudstukken. Het helpt niet,
dat je Ze hebt verborgen. Wll je niet, dat do
poditie zd'ch erto menigt, dan lever je ons direct
je heelen voorraad uit Voor een goudstuk van
20 francs krijg je veertig francs papier.
De boe>r aarzeldle even: een goudstuk kan
men nergens uitgeven, want de cdreulatio er»
van is verbodlen. Het ligt renteloos, en deze
menschen ibetaalden het idubbede ervan in pa
pier. Bovendien dreigdOn zy met de politic
to vreidesnaam: hier zijn de louis.
Een louis heeft echter voor 60 francs waarde
aan .gouidl, zoodat die sluwe reizigers 20 francs
per goudstuk verdienden1.
Duhamel dreef die brutaliteit zoover, dat hy
by het heengaan iden menschen nog toesnauw-
de: „En vertal nu eens precies hoeveel je buur»
man wei heeft?" Het boertje idlorst niet te
ontkennen.„Krelis heeft nog drie honderd
louis in den grond verborgen^ achter op het
erf, to zijn schuurtjel" Je kan nook weten,
die inspeoteurs.
Volgende huis: „Baas KreJis, het is ons, in
speoteurs, bekend, dat je achter op je erf, to
het schuurtje, drie honderd louis hebit togegra-
venenz." Duhamel streek weer 6000
francs wtost op, en het zondbrlinge echtpaar
trok verder, om die rijkdommen van Frankrijk
op te sporen.
Maar aan ales komt een etod; de kruik gaat
zoo lang te waterDe Parijsohe politie vond
het verdacht, idlat da ..handbkbuizen" zooveel
goud kondien leveren. En toen1 men een toval
deed!, lag er voor rudm een indlioen aan goud
stukken gereed oim detn smekkroes to te gaan.
De wet is formed: by die miumtstukken ver»
mtokt of versmelt, wordt gestraft met twee
tot vijf jaar gevangenis en een boete Van 1000
tot 20.000 francs. De directeuren volgdlen dus
den weg naar het depot en 'die reizigers werdien
opgespoord.
Duhamel had juist een nieuwen true be-
dacht. Niet tevredlen met het tot dusver ge-
voligd systeem, stichtte hy een wijd-vertakt
gildle van aanlbrengers. Die aanbrengers waren
voor het sneereinded miarkt-menschen, die alle
plaatsen afreisdlen en overal haast iedereen
keninen. Ze bieden b.v. een fcoe te koop aan
voor 1800 frs. Er daagt een kooper Op die wel
zto in het ibeestje heeft, maar graag wat minder
zou betaden. VerontwaardSigtog van 'den ver-
kooper. Maar, enfin, hy weet goed raad: hy
fluistert den kooper to 't oor, dlat hy de koe
voor 1500 frs. wil laten, indien hyto goud
wordt betaaflldKoeden, varkems, kippen en
eeniden, meuibelen, huisraad, landbouwwerktui-
gen, kortom aJles veifcodht bet gilde tegen
„sterk vermtoderde" prijzen.
Duhamd beweerde eerst onsohuldig te zyn;
tenslotte achtte hy het wijzer te bekenmen. De
voorradlen goud, welke nog to Frankrijk liggen
verborgen, zy'n enorm, vericlaarde hy, De men
schen weiten well, idlat het zdfs strafbaar is,
goudstuikken in zijn foezit te hebben, en daar-
om staan ze hun louis graag af voor het dubbe-
le to papier, to twee miaanden tijd heb ik voor
2 400.000 frs. aan good opgehaald en op het
oogenlblik van mijn arrestatie lag er nog een
millioen voor verzendtoa naar Parijs gereed.
to drie maanden Vond ik zonder me te over-
haasteo, en sleoht georganiseerd, 200.000 stuk-
ken van 20 frs. Thans is mijn organisatie
„af". to alle klassen en standen heb ik hand-
langers gevondlen, die graag cen koket winstje
op die manier willen maken.
Inderdaad heeft de politie to Parijs en to de
provincie reeds 48 bandlangers gefcnipt en met
'den patroon opgesloten.
Tows keaft Dulwmel da audiarvHia by dan mh>
nister van Ftoancien aangevraagd, en zeker is
het, dat men op het departement nog noolt
zoo'n wond'erlijk ondbrihoud bad gehad:
i Excellent!e, ik kom u voorstellen om my
mijn vrijheid terug te doen geven en te worden
aangesteld als inspeoteur. Ik verbtod me om
aan dlen Staat veertig millioen goud te leveren
in den tijd van een maand, mits men my vry
laait. Wel wil ik onder controle werken, onder
strong toezjidht desnoods; maar geef my myn
vryheiid teruig, dan zal ik dtan Staat groote
dienisten be-wijzen.
Voor een minister van Ftoancien, idle he-
laas gebrek aan goud heeft, is zoo'n voorstel
wel verleidblijk. Niemand zou het hem kwa-
lijk hebben genomem, indien hy op het vreemde
aanbod van den bandiet was togegaan. Noch
als economist noch als patriot zou Zijn Excel-
lentie ermee in het gedrang zyn gekomen.
Toch heeft hij de ooren gesloten voor deze
sbhoone beloften en Duhamel teruggeduwd in
zijn kerker. Het kan een mooi proces worden,
wammeer db goudldelver en zyn trawanten over
een j a art jo voor den recbter moeten verscby-
nen
Men kan ecbtor uit deze zonderftoge geschie-
denis verschillende igevolgtrekktogen maken.
Men zou fo.v. kunnen zeggen, dat db franc
nooit zoozeer zyn waarde zou hebben verloren,
als iedere Franscbman zijn louis naar de
Banque db France had gebraeht. Doch men
kan ook zeggen', dat Frankrijk nog niet zoo
arm is. Want alls een man in een maanid voor
veertig millioen goud weet te voorschy'n te
tooveren, dan zal er nog wei heel wat meer
schudlen to db schuurtjes en onder db tegel-
Vloertjes, to dlen soboorsteen of to een oude
sok.
En zoo het er op een gegeven oogenblik op
aan zou komen om een nieuwen aanval af te
slaan op db ibeurs of aan de grenzen dan
hebben we bier nog erikele reserves om naar
den ontvanger te brenigen. Dat zyn Frank-
rijksgeheime fondlsen.
De minister heeft misschien wel gelijk gehad
om geen gebruik ite maken van Duhaimel's
dienisten: Men heeft de ervartog' opgedaan, dat
het verborgen houdbn van dlen nationalen rijk-
dom een aanbevelenswaardig systeem is
Leest daarover maar eens het laatste experts-
rapport na
LEO FAUST.
*■3
d e f
Wit: Morphy.
abedefgh
Wit begint en geeft mat in 2 zetten.
De belangsteLende lezer gelieve dlen sleu-
telzet aan te geven met de mogelijke vari-
amten.
