DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Brleven alt Berlfla.
Parljsclie Carierleea.
No. 134.
Honderd zes en twintigste Jaarg&ng
1924
Abonnemontsprljs Ibij vooruitbetaling per 3 maanden f2.fr. per post f2.50. Bewjjsn. 5 ct Advertentiepr. 25 ct. p. regel, grootere letters naar plaatsruimte.
Brie yen franco N.Y. Book- en Handelsdr. y.h. Herms. Coster Zoon, Yoordam CO, Tel. Administr. No. 3.aRedactie No. 33.
StadsTiienws
att 1
ZATERDAG Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. Dirccteur: O. H. KRAK. 7 JUNl
De „Ruck" naar rechts. Hitler-
1 garden op straat. Onder hot tee-
ken van die swastika. Bankroet en
ze lfinoord-epidemie. Daamaast in-
grapaneen arbeid. Elen nieuw flcr-
lijuscii museum.)
Berlijn, inidlden1 Mei.
De verki-ezingen voor den Duitschen Rij'ks-
dag hebben weliswaar die radicak rechtsche
party van de „De uts-cbvdl kisclien" ruiet bet
groote succes gebracht, waarop ze gehoopt
bad, maar bet iijdt geen twijfel, dat in het
gevoelen van de kiezersmassa een verschui-
ving naar rechts ingetreden is. Hadlden de
Fransdie parlementsverkiezingieii nict na de
Duitsche plaats gehad, zooals het geval ge-
weest is, maar war en ziji vooraf gegaan, had
mien dus in Duitschland, toen men ter stembus
ging, keninis gedragen van de veranderde ge-
zindheid bij die meerdieilbeidl van het Fran
sdie vplk, dan zou de uitslag waarschijnlijk
anders geweest zijn. Nu echter toonden zich
in alle naalktheid de gevolgen van de vroege-
re mcthode van onverzoenlijkheid en geweld-
dladighdd van Frankrijk tegen Duitschland,
en die sands jaren yoortdureod beleedigde,
wamhopige vaderlandslief-de van velen was
de oorzaak, dat dc partij, die eigienlijk, niets
anders deed, dan da t ze aan de verontwaardi
ging over die behandeling, die Duitschland
otidergaan had, het heftigst uiting gaf, ver-
sterkt uit den vcrkiezingsstrijd te voorschijn
kwam. De „Deutschv6ifaiclien" bedwelmen
zich gaarme aan het waanzinniige1 denkbeeld
van een nieuwe' imilitaireheerscha-ppij in
Duitschland ieder verstandig en ooiiaieel-
kundig anensch weet, dat daartnee voor
Duitschland niets gewonnen zou zijn, imaar
op de vertoornde en verbitterde harten van
dui;n, die liever hun. gevoelen;, dan bun
verstanld als leidlster op het politieke pad ge-
bruiken, heeft dit programma nu cenmaal
indruk gemaakt.
Reeds ziet men in de Beriijmsche straten de
duidelijke bewijzen daarvoor. De aanhangers
van den rabbiaten DeutschvSUrischen leider
Hitler, de „Hitler-garden", die zich tot nu
toe hoofdzakelijk in Miinchen en in Midden-
Duitschland vertoonden, zijn nu 00k in de
hoofdstad versclienen, in1 groote troepen,
meest in gesloten groepen van ongeveer twin-
tig man. Ota te ianponeeren, heibben ze zich
een eigen- „Hitler-uniform" aangeschaft:
mutsen, helgekleurde jassen en allerlei orde-
teekenen op de borst, waaronder in de eerste
plaats van zwart-wit-roode kokardte's en de
beroemde swastika. Het kan natuurlijk niet
uitblijven, dat dergelijke marcheerende kolon-
nes overal kiemen van ontevredenheid zaaien.
De een jubelt hen toe, de andler inaakt -af-
keurende opmerkingen en de strijd ontvlamt.
Er wordt met ontplofbaie iniddelen giespeeld!
De swastika is steeds meer een opruienld
symbool geworden. Het verschijnt op die aan-
plakbilijetten, het verschijnt in krijtstrepen op
rnuren en sohuttingen en op de tegelsteenen
van de trottoirs. Het wordt in enkele restau
rants vereerd, waar het ondter die gasten wist
en spectakel te voorschijn roept Het is het
groote zinnebeeld van alien geworden, die he)
i ilc i da het wccrlooze, ont-
wapende- land zich met geweld zijn vroegere
machtspositie zou kunnen herovftren, en het is
voornamelijk het teeken van het antisemietis-
me. Want als in de Middeleeuwen geven 00k
thans in het veriic'hte Duitschland1 van de
twintigste eeuw de menschen, die zich niet
gaarme met denlkem bezighouden, voor alle
ellende de eenvoudige en gemakkelijke veTkla-
ring, dat de Jdden daaraan schuldig zijn. Bij
de Deutschvolkischen iis het tot een idee-tixe
geworden. Zij gelooven, of liever, ziji ver-
spreiden het geloof, dat Duitschland van alle
lijdem genezen zou zijn, als men eerst maar
alle Joden doodgeslagen had en hebben dit
tot parool van hun revolutionnaire dlrijven'
gemaakt. Zij zouden heel gaarne 00k het
Christendom aan den dijk zetten, omdat zij
het voor een „Joodsche uitvinding'' houden,
en tot de oude godenvereering van de heiden-
sche Germanen terug keeren. Nu, dat is een
kwestie van smaak en over dten smaak valt,
zooals men weet, niet te twisten.
Ram-pen en tegenspoedem, waarvoor men
gaarme een zondebok zou wi'llem aamwijizen,
zijn anders aan de orde van de dag. Het is
merkwaardig: hoe steviger dte basis, wordt,
waarop het hersttel van Duitschland wordt
opgebouwd', des te wanlkeTer is de econorai-
sche toestarrd geworden.. Fen tegenstrijdig-
heid? Ocb neen, reeds voor jarem fczei een
schrander mensch tegem mij': ,JEerst als die
groote faillissementen kotnem, treedt het her-
stel in," Nu, de faillissementen zijm er. Er
gaat geen dag voorbij, zonder dat de een
o{ andere firma ineenstort. Onidermelmingen,
van ouds bekend om haar soliditeit, geraken
in de grootste verlegenheid. Baar geld is zoo
zeldzaam geworden, dat het slecnts tegen
een fantastisch hooge rentevoet te vcrkrijgen
Is. Tallooze groote zaken moeten' zich tot het
uiterste inspamnien om dt middelem ter beta-
ling van hum ondergeschikten prompt ter be-
schikking te hebben. Allie kooplieden klagen,
dat hum schuld'emaars niet betalen- willen. Er
heerscht een depressie, als sinds jaren niet
het geval geweest is. Zooals gezegd: de fail
lissementen zijn er rest nog, dat nu 00k
Werkelijk het herstel merkbaar wordt.
Deze dreigenide toestamden hebbem zeer
kwade gevolgen nia zich gesleept. In Berlijn
is een zelfmoord-epidemie uitgehroken, die
dagelijks nieiiwe offers vordert. Algemeen
opzien baarde nog voor eenige diagen de
zelfmoord van een bekendem Berlijnschen
bankier, die aan den Kurftirstendamm aan
het hoofd van een groot huis stond, en er zioh
een- gewoomte van had gemaakt bij feestelijke
gelegenheden speciaali de musiei der stad, de
zangeressen van de opera te onthalen. Hij
had, gelijk spoedig bekend werd, zeer zwaar
gespeculeerd in Fransche francs en hij raak-
te de kluts kwijt. Plotseling zag hij zich ge-
ruineerd en greep naar de revolver. Maar
00k onbeduidender oorzaken leveren tegen-
woordig in vele gevallen reeds vold'oenden
grond. waarop zulke ernstige besluiten rij-
pen. Zoo is er een jonge jurist, die eem knap-
pe jonge vrouw cn een lief kind zijn eigen
moemt hij heeft een woordcnwisseling met
een van ziin chefs, verlaat het bureau, gaat
srnel naar hais en vergiftigt zich met morfine.
.Ear is een kunsthandelaar, zeer welgesteldL
eveneens gelukkig getrouwd hij merkt, dat
in zijn zaken een oedenkelijke stilstaimd1 is
ingetreden (heel natuurlijk, want alle luxe-
artikelen" vinden tegenwoordig moeilijik een
kooper) en hij heeft niet de kracht, den tijd
der crisis te overwinnen, maar haingt zidh
ommlddellljk aan een gordijnkoord op. 'Er is
een jonge typiste, die aan de bank, waarop zij
werkte, ontslagen wordt, omdat het personeel
wordt ingekroniipen ze is daarover zoo ter-
neergeslagen, dlat ze niet eens de moeite neemt
naar een nieuwe betrekking te zoeken, maar
in de keuken van het ouderlijke huis de gas-
kraan opendraait en sterf t. r
De arisen zeggem: „Dit is werkelijk een
epidemie, een besrriettimg, die de stad teistert.
De zenuwen van de Berlijaers zijn door de
verschrikkelijke jaren van de inflatie met hum
onafgebroken zorgen totaal geschokt. Ze
bieden- totaal geen weerstaad meer. Zoolang
zij zich in den draaikolk van1 de inflatie be-
vonden, kwaimen de nienscbeiii, die in voort-
durende spanning gehouden werden, niet tot
het bewustzijn van de rampzalige verzwak-
king van hum levenskracht. Nu eerst, nu de
omstamdighedem gunstiger, draaglijker en
hodpvotler worden, is reedls een geringe te-
genslag voldoende, om zwalkke zielen in ver-
twi if cling en radeloosheid te storten.
Aan den anderen kant openbaart zich in
deze critieke tijdem bij energieke naturen de
taaie vastbeslotenheid om nu eerst recht aan
te pakken.
Het is wonderlijk met welk een diirf die
groote handelshuizen, die door het beleid van
de bezi'tters uit den draaikolk gered werden,
zich trachten uit te breiden, hoe ze met vin-
din'grijken geest steeds iets nieuws verzinnen,
om den strijd met het omgunslige noodlot te
kunnen volhouden. Ik wandel onder de „Lin-
den" en omttaoet een vrouwelirke keninis van
me. Ze heeft groote haast. ,,Waarheen, me-
vrouw?" vraag ik. „Natuurlijlk naar de groo
te modeshaw 5ij Genson", zegt ze, ,gaat U
mee?" Een modeshow? In deze tdjden? Dat
moest ik zien. Een verrassende aanblik! Men
kent immers niet aileen in Berlijin en in
Duitschland, maar 00k in het buifenland de
modemagazijnen van Gerson, die zich si-nds
tientallen van jaren- in een groot pulariteit
verheugen en dikwij Is in B'erlijmsche kluchten
en zangspeleo 00k op de planken genoemd
worden. Twee machtigc gebouwen in het cen
trum van da stad. Het dene met meubelen en
tapijten, het andere met kleereni en dergelijke
van boven tot beneden volgestopt. Hier is de
groote costuum-parade, die' twee dageh zal
duren. Een geheele verdieping is voor het
heilige doel ingerichi In alle zalen, hall^n
ien kamers aan beide zijdiem dubbele rijen van
stoeleni, waarop, dicht opeen gepakt, de Ber-
ilijnsche vrouwen uit gegoede kringeiii als in
een volksvergaderimg vol verwachtag zdtten.
•En uren aaneen wandelen de mannequins
niet haar nieuwe voorjaars- en zomertoiletten
door dfe gangen. Ik verlaat het modemaga-
-zijn Gerson en wandel verder door de straten.
;Een kjemiiis komf me tegen. Ook hij heeft
haast. ,,Waarheen?" vraag ik. „Natuurlijk
naar de groote sporttentoonstelling bij
Adlam", zegt hij, „ga mee!" Daar ik nu een-
nraal in het schuitje zit, vaar ik mee. Adam
is eveneens een bij iederen Berlijner bekend
jheerenmode- en sportmagazijn, op- den hoek
van de Leipziger en Friedrichstraat, waar het
jzalkemleven het krachtigst bruist. Ik treed bin-
inen opmieuw een verrassende aanblikHet
halVe gebouw is ontruimd. Jonge kunstenaars
(hebben nissen ontworpen en1 met bonte deco-
raitieve schilderingen- vroolijk versierd. Elke
denkbare soort van sport, jachtsport, ren-
sport, wintersport, bergspoFt in den zomer,
vliegsport cn zoo voorts ontrollett hun gehei-
menissen. Wassem poppen stellen levendle
beelden voor in origiineele landschap-projec-
,ten. Het publiek dreigt zoo geweldig, dat
(men nauwelijks vooruit kan koincm. Er zijn
dus nog wel tallooze menschen, die ook. thatis
,voor zulke bijzaken belangstelling hebben, en
onder hen- toch ook een groot aantal, dat geld
(daarvoor over heeft.
Met betrekking tot die kunsteni en weten-
scha-ppen is het niet anders. Waar trouwens
menschen zijn, die hun zenuwen- in hun macht
hebben, wordt onder hoogen druk, met een
wane woede gewerkt. Jaren1 l'ang was het
Berlijnsche muziekleven, niet zoo opgewekt
-en veelzijdig als in dit voorjaar, toeni het
seizoen eigcnlijk al voorbij was. De Berlijni-
sche musea op-enen een nieuwe afdeeling: net
„Ostasiatische museum", een sinds tientallen
van jaren met fijne smaak en ooderschei-
dingsvermogen aahgelegde verzameling van
een zoo groote waarde aan uitgezochte Chi-
neesche-en Japaosche kunstschattan, dat ze
in de geheele wereld haar gelijke niet vindt
De Pruisische staat is even bankroet als an
dere vroeger bloeiende ondernemingen, maar
de directeur van het Ostasiatische museum en
zijini assistent weten zich wel te helpen. Zij
hebben hun doebletten lateni veilen om zich
geldtaiddelen te versdiaffen en Wilhelm von
Bode, de bekende Berlijnsche museumexpert,
heeft de jongere generatie van zijn vakgenoo-
ten sinds tienitallen van jaren er op afge-
ridit, die harten van welgestelde kunstvrien-
den te veiimurwen. En zoo is midden in de
verwarring van den kwaadsten tijd, terwijl
we ona' nog steeds aan den rand van den
afgrond bevinden, een nieuwe kunsttempel
verrezen, die de Europeesche beschaving en
navoraching onbekende wereldien opent
We wankelen voort tusschen verwarrende
onrust en stillen, doelbewusten arbeid', tus
schen wanhoop en onverstoorbaanheid. Wie
verklaart deze schrille contrasten van een
millioenenstad?
Voor een buitenlandschen beschouwer, die
dat alles mede aanziet, moet dit gewoel van
ongelijksoortige indrukken hoogst interessant
zijn. Voor hem, die midden er in leeft, is het
minder genotvol
Dr. MAX QSu^.vN.
OLYMPISCHE VARIA.
Van cuizen Parijschen Correspondent)
(Niadruk verboden.)
Parijs, 27 Mef.
In-hoeverre merkt men iets in Parijs van de
Olymipisdie Spelen alls men tot die^ (helaas
nog velen) behoort die een heilige minachting
hebben voor alles wat sport is? Is ons leven
er d'oor veranderd, merken we iets van de
VI He Olympiade, wanneer we ver van het
sportpark blijven?Ja, in alles is ons
antwoordi op deze vraag. Zijn het niet de
Olympische sluitzegels, die ons ergeren, om
dat ze primo leelijk en secundb onprnctisch
zijn, dan zijn. het de bonte aanplakbiljetten,
die ial evenmin fraai van uitvoering
ons moeten herinneren aan het huwelijk van
Kunst en Sport, dat Olympische Spelen heet.
Ons leven is vol ervan. Men maakt tien
bewegingeni en wordt twintigmaal aan het
evenement heriinnerd. De morgen-post konfj:
brieven met groote stempels over de postze-
gels „Jeux Olympiques 1924". Ge gaat de
straat op, en van alle kanten hoort ge. aan
alle kanten leest ge: „Jeux Olympiques^'. En
wanneer ge dan weer thuis komt verneemt ge
o, schrik! dat het huishoudgeld alwecT
op Is: die duurte. geivolig van de Jeux Oiryinpi-
quesZelfs van het best® kan men teveel
kriigen.
We zijn sportlike geworden, of nemen er
althans de allures van aan. De mode wil het
zoo. Dikke wollen kousen, lage bruine schoe-
nen met platte hakken, een kleuri ere jumper
met een Ieeren ceintuur, een sporthoed-je en
een korte Ieeren jasWie had ooit kunnen
denken, dat de Parisienne, afkeeri? van alles
wat onvronwelijk is, nogeens de Amerikaan-
sche film-salhouette zou aannemen? Ik
heb een magazije van dames-mode gezien in
het quartier van d'e Opera, een zaak waar
men steeds de meest elegante en de meest
moderne artikelen tentoonstelde. Thans*
blouses, waarop een bokser, een tennisspeler
of een disaiswerper geborduurd1 staan. Het is
een rage, maar men moet het toch maar drie
maandeni uithoudenEn dan de. heeren,
die maken het nog booter, verschijnen in den
schouwburg in rokeen wandelstok onder
den arm, een- grijze pet op en een pijp tus
schen1 die tandfcn.. 's Middags op de tea, in
plaats van een correct jacquet, een groen
jasje met een ceintuurtje, en dan zoo'n slob-
ber-pofbroek met Schotsche kousen. Dassen
in de Olympische kleuren; dameshoeden,
handschoenen, idem. En geen elegante, die
niet een bonten zakdoek om heur halsje -ge
lcnoopt heeft, zooals een coureur of voetba-ller
;in JialftimeOp de place de 1'Opera mei
een wit flanellen pantalon en blaser, tennis-
raquet onder den arm, is geen uitzondfering,
evenmin als het tenue: Iederen motorjas, kap
en stofbril. De een is al net zoover van het
tennisveld af als de ander van zijn auto.
Er is nog iets anders. Ge zijt u zoo I a ngz a-
merhand thuis gaan voelen m ,,uw" Parijls.
Doch good- old England heeft je netjes ver-
drongen, en indien ge niet doorloopend bij
uzelf herhaalde, dat ge er zeker van zijt in
Pariis te zijn, dan zoudt ge bijna gelooven in
een- Londensche wijk te wandelen. In-tusschen
si aan de 'heereni bezoeksrs u knock out fnet de
fantastische prijzen, welke ze wel willen be-
talen, zoodlat men beter doet buiten den
„ring" boulevardl-rue de Rivoli te blij
ven, wil men niet te zeer „bekaaid" w>rden.
Ik voor mij hoewel groot voorstander en
ingeroest liefhebber van Sport ben nog
steeds niet op dte Olympiscne hoogten van en-
thousiasme, wanneer ik dat gedoe gadesla.
Lees eens die verhalen, zoo met smaak in de
tails opgediend dbor de couranten: hoe vroo
lijk een van de eerste wedstrijden, de eind-
strijd van het rugby-tournooi, verliep. Ette-
lijlke spelers bewusteloos of met gebroken air
men en beenen weggedragen, een Amerikaan-
sche bezoeker op de tribune, die zijn landge-
nooten aannioedigde, half dOod' geslagen met
wandelstokken. En ten slotte een felle demon-
stratie omdat die Fransche kleuren niet
„uber Alles" waren. Of die andere geschiede-
nis: hoe heel zakenrollend Londen naar hier
is komen afzakken en op elke bijeenkomst
zijn vaardigheid toont. Ga dan in een «ufobua
zitten, waar u in plaats van zevrn sous
vijf francs wordt gevraagdi Ontvang ten slot
te een extra-gevuldbelastingbiljet thuis,
om bij te dragen in de kosten van twaalf mil-
-lioen voor een zwembassin, dat men makke-
lijk voor twee millioen had kunnen bouwen.
Dan zijt ge in een gemoedsstemming om alle
sportieven naar de nel te wen®chen
Gelukkig, dat er toch ook nog gebeurtenis-
s®n zijn, in staat om ons humeur weer wat be
ter te maken Vooral de Nederlanders mogen
niet klagen. Voor de groote menigte hier is
Nederland' zoo iets vaags wat ergens in het
Noorden zweeft, en het is daarom verblijdend
dat we dezer dagen getoond hebben nog iets
anddrs te produceeren dan kaas en windmo-
lentjes. In expositie en concertzaal toonen we
ons absoluut superieur. Met het beste van het
beste zijn we voor den dag gekomen, ten eerste
op de Olympische kunst-tentoonstellihg, die
de afgeloopen week door Henry de Jouvenel,
minister van- Schoone Kunsten, in het Orana
Palais werd geopend. In de afdeelingen beeld-
houwwerken en literatuur is Nederland he
laas niet vertegenwoordlgdzelfkennis had
den Nederlandischen beeidhouwer al te be-
scheiden gemaakt, en de cischer voor litera
tuur warcn te zwaar op te onbtllijk, dat een
onzer dichters zich aa.11 deelneming heeft ge-
waagd. De Nederlandsche schilders d'aaren-
tegen zijn kwantitatief en kwalitatief het bes
te op dfeze tentoonstelling. Isaac IsraSls met
een tweetal prachtige doeken van boksers. Piet
van der Hem met een stiercngevecht en een
portret van een amazond. Bas Veth met een
paar stemmingsvolle aquarels, Martin Moni-
ckend'am, Oerdes en cen tiental andare goede
schilders houdien de reputatie hoog. Het eeni
ge land dat ons hier concurrentie aandoet is
em n t l\Oii
Ook in- dte architectuur-afdeeling blinkt Ne
derland uit: (geen, enkele inzend'ing van
Franschen, drie van Nedterlanders. Bi|
voorbaat biedten we onze welgemeendc veront-
schu-ldigingen aan, indien in dit geval de eere
prijs niet naar Frankrijk gaat.
Maar het allergrootste succes is voor Wi1-
lem Mengelberg pict het orkest van het Con-
certgcbouw, het koor van. Toon kunst en het
jongenskoor van Volkszang en de solisten
mievrouw Noordtewler, Hon a Durigo, Pelten-
burg en de heeren Jac. Urlus en Thorn De-
nys, die in de week, welke achter ons ligt. heel
Parijs ini letterlijken zin: geheel Parijs
van zich hebben doen spreken.
Sinds het einde van dte vorige eeuw had
men Beethoven's Negende Symfonie hier niet
gehoord, zoodat dit werk voor de meesten
hoe ongelooflijk het ook moge klinken een
noviteit was. Mengelberg heeft er weer iets
schitterend moois van gemaakt, en hij vond
ook nu van dte eerste uitvoering tot en met dc
laatste een stampvolle zaal in het Theatre des
Champs-EIysees, een zaal die hem met dave-
rende toejuichinggn begroette, telkens wan
neer hh net podium betrad, en die niet dan
noodte kon scheiden, wanneer de uitvoerendcn
zich gereed- maakten, naar huis te gaan. De
Nederlandsche kolonie, die, als het moet, wel
blijken geeft'te beseffen, waaraan zij trouw
is, was goed vertegenwoordlgd, doch de Fran
schen waren ook uit hun schtrilhoeken gekor
men, nu de wereldberoemde naam van Men
gelberg op alle straten en pleinen was aan-
geplaH.
Walter Damrosch had dte daaraan vooraf-
gaandte week een Beethoven-cyclus gegeven
en het was zeer'interessant het verschil te
constateeren. E)e critiek in haar geheel is ten
gunste van Mengelberg uitgevallen. Na de
eerste symfonie reeds scheen aan dte toejui-
chingen geen eindte te komen; doch na de
meesterlijke „massa-regie" in de Negende
(waarvan dte opva'tting zoowel als de uitvoe
ring ten zeerste werden- bewonderd) bracht
men staande een ovatie aan den dirigent, zoo
als hij maar zelden in zijn glorieVolle loop-
baan er een, heeft gevonden. Ipdien teten man
een goeden indruk van Parijs heeft gekregen,
dan is't wel onze nationa-le groot-meester,
wien Frankrijk reeds officieel blijken van er-
kentelijkheid en- bewondering had gegeven
door hem het Legioen van Eer te sehenken
Het is een hulde, welke afstraalt op het heele
Nederlandsche volk.
Zoo raken wij ter gelegenheid' van de Olym
pische Spelen uit dat nevelige achterhoekje,
dat Ntedterland heet. Mogen nu nog een paar
stevige voetbal-kuiten ons voorg"oed cruit
trappen
Intusscheni is het alsof heel Holland dezer
dagen naar Parijs komt afgezakt. Wanneer
's avond's om half zes de trein uit Amsterdam
het gare du N-ord is binnengestoomd, dan
waant men zich weer in 't Vadterland. Gis-
teren stond ik aan dten uitgang te wachten,
toen de sitroom reizigers naar buiten kwam.
Opeens klonk boven het geroezemoes van
stemmen uit: „Allemachtig Jet, nou heb je le
sponsennetje op de retirade late leggen'En
er ging zoo'n Homerisch gelach op bij die
woorden, dat het geen twijfel leed of die hon-
derden reizigers waren uitsluitend Hollan
ders, die schik hadden over de vergeetachtig-
heid van tante Jet.
Welkom, vreemdeling
TEO FAUST.
NEDERLANDSCHE ARBEIDERS-
RE1SVEREENIGING.
Op initiatSef van enkele personen, werd
gister (E>onderdag)avond, in Hotel „Toelast"
een vergadtefing gehouden; welke ten doel had
om tot de oprichting te geraken van een Af-
dteelliiig Alkmaar cfcr Nederlandsche Arbei-
Na een kort openingswoord door den heer
Veen, werd hierna door den Algemeenen Relv
Secret aria behandeld: ,,Doel en werkwijze der
landlelijke zoowel als de internatiouale orga-
nisatie Ider Reisvereeniging".
Waar, aldus apr. in Den Haag en in Am-
.sterdam eeu plaatselijfo Reisvereeiiigin^ be-
stond, had hiervan in1 1914 een- gezamenlijke
bespreiking plaats, waaruit geboren werd de
oprichting eener landelijke organisatie, waar-
door tevens meer contact gezocht kon worden
met dte massa, en vooral dte arbeiderSbewe-
gjng-
De opzet van ons werken is -om de arbeidera
te Ieeren hun vrijen tijd nuttig te besteden en
vooral werd daaraan de aandacbt geschonken
in 1.918, toen die vrije Zaterdagm-iddag werike-
lijkhedd werd.
De georganiseerde cursusson, welke in
den beginne uitmuntend werden bezocht, be--
gonnen eenigermate in deelname te dalen en
de belangstelling verdween, hoe goed deze
cursussem ook voorbereid en bedoeld waren,
voldoening schonken deze niet. Ernstige po-
gingen moesten dus wordm aangewend om
cen blijvende zuteht tot ouhvikkeling bii de ar-
beiders bij te brengen en dat kon en kan ge-
schieden door het organisoeren van reizen,
zoowel in het buitenlandi als in Nederland.
Hot daarstellen van excursics naar gioote in-
richtingen alls musea, cremate-rium e.a., het
organiseercn van fiets- en wandeltochten, zijn
uitstekenide facboren om dte arbdders te Ieeren
hun vrijen tijd nuttig ^n aangenaam door te
brengen.
Daarom, aldus spr., zijn onze reizen de
beste cursussen en hebben tevens hooge cultu-
reele waarde. De door ons georganiseerde
buitenlandsche -reizen van 4 of meerdtere da
gen, doen de zorgen en gedach ten dm de dia>-
gelijksche bczigheden vergeten en wanneer
zoo'n reis atehtcr den rug is stelt men zich de
vraag: „Is de tijd nu al om?". Ons hoofdbc-
stuur heeft dan ook geen middel onbeproefd
gelaten, om het reizen zoo goedkoop mogelijk
te maken, waarin zij- volkomen is geslaagd.
De Regeeringen van verschillendc landen
werken in elk opzicht met ons mede en verlee-
nen veel faciliteiten. Wij ^ijn door hen vrij-
gesteld van passen en visa en het bewijs van
Nedarlandschap is voldoende. Ook de ver-
schinende Staatsspoorwegen staan ens op
uitmpntende wijze terzijdte en veiieenen 30 tot
40 pet. reductie op de reizen, hetwelk, aldus
spr., een mooie erkenning onzer organisatie
is en wij kunnen dus onze N. A. R. V. be-
schouweti als een stuk volksonderwijs.
Onze N. A. R. V. maakt een hechtere ka-
meraadschap, dan de politieke of economische
organisatie,. omdat men op reis elkaar van
alle kanten Ieert kennen en een versterking
van den kameraadschapsband is dan ook in
elk opzicht noodig.
Voor de gezond'heid- der arbeiders werkt on
ze internationale vei-een-iging^iiiistekcnd en- zij
heeft dan ook nu reeds 150 vacantiehuizen,
waarvan 54 in Zwitserland, doch ook in A us-
tralie en Ameaka.
De vergoeding hiervoor bedraagt 50 cent
per 24 uur,-w.o alle farihteiten zijn begrepen.
Voor onbeperkten tijd kan men-in onze vacan,-
tiehuizen doorbrengen. Hierna gaf spr. een
korte uitetenzettihg van- het huis te Stoos in
Zwitserland, hetwelk 25 000 heeft gekost
Onvenneld wilde spr. niet la ten, da t wij met
onze buitenlandsche reizen beschikken over
de beste hotels, vooral in Zwitserland, welke
reis voor onze ledten in totaal 65.— kost
en men daarvoor 8 dagen in Zwiiserland kan
doorbrengen. Ook de Zwitsersche regeering
staat ons in elk opzicht terzijde en .laat ons
voor onze vacantiehuizen geen belasting be
ta Ien.
Wat den verderen uitbouw der N. A. R. V
betreft, deed het spr. een bizonder genoegen,
dat inmicjdels -afdeelingen ziin. opgericht te
Rotterdam, Leiden, Utrecht, Groningen, Den
Helder en- de voorgaande week nog te Roer-
m-ond en het lijdt bij spr. dan ook geen twijfel
of Allonaar zal binhenkort wel volgen. Onze
be^eging aldus spr. is een noodzakelijke
aanvulling van de geheele arbeiders-bewe-
ging, zoowel nationaal als internationaal.
De Nederlandsche Reisvereeniging wil de
arbeider niet in een minimum van tijd een ma
ximum te zien geven. Het maximum btehoori
te zijn datgene wat men kan verwerken. Onze
huizen zijn gebouwd op de mooiste punten in
Zwitserland. Men kan daar de uatuur aan-
schouwen en in haar groothcid en op elk ge-
deeltc van den dag. En wat ons huis te Miran
in I talite betreft, dit was een doom in het oog
van Mussolini Hij heeft op ons huis beslag
gelegd, de gocderen verbeund verklabrd en
net huis aan den staat gegeven.
Een burgerlijke reisvereeniging in Italig
heeft daarna ons huis van Mussolini gekre
gen en aanvaard, hetwelk spr ten sterkste
afkeurt. Des ondanks verlecnen wij aan die
menschen toch ortze gastvrijheid in onze hui
zen, maar.aldus spr., de tijd zal wel weer
aanbreken, dat het huis te Miran'in ons b>
zit komt.
Hierna gaf spr nog een resumte over het
indrukwekkende in de. Zwitsersche Alpen.
Men kan wel vertellen hoe het daar is, maar
hoe mooi, gaat moeilijk, men moet dat zelf
mede maken De indrukken zijn te machtig.
Dit geldt evenzoo de reis naar de grot van
Han. Vooral -komt dit tot uiting, wanneer
men in het grotmeer vaart. Men hoort niets,
alleen de slagen der riemen in het water ver-
breekt de stilte. En onze Fransche gids ver-
staat dan ook alleen het woond: „Mooi, hi!"
Spr. besloot zijn keurig verzorgde rede met
OURANT
