Atkmaarsche Gouraot
om 7 aar
IS
Donderdag 19 Juni.
F1UILLBT0N.
Zonderllnge Rameraden.
1024
SOJ 143
Hondard Zei in Tvlntlgite Jaargang.
ZIJ, DIE ZICH MET 1 JULI OP DIT
BLAD VOOR MINSTENS 3 MAANDEN
abonneeren, ontvanoen de tot
dien datum verschijnende num-
mers gratis.
M DE DIRECTIE.
■De boekhandel van de 19. V.
HERRIS. COSTER Zn. zal vanaf
Maandag 23 Jnnl, gednrende de
zomermaanden des avoiids
gesloten zyn.
Stadinieuws
kamer van koophandel
EN FABRIEKEN.
Gisteravond vergaderde ten Stadhuize de
Kamer van Koophandel en Fabrieken voox
Hollands Noorderkwartier.
Afwezig waren de heeren de Raat eni wa-
genaar.
Bij de opening decide de voorziiiter, de
beer A r n t z, mede, dat jde Kamer geslaagd
is in hare pogingeo om het opleidingsschip
hier te krijgen (reeds gemeld in ons numrner
van Zaterdag). De opening zal met eenige
jkchtigheid ^epaard gaan, reden waarom
J. en W. werdcn uitgenoodigd daarbij tegen-
woordig te zijn, welke uitnoodiging is aan-
vaard.
De voorzitter stelde hierop aan de
orde:
Punt 3:*Ingekomen stukkcna. Schrijycti
van het hoofdbeatuur dcx postierijlen1 en cele-
grafic, de opheffing van hulpkantoren
te De Waal, De Koog en Eierland.
Het Bureau der Kamer achtte een vervan-
ging door stations van den post-, telegraaf- en
lei icondiei Kniet gewciischt, doch de bezwa
ren werden door het Hoofdbestuur niet ge-
dieeld.
De heer Orflnwald wenschte er bij den
minister nogmaala op aan te dringen dat de
mi nog bestaande kaatoren blijven bestaan in
net belang van handel en industrie.
De heer Orondsma onderisteun.de dit
voorstel, omdat hij had ervaren dat in som-
mige kleine plaatscn betangrijke zaken be-
moeilijkt werden door het ooltbrekeni van een
postkantoor.
De heer Dokter was er tcgen. Er moet
nu eenmaal bczufaigd worden om cen sluitcn-
de begrooting te krijgem en als men bij elken
regeeringsmaatregel bezwaar rnaakt, waar
blijft men dan? Bcter doet men met zich aan
te passen aan de noodige maatregelen, die
wetoverwogen worden genomen.
De heer Orflnwald1 vond het dgenaar-
dig, dat alle maatregden der regeering, diie
dan weloverwogen worden genomen 6pr.
wilde hier niet op ingaan nieuwe lasten
leggen op handle! en nijverheid en daartegen
mag men toch wel protesteeren. Die lasten
werken de wdvaart tegen en zuBen oorzaak
zijn, dat weer nieuwe lasten noodi|g worden.
De voorzitter was het hiermee eons en
geloofde. dat de regeering bezig is de kip met
ae goud.cn eieren te slachiten, ook door het
eiteuncn van allerld cooperaties. Spr. was
het ecnu met den: heer Kolster, die voorgp-
ateld had de zaak aanhangig te maken bij de
Centrale Kamer.
De heer Ddkiter merkte op, dlat het steu-
nen van cooperaties (ook die Ken. Hdll. Lloyd
en de Hanze) geschiedt om een groote ddbhcle
te voprkomen, die terugwerkt op den handel.
De voorzitter had speoaal de Ham-
delskamer e. di. bedoeld.
Zonder boofddijke stemming werd bcslo-
ten de zaak aanhangig te maken bij de Cen
trale Kamer.
b. Adires van den Middenstandsbond, in
zake het crediet aan de Handelskamer te Rot
terdam.
De voorz. wees op het wetsontwerp
tot verbrektog der connecties tusschen re
geering en Handelskamer en dat desondanks
toch nog wordt voorgesteld gelden te votee-
ren. Daartegen heeft de Kamer van Koophan
del geageera en daarna ook andere Kamiers.
De heer Orflnwald was van meening,
dat regeeringssubsidies niets zullen geven om
de Handelskamer in het leven te houdien, wat
tot dusver wel is bewezen. Elke zaak, die
dbor de Handelskamer is aangepakt, is tnis-
lukt. Volgens spr. mag den minister wel dup
delijk worden gemaakt, dlat het geld der be-
lastingbetalers niet op deze wijze mag wor
den gebruikt, waardoor men den handiel1 te-
genwerkt.
De heer Kolster vond het niet noodig
nog een nieuw adres aan de regeering te zen
dten, zij kent de inzichten der Kamer reeds.
De heer S c h m a 1 z vond het wel noodig
nog een adres aan de Tweede Kamer te zen-
zen.
Nlaar het Engelsch van Leonard Mendck.
Geautoiiseerdle wantotl'hn)g van Me). E. H.
18)
„Och, kijk, ik zal vreeselijk geplaagdi wor
den.Jlij zit natuurliik wel niet in mijn klas,
jnaar iedereen weet toch, wie hiji is. Ja, 't is
een ware bezoeking om zoo'n zwarten stief
hroer ite hebben!"
„StilZie het nu rnaar zoo goed mogelp
fe dragen," en ze gaf hem een betnoedigemic
lmeepje in den arm. „Ik vrees, dat het te laat
is om hem nu nog ergens anders been te zea-
den. We hebben allemaal van die diingen,
waar we ons in schikken moeten, Vivie, ik net
zoo goed1 ate jij."
„Ja-a-a, dat weet ik wel. Enfim, bij. zit ge-
luiddg niet in tnijn*las, dat is ternmiTiste een
ding. En dlen' eersten den besten keen dat ze
er mij: mee lastig vallen, zal ik ze geducht op
den kop geven. O, ik weet heel best, dat u
dingen te dragen1 hebt, ik begrijp, zoo waar
niet, hoe u't soms uithoudt met den ouden
heer?"
..Noarmate we ouder worden Vivie, leeren
De heer E n d e 1 vond de regeeringssubsi-
dle aan de Handelskamer een onieerlijke con-
currentie met den lxanldlel. een concurrentie
die zij voert met de hulp der belastingpennin-
gen.
De heer Dokter geloofde dat de regee
ring met die subsidie m een moeiliik parket
zit en dat ziji, door zich nu terug te trekken,
een grooter ouheil zou veroorzaken dan door
nog te ateunen en de zaken af te wikkelen.
Overigens was spr. het er mee cens, dat een
bedrijf dat geen levensvatbaarheid heeft, niet
gesteund dient ta worden,
De heer Kutj per was overtuigd,.dat ge-
noemde instelling schade dOet aan handel en
nijverhdd. Zij dient zoo spoedi'g mogelijk te
verdwijnen, omdat zij, opgericht in dien oor-
log, nu geen reden van bestaan meer heeft.
De concurrentie is immoreel en oneerlijk.
De heer Blaauboer dacht, dat er facto
red zijn, die de Kamer van Koophandel nog
niet kent, die de regeering nopen subsidie te
verleenen aan het lichaam, dat is ingesteld
om prijSregelend op te treden. Die factoren
dient men te kennen, alvoreus tegen de sub-
eidieering te kunneo ageeren.
De voorzitter merkte op, dial de mi
nister op een door de Kamer tot hem geridit
verzoek de gevraagde medledeelingen' niet heeft
gegeven.
Nadat de heer Or fl n w a 1 d het voaretel-
Schmfflz om een adres te zenden aan de
Tweede Kamer sterk had aanbevolen, werd
di't aangenomen met de stemmen van de hee
ren Offers, Dokter en Blaauboer tegefl.
andel te
TH.
c. Adres der Kamer van Kooph
burg, inzake retorsiemaatregelen.
De Handelscommissi'e besloot reeds in de
vorige vergadering een adres van dezelfde
stracking voor kennisgeving aan1 te netnen.
Alzoo besloten.
d. Schrijven van den bond van rijwiel- en
motorhanddaren met bezwaren tegen rijwiel-
veilingen, die in dit land worden gehouden.
De liccr Kolster decide mede, dat na in-
formatie bleck, dat in Hollands Noorder
kwartier geen- rijwielvei'lingenl worden gehou
den Het schrijven werd kierop voor kennis-
jving aangenomen.
e. Adres der Kamer van Koophandel fe
Rotterdam inzake subsidieverleening aan den
Kon. Holl. Lloyd.
(Dit onderwerp Is reeds fn die Tweede Ka
mer behandleld). Voor kennisgeving aange
nomen.
f. Mededeeltng van den voorzitter
inzake vergadering der Alkmaarsche leden
van verechillende commissi&i uit die Kamer,
teneinde een standplaats voor vracbtwagens
te bepalen en terzake een adlvies aan B. en W.
•te kunnen zenden.
De voorzitter verwees naar het adresi,
dat dienaangaande aan B. en W. is gprieht,
waarin het Doelenveid ongeschikt werd ge-
acht en de Paardenmarkt werd aanbevolen.
g. Adres der Kamer van Koophandel te
Vecndam inzake de voorgenorn.cn wijiiging
der Hdnderwet.
Het Bureau stelde voor rapport te verzoe-
ken aan de CommissJe van Verordeniagen id
hoeverre de genoemde bezwaren in Ho
Noorderkwariier zullen gelden. Alzoo beslo
ten.
h. Adres der Kamer van Koophandel te
Amersfoort met bezwaren tegen die regeiing
der Arbeidswet voor bakkerijen. Daar bij
onze Kamer te dien opzichte geen- klachteu
zijn ontvangen, werd voorgesteld dit adres
voor kennisgeving aan te nemen. Alzoo be
sloten.
i. Adres der Kamer van Koophandel te
Rotterdam, gericht aan de Tweede Kamer der
Staten-Generaal, waarin wordt aangedroogen
op spoedige aanneming van het ontwerp tot
heraening van verschillende titels van het
Tweede Boek van het Wetboek van Koophan
del, met hare opmerkingen daaromtrent.
Voor kennisgeving aangenomen.
j. Adres der Kamer van Koophandel te
Middlelburg met afschrift van een herhaald
verzoek aan den Minister om den steun aan de
Cooperatie de Handelskamer te doen ophou
dfen.
De Kamer heeft haar standpunt reeds te
kennen gegeven, terwijl hierover een corres-
pondentie werd gevoerd met den minister
van finandSn. Voor kennisgeving aangeno
men.
k. Adres der Kamer van Koophandel te
Nijmegen, gericht aan den minister van war-
terstaat, met protest tegen de subsidies en
voorschotten der directie der Ned- Spoorwe-
gen (hetwelk als een verkapte rijkssubsidlie
wordt beschouwd) aan de coop, vereeniging
ter bevordering Van1 de stoffelijke belangen
van het spoorwegpersoneel „Voor Allen".
De^v o o r z i 11 e r stelde voor het adres
met een afzonderlijk adires aan den minister
te steunen.
Nadat verschillende heeren er het woord
over hadden gevoerd^ waarbij bleek, diat de
subsidie-verleening met werd geacht iln het
belang van den plaatselijiken handel en de
verschillende artikelen door ondeskmid'ige lei-
dilng van de zaak dikwijls te duur worden in'
gekoch t en dit dus verlies beteekent, werd het
voorstel van- den voorzitter goedgekeuidl met
de stem van den heer ColthOf tegen1.
1. Adres der Kameer van Koophandel te
Utrecut betreffende het crediet aan de GoOp.
De Handelskamer, waarin het standpunt
wordt ingenomen dat de regeering zich van
alle verdere relatie met die Handelskamer dient
te onthoudm. Voor kenmsgeving aangeno
men.
m. Adressen van de Kamera van Koophan
del te GroningCn en Haarlem van dezelfde
strekking. Voor kennisgeving aangenomen
n. Schrijven van de coflperatieve zuiVelex-
portvereeniging ,,Noord Holland" te Alk-
tnaar, met verzoek aan die Kamer om hare
niedeweridng te verleenen tot het belioud van
het rijkscontrAlemerk voor kaas, welke naar
het buitenland wordt gezondien
De heer Blaauboer vond het eigenlijk
jammer, dat dfe zaak niet in de Handelscom-
missie is besproken. Spr. gjng daarop uitvoe-
we de dingeni wel dragen. In het onvermijde'
lijke moeten we eenmaal1 berusten."
„Hij| is zoo'n nu zullen we er maar
niets van aeggen, dat hij een neger is, maar
hij is zoo'n poen! Ik snap nog niet, hoe u 1
hebt kunnen doen, rnoeder!"
„Wat kunnen doen?" prevelde ze, terssjjl
ilipar (hart een oogenblik stil stonld.
„Well, hem itrouwen. U heeft het nooit met
hem kunnen viindien. Ik begrijp ook niietl, hoe
u dit met mogelijlkheidi hadt kunnen verwach-
ten? Ik herlinner me nu nog hoe u al oneenig-
heikj hadt en1 telkens overhoop lag, toen ok
nog een kleine jongen was. Be begrijp oilet
hoe u he t doen kon, ik hen een boon alls ik
het snapP
Ze kreunde; er kwam zelfs wat kleur op
haar gelaat. Een oogenblik stond ze be-
schaamd. Haar zoon leek haar heel groot en
haar fcoop min.... 1 Maar toen ze anitwoordde,
sprak za op den toon als van een heilige: „Ifc
had met heel wat refcening te houden, besta
jongen, met meer dian je nu nog vatten fcunt.
Om te beginnien' met joul En dan nog iets, ik
was heel jong en je grootmoedler In iiedter
gevalik deed het Vivie en we moeten mu
ziien, het zoo goed1 mogelijk te dragen voor
zoo lang alls het duurt."
Ze eloeg zijn arm om haar mfdkM en het
rig die geschiedenis der kaasbereiding In de
laatste kwarteeuw na, waarin hij er op wees,
dat het noodig was geblekcn, dat maatregelen
werden genomen die den naam van het Hol-
landsche zuivel roauct konden beschermen-
Die maatregelen zijn gelegen in bet rijk3-
eontroiemerk. Spr. bejammerde het, dat
hierover felle strijd wordt gevoerdl tusschen
den producent en den handel. De merken
voId'Oai op het oogenblik aan alle redelijk te
siellen eischen, al zouden zij miaschien nog
kunnen worden verbeterd.
De heer G rondsma betoogde, dat de
strijd tegen het fcaasmerk is begonnen, omdat
de invoering van het merit ging onder het
voorwendsd, dat de handel dlen naam der
kaas had verknoeM. Hiertegen protesteerde
pr., omdat de handel juist onze kaas buiten
e grenzen beroemdi maakte, waarop spr. na-
dcr inging Z66 als de kaas ter markt wordt
gcbracht, wordt zij uitgevoerd, omdat nie-
m^nd er vet aan toe kan voegen of het vetge-
halte verminderen. Als het juist was geweest,
ver-
grens in
kaas die
dat dc handel den naam der kaas had
kuoeid, zou na openstelling der
ooriogstijd Eileen voor gemerkte
vraag voor kaas met hoog vetgehalte *n
stegen. En dit is niet gcbeurd..
had spr. gevonden, als het kaasmerV
was aangediend als middiel om aan het
knoeien met het vetgehalte een einde te ma
ken, want dit knoeien geschiedde inderdaad
en spedaal in Friesland
Waar het uitvoerverbocf van on gemerkte
kaas is gebaseerd op oorlogstoestand of oor-
logsgevaar en dit nu niet meer bestaat, dient
die maatregel onmiddellijk te worden opgehe-
ven. Temeer omdat alleen voor kaas nog een
dergelijk verbod bestaat.
Spr. gaf 'n voorbeeld van nadcel als geyalg
van hot gedieelteHjk beschaidigd zijn van iiet
merk.
Het rijksmerk, aldus betoogde spr. verder,
"t geen enkelen waarborg voor de kwalii
kaas, maar alleen voor het vetgehalte.
Het merk voldoet niet (alleen in Noord-
Holland welX het valt spedaal tegen in Frics-
huid, het grootstc kaasju oducocrend gebicd.
Het is tegen de ambtclijke bcmoeilng en niet
tegen het vrijwillig merken der kaas. In een
dichterlijke ontboezemliig zei spr.: „Hou de
ambtenaar buiten de deur". Als men door-
gaat met het merken verplicht te stellen, zal
een dergelijke maatregel ook voor andere ar
tikelen- niet kunnen uitblijven en dan zijn we
auw zoover dat er op elke tien inwonera
ambtenaaf voorkomt en diaarvoor mioge
God ons bewaren.
Ter illustratie van zijn betoog liet spr. ver
schillende kaasjes zien. Spr. b^loot zijn rede
met te zeggen, dat de Kamer van Koophan
del niet mag ingaan op het verzoek der Zui-
velexporrvereeniging.
De heer Nobel was voorstander van het
kaasmerk, omdait controle noodig is voor het
beh-oud van dten goeden- naam der Holland
sche kaas, al wilde spr. niet onderstreepen het
praatje dat dte handel zou knoeien. Hij1 kent
de meeste kaas-exporteurs Van Noord-Hlol-
Iand daarvoor te goed. Het doel van het merk
is niet kwailieit te w.aarborgen, maar alleen
het vetgehalte en het'voldoet in de praotijjk
zoer
Uitvcerig bestreed spr. den heer Gronds
ma, wat betreft diens ui'flating aan het adres
van den heer Swaving, die het kaasmeric on
danks alles wil dflorvoeren en ook die van
dten1 heer Mesdag (Friesland) dlie het kaas
merk niet goed1 Sit. Spr. stelde In het lieht,
diat laatstgenoemde er ondanks een bianco
crediet van het Kon Ned. Landbouwcomitte
niet in geslaagd is een beter merk te ver-
schaffen, hoewel hij gezegd had dit te kun-
nen.
Spr. vreesde niet dat de kaascontrAle zal
leidten tot ambten-arij en besloot met pen op-
wekking tot krachtig bevorderen van het mer
ken van kaas.
De heer Dokter kwam op tegen 'ahee
ren Grondsma's woorden over ambtenarij.
Als kaascontrole noodig is, zei spr. is dit een
aanklacbt tegen de handelaren zelf. Spr. had
eerbied voor wat de handel deed en doet in
het belang van de verspreiding onzer kaas
over de heele wereld, maar hiji wilde toch ook
even gedachlt zien aan die bereiders der kaas.
Vrij uitvoerig ging spr. na hoe die Holland-
sche boter indertijd door dlen handtel is ver-
knoeid met margarine, wat tot gevolg had
dat de naam dier boter naar beoederi ging en
de producenten verbitterd werden. Met kaas
was voor haar geen vartrtaasing, dat die daar
roerloos liggen bleef.
Een minuut lang liepen ze zwijgendl naast
elkaah, beiden vervuld van die laatste woor-
deni. die haar onisnapt waren.
Jt Is ook afsdmwelijk om ntet hem uit te
gaan. Gisteren bijvoorheeld, kwamen- we een
paar jongens ta Regent Street tegen, het wan
ren er een1 paar uilt dte vierde; ik zag hoe ze
grtanikten, toen1 ze ons voorbij liepten. Hij zag
het nilet. Hi} bleef zoo koud' als ijs, nam me
imee ta een- wtakel en tracteerde me. Hij zou
die lui ook getracteerd hebben als ik hem
maar even fa de gtelegenheid had gestelld. U
zoudt veel geluikkiger zijn geweest als u hem
niet genomen1 hadt; dat zou veel beter zijn
geweest voor ons beiden!"
„Voor jou' niet, dlat weet ik zeker. Nlatuur-
lijfc zijn er ook wel minder aangename din
gen, ook voor jou aan verbondem, maar later
zul je de voordeelen veel hooger weten te
stellen. Ik ben1 overtuigd, als je oudler wordt,
zal je zeggen, dat ik de opofferta-g niet voor
niets deed. Het vie! itni} ook well tnoedlijk en ik
bad5 God1 miji de kracht er toe te stihenkem,
maar het besef, dat ik jou dte opvoedling zou
kunnen geven die ik wenschte, heeft miji alles
helpen dragen." Ze fcnikte droevig. ,,Als je
eenmaal een1 mian fwn* en- hat is je geluJkt een
ging het ook zoo, de handel was oorzaak dat
de oude, vette kaas van de markt verdween
en ook hierdoor ontstond weer verbittering.
Daarom willen .de producenten hun artikel
aan den man bnengon zooals zij het maken
en vandaar het contrOtenerk.
Spr. eindigde met op ondersteuning van
het ;(tlrcs der Zuivelexportvereeniging aan te
dringien.
De heer H o o g I a n d haalde de met de
groen ten-export genomen proef van coutrflle
aan, waaraan hij. vrees voor ambtenarij ont-
leende.. Het gevolg was oprichting van een
vrijwillig eontrblebureau, wat nu door dea
minister wordt gesteund blijkens diens be-
noemdng van een onpartijdig voorzitter. Zoo
iets zou miaschien ook voor kaas mogelijk
zijn en daar zou spr. v66r zijn, niet v66r
wettelijk vastgestelde ocntrdle.
De heer Grondsma diende d-e verschil
lende sprekers van anitwoord en zette uitvoe
rig uiteen, dat de handel bewaard moet wor
den voor de ambtenarij, omdat dan de export
8troef gaat De handel moet gevrijwaard wor
den voor de gevolgen van een slecht merit, dat
hij niet op de kaas heeft bevestigd en nitet
gewild heeft.
De heer Blauboer stelde ta het Hfcht,
dat de producent boschermd wil zijn tegen
slechite kaas.
„Dat staat buiten den handtel", interrum-
peerdte de heer Grondsma.
De voorzitter. de discussie sluitend,
mende, dat de handel en de producenten,
waar zij beiden het merk wel willen, best in
cen zelfde schuitje zouden kunnen komen en
stelde stemming voor.
De heer Orondsma merkte nog op, dlat
het liter ga-at over al of niet bcatendiging van
do bepaling uit dc* crisistijd.
Bet verzoek werd ten slotte afgewezen met
9 tegen 5 stemmen1; &n stem was bianco
(Wordt vervolgd)
Staten-Generaal.
EIERSTE KAMER.
WaterstaatsbegrooMng.
In de vergadering van gistcr was aan
orde dte voortzettfag van de
begrooting van Waterstaat 1924.
De heer Weaterdijk (V.D.) wenschte
te spreken over de spoorwegtarieven, die een
maximum-opbrengst moeten v-oortbrengen-.
Spr.'s meening is, dat aan de spoorwegeu
veel vervoer ontgaat door de extra-hooge ta-
rieven. Men gaat dat ook wel inziien. t
De concurrentie van dte autobussen tegon-
over de tramwegen is zeer bnbillijk. Onze
kostharo tramwegen moeten aan alleriei be-
zwarende concessievoorwaarden voldoen. De
autobussen gaan vrij hun gang en vernielen
onze wegen.
Spr. .drimg verder aan op uitvoering
van de wet tot verbetering van die haven van
Vlissingen.
Uitstel van deze (havenwGrken beteekent
verlies.
De heer Jansscu (RK) atehtta de crl-
tiek van den heer Moltmaker op het beleid
van den Minister onlbdllijk en onjuist. Hij kan
niet ieder oogenblik op die hoogte zijn van1
alle peraoneelsaangelegenheden in iederen
tak van bedrijf en is dus veelal aangewezen
op zijn ambtenaren.
Spr. maakte enkele opmerkingen ten aan-
zien van1 het Staaismijpoedtrijf.
Wat zijn's Mitaisters plannen omfcrenit dte
veidere ontginntag der kolenterreinen.
De heer Janssen merkte op, dat de direc
tie der spoorwegen geen verWijt treft, dat zij
niet zou doordrongen zijini van de noodzaak
tot bezutaiging. Op geen1 enkelen tak van
Staatsdienst is zoozeer bezutaigd. Deze be
zutaiging gaat niet uitsluitend ten koste van
het personeel, zooals de heer Molftaaiker
zeide.
D heer Stenhuys (S.D.A.P.) zeide,
dat do rechtspositie van de mijhwerkers alles
te wenschen overlaai
Het mijnrBglement dient dringend1 herzien
te worden.
Zal de Minister met een behoorlijker rege-
lfag van1 overieg wachlen tot hij wordt wak-
ker geschud door een nieuwe mijnwerkerssta-
king? Thans heersicht er een economisch mill-
tarisme.
De heer D o b b e 1 m a n (R.-K.) drong
aan op bespoedigfag van den IbOuW van brug-
gen over de rivieren bij Anthem en Nijmegen
Een Belvedterebrug is voor oeververbinmng
ongeschikt wat Nijmegen betreft. Met de ge-
meente dien-t overieg te worden gepLeegd om-
trent die plaals van de brug.
De heer Polal (SfD.A.P.) sprak over
het RijksWegennet. De critiek, daarop opge-
meen uitgevoerd, is gedeeltelijk onbillijk.
Behalve op een enkele plants ta E>uitsch-
land heeft spr. nergens ter wereld ooit een
tol aangetroffen. Er zijn wegen, waar de
toestand onhoudbaar is, waar op iedere 2 h
3 kilOmeteris zich een tol bevindt. Hoe meer
men tol betaalt, hOe slechtcr die weg meestal
is
Het verwonderde spr., dlat die eledtrificatie
der spoorwegen juist begonnen is op de lo
cale lijn den HalagLeiden. Hier is toch
geen sprake van een tatens verkeer. Waarom
is men b.v. niet begonnen met de lijn Am
sterdamBaarn, welke veel dnrkker is?
goede positie te verovereni, dian- hoef je hern
niet meer te zien, dan je zelf wilt
'Dus, toen1 Vivian naar school terugkecrde,
ging David1 ook mee en de ervaringen die de
kleine mulat daar opdleed, spaardten) zijn ge-
voeligheid nilet. Hij vond zijn kilas-genooten
brutaal en zijn onderwijzers behandelden
hem minachtend. Waaradhijnilijk stelde hi}
zilch1 die minachttag wel wat overdreven voor,
de omstandighedlen haddlen- hem1 eenmaal zie-
kelijk gestemd, rnaar degenen met wie hij1 in
aanrating was gekomen, waren niet groot-
moediig gezfad en noch zijn ras, nocb zijini
temperament waren ta zijn- voordeel.
Hij werd afgrijselijk geplaagd. De bijnaam:
vuile neger verbitierdte hemi het leven. En als
die paar woorden niet hardl-op uitgesproken
De Main is ter Van Waterstaat,
de heer v. S w a a y, beantwoordde de spre
kers in de volgorde, waarin zij epraken. Om
poedig tot een degelijke reorganisatie van
em Rijkswaterstaatadienst te komen, is de be
treffende Staatscommissde zoo klein mogelijk
I rehouden. De meerderheid daarin wordt eoi-
er niet gevormd door ambtenaren. Het konft
herhaal«telijk voor, dat, ind'ien een buiten-
andsche aannemer lager inschrijft dan een
Nederlandsche, het weric toch aan den laatste
gegund wordt. Men hoort dan echter niets er-
van. De Nederlandsche aannemers worden
voldoende beschennd, doch men kan dte bui-
tenlandsche firma's niet uitsluiten.
Het splitsen van bestekken moet van geval
tot geval bekeken worden.
De minister brak hier zijn rede al
De vergadering werd verdaagd tot heden
1 uur.
TWEEDE KAMER.
In de vergadering van gister was aan de
orde een wetsontwerp suppletoire oorlogsbe-
grooting voor 1923.
De heer K ter Loan (S.-D.) besprak een
-st voor herstei van Weeding en uitrusting.
ij laakte daaxbij het optreden van de inspec-
tie, die zeer Strang was en heeft gewaar-
schuwd voor het geval dat aan de de Weeding
iets ontbrak.
De Minister van Ooriog, de heer Van D'tjk,
zegde toe de zaak te zullen onderzoeken, maar
igde er de aandacht op, dat de officier de
menschen in elk geval eenige weken tijd heeff
gelaten om de kleedtag in orde to brengen.
Bij 164bis vxoegen de heeren Michidse
(R.-K.) en Kter Laan (S.-D.) inlichtingen
over de fraudes bij de leveranties van zadela
en het verrichten van reparaties.
De Minister zeide, dat de beide zorgelooze
offirieren waren gestraft met een boete van
1200 elk, hetgoen gedeeltelijk is het bedra
dat de Staat te kort kwam. Spr, keurde
handelingen sterk af,
'Het wetsontwerp wordt goedgeketmL
Staiuten De Dageraad
De heer Boon (V.-B.) hield1 een interpella-
tie over de niet-goedkeuring der statuten van
de Haagsche afdeeling der vereeniging de
Dageraad.
Spr. zeide, dat hij deze interpellatie niet
hield omdat deze vereeniging hem sympathiek
is.
Onze wetgeving staat op den grondslag dat
alle vereenigingen toegelaten zijii behalve die,
welke verboden zijn. Do koninklijke goedkeu-
ring is bijna altijd verleend. Het antecedent
dat de Minister heeft geschapen, is gevaartijk
voor volgende gelegeuheden;
Art. 169 der Grondwet geeft dezelfde yrij»
heid aan de belijdersyan alle godsdiensten.
Als de Minister de vereeniging onzedelijk
acht, waarom gelast hij dan geen yervol-
ging? Spr. zou vele vragen kunnen stellen,
doch hij bcpaalde zich tot ten, n.l. deze:
la dc Minister niet van meening dat de
iem worden, dan- werden ze op een stukje
papier geschreven hetwelk hern dam ta ban-
den werd gespeeltii, tegelijk met een Latijn-
sche grammaire of zoo.
Een gellefkoosde uitspamning van de fciasse
ook was hem op den gron-d te gooien, hem
vast te houden, zoodat hij. zich niet bewegien
kon, en dian zijn haar ta brand te sitefcen. En
toen ze er ach-ter waren, dat hi} de zwakste
was van allemaal, trokken ze hem wel twin-
tigmaal- daags aan zijmi ooren, of gaven hem
otai verradjerlijken stomp tegen helt hoofid.
vereeniging „De Dageraad'' in strijd
de grondwet en de'wet van 22 April 1855 S.
32? a
De Vrijzinnige staatkunde staat pal voor
de vrij heid van meenings-uitingen. Als de
bolsjewisten- hier de baas Waren en de Katho-
lieken onderdrukten, zou de vrjj/.innigheid ook
voor hen opkomen.
Da Minister van Justitie, de heer Heems-
kerk, vroeg of dit een interpellatie was. De
inteipellant vroeg geen inlichtingen. maar
sprak zich uit over de daden der Regeering
zonder die gevraagd te hebben. Omtrent de
dene vraag die hij stelde heeft hij ook nadere
inlichtingen noodig. Het antwoord toch ligt
voor de hand. Natuurlijk beantwoordt spr. die
vraag ontkennend. Op de historische beschou-
wingen van den heer Boon ging spr. niet in.
De eene vraag is niet juist gestela. Er is ge-
wedgerd op de wijziging der statuten van de
- - -
Amsterdamsche Vereeniging „De Dageraad"
goedkeuring te verleenen en niet op de nieuw
op te richtoi vereeniging te's Gravenhage.
De Haagsche Ver. is 'nl plaatselijke afdeeling
geworden en dus hebben wij alleen te doen
met de algemeene Vereeniging.
Spr. had lang over de zaak nagedacht, om
dat hij liever wel goedkeuring wilde verleenen.
De wet liet dit editor niet toe. Kon en kan
die vereeniging niet bestaan zonder goedkeu
ring? Allerminst, want het gaat over een wij
ziging in de statuten, die goedgekeurd zijn.
De vereeniging bestaat nog en zij kan doen
wat ze wil.
Op twee punten wijken de wijzigfagen af
van de besiaandle statuten. Zij wenschten niet
alleen meer de vrije gedachte te bevorderen,
maak ook te streven naar de vrije en volledige
ontwikkeling der menschelijke persoonlijkheid,
en zij stelt zich op het atheistisch standpunt
Alle normen komen altijd terug tot religl-
euse beginselen; dit is bij alle volken en ras-
sen het geval en die normen heeft de overhdd
te eerbiesdigen en de statuten eener vereen i|
die zich ten doel stelt die normen ter zijc
stellen zijn niet voor de wet voor
viging
ijde te
vatbaar. Op grond hiervan had spr. de go
keuring aan die statuten onthouden.
De
eer Boon (V.-B.) repliceerde.
"e Mi:
Spr. vroeg, waarom de Minister de leden-
lfjst der vereeniging heeft gexraagd, terwijl
het wettelijk geen eisch is dat te vragen.
De toepassing der meeningen is volgens
den Minister niet vrij; maar spr. meent dat
de rechter dat heeft te beoordeelen en niet de
Dikwijls sloop hi} ongemerkt weg, als ze aan
het spelen waren en verborg ziidi ta de Go-
thische gangetn, of liep het groote cricket-veld
ami, huilende van pijn; maar, als ze hem zoo
vonidem, kon1 hij er zeker van zijn, dat er nog
meer opzat en cen half dozijm krariitige jo.nr
gens scfaopten hem dan tegen die sehenen en
sletirden hem1 bij de teere artnen, tot hij efa-
delijk in doodlsangsit, op de knieen kroop.
Waar hiji het meest tegen opzag, dat waren
de lesuren die tweemaal 's weeks werden ge
geven ta een uitbouw van de school. De on-
derwijzer die hiermee belast was, ging: 's mid!-
dags altijd een mtauut of vijf of tien weg, en
niet zoodra had hij het lokaal veriaten, of
een sitortvloed van stompen en slagen noodi-
zaakte David!, om op den lessenaar te klim-
men vl'afc bij het venster, wat de ondcrwijzer
natuurlijk zag op het oogenblik dat hij de
binnenplaats weer betrad en wat „Lee" dan
ook altijd strafregels bezorgde; in den 'be-
gtane nog rnaar vijftig, maar dit getal
groeddle langzameihaiid tot twee honderd aan.
Dies kreeg David tweemaal 's weeks een
straftaak, behalve nog de schoppen en trap-
pen. (Wordt vervolgd).
W/M