||f «P
2
Aarzel niet langer
„MY VALET from LONDON" I
DepotBergerweg 5 Alkmaar:
ft! M i
-WATATREOELTN KERMTS 1924.
De COMMISSAR1S VAN POLIT1E TE
ALKMAAR maakt bekend, dat tijdens de
kermis sledits een beperkt aamta! straator-
gels of straatrmrziekcorpsen zulden warden
toegelaten.
Kunstenmakers, acrobaten, dfcrenvertoo-
oirtgen, straatzangers, boeienkoningen, de-
oenslikkers enz. worden beslist NIET op
den openbaren weg TOEGELATEN.
Verder wordt de aandacht gevestigd op de
bepaling in de ARBEIDSWET, betrekkelijk
jeugdig,e pers o e n, die luidt:
Een jeugdig persoon mag geen arbeid ver-
rkhten bestaande in gevaarlijke kunstver-
richtingen en in het deelnemen aan kunctver-
richtingen voor zoover dit gevaar opievert
(de wet verstaaf onder jeugdige personen
zoowel jongens als meisjes beneden 18 jaar(.
Alkmaar, den 15den Augustas 1024.
De Commissaris van Politic voomoemd,
WALRAVEN.
DE VREDESPRIJS-FILENE.
Eenigen tijd geleden heeft de rijke Ameri-
kaan Filene te Boston een prijsvraag uitge-
schreven: Hoe kunnen de vrede en de voor-
spoed in Europa het best door middel van In
ternationale samenwerking worden hersteld?
Deze vraag is voorgelegd aan de volken
van Engeland, Frankrijk, Italie en Duitsch-
land en voor ieder dezer landen is een prijs
van 2000 pond sterling beschikbaar gesteld-
In Engeland zijn ongeveer 4700 inzendin-
gen ontvangen en ook uit andere landen
wordt van een groot aantal inzenders gewag
gemaakt. Men vindt de inzenders onder alle
klassen en stand-en der maatschappij. Er zijn
professoren onder zoowel als bankiers, advo-
tens, joumalisten, kunstenaars, boeren, huis-
vrouwen, enz.
,De oegekende belooningen en inzendingen
zullen 15 Setpember bekend worden gemaakt
door de jury; zij schijnen even interesant te
zijnals die, welke indertijd zijn ingekomen op
de Bok-prijsvraag.
HET EINDE VAN EEN VERKWISTER.
Dezer dagen is te Londen in armelijke om-
standigheden in een gasthuis een man over
laden, die op 25-jarigen leeftijd een erfenis
van 50.000 pond sterling had ontvangen,
welke hij er in 2 jaar heeft doorgejaagd. Zijn
naam is Nixon Gray en hij is de zoon van
den onlangs overleden luitenant-kolonel
Nixon Gray en een achterneef van wijlen
'John Nixon, oprichter van Nixon's Navigati
on Colliery.
Laatstgenoemde overleed ongeveer 25 jaar
geleden als mil'lionnair, terwijl luitenan-kolo-
nel Nixon Gray eveneens als rijk man stierf.
Bij zijn dood erfde de thans overleden Nixon
Gray junior een vermogen van 50.000 pond
sterling. Voordien was Nixon Gray mijn-
ingenieur te Merthyr, maar nauwelijks had
hij het sommetje van 50.000 pond sterling
ontvangen, of hij gaf zijn positie op en be
gon een leven van pleizier. Zijn geld ver-
iween als sneeuw voor de zon en in twee
jaar tijds hadden zijn „vrienden" en „vrien-
dinnen" hem geheel kaalgeplukt.
V MARS.
De Londensche draadlooze diensf rneldt:
Heden zal de plancet Mars dichter bij de
aarde zijn dan in 100 jaar het geval is ge-
weest en in de eerstvolgende 100 jaar het ge
val zal zijn. Zij is dan 64 mi'lioen mijl van
de aarde verwijderd. Er worden a'llerlei gis-
singen gemaakt omtrent het al of niet aan-
wezig zijn van eenig leven op deze planeet.
In een persgesprek met de Daily Herald
heeft sir Oliver Lodge, de bekende Engel-
sche geleerde, doen uitkomen dat wanneer
Mars het dicbtst bij de aarde is, de aarde
rmzichtbaar voor Mars moet zijn, daar bei-
den zidi aan de zelfde zijde van de zon be-
vinden. Hij zegt dat het zuiver gissen is in
zake het al of niet bestaan van levende do
zens op Mars. Gedurende millioenen jaren
waren er geen levende wezens van een
hoogere orde dan repiielen op de aarde. Eerst
in de laatste vijftig duizend of honderddui-
zend jaar is de primitieve measch versche-
nen. Dienovereenkomstig is het zeer onwaar-
schijnlijk dat welke planeet men ook neemt,
aldaar iets zal worden aangetroffen, dat op
het menschelijke levea gelijkt. Dat er echter
eenig soort leven op Mars bestaat acht hij
zeer waarschijnlijk. Het is mogelijk dat in
de eerst vol gende wekeni door de waamemers
eenige verder^ gegevens worden verknegen,
maar hij verwacht niet dat deze van sensa-
tioneelen aard zullen zijn.
Stadsnieuws
lend dan de jaarTtjksche revennen van het ge-
schonken kapitaal, toekwamen en volstaan
kon worden met de revenuen ten goede te doen
komen aan de gemeentekas en als ontvangst-
post op de begrooting der gemeente te plaat-
sen.
Des heeren Dresch's opvattmg evenwel
was, dat de gemeente Alkmaar wel is waar
erfgename is, doch onder een bepaalden last
en de baten der erflating boven het normale
bedrag, hetwelk de gemeente jaarlijks over
het Stedelijk Museum enz. uittrekt op de be
grooting der gemeente, dienen te worden
aangewend overeepkomstig de door den erf
later daaraan gegeven bestemming. Tegen-
over den ontvangstpost aldus meende hij
moest ook een uitgaafpost staan tot een
gelijk bedrag. De heer Dresch heeft gepoogd
langs admin istratieven weg een uitspraak uit.
te lokken, doch Ged. Staten van Noord-Hol-
land berichten hem „overwegende dat, in-
dien adressant zich niet kan vereenigen met
de uitvoering door het gemeentebestuur van
Alkmaar gegeven aan het testament van wij
len den heer Bruinvis, hij zich met zijn be-
zwaren tot den burgerlijken rechter zal kun
nen wenden. Besluiten mede te deelen dat er
voor hun college geen termijn zijn in dezen
tusschenkomst te verleenen."
De archivaris bibliothecaris-conservator
q.q. zou dus op eigen kosten een civiel ge-
ding tegen de gemeente Tree ten instellen!
Hij betreurt ten zeerste, dat cone andere op-
lossing in dezen niet mogelijk is!
Van een scheiding tusschen oud- en nieuw-
ste archief kon wegens gebrek aan ruimte
nog geen sprake zijn. Intusschen schijnt de
mogelijkheid niet uitgesloten, dat er voor de
zen tak van dienst een ruimere huisvesting
zal komen. Nu de gemeente door aankoop ei
gen ares is geworden van het belendend Han-
ze-gebouw en den daarachter gelegen tuin zal
het ongetwijfeld mogelijk zijn door verbou-
wing als anderszins verbetering der locali-
teiten door te voeren. De centrale verwar-
mingsinstallatie is onvoldoende, zepwat een
voorgenomen afdoende vernieuwing alleszins
is toe te juichen. In den loop van het jaar
heeft de brandweer er zorg voor gedragen
dat het bluschmateriaal werd uitgebreid eii
verbeterd; op de binnenplaats van het stad-
huis is een nieuwe brandkraan met daaraan
behoorende slangen aangebracht.
In de zoogenaamde charter-kamer van het
stadhuis bevond zich een aantal registers en
bescheiden van de wijkmeesters en volkstel-
ling-
Een en ander verkeerde in zoodanigen ver-
waarloosden toestand, dat de mogelijkheid
niet uitgesloten zou zijn, dat deze voor veler-
lei aangelegenheden belangrijke registers op
den duur ernstig beschadigd of verioren zou-
den raken. De archivaris achtte het raad-
zaam alles over te brengen naar het archief-
depot, waar het nu, geordend en geinventari-
seerd, is opgeborgen. Krachtig wordt er ge-
werkt aan de inventarisatie van de oude
rechterlijke, notarieele archieven en de ker-
kelijke doop-, trouw- en begraafboeken- Het
geheele archief werd nog eens doorzocht voor
aanvulliing der bij de uit het Rijksarchief fe
Haarlem terug ontvangen series deelen op
losse stukken opgemerkte lacunes. Verschil-
lende reeksen deelen konden door den archi
varis worden gecompleteerd. Daar de oude
doop-, trouw- en begraafboeken ook te Alk
maar verre van volledig bewaard zijn geble-
ven, heeft de archivaris zich met een aantal
kerkelijke gemeenten in verbinding gesteld,
ten einde te trachten zekerheid te krijgen, dat
in de kerkelijke archieven niets meer is ach-
ter gebleven uit het tijdvak van voor 1811,
hetgeen voor bedoelden inventaris van be-
lang kon zijn.
Bij de Ned. Herv. Kerk bleek nog een
trouwboek van de Kaped Kerk te berusten be-
treffende de jaren 16601671, in het archief
der Ev. Luthersche gemeente kon nog een
trouwregister van 17691806 worden opge-
spoord, in het archief der pastorie op het
Verdronkenoord werd een doop- tevens trouw
boek over de jaren 18051846 der St. Lau-
renskerk gevonden en kon worden gecopieerd.
Deze aanwinsten zijn, dank zij de medewer-
king der kerkelijke autoriteiten, niet anbelang-
rijk.
ARCHIEF EN MUSEUM TE ALK
MAAR.
Aan het verslag betreffende archief, mu
seum en bibliotheek van de hand van den ar
chivaris, den heer N. J. M. Dresch wordt
ontleend, dat in het vorig verslag melding
gemaakt is van de testamentaire beschikking
van den oud-archivaris, den heer C. W.
Bruinvis, waarbij bepaald was, dat de erf
lating geschiedde „aan de gemeente Alk
maar ten behoeve van het Stedelijk Museum in
de eerste plaats ter bezoldiging van een ar
chivaris-bibliothecaris-conservator".
Over dfi interprctatie van genoemde testa
mentaire dispositie is uitvoerig tusschen B
en W. en den heer Dresch gecorrespondeerd.
Het college plaatste zich op het standpunt, dat
de gemeente Alkmaar erfgename is en de ba
ten haar, als reeds een hooger bedrag voor
den betrokken tak van dienst beschikbaar stel-
Rechtzakeif.
DE MOORD OP DEN ZANGER
THYSSEN.
Voor het gerechtshof ite Arnhem werd Don-
derdag, naar de Tel. meldt, in hooger beroep
behandeld de strafzaak tegen den 31-jarigen
arbeider W. Jacobs, gedetineerd, beschuldigd
van den bekenden Nederlandschen zanger dr.
Jac. Thyssen op 6 Mei j.l. zwaar lichamtelijk
letsel te hebben toegebracht, waarna deze
ten gevolge van schedelbreuk'is overleden.
Op 27 Mei is bekl. door de rechtbank te Am
hem veroordeeld tot vier jaar gevangenis
straf.
Beklaagde deelde mede op den bewusten
avond dronken te zijn geweest. Wat toen ge
beurd is, kan hij zich niet meer herinneren.
Getuige a decharge, mej. A. v. d. H-, Nij
megen, antwoordde naar aanleiding van een
vraag van den verdediger, dat zij v. d. H.'s
kleeren niet heeft gereinigd.
Getuige a decharge J. v. d. H., schoenma-
ker te Nijmegen, verklaarde, bij de vechtpartii
te Kleef tegenwoordig te zijn geweest. Ook
hij was vreeselijk dronken, zoodat hij zich
niets meer van de zaak herinnert.
Getuige a decharge Th. P., koopman te
Kleef, legde goede getuigenverklaringen _af
omtrent beklaagde, die hem vier jaar in zijn
maar geef Uw kleedingstukken
voor
OmCHTBARE STOPPAGE j
in bewerking bij
Beurspassage 14 - Tel. 44915
Willemsparkweg 175 Tel. 20333
Gostoum chemisch reinigen
model-persen
22.50
zaak had geholpen en steeds een goede werk-
kracht was geweest. Verder verklaarde get,
dat (de reeds gehoorde getuige a decharge)
mej. A. v. d. H. thuis de kleeren van v. d. H.
had gereinigd.
(Mej. A. v.d. H. riep van het getuigen-
bankje: „Dat is niet waar!")
De president: „Heeft vd. H. u gezegd, dat
hij aan de vechtpartij heeft deelgenomen?"
Getuige: „Ja!"
Getuige a decharge Th. P. Jr., Kleef, zei-
de, dat v.d. H. ook aan hem had gezegd, dat
ook hij: (v. d. H.) het slachtoffer badi gesta
gen.
De proc.-gen., requisitoir nernend, vond dat
de getuigen a decharge geen licht in de zaak
hadden gebracht. Kennelijk was aan 't licht
gebracht, dat beklaagde's familieleden pogin-
gen deden om hem uit de gevangenis te hou-
den. Deze hebben gemeend, dat misschien ook
v. d. H. 't gedaan zou kunnen hebben. Spre-
ker achtte het feit een brutaal stukje en me-
moreerde het gebeurde. Het 'kind van Dr. Tijs-
sen was ziek. Toen's nachts het dronken ge-
zelschap zijn woning passeerde, ging Dr.
Thyssen naar buiten en verzccht hen stil te
zijrt. Hij werd echter aangevallen en mishan-
deld. Enkele dagen later is hij overleden.
Spreker achtte het deugdelijk bewijs gele-
verd tegen den beklaagde, die reeds 17 von-
nissen achter den rug heeft en hij eischte be-
vestiging van het vonnis met aftrek van pre-
ventief.
De verdediger, Mr. Wolf, ving zijn pleidool
aan met er op te wijzen dat wij weinig hebben
aan de processen-verbaal van de strafzaken
van de rechtbank. Pleiter vond dat het psy
chologische van het geval niet in aanmer-
king was genomen. Verder meende pleiter dat
Dr. Jac. Thyssen onvoorzichtig had gehan-
deld door een grooten herdershond tegen het
gezelschap op te hitsen. welk feit gebleken is
uit een schriftelijke verklaring van de dienst-
bode P. Pleiter achtte de straf van 4 jaar te
zwaar daar beklaagde geen opzet had ge-
had zoo'n slag toe te brengen. Pleiter vroeg
een Iichtere straf.
Uitspraak over 14 dagen.
Tooneel.
Sherlock Holmes Jr.: Ze gaat visschen.
'Jeugdige Watson: Waarvoor dient dan 4at badpak?
Sherlock liohnes Jr.; Dat is het aas.
(Life)
Lastiffe passagier: Zeg, kapitein, ik ben al massa's keeren der aaan overgestoken,
bij allerlei weer, maar ik kan me niet herinneren, me ooit zoo zie't te hebben gevoeld.
Hoe zou dat komen?
Kapitein: Slecht geheugen.
(Punch)' I
Er is nooif 'n man geweest van bijna
tachtig, die zoo vol was van toekomstmu-
ziek en van levenskracht straalde als hij,
Zooals ik voorzien had gebeurde. Oorsprcn-
kelijk wilde hij dat niemand1 't nieuwe stuk
zou' lezen, voor't verschenen was. Maar dan
was't de een wiens oordeel Bjornson graag
zou weten, dan weer 'n ouden vriend (of 'n
jonge vriendin) die hij graag't genot gunde
van't stuk te voren te lezen. En 'm stapel
briefkaarten bracht' de eene boodschap na de
andere. „Beste kerel, je moet die of dien 'n
afdruk sturen. Maar schrijf er „strikt ver-
trouwelijk" op."
Daar tusschen kwamen weer brieven en
briefkaarten met half grappige, half emstige
opmerkingen om een of anderen zin of uit-
drukking te veranderen; de eene keer had
Karolini (z'n vrouw) bedenkingen geopperd,
die andere maal waren 't Bjorn of Dagny
(z'n kinderen) die vonden dat deze of gene
uitdrukking verkeerd begrepen zou kunnen
worden.
Ik neem uit de stapel bulletins en dagor-
ders wat voor de hand komt
Een paar dagen nadat Ejornson de eerste
afdrukkeni ontvangen had, schrijft hij:
„Ja, nu hd> ik't stuk nog eens over
„gelezen, ik gelcof je direct dat er wat op
„aan te merken is. Maar je kunt voor ze-
„kerheid nog eens 'n exeaplaar sturen aan
„Karel Naerup.
„Denk dan nog om't volgende: Zoodra
,,m'n corredies ontvangen zijn stuur er
„dan een aan Bjorn en aan Dr. Elias. Op
„beide schrijf jestrikt vertrouwe-
„lijk". Ook een aan Oollin, privaatdocenf,
,,Slemdal bij Chrisdania."
'n Paar dagen later:
„Michaels van den Kc-ninklijken Schouw-
„burg te Stockholm heeft mij om 't stuk
„gevraagd. Stuur hem 'n exemplaar met
,,'t bekende opschrift. Ook aan Krag, de
„directeur van den Noorschen Nationalen
„Sdiouwburg".
Op 6 Mei komt de laatste briefkaart uit
Parijs. 't Behandelt o.m. de kwestie hoe
Bjornson staat tegenover de opvoering in het
Koninklijk Deensch Theater. Dan maakt hij
weer grapjes over de tyrannic van zijn kin
deren en eindigt met
„Ik ben op m'n cuden dag weer onder
„den pantoffd gekomen. Voor de rest ben
„ik in uitstekende stemming. Was jij maar
„hier."
J. B. B.
P.S. „De kastanjeboomen bloeien in de
„Avenue Latuga. Romana en asperges
„iederen dag. En dder en champagne over-
„al waar wij worden geinviteerd."
Half Mei is Bjorson in Berlijn. Hier heeft
hij't geluk dat Dr. Elias met evenveel en-
thousiasme over z'n stuk spreekt als hij,
Bjorn, Herman Bang en Karl Naerup en dat
Fischer de uitgever een contract met hem
sluit voor de door Dr. Elias verzorgde uit-
<zave van zijn verzamelde werken.
Tusschen al die beslommcringen door vindt
Bjornson nog tijd notitie te nemen van 't
groote persoonlijke verdriet, dat den direc-
teur van't hotel waar hij woont plotseling
getroffen heeft. Hij schrijft mij er over, om
dat hij weet dat ik altijd in't zelfde hotel
logeer en de directeur een Zweed is, dien ik
ken.
Een paar dagen later is Bjorson te Kopen
hagen. Hij verbaast iedereen door z'n vitaili-
teit; hij lijkt vernieuwd verjongd.
Daarna reist zij naar de badplaats Lar-
vik en wordt plotseling overvallen door 'n
emstige ongesteldheid. Maar door z'n 'bijna
phenomenale kracht komt hij de ziekte te bo
ven. Hij gaat naar z'n oude geboorteplaats
Aulestad.Hij schrijft nieuwe gedichten,
maakt 'n Cantate af, ontwerpt nieuwe wer
ken en dan kemt de dag dat Als de jonge
wijn blceit wordt opgevoerd. Wat 'n gezegen-
die benijdenswaardige ouderdooi.
Land- en Tninboaw.
VOOR KLEINE TUINEN.
Vooral onder de bolgewassen vinden we tal
van planten, welke voor de versiering van
onzen tuin van veel waarde zijn. Tot deze
groep behooren voor jaar-, zomer- en najaar-
bloeiers van verschillentw hoogte, bloem-
vorm en icleur. Enkele soorten kunnen nu
geplant wcrden en zullen nog dit najaar,
het volgend voorjaar of wel gedurende den
volgenden zomer bloeien. Op deze soorten1
wilden we hier de aandacht vestigen. Zoo
planten we thans herfsttijiloozen „Colchicum
autumnale" en herfstcrocus „c Crocus specio-
sus", „C. longiflorus en „C. sativus". Betde
gewasjes 1015 c.M. hoog. Een eenigs-
zins vochtige zandgrond is voor Oolchiami
gewenscht. Men plant ze op een afstand van
1520 c.M. en ter diepte van 10 c.M. De
najaarscrocus moet 810 c.M. van elkaar
staan, ter diepte van 58 c.M. Beide gewas
jes komen het mooist uit voor en tusschen
lage heesters, op een rotspartij of in het ga-
zcn. Ook de in het voorjaar bloeiende „Crx>-
cus vernus", alsmede Narcissen worden
thans reeds aangeplant. De plantafstand
voor Narcissen is 1217 c.M., de bollen ko
men 1012 c.M. onder den grond;. Narcis
sen zijn vooral aan den voorkant van hees-
tergrcepen op hun plaats. Evenals voor-;
gaande, zijn ze ook voor eenigszins bescba-
duwde plaatsen zeer geschikt. Een der mooi-
ste bolgewassen zijn wel de lelie's. De bloei-
tijd'der verschillende soorten valt van Juni-—
September. De vroegstbloeiende kunnen no
de later bloeiende over eenige weken geplanf
worden. Lelies verlangen, vooral wat hun'
voet betreft, een koele-standplaa-ts. De hooge
soorten kunnen met succes aangeplant wor
den tusschen rhododendron en soortgelijke
groenblijvende planten. Ook in borders zijn
ze goed op hun plaats, wanneer men maar
zorgt, dat hun voet beschaduwd wordt door
andere planten. De meeste soorten' verlangen
een vo-edzamen, humusrijken, vochthouden-
den grond. Daar de meeste soorten boven den
bol, aan den stengel, wortels vormen, plant
men ze vrij diep, b.v. 1012 c.M. Verschil
lende soorten verlangen een winterdek, b.v.
een laagje droge turfmolm is daartoe zeer
geschikt. Gemiddelde plantafstand kan zijn
1525 c.M. Mooie soorten voor tuinbeplan-
ting zijn: Lilium candidum Madonnalelie),
L. tigrdnum (tijgerlelie), L. croceum, vroeg
bloeiende, oranjekl. lelie, L. umbeilatum, la
ter bl. oranje kl. lelie, L. speciosum, waarvan
witte, roze en roode varieteiten bestaan. De
blcemen zijn mooi van vorm en welriekend1.
Probleem No. 12
van S. Loyd.
V::M mi WM
Zwart: Kf7 Lh8 pi e5.
Wit begint en geeft mat in 2 zetten.
Probleem No. 13 van S. Loyd.
Wit: Kb5 Df3 TI4 en g3.
Zwart: Khl Dg2 Tg5 pi f5, h3 en h2.
Wit begint en geeft mat in 2 zeten.
Instruclie: Een korte beschouwing van dit
probleem leert ons:
lo. De witte dame mag niet op f3 geof-
ferd worden, daar dan geen mat kan volgen,
welke torenzet wit van tevoren doet. Zij moet
dus f3 verlaten.
2o. De witte dame moet de zwarte gepemd
houden, daar deze anders tot schaakjes geven
overgaat.
M.a.w.: de witte dame moet op den diago-
naal hia8 blijven; g2 en e4 komen niet m
aanmerking wegens hg2: en fe4: Op d4, c6
keeren
IETS OVER BJoRNSON TIJDENS HET
ONTSTAAN VAN „ALS DE JONGE WIJN
BLOEIT", DOOR PETER NANSEN.
Dit is geen kritiek die ik schrijven ga. De
vertooning van „Als de jonge wijn bloeit"
heeft zoowel te Kopenhagen als te Christiana
veel succes gehad en reeds nu zijn er honder.
den recensies geschreven, terwijl duizenden le.
zers instemmen met hun bewondering voor den
77*jarige, die zoo'n frisch blijspel, sprankelemd
van jeugd en toch met zulk een emstigen on»
dergrond heeft kunnen schrijven. Nog meer
dan de meeste anderen ben ik onder de beko*
ring gekomen van Bjomson's laatste tooneel*
werk. En nu wil ik gaame de lezers van dit ar*
tikel vertellen, hoe sympathiek, hoe vol jong
enthouaiasme, hoe opgewekt en geestig de 77*
jarige schrijver was, terwijl hij met zijn blijspel
bezig was en nadat hij het had afgemaakt.
De indiscretie, waaraan ik mij schuldig
maak door 't gedeeltelijk publiceerea van
Bjomson's brieven, zal hij met z'n breede op*
vattingen -mij wei wiilen vergeven, evenals hij
mjj ofschoon met gefronste wenkbrauwen en
plechtige stem maar met ondeugende oogen,
't rooken van te veel ciga rotten en m'n voor*
liefde om whisky te drinken vergaf.
Ik ga terug tot Februari van 't jaar 1909.
Bjornson die bij z'n dochter Dagny in Parijs
ziek had gelegen, had z'n nieuwe stuk weer on*
der handen genomen. Op 23 Februari stuurde
hij mij dit epistel:
„Ik ben gelukkig al weer zoo ver, dat ik
„voor den middag weer 'n paar uur werken
„kan. Mijn hand doet nog wel pijn, terwijl ik
„schrijf, maar daar ben ik al aan gewend.
„Maar nu heb ik dezen tegenslagWij
„wonen in de Avenue Ingres bij de fortifica*
„ties, in 't bosch mag ik haast zeggen. De
„straat heet naar den grooten schilder en
,,'thuis waarin wij wonen heeft hij zelf ge*
„bouwd. Wij wonen bij onze dochter in en
„hebben de prachtige vertrekken die hij be:
„woonde. Maar na verloop van tijd schijnt
,,'t huis verkocht te zijn en toen hebben ze
„er eenige verdiepingen opgezet Deze ver*
„bouwingen zijn zoo goedkoop mogelijk ge*
„schied, zoodat 't huis ontzettend gehoorig
„is. Als de menschetn op de tweede verdie*
„ping door de kamer loopen, hooren wij dat.
„En 't is een pension notabene. De rest kun
„je denken; natuurlijk 'n piano vlafc boven
„mijn werkkamer. Van den vroegen morgen
„af studeeren de pensiongasten piano. Mijn
„dochter heeft hen herhaalde malen dringend
„verzocht tenminste 's morgens tusschen tie*
„nen en twaalven toonladder en dergeljjke
„vriendelijkheden na te laten; ik heb 't zelf
„gevraagd en wel op m'n vriendelijkste om
„niet te zeggen onderdanigste manier. Maar
„daar is 'n klein duivelinnetje, dat 't maar
niet opgeeft. Zij schijnt er piezier in te heb*
ben om te hinderen en te plagen. Ik zou wel
„eens wiilen weten van welke nationaliteit zij
,,is.
,,'nFrancaise is 't natuurlijk niet; <fie zou
„zoo onwelwillend niet zijn. 't Gevolg is, dat
„ik met m'n werk natuurlijk sleoht voider'
Zoo somber als die laatste dagen van Febru*
ari waren, zoo somber was ook zijn stemming
echter toch weer niet, dat er niet nog altijd
lust overbleef om leuke dingen te zeggen!
Maar reeds den 2en Maart is de lucht weer on*
bewolkt Bjornson geeft dan, natuurlijk op een
van die open hriefkaartjes <Be zijn speciabteit
zijn, 't volgende bulletin uit:
„Ik heb vandaag de kamer omksr onze ge*
„kregen er kan dus werken.
„Het tweede is af. 'nLang bedrijf. Heele
„stuk klaar in Maart. 't Gaat prachtig. Stem*
„ming uitstekend.
Toen ging het werk goed voort; de goede
stemming bleef aanhouden en den lien April
deelde de schrijver mede:
„Beste Kerel, morgen, 2en Paaschdag,
„stuur ik't stuk. Vandaag kan't niet, omdat
„ze uit zijn. Laat alles liggen alsjeblieft en
„lees't achter elkaar uit en zeg dan je eerlij*
„ke meening".
Dan volgen nog instructies, dat *t stuk dade*
lijk gezet moet worden en wel in 't Noorsch.
't Zal den lezer en niet 't minst Bjornson wel
interesseeren te vememen dat hij als hij in een
slcchte bui is Dcensch schrijft; is hij echter
goed geluimd dan schrijft hij Noorsch. Ten*
slotte nog't verzoek hem twee proefdrukken te
sturen, een voor eigen gebruik en de andere
voor den vertaler. De brief eindigt met den
uitroep ,,'t Is hier goddelijk zomer!"
Ik haast mij er bij te voegen, dat ik er met
die twee proefdrukken niet in gevlogen ben.
Uit ervaring wist ik al wat later gebeuren zou
en bestelde er tlen. Spoedig zou blijken, dat
driemaal zooveel nog niet genoeg geweest was.
Ik kreeg dus't stuk 15 April, las het in twee
uur en telegrafeerde direct na m'n eersten in*
druk.
Den 16en antwoordde Bjornson al met 'n
brief van te intiemen inhoud om dien te pu*
bliceeren. Hij was vol humor en sprankelde van
levensvreugde of 'n jongen 'm geschreven had.
Wij kregen, zooals ik zei, 't manuscript Don*
derdags. Om 4 uur had ik't gelezen en 'n half,
uur later was 't op de drukkerij van Bagga.
Onze Noorsche boeken worden anders altijd in
Noorwegen gedrukt, maar ik wist hoe Bjornson
er naar verlangde z'n nieuwe stuk gedrukt te
zien en wilde geen oogenblik verioren laten
gaan. Er is niemand onder mijn kennissen, die
zoo dankbaar is voor kleine diensten als hij.
Hij bezit de zeldzame gave iemand zoo te be*
danken dat men 't gevoel heeft een groote be*
looning te krijgen. Allen die met hem in relatie
staan weten dat. Vooral z'n drukkers. De
drukkerij Bagga liet dus al 't andere werk lig*
gen en speelde 't klaar om Bjomson's copie in
vijftien vellen van Donderdag tot Maandag*
morgen niet alleen te zetten maar ook zorgvul*
dig gecorrigeerd af te leveren.
Van dien datum tot half Mei toen Bjornson
Parijs verliet, om over Berlijn naar huis terug
te keeren, bracht de post me minstens twee
maal 's weeks brieven of kaarten van hem.
b c d e f
Wit: Kd6 Dh4 Te8 pi e4.
