Alkmaarsche Courant
De Kluizenaar van Far-End
FEUILLETON.
Nonderd Zes en Twlnflgste Jaargang.
Woensdag 17 September
Jfo. 280 1924
Buitenland.
OPLEVINGSMIDDELEN VOOR DEN
HANDEL TUSSCHEN NEDERLAND EN
DUITSCHLAND.
Door Dr. Herman fabri. Amsterdam.
Wij leven op dit oogenblik in een tijd die
zeer belangrijk is ook voor de handelspolitiek.
Oude h and els] ichamen welke, sedert lange
jaren, goede handelsrelatie met elkaar had-
den, zijn geclwongen nieuwe methodes nit te
denken. Geld en crediet zijn onregelmatig
verdeeld. Malaise is het derde woord- Eenige
landen liebben te veel geld; maar deze kla-
gen ook over de slapte in het handelsverkeer.
Na den oorlog heeft overal een groote omkeer
in de betrekkingen plaats gehad, en het zal
lang duren voor het evenwicht in den handel
is hersteld, vooral in Europa.
De verstandige koopman houdt rekening
met alles wat er am hem heen gebeurt, en
wanneer een kans verloren gaat, zoekt hij een
inieuwe. Ieder rad moet goed toegrijpen om de
machine opnieuw in beweging te brengen.
Maar dit kan alechts worden bereikt, wan-
oeer van iedere gelegenheid 7ich voordoet
overal gebruik gemaakt v Hij laat de
kans dus niet voorbijgaan: c-arpe diem! Een
land van 6Q miliioenen inwcners, vooral als
het gelegen is in het centrum van Europa
inag voortdurend niet geblokkeerd blijven.
Het crediet van 200 millioen gulden, gege-
ven door de Hollandsche financieele wereld
voor de verlevendiging van den Duitscheu
handel en industrie en gecontroleerd door het
„Mederlandische Treuhandgesellschaft" te
Berlijn hebben voor een groot deel er toe bij-
gedragen nieuwe handelsbetrekkingen te
echeppen.
Nu lesen wij dat in Frankfort a. M. een
inieuwe N. V. „Treuhandgesellschaft m. b.
H." onder controle van de Ned. Kamer van
Koophandel even als de andere gevormd
is De Duitsche importeur betaalt bij bestel-
ling van de goederen een voorschot aan de
„Treuhand", die de goederen in haar opslag-
plaats ontvangt, en als bewijs een ceel voor
deze goederen aan den Nederlandsehen ex-
porteur geeft, waardoor zij het recht heeft
ponder meer over de goederen te beschikken.
De Nederlandsche exporteur kan deze ceel bij
eene Hollandsche bank beleenen. Wanneer
de Duitsche koopman of importeur de goede
ren of een deel daarvan van de „Treuhand"
in ontvangst wenscht te nemen, betaalt hij
naar verhouding voor de hoeveelheid aan den
•houder der ceeien.
Deze conventie is dus zeker een middel om
den handel van- en. via Nederland met
Duitschland te verlichten en te verlevendi-
gen, hetgeen wij van harte toejuichen; maar
Nederland consumeert ook veel Duitsche wa-
ren, en nu er ook in Westduitschland een
centrum gevormd is met het doel de nieuwste
produkten van Duitschland te tentoonstellen,
b.v. lakenindustrie, tapijtweverijen en papier-
industrie, zijde en fluweel, groot- ijzer- en
machine-industrieen, staalwaren en textielnij-
verheid, moet de Hollandsche koopman en
importeur de gelegenheid niet voorbij laten
gaan.
Niet alleen de industrie van het Rijnland
en Westfalen, maar ook alle industrietakken
van Duitschland zullen van 14 tot 19 Sep
tember in de Rijnsche hoofdstad vertegen-
woordigd zijn. De afdeelingen welke te zien
zijn, zijn de volgende:
Machinenbouw, in het bijzcndere ook voor
Iandbouw; mijnwezen, ook van belang voor
de Nederlandsche mijnindustrie; verkeersmid-
delen; spoor- en tramsbenooddgdheden:
scheepsbouw; de nieuwste inventies op het
gebied van electrctechniek; werktuigen voor
fabrieken en Iandbouw. Ook de Hollandsche
architect zal op de bcuwjaarbeurs veel nieuws
vinden in nieuwe en goedkoope bouwmetho-
den en in woninginrichtingen. De Duitsche
kunstnijverheid zal te zien zijn in den vorm
van aardewerk, galanteriewaren, edelmetaal-
sieraden, papierwaren. mandewerk en schoe-
nen. Een groote aided ing zal er zijn voor tex-
tielwaren. Ook de voeding- en genotmiddelen
zullen te vinden zijn en in de afdeelig hygiene
zijn tentoongesteld de Chem. pharm. artike-
len en kosmetik.
Aldus biedt de inter nation ale jaarbeurs te
Keulen aan den Nederlandsehen importeur en
koopman in 18 groepen zeer veel nieuwe, nut-
tige en praktische zaken; en de plaats is voor
hem zeer gemakkelijk en gauw te bereiken.
d£ STRIJD TEGEN DE TABAK.
door Margaret Pedler.
Geautoriseerde vertaling van W. E. Pont.
33)
Sara voelde een temperament meestal juist
iaan, zij had het gevoel, dat de man naast
haar tot alle uitersten in staat kon zijn. Wan
neer hij eenmaal een inzicht in een of andere
7nnk had gekregen, zou hij daarbij blijven,
wat er ook van komen mocht en zij had een
vaag besef dat een vrouw zulk een conse-
quentheid nooit bereiken kon. Garth Trent
tegen zijn overtuiging in te laten handeletn
was even onmogelijik als te beproeven een ri-
vier langs een ander bed te leiden door een
strootje tegen den stroom te houden.
De vrouw in haar ontwaakte even bij deze
gedachte en zij vroeg zich af of haar sexe al
dan niet een groote rot in zijn leven had ge-
speeld. Hij was een vrouwenhater dat had
Molly haar verteld en toch kon Sara zich
hem heel goed in een geheel andere rol voor-
stellen. Van een ding was zij zeker dat de
vrouw, die de liefde van Garth Trent bezat,
niet in een stilstaanden poel zou ankeren. Het
leven zou voor haar alijd iets spannends, iets
verrassends, iets jubetend krachtigs hebben...
Wei, is u er al achter?"
be inronische stem schrikte haar op uit
WON 1NGNOOD EN ECHTSCHEIDING
TE WEENEN.
Een correspondent van de „Chicago Tri
bune" fe Weenent vertelt van de ernstige op~
schudding, in die stad veroorzaakt, onder de
50.000 gescheiden vrouwen, die daar, naar
hij zegt, nog samenwonca met hun vroegere
echtigenooten. Dit getal zal wel eenigszins
voor vermindering vastbaar zijn, maar in
ieder geval schijnt er een gfoot aantal ge
scheiden paren gedwongen te zijn. onder het-
zelfde dak te blijven wonen, omdat er voor de
vouw geen andere woning te vinden is. De
rechtbank heeft nu uitspraak gedaan op een
eisch van een gescheiden echtgenoot tegen
zijn vroegere vrouw, om zijn huis onmiddel-
lijk te verlaten. Daar't toch niet de bedoeling
is van een echtscheiding, dat de partijen bij
elkaar blijven, is hem de eisch toegewezen,
zoodat de vrouw de eertijds ech telijke woning
li.'et langer mag bewonen Daar deze beslis-
sing natuurlijk ook van tcepassiipg kan zijn
op haar talrijke lotgenooten, is de opschud-
ding cinder haar wel eenigszins begrijpelijk.
Ook het stadsbestuur vervult zij met zorg,
want bij den reeds bestaanden grooten wo-
ningnood, zal het niet eenvoudig zijn binnen
korten tijd voor zoo een groot aantal dames
woonruimte teviuden. Volgens den Ameri-
kaan is er zelfs een afzonderlijke commissie
benoemd, om het vraagstuk te onderzoeken.
Velen gelopven, dat de onmogelijkheid
om een woning te vinden, voor tal van echtpa-
reii reden zal zijn om hun cineenigheid weer
in te schikken.
GEEN „BLUE BAND",
MAAR R.K. VERGADERING.
S'inds eenigen tijd liep in Duitschland een
ambtelijk redame-posistempel met de vennel-
d'ing „63ste algemeene vergadering van de
Katholieken in Duitschland te Hannover".
Deze reclame door middel van de rijikspost
heeft in breede kringen van Duitschland er-
gernis gewekt. In bladen van schier alle
partijen werd een dergelijike soort van recla-
me-exploitatie afgekeurd. In den rijksdag
stelde dr. Mfimm aan den minister der poste-
rijen vragen ter zake. Het antwoord is thans
afgekomen en luidt, dat het bewuste stempel,
dat door *t reclame-bureau van de post was
aangenomen, thans op last van den minister
ter zijde is gelegd.
Oemeng-d nieuws
EEN MIDDEL TEGEN MOND-
EN KLAUWZEER?
Zooals men zich herinnert, zegt de Telg.,
hebben wij indertijd gemeld, dat het aan Dr.
J. J. Meier, directeur van den Keuringsdienst
te Breda, gelukt zou zijn, een doeltreffend
mond- en klauwzeermiddel te bereiken. Te-
vens meldden wij kort daarna, dat de heer
Meier aan de Nederlandsche regeering op
zeer gunstige voorwaarden publicatie van
het middel had aangeboden, doch dat de re
geering daarop niet wilde ingaan. De tus-
schen Dr. Meier en Den Haag gevoerde cor-
respondentie over dit onderwerp is indertijd)
in alle vak- en dagbladen geresumeerd of in
extenso gepubliceerd.
Thans echter acht de heer Meier, naar hij
ons mededeelde, zich niet langer moreel ver-.
antwoord, het geheim voor zich te houden.
Hij1 is bezig aan een vrij uitvoerige beschrij-
ving van de door hem genomen proeven,
maar wil het voorschrift van de toebereiding
van het middel reeds nu gemeengoed- maken.
Behalve in eenige week-vakbladen, zal de
publicatie van het middel, welke hieronder
volgt, ook geschieden in het Tijdschrift voor
Diergeneeskunde, dat 15 Sept. a.s. ver-
haar gedachten en Sara sprang op, vuurraod,
toen zij bemerkte, diat Trent's oogen haar
met een kalm-ondeugende uitdrukking gade-
sloegen.
Achter wat?" vroeg ze, zich verdedigend.
Achter wat u van mij denken' moet of
u mij tot de geiten of de bokken moet reke-
nen, U zat mijn karakter te bestudeeren,, is
het niet?"
Hij wachtte op antwoord, maar Sara bleef
zwijgen, niet wetend wat te zeggen; hij had
het onderwerp van haar gedachten maar al
te juist geraaen.
Hij lachte.
„Het oordeel is in mijn nadeel uitgevallen,
dat zie ik al. Nu, dat verbaast mij niet. Ik
heb u met een eigenaardig soort van beileefdL
herd behandeld. U moet maar pro'beeren inij
te vergeven. Een kluizenaar" bier glirn-
lachte hij even „is niet gewoon onver-
wachts engelen te gast te krijgen."
Sara, die zichzelf nu weer geheel meester
was, keek hem kalm aan.
„U zou genoeg gelegenheid daarvoor kun-
nen vinden in Monkshaven", stelde zij voor.
„In Monkshaven U wilt me toch niet voor-
sitellen koek-en-ei te gaan worden met de voor-
naamste dieftigheden hier?
Zij knikte.
„Waarom niet?"
Hij lachte, alsof hij het voorsfel allergrap-
pigst vond.
-Misschiyn heeft u hier nog niet lang ge-
schijnt). Hij wil n.l. dat het middel nog ge-
durende deze epizootie gebruikt zal kunnen
worden.
Nog steeds had Dr. Meier gedacht, dat het
Rijk deze zaak ten slotte nog wel ter hand
zou nemen en wel op die volgende wijze; de
minister had direct (al dan niet in overleg
met Dr. M.), een onderzoek kunnen doen in-
stellen, om na te gaan, of hetgeen in onder-
staande publicatie staat, al dan niet juist is.
Daarna had men (bij gunstig resultaat van
het onderzoek) de vloeistof reeds in groote
hoeveelheden kunnen aanmaken en gebruiken.
Had men> bij dit onderzoek negatieve re-
sultaten gevonden, d.w.z. dat het volgen van
dit voorschrift niet tot het gewenschte doel
zou voeren, dan had hij critiek verwacht.
Doch noch van het een, noch van het ander
heeft hij ook maar iets gemerkt
De heer Meier verzekerde ons, dat hij te
zijner tijd op de houddng der overheid (V.S.)
zal terugkomen, omdat thans, door deze pu
blicatie, zijn eigen belang is uitgeschakeld.
Eerst echter moeten zijn onderzoekingen be-
vestigd worden door anderen.
Dr. Meier deelt ons het volgende mecle
over dat middel
Wanneer men de beschrijving leest van
dr. d'Herelle over de besmettelijke onvatbaar-
heid bij de „Barbonne" en bij de kippenty-
phus, en men stelt zich dan het verloop van
een mond- en klauwzeer-epizootie voor (b.v.
het onvatbaar zijn van een koppel tusschen
aangetaste koppels), het langzaam minder
hevig worden van het verloop dezer ziekte
bij de opeenvolgende dieren in een stal, het
vrijblijven van dieren in een aangetast kop
pel, allemaal verschijnselen, die men vroeger
toeschreef aan het min of meer verzwakken
van de smetstof, dan komt men tot de over
tuiging, dat de bacteriophaag een zeer ster-
ke rol speelt bij deze ziekte.
Volgens voorschrift kan men de bacterio
phaag in voldoende hoeveelheid verkrijgen
door in een eultuur van de smetstof een
weinig faeces te enten.
De natuurlijke besmettelijke onvatbaarheid
is zoo groot, en treedt bij mond- en klauw-
zeer zoo duidelijk aan het licht, dat men
moet aannemen, dat er zich op een gegeven
cogenblik voldoende bacteriophagen in de
mest bevinden, om zelfs per os (de natuur
lijke wijze?) een groote onvatbaarheid te ver-
oorzaken. Dit wetende, is het bestrijden van
een besmettelijke ziekte teruggebracht tot een
zeer eenvoudige kwestie. Men behoeft een
dier slechts op tijd te „besmetten" met de
bacteriophaag, om het onvatbaar te maken.
De bacteriophaag gaat, zooals bekend is,
door de Chamberlandkaars.
Men neme faeces van een dier, wat hevig
aan mond- en klauwzeer lijdende was, en
waarbij (door de bacteriophagie) plotselinge
opvallende beterschap is ingetreden. Deze
faeces menge men met een gelijke hoeveelheid
phys. Na CI. oplossing, perst deze uit, b.v.
in een vleeschpers, en de doorgeloopen vloei
stof filtreert men door een Chamberland
kaars, waarna men haar verwarmt tot 58 a
65 graden Celsius.
Tot deze zeer eenvoudige oplossing ben ik
gekomen na vele proeven om de smetstof te
kweeken, hetgeen mij oogenschijnlijk met
geen enkele voedingsbodem gelukt was, ter-
wijl alle inspuitingen bij cavia's negatif uit-
vielen.
Blijkens mijn proeven bevat deze vloeistof
voldoende bacteriophagen om daar voor
mond- en klauwzeer vatbare dieren mede te
immuniseeren, en wel door onderhridsche
inspuiting bij runderen, al naar de leeftijd en
grootte van 10 tot 100 c.c., bij varkens van 5
tot 30 c.c., bij geten en schapen tot 25 c.c.,
mits men zorgt voor aanwending in het in-
cubatietijdperk.
De vloeistof bleef na bewaring nog min-
stens 4 dagen werkzaam. Een langeren duur
heb ik niet verder onderzocht, vermoedelijk
zal door bewaren bij lage temperatuur en in
donker de houdbaarheid verlengd kunnen
worden.
De inspuitingen deed ik op den duur zon-
der desinfectie van de huid, abcessen traden
niet op.
Men doet goed, als volgt te hancllelen: Is
een dier in een koppel zichtbaar ziek dan be-
smet men onmiddellijk alle andere dieren,
hetzij door ze melk toe te dienen van het zie-
ke dier, hetzij door herhaalde besmetting door
middel van stroowissen (kleine wondjes),
eenige uren daarna spuit men in.
De eigenschap, dat de ingespoten bacterio
phaag 24 a 36 uur onvatbaarheid geeft,
geldt ook hier. Dit is bij mijn proeven wel
eens oorzaak geweest, dat na inspuiting toch
nog mond- en klauwzeer intrad, nl. als het
dier te laat besmet werd. Het schijnt dat bijv
het speeksel niet op elk willekeurig oogenblik
voldoende smetstof bevat om een dier snel
ziek te maken. Ook bedenke men bij' toepas-
sing van dit middel, dat, indien die eigenaar
de ziekte bij een of meer dieren opmerkt,
reeds andere runderen of varkens zijn be
smet, zoodat de ziekte reeds te ver is voort-
geschreden, dan dat men veel uitwerking van
noeg gewoond om ontdekt te hebben, dat de
lieve bewoners van Monkshaven' nhj beschou-
wen als zoo wat het midden' houdend' hus-
schen een gek en een- ontsnapte misdadiger."
„Wiens schuid is dat?"
„0, de mijee, veronderstel1 ik", zei hij snel.
„Maar het komt er niet op aan, want ik be-
schouw hen nu eenmaal als een stel onscha-
delijke, conventioneele dwazen. Neen, dank u
wel, ik ben niet van plan vrienden te wordten
met de bewoners van Monkshaven."
„Ze zijn niet allemaal zoo conventioneel.
Een paar van hen zijn juist nogal interes-
sant, mevrouw Mayuard bijvoorbeeld en de
I Ierricks."
Hij keek haar oplettenrf aan.
„Kent u de Herricks?"
„Ja. Waarom gaat u daar niet nu en dan
eens heen? Miles..."
„0, Miles Herrick is een beste kerdl. Dat
weet ik", zei hij.
„Het is totaal verkeerdi voor u om uzelf
van de rest van de wereld af te snijden, zoo
als u doet", Shield Sara wijs vol.
Hij zweeg een poos, zijn cogen waren strak
gericht op den weg, die voor hem lag en toen
hij weer sprak, was het alleen om. haar aan-
dacht te vestigen op het effect van de 6cha-
duw der wolken over de zee, net alsof ze over
niets belangrijkers haddten gespraken.
Zij begon te begrijpen, dat dit zijn manier
was om een gesprek te eindigen, dat om de
een of andeme reoea hetn §iet he^iei Het was
een inspuiting ziet. v—. - --
Toch is aanwending van het mididel aan
ook nog gewenscht; uit een curatief oogpunt,
omdat de ziekte milder verloopt (ik zag zelfs
beginmende mastitiden teruggaan), uit een
preventief oogpunt om alle zich in het dier
bevindende smetstof zooveel mogelijk te ver-
nietigen.
Een afdoende bestrijding van het mond- en
klauwzeer kan nu als .volgt .worden yerkre-
gen:
Men zoekt de runderen uit, die een bacte-
riophaagrijke faeces geven (zie boven), men
maakt zoodra mogelijk in alle beschikbare
laboratoria de gefiltreerde vloeistof. Men be-
proeft voor aflevering deze vloeistof, wat
zijn werkzaamheid betreft.
Men behandelt liefst op Rijkskosten alle
aangetaste koppels, zonder een over te slaan.
Men doe dit op Rijkskosten, omdat anders
eigenaren van koppels, waar de ziekte aan
hd: afnemen is, van de behandeling zouden
afzien. De niet behandelde koppels zouden
anders nieuwe besmettingshaa rden worden.
Indien men deze bestrijdingswijze krachtig
doorzet, dan is het mond- en klauwzeer bin
nen zeer korten tijd geweken.
Naar mijn meening (ik heb hierover geen
proeven genomen), zou men bij alle besmette
lijke ziekten succes met deze methode hebben,
terwijl men bij alle plaatselijke baeterieele
ziekteprocessen (waarbij men dikwijls een
op- en neergaan van het verloop ziet), de
ontstekingsproducten zou kunnen filtreeren,
verwarmen en daarna inspuiten. Het lijkt mij,
dat de werking van de zoogenaamde pyovac-
cins op de bacteriophaag berust!
NEDERLANDSCHE VEREENIGING
VOOR GEMEENTEBELANGEN.
De Nederlandsche Vereeniging voor Ge-
meentebelangen heeft Vrijdag en Zaterdag
haar algemeene vergadering gehouden te
Enschede.
Vrijdagavond werden de leden der vereeni
ging ten stadhuize officieel ontvangen door
het voltallige college van B. en W. De burge-
meester van Enschede, de heer Edo Beergs-
ma, sprak het gezelschap toe en wees daarbij
op de bijzondere verdiensten van de vereeni
ging.
Mr. S. Sybenga, griffier der Provrnoale
Staten van Groningen, waarnemend voorzit-
ter van de Nederlandsche Vereeniging voor
Gemeentebelangen, dankte de burgemeester
voor zijn vriendelijke woorden.
Des avonds werd de algemeene vergade
ring gehouden onder leiding van mr. Syben
ga, wegens verhindering van den voorzitter,
mr J. Wytema, burgemeester van Rotterdam.
Bij de behandeling van huishoudelijke za
ken bleek, dat de financien der vereeniging in
gunstigen staat verkeeren.
Na een bespreking van het examen van ge-
meente-ambtenaar werden tot bestuursleden
gekozen de heeren mr. Sybenga, mr. Van Op-
pen, de Monchy en Van Andel.
Daarna hield prof. mr. J. H. P. M. vap
der Grinten een voordracht over de adminis-
tratie rechtspraak, die een waarborg wil zijn,
daf de wettelijke bepalingen, welke de indivi-
dueele rechten van den staatsburger omschrij-
ven, ook inderdaad worden uitgevoerd.
Zaterdagmorgen maakten de leden een
autotodht, waarbij verschillende gemeentebe-
drijven in oogenschouw werden genomen.
Daarna werden de besprekingen over de ad-
ministratieve rechtspraak voortgezet.
CONGRES NEERLANDS VOLKS-
KRACHT.
Twee-en-twlntig vereenigingen uit verschil
lende kringen zijn als „aangesloten vereeni
gingen" tot het congres Neerlands Volks-
kradit van het Algem. Nederl. Verbond op
26 en 27 dezer toegetreden, n.l.; Vereeniging
ter bevordering van het vreemdelingenver-
keer, R.K. vereeniging voor den volkszang,
Volksweerbaarheid, Haagsch Comite voor
volksfeesten, Kon. Nederl. Vereeniging Onzc
Vloot, Chr. Werkliedenvereeniging. Onze hulp
is in den naam des Heeren, Bond van Nederl.
Tooneelschrijvers, Dietsch Studentenverbond,
Nederland in den vreemde, Alg. R. K. Amb-
tenaarsvereeniging, Nederl. Vereeniging voor
den volkszang, A. N. W. B. toeristenbond
voor Nederland, Centraal Bureau voor wijk-
belangen, Nederlandsch Onderwijzers-Ge-
nootschap, Dndernemersraad voor Neder
landsch-Indie, Zeelandia, Nederlandsche Ver
eeniging van huisvrouwen, Hou ende Trou,
Vereeniging Bijbel, Oranje en Nederland, Ne
derlandsch Fabrikaat, Oost en West en de
Kon. Nederl. Vereeniging Ons Leger.
HUISWAARTS KEEREN VAN HERHA-
LINGSOEFE N INGE N.
Vragen van den heer Ter Hal aan den
Minister van Oorlog:
1. Is het juist, dat zij, die voor herhalings-
oefeningen onder de wapenen moeten komen
en Vrijdags hebben afgepresenteerd, na hun
dienst gedaan te hebben, den volgenden dag,
Zaterdag, voor Rijksrekening naar huis kun
nen terugkeeren, doch dat degenen, die de
reis zelf bekostigen kunnen en willen, reeds
des Vrijdags mogen vertrekken?
2. Zoo ja, acht de Minister zulks niet eep
even afdoend, a'ls wanneer iemand aan het
andere eindi van de telefoon plotseling „op-
hangt" zonder voonafgaande waarschuwing.
Ondertussehen hadden zij den steilen heu-
vel bereikt, die vlak bij Selwyn's huis lag en
enkele minuten later stopte Trent de auto
voor het hek.
„U heeft mij voor niets te bedanken", zei
hij, kortaf haar danfchetuigingen afwijzend
toen zij samen op het voorpad stionden. „Ik
ben het, diie u dank verschuldigd is. Mijn ge-
legenbeden om van gezelschap te genieten"
op drogen toon „zijn eenigszins be-
perkt."
„Breid u ze dan uit, zooafe ik u voor-
stelde", antwoordde Sara eenigszins scherp.
„Zoudt u het graag willen, dat ik dat
deed1?" vroeg hij snel en zijn aandachtige
oogen zochten haar gelaat met een plotse
linge gretige uitdrukking.
Zij sloeg de oogen- neer. Gpeens was zij
zich een' onverklaarbare zenuwachtigheid be-
wust, een verwairing, waardoor het'haar on-
mogelijk scheen een antwoord uit te brengen.
Maar hij wachtte op dat antwoord en ein-
delijk was zij met inspanning zichzelf weer
meester en zei zaeht;
„Ja, ik.... ik zou het graag willen."
HOOFDSTUK X.
Een cntmoeting op RozenfiofL
Het had Sara niet veel tijd gekost haar
Rl-aats in het hutehouden op Sunp^S te
dh6f!li]i?heicf fe'gteoWr Hetf, TvTer geldmidde.
len niet toestaan dat zij een dag eerder vere
trekken, en een bevoorrechting ook van hen,
die slechts een jdoine en dus goedkoope reis
behceven te maken tegenover degenen, die ee>
lang en dus duur traject moeten afleggen?
3. Bestaat er bezwaar tegen om, na het
afpresenteeren, alien, die voor herhalingsoer
feningen onder de wapenen zijn gekomen, nog
des Vrijdags voor Rijksrekening huiswaarts
te doen keeren en zou zuliks bovendien niet
nog besparing opteveren voor het Rijk, itt
zooverre daardoor immers ten minste eefi
middagmaal en een ontbijt worden iritge-
spaard voor alien, die men anders, welliclK
noodeloos en nutteloos, tot Zaterdag in diensdj
houdt?,
RECTORAATSOVERDRACHT NEDER
LANDSCHE HANDELSHOOGESCHOOrl
De rector-magnificus der Nederlandsche
Ho c_ school aan de Pieter de Hoogwcg te
Rotterdam heeft in de groote zaal der Hooge-
school in een openbare Senaatsvergadering
het rectoraat overgedragen aan zijn opvolger
Dr. N. J. Polak en verslag uitgebracht vaet
de lotgevallen der fioogeschool in het afge-
loopen studiejaar.
WILLEM I KONING-INGENIEUR.
De heer ir. H. A. van IJsselsteyn herin
nert in „De Ingenieur" aan de verstreklcende
idealen van koning Willem I om zijn land
tot ontwikkeling te brengen. Zoo had hij o.a.
gehoopt, dat de Nederlanders de landengte
van Panama zouden doorgraven.
In 1828 stichtte de koning een West-Indi-
sche maatechappij. Als eerste punt op het
programma van dit handelslichaam stond
het doorgraven van de landengte die beide
oceanen scheidt. Het geprojecteerde kanaa!
liep van den StiMen Oceaan naar het meer
van Nicaragua, welk meer een natuurlijke
vehbinding met den Atlantisclven Oceaan
heeft door de Rio San Juan.
De maatschappij werd opgericht met een
kapitaal van 10.000.000. Niemand mocht
voor meer dan 50.000 inschrijven, behalve
de koning en de konmklijke familie.
De Belgische omwenteling maalcte een ein-
de aan die grootsche plannen. De West-In-
dische Maatschappij werd in 1851 opgehe-
ven. Bij de wijziging der statuten in 1839
bleek dat van de 3875 aandeelen 3403 in
handen waren van den koning en 66 in die
der koninkilijke familie. Op de aandeelen van
1000 was /400 gestort. Dit geld is zoo
goed als geheel verloren gegaan.
Toen na de afscheiding van Belgie dit rijk
Antwerpen met Duitschland wilde verbinden
door een spoorweg, nam Willem I maatrege
len, opdat de Nederlandsche havens de Bel
gische voor zouden zijn. Hij benoemde in
.1836 een Staatscommissie om hem in deze
aangelegenheid van advies te dienen. Toen de
commissie had voorgesteld, een' spoorweg
voor Rijksrekening te bouwen van Amster
dam naar Duitschland, diende de kening'
met groote spoed1 een weteontwerp in, dat die
Tweede Kamer echter met verpletterende
meerderheid verwierp.
In 1838 werd daarop eenvoudig bij Kon.
besluit bepaald, dat de spoorweg tot stand
gebracht zou worden en dat de kosten gevon
den zouden worden uit een leening, waarvan
de koning den interest waarborgde.
In 1843 werd de spoorweg van Antwerpen
naar den Rijn geopend, het duurde tot 1855
voor de spoorweg Amsterdam—Emmerik ge-
reed was.
Een overeenk'omstig beeld toont 3e aanleg
van het Voornsche kanaail.
De verbinding van Rotterdam met de zee
was allertreurigst. Met moeite was op het
eind der 18e eeuw het vaarwater aldus ver-
beterd, dat er bij hoog water een diepte van
13 tot 14 voet was.
Reeds met het oog op de belangen van 3e
te Rotterdam gevestigde Marinewerf, waar de
oorlogsschepen werden gebouwd, was het
noodig, dat deze langs den korst mogelijken
weg verbonden werd met de uitrustingshaven
HellevoetsOuis. In 1821 was door den Water-
staat een plan voor het kanaal door Voorne
gemaakt, dat op 1.600.000 begroot was.
Koning Willem I heeft den aanleg van dit ka
naal tusschen de jaren 18271829 bevolen
en het daartoe benoodigde geld eenvoudig
uit eigen middelen* voorgeschoten. Het Ne
derlandsche volk heeft er in berust, dat dit
bedrag nimmer is terugbetaald.
Dat bij deze beslissing van den Koning de
commercieele belangen meer wogen dan die
der Marinewerf, wordt bewezen door de groo
te belangsteliling, die Z. M. toen toonde voor
de ontwikkeling der Rotterdamsche haven.
Van hem is uitgegaan het denkbeeld am
aan de overzijde van de Maas een groot han-
de'sentrepot te stichten.
Ook de hoofdstad heeft de Konmg met
voortvarendheid trachten te overtuigen, zich
aan te passen aan den nieuwen tijd. Het is
van algemeene bekendheid, diat Hij, vooridat
het Noord-Hpllandsch kanaal werd gemaakt,
de Nederlandsche ingenieurs er van trachtie
te doordringen, dat de kortste weg van 'Am
sterdam naar zee liep door „Holland op zijn!
vinden. In een woning, waar de heer des hui-
zes het grootste dieel van den dag afwiezig
was, de huisvrouw altijd aan haar kamer ge
houden en de dodder een mooi; jong ding,
dat met haar gedachten altijd bezig was met
„kleur" en „atmosfeer" en die van de prao-
tische noodzakelijkheid van huishouden geeni
flauw begrip had, moest de komst van
iemand met zelf naar de helft van Sara's ver
standige kennis wel aanleiding gevien tot
vele hervormingen.
Dick Selwyu, van wiens kradit het uiterste
gevergd1 werd door de tischen van zijn groote
practijk en door de zemiwinsipanoiag, waar-
toe het moeilijke humeur van zijn vrouw hem
d'wong, leerde al gauw zich tot Sara te wen-
den om wat sympathiek medeleven en begrij
pen, dat hem tot nu toe in zijn huiselijk le
ven ontzegd was gewekt.
Hij had natuurlijk nooit weer met haar ge
spraken over mevrouw Selwyn's ongenees-
lijke kwaal van altijd-met-zich-zelf-bezig-
zijn na den dag van haar aankoxnst, toen hij
door die pijnlij'ke scene van zijn vrouw wel ge
dwongen was geweest haar een soort verkta-
ring ervan te geven, maar Sara's snel 'begrij
pen van den toestand had de zaak oneindig
eenvoudiger gemaakt en door een groot ge-
deelte van haar eigen tijd aan de veeleischett-
de zieke te bestedCn en haar daardoor in goed
humeur te houden, spaarde zij Selwyn menig
aketig half uur van klachten en verwijten
uit.
4, .(Wordt vervolgd.)'
Na den strijd tegen den drank is men in
Amerika begonnen een actie te voeren tegen
te tabak. Deze actie is niet nieuw ze wordt
leeds 25 jaar gevoerd maar thans zijn er
wettelijke maatregelen genomen.
Zoo is reeds in 41 van de 52 Staten, die
NoortteAmerika vormen, op de een of andere
wijze aan het ongebreidelde tabaksverbruik
een wettelijke hinderpaal in den weg gezet en
wel: Rhoeddsland, Conecticut, Texas, Utah» en
Wyoming, verbieden elk gebruik van tabak, in
iederen vorm aan personen bcncden de 16
jaar. Michigan gaat tot 17 jaar.
Arizona, California, Delaware, Mississippi,
New Jersey, New York, NortluDacota, Ores
gon, SouthsCarolina, South^Dacota en Was;
hington verbieden gebruik, aanbieding en ver»
koop van tabak, in iederen vorm, aan personen
tot 18 jaar, Illinois, Massachusetts, Missouri
en Montana verbieden sigaretrooken tot 18
jaar. Georgia, Nebraska, Kentucky, Maine, Ar
kansas, Michigan, Minesota, Nevada, Noord*
Carolina, Oklahama, Pensylvania, Tenessee,
Vermont, West^Virginia en Wlisoonsin verbies
den gebruik en verkoop aan personen tot 22
jaar. Jowa, Kansas en Noord*Dakota verbieden
gen geheelen sigarethandek Alabama en Ntah
hebben een wet die den tabaksverkoop in zijn
den geheelen sigarethandel. Alabama en Utah
en Nebraska straffen den overtreder met een
boete van 1000 dollars. Missouri, Arkansas,
Nevada en Texas gaan tot 500 dollar boete.
NoordsDacota verbiedt annoncen of reclame
voor tabak of sigaretten. Het rooken is er in
alle openbare gebouwen verboden, evenzoo in
de hotels, buiten de rookkamers. Jowa verbiedt
tabakreclame in de nabijheid van scholen.
Kansas verbiedt elke sigaretreclame of ans
nonce.