Alkmaarsche Courant
De Onfzetvereeniging onrbonden.
Zaterdag 20 September
Be Gas- en Middenstands-
tentoonstelling.
Ko. S23
1924
Honderd Zes en Twlntlgsfe Jaargang,
Nog nimmer hebben we een vergadering
yan de Ontzetvereeniging bijgewoond, die
zoo druk was bezocht als die van gister-
*vcnd. De groote zaal van De Unie was vee!
te klein, om de opgekomenen te kunnen bevat-
ten, zopdat de kleine zaal mede in gebruik
werd genomen.
Wat van die grocte belangsteiling de oor-
zaak was, weet men, n.l. de vraag of zou
worden herrccpen het in. de vorige vergade-
rhig genomen besluit, waarbij het bestuurs-
voorstel tot ontbinding der vereeniging werd
verworpen. De voorgeschiedenis van een en
ander behoeven we niet meer op te halen, we
vertrouwen dat de lezers die wel voldoende
kennen uit alles wat er de laatste dagen ia
deze courant over is gezegd.
Onder de aanwezigen bevond zich o.tn. de
heer mr. Wendelaar (met handgeklap ver-
welkomd) en ook vele dames waren oogeko-
men. r
De v o o r z i 11 e r, de heer A. H. P. Blaauw,
heette alle aanwezigen van harte welkom en
memoreerde hoe in de vergadering van S
Sept. de meerderheid der toen aanwezigen
niet met het bestuursvcorstel mee ging, naar
aanleiding waarvan het bestuur aftrad en la
ter ook een groot deel van de feestcomrssie
(alleen de heeren Teerink en Prins bleven
over.)
Het verkiezen van een nieuwe feestcommis-
sie was in deze vergadering nog niet noodig,
zoodat dan ook alleen de bestuursverkiezing
op de agenda werd geplaatst.
Verder decide de voorzitter mede, dat 13
leden hadden gevraagd ortl eerst te behande-
len de vraag of het niet mogelijk is het op 8
Sept. genomen besluit te herroepen. Naar dat
verzoek had spr. gemeend te moeten luisteren,
vandaar dat hij dit als punt 1 op de agenda
zette. Hij hoopte dat de discussies er over za-
kelijk en waardig zouden worden gehouden
{Applaus.)
Hierna gaf spr. het woord aan de onder-
teekenaars van bovengenoemd verzoek.
De heer Wendelaar stond toen op
en opende de besprekingen. Spr. zei, dat hij
eigenlijk door den voorzitter uit zijn tent was
gelokt, maar ook zonder dat zou hij het woord
hebben gevraagd. Hij herinnerde dan aan de
door hem en zijn ambtsvoorganger, den heer
Ripping, aan de leden gezonden circulaire en
noemde dit een ongewonen stap voor eerele
den, dien hij nader wilde verklaren. Spr. en de
heer Ripping hadden zich tot het doen van
dien stap verplicht gevoeld, omdat het gaat
om een voor de vereeniging uiterst belangrij-
ke kwestie.
Als in een of ander geval het bestuur eener
vereeniging meent bij een tegen zich gericht
votum verplicht te zijn om af te treden, is het
de taak van de eereleden om te trachten de
eenheid terug te krijgen. Spr. zou zwijgen in
het onderhavige geval als plichtsverzaking
hebben beschouwd.
Spr. ging hierna de positie van de eere
leden der Ontzetvereeniging na. Zij is we!
een zeer bijzondere.
De heer Ripping heeft misschien het eere-
lidmaatschap verdiend, maar ten opzichte
van spr. gold toch zeker alleen de kwestie,
dat men hem als burgemeester als eerelid
wenschte. En om deze positie meende spr.
niet te mogen zwijgen, omdat het hier z.i. een
zaak geldt, waarmee het heil der gemeente
is gemoeid.
Spr. deelde hierna mede, dat het bestuur
van het begin af de kwestie met hem had be-
sproken en dat spr. het in alles met de hee
ren eens was en hij hen had aangespoord
op den ingeslagen weg voort te gaan. Als
de vergadering dan nu ook bij het besluit van
8 Sept. bleef, zou spr. zich solidair verkla
ren met het bestuur en toonen, dat hij en de
bestuursleden een zijn.
Men moet de zaak van een breed standpunt
bezien, zei spr. Voor hem is er slechts een
vraag: zullen wij komen tot een eenheidsvie
ring of niet? Met bijkomstige kwesties wilde
spr. zich niet bezighouden.
Dat er verschil van meening was, kon spr.
best begrijpen. Er zullen er zijn, die met de
R. K. willen meegaan, maar dat alien zoo
zouden denken, is voor spr. niet aannemelijk.
Spr.'s overtuiging staat onomstootelijk vast:
het heil van de stad brengt mee -een een-
heidsviering te zoeken. Hiermee bedoelde
spr. dat alien R. K. gelegenheid moet wor
den gegeven aan- het ontzetfeest deel te ne-
men. Tot dusver was dat niet het geval en
het is nog voor hen niet mogelijk om in mas-
sa tot de Ontzetvereeniging toe te treden, a!
yerheugt het ons dat enkeien over hunne be
zwaren heenstapten.
Stel, dat deze vergadering blijft bij het be
sluit van 8 Sept., wat zal dan het gevolg
zijn? vroeg spr. Men bedenke, dat over de
zaak al veel is gesproken en dat we nu maar
niet nog eens kunnen zeggen, dat we moeten
onderhandelen.
Wanneer in Mei 1.1. door de toen gehouden
ledenvergadering was besloten zich te keeren
tegen de plannen van het bestuur, zou dit ze
ker niet daarmee zijn doorgegaan en spr. zou
dan zeer zeker niet daartoe geadviseerd heb
ben. Maar neen, het bestuur kreeg machti-
ging voort te gaan en zond later den leden
een circulaire met uitnoodiging om te kennen
te geven, als men het niet met de plannen
eens was. Slechts 8 bedankten toen en het
bestuur had dus recht te. denken, dat de le
den achter hen stonden. Als nu die leden weer
zouden toonen anders te denken, zou spr. van
dergelijke frontverandering heillooze gevol-
gen vreezen naar alle richtingen.
Van de feestviering zal dit jaar zeker dan
niet veel kunnen komen, maar bovendien is
het mogelijk dat een deel der leden zich zal
vereefiigen met de R. K. en dan zouden wij
in 't vervolg twee 8-Oct.-v:eringen krijgen,
waarvoor spr. zeer vreesde, ook al omdat het
al te duidelijk onderstreept dat er oneenig-
neid heerscht in de stad.
Waarom willen we aansturen op een een-
veidsviering? De 8-Oct., waarop wij her-
denken, hoe onze voorouders in bangen angst
'eefden, is een zeer belangrijke dag, voor
ons niet alleen, maar voor heel Nederland.
Terwijl in 1573 Alkmaar toonde te zijn de
stad zooals ze moesf zijn en waar er toen
van de bevolking de roep uitging, dat er niet
eten verrader onder school, kon spr. zich niet
begrijpen, dat men het telken jare op 8 Oct
niet als een schrijnend onrecht voelt, dat het
voor een deel der bevolking niet mogelijk is
mee feest te vieren ter eere van het ontzet
(Applaus.)
Spr. had reeds jaren naar eenheidsviering
gestreefd, maar stelde voorop, dat men dit
niet als karakterloosheid of verdoezeling van
beginsel zou noemen, want dat is het aller-
minst. Met voile waardeering voor elkanders
beginsel kan men op 8 Oct. de handen ineen
slaan, zooals in 1573 onze voorouders ook
deden.
Gced, kan men zeggen, het zij zoo, laat
de R.-K. dan maar bij ons komen. Dat wou
ook het bestuur wel graag, maar in de gevoer-
de besprekingen is duidelijk gebleken, dat er
ernstige bezwaren waren van de zijde der
R.K. om zonder meer toe te treden. Nu kan
men zeggen, dat de ondefhandelingen niet
op de juiste manier zijn gevoerd, maar men
vergete niet, dat de onderhandelaars daartoe
zijn aangewezen en dat zij als alle onderhan
delaars naar eer en geweten hebben gedaan
wat plicht was. Nu dan bleek, dat de eisch
werd gesteld, dat de vereeniging wordt op-
geheven, meet men ons niet vragen te zeggen
welke bezwaren naar voren zijn gebracht. Bij
een zoo goed gediciplineerde organisatie als
die der R.-K. moet men begrijpen, dat ziji zon
der voorwaarden niet zouden toetredon tot
onze vereeniging. Spr. ondersohreef ten voile,
dat het voor de R.K. principled is uitgeslo-
ten dat zij zonder dat met ons meevieren het
ontzet, omdat zij in de Nederlanders uit den
80-jarigen oorlog opstandelingen tegen het
wettige gezag zagen. Spr. wist niet hoe de
geschiedenis in de R.K. scholen gedoceerc
wordt, maar gelooide toch wel dat zij zich
ook verheugen over die feiten uit den 80-jari
gen oorlog, die reden tot verheugenis geven
aan het heele volk. Zij erkennen ook, dat toen
de staat der Nederlanden werd geboren en
zij hebben daarna veel liefde opgevat voor
ons Vorstenhuis.
Het is in onze stad meermalen gebleken
dat er verschilpunten onder de bevolking be-
staan. Slechts twee maal werd die ter zijde
gesteld (bij de aan-wezigheid der Koningin
hier ter stede.) Laten wij voortaan zorgen, dat
8 October ons alien vereenigd vindt, dat wij
toonen alien Alkmaarders te zijn. Spr. hoopte
dat de vergadering zich in de een of de an-
dere rich ting zeer pesitief zou uitspreken,
welke richting hij wenschte, zou men wel
hebben begrepen. (Applaus.)
Ds. B a a r meende, dat de houding van
den burgemeester niet de juiste is. Deze had
als eerelid volgens spr. niet achter het be
stuur moeten staan, maar achter de meer
derheid der leden, die tegen ontbinding der
vereeniging was. Spr. wees er op, dat de
vergadering, waarin dat besluit viel, een vol-
komen wettige was. Werd nu dat besluit
weer herroepen, kon men dan later nog eens
weer een vergadering bijeenroepen om de
bekende kwestie te bespreken? Zouden we
dan niet een soort Krebbesteeg-zaak krijgen?
(Applaus.)
Spr. zou sterk voor een eenheidsviering
zijn en in het algemeen voor eenheid in de
stad. Maar waar is hier eenheid? De R.-K.
drijven in alles het seperatisme door, op hunne
scholen (sterke protesten), op vereenigings-
gebied, en in alles. Zij mogen niet in aanra-
king komen met andersdenkenden. Spr. ei-
teerde ten bewij-ze hiervan een door de R.-K.
geestelijkheid goedgekeurd boekje en haalde
uit het R.-K. propagandaboekje „De klare
waarheid" een en ander aan, waarin prins
Willem I een uitgeweken vreemdeling en zijn
moordenaar een man genoemd werd, die vol-
komen terecht den vogelvrij-verklaarde
doodde.
De roomschen staan onder geestelijke
voogdij spr. wilde .hiermee niets kwaads
zeggen. Hij zou niets liever wenschen,
dan- dat zij in grooten getale tot de Ontzet
vereeniging toetraden. Er is echter geen enke-
le bepaiing in het reglement, die dat belet,
maar als men met bepaalde voorwaarden en
bezwaren komt, die wij ook nog eens niet
kennen, zou spr. hot een capituleeren voor
Rome noemen, als de vereeniging werd ont-
bo-nden op eisch der R.-K. (Applaus.)
De Voorzitter kwam op tegen de
woorden van ds. Baar, voorzeover die den
naam van spr.'s voorgangcr, den beer F. H.
Ringers Sr. als tegenstander van het be-
stuursvoorstel had genoemd. Diens zoons en
anderen hadden spr. verzekerd, dat ook de
heer Ringers naar eenheid zou gestreefd
hebben.
Mr. d e Groot was verwonderd dat
de eereleden waren opgetreden zooals zij de
den. Ook spr: was overtuigd, dat die handel-
wijze onorganisatorisch en niet juist was.
De toelichting die de burgemeester had ge-
gegeven op het voorstel tot terugkomen op het
besluit van 8 September, was duidelijk en men
kon het aan de orde stellen, maar de wijze,
waarop het is naar vorcn gebracht, leek
spr. wat ruw. Het bestuur had nu een paar
flinke paarden voor zijn wagen gespannen en
zou de zaak nog eens opnieuw behandelen,
na zich op de vorige vergadering wat on-
machtig te hebben gevoeld.
Spr. wilde niet op de vergadering van Mei
terugkomen, waarvan de voorzitter destijds
zelf had gezegd1, dat het beter was geweest als
de convocatie anders had geluid, maar spr.
geloofde, dat het bestuur na het toen geval-
len besluit verplicht was geweest de leden
op te roepen tot het bespreken van het ont-
bindingsbesluit. Men deed dit echter niet en
stelde de vereeniging in de jongste verga
dering voor het reeds genomen besluit tot
ontbinding. Dat keurde spr af. De toen ge
bleken oppositie was echter geen georganiseer-
de oppositie. Als de burgemeester memoreert
dat slechts 8 leden bedankten, moet hij daar
ook de 28 bijtellen, die opschorting van het
besluit vroegen. Bovendien waren' er velen,
die nog eens wilden afwaehten.
Spr. stelde vast, dat1 op dit oogenblik nog
niet de grieven van de R.-K. aan de verga
dering bekend zijn en behield zich het recht
voor om uit te maken of hij geree:htigd is dat
offer van ontbinding der vereeniging te bren-
gen. (Applaus.)
Spr. was niet bevreesd voor een roomsche
ontzetvereeniging, de annuo der R.-K. zal
niet zoo groot zijn.
In een persoonlijk' onderhoud met den
heer Speet had1 deze enkele bezwaren tegen
de Ontzetvereeniging genoemd en erkend,
dat hij zijn boekje in roomschen geest had
geschrcYen,
Spr. meende als protestant, dat de Ontzet
vereeniging toch niet behoeft te buigen voor
de roomsche geestelijkheid.
Spr. meende, dat, waar blijkbaar ook In den
jongsten tijd vanwege de oude Ontzetvereeni
ging ook wel dingen zijn gebeurd1, die het dien
R.-K. onmogelijk maken bij ons te komen,
verschillende dingen wel onder den mantel der
liefde kunnen worden verborgen. De bezwa
ren, die bestaan, mag de vergadering weten.
„Die heb ik gezegd", zei de burge
meester.
„Neen", zei mr. d e G r o o t. (Instemming
uit de vergadering) „U hebt gezegd er nog
eens op terug te zullen komen."
De burgemeester verwonderde zich
er over, dat naar den bekenden weg wordt
gevraagd, waar spr. had gezegd1, dat de heer
Speet in het laatste nommer van het N. H. D.
een excerpt gaf van zijn boekje. Spreker
ging dit stukje hierop na en zei, dat de R.-K.
kunnen meegaan met de herdenking van de
vestiging van den staat en de huldiging der
Oranje's.
Mr. de Groot erkonde, dat de burge
meester daar over had gesproken, maar dat is
het rechte niet. Als wij Protestanten ons ge-
voelen uit de feestviering moeten weglaten,
krijgt die een ander karakter en daar kan spr.
niet aan meedoen.
Spr. wilde de hem genoemde bezwaren- Wel
meedeelen, maar achtte het beter dat het be
stuur dit deed, te meer omdat een vooraatn-
staande R.-K. had gezegd „waarom zegt het
bestuur die niet?"
De voorzitter: Wat u zult willen
zeggen, is voor mij ook n-ieuw (Verwonde-
ring). Spr wees verontwaardigd af, dlat hij
de vereeniging niet volkomen juist alles zou
hebben mergedeeld wat hij van de R.-K. be
zwaren wist. Spr. las in bet boekje van den
heer Speet dte bezwaren en was volkomen
gerechtigd te zeggen: lees dat b-oekje en ge
weet alles.
Spr. had van het begin af g-epoogd tot een
eenheidsviering te geraken en er achter te ko
men wat de R.-K. belet mee te doen. In 1923,
toen het riddertournooi in elkaar werd gezet,
had spr. niet de R.-K, groep willen uitbeel-
den, als de roomschen niet meededen. Maar
twee R.-K- kwamen zelf bij hem en het gevolg
was, dat de uitbeelding geschiedde, op voor-
waarde van spr., dat de R -K. voortginigen
met te streven naar een eenheidsviering.
Op volgende conferenties na het vers-chijnen
van meergenoemd boekje werd de harde eisch
gesteld van opheffing der Ontzetvereeniging.
Spr. meende dat dit offer mocht worden ge
bracht, als wij maar hidden het vaandel en de
viering op de plaats waar de mannen zijn ge-
sneuveld. Daarin werd toegestemd1 door de
R.-K. en toen heeft spr. de vergadering van 13
Mei bijeengeroepen met als agendapunt: reor-
ganisatie der vereeniging. Het ware beter
geweest te spreken van ontbinding, dat stem
de spr. toe, zooals hij toen -ook gezegd1 had.
Die vergadering van Mei had beslaten op den
ingeslagen weg voort te gaan en daarop
vo-lgde de vergadering van 8 September,
waarvoor de ontbinding op de agenda werd
geplaatst.
Spr. keurde af, dat voor 28 Aug. niemand
had1 gezegd, dat men op den verkeerden weg
was. Op dezen datum werd1 pas het bekende
bezwaar geopperd.
De vergadering van September gaf spr. niet
de zekerheid1, dat het toen gevallen besluit de
echte meerderheid der vereeniging had. Spr
had toen to-ch gemeend te moeten heengaan,
onaangenaam gestemd dat niemand het voor
het bestuur had opgenomen.
Voor'een gezamenlijke feestviering met de
R.-K. bij het beeld zou spr. steedls strijden en
desnoods gaarne vallen. (Applaus).
Mr. deGroot ontkende dat de bezwaren
der R.-K. in het boekje des heeren Speet zijn
genoemd.
De voorzi er Jawd."
Mr. deGroot deelde nu mee, wtat hem als
bezwaren waren genoemd: rotjes en voetzoe-
kers gooien speciaal bij roomschen in huis,
bellen waren uit de deuren der roomschen; ge-
trokken, en de kinderen durfd'en niet buiten,
uit vrees voor molestaties. (Protest uit de ver
gadering, dat het tactiek van mr. dte Groot
was om lang te spreken, opdat geen, ander aan
het woord kon komen, waarop mr. de
Groot antwoordde, dat hij juist van de be-
stuurstafel tot tweemaal toe langdurig werd
in de rede gevallen).
Mr deGroot wilde alleen het gevraagde
offer brengen, als de bezwaren volledig er
kend worden door het bestuur.
De v o o r z i 11 e r Al de bezwaren staan
in het bpe-kje, behalve dat van de kindteren.
De heer J. Ringers herinnerde aan het
besluit van het bestuur der Ontzetvereeniging
van voor ongeveer 15 jaar, toen het ontbin
ding voorsteldte. Er kwam toen een 7-tal leden
op, dat meende, dat de feestviering niet ge
schiedde zooals hetbehoorde, n.l. 's avonds in
een lokaal en niet op straat. Het bestuur trad
toen af en een nieuw werd gekozen, dat de
feestviering op straat bracht. Er kwam toen
een spreker bij het beeld en al de volgende ja
ren is dat zoo gebleven. Maar steeds is het
bezwaar gevoeld, dat met heel Alkmaar het
feest mee vierde. Spr. herinnerde dat een voor-
aanstaand' R.-K. aan de geestelijkheid had ge
vraagd of zij mee mochten doen, maar een
weigerend antwo-ord- kreeg. „Nu niet en
nooit", werd gezegd. En als er nu van ons
voor de gezamenlijke feestviering een offer
gevraagd wordt, moet toch zeker ook door de
R.K wel een groot offer gebracht zijn,
Daarom gaf spr. de vergadering in overwe-
gin-g zich niet op het formeele standpunt te
stellen van „dit is te zwaar en dat is te
zwaar", maar alleen te bedenken, dat thans
de eenige kans is om te komen tot de eenheids
viering. Als het nu niet gebeurt, dan zal het
nooit zoover komen.
De heer W. W o 1 z a k had er spijt van, ver-
leden week niet als voorstander van het be-
stuursvoorstel te hebben gesproken. Spr.
ging na wat er hedtenavond gezegd is: de
voorzitter heeft een soort herhalingsonderwijs
gegeven en verder was dte zaak in- handten ge
vallen van een dominee en een advocaat, die
spreekt voor hem wiens beurs het meest ge-
spekt is. (Heftig protest en geroep: „schoftig",
„er uit", „dat hoort hier niet", enz. De voor
zitter hamerde en riep den heer Wolzak tot dte
ordb.)
Deze ging vervotgens na hoe de Ontzetver
eeniging, uit dten; pruikentijd (gelach), vroeger
feest vierde. Zij- is alleen door het w-erk van
dr. Wicherink en den heer Ringers geword'en
sat zij is, zoodat de R.-K. er afgunstig op
T werderi. Slibf cfjvrifl?! sprTlT^e vebetetirgjng
op te heffen, als men daardoor kan komen tot
eenheid. Als het besluit van de laatste ver
gadering blijft, komt de Ontzetvereeniging in
handen van de EVangelische Unie (Geroep:
„Er uit", groot lawaai. De voorzitten riep
spreker nogmaals tot dte orde.)
Onder voortdurend protest zeide die heer
Wo-lzak nog te hopen, dat het bestuursvoor-
stel met groote meerderheid van stemmen zou
worden aangenomen. Men moest een voor-
beeld nemen aan Leiden, waar de hede bur-
gerij het ontzet telken1 jare herdenkt.
E>e heer Clay wilde pogen niet de
menschen van boven af bij de feestviering te
brengen, maar van onder af en wees er op,
dat in Leiden bij de herdenking brood en ha-
ring wordt uitgedeeld. Doe dit hier ook, zei
spr. en ge krijgt de menschen.
Ds. De Pree was blij dat deze verga
dering zoo goed was bezocht, omdat hij na
de jongste vergadering hoorde de woorden:
„wat moeten we nu?" We moeten alien goed
beseffen, dat het gaat om het voortbestaan
der Ontzetvereeniging, zei spr. Wij staan
thans aan de scherven. Ds. Baar heeft ge
zegd: waarom dit offer? en hij wees dan op
het separatisme bij de R. K., maar spr. zei,
dat men hen daarin vrijheid moet laten.
Waarom willen de R. K. nu met ons
mee het 8-Oct.-feest vieren? Spr. ging na, hoe
in den 80-jarigen oorlog naar vor'en kwam
het nationalisme en de godsdienst, en als de
R. K. met ons willen meevieren Alkmaar's
Ontzet, gedenken zij daarmee het nationale
beginsel. Als er sprake zal zijn van unificatie
moeten wij het religieuse element uit onze
feestviering uitschakelen, we kunnen dat af-
zonderlijk gedenken. Het nationale gedenken.
wij in het Victoriepark, .maar er is ook nog de
Groote kerk, waar het religieuse kan worden
gevierd.
Bij de herdenking van nationale dagen
moet men niet een deel dter bevolking uitslui-
ten en de verschillen niet toespitsen, maar de
punten voor vereeniging zoeken.
Spr. uitte zijn blijdschap er over, dat het
nog mogelijk is tot eenheidsviering te komen.
Met het oog op den naderenden 8 Oct. riep
spr. de vergadering op, om te beseffen, dat het
niet aanvaarden van de toegestoken hand tot
het op de flesch gaan van de Onzetvereeni-
ging zou leiden.
De heer M. Z w a a n kwam op tegen de
beleediging, door den heer Wolzak geuit aan
zijn ad res met zijn woorden over de Evange-
lische Unie. Spr. was niet anti-papist, maar
voor de eenheidsviering. De Ontzetvereen.
is geen protestantsche vereeniging. Spr. wil
de wel een offer brengen, maar de andere
partij moet ook een offer willen brengen. Spr.
keurde af, dat na toetreding eenige R. K. aan
het bestuur zouden worden „toegevoegd", zij
moesten z.i. worden verkozen.
Jegenover mr. de Groot zeide spr., dat ook
hij als jongen op 8 October met rotjes en
voetzoekers had gegooid, maar nooit was het
geweest een gevolg van anti-katholicisme.
Als de liefde voor het vaderland bij de
R. K. zoo groot is, dat zij willen toetreden,
laat ze dan zonder meer dat doen. (Applaus.)
Mr. d e Groot vroeg het woord voor
een persoonlijk feit en sprak dan zijne afkeu-
ring uit over de manier waarop de heer Wol
zak een bepaalden stand had aangevallen,
n.l., dien der advocaten. Wat hij daarover zei
is unfair. Gelukkig geeft hij zelve blijk dien
stand niet te kennen, zei spr. Wij staan met
groote waardeering tegen over onze tegen-
standers.
„Dat heb ik ondervonden", stemde de
voorzitter toe.
Ds. Baar ging de rede van ds. de Pree
na en zei, dat deze in spr.'s studeerkamer had
gezegd, dat het nationale en godsdienstige
element in de viering van het ontzet niet te
scheiden waren-
De heer Speet kwam volgens spr. niet tot
de conclusie dat het feest een nationaal feest
was. Spr. betoogde dat voor Rome geen an
der land bestaat dan het land van ginds
over de bergen.
(Groote ontstemm-ing en ernstige protesten,
waardoor zeer veel van wat de spreker nog
meer zei voor ons onverstaanbaar .was.)
De heer Wendelaar betuigde tegen-
over mr. de Groot en ds. Baar er zijne ver-
wondering over, dat zijne handeling onorga
nisatorisch zou zijn. Spr. erkende graag de
souvertiniteit van de vergadering, maar
wilde ook voor zi^h het recht om er een eigen
opinie op na te houden.
Mr. de Groot heeft aangedrongen op het
noemen van de motieven van de R. K- Spr.
had die, welke mr. de Groot noemde, ook wel
eens gehoord, maar achtte de andere, door
hem (spr.) genoemd, van meer belang. Daar
kan men verschil lend over denken en spr.
meende, dat hij en mr. de Groot eigenlijk
over de heele zaak gelijk oordeelen.
Spr. memoreerde, hoe de heer Ringers Sr.,
die altijd zeer veel voor de Ontzetvereeniging
deed, dezen avond was genoemd en stelde
de vraag hoe die tegenover de huid-ige kwestie
zou hebben gestaan. Met hierop een ant-
woord te geven, haalde spr. een herinnering
aan uit hetgeen voorviel op de receptie na
spr.'s installatie als burgemeester. Toen had
de heer Ringers al gezegd, dat er iets ont-
brak aan de viering van het ontzet, n.l. de
samenwerking van alle ingezetenen en toen
had spr. gezegd de bondgenoot van den
heer Ringers te zullen zijn bij1 diens pogen
om tot die samenwerking te komen. Spr.
meende nu, door te -doen zooals hij h^d ge
daan, zijn toen gegeven woord in te lossen.
(Applaus.)
De voorzitter bracht nu in stem
ming het voorstel tot herroeping van de in
de vorige vergadering verworpen motie en
verduidelijkte na een opmerking van den
burgemeester, dat het ging over de vraag of
de vereeniging zou worden ontbonden en een
nieuwe zou worden opgericht.
De heer mr de Groot vroeg of de
door hem genoemde bezwaren der R.K. door
het bestuur worden erkend;. Als dit geschiedt,
zou spr. voor het opheffen kunnen stemmen.
De voorzitter hield vol dat die bezwa
ren ia het boekje van den heer Speet staan,
hij kende ze alle, behalve dat van molestatie
van de kinderen.
Ds d e P r e e was blij, dat mi-, de Groot de
kwestie zoo zu-iver stelde. De heer Nachbar
had spr. die bezwaren ook al genoemd na dte
laatste vergaderino- en het jammer gevonden,
dat dte door mi", de Groot genoemde bezwa-
fen toen niet door het bestuur waren ge
noemd. - j':
De heer E. van Her L aati wildte nog
zijn st-em igptiveerco wjMg VQgtsieinnjsi,
r ho'ewtel ffij In de vdlrfge vergaderfng tegen
stemde), maar de voorzitter meende, dit
niet te kunnen toelaten, omdat de discussies
veel te uitgebreid zouden worden, als ieder
gelegenheid kreeg zijn stem te motiveeren.
Hierop werd tot stemming overgegaan,
waarbij velen hun „voor" of „tegen" demon-
stratief lieten hooren. Eten was er, die eerst
„tegen" riep en onmiddellijk daarop ondler
hilariteit „voor" stemde, een ander was
„sterk voor". De uitslag was, dat 182 perso-
nen v6<5r de ontbinding stemdlen en 79 er te
gen, terwijl eten bianco stemde. E)eze uitslag
werd met bravo-geroep en handgeklap bS-
groet,
Ds d e P r e e vroeg nog hef woordl om
zijn collega Baar van antwoord te kunhen
dienen. Hoewel aanvankelijk door de verga
dering (die na de stemming begon te verloo-
pen) overstemd met afwijzend geroep, had
hij toch nog gelegenheid om te zeggen, dat't
juist was, dat hij tegenover ds. Baar betoogde
dlat het nationale en godsdienstige element on-
afscheidelijk bij de viering van het ontzet aan
elkaar waren verbondten. Maar en hier
kwam het op aan- zoo dacht spr. er voor
zich over. Het bleef niettemin altijd mogelijk
met de R.-K. samen het nationale der feestvie
ring te gedenken en het religieuse afzonder-
lijk. Spr was niet, zooals reeds beweerd1 werd',
omgekapt, maar stond nog op hetzelfde stand
punt als altijd.
De vergadterinp crd intusschen steeds ru-
moeriger en begon meer en meer te verloo-
pen, toen de v o o ri e r punt 2 der agen
da. dte bestuursverki: aan dte orde stelde.
De heer D i t m a rloogde, dat dte Ont
zetvereeniging zoo jui-1 was ontbonden. Spr.
vond het nu een eisch van rcchtvaardigheid
en fo-iUijkheid, dat de R.-K. mcewcrkteo aan de
verkiezing van een bestuur voor de nieuwe
vereeniging.
Dtevoorzitte: .uwoorddte hierop, dat
de heeren met wie cnderhandeld is, personen
uit hun bring als bestuursleden zullen, aan-
wiizen. (Protesten hiertegen)
De heer Wendelaar zette hierop den
toestand van het oogenblik uiteen. In dte cir
culaire van het bestuur in Augustus is ge
zegd, dat de vereeniging alleen; ontbondeni
wordt .als de R.-K. in voldoend aantal toetre
den. Er moet nu iets zijn, opdat de 8-Octo-
ber-viering dit jaar kan doorgaan. Alvorens
nu over te gaan tot verkiezing van een nieuw
bestuur. zou spr. willen vragenZiet het
huidig bestuur nog reden tot aftreding? 7.oo
niet spr. zag ook gen redten daai"voor
d'an stelde hij voor dat het in zijn geheel zou
aanblijven.
Met applaus werd dit voorstel goedge
keurd.
De voorzitter dteeldte hierop mede, 'dat
het bestuur zou aanblijven. (Hoera-geroep).
De voorzitter verzocht hierna de te-
genstemmers om niet dte vereeniging te verla-
ten, dat kon altijd nog, en sloot toen tegen
ruim elf uur de vergadering.
De gas- en middenstandstentoonsteHing,
verkort de G.A.M.I.T. genoemd1, belooft er
een te worden die een levende getuigenis zal
zijn van de ondernemingsdurf van onzen
Alkmaarschen Middenstand.
Op de opening, die hedenmiddag, na het
afdrukken van dit blad door den burgemees
ter zal geschieden, komen wij in ens nummer
van Maandag terug, waarin wij tevens de
yerschillende stands-zullen bespreken.
Voor heden willen wij Slechts vblstaan met
onzen algemeenen indruk te geven en deze is,
dat we meer te zien kregen, dan wij hadden
venvacht.
Toch was onze vetwachting tengevolge van
de reeds gemaakte reclame zeker niet laag
gesteld.
Onze middenstanders "toonen op deze ten
toonstelling mannen te zijn, die wat kunnen
ondememen en over groote scheppingsgave
te beschikken. j
De G. A. M. I. T. wordt iets wat in 'Alk
maar nodi nicht dagewesen 1st.
Dank zij de leiding van onzen eminenten di-
recteur van de gemeentelijke lichtbedrijven
zal men in de societeitszaal van: de Harmonie
een expositie aanschouwen van gasaparaten
die de bezichtiging door alien1 verdient. Men
ziet daar zelfs een vclledige banketbakkerij in
werking en kan zich daar bovendien met een
schrijvend filmapparaat kostelijk amuseeren.
De aankleeding van dit lokaal is op zich'!
zelf reeds iets bijzonders.
De directeur van onze lichtbtedrijven Ibe-
wljst hier, dat hij naast de kwaliteiten van1
uitnemend technisch Udder, ook de niet te
versmadenj talenten van den koopman Ibe-
zit, die door een smaakvolle redame de aan-
dacht op zijn waren weet te vestigen.
In de groote zaal van de Harmonie en in
de foyer, alsmede op het tooneel zijn ver
schillende stands van onze winkdiers onder-
gebracht, die van hun vindingrijkheid getui-
gen.
Wij komen ook hierop nader terug.
Vanuit de Harmonie berdkt men een' gro®
te, keurig verlichte ruimte met in Let midden
'n grooten dansvloer en er om been; in aardige
kleuren versierde stands, waarin men zelfs
auto's en machines voor het vervaardigen
van papierenzakken geexposeerd vindt.
Men heeft hier begrepen1, dat het zijn nut
kan hebben om het nuttige aan het aange-
name te verbinden. I
Qngetwijfeld kan men hier de volgende
week gezdlige avonden verwaohten.
Ondanks er gis:enniddag nog veel in orde
moest worden gebracht, was onze indruk
toch reeds deze, dat het jammer is, dlat dit
alles slechts voor een week voor elkander
wordt gebracht.
Wij konden haast ni'ef begrijpen hoe het
nog mogelijk was allies voor hedenmiddag
in orde te brengen, maar de voormannen ver-
zekerden ons, dat dlaaraan niets zou mao1-
keeren ook ail1 moest er den geheelen nacht
worden doorgewerkt.
Hondo rden handen waren dan1 ook ijverig
voor dit doel in de weer en ofschoon vooi
een nuchter buitenstaandcr alles dooreen
krioelde, kwam men bij een nadere beschouw-
ing al fepoedig tot1 de conclusie, dat een
ieder volkomen wist hetgeen hij had te doen.
Het gehetele tooneel wordt door de choco-
ladefabriek van de firma Ringers in beslag
genomen. Hetgeen men daar in den vorm van
chocolade te zien krijgt, stemt zeker ?er-
wondering, maar ook hicrover zeggen wfe
1 V
