DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Noordbollandscb
Landbonwcredlet
Een Volksuniversiteit te Alkmaar.
No. 235.
team m 3
Honderd zes en fwintigste Jaargang
1924
ZATERBAG
4 OCTOBER
verhunrt
in hare brand- en inbraak-
vrije klnizen te Alkmaar
en te Hoorn.
Dff
Afoonnementspiijs faij ^ooudl^effilfnpf per 3 inaanden f2. fr. per post f2.50. Bewjjsn. 5 ct. Advertcntiepr. 25 ct. p. regcl, grootere letters naar plaatsruiintc.
Brieven franco N.Y. Boek- en Handelsdr. y.h. Merms. Coster Zoom, Yoordam C9, Tel. Administr. No. 3. Itedactie No. 33.
Directeur: G H. KRAK.
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
De dezer dagen gepubliceerde circulaire
van het voorloopig comite, dat zich beijvert
hier ter stede tot oprichting eener Volksuni
versiteit te komen, geeft ons gelegenheid op
de beteekenis en het nut van een dergelijke
anderwijs-inrichting te dezer plaatse eens de
algemeene aandacht te vestigen.
En dan moet't ons aanstonds van het hart,
dat wij het woord Volksuniversiteit niet goed
gekozen vinden, omdat het o. i. niet juist
weergeeft wat men zich als hoofddoel voor
oogen gesteld heeft
Volksuniversiteit is de Zondagsche en ge-
leerd klinkonde naam voor een instelling, die
eigenlijk niets meer dan een algemeene en
veelzijdige ontwikkeling wil brengen.
Een onderwijs, dat iedereen op vrijwel elk
terrein van wetensehap en kunst gelegeciheid
tot meerder ontwikkeling biedt, een ontwikke
ling die den gezichtskring verruimt zonder
zoo ver te gaan, dat van een bepaalde oplei-
ding met daaraan verbonden examens en van
regeeringszijde erkende diploma's kan worden
gesproken.
Van een universiteit, een opleidingsschool
tot het verkrijgen van getuigschnften die
eenige bevoegdheid tot het geven van onder
wijs of het uitoefenen van eenig ambt, beroep
of bedrijf geven, is dus geen sprake.
Eerder van een leercursus voor volwasse-
nen, met dit voorbehoud editer, dat het doel
niet allereerst vervolgonderwijs voor min of
meer van de school vervreemde oud-leerlin-
gen is, maar dat het wel degelijk voor een
zeer breede categorie be 1 anghebbenden de
mogelijkheid opent zich te ontwikkelen op ter-
reinen van wetensehap en kunst, die gewoon-
lijk in bescheiden provincieplaatsen niet aan-
getroffen worden of slechts voor een beperkte
groep ingezetenen voor een voor velen te be-
zwarende contributie toegankelijk gesteld
zijn.
Dat is een lange inleiding, maar zij was
noodig om even preeies vast te leggen, wat er
met de oprichting van een Volksuniversiteit
beoogd wordt.
Het mooie woord is blijkbaar uitgevonden
om de lust tot deelname te prikkden en een
too groot mogelij'ke categorie ingezetenen er
een eer in te dcen stellen van het daar gege-
ven onderwijs te profiteeren.
Bezien wij dit onderwijs nader, dan blijkt
dat de oprichting eener dergelijke instelling
niet anders dan van ganscher harte toege-
juicht kan worden.
Imderdaad schept men hier de mogelijkheid
t«t zeer veelzijdige volksontwikkeling, niet
het minst door een lesgeld naar draagkracht
ter cursisten, zoodat zelfs de allerarmsfe
daarvan zal kunnen profiteeren.
Reeds in tal van piaatsen, als Enschede,
Amsterdam, Haarlem, Rotterdam, Den Haag,
Utrecht en Arnhem, en zelfs in Veendam met
zijn 14.000 inwoners, heeft de Volksuniversi
teit nuttig werk kunnen verrichten.
Het is gebleken, dat hare leergangen zoo
veelzijdig zijn, dat zich als cursisten niet al
leen oud-leerlingen der Lagere Scholen, maar
ook der Middeibare Scholen aanmelden en
voor sommige leergangto zelfs een beduidend
aantal ingezetenen die Hooger Onderwijs
hebben genoten.
Dat bewijst hoez'eer een dergeliik: inrich-
ting zich in de practijk geheel bij het maat-
schappelijk leven aanpast, hoe zij niet alleen
„elck wat wils" geeft, maar dit ook op een
zoodanige wijze doet, dat vogels van zeer di
verse pluimage op maatschappelijk en we-
tenschapp^1'^ nebied daarvan kunnen nro
fiteeren.
Als voorbeeld hoe een goea'e en op gezonde
fundamenten gebouwde Volksuniversiteit
werkt, willen wij hier even nagaan wat- men
in Enschede reeds tot stand wist te brengen.
Daar is de instelling nu in haar vierde le-
vensjaar. In zijn laatste lesprogramma ge-
tuigt het bestuur in een voorwoord, dat de
Volksuniversiteit daar ter stede ontwikkeling,
verrijking van dan menschelijken geest en,
zoo mogelijk, verheffing van gemoed en ge-
voel wil brengen.
Daarom aldus het bestuur is het ge-
bied. dat zij bestrijken moet, onbeperkt, daar
alles wat tusschen hemel en aarde is, tot dat
doel kan medewerken.
Aan die Volksuniversiteit worden dit jaar
vervolg-taalcurussen in Engelsch en Duitsch
gegeven, algebra en meetkunde worden voor
bepaalde vakken onderwezen en als een
nieuwe leergang is daar een ontwikkelings-
cursus ingevoerd.
Er is een cursus in electriciteit, een over
„De beteekenis van de nieuwe religie voor de
komst van een nieuwe samenleving" en een
over „De Geschiedenis der mystieke genoot-
schappen".
Er is een leergang in muziek, een iin gra-
phiek en een in zuigelingenverzorging
Het textielvak wordt er onderwezen en er
zijn leergangen in scheikunde, bouwkunst,
warenkennis en aardrijikskunde.
Er is een cursus over „Het financiewezen
van de onderneming", een landbouweursus.
een leergang in geschiedenis en in Engelschc
letterkunde.
Als losse voordrachten staan op het pro-
gramma een rede met lichtbeelden van den
heer Visser over de Karakoroem-expeditie. een
rede van prof. Veraart over ..Vak- en bedijfs-
organisatie", een letterkundige voordracht
van Henri Dekking, een film-avond door den
heer D. J. van de Ven, ear lezing over de
Danskunst door den heer Werumeus Buning,
cn een voordracht van den heer Portielje over
„Wilde dieren in Artis en in de Wildemis".
Dit alles zegt het bestuur na vermelding
van het lesrooster kumnen wij voor dit sei-
zoen weer aanbieden. Het verwacht daarte-
genover, dat velen zich nog boven de mini-
mum-contributie als lid zullen opgeven, dat
velen aan de cursussen zullen deelnemen en
niet alleen zullen luisteren, maar ook vragen
stellen en a »n tee ken in gen zullen maken.
Dan kan het gehoorde thuis bestudeerd
worden en met gepaste lectuur worden aange-
vuld, zoodat het doel der Volksuniversiteit
volkomen bereikt zal kunnen worden.
Het ligt ook hier ter stede in de bedoeling
als minimum-contributie een bedrag van on-
geveer 1 per seizoen te vragen, waardoor
vrijwel ieder in de gelegenheid gesteld wordt
van de te geven voordrachten te profiteeren.
Voor de cursussen waarvoor men zoo
veel mogelijk op de medewerking van doeen-
ten in onze gemeente, maar ook, voor bijzon-
dere leergangen, op die nit andere gemeenten
rekent moet natuurlijk iets meer betaald
worden.
In Enschede is dit zoo geregeld, dat het
lesgeld voor een cursus van 5 of meer avon-
den f 1.50, 3, 5 of 10 en van 4 of min
der avonden 1, 2, 3.50 of6 bedraagt
Voor iederen deelnemer wordt afzonderlijk
vastgesteld wat hij zal kunnen bijdragen,
zoodat betaling naar draagkracht zal inge
voerd worden en het college-geld over het
algemeem zoo laag is, dat ook het deelnemen
aan die cursussen voor niemand een bezwaar
zal kunnen zijn.
Het ligt in de bedoeling ook ,hier ter stede
drie soorten cursussen te geven..
De A-cursussen zijn toegankelijk voor hen,
die alleen Lager Onderwijs hebben genoten of
in ontwikkeling zich met dezen gelijk achten.
De B-cursussen zijn bedoeld voor hen, die
middelbaar of hcoger onderwijs hebben ge
noten of zich met dezen in ontwikkeling ge
lijk achten.
De A-B-cursussen zijn voor bade groepen
bestemd en het bestuur zal nahiurlijlc steeds
bereid zijn de cursisten bij de keuze zoovee!
moeelijk behulozaam te zijn
Als leden der instelling zullen zich niet al
leen afzonderlijke ingezetenen maar ook hier
ter stede bestaande organisaties kunnen op
geven, die daarmede allereerst tconen de
Volksuniversiteit hun moreelen steun te wil
len verleenen.
Wel zal het winterseizoen na alle voorbe-
reidingen een heel eind gevorderd zijn, maar
het eomite hoopt toch zooveel helangstelling
en steun te zullen vinden, dat reeds in Januari
met verschilende leergangen een begin kan
worden gemaakt
Natuurlijk beschikt de op te richten instel
ling niet over een eigen gebouw en het zal
nog wel heel wat jaren duren eer men het
zoover zal kunnen brengen.
Maar de gemeente zal desnoods ook
door financieelen steun ongetwijfeld willen
medewerken de algemeene. volksontwikkeling
te bevorderen en d.e Vereeniging door het af-
staan van geschikte leslokalen zooveel mo
gelijk medewerking verleenen.
Hopelijk zal door leden en cursisten een
bedrag bij elkaar gebracht kunnen worden
dat gemeentelijken steun van eenige beteeke
nis niet noodzakelijk maakt.
Wij mogen niet nalaten hier op te merken
hoe een Volksuniversiteit en een Openbare
Leeszaal elkander kunnen aanvullen.
Het in de cursussen gesproken woord kan
door geschikte lectuur in elke studierichting
verduidelijkt en aangevuld worden en zoo
samenwerkende kunnen beide instellingen in
belanorijke mate tot de algemeene volksont
wikkeling bijdragen.
Juist doordat ook de Openbare Leeszaal
voor ieder toegankelijk is en de bibliotheek
voor een zeer geringe contributie populair-
wetenschappelijke werken op vrijwel elk ge-
bied ter beschikkin? stelt, zal Alkmaar door
oprichting eener Volksuniversiteit in alle op-
zichten gelegenheid tot het op hooger peil
brengen der volksontwikkeling bieden.
Het feit dat van onze openbare boekerij ook
door zeer velen uit de buitengemeenten ge-
bruik wordt gemaakt en gemeentebesturen
deze instelling door een bescheiden subsidie
steunen, geeft grond tot de onderstelling, dat
de toezending der circulaire tot oprichting
eener Volksuniversiteit ook talrijke gemeente
besturen in onze omgeving tot moreelen en
wellicht financieelen steun zal bewegen.
Aan het hoofd van de op te richten Volks
universiteit zullen een Bestuur en een Raad
van Toezicht staan en het is het streven der
voorloopige commissie die tot dusver nog
slechts uit enkele leden bestaat en o.a. nog
geen geschikt katholiek-medelid heeft kunnen
vinden om zoowel het Bestuur als de Raad
van Toezicht uit ingezetenen uit alle kringen
onzer samenleving en van elk geloof en po-
litieke overtuiging samen te stellen.
Vandaar dan ook dat de commissie, die het
voornemen heeft de instelling strikt neutraal
te doen zijn, haar circulaire aan particuhe-
ren en Vereenigipgen uit de eehee'e b"wenj
en van alle gezindten heeft doen toekomen.
Het verblijdend verschijnsel, dat de katho-
lieken hier ter stede aan het tot tweedracht
leidend separisme een einde willen maken en
juist in de Ontzetvereeniging waar geloof
en geschiedenis sterk op den voorgrond tre-
den voor eenheid en samenwerking gepleit
hebben, doet verwachten, dat ook thans het
beoogde doel der algemeene volksontwikke
ling niet langer op bezwaren van geloofsver-
schil en onvereenigbaarheid zal moeten stui-
ten.
Het zal het comite zeker voldoening geven,
dat het reeds talrijke blijken van sympathie
met zijn streven heeft mogen ontvangen, niet
alleen van Vereenigingen hier ter ste
de, maar ook van bekende personen en orga
nisaties uit andere piaatsen die door een be-
richt uit de dagbladen van het voornemen tot
oprichting eener Volksuniversiteit hebben
kennis genomen.
In de op 15 October te houden besprekings-
avond zal daarvan door den voorzitter van
het comite, den heer J. Westerhof, nader me-
dedeeling worden gedaan.
Daar zal de wethouder van Onderwijs doel
en streven der commissie nader uiteenzetten
en wij verwachten, dat de belangstelling dien
avond zoo groot zal zijn, dat reeds dan tot
definitieve oprichting eener Volksuniversiteit
hier ter stede kan worden overgegaan.
Veelzijdige volksontwikkeling is een stre
ven, dat inderdaad aller steun verdient en
wij zullen, naar ons vermogen, daar ten alien
tijde gaarne aan blijven medewerken.
Buitenland
DE BURGEROORLOG IN CHINA.
In Sjanghai gaat het geruoht dat Tsjang-
Tso-Lin vredesonderhandeling zou voorstel-
len, men beschouwt dit echter als propaganda
van Kiang-soe zijde.
Volgens de, Daily Mail" wordt officieel
gemeld, dat Tsjang-Tso-Lin, Tsjienping heeft
lngenomen* hij heeft 12 veldkanonnen. 20
machinegeweren en groote munitievoorraden
veroverd en zel zijn opmarsch naar het Zui-
den voort. Hetzelfde blad vemeemt uit Tokio,
dat het Japansche ministerie van Buitenland-
sche Zaken aan Tsjang-Tso-Lin, in geval
van een nederlaag, zal weigeren den Zuid-
Mandsjoerijschen Spoorweg te gebruiken voor
het vervoer van zijn troepen, aangezien ver-
slagen troepen spoedig ontaarden in roover-
benden.
De Pddg-regeering protesteert tegen den
verkoop van 20 Fransche vliegmachines aan
Tsjang-Tso-Lin en heeft aan Japan verzocht
deze vliegtuigen aan te houden bij aankomst
te Dairen.
Hevige gevechten werden gemeld nit de
omgeving van Chanhaiwan, 200 mijL ten
Oosten van Peking, tusschen de legers van
dbn militairen gouvemeur van Mandsjoerije,
Chang Tso" Lin en van generaal Woe Pei
Foe, den heerscher te Peking.
Uit Moekdien wordt gemeld, dat volgens
een offieiede medfedeeling het tweede en derde
leger van Chang Tso Lin de stad Chicnping
hebben genomen. 150 man van de troepen
van Woe Pei Foe zouden zijn gedood, dui-
zend gewond en eenige honderd en gevangen
genomen. Twaalf kanionnen, 20 machinege
weren en een groote hoevedheid munitie zou
den door Chang Tso Lin buit zijn gemaakt.
Volgens hetzelfde telegram uit Moekden
zouden de troepen van Woe Pei Fee extra
soldij eischen, daar zij anders zullen weige
ren te vechten.
DUITSCHLAND EN DE VOL KEN-
BOND.
Het in nauwe betrekking tot den minister
van Buitenlandsche Zaken staand blad „Ces-
ko Slovo", geeft in een blijkbaar gei'nspireerd
artikel den' inhoud weer van een memoran
dum dat Duitschland aan de in den raad
van den Vclkenbond vertegenwoordigde mo-
gendheden heeft gezonden. Duitschland
vraagt naar de meening dezer mogendheden
over de opneming van Duitschland in den
raad. over een vertegenwoordiging in het
secretariaat-generaal en in de andere institu
tes
Ook wordt gesproken van de verplichtingen
van Duitschland volgens art. 16 van het pact.
De Duitsche opvatting is. dat deze paragraaf
geen betrekking kan hebben op Duitschland,
omdat dit land zich in een toestand van ont-
vapening bevindt. Het wenscht daarom zijn
verplichtingen, zcoals die der neuffaliteit, ge-
formuleerd te zien. In zake de koloniale kwes-
tie eischt en belopft het medewerking aan alle
mandaataangelegenheden. Ook spreekt
Duitschland van de noodzakelijkheid van een
universaliteit van den Volkenbond, d. w z. de
noodzakelijkheid om de andere nog buiten den
Bond staande staten daarin op te nemen, zoo
als Rusland en Amerika.
Het Fransche antwoord op het Duitsche
memorandum, betreffende Duitschlands toe-
lating tot den Volkenbond, zal eerst worden
cpgesteld na overleg tusschen de kabinetten
van Parijs en Londen. Herriot heeft destijds
te Geneve gepreciseerd, dat Frankrijk in het
geheel niet tegen het prineipe der toelating
is, doch slechts werlangt, dat het Duitsche
rijk, overeenkomstig de bepalingen van het
Pact, effectieve waarborgen zal geven voor
zijn ernstigen wil, de internationale verplich
tingen betreffende de toepassing van het Da-
wes-plan en de controle op zijn ontwapening
na te komen. Op deze voorwaarden zal
Duitschland kunnen worden toegelaten,
maar zou dan niet kunnen terugkomen op de
kwestie van de aansprakelijkheid voor den
corlog, waaromtrent het Verdrag van Ver
sailles voldoende zekerheid heeft.
De Russische volkscommissaris van bui
tenlandsche zaken Tsjitsjefrin heeft den diplo-
matieken medewerker van de „B. Z. a. M."
een schrijven gezcaden. waarin hij met een
bercep op het verdrag van Rapallo Duitsch
land aanraadt niet tot den Volkenbond toe te
treden.
In zijn eigen belang zal Duitschland onge
twijfeld verstandig doen door aan den Rus-
sischen raad geen gevolg te geven.
DE SPANJAARDEN IN JVIAROKKO.
Op denzelfden dag dat Sjesjuan werd ont-
zet, hebben in het gebied van Beni Aros
Mcorsc'he volksstammen een verbitterden
aanval gedaan op de drie Spaansche colotr-
nes, hetgeen leidde tot den bitterstai strijd
van den geheelen oorlog met zware verliezen
aan beide zijden. De Mooren beweren, dat zij
in dit geveeht hebben overwonnen cn dat zij
groote hoeveelheden wapens en amipunitie
veroverden. Zij moeten het belangrijke kamp
Sok el Khamis volkomen gei'soleerd hebben.
Deze beweringen zijn nog niet bevestigd,
maar men tneent, dat dit niet kan Vorden be-
twijfeld, dat het ontzet van Sjesjuan gevolgd
is door belangrijke Spaansche verliezen in
Beni Aros. Verder wordt gemeld, dat de be-
middelaars in het hoofdkwartier van Abd el
Krim de mogelijkheid bespreken om zich met
Spanje te verstaan.
(In ons no. van gisteren maakten wij al
melding van een Spaansche nederlaag, ter-
wijl ook werd bericht, dat Sjesjuan reeds
weer door de opstandelingen werd ingeslo-
ten.)
DE POLITIEKE TOESTAND IN ENGF.-
LAND.
Volgens den parlementairen medewerker
van Reuter is een belangrijke wijziging in den
politieken toestand gekomen doordat de 1 ibe
rale partij amendementen heeft opgesteld op
de conservatieve motie van wantrouwen,
waardoor in plaats van tot een afkeurend vo
turn zou worden besloten tot de benoeming
van een commissie, die een onderzoek zou
moeten uitbrengen over de omstandigheden,
die geleid hebben. tot de intrekking van de
vervolging tegen de „Worker's Weekly"
Men gelooft, dat de regeering het amende-
ment zal aanvaarden als een geschikten weg
om uit een mceilijke positie te geraken. Een
weigering der Labour Party om het amende-
ment te aanvaarden, zou haar blootstellen
aan de beschuldiging, dat zij een onderzoek
wil vermijden naar de omstandigheden, die
verband houden met de intrekking van de ver
volging tegen de „Wcrker's Weekly".
De vrees voor een onmiddellijke algemee
ne verkiezing, welke de geesten der politici in
de laatste 24 uur opwond, is vervaagd en
bijna verdwenen, toen de bewooringen van het
liberale amendement bekend werden.
DE BEDREIGING VAN MEKKA.
De Britsche draadlooze dienst meldt, dat
volgens de jongste berichten uit Djeddah al-
daar 15000 vluchtelingen uit Mekka zijn
aangekomen. De burgerlijke regeering te
Mekka functionneert niet meer. Schier alle
notabelen en aNoriteiten zijn naar Egypte,
Indie of elders vei'trokken.
Men gelooft, dat de algemeene toestand in
de Hedjas ongewijzigd is. De Wahabieten
hebben nog geen aanval gedaan op Mekka.
De algemeene meening schijnt te zijn, dat, iti-
dien Hoessein aftrad, de voornaamste bron
voor moeilijkheden weggenomen zou zijn.
Een telegram uit Cairo d.d. gister meldt,
dat de koning dit reeds heeft ingezien en af-
stand heeft gedaan van den troon. Het is geen
langdurige regeering geweest voor hem.
ONDER DE AARDE BEDOLVEN.
Volgens bericht uit Quebeck is de bekende
houthandelaar Sir William Price die vroeger
parlementslid was voor Quebec, bij Kenoga-
mi door een aardstorting bedolven terwijl hij
met 2 zijner ingenieurs bezig was de schade
op te nemen die door een gfondverschuiving
op kleine schaal eenige dagen te voren was
veroorzaakt. Het gelukte den beide ingenieurs
zich een uitweg te banen door den lossen
grond doch Price zelf bleef onder het puin
bedolven. Een groot aantal arbeiders is aan
het werk gezet teneinde te trachten hem ah-
nog te redden.
EEN NIEUWE OVERVAI. AAN DE
POOLSCHE GRENS.
Uit Brest-Litowsk wordt gemeld, dat het
stadje Koezangrodek in het district Loeni
nietz door een groote bende is overvallen.
De Poolsche militaire autoriteiten hebben
ecu vervolging op touw gezet.
Bijzonderheden ontbreken.
DE; VOLKSBONDSRAABl
De Volkenbondsraad heeft zich belast met
de voorbereidende maatregelen voor de ont-
wapeningsconferentie. De eerste speciale bij-
eenkdmst van den raad zal medio November
plaats vinden.
Naar aanleiding van het feit, dat China
geen niet-permanenten zetel in den Raad van
den Volkenbond heeft gekregen, heeft de Chi-
neesche delegatie een communique gepubli-
ceerd, waarin zij o.a. zegt, dat deze misken-
ning of veronachtzaming van de wettelijke
rechten van Azie den Volkenbond schade zou
kunnen doen.
Het communique voegt er aan toe, dat de
Chineesche delegatie verklaart dat het haar
onmogelijk is nu reeds te zeggen of haar land
al dan niet uit den Bond zal treden.
HET SPOORWEGONGELUK IN
RUSLAND.
Volgens een Exchange-bericht is een spoor
wegongeluk, dat eenige dagen geleden in
Rusland op de lijn MoskouVasenenk,
plaats had, te wijten aan het in brand gera
ken van petroleum-wagens, die aan den pas-
sagierstrein waren gehecht. De geheele trein
werd vernield. Van de 200 passagiers werden
er slechts 27 gered.
BELGIe'S HERSTEL
De Vereeniging van de Buitenlandsche
Pers in Belgie heeft heden een lunch gege
ven ter eere van den minister van Siaat Van
devijvere, den leider der Katholieke Partij en
nog kcrt geleden lid der Belgische regeering.
In zijn tafelrede wees Vandevijvere op het
herStelwerk, dat was verricht, waarmee Bel
gie evenwel niet volkomen wezenlijk hersteld
was, want al het werk was op crediet verricht.
De Belgische schatkist en het particuliere ka-
pitaal moeten ^en financieelen last dragen.
En het is er ve'rre van, dat het plan-Dawes,
hoewei het op het cogenblik de eenig-mogelij-
ke oplossing is en loyaal moet worden uitge-
voerd, ons het volledig herstel biedt, dat ons
zoo plechtig was beloofd uit naam van
Frankrijk, Engeland, Italic en Japan.
Nu Belgie zelf eert groot deel van het her
stel zal moeten betalen, heeft het recht te re-
kenen op de financieele medewerking van zijn
geallieerden, in de eerste plaats van Enge
land. Men moet begrijpen, dat Belgie voor
zijn econc'misch Jjerstel credicten noodig
heeft, welker betaling in ieder opzicht verze-
kerd is.
De minister van economische aangelegen-
heden Moeyersoen. die ook de lunch bijwoon-
de, heeft belangrijke cijfeis gegeven over dm
opbouw:
Van de 1175 verwoeste openbare gebouwen
zijn er 1040 gehee! hersteld en 135 in aan-
bouw; 350 van de 355 scholen zijn herbouwri.
Van de 100.000 ver^/oeste woningen zijn
33 073 door den Staat en 60.000 door parti-
culier initiatief opgebouwd. 1967 K.M. weg is
hersteld.
Van de 1.310.000 dossiers over oorlogsver-
goedingen zijn er 865.000 afgehandeld of
66 pet. Dat waren de belangrijkste, die be
trekking hadden op het herstel van landbouw,
handel en nijverheid. In 239.100 van de.
256.000 dossiers voor persoonlijke schadever-
goeding is een bcslissing gevallen- Moeyer
soen verklaarde, dat nog slechts hun moreel
en financieel herstel moest worden geregeld.
KORTE BERICHTEN.
De Raad van den Volkenbond besloot de
conferentie van ambassadeurs te verzoeken
de vaststelling der grens van Albanie spoe-
dg te voltooien, in elk geval voor het begin
van den winter.
Het bericht, dat de oogst in Duitschland
hoogstens de belft van een normalen oogst
zou zijn, .wordt officieel tegengesproken. De
opbrengst zou ten hoogste een vijfde minder
zijn, terwijl de hooioogst veel hooger is dan
andere jaren. Er is in het buitenland reeds
graan aangekocht, aan wederinvoering van
de broodkaart wordt nog niet gedacht.
0 em en gel Nienws.
HET SPOORWEGPERSONEEL EN DE
DUURTE".
Omtrent de bijeenkomst van de directie der
Nederlandsche Spoorwegen en de vertegen-
wcordigers der personeelorganisaties wordt
nader gemeld, dat het lid der d'irectie de heer
Van Manen bij de nondYraag het verzoek
van St. Raphael en den P. C. B. om tegemoct-
keming in de duurte van de tevensmiddelen
ter sprake heeft gebracht.
De directie zcide, dat de toestand in het
speorwegbedrijf financieel wel iets beter
wordt. De onfvangsten stijgen en de uitga-
ven dalen, doch de regeering stelt den abso-
luten eisch, dat het bedrijf zic'h in 1925
cfokken moet. Daarbij learnt nog, dat tal van
onderhcudswerken sedert den oorlog zijn uit-
gesteld en thans dringend voorziieniing eischen,
terwijl de tarieven nog stbeds ongeveer hon
derd proeent boven die van voor den oorlog
zijn. Bij een gunstiger exploitatie zal dan
cok tariefsverlaging overwogen moeten wor
den. Het verzoek van gencemde bonden achtte
de directie een wellicht taciischen zet tegen-
over de andere bonden, doch in hooge mate
c n ver a nt wcordel i jk, omdat daardoor onder
het perscneel verwachtingen worden opge-
wek't, welke niet verwezenlijkt kunnen worden.
De directie zal dit ender de aandacht van
het personeel brengen.
De heer I^cllemcns, van St. Raphael, pro-
tcsteerde tegen de bewering, dat het verzoek
ALKMAARSGHE CODRANT.
wmrn
i
Safeloketten