Alkmaarsche Couranl De Kloizenaar van Far-End FEUILLKTON. Donderdag 20 November VOOR SPOEDIGEAFLEVE- RING VAN ALLE HAWOELS- DRUKWERK1S UWADRES Wi 1924 Hondsrd Zes m Twlntlpfe Jaargang. Boeken. C. Joh. Kieviet die als schrijver van jon- gensboeken beroemd geworden is door zijn creatie van Dik Trom, heeft kort geleden de jeugd opnieuw aan zich verplicht door over Het Huisgezin van Dokier Farting te schrij- yen. Oebr. Kluitman hebben dit verhaal van een gezellig huishouden natuurlijk in een passend kleedje gestoken en Pol Dom heeft het van prettige illustraties voorzien. Het staat voor een belangrijk deel in het teeken van de wintersport en de illustrator is er niet het minst in de bandteekening uitstekend in geslaagd de jongens en meisjes uit het dioktershuis als enthousiaste bewonde- raars van sneeuw en ijs te doen keninen. Grootpa en Grootma Forting vieren hun gouden bruiloft bij hun kinderen en dan ko- men er zooveel gasten en worden er zooveel plannen voor prettig feestvieren gemaakt, dat een groot deel van het verhaal aan zang- studies en repetities op zolder gewijd kan .worden. Er is een hardrijderij en een maskerade op het ijs, benevens een sprookjesgeschiedenis en ten slotte hebben de Forting-kinderen een groot aandeel in de algemeene feestvreugde op den dag van de gouden bruiloft die met een schitterend vuurwerk besloten wordt. Bij dezelfde uitgevers verscheen Nanneke door Aletta Hoog, een verhaal voor longeve meisjes, waarin een moeder met eeii leuk groepje kinderen bij Oma uit logeeren gaat. Het is in den Kersttijd en bij het veriichte denneboompje worden gezamerdijk oude kerstliedjes gezongen in het huis van een boertje die het heele stel 's avonds op visite heeft gekregen. De wintertijd brengt ook hier allerlei sneeuwpret en met Paschen worden er eieren verstopt en helpt een Duitsch logeetje dapper mee om ze onder heesters en struiken terug te vinden. Naarmate de maanden verstrijken worden er zomerplannen gemaakt en gaan de jongens en meisjes in een tent kampeeren waarbij een boerderij in de buurt een prettig toeviuchts- oord blijkt. De volgende kerstavond vind alien opnieuw bij den lichtjesboom verecnigd waarna een jaar met veel liefs en weinig leed voor dit gezellige kindergro apje weer verstreken is Gebr. Kluitman hebben, als gewoonlijk, dit deel van hun serie meisiesboeken weer in een prettig bandje gestoken. Boeken van een geheel ander genre zij het dan ook evencens met een pa.dagogisohe strekking hebben de uitgevers 11. D. Tjeenk Willink en Zoon te Haarlem in het licht gegeven. Het zijn de Paedagogisrhe en F.fhische Fragmenten van Dr. P. H. Ritte; u.c in me- nig huisgezin reeds tot de meesr g waar- deerde boeken gerekend wo uen. Van de Paedagog:sdie fragmen en is thans reeds een achtste- en van de EthioHie een zevende druk verschenen. P. H. Rittcr Jr. verie t in een voorrede dat deze werkje de tachtiger jrrm grscheven zijn en da. a: Pacdagogische fragmenten in het Duitsch, het Zweedsch, het Finsch en het Deensch vertaald worden. Wei een bewijs, dat zij een international waardeering hebben gevonden. Deze werkjes. zegt hijzijn de vrueht van een tijdperk der Ncderlandsche beschaving waarin de gedaehien zich in alle rustigheid konden samentrekken op a'gemeene levens- vraagstukken en er geen vermoeden aanwe- zig was van de inzirking, verbijstering en ontwrichting, die naast het opengaan van geheel nieuwe idealen, het karakter vormen van onze dagen. De boekjes nemen in de moralizeeronde lectuur van het einde der negentiende eeuw een geheel eigen plaats in om de oorspronke- lijke zeggingskracht van den schrijver en om de waarachtigheid welke hem bezie'd heeft. Zij zijn van beteekenis om hun waar- heidszin en den zuiveren ernst van hun be- doelen. De meesfe bewonderaars van Ritter aldus diens zoon zijn gegrepen door zijn schitterende welsprekendheid. Helaas het gesproken woord vervluchtigt, inaar om dat gesproken woord, waarmede deze begaafdste redenaar zijner dagen zoo vaak de scharen heeft bezieid en omhoog ge- voerd, zal de aandachtige lezer den ldank weer vinden ook in de hier uitgegeven blad- zijden. Het kom+ ons overhodig voor bij deze zoo juist geteekende karakferschets van den be- kenden schrijver nog een extra aanbeveling van diens reeds zoo populair geworden boe ken te moeten geven. De Uifgeversmaatschappij E. J. Bosch Jbzn. te Baarn, de verzorgster van de Stam- perlus bibliolheek, heeft iw de bekencfe, sffe- vige en kleurrijke bandjes een drietal prettig geschreven kinderboeken doen verschijnen. In De Portier van de Langepoort heeft <fe bekende Brielsche archivaris Joh. H. Been de geschiedenis van Rochus Meeuwiszoon verteld, de held die bij de inname van den Briel het Nieuwelandsche sluisje open hakte waardoor de zee den polder kon overstroo- men en de Spanjaardlen tot den aftocht wer den gedwongen. De heldendaad is spoedig vergeten en de heeren van de stad hebben den oude® Rochus Meeuwiszoon een baantje als poortwachter gegeven in welke hoedanigheid hij met een flinken dorpsjongen kermis maakt, die later naar zee trekt en de bekende admiraal Witte is geworden. Ten slotte beschrijft de heer Been hoe Jan de Witt den Engelschon gezant bij den neus nam en hoe een Brielsche weesjongen het eindelijk klaar wist te spelen, dat hij van heeren regenten toestemming kreeg het zee- gat uit te vare®. Vier maanden niet naar school is een reis- beschrijving van mevr. M. J. Molamus Stamperius waarin zij op onderhoudende wij- ze vertelt van een langdurig verblijf in het zuiden van Tirol waarheen zij als school- meisje haar ouders gevolgd was, toen haar vader na een ernstige ziekte in een gezond klimaat weer op krachten moest komen. Truida Kok heeft voor deze serie Eccolien geschreven, de geschiedenis van een dokters- dochtertje dat met haar speelmakkertjes allerlei avonturen beleeft. Een prettige schooltijd met een kamp tijdens de Pinkster- dagen geven de begaafde schrijfster volop gelegenheid haar jeugdige lezers geheel met de avonturen van de heldin van haar verhaal te la'cn meeleven. Bij de firma D. Botle te Rotterdam is de derde bun del verschenen van de kluchtige streken en avonturen van Hans en Piet, twee deugnieten die allerlei streken uithalen. In dit werkje trekken zij 'n slapenden jongen onverwachts bij den tak fan een boom op en iagen zij de dienstbode de stuipen op het liif door, tijdens haar slaapje, in de keuken, een menschelijk uitzienden vogelverschrikker von'" haar neer te zetten. K'eine prettige versjes verduidelijken de illustraties. De steen der wijzen door J. Anker Larsen is een uit het Deensch vertaalden roman waaraan de prijs van 70.000 kronen is toe- gekend bij een door den „Gyldendalske Bog- iiandel,, uitgeschreven prijsvraag. Dit is een hoogst merkwaardig boek, dat reeds in vele Scandinavische kranten en pe- riodieken met veie klassieke letterkundige werken vergeleken is. De sterk levende, denkende en zoekende jongeren zullem door dit boek gegrepen wor den want dc innerlijke strijd in den mensch van dezen tijd, moderne geestesstroomingen en moderne re'igieuse gevoelens komen er in tot uiting. De schrijver heeft zijn personen en dat zijn er zeer vele op geniale wijze getee- end en laat den held van zijn verhaal Jens Dahl van kleinen jongen tot volwassen man groeien waarbij hij meer diens geestelijke dan zijn lichamelijke ontwikkeling op den voorgrond stelt. Jens Dahl, het zoontje van den koster uit het k'eine dorpie, wordt student en in de stad komt deze derker en zoeker in velerlei milieu voor de grooie vraagstukken van dezen tijd te staan. Hij doet aan magnetisme en theos *iie en gaat ten slotte als s'achtoffer van zijn over- prikkelden geest ten onder. Tal van mannen en vrouwen uit zijn om- geving. ve'e edele en s'echte karakters, zijn in dit boek op meestcrlijke wijze geteekend terwijl de auteur tevens een open oog voor de "-choonheid van zijn vaderland blijld: te heb ben. Wie d" Steen der wijzen wil lezen, kan zich voorbereiden op vele uren van litteraire be- vredtging en op een bespreking van talrijke religieuse vraagstukken van dezen tijd die hem stof tot langdurige overpeinzing zullen geven. De Atnsterdamsehe Uitgeversmaatschccppij Elsevier heeft in de heeren A. en E. Huber een tweetal buitengewoo'n conscientieuse ver- talers van dit omvangrijke Deensche werk gevonden. De Uifgeversmaatschappij Holland fe Amsterdam geeft eenige met een eenvoudigen kieurenomslag gesierde boeken uit. Daarin verscheen o.a. van onze stadgenoo- te Tine Brinkgrave—Wicherink een prettig geschreven vertelling De vrouw die hem steunde, het verhaal van een verpleegster, die in een modern ziekenhuis het slachtoffer van kwaadsptekerij en onderlinge afgunst vSn haar collega's wordt. Eenvoudig en mooi is hier geteekend hoe zuster Martha een eenzaam Duitsch hand- werksman, na diens zware ziekte, waarin hij zich aan zijn verpleegster gehecht heeft, den moeilijken levensstrijd door haar belangstel- ling in zijn arbeid vergemakkelijkt en hem door haar steun tot een gelukkig en tevreden man maakt. door Margaret Pedler. Geautoriseerde vertaling van W. E. Pont. 88) Sara bleef op Barrow Court totdlat Tim zich als vrij'williger had opgegeven en was aangekoimen. Haar eigen plannen vielen wat den tijd betreft ongeveer samen met deze gebeurtenis en zoo kwam het, dat zij, silechts ihvee uur na Tim's vertrek, Elisabeth vaarwel zegde om zidh in Louden bij het kleine gezel- echap van lady Aronby aan te sluiten. Elisabeth stond boven aan het hordes van ■Barrow Court en wuifde Sara toe, toen de auto snd wegreed. En even dacht Sara aan dien dag, bijoa een jaar geleden, toen zij z£lf op diezelfde plaats had gestaan om Elisa beth in haar nieuwe tehuis te verwelkomen. De tegenstelling tussehen toen en nu trcf haar pijniij'k. Zij herinnerde zich Elisabeth, zooa'ls zij toen geweest was, lieftallig, glim- lachend, o>ptredend als een vorstin tegenover de beide mannen, haar echtgenoot en haar zoon, die haar openlijk vereerden. Nu bleef er rileea een groot, leeg huis oyer en die een- zame figuur daar boven aan het hordes met bleek gelaat en lippen, die zich tot een glim- lach dwongen. Elisabeth ging langzaam weer naar bin- nen, toen de auto om den hoek van de oprij- laan verdween. Voor haar was dit oogenblik dubbel bitter. Een voor een waren haar man, haar zoon en de vrouw, die zij zoo vurig had verlangd haar schoond'cchter te kunnen noe- men, opgeeischt door de meedoogenlooze krankzinnigheid, die oorlog genoemd wordt. Maar zij had nog meer onder oogen te zien. Al haar verwachtingen waren voor gced vemietigd, al haar sireven was vruchteloos geweest. Zij had gestreden met alle kracht, die in haar was, om Tim's geluk te verzeke- ren. Om dit te bereiken had zij den sluier van het vericden afgerukt, datgene openbaar gemaakt, dat een man zorgvuldig had verbo'r- gen, en het nieuwe leven, dat hij voor zich- zelf had opgebouwd, omvergeworpen in het stof en daarmee was ook het geloof, het ver- trouwen en het geluk van een vrouw vemie tigd geworden. En het was alles vergeefsch geweest. Twee levens vemietigd en de koopsom betaald in bloedige tranen, en tenslo:tte was Tim's geluk nog veel verder buiten bereik alsof geen stroom van ellende ontketend was geweest om het naar hem toe te stuwenElisabeth had Natuurlijk tomf ook voor zusffer Martha de zon nog eens door de wolken breken, zoo- dat zij aan het slot va® het verhaal de ge lukkige verloofde van dfen man harer keuze is geworden. In deze serie verscheen een vertaling van de Fransche uitgave L'Amour de Cecile Fougeres" van Edmond Jaloux, welk oor- spronkelijk werk met de Grand Prix te Lit- terature de l'Academie Franpaise bekroond is. Treffend is in De tiefde van Cecile Fougi- res beschreven hoe de jonge dokter Bertrand zijn moeilijken plicht in het hospitaal vervult waar hij tijdens de oorlogsjaren als chirurg bij de talrijke op het slagveld1 verminkte sol- daten moet optreden'. Door dit verhaal van leed en pijn is de geschiedenis van Cecile gevlochten, de trouwe vriendin van Bertrand, wier man in den oorlog sneuvelt en die hem daama haar groote opofferende liefde bekent, een liefde die te laat komt en mimmer meer tot een ge- lukkige verbintenis zal leiden. Ten slotte een werkje van Agnes Maas van der Moer, die Drie Vrouwen heeft be schreven, drie vrouwen van zeer verschillend karakter, maatschappelijk milieu en geestelijke ontwikeling. Het eerste verhaal „De zwakke schakel" zal velen lezers van „Nedierland" bekend zijn in welk litterair tijdschrift het onlangs in feuilletonvorm is verschenen. Dit boekje zal naar wij verwachten de be- langstelling vinden waarop het werk van' een onzer bekendste hedendaagsche schrijfsters ongetwij'feld recht heeft [j_ {gtaflsnienws IJSBO'ND HOLLANDS NOORDERKWARTIER. Mrddagvergadering. Tot leden van het Hoofdbestuur werden gekozen de heeren A. J. Stikkel te Aklmaar tot vice voorziter, de heer P. C. Akkerman te Haarlem tot 2en secretaris en tot districtsvoor zitters tevens hoofdbestuursleden voor Hoorn de hea* K. Olij te Oudendij'k, voor Purmerend de heer C. Grandadam te Beemster, voor.de Zaanstreek de heer S. Beek te Wormer, voor de Vechtstreek de heer A. Hamstra te Weesp en voor het Zuid'er-District de heer G B Vorst te Amsterdam als oudste in jaren te genover den heer W. N. Bakker te Hoofd- dorp. Als plaats voor de volgende vergadering in 1925, waarvoor het bestuur Amsterdam of Haarlem voorstelde, werd Amsterdam ge kozen, waarvoor de Amsterdamsche IJsbond gratis zijn clublokaal beschikbaar stelde. De rekening over 19231924, aanwijzende cen ontvangst en uitgaaf van 2458.22H, batig saldo 942.075, werd na rapport door jhr. Quarles van Ufford, met dank aan den penningmeester goedgekeurd. De begrooting voor het dienstjaar 1924 1925 werd vastgesteld in ontvangst en uitga- ven op 2508.1714. Het batig saldo werd ge- raamd op 875.02%. De penningmeester decide nog mede, dat het fonds voor subsidie nog een bedrag in kas had van 217651. Het vorig jaar was aan verschillende afdee- lingen 301.95 aan subsidien uitgekeerd. De subsidien van gemeenten aan den bond zijn nagenoeg geheel verdwenen. Goedgevonden werd op de statuten opnieuw de Kon'nklijke Goedkeuring aan te vragen. De bepaling, dat een afdeeling die geen Koninlclijke Goedkeuring heeft, geen stemrecht heeft, vervalt. Door het collectieve contract, waardoor de werklieden van alle afdeelingen zijn verze- kerd, komt te vervallen de verplichting. dat d'e afdeelingen verplicht zijn de te werk ge- stelde werklieden te verzekeren. De voorzitter laakte hiema de berichtge- ving van het officieele oorgaan, ,JTe Tele- graaf". Dagen lang las spr. berichten van corres ponds ten,, terwijl de districtsvoorzitters wei nig zonden. Van ,.De Telegraaf', die een belangriikc donateur is, was hier over een klacht ingeko- men. „De Telegraaf" gaat echfer ook niet vrij uit. Spr. was het bekend dat toegezonden berich ten pas twee dagen later werden geplaatst. Het Hoofdbestuur stelde voor te besluiten, dat de afgevaardigden direct de ijsberichten naar ,,De Telegraaf" zenden. Hiertoe werd besloten. De voorzitter drong er nog op aan de be richten telegrafisch aan „De Telegraaf" te doen toekomen. Haarlem verklaarde, dat dit district steeds het hooge belang van een juiste en vlugge b^r:cht<Teving had ingezien.. Spreker vroeg den voorziter eenige ma- len met dm Sportredacteur van „De Tele graaf" de berichtgeving te bespreken en zoo noodig opmerkingen aan de aid. over te bren- gen. Spr. uitte nog den wensch om tfer bekorting van de telegrammen een code in te stellen. De voorzitter zegde toe, af en toe „De Tele graaf" te zullen bezoeken. tevergeefs haar ziel verkocht! In de eenzaamheid, waarin de oorlog haar nu geiaien had, besefte zij dit. In den grond was zij een vrouw met eddmoedige en vrien- delijke opwellingen en zij leed bij de gedachte aan de bedorven, vernietigde levens, waarvoor zij verantwcordelijk was. Niet dat zij anders gehandeld zou hebben, wanneer zij een tweede maal voor dezelfde keus gesteld zou zijn. Het was niet haar be- doeling, de menschen te kwetsen, maar het primitieve moederinsiinct, de spil waarom haar leven draaide, maakte haar blind voor de verlangens van anderen, wanneer die ver- Iangens tegen die van haar zoon ingingen. Eerst u, in de bitterheid van haar nedter- laag, had zij een gevoel van wa'lging, als zij temxgdacht aan het nachtelijk gesprek met Garth Trent. Het was geen aangenaam werk geweest, het mes te zetten in een oude wonde. Ook dat had zij gedaan ter wille van Tim. Het vreeselijke ervan was, dat Garth al dat lijden voor niets had geleden, tevergeefs! Zij had gedacht, dat het bij de uitkomst alleen ging tussehen hem en haar zoon en, met al haar gedachten op dit eene punt ge- richt, had zij de mogelijkheid van een andere uitkomst over het hcofd gezien. Maar nu had zij dit totaal onverwachte gevolg moeten aanvaarden Sara zou nooiit trouwen! Eli- N.T. BOEK- EN HANDELS- DRUKKERIJ v/h. HERMS. COSTER EN ZOON, VOOR. g DAM C 9, ALKMAAR Men had destijds reeds een prachtige code, door wij ten den heer Visser samengesteld. Deze was aan alle afdeelingen gezonden, maar nooit gebruikt. Spr. drong er bij de af deelingen nog op aan voor berichtgevers ac- tieve personen aan te wijzen. Het Hoofdbestuur zegde no oe de rege- ling van de telegramkosten te lien bespre ken. Spoed is in deze alles. Op een vraag decide de voorzitter nog mede dat de berichten ook in „De Courant" worden opgenomen. Mr. v. d. Plaats gaf nog in overweging om elke afdeeling een nummer te geven, opdat de Sportredacteur weet in welke volgorde de berichten geplaatst moeten worden. Het pu- bliek moet zooveel mogelijk een goede ledd- draad krijgen. St. Pancras geloofde niet dat men er ooit zou komen. Spr. hechtte weinig waarde aan die berichtgeving. Spr.'s betoog ontlokte veel protest. Men betwistte hem, dat een ring- sloot, die bij Avenhorn betrouwbaar is, dit ook bij Ursem is. Spr.'s ervaring was echter, dat als het Noord-Holl. Kanaal bij Alkmaar btrouwbaar was, dit ook het geval was bij Akersloot. Haarlem betoogde, dat Pancras geheel vergat, dat de stedelingen slecht op de hoogte zijn met de toestand^n op het platteland. Het platteland had z. i. er het hoogste belang bij om door een juiste berichtgeving de stedelin gen met goed ijs naar het platteland te trek ken. Dit brengt financieele voordeelen aan het platteland'. De voorzitter oordeelde het denkbeeld vdn Mr. v. d. Plaats praktisch niet uitvoerbaar, doch spr. zegde daarvan overweging toe. Akersloot drong er op aan, bij den Kijks- waterstaat invlced uit te oefenen om bij een zekere dikte van het ijs dit niet door ijsbre- kers te laten vemielen. De voorzitter zeide, dat Ged1. Staten des tijds op een dergelijk verzoek reeds nul op het request hadden gekregen. Zelfs in Fries- land is een ontwerp, waarbij dit werd voor- geschreven, nimmer in de Provinciate Staten behandteld. De voorzitter deelde nog mede, dat binnen 14 dagen in plaats van den tot vice-voorzitter gekozen heer Stikkel een distrietsvoorzitter voor Alkmaar zal worden gekozen. De vergadering werd hierop gesloten. (Naschrifl van onzen verslaggever.) In zijn ijver, om de afgevaardigden tot een werkzaam afdeelingsleven aan te sporen, drong de voorzitter er in zijn openingswoord op aan, dat de aanwezigen aanteekeningen hidden van het verhanddde in de vergade ring, aangezien de pers niet meer als voor- heen „het Nieuws van den Dag", zulke uit- voerige verslagen opnam, dat deze voor de afgevaardigden konden dienen voor het uit- brengen van het jaarverslag. Verschillende afgevaardigden en leden van het Hoofdbestuur verklaarden ons, dat zij deze uitlating van den voorzitter betreurden, aangezien zij van meening waren, dat dit een ongewilde miskenning inihield van de uitvoe- rige verslagen die wij de laatste jaren van de vergadering van den IJsbond publiceerden, welke verslagen zij als afdeelingsverslagen hadden uitgebracht. Wij hadden dadieldjk begrepen, dat de voor zitter ditmaal met „de pers" het tegenwoor- dige officieele orgaan „De Telegraaf' be- doelde en willen toegeven, dat zijn opmer- king dan juister was. Toch hadden wij het beter gevonden, wanneer de voorzitter niet had gesproken van „de pers", maar van het officieele orgaan en dit te meer, waar hij la ter een speciaal woord' van welkom tot de persvertegenwoordigers richtte, er op wijzen- de, dat de vergadering, in tegenstelling met voor de afgevaardigden, voor hen een dag van voortdurend werken met zich bracht Wij kunnen van den voorzitter, die reeds jaren in Haarlem renteniert, niet vorderen, dat het hem bekend is, d'at wij reeds vele ja ren van de vergadering verslagen publicee- ren, die door tal van afgevaardigden voor het samenstellen van hun verslag aan de afdeelin gen worden aangevraagd en verschillende malen hebben gediend voor het samenstellen van het door „het Nieuws van den Dag" ge- publiceerde. Toch hadden wij wel gaame gezien, dat sabeth moest erkennen, dat al haar pogingen schipbreuk hadden geleden. En het ergste van alles, waarvoor al wat eerlijk en onrecht in' haar was, vol schaamte en walging terugdeinsde het ergste van alles was nog, dat zij aan Garth Trent de gelofte van stilzwijgen over het verleden had opgelegd, een gelofte, die hij van haar ver- geefs gevraagd had. HOOFDSTUK XXXI. De smeltoven. Toen Sara plaats nam in der? trein naar Monfcshaven, had zij dat eigenaardige ge voel, dat zoowel de ontdekkingsreiziger als het kostsch'ojolmeisje kennen, de gewaarwor- ding van de oude, bekende plekjes weer te zien, die ze zoo lang hebben moeten missen. Zij kon nauwelijiks gelooven, dat er slechts een jaar verloopen was sedert zij Monksihaven had verlaten. Er was zooveel gebeurd er hadden zooveel veranderingen "plaats gehad. Andrey was nu mevrouw Herrick geworden; Tim had zijn officiersaanstelling gekregen; en Molly, de zorgelooze vlinder van vroeger, was nu een nijvere bij zij was lid van het Rcode Kruis en werkte dagelijks in het hos pitaal van Oklliampton. Sara kon zich die 'de afgevaardigden, die zich hebben gestootos aan de bovenvermtlde uitdrukking van den voorzitter, hem op zijn minder gelukkige woordenkeus hadden gewezon. Nu was onze eenige troost en die van onze collega's, te kunnen constateeren, dat geen enkele afgevaardigde zijn wenk opvolgde en te ervaren, dat de afgevaardigden, die beter op dt hoogte waren dan hun voorzitter, zich er, eveinals vorige jaren, toe bepaalden onze verslagen aan te vragen. Ook ons orgaan heeft voor twee jaar te Hoorn daadwerkelijk bewezen, d'at het werk van den IJsbond Hollands Noorderkwartier zijn voile sympathie heeft. Wij achten het echter wel gewenscht, dat de voorzitter, om niet ten koste van anderen verkeerd begrepen te worden, in de toekomst de juiste woorden kiest. EEN NIEUWE MAATSCHAPPIJ. Over het onderwerp „Een nieuwe maait- schappdj" sprak gisteravend op uitnoodiging van „Patrimonium" prof. Diepenhorst. De Gereformeerde kerk aan de Oudtgracht, waar de bijeenkomst plaats vond, was zeer goed bezet. Gezoogen werd psalm 68 10 ^Gdoofd zij God met diepst ontzag" enz. De Ijeer G. H. Hoytink las uit den bijbd Openbaringen 21 1 tot 8 en ging daarna voor in het gebed, om vervolgens de aanwe zigen welkom te heeten, wijzende op het be- ginsel van „Patrimcnium": Gods woord is de eenige en waarachtige grondslag van hfit leven. Spr. heette prof. Diepenhorst welkom en gaf dezen direct het woord. Prof. Diepenhorst begon met er op te wij zen, dat er een sterk onrustgevoel world in de hedendaagsche cultuur. „De ondergang van het Avondland" van den Duitschen schrij ver Oswald Spengler, heeft in deze dagen als geen ander boek zoo de aandacht getrokken. Het profeieert den ondergang van de Wester- sche cultuur. Misschien houdf ze 't nog een wijle staande, maar zcoals tensiotte de dui- zendjarige eik van welken geen nieuwe scheu- ten uitgaan, bezwijkt, zoo zal ook zeker het einde der hedendaagsche cultuur komen. Veel is er dat in het maatschappelijk stof- felijk gebeuren weerzin wekt. Er is veel, dat niet in overeenstemming kan zijn met God's gebod. Daarom wordt naar een ander systeem omgezien en het socialisme verkondigt een van deze nieuwe systemenhet socialisme, dat geen particulier bezit meer kent, doch slechts gemeenschappelijken eiigendom. Velen in onze gelederen, aldus spr., mee- nen, dat het socialisme hen ver voor is, en dat het Christendom te kort schiet. In het samentrekken van de aandacht op een nieuw maatschappelijk s'elsel schuilt ge- vaar, betoogde spr. Het socialisme moet dit doen, doch de belijders van het Christendom kunnen en megen het niet doen. De geestelijke vader van het socialisme, Marx, heeft gezegd: Het is niet het b:wust- zijn der mensch, dat het maatschappelijk zijn beperkt, maar het is juist omgekeerd, het maatschappelijk zijn dat het bewustzijn be perkt. Spr. lichtte toe, hoe Karl Marx tot deze definitie, de definit'ie van het histoiischen ma- terialisme gekomen is. Is eenmaal het socialisme verwezeRlijkt, be toogde spr., dan vlucht naar het woord van dr. Gorter, de Gcdsdienst met gefcegen hcofd als een laffe schim van de aard'e weg. De meest heilige verschijr.selen worden op deze manier door de socialisten verklaara, aldus spr., die Bebel citoerde, waar deze het „en toen schiep God dm mensch" onikeerde tot „en toen schiep de mensch God". Spr. gaf meerdere voorbeelden van mate- rialistische bijbelverklaring, om daarna op te merken, dat het socialisme plaatst: stelsel tegenover stelsel, nieuwe maatschappij tegen over oude maatschappij. Met het ineenstorten verklaart het socialisme alles en alles. In de nieuwe socialistische maatschappij zal stoor- looze harmonic worden gebcren. Bebel heeft in schitterend colcriet in een boek den nieuwen heilstaat afgeschilderd. Hier op aarde zal het nieuwe Jeruzalem, de nieuwe maatschappij worden gesticht. De socialistische staat is een rij'k, waarin men geen leed zal doen, duizenden schoone ta- lenten zullen tot ontwikkeling komen, gestor- ven zijn zal beteekenen niet anders te zijn en ieder aansporen in de nieuwe maatscliappij behooriijk zonder misdaad te leven. Wij aanvaarden niet het historisch maferl- alisme, aldus spr. Wij houden vast aan den aanhef van den Heiligen Schrift: In den be- ginne schiep God hemel en aarde. Zeker is er evolutie, zeide spr., maar wij teekenen protest aan tegen de socialistische beweging, dat er onveranderlijke waarheden bestaan. Wij verwerpen het historisch materialisme en gelooven niet, dat het eenige noodige een nieuw stelsel is. Spr. stelde hierop voor te pauzeeren en te zingen psalm 75 1 en 4. mietamorfose nauwelijks voorstellen De naarste tijding was geweest, dat majoot Durward gesmeuveld was, hij was gedood, terwijl hij dapper zijn manschappen aanvoer- de, in het begin van het jaar. Elisabeth had toen aan Sara geschreven een buitenge- wpon dapperen eenvoudigen brief, waaruit bleek, dat zij haar verlies met een kracht drotag, die Sara, als zij eraan dacht, hoe Eli sabeth haar man aanbad en welk een vreem- den afkeer zij altijd had gehad van het be- roep van oficier, niet voor mogelijk had ge- houden. Er was iets heldhaftigs in haar rus- tig aannemen van haar beproeving. Het was Elisabeth op haar 'best gewond en gebro- ken, maar bijna heldhaftig in haar dulden, nu de slag eenmaal gevallen was. En Sara bad, dat niet nog meer offers van haar gevraagd zouden worden bad, dat Tim beheuden zou blijven. Zij zeif betreurde Geoffrey Durward zooais goede kameraden elkander betreuren. Zij wist, dat zijn dood een groote leegte zou laten in de groep nren- schen, die zij tot haar vrieaden rekende. Het was een mooi jaar geweest dat jaar in Frankrij'k mooi in al de blijken van zelf- opoffering, mooi in al zijn tragtvi, wonder- lij'k in de openbaring beide van <k ru^heid en de oneindige fijnheid der mensrivheid. Weini- gen zouden zulk een tijd hebben meegemaafct en onveranderd zijn gebleven, zeker met een zoo fijngevoelig en ontvankelijk gemoref als Sara. (Wordt vervolgd-J g== 1

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1924 | | pagina 5