Alkmaarsche Courant
De Kluizenaar van Far-End,
FEUILLETON.
Donderdag 27 November
ProYingiaal Niewws
Vereeniging tot ontwikkeling
van den landbouw in Hollands
Noorderkwartier.
Fo. 281 1924
Hondsrd Zes en Twinligste Jaargang.
RAPPORT OVER DE KOSTEN EN
BATEN VAN DE DROOGMAKING DER
ZUIDERZEE.
(Vervolg.)
De heer Ir. S. S m e a i n g, Rijiksland-
bouwconsulent te Schagen, deed hierna me-
dedeeling over het rapport van de commissie-
Lovink inzake de kosten en baten van de
droogmaking der Zuiderzee. Spr. zeide, dat
aan-leiding tot het ontsaan van deze com
missie is geweest het verzoek van den heer
Teensira in de Tweede Kainer aan den minis
ter van waterstaat, een hernieuwd onderzoek
te willen doen instellen naar de kosten en
baten van de droogmaking der Zuiderzee.
De minister heeft .n September 1921 de
toezegging hiertoe gedaan.
In Augustus 1922 is onder voorzitterschap
van den heer Dr. Lovink, een commissie inge
steld, waarin ook de landbouw vertegenwoor-
digd was, met opdracht de baten te bestu-
deeren.
Twee jaar later is deze conunissei met haar
rapport gekomen, (verkrijgbaar bij gebr. van
Cleef te 's-Gravenhage vo-or 2.50) waarvan
de meesten van U misschien reeds een tort
overzichit hebben gelezen in de dagbladen.
Het inhoudsoverzicht zal ik U dan ook niet
voorlezen, allene enkele punten noemen om
Uwe aandacht op te vestigen en Uwe belang-
stelling voor te vragen
De commissie zal ongetwijfeld hen teleur-
gesteld hebben, die meenden te mogen aanne-
men, dat de voordeelen .der droogmaking in
een bepaald bedrag zouden kunnen worden
uitgedrukt.
Voor de kosten mag dit binnen zekere gren-
zen mogelijk zijn, een eenvoudige rekensom
van zooveel kost het en zooveel brengt het
op, is hier geenszins mogeiijk.'
Naast de directe voordeelen, die moeilijk te
ramen zijn, staan de indirecte baten, waaro-m-
trent geen schatting te geven is.
Van dien" kant bezien, heeft de commissie-
Lovinfc haar taak dan ook niet kunnen opvat-
ten, en zal haar arbeid voor al diegenen dan
ook een grcote teleurstelling zijn.
1Onder directe baten hebben wij in
hoofdzaak te verstaanDe droog te maken
landerijen, de zoetwatervoorziening van
Friesland en Noord-HoUand en dijkenonder-
hcud.
Getracht is aan de hand van cijfers een
indruk te geven van de beteekenis van elk
dezer onderdeelen.
2. Indirecte baten.
Hiercnder is te verstaan de algemeen eco-
nomische invloed welke uit zal gaan -van de
afsluiting en droogmaking der Zuiderzee.
Deze baten zijn, in algemeenen zin bespro-
ken, om inzicht te geven, welke de gevolgen
van het plan zullen zijn.
Daarnaast meest volgens de van den mi
nister ontvangen cpdracht in het bijzonder
aandacht worden gewijd aan de wiize van
verkaveling der aan te win n en gronden.
In een afzonderlijk hcofdstuk is dan ook
de verkaveling besproken, waarbij niet de
meest ideale verdceting van de polders is aan-
geeven, doch die verkaveling als de meest ge-
wenschte is voorges.'eld, welke een zoo gun-
sti-g mogelijke verhouding aangaf van de kos
ten en de te verwachten baten."
Aan de wijze, waarop de gronden in cul-
tuur zullen moeten worden gebracht, is ver
der de noodige aandacht geschonken, aange
zien dit onderdeel tot heclen te veel buiten
beschouwing is gebieven.
Men heeft te veel gedacht aan de culltuur-
resultaten van rijpe, ingedijkte, kwelders,
waarmee een zeebodem echter in verschillen-
de opzichten verschilt.
Polders als Anna Paulowna en Waard en
Greet hebben echter tal van ervaringen gege-
ven, waarvan bij het in cultuur trengen der
Zuiderzeegronden partii te trekken is,
Een overzicht van de cuUuurresultaten in
de eerste jaren van het bes'-aan van deze pol
ders isneergelegd in twee bijlagen van het
rapport, terwijl verder in een afzonderlijk
hoofdstuk is neergelegd hoe de commissie
voorstelt, dat de Zuiderzeegronden in cultuur
moeten worden gebracht.
Aangezien zich bij de bestudeering van dit
onderdeel verschillende vragen voordeden,
waaromtrent nader onderzoek, mits tijdig, ge-
wenscht is. ste.lt de commissi? voor zoo spoe-
dig mogelijk, nadat de besldssing gevallen
zal zijn in snel tempo door te gaan met deze
werken, een proefpoldertie te latten maken.
Een terrein van pl.m. 40 IT. A. bij Andijk zou
hiervoor, naar oordeel van de commissie, een
groote geschiktheid hebben.
Het probleem is vooralhoe de gronden te
door Margaret Pedler.
Geautoriseerde vertaling van W. E. Pont.
94)
„Ja, vol'komen opzettelijkHet klonlk als
de kreet van een gekweld dier, dat getergd is
tot het uiterste. „Wanneer ik kon gaan met
een onbevlekten naam zooals andere man-
nien groote God, manDenk je, dat ik dat
niet uitgedacht hej dat ik in deze ver-
vloekte geschiedenis mijn hoofd nieb heb ge-
stooten egen elken seenen muur?"
Miles zweeg. Er was zooveel waars in het-
geen Garth zeide en tegeilijk zag hij in zijn
bitterheid de dingen gedeeltelijk zoo scheef,
dat Miles geen antwoord kon vinden.
Na een oogenblik begon Garth weer, in
afgebroken woorden, die hij met moeiiite uit-
stootte:
„En denk eens aen mijn belofte aan Elisa
beth. Die bindt mij, wanneer ik herkend ziou
worden en mijn indentiteit vastgesteld. Dan
zou ik mijn mond moeten houden en alles weer
<^>nieuw moeten doormakenEr is ten-
slotte een grens aan wat een man verduren
ItanT
onWaferen, dm ««i zoo spoe<% mdgdljke
ontzilting te krijgen.
Zijn open greppeis (om de 10 of meer Me
ter) noodzakelijk, of kan een minder kosibare
en (voor machinale grondbewerking) minder
hinderlijke vorm van drainage worden gevon-
den.
Kan deze vraag zoodanig worden opgelost,
dat de diepe greppeis kunnen worden gemist,
dan zal dit een enorme besparing geven, zoo-
dat alleen uit dit oogpunt een proefterrein
reeds van buitfenigewone beteekenis moet wor
den geacht.
Hiernaast wachten nog tal van andere vra
gen op beantwoording, waaromtrent hier
echter niet nader kan worden ingegaan.
Een andere vraag waarvoor de commissie
zich gesteld zag was dezeWelke is de gelds-
waarde van de droog te maken gronden.
De commissie heeft gemeend een maatstaf
te moeten zoeken in het verloop van de huur-
en koopprijzen over de laatste honderd jaar
(en meer.)
Het rapport bevat tal van gegevens betref-
fende huur- en koopprijzen, grafisch vcr-
werkt, waarui'ii een algemeene lijn gecon -
eerd is kunnen worden over den loop d
prijzen, waarvan de commissie gemeend h:.
gebruik te kunnen maken voor een globa"
waardebepa'ling van de Zuiderzeegronden.
Uit den aard der zaak is verder een afzon-
derlijke bespreking gewijd aan de voordeelen
van de zoetwatervoorziening van Noord-
Hclland en Friesland
Tot slot zij hier nog de aandacht gevestigd
op het hoofdstuk, waarin de groote beteekenis
van deze plannen wordt aangetoond voor den
Nederlandschen landbouw, in het algemeen.
De steeds doorgaande intensiveering en
versnippering van den grond v/ordt aan de
hand van statistische gegevens duidelijk ge-
maakt.
Een tevensde steeds grooter wordende af-
hankelijikheid van het buitenland die het
wenschelijk maakt een tegenwicht te stellen,
waarvoor de pl.m. 200.000 H.A. meeren-
deels uit zeer goede kleigrond bestaande
Zuiderzeebodem, van buitengewone beteekenis
moet worden geacht.
De Nederlander is bedachtzaam. Hij heeft
dit betoond door de Zuiderzeezaak geduren-
de ongeveer 3/4 eeuw van alle kanten te be-
kijken, steeds het Voor en tegen overwegende.
Doch de Nederlander beroept zich even-
eens gaarne op zijn doorzettingsvermogen.
Laat dit thans getoond worden. Het gaat
hier niet alleen om de belangen van een paar
provincial, evenmin alleen om dat van den
Nederlandschen landbouw, doch om dat van
het Nederlandsche volk in al zijn geledingen.
Applaus.)
De heer Blauboer vroeg, of het juist
was, dat er een pro-efveld zal worden aange-
legd onder Wieringen.
De heer S m e d i n g zeide, dat de commis
sie enkele terreinen in en onder de Wieringer-
meer onderzocht had op hun geschiktheid
voor proefterrein. Voor het in cultuur bren-
gen van de Wieringermeer is het gewenscht,
zoo spoedjg mogelijk onderzoekingen te doen.
Maar, wil dit waarde hebben, dan moeien de
gronden van het proefpoldertje zoo veel mo
gelijk vergelijkbaar zijn met de in de Wierin
germeer voorkomende soorten van grond. De
commissie heeft verschillende terreinen onder
zocht en is van meening, dat het terrein bij
Andijk de grootste geschiktheid heeft.
Prof. V i s s e r wekte op, het verslag van
de commissie, waarvoor de leden zooveel werk
hadden gedaan te lezen. Zeer veel zaken zijn
er in verwerkt en er zijn gegevens in verza-
meld voor alle landbouwers van economisch
belang; gegevens van pacht- en koop, prij
zen van meer dan 200 jaar achtereen. Er vait
veel in het rapport te lezen en als men eraan
begint, dan zal men dii zeker met plezier
dioen, alleen al op grond van het verslag van
den heer Smeding over den Anna Paulcwna-
polder en de Waard en Groetpbld"r.
De V o o r z i 11 e r ondersteunde dit en
decide mede, dat in Januari of Februari a.s.
voordrachten zullen worden gehouden van de
Vereeniging van Oudleerlingen da" Rijks-
land'bcuwwinterschifflol te Schagen, waarin
behandeld zal worden„lFaarom nu droog
making en hoe de gronden in cultuur te bren-
gen''. Deze lezingen zijn ook ioeganeklijik
voor de leden van Hoffl. Noorderkwartia".
Spr. decide nog mede, dat de commissie, be-
ncemd voor het Ijselmeer, haar werkzaam-
heden heeft hervat.
De heer V e 1 d e r s, leeraar aan de R. L.
W. S. te Schagen, rapporteerde over de werk-
zaamheden van het Veevoeder-bureauSpr.
decide mede, dat reeds was gebleken, dat het
onderzoek den reeeten handel ten goede kornt.
Veel veevoeder wordt verkccht tegen geredu-
ceerde prijzen, waarbij de veehouder niet ge-
baat is. Het Bureau beschikt helaas niet over
een fonds om het veevoeder-onderzoek te be-
kostigen, De steun van den Raad van Male-
rijen in N.-Holland werd echter verkregen en
deze Bond verschaft veel gegevens. Het Be-
stuur gevoelt het1 als een noodzaak, de gege
vens in de landbouwbladen te verspreiden en
roept de veehouders op, hun vragen in te
zenden. Een onderzoek naar het inkuiten van
groenvoer was ingesteld. Het onderzoek
mcest echter over meer jaren verdeeld wor-
Toen na een pauze: „Wanneer ik kon
gaan en zeker kon zijn niet terug te kee-
ren" zijn toon was grimmig „dan zou
ik morgen gaan, bij het Vreemddingefilegi-
oen, in elk geval. Maar soms heeft een
mensch zelfs niet het recht zichzelf uit de
wereld te helpen."
„Wat bedoel je nu eigenlijk?"
„Ik zou denken, dat het duidedjk genoeg
isBegrijp je niet, wat het voor Sara zou be-
teekenen, waneer dat gebeurde? Zij
zou nooit gelooven naderhand dat ik
zoo zwart ben alse ik afgeschilderd word en
dan zou ik haar een ondragelijiken last van
zelfverwijt bezorgen. Neen, het: leger is een
gesloten deur voor mijVerduiveld, Her-
rich!" viel hij uit met de plotselinge hef-
tigheid van iemand, die meer getergd is dan
hij verdragen kan. „Begrijp je het niet? Ik
had nooit in haar leven moeten komen. Ik
heh alles voor haar in de war- geschopt. Het
minste, wat ik kan doen is, weer uit haar le-
vente verdwijnen zoo, dat zij mijn weggaan
nooit betreuren zalIk ben ondergegaan
en iemand die endergegaan is, doet beter in
deze wereld te blijven."
Beide mannen zwegen Trent met het
doffe, peinzende stilzwijgen van een gevange-
ne, die vergeefs tegen de ijzeren staven die
hem weerhouden, heefti gebeukt en die ten
3en. Een 'door spr, mrgWezea vragetmjsit
werd aan verschillende veehouders ingezon-
den. Applaus!
Dr. Scheij vroeg, of de commissie ook
aandacht bleef sehenken aan de kwes'ie van
het drinkwater voor het vee.
De heer J ii d e 11 wensdite te wijzen op
het nadeel van de overbelasting an den vee-
teeltconsulent, waardoor men vvcinig van
diens diensten kan profiieeren.
De heer R. Kaan vond het gewenscht,
dat ook een onderzoek werd ingesteld naar het
inkuilen van suikerbieten.
De heer Velders antwoordde, dat de
commissie overtuigd is, dat een onderzoek
naar het water van great belang is. Spr.
zegde tee, dat dit het a s. jaar meer belang-
stelling zal ondervinden. Ook over het inkui
len van suiker- en voederbieten zal een on
derzoek worden ingesteld. Aan den voorzit-
ter liet spr. over, den heer JiideM te beani-
woorden.
De Vcorzitter betreurde het even-
eens, dat a. rcgeering de censulenten aan de
praktiik onttrekt. Van den heer Swierstra, die
Noord-Hclland en Utrecht onder zich heeft
als veeteelt-consulent ,kan niet gevergd wor
den, dat hij zich nog met de practici bemoeit.
Spr. zeide, dat reeds alle mogelijke moite ge
daan was, om in dezen verbetering te bren-
gen.
Prof. V i s s e r zeide, dat over het inkuilen
van suiker- en voederbieten reeds een uitvoe-
rig rapport bestaat van den veeteelt-consu
lent in Zee!and, uitgebracht aan de Zeeuw-
sche Maatschappij.
De heer Velders antwoordde, dat dit de
commissie bekend was. De conclusies voor
Zeeland zijn voor een deel niet gebeel in
cvereemstemming met hetgeen in Noord-
Holland gebeurt. Het bestaande boekje maakt
dus het werk in deze streek niet overbedig.
De heer Kaaskooper stelde voor, het
rapport in druk uit te geven.
De Voorzitter zou het Landbouwbted
verzoeken, het rapport op te nemen.
De heer C. Nobel rapporteerde namens
de werktuigencommissie. Voor het gebruik
van de tractor krijgen de landbouwers vrij-
wel, wat de commissie wehschte. De loondor-
schers zijn blijkbaar r.iet zoo tevreden, omdat
Ged. Staten een oudersdheid hebben gemaakt
tusschen landbouweis en loondorschers. De
commissie wil nu echter het resultant maar
afwachten. Spr. bracht hulde aan prof. Vis-
ser, die de zaak met de tractors aan de orde
had gesteld. Nog decide hij mede, dat op de
tentoonsteliing te Hoorn geen vergelijkingen
met hooi'bergingswerktuigen zijn gehouden.
De commissie wil die prceven nu het a s. jaar
met medewerking van de proefzuiwlboerderij
te Hoorn, daar ter plaatse houden. De afd.
Medemblik en Omstreken van de H. M. v. L.
had prceven gaiomen met greppelploegen.
De commissie had deze proeven bijgewoond
en gebleken was, dat de greppelploeg van
Krane te Purmerend heel goede rcsultaten
geeft.
De heer Visser te Bloemendaa! wees crop,
dat de kwestie van de tractors van den Prov.
Wetgever was overgegaan naar den Rijkswet-
gever. Het volgend jaar zal er wel een nieu-
v/e regeling komen met tal van wijzigiragen
op hetgeen de provincie voorstelt.
De heer P. Best deelde mede, dat de
proeven met de hooiwerktuigen op de Land-
bouwtentoonstelling te Hoorn pas ter sprake
zijn gekomen in de vergadering van Vrijdag
"voor den Dinsdag, waarop de tentoonsteliing
zou worden geopend. Dat deze prceven niel
konden worden gehouden, lag dan ook niet
aan het Bestuur van de tentoonsteliing.
Prof. Visser bracht dank aan de werk
tuigencommissie. Spr. deelde mede, dat in
het nieuwe reglement geen onderscbeid tus
schen de loondorschers en de boeren als eige-
naars van een dorschmachine wordt gemaakt.
Spr. was gealarmeerd geworden door een
bericht in de Courant, dat de wegbelastings-
wetongewijzigd door de regearing ingediend
zal worden.
Voor den landbouw is dit van veel gewicht.
Spr. heeft het ontwerp, maar als het waar is,
dat het ongewijzigd wordt ingediend, dan is
het zaak, met alle macht op te komen voor
de motor-tractor, want die wordt slecht be
handeld. Ze zijn wel welwillend gestemd,
maar het resultaat is drcevig. Voor een auto
van 2000 K.G., mits op luchtbanden, wordt
een wegbelasting van 120 voorgesteld; voor
ieder aanhangrijtuig van 100 K.G. 30; iede-
re 100 K.G. meer 3; een dorsch- en een pers-
machine zal dus 90 belasting op moeten
brengen, maar wij hebben geen landbouw-
werktuigen op gummibanden en op ijzeren
banden is de belasting 100 pCt. meer. Het
resultaat is dus, dat voor een motor-tractor
met een lastwagen een 400 belasting be-
taald zal moeten worden en dit voor werk-
tuigen, die hun werk niet hebben op de
wegen die deze aBeen maar moeten passee-
ren, om van de eene piaats naar de andere te
komen. Spr. deed 'een bercep op Holl. Noor
derkwartier, om zoo gauw mogelijk daarte-
gen een krachtig protest te laten hooren, aan
gezien men anders een onrechrvaardige bel
lasting krijgt en wel vooral d'aarom, omdat
de belasting alleen zal gel den voor het onder-
houd van de primaire wegen, dus niet voor de
slotte moet erkennen, dat hij ze nooit zail kun
nen verbreken, terwijl Herrick trachtte zijn
beschouwing met die van den man naast hem
te vereenigen.
„Nee". Garh sprak met een beslisilheid, die
alle verder redeneeren buitensloot, „ik ben
drie en twintig jaar begnaven gCAyeest en mijn
upstanding is niet bepaald een succes ge
weest. Er is geen piaats voor, mij in de we
reld, tenzij dat een ander den prijs betaalit.
Het is beter voor ieder, die erbij betrokkea is,
dat ik begraven blijf."
HOOFDSTUK XXXIIL
Over de bergen.
„Hij heefa het niet gedaan
Plotseling hoorde Sara zichzelf deze war
den hardop zeggen in de duisternis en de
eenzaamheid van den nacht.
Sedert haar ontmoeting met Garth op weg
naar het hospiaal was ieder uur een uur van
tweestrijd geweest. Dat korte onderhoud vol
spanning had haar tot in de diepste diepte
van haar v.ezen gesclioat ,zcodat zij's nachls
niet kon slapen en met de oogen wijd open
in de duisternis had Iiggen staren, worstelend
gen den invloed, die het gesprek op haar had
gehad.
^geh, waair b'oer eTgehlijk woont. Gelach
De heer C. Nobel verktaarde, dat de
werktuigencommissie de zaak in overweging
zal nemen en de noodige spoed zal be-
trachten.
Prof. Visser laakte het nog, dat men
juist lid van het wegencongres moet zijn, om
kennis van het wetsontwerp te krijgen.
Op een vraag van den heer Breebaart ant
woordde spr. nog, dat diorschmachines, ge-
irckken door paarden, buiten deze wet val-
len.
Het woord was hierop aan den heer K. A.
Kaan, als rapporteur van de Ploegcommis-
sie. De aanmelding van nieuwe Candida ten
was onvoldoende geweest. Slechts aan twee
personen ton het diploma worden uitgereikt.
Voor de beoordeeling in 1924 en 1926 hadden
zich maar 3 personen aangemel'd. De com
missie deed een beroep op de werkgevens om
bij het tewerkstellen de voorkeur te geven
aan gediplomeerde werkkrachten.
Dr. S c h - ij rapporteerde over de melk-
examens. Tengevolge van het hcerschend
mend- en klauwzeer waren dit jaar geen
examens gehouden. Hett nieuwe plan, voor
gesteld door Holl. Noorderkwartier, valt wel
in goede aarde, zoodat dan ook daarmee
wordt voortgegaan. Het bestuur heeft net
plan, dezen winter die zaak verder voor te
bereiden, zodat in 1925 de eersie opleidings-
cursus gehouden kan worden voor voormel-
kers. Dat zijn de onderwijstoachtendie in de
verschillende deelen van de provincie ge
br uikt mceten worden om de plaaiselijke melk-
cursussen te houden, die pas in 1926 kunnen
beginnen. In Friesland wordt voor deze cur-
sussen reeds een bijdrage verleend, gelijk aan
het tekort Het Rijk stelde voor N.-Holland
eveneens een subsidie in het vooruitzicht, wat
spr. zeer bemcedigend vond. Op zijn voorstel
werd het Bestuur gemachtigd te doen, het
geen noodig was.
De heer H e 1 d e r vroeg of het wel noo
dig was, dat de boeren door de vleeschkeu-
ringswet, hun beesten nog langer naar het
abattoir brengen. Spr. wees op een geval,
waarbij tie Wormerveer een beest werd afge-
keurd. Bij de herkeuring te Alkmaar werd
het na bacteriologisch onderzoek goedge-
keurd. Wormerveer haalde Haarlem erbij, <Jie
het op het gezicht afkeurde, spr. verzocht den
burgem. van Wormerveer rapporten. De heer
Voorthuyzen rapporteerde, waarom hij goed-
keurde, doch de beide afkeurenden Men nog
steeds op zich wachten en in afwachting hangt
het beest maar in de tod cel. De veehouders
zijn de dupe van dit ambtenarengedoe. (Ap
plaus en gelach!)
De heer Visser (Bloemendaa!) vroeg of
het niet gewenscht was, een onderzoek in te
stellen naar het zuinig gebruik van machi
nes.
De heer C. Nobel zeide, dat daarover in
Friesland reeds een brochure was versohenen.
Een verspreiding van zoo'n brochure vend
spr. ook in Noord-Holland wel gewenscht.
De heer Kaaskooper raadde den heer
Hdder aan, den eigenaar van het bespoken
beest te adviseeren, de klacht ter kennisse te
brengen van de commissie in het Centrum,
waar hij woont.
De V o o r z i 11 e r bracht in zijn stuitings-
woord in de eerste piaats dank aan de af-
tredende bestuursleden E. Koster, E. Dz.
Govers en Rezelman voor hetgeen zij gedu-
rende drie jaar voor Hofll. Noorderkwartier
hadden gedaan.
Ook bracht spr. dank aan de pers, waarna
hij de vergadering sloot met den wensoh, dat
de vergadei-ing in het belang was geweest
van den Nederlandschen landbouw.
UIT URSEM.
De raad vergaderde Woensdagmiddag ten
2 ure.
De notulen werden ongewijzigd vastge
steld.
Ingekomen van Ged. Staten goedkeuring
van de gemeentebegriooting van 1924.
Een schrijven d.d. 7 October van dijkgraaf
en Hoogheemraden van de Mijzen, inhouden-
de wijziging van de huur op den polder wel
ke beoogt zwanen en eenden in den polder
te weren.
Voorts een kennisgeving van het Hoog-
heemraadschap Hollands Noorderkwartier
houdende bericht dat een peroeel dijk voor de
belastbare waarde opnieuw is getaxeerd.
Van het adverientiebureau Boudewijns te
Alkmaar een aanbieding om het raadsver-
slag voor 10 per zitting te maken.
Deze stukken werden voor kennisgeving
aangemoanen.
29 October was van Ged. Staten de goed
keuring ingekomen op de suppletoire begroo-
ting in ontvangst en uitlgaaf 400.— bedra-
gende.
Verder een circulaire van den minister van
arbeid waaruit blijkt dat de reglementen van
den R. K- Bauwvakarbei dersbon d zijn gced-
gekeurd.
Van het hoofd van de school bericht, dat
zich voor het herhalingsonderwijs 17 leerTin-
gen hadden aangegeven.
Van de firma Daan en Go. een circulaire
waarin de radicaal doodende straal voor de
malariabestrijding werd aanbevolen.
Uit de besprekingen bleek wel, dat de
Veel was er eigenlijk niet gezegd. Het wa
ren de oogenblikken van stilzwijgen geweest,
frillend, vol ahrtstocht, vol van al wat niet
.gezegd kon worden, die meer waren geweest
dan zij verdragen kon en zij was eindelijk ge-
vlucht, zonder stil te staan, omdat zij had
gevoeld, dat haar zelfbeheersching zwakker
werd ieder oogenblik, dat zij en Garth teza-
men bleven omdat met hem naast zich,
de liefde, waartegen zij twaalf lange maan-
edn had gevochten weer in voile kracht was
opgelaaid en al haar pogingen, die te ondei-
drukken, vruchteloos waren.
Alleen de klank van zijn stem, de minste
aanraking van zijn hand, had de macht haar
van het hoofd i'ot de voeten te doen trillen, de
barrieres aan het wankelen te brengen, die
zijn eigen daad haar had gedwongen tusschen
hen op te werpen.
De herinnering aan dat eene voilmaakte
oogenblik, toen de oprechte eerlijkheid van
zijn gelaat ales, waarvan hij besohuldigd
werd, had gelogenstraft, bleef haar bij als
een flauwe straal van hoop, die haar niet! wil-
de verlaten en haar steeds droing en aanspoor-
de de harde feiten te bestrijden, die hijzelf
toch onvoorwaardelijk had bevestigd.
Sara's muurvaste gdoo? in wie zij liefhad
zoo icarakteristiek voor haar persoonlijk-
heid het eenete (jogeublik na Elisa-
raad, hoewel de regeerlng zich van dit ze-
genrijke werk terug trekt, wel voor de mala
riabestrijding gevoelt. R. D. S. werd gunstig
beoordeeld.
De voorzitter zegde een bespreking met
Schermerhom en Grootschermer toe om ge-
meenschappelijk ieis te doen. Willen de ande-
ren niet dan zullen B. en W. voor Ursem af
zonderlijk met voorstellen komen.
Van het B. A. was een schrijven ingeko
men waarin werd medegedeeld dat bij de
taxaties steeds de grootste eerlijkheid was be-
tracht, waarom overleg voor de taxatie van
de landen met andere corporaties werd afge-
wezen.
Voorts een schrijven d.d. 11 November
waarin bericht werd1, dat bes1oten was geen
aanbeveling voor leden van het B. A. op te
maken.
Het bleek dat de leden op hun ontslag-
aanvragen waren teruggekomen.
Wat de verhuring van de landerijen door
het B. A. betreft, bleef de heer Koopman een
verhuring bij afslag voorstaan.
De voorzitte r merkte op, dathet
slechts een verzoek kon zijn, aangezien het
B. A. vrijer was.
De stukken werden hierop voor kennisge
ving aangeaomen.
Op voorstel van B. en W. werd besloten de
huur van de woning van het schoolhoofd
volgens de personeele belasting op f 250 te
stellen. Dit omdat Ged. Staten met een huur
van 240 geen genoegen nemen.
De heer B u i s merkte op, dat het nieuwe
hoofd niet in de gunstige omstandigheden
van den heer Medemblik verkeert. Hij heeft
2800 en het vorig hoofd1 4050. Spr. zou
er diaarom voor zijn de huur lager te stellen.
De heer Koopman ondersteunde dit
voorstel. Spr. stelde voor de huur op 225
te stellen.
De heer V e 1 d b o e r vond de huur, in
verhouding tot die van den woningbouw, niet
hoog.
De heer R u it er gevoelde voor het voor
stel doch vond het noodig de huur van de
arbeiderswoningen, waarvoor van 1000 in-
komen 3.50 huur moet opbrengen, ook te
verlagen.
De heer Koopman was ook daar voor
te vinden-.
De heer B u i s gaf toe dat de huur in ver
houding tot het loon niet veel is. Men stond
hier tegenover een verdienstelijk schoolhoofd
men diende hem hier het leven aangenaam
te maken om hem aan te moedigen hier te
blijven. Spr. zou het ten zeerste bejammeren
wanneer de heer Ruiter naar een andere
piaats ging.
Spr. beschouwde zijn behoud als een zege-n
voor het onderwijs.
De heer Koopman steunde deze ziens-
wijze van den heer Buis.
Het voorstel van den heer Buis, om de
huur nog lager te stellen, werd met 4 tegen
3 stemmen verworpen.
Voor de heeren Ruiter, Buis en Schaap.
Het voorstel van den heer Koopman werd
aang-enomen met de stemmen van de wethou-
ders tegen.
De suppletoire begrooting 1924 en het
voorstel tot het doen van af- en overschrij-
vingen werden vastgesteld en goedgekeurd.
De wijzigingen waren van administratie-
ven aard.
Het suppletoire kohier van de Hondenbe-
lasting 1924 werd conform vastgesteld op
een bedrag van f 13.50.
Aan de orde was hierop de vaststelling
van de gemeentebegrooting 1925 en die van
het G. E. B.
De heer Buis bracht voor de commissie
rapport uit.
In het algemeen heeft de begrooting een
goeden indruk gemaakt. B. en W. hadden de
gepaste zuinigheid betracht. De commissie
was echter geschrokken dat de- H. O. van
f 6800 op f 13000 gebracht moest worden.
Spr. verzocht den voorzitter den raad, even-
als hij het hem deed, de oorzaak mede te
deelen:.
De voorzitter dhnkte de commissie
voor het hem gebrachte compliment.
Spr. deelde mede dat 1924 aanving met een
batig saldo van ruim 4000 en op de begroo
ting van 1925 wordt deze gemist. Voorts is
de uitkeering aan de bijzondere school .1200
meer dan het vorig jaar. Met eeni^e andere
boogere onderwijs-uitgaven wordt dit ruim
6000 meer. De verlaging van de opcenten
op het personeel en de vermogensbelasting
deed het batig saldo inslinken.
B. en W. willen overigens de lijst van de
Rijksinkomstenbelasting 19241925 afwach
ten alvorens met heffingsvoorstellen te
komen.
De heer Buis wees er nog op, dat ter
secretarie een post van 700 voor een amb-
tenaar was vervangen voor een post schrijf-
loonen van 100. Bovendien vangt de be
grooting aan met een nadeelig saldo van
1200.
B. en W. stelden voor echter het salaris
van den len ambtenaar van den burgerlijken
stand van 225 op 125 te brengen.
De heer Vel dboer deelde mede dat B.
en W. dit voorstellen omdat andere ge-
meenteo voor gelijke grootte minder betalen.
beth's onthu'lling gesehokt geweest, maar
bijna zonder dat zij het besefte was het lang-
zamerhand weer tot nieuw leven o-nwaakt, wel
bij tijden verzwakt dbor de massa van het
geen zich er tegen kantte, maar tech nog
levend1 en groeiend en sterker wordend in
haar, zooals een vruoht groeit en aan-
zwdt.
En na dat oogenblik in het ven, toen haar
oogen Garth's gelaat' hadden doorvorscht
het gelaat zonder masker was het geloof,
dat in haar sliep, bewust weder ontwaakt.
Gedurende de lange uren van den nacht
had zij ertegen gevochten, zich wijs makend
dat zij het alleen zoo zag in haar harietochfe-
lijke liefde voor den man zelf. Zij verlangde
te gelooven, dat hij onschuldig washet was
alleen haar liefde voor hem, die dezen ijde-
len twijfel a-an de besdiuldigingen, die tegen
hem ingebracht waren, had opgewekt; de
wensch was vader van de gedachte geweest.
Zoo redeneerde ze bij zichzelf. zich dwingend
te worslelen tegen datgene, dat zij zoo ver
langde aan te nemen.
En toen stond, spottend met al het leelijto,
waarvan hij beschuldigd was, haar eigen
persoonlijke e-rvaring van Garth's karakter
op en keek haar verwijierH aan.
(Wordt vervolgd).
