PUROi
Het 100-jailg testaan
van hel Noetd-Hsilaadseli Kanaal.
Huwe enSchraisHuifl
te 's-Gravenhage ingectiend; waarin op de
volgende gronden tot iuet-ontvankdijk-vei-
klaren, rmmers ontzeggimg van de vordcring,
Worn- geconcludeerd
Aangezien gedaagdc dc bij dlagvaarding
gestelde fciten bctreifonde indieiisttreding en
bevordering erkent, en hij hierbij in bet ge-
ding brengt de verbintems in's Rijks zee-
dienst van eischer d.d. 2 October 1922;
aangezien door gedaagde verspreidc ge-
schriften niet anders inbouden dan de sa-
menstelling van de corpsen en tal van andere
bijzonderhcden, waarender ook de soldijen,
die op bet oogenblik van de uitgifte van der-
gelijke geschaiften geldlig zijn;
aangezien de bevoegdheid van de Kroon
om bezoldigingen als van eischer te regelen,
in de Grondwet is vastgblegd en zulks mede-
brengt de bevoegdheid tot wijziging door die
Kroon en door harm vastgestelde bepalingen
naar gdang bet StaatsMang zulks naar
baar inzicht vereischt, en dit gezag zelfe van
deze bevcegdheid, en taak geen afetandi zou
mogen doen
aangezien in bovenbedoelde verbintenis in
Ts Rijkszeedienst Stolk heeft verkfaard zich
Use onderwerpen aan alle dienstvoorabriften
bchooren de bcirekkelijkc Koninldijike besiui-
fen en de ctrculaires voor de zeem'acht, ter
wijl deze circulaire voor de zeemacht no. 821
de met 1 Mei 1924 gewijzigde salarisverla-
ging bevat;
aangezien de regelen des reehts, beschreven
en cnbeschrcven, die organisatie van den
S ta at bevattende, waaronder mode begrepen
is bet statuut van pcreooen in dienst als
eischer, een deel vormon van bet publieke recht
endeze rechtregelcn wijziging ondergaan door
bet daartoe aangewezen gezag;
aangezien dat recht niet mag worden be-
schouwd als in toepassing tredende op grond
van eenige wfflBovereensttemnring, ncch als
aatwifi'end recht: ten aanzien van verhoudin-
gert, die zc wilsovereenstemming oorspronig
vimd'en, doch moot worden aanvaard als ob-
jectief, dwingend r.cht;
aangezien zoo ook de ambtenaar aan dat
recht onderwerpen is, fcrachtens het felt, dat
de individu vrijwillig of gedwengen de'stel-
!ir»g van ambtenaar innecmt;
aangezien het door eischer bedoeMe Kb
it ink! ijke besluit van 11 April 1924 no. 26 op
bet cogenblik der dagvaarding onderdeel van
!het objcctief recht uitmaakt, waarnaar het
statuut van eischer c.s. moet worden beoor-
deeld1;
aangezien een vtcrdering, opgebouweT l<n
den ged'achtengang als bestond did Kcnink-
lijk besluit niet, derha'live in elk geval niet
s'.agen kan
aangezien gedaagde niet meer of anders
ban erkennen dan uitdrulckelijk in deze con-
clusie is gesc'iied.
MET TOPPUNT VAN BRUTAL1TEIT.
Wij iiebben, zegt het libld, melding ge
maakt van een inbreak, verleden week ge-
pleegd in magazijn „Dc Vlijt" te Lisse, waar-
bij een bedrag van pl m. 900 aan contanten
werd gestolen. De cigenaar heeft 300 uitge-
loofd voor aanwjjzingen omtrent de inbre-
kcr(s), hetgeen hij bekend maaktc door aan-
plakking voor het winkelraam. In den nacht
van Donderdag op Vrijdag is thans deze me-
tledeeiing weggehaald. Men heeft zich toe-
gang tot het magazijn verse haft door inklim-
ining door een gebroken ruit
EEN WEfGERACHTIG GEMEENTE-
BESTUUR.
B. en W. van Hummelo cu Keppel ontvin-
gen de gemeentc-begrooting 1924 terug van
door i
K J. M. DRESCH.
1.
Koning Willeni I en Jan Blatiken.
Een der beiangrijkste en grootste kanalen.
van ons land, het Grcot Noord-Hollandsch
Kanaal, werd 13 December 1824 voor het
eerst door een zeeschip bevaren, zoodat we
Zaterdag 13 Decemberf a.s. het 100-jarig
bestaan van dezen waterweg Jherdenken.
lhans, bij dit herdenkingsfeest, is er voor
het Nedc-rlandsche volk en niet het minst
vcor onze hcofdstad, zoomede voor de aan
het kanaal liggende steden Purmerend, Alk-
maar en Den Helder en tusschengelegen
plaatsen, alle aanleiding om een terugblik te
slaan op de totstandkoming van dit kanaal
in 1824 en Nederlands groote mannen tc her-
denken, die in die periode dit grootsche werk
hebben voorbereid en helpen voltooien.
Het Noord-Hollandsch Kanaal, hetwelk
Amsterdam met Den Helder verbindt, werd
door den 19e eeuwsche schrijvers niet ten
onrechte genoemd: een „pronkstuk onzer
eeuw", „een der grootste waterbouwkundige
werken van onzen tijd."
Er behoorde ongetwijfeld veel moed toe,
om in een tijdvak, waarin het land in groo
te financieele moeilijkheden verkeerde, zoo'n
kolossaal, breed-opgezet werk ter hand te
nemen.
Maar Koning Willem 1 was er de man niet
naar om voor moeilijkheden uit den weg te
gaan. Alle krachten spande hij in oin de
stoffelijke bclangen zijner onderdanen te be-
vorderen. Handel, schcepvaart en Industrie
werden door hem op velerlei wijzen gesteund.
Hij bleef niet in zijn paleis, om vandaar uit
op papier het land te regeeren en aan zijn
volk alleen door de handen van staatsdiena-
ren te geven, wat het voor zijn welvaart noo-
dig had. Persoon'lijk bemoeide hij zich met de
meest ingrijpende maatregelen, welke's lands
belang eischten en die in lengte van jaren
ten goede zouden komen aan onze nijvere be-
volking.
Zelf trok hij er op uit om allerlei groote
werken, verband houdend met het verkeers-
wezen, in zijn vol'!en omvang, te bestudeeren
en de uitvoerbaarheid van onderscheidene
plannen door eigen aanschouwing te beoor
delen.
Nederland mag zich gelukki'g prijzen In
dn aanvang der 19e eeuw een vor=t aan het
hoofd van den Staat te hebben gehad. die
Ged. Staten met de uitnoodiging thans reke-
ning te houden met vrocger genomen bcslui-
ten. Dit betreft de kwestie van het veelbe-
sprbken arrestantenlokaal. De raad heeft bij
voortduring geweigerd op deze begrooting
een post te brengen voor rente en aflossing
van dit tegen zijn zim gestichte gebouw.
Gezicn het standpunt van de beide wethou-
ders is het wel zeker, dat ook dit college zal
weigeren op het verzoek van Ged. Staten in te
gaan,
VERDUISTERING.
Zaierdagmiddag hebben justitie en politie
een inval gedaan in het Vcrkooplokaal van
den makelaar S. te Haarlem, omdat bij de po
litic een klacht was ingekomen, dat in be-
doeld vcrkooplokaal verkochte goederen be-
langrijk meer hadden opgebracht dan daar-
voc>r was afgedragen. De geheele administra-
tie is in beslag genomen en overgebracht naar
het parket in de Jansstraat. De makelaar S
en de zaalchef D. werden in verhoor geno
men door den recMer-commissarisnadat zij
een gedeeltelijke bekentenis hadden afgelegd,
zijn zij op vrije voeten gesteld.
WREEDE DAAD VAN INBREKERS.
Op St Nicolaasavond of in den nacht
daarop volgende hebben inbrekers zich toe-
gang verschaft tot het schoenenrnagazijii van
dc firma Veerman Co., Beursstraat te Am
sterdam
De daders opereerden aan de zijde van de
Warmoesstraat, sloten de deur opon en baan-
den zich van hier toegang tot de derde etage.
Een waakhond, die zich in het magazijn
bevond, werd gewurgd en daaran opgehan-
gen. Vervolgens maakten ze zich me-ester van
eenige liondcrdcn paren schoenen van aller
lei model en maat.
Uit de gelijkstraatsche verdieping werd een
handkar gestolen en hiermede zijn vermoede-
lijk de schoenen, die een waarde van 1000 a
f 1500 vertegenwoordigen, vervoerd.
DE SA1.AR1SSEN DER AMBTE-
NAREN.
Gevolg gevende aan den wensch, uitgespro-
ken door den heer De Monte Ver Loren bij de
behandeling van de begrooting van financien
dei- Staatsbegrooting voor 1925, dat de Ka-
mer inzicht zou krijgen in de salarissen, die
niet zijn af te leiden uit de normeti van het
nicuwe bezold igingsbes! uit, heeft de voorzit-
ter van den Raad van Ministers aan den
voorzitter der Tweede Kamer doen toekomen
ter nederlegging op de griffie: lo. een over-
zichi van de regeling, welke aan de Kroon ter
goedkeuring zal worden voorgedragen met
betrekking tot de salarieering e'er rijkswerk-
lieden; en 2o. een liist van aan de Kroon
voor te dragsn salarissen van verschillende
hooge anibtenaren.
ST. MICHAeL.
In de Roomsch-katholieke bladen Is een
nadere mctiveering gepubliceerd van het be-
sluit van het Bondsbestuur van den Alg
Bond van R. K. Rijkskieskringorganisaties
in Nederland inzake de actie van St. Mi
chael.
Op de daarin uitvoerig aangegeven gron-
den heeft het bondsbestuur gemeend te moe-
ten uitspreken, dat het Verbond Sint Michael
in zijn tegenwoordige gedaante is, een zelf-
standige politieke partij, waarmede de R-K.
Staatspartij geen relatie onderhoudt, voor
welker doen en laten zij niet aansprakelijk is
en niet de minste verantwoordelijkheid1
draagt. Het bondsbestuur zal dit besluit ter
goedkeuring aan de bondsvergadering voor-
leggen.
Het bondsbestuur dcet tenslotte een krach-
tig en ernstig bercep cp het bestuur van St
Michael, niet als tegenstanders doch als me-
de-Katholieken, om af te zien van de onder-
nomen actie, een aetie, die de eenheid der ka-
tholieken op staatkundig terrein verstoort, de
Katholiekie Staatspartij verwakt, den invloed
der katholieken vermindert en onder de ka-
tholieken verhoudingen in het leven roept.
zijn tijd ver vooruit was en zoo onnoemelijk
veel heeft gedaan oin Nederland in den rij
der Europeesche mogendheden een voorna-
me plaats blijvend te verzekeren.
In waterstaatszaken was Jan Blanken
Jansz.. inspecteur van den Waterstaat voor
N. en Z.-Holland en inspecteur-generaal van
die provincien en der vijf oosteiijke provin-
cien van de Noordelijke Nederlanden, 's ko-
nings rechterhand.
Blanken, 15 November 1755 in Bergam-
bacht geboren als zoon van den timmerman
en molenmaker Jan Teunissc Blanken en
Nie«je den Bliek, wa9, niettegenstaande zijn
nederige aflcomst, een geniaal man.
A1 tijdens den 4en Engelschen oorlog (1780
1784) had hij hier te lande de leiding bij
den bouw van vestingwerken, dokken, dijken,
inundatiewerken enz.
In den Napoleontischen tifd bleef Blanken
nog steeds een voornaine positie innemen. Na
poleon had hem o. a. opdra-cht gegeven van
den Helder een flinke oorlogs- en handelsha-
ven fc maken.
Dc uitvoering der havenplannen van den
Helder werden onderbroken door het beleg
rlier vpcn'npr tot Anril 1814. toen admiraal
Ver-Huell haar voor Napoleon bewaarde en
daarna omdat de Nederlanders niet bester ge-
porteerd waren voor deze werken, die ddor
een vreemden vorst ter'hand genomen waren
In October 1814 bezocht koning Willem I
met Blanken, die nog meer bekend is onder
den naam van "eneraal Blanken", de haven-
werken in Den Helder.
Het schijnt dat de Kotr'ng zich toen bijzon-
der gunstig heeft uitgelaten over den opzet
dier werken en zich voor een spoedige vol-
tooiing verklaarde en deze door zijn steun
ook mogelijk maakte.
Van (lit oogenblik af bleef Willem I zich
bijzonder voor No ^''d-Holla rid inieresseeren
en onderhield met Blanken nauw contact ter
bespreking van allerlei plannen van water-
bouwkundigen aard. ter bevordering van han-
del, scheepvaart enz.
waarvan de gevolgen zich wellkht buifen
buiten het staatkundig terrein zullen doen
gelden.
NEDERLANDSCHE BGND VAN
LOCOMOTIEF-PERSONEEL.
Het Locomotiefpersoneel, georganiseerd
in bovengenoemden bond, verzo-nd een dezer
dagen een adires naar de Tweede Kamer der
Staten-Generaal te 's-Gravenhage, waarin
de volgende passage's voorkomen, met het
doel de werkzaamheden van het machine-
personeel (in dienst der Ned. Spoorwegen)
meer gewaardeerd en besproken te zien, bij
de beoordeeling van pensioenen als ander-
zins in bovenomschreven college.
In bedoeld „adres" wordt n.l. gewezen op
den toestand van het bedienend personeel der
locomotieven, welke sedert 'n adres d.d. Sept.
1915 de Kamer werd nug
belangrijke en veelzijdige, ingrijpende ver-
anderinged heeft ondergaan.
De toepassing van nieuveie, meer moderne
technMk, zoowel op het gebicd der tva-tie,
als >p dat van het seinweztn en de verkeers-
bevei Iging, bracht, behalve groote verande-
ring, verbetering, doch eveneens moeilijkhe
den.
Andere eisehen aan getchikthrid en cekwaam
heid voor de bedipnden, mo ten meermalen
worden gesteld. EJe geleidelijke overgang
tijdens de fusie van het oud naar het •vi juvv
seinreglement, was in we.krlijkheid, het gel-
dig zijn van twee reglementen, hetgeen zecr
zeker beteekende, een behoorlijke opvoering
der werkzaamheden van het machineperso-
neel. Gelu'kkig was gepaste voorzichtigheid,
zoowel van de zijde der diensten, als van
het lomotiefpersoneel, reden geweest, dat be-
treurenswaardige gevallen zijn uitgebleven
en slechts geschillen van minderen omvang
zijn ontstaan, welke meestal door over log of
wijziging, konden worden beslecht. Niette-
min werd echter toch de plicht der veilig-
heid'szorg daardoor niet on'beteekenen'd op-
gevoerd.
De dienst- en rusftijden, loon, elassificatie,
rechtspostie met al haar onderdeelen, onder-
gingen een grondige herziening en op krach-
tige, tot nu toe ongekende wijze, werden di
verse verbeteringen verkregen. Spoedig even-
wel werd deze periode afgesloten en werden
reeds toegezegde veranderingen, voor dat
dze tot een volledige uitvoering waren ge-
komen, reeds weer ongedaan gemaakt, tot
groote ontstemming van het locomotiefper
soneel.
Het premie-vrij pensioen, met uitzicht op
overeenstemming met de Rijksregeli'nig, werd
reeds spoedig vervangen door 4 pet. inhou-
ding van loon.
De dienst- en rusttijden werden Infenstef
gewijzigd; 14 achtereenvolgende uren dienst
zijn weer toegestaan met rusftijden van 10
uur tusschen twee diensten. Dit afkeurens-
waardig systeem moet lijden tot gevallen
waardoor de verkeersvei'ligheid wordt ge-
schaad.
Vele jongeren uit het locale personeel wor
den voor allerlei minderwaardige werkzaam
heden aangewezen en zelfs de machinisfen
moeten dienst doen als leerling-stoker op de
locomotief.
De vele niet-bewaakte overwegen vorderen
een nauwkeurige oplettendheid, naast de
vele veranderingen, die alle hun specialen
aandacht vragen, zoodat een langere, onaf
gebroken arbeid op de locomotief dan beslist
af te keuren is.
Evenzoo werd de aandacht gevraagd voor
de pensioenen bij invaliditijd en ouderdoms
pensioen op 55-jarigen leeftijd, omdat de
machinisten in het bijzonder veel meer inva-
liditeitsrisico hebben dan het overige spoor-
wegpersoneel en zij dan niet meer voldoende
geschikt worden geacht, om hun functie lan-
ger waar te nemen, zulks in het belang van
een veilig verkeer voor reizigers en materiaal.
Voorts moeten bitlijkheidshalve de jaarin-
komsten worden gerekend bij het toekennen
van eventueel pensioen, omdat premie en
II.
A
'Amsterdam, het 11 en het N.-
hfef'rndsch Kanaal.
Amsterdam zat in 1818 in zak en asch.
Het I f, de haven en de vaarroutes in de Zui
derzee waren door de vmriduren^e aanslib-
bing zoo ondien gewouden dat de zeevaart
on en vanuit Amsterdam dreigdd te niet te
ga an.
Daarbii kwani nog, dat er een groote ma
laise in den handel heerschte.
Gijsbert Karel van Hogendcrp wijst in
zijn „Bijd'ragen tot de huishouding van
Staat" er op, dat de officieete cijfers dier
scheepvaartbeweging in dien tijd op valsche
berekeningen berusten en ter zijde dien en te
worden gelegd. Hij heeft zich door den koop-
handel de Amsterdamscae zeetijdingen laten
verstrekken, teneinde een juist inzicht te Irun-
nen krijgen omtrent die werkelijke cijfens. Deze
Amsterdamsche zeetijdingen "wezen uit, dat
het aantal te Amsterdam in de jaren 1814
1818 aangekomen schepen als volgt is ge
weest:
1814 (le jaar onzer herwonnen onafhan-
kelijkheid) 1454 schepen.
1815 (oorlogsjaar, slag bij Waterloo)
2293 schepen.
1816 (onrust1 over het tarief ink. en uitg.
rechten en accijnzen, die in Oct. tot verwezen-
lijking kwam) 2563 schepen.
1817 (groote graanaanvoer) 3077 sche
pen.
1818 (groote vermindering, inzinking tot
de laagste van 1814) 1759 schepen.
De achteruitgang was inderdaad belang-
rijk.
De aanwending van scheepskameelen
cm de groote schepen over het Pampus en
het Vlaak le sleepen, de uitbaggering van
het IJ enz. hadden met afdoende sueces ge
had, toch zou er nog een nieuwe poging
worden aangewend om door een uitbaggering
van het IJ op groote scliaal verbetering in
den onhoudbaren toestand te brengen.
In de „Bijlagen, behoorende tct dien Staat
van Begrooting in ontvangst- en uitgaaf der
stad Amsterdam over den dienst van den
jare 1818" vind't men een uitvoerige omschrij-
ving der hier bedoeMe uit te voeren werken.
(Bijlage XXVII).
Bijlage XXVII voent; tot titel„Memorie
over den tegen woordigen st aat van het IJ
voor de stad Amsterdam, vcor zooverrei de
haven en Egpiaats der zeeschepen betreft en
over dd mid delen, welke zouden kunnen wor
den aangewend, om de nadeelige gevolgen
voor de commissie uit die ondiepte derzelve
voortvloeiende, zoo niet weg te nemen, ech-
lier grcotelijks te verminderen."
Deze uitvoerige memcrie, verdeeld in 3
hoofdstukken (1 Hoegrootheid der uitbagge
ring, II Middden tot daarstelling dezer uit-
dieping, III Onikiosteri) ging vergiezcild van
een fraaie „Figuratieve kaart van de haven"
(het IJ), waarop dc diepte volgens gedane
peilineen nauwkeurig stond aangegeven.
Tot de middelen, die mede van verschillen-
dergelljke, een belangrljk deel van hun loon
uitmaken.
De opleiding en opvoeding van het loco
motiefpersoneel vereischt als steeds aanhou-
dende zorg. Gok hier is te veel aanleiding
tot onbevrediging. Waar bijv. de leerling bij
de Kon. marine en aan dc stoomvaartmaat-
schappijen op dit gebed, na dergelijke voor-
bereiding „eischen" tot toelating voor de
functie voor machinist, zeer terecht worden
gesteld, zoo is het ook volkomen billijk, dat
dit ook van toepassing is voor het machine-
personeel der spoorwegen, die'daarnaast nog
de zorg en verantwoording hebben voor,het
beveiligingssysteem, wat op zee niet het ge
val is. Zij meenen dan ook dat voor de op
leiding van het locomotiefpersoneel, die sdio-
len en instituten, waar bedoeld onderwijs
wordt gegeven, toelating van dat personeel
noodig is, onder nader te bepalen regelen,
welke een onderwerp van overleg zouden
kunnen vormen, tusschen regeering en direc-
tie eenerzijds en vertegenwoordiging van het
locomotiefpersoneel anderzijds.
De bond besluit haar adres met de verze-
kering dat de verkeersveiligheid van perso-
nen en goederen er zeer zeker mede gebaat
zouden zijn, wanneer men meer rekening
hield met de direete belangen van het machi-
nepersonfeel in dienst der Ned. spoorwegen.
HET ZEILEN ZONDER ZEII.EN.
Men schrijft uit Kiel aan de N. R. Ct.:
Er is de laatste weken zooveel geschreven
en gesproken over het door den Duitschen in-
genieur dr. Anton Flettner gebouwde Rotor-
schip, het zeilschip, waarvan de zeilen door
draaiende zuilen of windtorens zijn vervan
gen, dat ongeveer alle duizend Duitschers en
buitenlanders, die een uitnoodiging hadden
ontvangen om te Kiel het schip te komen
bewonderen, van deze uitnoodiging gebruik
hadden gemaakt. Uit alle kanten van
Duitschland, maar ook uit het buitenland,
en vooral uit Engeland, de Scandinavische
staten en Nederland waren bel?ngstellend°
technici en persmenschen naar de oude oor-
logshaven gekomen. Tot gisteravond koestcr-
den zij, die aan het udstapje zouden dee I ne
men, niet al te veel verwachtingen van het
bezoek. Sinds dagen woei het namelijk vol-
strekt niet in dezen hoek van Duitschland
Vandaag was het gelukkig anders, maar een
andere te'eursKlling wachtte de kasten. Met
lege* dc den heaien dag onafgebroken.
Somber was het wee - <oen wij aan boord
van een boot van de Hamburg-Amerilca-lijn
de Kielsche haven verlieten. Na een (tocht
van ongeveer 1V? uur kwam het rotorschip
Buckau (450 ton) in zicht. De 18 M, hooge
torens die een diameter van 2Vh M. hebben.
draaiden regelmatig met stijgende snelheid.
Om het publiek dat van de Hapag-boot het
rotorschip gadesloeg in staat te stellen het
draaien goed te zien, was om elken toren een
serpentine geschilderd.
De wind werd toen juist wat sterker en
terwijl de torens het maximum van 120 ro-
teeringen per minuut maakten, slaagde de
Buckau er zonder moeite in tot vlak naast
ons schip te komen en er een paar maal om
heen te laveeren, eenmaal rakelings langs
ons, waarna het weldra weer uit het gezicht
verdween in de rich ting van Kiel. Di\ Flett
ner, die op de commandobrug stond, werd
door die passagiers van het Hapagschip har-
telijk toegejuicht.
De eerste indruk, die men van het rotor
schip had gekregen, was, afgezien van de be-
wondering voor de uitvinding, niet precies
prettig te noemen. Somber dreigend staan de
zwarte windtorens op het schip. Verkwikke-
lijk was deze aanblik zeker niet bij het slech-
te weer, dat heden den heelen dag heerschte,
terwijl het eeuwige draaien van de torens de
toeschouwers op den duur zeker dol zou heb
ben gemaakt.
De opvattingen van de deskundigen, die
aan den tocht deelnamen, bleken verdeeld te
zijn. Er waren erbij, die opgetagen waren,
anderen, en hierbij bevonden zich ook enke-
len.onzer landgenooten meenden, dat de ro
de zijden aan de hand waren gedaan om
in het IJ den toestand te verbeteren, behoor
de ook een omdijking van het I J.
Over deze kwestie is vooral ondeir de tech
nici heal wat te doen geweest en van een com
munes opinio was absoluut geen sprake.
Koning Willem I ging zich ten sl'oEte ook
ernstig bezig houden met dit onderwerp.
In de Raadszi'tting van 25 Februari 1818
ward vooriezing gedaan van een missive van
den gicuverneur van de provinde Ntord-Hol-
land aan burgemeesteren van Amsterdam,
waarin kennis werd gegeven, dat de koning,
ten gevolge van de verzoekra dioor burge
meesteren van Amsterdam, door den gouver-
neur van N-Holland en meer bcpaaldelijk
door den Raad van Amsterdam bij den „suaat
van begrooting voor den dienst 1818", beslo-
ten was: „om te helpen diaarstellen de om-
„dijking van hot 1 J, zcoals he t on twerp, daar-
„toe door de poging y der vroegere regeering
„der stad (Amsterdiam) aan het licht ge-
„brachi!:, door aille kundigen, onder de zich
edurende de laatste jaren afgewisseld heb-
ende gouvernementen getoetst en goedge-
„kieurd (alleen onuitgevoerd gebleven door
„de staatsverwisselingen, welke dit goede
,,1'and heeft ondervenden), teneinde a1zoo aan
„de bedenkelijke opslikkinigen van den IJ-
stroom,
„welke het nader end verlies van alien han-
,drl en welvaart en de noodzake'ijke ver-
„plaatsing van's Rijks werven en etablisse-
„menten bedreigen, zooveel mogelijk, paal
„en perk fe stellen, verzoekende hij, heer
„staatsraad gouverneur, aan heeren burge-
„meesteren, om den Raad dezer stad van de-
„ze vaderlijke gezindheid van Z. M kennis
„te doen dragon, met de verzekering, dat Z.
„M. voornemens is de uitvoerbaarheid der
„zaak door bekwame en bevoegde ingczete-
„nen der hoofdstad opzettelijk te doen on-
„derzoeken".
Met algemeene stemmen besloot de Raad
van Amsterdam, na deze mededce'Lng, den
gouverneur van N.-Holland te verzoeken
aan den koning namens den Raad de belang-
stelling van den Raad voor het voornemen
van Z. M. kenbaar te maken en de gevoelens
van dankbaarheid en erkentenis over te
brengen „op wel k dit vernieuwd bewijs van
s konings vaderlijke declneming in den
bloei en de welvaart der hoofdstad een zoo
rechtmatige aanspraak heeft."
Er verliepen eenige maanden voor de
kwestie van de bpcfi'Mng van het 11 op-
nieuw w den Raad van Amsterdam werd
aebracht.
torschepen in de praktijk slechts waarde zou
den kunnen hebben bij een vaart van 4 tot 8
knoopen per uur. Voor een geringe snelheid
voldoet elk gewoon zeilschipp, terwijl bij een
snelheid van meer dan 8 knoopen geen groo-
ter nut.ig effect zou worden bereikt. Van be
lang zal het zeker wezen het rotorschip eens
bij stormweer in actie te zien.
Of voorts ook groote oeconomische voor-
deelen aan den bouw van rotorschepen ver-
bonden zijn en of bijvoorbeeld de vrachttarie-
ven op rotorschepen tengevolge van geringe-
re verbruikskosten verlaagd zouden kunnen
worden, zal eveneens nog moeten blijken. Dat
men intusschen in Duitschland toch vertrou-
wen in de uitvinding van Flettner stelt, blijkt
wel hier uit, dat, naar wij vernemen, de Ham
burg Amerika Lijn een rotorschip van 9000
ton heeft besteld.
Toen we in een stroomenden regen weer te
Kiel aanlandden, lag de Buckau reeds aan
den wal. De gelegenheid zou nu worden ge-
boden het rotorschip te bezoeken. Onze gast-
heeren maakten nu een zonderlinge fout in
de regeling. Zij wilden de talrijke bezoekers
groepsgewijze op de Buckau toelaten en de
honderden anderen verplichten zcolang aan
boord van de Hapag te blijven om hun beurt
af te wacliten. Deze houding lokte heel wat
luidruchtige protesten uit. De gasten wilden
aan wal en drongen naar de loopplank Een
jongmensch poogde nog de bezoekers tegen
te houden, maar de ontevreden protesteeren-
de menigte was hem te machtig en weldra
stond men aan land. Van de gelegenheid om
alsnog de Buckau en haar hoogst eenvoudi-
ge inrichting elke tores, wordt in bewe-
ging gebracht door een motor van slechts 12
P. K. werd toen nog druk gebruik ge
maakt.
VERDUISTERING VAN PORCELEIN EN
KRISTAL.
In den Iaatsten tijd werden hier tal van Ms-
ten niet Meissner porcelein, krislal, (als werk
enz., bestemd voor hst buitenland) openge-'
broken, ge'ecligd en weer gevuld met steenen
en papier tot op het oorspronkoliijke gewicht.
In verband met dezen dlefstal is de eigenaar
van een groot warenhuis alhiier gearresieerd,
tegeiijk met een grcssier uit Hamburg en een
20-tal handlangers. De eigenaar van het
Warenhuis is, na verfroor op vrije voeten ge
steld tegen borgstonting van 200.000 goud-
mark.
GEVAARI.IJK SPEELGOED.
Dq Directeur der Gemeente-EIictriciteits-
werken zendt ons de volgende waarschuwing,
'dus het Hbld,:
Door een uitgebreid enderzoek is mij geble-
ken, dat in vele speelgcedwinkels en ook door
installateurs, z.g electrisch kinderspeelgoed
wordt verkocht, dat in de handen van kinde-
ren. levensgevaariijt genoemd mag worden.
Dit speeleoed be®'a?t meestal uit een electri-
schen spoortrein welke door tusschenkomst
van een lampciiweerstand wordt aangeslo-
ten op de netspanniug. De uitvoering is zoo
or.voldoende, dat kindtren zeer gemakkelijk
in aanraking kunnen komen met de voile 220
Volt spanning, terwijl reeds bij het aanraken
van een pool, zij blootgesteld kunnen worden
aan een spanning van 127 Volt tegen aarde,
welke ook reeds zeer gevaarlijk genoemd
mag worden Dikwijis worden deze electrische
spoortreinen ook aarigesloten aan een trans-
formator, waarvan de primaire zijde zeer on-
void oende tegen aanraking is beschermd,
welke uitvoering daarom minstens even ge
vaarlijk genoemd mag worden. Ook werd een
z.g. electrisch kinderfornuisje aangetroffen
(nota bene nog wel bij een install a teur), dat
direct op de 220 Voltleiding moest worden
aarigesloten!
Er zijn mij dan ook reeds gevallen gerap-
porteerd, waar kinderen gevoelige schokken
van dergelijk „speelgoed" hebben ontvangen,
waarbij het een geluk mag worden genoemd,
dat tot op heden nog geen ernstiger onge-
lukken zijn gebeurd.
Ik vrees echter, dat met het a.s. St. Nico-
laasfeest vele ouders hun kinderen zullen blij-
maken met dergelijk gevaarlijk speelgoed,
Intusschen zat Willem I niet stil.
Hij benoemde in de maand April (K. B. 11'
April 1818 no. 52) een staatscommissie, wel
ke tot opdracht kreeg, om na examioatie
„van een ontworpon plan van omdijking van
den Yestroom voor Amsterdam, eerst en
vooral onderzoek te doen naar de middelen,
waardoor de fondsen, tot de uitvoering van
dit pfian benoodigd, op de meest geschikste
wijze zoude kunnen worden' gevonden".
Tot leden dezer Staatscommissie benoem
de de koning de heeren: van Tets van Gou-
driaan, Jacob't Hoen, Jan Brouwer Joachim
zoon, Jacob Saportas, A. van der Hoop en
G. G. Clifford.
Het uitvoerig raport dezer Staatscom
missie werd 15 September 1818 aan den ko
ning uitgebracht.
In dit rapport deelde zij allereerst mede,.
dat de kosten aan de uitvoering van het ge-
projecteerde plan ter bedijking van den
ljstroom voor Amsterdam, tot een bedrag
van 3 millioen gulden geraamd, ruim een
half millioen hooger moest worden gesteld!
Deze hoogere kosten vloeiden voort uit
allerlei bijkomende werken als: krebwerk,
loopgangen, steigers, due d'alven, nieuwe
ligplaatsen voor schepen enz.
Vervolgens werden de volgende vragen
onder de oogen gezien. Door wie zal dit geld
worden bij elkaar gebracht? en op welke
wijze?
Deze vragen konden eerst dan beantwoord
worden, wanneer vast stond wie de
onmiddellijke belanghebbenden waren, die
deze bijdragen moesten doen.
De Staatscommissie gaf als haar meemog
te kennen, dat de onmiddellijk belangheb
benden waren: le het Rijk, 2e de Stad Am
sterdam en 3-e de handel van Amsterdam.
De benoodigde som moest dus door het
Rijk en de stad worden bijeengebracht.
Het Rijk zou 1/3 en de stad Amsterdam,
als met zich vereenigende de belangen van
den handel, 2/3 hebben te betalen in de
vereischte kosten.
Als middel, om aan de benoodigde geldlen
te komen, gaf de commissie in overwegnig
het doen eener geldnegotiatie (geldleening).
De gelden zouden bij gedeelten bijv. in een
tijdvak van 6 a 7 jaren, naar behoefte
moeten worden opgenomen.
Het zou wenschelijk zij®, dat met betrek
king tot deze geldnegotiatie tusschen het
Rijk en Am?' rdam een overeenkomst aao-
gegaan wordt
OOOS 30, 60, 90 Cent.
By Apoth. en Drogisten.
Pharm.Pabr. A.Mi|nh«rch
Zeiat
