DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. gfic Een en ander over het eeuwfeest van ons Kanaal. - No. 295 Honderd zes en twintigste Jaarganj Afoonnementsprijs hij vooruitbetaling per 3 maanden f2.—fr. per post f2.50. Bewijsn. 5 ct. Adverientiepi\ 25 et. p. regel, grootcre letters naar plaatsruimte. Brieyen franco N.Y. Boek- en Handelsdr. v.li. Herms. Coster Zoon, Voordam C9, Tel. Administr. No. 3. Redactie No. 33. ZATERDAG Baiter! land Bezoebt de Soiree „Be ¥ereenigde Sangers". Dft summer off 3 1024. Directeur: G F(. KRAIt Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. DECEMBER Als deze courant verschijnt, herdenken wij den honderdsten verjaardag van het Groot Noord Hollandseh kanaal. Dan hebben tal van autoriteiten zich naar ons Stadhuis begeven om daar te hooren wat de oud-Inspecteur-Generaal van den Rijkswaterstaat, de heer J. C. Ramaer, op dezen gedenkdag over de wordingsgeschiede- ms en de beteekenis van dit vaarwater aan zijn ongetwijfeld belangstellend auditorium zal hebben mede te deelen. Die belangstel'ling is uit verschillende ar- tikelen in couranten en tijdschriften. dezer dagen duidelijk naar voren gekomen. Alom heeft men de beteekenis van dezen dag gevoeld en niet het minst in Amsterdam heeft men begrepen, dat het kanaal, dat on^e hoofdstad met de lieldersehe zeesluizen ver- bindt eens de weg geweest is waarlangs de kwijnende koopmansstad nieuw levensbloed toegevoerd werd, zoodat zij in de rij der Europeesche handelssteden een eervoile plaats kon blijven innemen. In een serie artikelen, dezer dagen in onze courant verschenen, heeft de Alkmaarsche gemeente-arcfiivaris duidelijk doen uitkomen dat het kanaal Voor den bloei van onze hoofdstad van overwegende beteekenis ge weest is en al trekken de trotsche zeekastee- len tegenwoordig vanuit de Amsterdamsche havens langs een korteren weg naar zee en is het Groot Noord Hollandseh kanaal daar- door in hoofdzaak tot een verkeersweg voor de binnenvaart geworden, toch is het plicht allereerst van Neerlands hoofdstad, op dezen dag met groote dankbaarheid de verdiensten van de thans honderdjarige te herdenken. Het officieel orgaan van het Onderwijs- fonds De Binnenvaart heeft daarop in zijn Decembernummer nog eens nadrukkelijk de aandacht gevestigd. Amsterdam was ruim honderd jaar gele- leden voor groote schepen slechts over de Zuiderzee te bereiken en geladen koopvaar- ders, die vanuit verre landen goederen voor de oude Amstevstad aan boord hadden, moesten, wanneer zij meer dan drie Meter diep waren, gedeeltelijk op de reede van Texel lossen alvorens zij hun reiskonden vervolgen. Schepen vanuit Amsterdam mochten slechts een zoo beperkte vracht innemen, dat zij niet meer dan drie meter diepgang had den. Ledige vrachtbooten of oorlogsfregaten die dieper lagen werden bij Pampus op z.g.n. scheepskameelen geladen, een soort dok zon- der wanden, gevormd door twee aan elkaar verbonden platboomsvaartuigen waartus- schen het schip in de touwen rustte. Zoodoende kon men de schepen 5 a 6 voet opheffen en ze over slikken en banken naar dieper water voeren. Geen wonder dat Amsterdam door deze belemmering van zijn zeehandel een stad van minder beteekenis dreigde te worden. Er werd een aanvang gemaakt met het graven van een kanaal van Durgerdam door Waterland tusschen leidammen in de Gouw- zee en daarna door Marken heen waar het aan den Oostpunt van het eiland in zee moest' loopen. Maar men begreep, dat dit op den duur geen vermindering van moeilijkheden zou brengen en in 1819 werd eindelijk een begin gemaakt met het graven van het Groot Noord Hollandseh kanaal dat de schepen van uit Amsterdam naar het Nieuwediep, en de Noordzee' zou voeren. Onder leiding van den bekenden water- bouwkundige Frederik Willem Conrad Jr., kwam na ongeveer 6 jaar de nieuwe verbin- ding tot stand. Naar De Binnenvaari meldt, hebben de kosten van dit vaarwater twaalf en een half millioen gulden bedragen. Het kanaal is 78.5 K.M. lang en schepen met ruim 5 M. diepgang en ten hoogste 1100 a 1200 ton laadvermogen bereikten na twee, drie of vier dagen vanuit den Helder het I J. Bij tegenwind trokken tien of twintig paarden aan weersziiden van de oevers cle zeilschepen voort, zoodat het begrijpelijk is dat deze tochten in donker en bij stormweer voornamelijk omdat een viertai sluizen ge- passeerd moesten worden met buitenge- wone moeilijkheden gepaard gingen. In 1855 kwam bij Purmerend een tweede grootere Sluis met een schutkolklengte van bijna 70 Meter tot stand en.in 1864 werden de nieuwe Willem Ill-sluizen in de zooge- naamde Volenwijk over het IJ in gebruik ge- nomen. Dit bracht wel eenige verbetering maar de leiigte der sluis te Purmerend was oorzaak dat schepen met meer dan 1200 ton laadver mogen te Nieuwediep moesten blijven. Voor de groote stoomvaart is het kanaal later niet van beteekenis geweest. Wel werd het dit voor steden als Alkmaar en Helder waarvan voornamelijk laatstge- noemde aan; het kanaal zijn opkomst heeft te danken. De Stoomvaart Mij. „Nederland" die in 1870 opgericht werd, heeft negen jaar lang haar zetel aan het Nieuwediep gehad van- waar haar mailbooten iedere 4 weken naar Indie vertrokken. Maar in 1879, toen het Noordzeekanaal al drie jaar voor de seheepvaart was ge- opend, werden door het stoomschip „Prins van Oranje" het personeel en de geheele kantoorinventaris voor goed naar Amster dam overgebracht. Nadien is het Groot Noord Hollandseh kanaal. welks aanleg in het begin der 19e eeuw iaderdaad tot de waterstaatswerken van groote beteekenis behoord heeft, voorna melijk voor de binnenvaart van belang geworden. Naarmate het aantal zeeschepen vermin- derde is dat der binnenvaartuigen zeer sterk vergroot en het kanaal bewijst'thans nog zu - ke belangrijke diensten, dat het gezonde economisch leven onzer provincie bij het goed functioneeren van deze belangrijke ver- keers-slagader ten nauwste betrokkrti is. Zooals gefegd, veel zeeschepen wagen zich niet meer in dit betrekkelijk nauwe bin- nenwater waar de vaart door bruggen en sluizen een groote belemmering ondervindt. De zeeschepen trekken van en naar onze hoofdstad door het Noordzeekanaal, dat de gemakkelijkste weg van Amsterdam naar zee is geworden. Een enke'e zeeboot die zich door de Hel- dersche sluizem in het kanaal waagt is op weg naar Purmerend of Alkmaar en veelal een houtsehip, dat hierdoor gelegenheid krijgt zijn lading zoo dicht mogelijk bij de plaats van bestemming te lossen. De tijd van het rustige varen, waarbij men door zeilen of met behulp van paarden reeds naar veler opvatting met betrekkelijk groote snelheid vodruit kwam, ligt reeds lang ach- terons. Met de steeds technisch volmaakter stoom- machines en motoren is de snelheid der sche pen een belangrijke factor in het financieele succes van tal van handelsondernemingen geworden. En die snelheid vraagt ruimte van bewe- ging en zoo weinig mogelijk belemmering door bruggen en sluizen. Zelfs toen een tweetal jaren geleden de Alkmaar" van oirze gemeente naar Londen voer, was de langdurige en betrekkelijk moei- lijke vaart van hier naar de Heidersche zee sluizen een ernstige belemmering in den con- currentie-strijd die dit goedkoopere vracht- bootje met de schepen der groote Holland- sche stoomvaartlijnen had aangebonden. De tijd is lang voorbij, dat een zeeman zich op het betrekkelijk smalle kanaal in prettig vaarwater gevoelt en wij zullen niet licht vergeten hoe de kapitein van de „Alk- maar" op zijn tocht naar den Helder aan een stuk door op het ongelukkige varen in de Noord Hollandsche „kikkersloot" heeft ge- scholden. Laat ons kanaal in den loop der jaren voor onze zeevaarders dan een kikkersloot gewor den zijn, dit neemt toch niet weg, dat een gedenkdag als deze in "de geschiedenis van Neerlands' handefcen nijverheid van groote beteekenis mag genoemd worden. Het Groot Noord Hollandseh kanaal is geen mislukking geweest, het heeft in het verleden als zeeweg zijn belangrijke diensten bewezen. en het is thans nog als een gemak- kelijke waterweg van zeer groot belang voor al'le steden en aorpen die in zijn nabijheid zijn gelegen. Ook Alkmaar profiteert daarvan. Hoe mooi ligt, vanuit het water bezien, onze stad langs den kanaaloever, wie, die per schip hier aankomt, wordt niet getroffen door den aanblik van deze oude pro- vinciestad welker torens zich zoo wonder- mooi boven dat breede panorama van groote en kleine gebouwen verheffen. En hoe getuigt niet het steeds wisselend, rustelooze waterleven, het laden en lossen-, het voorbij varen van beurtschepen, het slee- pen van lange snoeren vrachtaken en hout- viotten, hot spelevaren van roei- en zeilboot- jes en de bedrijvigheid op langs den wal ge- meerde tjalken en klippers, van een gezond economisch leven, dat aan den waterkant onzer stad de beiangrijke in- en export van tal van handelsproducten illustreert. Allonaar heeft aan- het Groot Noord Hol landseh kanaal een belangrijk deel van zijn gestadigen bloei en vooruitgang te danken en op dagen als deze mag daarop in onze courant nog wel eens afzonderlijk de aan dacht gevestigd worden. - - Wij hebben im onze heel oude jaargangen eens nagezocht hoe onze voorvaderen in 1824 tegenover de opening van het kanaal gestaan hebben en knrnien met voldoening constateeren, dat er toen hier ter stede alge- meene vreugde over de totstandkoming van dit water heerschte en dat men daar van voor de toekomst groote en ze- ker niet onvervulde verwachtiu-gen heeft gekoestei;d. De Alkmaarsche courant was toen een weekblad en de. berichtgeving - zelfs over belangrijke gebeurtenissen geschiedde niet •zoo viiig en volledig als dat in onzen tijd een noodzakelijkneid is geworden. Zoo vindem wij nieis vermeld over de voor deze stad toch ongetwijfeld belangrijke gc- beui'teuis van het ter plaatse graven en de tot stanclkoming van het groote werk en ^.elfs geen woord ter voorbereiding van de gebeur tenissen die te Amsterdam of elders bij de" opening van het kanaal hebben plaats ge- vonden. Dat het eerste schip op 13 December 1824 uit Amsterdam is vertrokken bleef onver- mel-d, maar op 16 December is dit schip voor Alkmaar verschenen en dat is de dag geweest waarop hier ter stede op feestelijke wijze de opening van het Groot Noord Hollandseh kanaal gevierd is. Daarover treffen wij in de Alkmaarsche Courant van 20 December 1824, onder de „Binn-enlandsche berigten" het volgende nieuws aan: Alkmaar den 16 Decemb. „De geheele be- yolking dezer stad decide heden in de leven- digste vreugde, door ooggetuige te zijn, dat Z. M. Ooriogs Fregat Bellona van- 44 stuk- ken, onder bevel van den Kapitein ter Zee en Equipagiemees-ter Roepel, zopder eenige de minst-e hindernis, het ook lan-gs en door deze Stad gegraven Groot Noord-Holland- sche kanaal, onder het spelen van het Caril lon, het muziek der Dienstdoende Schutt-erij, het vlaggen van de publieke gebouwen, sche pen en molen-s en onder een herhaald hoezee statig werd doorgevoerd op de reize naar het Nieuwe Diep. Hulde zij aan Z. M. toegebragt' voor de guhst aan deze Stad, door zoodanige lif ting van het Groot kanaal, op de voordragt van het Bestuur, in het gegrond vooruitzicht van m-eerderen Bloei en Welvaart der inge- zetenen toeg-estaan, bewezen.. Eer-e hebbe de Uitvoerder van dit Groot- sche Werk, en dat het reeds wankelend voor- oordeel tegen hetzelve, thans geheel zwijge— Alkmaar den 20 December. Een groot aantal onzer lezeren is met ons getuige ge» weest van de geb-eurtenissen welke in de vo- rig-e week hebben plaats gehad, welke zoo veel' goed gevolg beloven voor de welvaart van deze Stad en Ingezetenen en waarover deszelfs geheele bevolkin-g zoo ongedwongen hare vreugde en genoegen heeft aan den dag gelegd. Op Donderdag aen 16en dezer des morgens omtrent negen uur is door deze Stad gepasseerd Zijner Majesteits Fregat van Oorlog, de Bellona. kapitein Roepel. en op Zaturdag den 18en het geladen Oost-Indisch Retour-schif) de Christina Bernhardina, kapi tein Zijlstra, beiden zonder eceiige de ininste legen-stand of ongemak. Wij zullen Van deze eerst vruchten van de opening van het Groot Noord-Hollandsch kanaal in- eene volgende een nader en meer omstandig berigt geven, wij bidden intus- schen de goede Voorzienigheid dat Dezelve verder de gevolgen Zegene van deze groote pnderneming welke wij aan de wijze maa-t- regel-en en de standvastige volhardin-g van onzen goederi Koning te danken hebben en het welberaden overleg, hetwelk over alle onkundigen of kleinmoedigen tegenstand hoeft gezegepraald." Uit het bovensiaande Stadsnieuws blijkt wel, dat onze -voorgangers er een heel ande- ren vorm van berichtgeving op nahielden dan die waarop wij thans gewoon zijn de nieuws- berichten .e algemeener kennis te brengen. Wij zullen zelf maar niet beoordeelen welke de meest wenschelijke is, maar m-ogen er wel.even op wijze-n, dat in die courant van 20. December 1824 tcch betrekkelijk weinig aandacht aan deze voor onze gemeente zoo belangrijke ge-beurtenis is geschonken. Wel belcoft de Redactie „in eene vcflgen- de een nader en meer omstandig berigt" te geven, maar wij hebben daarvan ook in den vo'ucrden jaargang g-een spoor meer kunnen ontdekken. Wel blijk-en er toen ter tijde ook al lezers te zijn geweest die hun overvc-1 gemoed in dichtvorm meenden te m-oeten luchten, als ge volg waarvan wij in de Alkmaarsche Con- rani van 27 December 1824 onder de ,,Bin- n-en-landsche berigten" een op 25 December gedateerd gedicht van den volgenden inhoud aantreffen Hulde Aan den Hcog Edel Gestrenge Heer J. Blanken Jan:sz., -Siaafsraad, Inspecteur-Gene- raad van's Lands Waierstaat, etc. etc. bij de opening- van het Groot Noord-H-oli-andsch Kanaal, c p den 16den December 1824. Blanken, Jahit is voldongen Sehcon, Ja Schoon! is't pleid beslecht; A-lle harten, allc tongen, Dcen aan Uw verdiensten regt. 't Driest vooroordeei, ligt gebreideld, Vuige las ter, zit versuft, Helsche listen, zijn verijckld, Door Uw kund' er: moed varbluft Daar, waar men vcor twee, drie jaren 't'Wolrijk schaap en melkrijk Vec, Hunne zuivelen zag vergaren, Vindt men nu den weg naar zee. Wie wie stond niet opgetogen Toen Bellona, 's Lands Fregat Voor de nog cteeds weiflend' cogeu Zeewaarts trek, door deze stad. Toen Christina Bernhardina Zwaar belaan hie, binnen kwam; 't Eerst der nieuw en weg van Java Huisv/aarts trok naar Amsterdam. Schoon, ja schoon! is *t Pleit voldongen Eer z\yBlanker's grcotsch beleid Allc liarten. alle tongen, Roemen Blanken's werkzaamheid. Voornamelijk uit die gedicht blijkt wel, dat er destij is heel wat verschil van mee- ning bestaan heeft en dat de voorsianders een zwaren strijd gevcerd hebben eer zij hun kanaalplmnen konden verwezenlij-ken. Wat dit betreft, is wat wij thans ten op- zichte van de plannen der West Friesche Kanaalvereeniging kunnen opmerken eigen- lij'k niets bijzonders. Wellicht zal over het verschillend inzicht dat thans tot uiting komt over ruim honderd jaar in deze courant een afzonderlijk herden- kingsartikel worden opgenomen. Over de gebeurtenissen van een eeuw ge leden vinden wij in de oude jaargangen niet veel vermeldenswaardigs meer. Vanat de opening is langen tijd in de Alk maarsche Courant geregeld melding gemaakt van de „Gepasseerde schepen door Alkmaar langs het Groot Noord-Hollandsch Kanaal". De volgende beridit-en uit de eerste helft van den Jaargang 1825 willen wij ten slot-te hier nog een plaatsje inwinnen. Alkmaarsche Courant van 3 Jan. 1825. Gepasseerde schepen door Aikmaar langs het Groot N-oord-HipUandsch Kanaal. Den 16en DecemberZ. M. Schip van Oorlog Bellona, ender bevel van kol. Roepel, komende van Amsterdam, gaande naar 's Lands Dok aan hei Nieuwe Diep. Den 18 dito. Christina Bernardina, kapt. H. H Zijlstra, komende van BataVia, gaande naar Amsterdam. Alkmaarsche Courant van 10 Januari. Den 5en Januari J. Oelsen, De vier Ge- hroeders van Havana. N. N. The New Phoenix Eng. schoener) van Londen. 6 dito. G. S. Ro.gans, Margaretha K;a- sina van Cette. 7 dito. Pieter Bakker, Briseis van Smirna; alle g-edestmeerd naar Amsterdam. Kap J. D. Zijlstra, de Concordia; naar Marseille, welke voor deze sfad was leggen- de, is den 5en Jan. 's avonds ten 10 uur van hier naar het N. diep vertrokken en den vol genden morgen vroegtijdig aldaar aangeko- men. Dit is het eerste schip, hetwelk langs hei Noord Hollandseh Kanaal van Amsterdam is afgekomen. Alkmawsche Courant van 17 Januari. Jan 15 N. N. de 3 Vrienden van Amster dam naar Hull, In ons vorige no. is abusif gemeld N. N. The new Phoenixmoet zijn: James Ansdell, Kitty (Eng. B-riksehip) van Hull naar Rot terdam, doch zal zijn lading te Amsterdam lossen. Dit schip heeft de reize van het N. diep tot Amsterdam, in 33 uren afgelegd. Alkmaarsche Courant van 9 Mei 1825. Alkmaar den 7 Mei. Op cien 4e dezer maand is alhier gearriveerd het schip de Vricndschap. kapitein R. R. Sap, geladen met Engelsch klipzout en komende direct van Liverpool, ingeklaard voor deze stad, voor re- kening van de Firma van Anne Stuurman en Ccmp. en alhier thans in lossing -liggende. Dit eerste voorbeeid, waarmede Alkmaars ingezetenen zidi mogen geluk wenschen, strekke ter aanmoediging van alle handel drijvende burgeren en alien die op deze wijze kunnen medewerken om deze Stad tot een be langrijke 1-osplaats direct uit! zee, te maken, opdat alzoo-, met steeds toenemend vertier, haar welvaart en voorspocd gestadig ver- meerdere en verbeterd worde. De laatste wensch in het oude persbericht uitgesprcken is zeker in vervulling gegaan. En al is onze stad dan niet, zcoals ver- wacht werd, een belangrijke loaplaats direct uit zee geword-cu, todi heeft zij in den loop der jaren in tcenemende mate van de zege- ningen van die vaarwater voor de binnen vaart geprofiteerd. Het Groot Noord-Hollandsch Kanaal heeft en krachtig toe bijgedragen dat Alkmaar een stad is, waar handel en nijverheid door een gemakkelijk schecpvaart-verkeer van groote beteekenis zijn geworden. In deze voornamelijk voor de cmgeving zoo belangrijke provinciestad, die als centrals marktplaa-ts steeds drukker bszocht wordt, heeft men aan de tot-stand homing van dit ka naal veel gocds te danken. Nu hier ter stede voor ions geheel-land net eeuwfeest herdacht wordt, mochten wij niet nalaten in mzs courant even afzonderlijk op de groote beteekenis van dezen dag vcor de stad onzer inwoning te wijzen. DE POLIT1EKE TOLSTAND IN DU1TSCHL AND. in een interview van den Duitschen rijks- kanselier met een medewerker van het „Ham- fcufger Fremdenblatt", wees Marx erop, dat de midden-partijen, van de sociaal-d rne'eraien tot de Beiersche Volkspartij, in den vorigen Rijksdag ie zamen 253 leden tel- deu en in den nieuwen meer dan 302. De rechtsche -c-ppositiepartijen daarentegen, Duitsch-socialen, De i i t sell - Volki schen Duitsch-nationalen, hadden voorheen 142 leden in den Rijksdag. titans nog maar 125. •De uirspraak der kiezers is der'nalve klaar en duidelijk geweest. Vclgcns-Marx ligt het nu cp den weg der parlijen, uit den uitslag der vcrkiezingen van 7 dezer de nodtiigd gevolg- trekkingen te maken. Sedert het aaniiemen van de Dawes-wet door ckn Rijksdag, vervoigde hij, is de ksves- tie eener gewaarborgde regeeringsmeerder- ZONDAGAVOND 8 uur in „HARMONIE". Optreden van den Parodist Harry Woodward. Kaarten bij G. HARTLAND, Sigarenma- gaziju, Langestraat. G'EVONDEN VOORWERPEN. Aanwezig aan het Bureau van politie, Langesnaat en aldaar te bevragen op alle werkdagen tusschen 1 en 1 uur, de n a vol gende vborwerpen als gevonden gedeponeerd op 6, 7, 8, 9 en 10 December 1924. Huis- sleutel, handschoen, ceintuur, schoen, man- telband, kinderhandschccn, tasch met boocl- schappen. Aanwezig en te bevragen bij de navolgen- de ingezetenen, onderstaande voorwerpen, als gevonden aangegeven op 6, 7, 8, 9 en 10 December 1924. P. Korn, Voordam 3, muts. J. Schipper, Overdiestraat 38, hondenpen- ning 535. A. Peetoom, Koorstraat no. 6, broche. Pauwels, Achterom 12, zwarte kip. A. Klunnen, Laat 148, bos sleutels. G. Beem- sterboer, Fnidscn 57, vrouwenzak met in houd. G. Sander, Popelmanslaan 4, huissleu- tel. G. Stam, Akcrslaan 19, damestaschje met inhoud. R. Klooster, Popelmanslaan 24, spaarzegclboekje. J. Rek, Oudegracht 74, portem. G. Blauw, Ritsev. mantelceintuur. Mevr. Eecen, Kennemerstr.w. 77, kinderporte- monnaie. G. Bierstedc, Kennemerstraahveg 13, armband. D. Groot, Snaarmanslaan 75, rozenkrans in etui. G. Ruiter, Nieuweslooi 81, witte kindcrhandschoen. D. Groot, St. Elisabethsgesticht, damesherloge. C. Berk- hout, Compagniee-iraat 10, dameshand- schoen. S. Brakenhoff, Overdiepad 28, ro zenkrans. Mevr. 911 Wijngaarden, Nas- saugarage, cortemonnaie met inhcua (bus Bergen). C. jaspers, Akerslaan 8, groote pop. A. Balder, Westerburgsh'aat l, dames taschje. Prins Zomerdijk, Laat, paar pan- tc-ffels. D. Hilderingj Luitik Oudorp 66, ro zenkrans. Lauweys, PaVglop, parapluie. C Snijders, Huiswaard, hfil. N.< E. Melker, Nieuwpoortslaan M*139, kinder tasch je. J. Stroomer, Spoo^strar.t 63, hruine hand schoen. A. Bnssen, Middenstraat .13, zilvc- ren kettinkje. P. Servas, Achterwezek 12, vul- petlpod. A. K-luft, Omval "51, wolkn muts. S. Will ekes, Marialaantje l, rijwieibelas- -tingplaatje. P. Nimwegen, Hoeverka.de 12, handschoen. C. Plato, Laat 4, vulpotlcod. Annie Kaal, .Achterstraac 60, speen. C. Smit, Friescheweg 38, brcche. Hulskamp, Oudegracht 210, zwart poesje. Blank, Stuartstraat 3a, iieistaschje. G. Bauwer, Kaarsemakersgracht 2, benzinespuit. H. Ijemels, Olarissenbuurt 15, zwart kinder- portemonnaietje. Wanneer men wedcr in het bezit is van het verloren voorwerp, wordt men verzocht- hier- van kennis te geven aan het Bureau van politie. heid acuut geworden. Een verbreeding der regeering naar rechts, ging de rijkskanselier voort, waariegen ik bij cle tegenwoordige buitenlandsche pesitie van Duitschiand zekere bezwaren heb, welke ik reeds herhaaldeiijk heb uitgesproken, is in cien- nieuwen Rijksdag, cok ender de cterao- craten, cp papier mogelijk. Doch ik gel-oof niet, dat die voor de voortzetting der be- staande buitenlandsche politick gewenscht cf zclfs duldbaar is, Daarover loopen de niee- ningen uiteen. Ik -voor riiij, verklaarde Marx, kan deze vraag niet bevestig-end beantwoor- den. A-l zou het ook overeenstemmen met den vvil der partijen, ook deze mogelijkheid te schcppcii, dan zou ik aan dat verzoek geen moeilijkheden in den weg leggen, maar per- sociilijk .geloof ik nictrdat ik de verantwoor- ding daarover op mij zou kunnen nemen. Op een vraag van den hezoeker verklaarde Marx, dat het centrum steeds op het stand- punt heeft gestaan, dat slechts zakelijke gronden vcor de kwestie der coalitievorming beslissend mogen zijn, en dat iedere onder- steuning \an de tot nog toe gevolgde bui- tenlandsche politiek, onverschiliig of die van reohts of van links komt, wdkom zal zijn, mils slechts waarborgen werden gegeven, dat de huidige koers der buitenlandsche politiek gevclgd zal worden. DUITSCHLAND'S BEGROOTING \'OOR 1925. ykan den Duitschen rij-ksraad is de rijksbe- grooting vcor 1925 aaugeboden. De verte- genwoordiger der rijksregecring decide medc, dat de rijksregecring vcrwacht, dat de alge- meeue toestaci-d het in het financieele jaar 1925 mogelijk zal maken, de in de begrooting opgenomen leeningsbedragen ie vinden door het plaaisen van leeningen op langen terniijn. Het is niet mogelijk ecu eenigszins be- h'omvbare schatting te geven van de aan be- lastingen'te ontvangen gelcien, omdat men juist 5ezig is met een herziening van de beias- tingwetg'eving en cle finaucieele verrekening met de verschillende Duiisdie staten eerst 31 Maart 1925 wordt beeindlgd. De derde oorzaak der onzekerheid ligt daariu, dat we! is waar de herstelleveringen nice op tie rijksbegrooting zouden drukken, doch dat desniettcgensraande voor het tweede jaar van de liersteibetalingea veriangd wordt, dat 500 millioen riiksmark op de riiksbegroo- tine zai worden uitgetrokken. 1 let cutwcrp-begrooHng van het algemeene i ijfcsb cheer vertoont voor de gewone'begroo- bnT cvenwichtiee balans van 5.5 milliard ALRMAARSCHE COURANT. vM.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1924 | | pagina 1