1
Si w^ieUWe 60
Open beenen
KloosterbeJ&em
iJeert met het zotrtgehafte van het zeewater,
da boven de gronden stroomr. Dit leerde ook
dc overst room rag*van dm Anna Paulowna-
polder.
Bij het in culfuirr brengen van dem grond
moet men ten zeerste rekemng houden met
het zoutgelialte van den grond, omdat de te-
genslagen daarmede ten zeerste verhand hou
den
Nn wij weten, welke gronden wij bij de
droogmaking kunncn verwachten, zal ik icts
vertellen van de beteekenis van de afsluiting
en de droogmaking der Zuiderzee voor den
landbouw en voor Nederland in het alge
meen
De droogmaking van de Zuiderzee.
1 De droogmaking van de Zuiderzee wordt
tegenwoordig vrij algemeen besehouwd als
een onderneming van na ti on ale beteekenis.
Het oordeel van den heer Mansholt en van
de Haagsche Post sluit ik /hierbij uit.
Men moet wel overtuigd zijn, dat bij1 de
droogmaking het geheele Nederlandsche volk
gebaat is; anders zou het niet rechtvaardig
zijn, het rijksgetd daarvoor te gebruiken Nn
is, naar ik meen, wel eens te veel de klem-
tocn gelegd op de beteekenis van de afsluiting
voor de omliggende provincies en men deed
idt wel niet zonder de bijbedoeilng om deze te
laten betalen. Daarom meen ik, nu dit jaar
de bcslissing zal moeten vallen, over het al of
niet doorzetten van het werk, dat het zaak is,
zoo duidelijk mogelijk aan te gevon, waarom
de Nederlandsche land homy er in zijn geheei
bij gebaat is. dat de Zuiderzee wordt afge-
sloten en gedecltelijk wordt drcoggemaakt.
Om dit te doen, moet ik even aangeven, hoe
de tegenwoordige toestand van den land
bouw is.
De voordeelen van de infensieve cultaur.
Wij weten alien, dat de laatste 25 jaren de
landbouw veel intensiever is geworden. Meer
kapitaal en arbeid wordt er per H. A. aange-
wend.
Bij aanwending van meer kapitaal en ar
beid behoort de landbouw doelmatiger te wor-
den en het product te worden opgevcerd.
Onze landbouwer produccert tegenwoordig
voor de wereldmarkt en moet zich dus rich
ten naar de eisehen van de were'dmarkt. Hij
heeft zich dus ingericht op de tcclt veor dc
export en deze export is van groote beteeke
nis. Voorts is gebleken, dat de in andere
landen geteelde granen met groote voorraden
van elders worden aarigevoerd, hocfdzakelijk
bestergd wor veevnedering.
De producten, die van deze granen verkre-
gen wcrden. vleesch- rn ivelp'oducten,
gaan weer voor een groot deel de grens over.
De Nederlandsche landbouwer is in dezen
dus tevens fabrikant, die de gewassen van
cieen bod":n en uit den vrcmde omzct in
producten van hoogere waarde en de aldus
verkregen producten op de wereldmarkt
brengt.
Om u een indruk hiervan to geven, volgen
zoo overzichtelijk mogelijk de volgende ge-
tallen:
In 1923 is in den vorm van mais, lijnzaad,
voederkoeken en meel daarvan, ervvien en
boonen, rogge, gerst en haver, in totaal meer
ingevoerd ruim 1500 millioen K.G. dan uit-
gevoerd. In 1893 was dit 560 millioen K.G.;
dus in 30 jaar is dit 23\ maal zoo groot ge
worden.
Dpor deze meerdere import is een meerdere
uitvoer van fokvee, slachtvee, schapen, var-
kens en paarden van S8200 stnks in 1923
mogelijk gebleken en van rand- en fcalfs-
vleesch, schapenvleesch, varkensvleesch en
spek, boter, kaas, gecordenseerde melk en
melkpoeder van 235 millioen K G. Daar-
naast heeft zich cen zeer bclangriike land-
bouwindustrie ontv ikkeld, met het doel eigen
geteelde landbouvvproductcn te verwcrken,
om die naar verre streken uit te voeren.
In het campagne-jaar 19231924 ver-
werkten de suikerfabrieken in ons land 1760
mii' ioen K.G. bietcn/wat "cerkwam op een
productie van 275 millioen K.G. suikcr.
De aardappelmeefabrieken verwcrkten in
19221923, 895 millioen K.G. aardappe-
len tot 145 millioen K.G.'aardappelmeel.
De strookartonfabricken h bben in datzelf-
de jaar 219 millioen K. G. siroo tot 125
millioen K.G. strookarton verwerkt.
Verder spreekt de groote intensiviteit van
den Nederlandsehen land- en tuinbouw uit
den uitvoer van tuinbouwproducten in den
vorm van versche groenten, bloemboilen,
knol- en wortelgewassen, levende planten,
levende bloemen en fruit, die in 1923, 270
millioer. K.G. grooter was dan de invoer.
In het laatste nummer van het Algemeen
Nederlandsch Landbouw-weckblad lezen
wij, dat de uitvoerwaarde van de Neder
landsche landbouwproducten over de drie
laatste jaren gemiddeld per jaar ruim 510
millioen gulden bedroeg. Die enorme export,
mofehjk gemaakt door import', is voor den
Nederlandsehen landbouw van enorme be
teekenis en wij kunnen ons die niet meer in-
denken, zonder de intensieve bedrijven.
Aan kunstmest is in 1923 een hioeveelhcid
van 835 millioen K.G. ingevoerd.
Ik hoop, dat deze cijfers u een indruk heb-
ben gegeven omtrent de enorme intensiviteit,
waarmede in de laatste jaren de landbouw
in Nederland wordt gevoerd. Door die inten
siviteit heeft zich een cultuur ontwikkeld,
waardoor het mogelijk is geweest, de land-
bouwbevolking een plaats te geven en cen
steeds grooter aantal arbeiders te werk te
stellen. Hierdoor was het tevens mogelijk,
een groot aantal bedrijven te splitsen in
bU
©e heer Jansen: ft geloof dat ik appended.
Hijg.
Mcmow Jan sen: - 0. denk je? Nn. ft gsloot
kleine bedrijven, waardoor de welvaart is
toegenomen.
Handel en verkeer is hierdoor toegenomen
en in het algemeen is de welvaart in Neder
land gunstig bclnvloed.
Dit, wat betreft de voordeelen van ons te
genwoordig landbouwbedrijf.
De nadeeleh van ons tegenwoordig land
bouwbedrijf.
Wij alien herinncren ons heel goed de ge-
volgen van die intensieve cultuur in den
oorlogstijd. Toen bleek ons, dat zonder im
port van voeder- en meststoffen de brood-
voorziening in Nederland in gevaar kwam.
Gelukkig hadden wij toen groote voorraden
van voeder- en meststoffen. Bovendien heb-
ben wij toen veel grasland gescheurd, wat
gelijk stond met het opmaken van een spaar-
pot, waardoor de oorlogsjaren voor ons geen
emstige gevolgen hebben gehad. Maar toch
kon gezegd worden, dat het in het algemeen
als wenschelijk moet worden besehouwd, dat
door landaanwinning Nederland economisch
sterker riioet worden gemaakt.
Verder kan gezegd worden, dat het land-
en tuinbouwbedrijf alleen bestaanbaar is,
wanneer het gevoerd wordt, zooals het thans
het geval is en alleen rendabel bij een blij-
vend export van die producten.
Waar moeten echter alle kleinbedrijven in
Nederland heen, wanneer de bedrijven nog
extensiever moeten worden? Onze exportpro-
ducten zijn duur, omdat veel arbeid eraan
ten grondslag ligt. En daarom is het wel
gewenscht, dat tegengegaan wordt een nood
gedwongen verder gaande splitsing van het
bedrijf. Wij alien weten, dat er groote be-
hoefte is aan cultuurgrond. De symptomen
daarvan, hooge koop- en pachtprijzen, zijn
bekend; wij kunnen spreken van landhonger.
Het aantal jonge kleiboeren, dat naar een
ontginning moet gaan en het gaan van
den kleigrond naar den zandgrond is een
wanhoopsdaad wordt steeds grooter.
Noodgedwongen moeten velen met tegen-
zin tot een ander beroep overgaan en tot
slot heeft men dfc steeds verder gaande split-
sing van de bedrijven, waardoor een minder
krachtige landbouwersstand ontstaat.
Wij hebben het vorige jaar juist de gege-
vens gekregen van de jongste landbouwtel-
ling en die zijn zeer leerrijk. Wij kunnen
zeggen, dat de splitsing van bedrijven in het
algemeen slechts economisch is en juist kan
zijn> wanneer de bedrijven daardoor inten
siever worden gemaakt. Anders kan er per
bunder niet meer worden geteeld en wordt
de economische kracht van de landbouwbe-
volking verzwakt.
Op de zandgronden is het aantal bedrijf jes
zoo sterk toegenomen, dat de landbouwer
meer gelijkt op een hardwerkenden arbeider
en er zeker niet gezegd kan worden, dat
daardoor de kracht van den landbouwers
stand wordt vergroot. Men interesseert zich
Itier echter meer voor de klei en we zullen
dus nagaan, hoe het daar is.
In het algemeen kunnen wij zeggen, dat
daar de omstandigheden voor dergelijke be-
drijfjes veel minder gunstig zijn. Uit de ge-
tallcn blijkt, dat van'het tijdvak 19111921
de bedrijven tot 20 H.A. gestegen zijn tot
86.9, alzoo met 1 Nu zal men zeggen,
dat die stijging niet veel is, maar dit is wel
het geval, wanneer wij het oppervlak bekij-
ken; want dan blijkt, dat in de elfjarige pe-
riode 5 pCt. van de bouwoppervlakte van de
groote bedrijven is gesplitst in bedrijven,
Kleiner dan "20 H.A. en in hoofdzaak in be
drijven van 5 tot 10 H.A.
In de laatste 11-jarige pcriode is 100 H.A.
gesplitst in bedrijven van 5 tot 10 H.A. en
lie; aantal bedrijven is in die periode vermeer-
dcrd met 12.500 en die bedrijven hebben op
dc klei een gemiddeldc grootie van 8 H.A.
Voor c!e tuir.bauwbedrijvHt is dit niet erg,
maar g bieken is, dat in die periode het aan
tal tuinbcuvvbeJrijven rjechts is toegenomen
met 3300, zcodr.t meer dan 9006 van de meer
dere wcidebedrijven, bedrijven zijn van ge
middeld 8 H.A.
Nu meen ik, da; dit bedenkeliik is en dat dit
niet gaat in de ridding van een krr.chtigen
boerenstand. Uit de statistick is gebleken, dat
de gronden vcor akkerbouw en gemengd be
drijf op zeritlei en in de weidestreken voor de
liclft de cultuurcpperviakte in Nederland vor-
■nen. Deze soori bedrijven zal men ook kunnen
stichten op den Zuiderzeepolder. biet is ge
bleken, dat door aankoop van grond. afkom-
srig van grcote bedrijven. in de periode van
1910 tot 1921, in het gebied van de zceklei
en in de .weidestreken cmstrecks 5C00 iiieuwe
landfcouv, bedrijven zijn gvsticht, van een gc-
middelde grootie van nog geen 10 H.A. Dit
bcwijst, dat er voor weidegrond een groote
behcefte is. Dezen indruk krijgt men, omdat
de bedrijven kleiner worden en hieruit kan
men concludeeren, dat er belangstelEng zal
zijn vcor de gronden van de Zuidcrzcepolders
en dat het niet onaannemelivk is, dat er zeer
veel vraag zal komcn naar die gronden. Men
zal zeggen: „De bevclking necml toe en het
ligt dus voor de hand, dat de landbouw sterk
gecplitst moet worden. Wanneer de tcenemen-
de landbcuwbevolking nu op die gronden ge-
plaatst ken worden, dan zou dit onderschre-
ven kunnen worden, maar -wij hebben oen
vclkstelling geha.1. waanan den vorigen
herfst een vcorlcopige publicatie is gcdaan.
Spr. toonde dit door een grafische voorstel-
ling aan. Daarin wordt een beelc! gegeven
van de personen, werkzaam in de verschillen-
de bedrijven, vanaf 1889 tct 1920. afgerond
in duizendtallen. We zien dan, dat vanaf
1889 tot 1899 het aantal, te werk gesteld bij
de nijvcrheid, van 531.000 steeg to! 646.000;
van 1899 tot 1909, tot 722.000 en van 1909
tot 1920 tot 1029.000, een zeer enorme stij-
fiing.
Bij landbouw en veeteelt steeg de bevol-
king van 1889 lot 1899 van 525.000 tot
572.000; van 1599 tot 1909, tot 652.000 en
van 1909 tct 1920 tot 762.000.
Bij handel en verkeer waren deze cijfers:
269.000, 319.000, 419.000, 534.000.
Bij jacht en viscnerij 16000, 21000, 23000
en 19000.
Bij de nijverlieidsbedrijven zien we. dus,
evenals bij handel en verkeer, een enoime
stijging en bij jacht en visscberij een daling,
zoodat die niet meer van zco cnonne beteeke
nis zijn.
Vergeiijkf men nu den landbouw met han
del en verkeer, dan komt men tot de conclusie,
dat men de toename bij nijvcrheid, handel en
verkeer een plaats heeft kunnen geven, dat dit
j bij landbouw het geval is van 1889 tot 1899,
maar dat men van 1899 tot 1909
aan
616.000 cen plaats heeft kunnen geven icr-
wijl dit 652.000 had moeten zijn, en dat men J
van 1909 tot 1920 bij den landbouw 625.000
heeft kunnen plaatsen, terwij! men volgens de
toename aan 762.000 een plaats had moeten
kunnen geven.
Hieruit blijkt wel de zeer groote vraag naar
land voor den land- en tuinmau.
Hoe staat het nu met de landaanwinning?
Om hiervan een idee te geven, moet ik al-
weer eenige gelallen noemen. Van 1816 tot
1922 is drcoggemaakt of bcdijkt 100.000
H.A. In dc laatste eeuw is ontgoncen een
300.000 H.A., totaal dus een landaanwin
ning van 400.000 H.A., dus gemiddeld per
jaar een 4000 H.A. en dit, ondanks den land
honger. Nu is er nog 400.000 H.A. woeste
grond in Nederland, maar de vraag is: wclk
deel is daarvan geschikt voor -ontginning
De schrijver in het aangehaalde Haagsche
Postartikel is daarover op-imistischer dan ik
'ben.
Mijn meening wordt gesterkt door de uit-
spraak in liet laatste verslag van den land
bouw over 1923. Daaruit blijkt, dat de ont
ginning van hei voor bezaaiing gedurende de
laatste 3 jaar vrij sterk is afgenomen, terwijl
de ontginning voor bebossching sterk is toe
genomen.
Dit verschijnsel kon men als ongunstig be-
schouwen, omdat de ontginning van bosschen
in normale omstandigheden stellig als de
minst productieve moet worden genoemd. De
oorzaak is de slechte financieeic uitkomst
van den akkerbouw op nieuwe ontginningen.
De particuliere ontginning van gronden
staat vrijwel geheei stil; een groot deel is
zelfs onbebouwd gelaten en de ontginning is
dan ook bijna uitsluitend overheidswerk ge
worden, om werkloozen productief Averk te
verschaffen. Het valt zeker te betreuren, dat
de resultaten in de tegenwoordige omstan
digheden niet steeds gunstiger zijndit blijkt
echter ook wel uit het feit, dat het onmogelijk
is, om nieuwe gronden voor een eenigszins
behoorlijken prijs te verpachten en dat par
ticuliere bezitters van woeste gronden geen
gebruik kunnen maken van den belangrijken
steun door het Rijlc, voor ontginningen gebo-
den. Dit stemt niet optimistisch vcor ont
ginningen en als men daarop zijn uitspraak
doet tegen de droogmaking, dan is men wel
op gevaariijk terrein. Nicttemin meen ik, dat
er wel iets in ontginning is ge'.egen, maar
dan op de wiize, dat de boer heidegrond aan-
maakt voor de vergrooting van zijn bedrijf,
maar niet op de wijze, dat men zegt: We
gaan maar 10.000 en meer H. A. ontginnen
Het is dus wel mogelijk, dat in die richting
iets gedaan kan worden, maar men moet zich
van deze zaak niet een te gunstige voorstel-
ling maken. In ieder geval krijgen wij uit
deze cijfers niet den indruk, dat wij het als
iets wenschelijks moeten gaan beschouwen,
dat de kleibcer de concurrentie van den zand-
boer nog meet gaan hclpen vergrooten. De
aanwinst van grenden was dus in totaal
400.000 H. A., maar daar tegenover staat ook
een verlies te boeken. Door de enorme toe
name van de bevolking is er voortdurend
grond aan de cultuuroppervlalcte onttrokken.
In de laatste 10 jaar nam het totaal opper
vlak aan bebouwd eigendom toe met 10-700
H. A. Het oppervlak aan straten en wegen
venrteerderde met 5500 H. A.; het oppervlak,
ingenomen door tuinen, niet. voor den handel
bestemd, met 5400 H.A.; het oppervlak, door
a an leg van kanalen en havens, aan den land
bouw onttrokken, bedraagt in genoemde pe
riode ongetwijfcld meer dan 2500 H A zoo
dat in dc laatste 10 jaar meer dan 24000
H.A., dus belangrijk meer dan door de inpol-
dcring van de Wieringermeer (die 19000 H.A.
zal brengen) zal worden verkregen, aan den
landbouw is onttrokken. Deze getallen stem-
men tot nadenken.
Wanneer ik mijn conclusie trek, dan meen
ik, dat uit het voorafgaande voldoende blijkt,
dat in vele gevallen men noodgedwongen be-
drijvm heeft moeten splitsen, meer dan wen-
scheliik is, cn dat desondanks een groot deel
van de landbouwbevolking het bedrijf heeft
moeten verlaten. oin naar een ander beroCp
ever te gaan. Ik meen ook, dat h'et alleszius
wenschelijk is, dat de Hollandschc bedacht-
zaamheid niet ontaardt in besluiteloosheid on
daf de knoop moet worden doorgehakt.
Dit jaar "zal de Kamer een beslissing moe
ten nemen en ik hoop, dat deze een gunstige
zal zijn want het belang van den geheelen
landbouw is er mec gemoeid. (Applaus).
(Wordt vervolgd).
ProTinciaal Nienws
UIT ZUID-SCHARWOUDE.
(Vervolg.)
Het jaarverslag van den secretaris, den
heer'H. de Boer Cz. vermelddc o.m., dat men
tevreden kon zijn over den cconomischen toe-
stand. Door do vereeniging werden coopera-
tief kunstmest, steenkool, manden enz. aange-
kocht.
Het ledenaantal is 100.
Medegedeeld werd, dat een onderhoud
heeft plaats gehad met het polderbestuur over
do verzuiming van dc z.g. rooster en de \$art
tct aan den heer p. Bruin. De kocten zullen
afzonderlijk onderzocht worden.
Door den heer P. de Ruiter Cz. werd cen
en ander nudegfJeeid van de algemeenc ver-
gadering der Tuinbouw Aankoop Centrale,
welke 23 December te Amsterdam is gehou-
den.
Deze werd gehouden met het bectuur van
de Centrale Cooperatieve Raffeisenbank te
Utrecht. i
De aansprakc-lijkheid is gebracht op 500,
dc Contribute is verhoogd van 10 op 20
cent per lid.
De vcorzitter zeide, dat het bestuur het
beter achtle om uit te treden en in ovcrieg
met de T. A. C.
Narr.ens het bestuur werd door den heer W.
Muller medegedce'd, dat het. vcrschil tus-
sciien dc wijze, waarop nu kunstmest aange-
•kocht en het aankcopen door een cooperatieve
aankoopverceniging zoo weinig is, dat het
bestuur er geen aanlc-iding in zag, anders te
werken. Besloten werd, dit punt aan tc hou
den.
Door den heer B. vr Loenen werd namens
de ccminissie tot nazien der rekeningen mede-
gedeeUl, dat deze in goedc orde bevonden
zijn. Het saldo der brandstoffen rekening is
f 3S.91, het saldc van de gewonc ontvangslen
en uitgaven is 387.15. Na eenige op- en
aanmerkingen we~d een en ander gcedgc-
keurd.
Deo'.' der kunstaKS-tadministrateur, den
heer P. Zceman. werd mcdegedeekl wcIkc
hoeveelhedCn kunstmeststo-ffen zijn alge-
leverd in het afgeloopen jaar; totaal voor
een bedrag van 11.736.75. Het saldo is
26.58.
Hiema bestuursverkiezing. De aftredende
heeren C. de Boer Cz. en ,W. Muller, wer
den met bijna algemeenc sfemmen herkozen.
In plaats van den heer S. Zee-man, die be-
dankt heeft, werd de heer C. de Boer Wz. ge-
kozen met 33 stemmen. Op den heer Jb.
Kroon waren 21 stemmen uitgebracht.
Als bestuurslid van de Langendijker
Groenten Centrale werd de heer W. Muller
gekozen.
De heer S. Zeeman, die aan de beurt van
aftreden was, stelde zich niet meer herkies-
baar.
De verkiezing van de diverse commissies
bleef hetzelfde. Voor de algemeene vergade-
ring van de L. G. C. werden geen voorstellen
ingediend.
Door den heer P. Zeeman werd gevraagd,
of het niet mogelijk is dat de gevrerde re
clame geprojecteerd wordt op de algemeene
vergadering.
De voorzitter zegde toe, dit te verzoeken.
De heer Zeeman bracht verder ter sprake
de klacht van den handel, dat er geen goede
kool aan de markt komt en wel doorschot.
Spr. vond o.m. niet goed, dat goede cn d'oor-
geschoten kool in een wagon verzegeld wor
den en zcu alleen met certificaat. verzenden
willen.
De voorzitter antwoordde, dat reeds dui-
zenden wagons met certificaat verzenden zijn.
Verder wekte hij de vergadering op om zich
meer bij de markt aan te pnssen, dliarbij wij-
zende op het feit, dat in het laatst van Decem
ber aan de groote aan vraag niet voldaan is.
De heer A. Kout vrceg, of het niet moge
lijk was, dit in de vergade-ing der verschil-
lende vereenigingen te "brengen, opdat genoeg
aangevoerd zal worden.
De besprekin-g der ecntributie-regeling was
heel kort, daar besloten werd, om in het voor-
jaar weder 3 cent per snees te heffen en zoo
noodig, later nog wat.
Bij varia decide de voorzitter mede, dat het
bestuur gemeend heeft, geen betere belooning
aan den heer Zeeman, te kunnen geven, dan
hem als eerelid te benoemen.
Dit werd onder applaus gced gevenden.
De heer Zeeman dankte alien hartelijk
vcor de eer hem bewezen.
De heer F. v. Bergen vroeg. of er nog ver-
andering met de zetkoolregeling komt met
Broek op Langendijk.
De voorzitter antwoordde, dat Broek op
Langendijk zich naar liier zal regelen.
Na eenige discussic vclgde slutting.
- UIT HOORN.
De Hoomsche revue-vereeniging heeft
haar 5e opvoering gegeven, ditmaal met de
revue „Geef me de vijf". De Parkzaal was tot
in alle hoeken bezet.
Onmiddellijk hadden de uitvoerenden con
tact met de aanwezigen, die telkens door luid
applaus van hunne ingenomenheid deden
blijken.
De hoofdpersonen waren in een woord
subliem, terwijl de verschillende acten op
leuke wijze werden aangevuld. Aan costumes
en muziek was bijzonder veel zorg besteed.
Naar we vernemen zijn de drie volgende
uitvoeringen nu reeds bijna uitverkocht.
Door de heeren Haalebos (piano), Boe-
dijn (viool) en Sombroek (violoncel), de laat
ste te Amsterdam, is een vast trio gevormd,
hetwelk zich voorstelt geregeld concerten te
geven.
Ten bate vah de ziekenverpleging „De
Villa" zal een concert worden gegeven door
mej. Wessemius te Hoorn en den heer P.
Bronkhorst te Amsterdam (piano). De koor-
klassen van mej. Wessemius en enkele dames-
zangeressen hier ter stede zullen medewer-
king verleenen.
Door Rector L. A. Roozen van het St.
Jans Gasthuis is in het Wilson-theater een
lezing gehouden over Lourdes, waarbij tal-
rijke prachtige lichtbeelden werden vertoond.
De opbrengst van dezen avond kwam ten bate
van bovengenoemde ziekenverpleging.
Jammer dat de zaa! niet geheei bezet was.
Naar aanleiding van de meening van den
Raad, gebleken bij het afdeelingsonderzoek
van dc gemeente-begrooting betreffende op-
centen op de vermogensbelasting, stellen B.
en W thans voor dien post pro memorie uit
te trckken, d w.z. B. en W. hand'haven bun
vcorstel tot het in voeren van die belasting
niet.
Dc Vrijdenkersvereeniging „De Dage-
raad" heeft in het A. J. C.-gebouw alhiei* een
vrij druk bezochte vergadering gehouden,
waarin mej. Mies Lansen sprak over de vrije
gedachte en de opvocding.
Na beyestigd te zijn door Prof. Pont,
van Utrecht, heeft Ds. van Bemmel, van Ilil-
legom, zijn intrede gedaan als predikant bij
de Herst. Evang. Luth. Gemeente alhiei".
Aanwezig vmren predikanten uit de omge-
ving, alsmedc vertegenwoordigers van den
Kerkeraad te Hillegom.
In de gehouden vergadering van de Ka-
mer van Koophandel cm Fabrieken voor
Westfrieslrnd werd tot algemeen voorzitter
benoemd de heei- P OucI Gz., te Purmeix-nd.
Tot voorzitter der afdeeling Grootbedrijf
werd benoemd de heer M. A. Emmerling te
Enkhuizen; tot voorzitter der afdeeling Klein-
bedrijf de heer R Eilandcr te Hoorn.
De afdeeling ,,Ncord-Holland" van don
Bond van Kantcorhouders, in vergadering bij-
een op Zondag 25 Januari in hotel „De Ros-
kam", alhier, ter bespreking van het rapport-
Nolting, sprake hare gToote ontevredenheid
uit oyer „Rangschikking van de hulpkanto-
ren" (biz. 5558) van genoemd rapport, het
welk aangceft dat de helft van de thans be-
staande kantoren zal worden opgeheven en
vervangen door stations
om red en vcle der bctrokken kantooriiouders
tot armcede zijn gedoemd en het plattcland de
de nadeelige gevolgen van deze reorganisatie-
plannen zal ond-ervinden
bcsloot bij het hoofdbestuur van, genoem-
den bond aan tc dr-ngen op cenc buitcngc-
wone algemeene vergadering en deze uit
spraak aan de pers kenbaar te maken, met het
verzeek dit te pubHoeeren-
UIT EGMOND AAN ZEE.
Vriidagavond vergaderde dc afdee'igg „De
3 Egmonden" van de Vereeniging Volkson-
derwijs.
heelt alls wooden
Deze eerste bijeenkomst werd geopertd door
den heer J. G. Bosschaart, die de aanwezigen
welkom heette. Spreker opende tfeze vergade
ring, omdat er nog geen bestuur gekozen was
en er toch iemand zijn moest om de werk-
zaamheden te leiden. Hij memoreerde nog
den mooien avond in hotel „Welgelegen" en
sprak een woord van waardeermg uit voor ai
het goCde, dat toen was gehoord.
De behandeling van het huishoudelijk re-
glement nam eenigen tijd in beslag.
De vraag werd o. m. naar voren gebracht:
„Kan iemand, die eenerzijds voor de vereeni
ging voelt, anderzijds door daden het stre-
ven der vereeniging benadeelt, lid zijn van
Volksonderwijs".
Na eenige discussie werden aan art. 2 toe-
gevoegd de woorden: r
„In bijzondere gevallen onderwerpt het be
stuur de toetreding van een lid aan het oor
deel der vergadering." I
De contribute werd bepaald op een mini
mum bedrag van f 1.per jaar, zoo noodig
te voldoen in 2 termijnen.
Tot Jbestuursleden werden gekozen dc hee
ren J. v. d. Oord, J. G. Bosschaart en J.
Jansma, (Egmond aan Zee), G. Blokker
(Egmondbin-nen) en Gorier (Wimmenum).
Het laatste punt der agenda: „Uit oude err
nieuwe boekjes" kon bij gebrek aan tijd niet
meer worden afgewerkt. Dit komt echter bij;
een volgende vergadering ter sprake.
Aan het slot sprak de heer Bosschaart een,
woord van dank voor de opkomst. Hij hoopte,
dat het nieuw gekozen bestuur het vertrou->
wen waardig zou zijn en dat het gelukken
mocht de leden verder te brengen op den weg
van goede voorstanders tot flimke verdedi-
gers van de openbare schooil als dc school
voor het volk. Dus ook, dat de vergaderin-,
gen van Volksonderwijs er toe mocliten lei
den, dat de menschen hun wapens bij zich,
zouden dragen, zoodat ze de openbare school
ook kunnen verdedigen in de particuliere ge-
sprekken. Want dit is van groot belang. De
gVoote kracht van volksonderwijs zit in de
menschen zelf. 1
Ik hoop aldus spreker dat het aan
het bestuur gelukken mag om dc leden vogf.
tc lichten en met raad en daacl te dienen.
Daama sluiting.
UIT HENSBROEK.
Bevolking over 1924.
Het aantal zielen in deze gemeente bedroeg
op 1 Januari 1924 937, waa-rvan 461 man
nen en 476 vrouwen. In den loop van het*
jaar werden geboren 13 mannen en 10 vrou j
wen, terwijl 5 mannen en 7 \Tpuwen overie-
den. Uit andere gemeenten kwamen in17^
mannen en 21 vrouwen en zijn vertrokken 136
mannen en 28 vrouwen. In het totaal is dus
de gemeente achteruit gegaan met 1 man en 41
vrouwen, zoodat het aantal inwoneis op 1-;
Januari 1925 bedroeg: 460 mannen en 472'
vrouwen, is in totaal 932 zielen. 7 1 luwdijtom'
werden voltrokken.
UIT GROOTSCHERMER.
Zaterdag en Zondag hield de vereeiugmg-
„Huisvlijt en Floralia"' Iiaar huisvlijttentooo-
stelling. Reeds dadelijk na de opening was
het er vol van belangstcllenden, omdat's msd-
dags de j uiyy de ingezonden voorwerpen be-
oordeeJd had en's avonds de uitslag bekeodl
gemaakt zou worden.
Zondag was het de dag. Van 2 tot 6 mrc,
aan een stuk deor was het vol van kijkers, die
niet uitgekeken raakten. Vol bewonderiog;
blecf men staan \-oor al het moois dat inge
zonden was. Vooral de afdeeling houtsnijwert
was goed vertegeuwoordigd en menige uitroop
van bewondering werd vooral over dit werk
gehoord. Er was o.a. een keurig mooie eiken-
toloembak met houtsnijwerk versierd, waar-
voor de kijkers zich verdrongen. Ook de
kleurwedstrijd van de schooljongens trok veef.
belangstelling. Ter opluistering waxen nog
enkele karton- en kleimodellen, brei-, kmrtsel-
en teekenwerk door dc leden ingezonden. De
tentconstelling is uitstekend geslaagd.
Zondagavond had een gemaskerd bat:
plaats, geleid door den voorzitter van „Hui6-
vlijt en Floralia", den heer Borgwat. Toen ie
pl.ni. 8 uur de avond geopend werd, ware®
ruim dertig gemaskerden aanwezig, 'i groot-
ste gededte met costuums door henzelf ver-
vaardigd. De jury had een zware taak, raaar
heeft die naar behooren verricht. Alge
meen was men het met de uitspraak eens. ,,De
caroussel" van Mevr. Borgwat \erwierf met
48 van de 50 te betalen punten den e.rsten pr.
voor de eigcngemaaktc costuums: „de Melk-',
weg" van een dame uit Stompctoren, den 2en,'
„de Zwarte kat" van Neeltje Pilkes, den 3en
„Ik zoek mijn man" en „Floralia" ontvingen
nog speciale prijzen, de le voor't komiekste,
de 2e voor het costuum dat't mecst bet sh-e%en
van dc vereeniging „Huisvlijt en Floralia"
symboliseerde. Van dc 6 groepen gingen
„Pindo en Pinda" van het: editpaar P. Scher-
merhom, „Twce Volci-dammertjes" en „Twee
tambourijntjes" met de prijzen naar huts
De man ran het wonlngbureanj U zegt ctw,
dat U geen klnderen heelt, geen gramophoon, gee*
draadloozs en dat U geen bond boudt. U esbQai
wei de buurder te afjn, die de elgenaar ran dat
hula begeert.
De buurder: Ik vol hem nlets In mfjn gedras
▼erborgen houden, U zoudt hem das nog koiMk
vertellen, dat m'n vulpen een beetje kraat
i
riM,
