VICTO
I Met J BORSTSIROOP
de raming voor cc deel ook het gevolg is ge
weest van het inhalen van achterstand
De minister heeft verder tegenover het be-
toog van de delegatie opgemerkt, dat de be-
grooting voor 1924 zelfs met inachtneming
van de bovengenocmde meerdere inkomsten,
nog altijd met een tekort sluit van meer dan
20 millioen, terwijl om de begrooting voor
1925 sluitend te kunnen maken, voor dat
dienstjaar hoogere inkomsten moesten worden
geraamd tot een bedrag, dat, als men op de
hierboven gememoreerde bijzondere omstan-
digheden let, ongeveer even hoog is, als het
bedrag, waarmede in 1924 de raming is over-
schreden geworden. zoodat deze overschrij-
ding van 1924 reeds in de begrooting voor
1925 is verdisconteerd. Verder zijn voor
laatstgenoemd jaar en volgende jaren nieuwe
uitgaven te wachten, waarvoor tot heden
geen dekking is gevonden. Ook was de minis
ter er nog volstrekt niet zeker van, dat de
voor 1925 geraamde ontvangsten ook inder-
daad in de schatkist zullen vloeien.
Hoewel de minister bereid was, het ver
zoek van de delegatie om het personeel tege-
moet te komen, in den ministerraad ter sprake
te brengen, liet hij toch niet den minsten twij-
fel hierover bestaan, dat dit verzoek op steun
zijnerzijds niet zal kunnen rekenen.
lets anders was het gladstrijken van plooien
uit het Bezoldigingsbesluit 1925, van de
noodzakelijkheid waarvan ook de minister
doordrongon toonde te zijn en waartoe hij
dan ook eventueel wel zal kunnen medewer-
ken-
Wei ging de delegatie uitvoerig en met
kracht tc-gen beschouwingen in en stride zii
er andere argumenten tegenover, doch zulks
vermecht in het standpunt van den minister
geen wijziging te brengen.
De minister had geen bezwaar, dat deze me-
dedeelingen in een persbericht ter algemeene
kennis zouden worden gebracht.
1NSTALLATIE TABAKSCOMMISSIE.
Gister is in het departement van financien
de staatscommissie geinstalleerd, die in op-
dracht heeft een onderzoek in te stellen naar
de wijze waarop een belasting ware ,e hoffen,
dnikkende op de ruwe tabak bestemd tot ver-
vaardiging van tabaksfabrikaten met dien
verstande, dat de daarvan te verwachten
jaariijksche opbrengst niet kleine* d:ent te
zijn dan de bate welke de geldende heffing
aan de schalkist oplevert.
NIEUWE WETSONTWERPEN OP
MEDISCH GEBIED
Bij de He Kamer is ingediend een wefs-
voorstel dat strekt tot installing van colleges
van tucht, die ten aanzien van de geneeskun-
digen een taak zullen vervullen als de raden
van toezicht en discipline voor de advocaten.
Tevens heeft de Kamer een wetsontwerp
bereikt dat cen preventief toezicht beoogt in
te stellen op die geneesmiddelen, die niet
openlijke aanprijzing in het verkeer worden
gebracht.
AANRIJDING.
Gistermcrgen cmstreeks kwart voor zeve-
nen heeft zooals wij reeds in het kon in ons
vorig nummer gcmeld hebben een aanrijding
plaats gehad op de Laan van Meerdervoort
in Den Haag, ter hoogte van de Wattstraat.
De melkbezorger L., wcnendc in de v. Bcie-
renstraat en in dienst bij De Sierkau, is daar
aangereden door een auto, beshturd door den
freer G. C. M. uit de Fahrenh.itstraat. Deze
had de voorruit ncergeslagen, omdat het
no gal koud was, en een motregen belemtnerde
het zien door die ruit. De heer M. heeft al-
thans den voor hem uit rijdenden melkwagen
niet gezien.
L. reed ongeveer 1 M. van het troittoir,
de auto reed geheel rechts van den weg. L.
werd op de straat geworpen en deerlijk ge-
wond.
De geneeskundige dienst vervcerde hem
naar het ziekenhuis, waar bleek, dat hij een
been gebroken had en zware inwendige kneu-
zingen had gekrcgen. Zijn toestar.d is zorge-
lijk De melkwagen word ernstig beschadigd.
Tegen den chauffeur is proces-\ erbaal op-
gemaakt wegens onvoorziclitig rijden op den
openbaren weg.
VADER EN ZOON.
Voor de rcchtbank te R'dam heeft gister te-
recht gestaan de 55.-jar. P. C. d. G., losse
workman al iaar, thans gcdetineerd, wien ten
taste was gelegd, dat hij op 23 October i 110
zou ontvreemd hebben ten nadeele van zijn
zoon.
Beklaagde bekende. Zijn zoon woonde bij
hem in. Beklaagde was baloorig geworden
door de toestanden in zijn huis, had het geld
uit de vestzak van zijn zoon genomen, was er
nice naar Amsterdam gegaan, had het daar
verteerd en was na drie dagen naar huis ge-
komen en toen gearresteerd. Van 1 November
af zit de man op eigen verzoek in voorloopige
nechtenis, dit om ui. de ruzie thuis te zijn.
De 24-jarige zoon kwam vertellen, aat zijn
vest hing in de alcoof van zijn oudcrs. Hij ge-
bruikte een scheldwcord om zijn vader aan te
duiden, wat hem op een schrobbeering van
den president te staan kwam. Vader drinkt,
volgens den zoon „stug"
De vader ontkende dit.
Het OM. tot den zoon: Waarom ga jij, als
er altijd ruzie bij je thuis ontstaat door jou,
de deur niet uit?
De zoon: Dan is mijn moeder over een
maand een lijk!
De presidentDe ambtenaar van de R. K
reclasseering schrijft in zijn rappon, dat jij
een groot struikelblok thuis bent. Zijn jullie
katholiek?
De zoon: Alleen hij; ik heb in het geheel
geen reclasseeringsambtenaar gezien.
Het O. M. leest het rapport voor, waaruit
blijkt, dat de zoon epilepticus is en reeds ceni-
ge keeren in een gesticht voor zwakzinnigen
is opgenomen geweest.
Het O. M., waargenomen door mi". J. A. de
Visser, constataerd: dat het vaststellen van
het feit geen moeilijkheden oplevert. Maar om-
trent de gezteistoestanden valt het bezwaariij-
ker zich een beeld te vormen. Het neclassee-
ringsrapport laat tusschen de regels door le-
zen, dat de ambtanaar een soort verzoening
in het gezin bewefkt heeft. Maar ter zteting
hooren we, dat het rapport niet juist is, dat
de vader thuis komt. Spreker vraagt de zaak
nog eenigen tijd aan ta houden, ten cinde van
Gras alsnog een rapport uit te lckken en de
vraag te doen beantwoorden, of het Neder-
landseh Gencotschap bereid is op dezen man,
bij voorwaardelijkc veroordeeling, toezicht te
houden.
De verdedigcr, mr. D. Schuur sloot zich bij
het requisitoir aan en verzccht aMeen het
nieuwe rapport zoo vlug mogelijk te doen uit-
brengen.
Na raadkamer besliste de rechtbank, dat
de zaak drie weken zal worden aangehouden.
PAKHUISBRAND TE AMSTERDAM.
Gisterm-orgen is zooals wij reeds in een deel
van ons vorig nummer meidtien, brand ont-
sfaan in een der oude pakhuizen aan de Bic-
kersgracht te Amsterdam. Het panel, waarin
het vuur woedde, is een van vier naast elkan-
der gelegen pakhuizen, de andere heeft de
brandweer echter van de vlammen wetan te
vrijwaren. De brand is ontstaan op de eerste
verdieping van het ongeveer 30 meter diepe
perceel, waar de expediteur P. J. Schutte
groote voorraden closetpapierrollen opgesla-
gen had. Op de tweede verdieping is geves-
t'gd de zeilmakerij van de firma J. van Tyma.
Werklieden van deze firma meenden reeds
eenigen tijd tevoren een brandiucht waar te
nemen maar toen zij overigens niets verdachts
ontdekten, schonken zij er verder geen aan-
dacht aan, totdat door de naden der vloer
dikke rook drong. Toen is de brandweer ge-
waarschuwddeze kwam met vrij talrijk ma
ter iaal.
Bij het openen van de luiken drongen ge-
weldig zware rookwvlken naar buiten, die in
korten tijd hei heele Bickersciland in b'airwen
nevel zetten. Ook sloegen even de vlammen uit
De brandweer taste het vuur aan mot drie
stralen aan de voorzijde en zes stralen aan de
achterzijde van het pakhuis. De vuurhaard
bleek zich te bevinden op het middelste ge-
deelte van de eerste verdieping. Het was een
zeer hardnekkige brand, welke de brandweer
eerst tegen 1 uur onder de knic had.
Nagenceg over de geheele diepte is de op-
slagplaats van den heer Schutte uitgebrand;
verder is dc vlcer van de twee verdieping hier
en daar doorgebrand, maar sdiad? van betee-
kenis heeft de zeilmakerij op twee hoog niet
gehad.
De vermcedelijke oorzaak is het wegwerpen
van een brandende sigaret door een jongen.
Verzekcring dekt de schade.
EEN PASGEBOREN KINDJE IN EEN
DAKGOOT.
Maandagmorgen werd de politie gewaar-
sdiuwd, dat in de aakgoot van een perceel in
het Zwaanshals te Rotterdam kindergehuil
gehoord werd. Onmiddellijk werd een onder
zoek ingesteld. Een agent van politie klom
naar boven en hij vond tot zijn verbazing in
de goot een pasgeboren kindje van het man-
nelijk geslacht, spiernaakt en zelfs met mod-
der en vuil overdekt. Het wichtje leefde nog
Onmiddellijk is het naar een der ziekenhuizen
gebracht.
Een inspecteur van politie doorzocht in-
middels de aan de dakgoot grenzende wonin-
gen en trof in een daarvan een 27-jarige juf-
frouw aan, die bezig was eten te koken. De
vrouw zag zeer bleek. Nadat zij ondervraagd
w:.s, meldt de Tel.", bekende zij in den afge-
loopen nacht moeder geworden te zijn en haar
kindje in de dakgoot te hebben gelegd. Het
kind had ongeveer een kwartier in dc goot
gelegen voor de politie het vond. De vrouw
werd gearresteerd en naar het ziekenhuis ge
bracht. Proces-verbaal is tegen haar opge-
maakt, wegens poging tot zware mishande-
ling.
De toestand van het kindje is gelukkig uit-
stekend. Men hoopt dat het geen ernsfige
gevolgen van de handelwijze zal ondervinden
TREIN-RUZIE.
Gister nacht kwamen met den laatsten trein
uit do Haag aan het D. P. Station te Rot
terdam twee Rotterdammers en een
Rotterdamsche, die zich in verschil-
iende opzichten tegen elkander ge-
droegen a is verscheurende dieren. Er kwam
cen politieagent aan te pas en daar een der
Rotterdammers beweerde, dat de ander hem
met een revolver had bedreigd, verzocte hij
het drictal op vrienddijke, maar besliste wijze,
nice op te trekken naar't politiebureau op de
Galen], cm daar liet oordeel te vellen en den
gewapende te snappen op het verboden dra
gon van vuurwapenen.
Op het bureau bleek. dat dc gewapende, een
vccrman, met reden verontwaardigd was ge
weest. De ander had zich in den nachttrcin
rnisdragen en de 18-jarige zusttr van den
voerman lastig gevallen. Hij verdedigde zich
met te zeggen, dat hij naar iets gezocht had,
aldus dc ,,Msb." en :oen in het donker per
cngeluk het been van de jeugdige schoone
had gegrepen. De voerman was heftig veront-
waardigd geweest en zou gedreigd hebben,
den vermetele met zijn revolver neer tc schie-
ten.
Toen de voerman echter gefouilleerd werd,
bleek liij geen vuurwapen te bezitten. Hij had
slechts een weinig gesnoefd.
De inspecieur heeft daarop den een aange-
maand, voortaan wat voorzichtiger met z'n
woorden, den ander iets voorzichtiger met z'n
handen te zijn.
HISTORISCH.
Een dame komt dezer dagen in het post-
kantoor van een onzer groote steden. Zij
koopt aan het daarvoor bestemde loket eeni-
ge postzegcls en betaait en op 't oogenblik,
dat zij met de postzegels, die de ambtenaar
achter het loket haar toeschuift, zal weggaan,
bedenkt zij zich en zegt: „Geeft u mij alstu-
blieft nog maar zoovtel postzegels er bij."
Waarop de ambtenaar antwoordt: „dan zal
mijn collega u wel verder helpen, 't is nu
mijn tijd om weg te gaan."
Een punctueel man.
EEN NIEUWE POL1TIEKE
ORGANISATIE.
Naar wij vernemen, zegt de N. R Ct., zijn
er plannen in voorbereiding tot oprichting
van een nieuwe partij, welke beoogt een ver-
binding te vormen tusschen rechts en links en
met uitsluiting van de antithese-gedachte
mannen en \TOuwen in eeri verband wfl bren
gen die de organische gedachte in onze sa-
menleving wil bevorderen en naar voren
brengen/ Men bedoelt met deze partij een
scort van Nederlandsche centrumparfij te
stichten.
Reeds zijn verschillende personen, die tot
linksche en rechtsche par.ijen behooren, tot de
nieuwe partij toegetreden, en in verschillende
plaatsen van ons land wordt de oprichting
Binncnkort wordt in Den Haag de cprich-
tingsvergadering van de nieuwe partij gehou-
den, waarop o.a. het ontworpen concept-begin-
selprogram in behandeling zal komen.
UIT DE ANTI-REVOLUTIONNAIRE
PARTIJ.
De Stand, van gisteravond bevat een ver
sing van de verleden Woensdag in Den Haag
ender voorzitterscliap van mr. J. A. de Wilde
gehouden vergadering van het Cetitrale Con
vent. Wij ontleenen er het volgende aan
Aan de orda is het voorsvel van het C. C.
inzake de candidaatstelling van leden voor de
Tweede Kamer. Voorgesteld wordt, onder na-
dere goedkeuring der Deputatenvergadering,
te zullen uitkomen met twee lijsten van candi-
daten, elk omvaitende 20 namen. De eerste
dezer lijsten, z.g. hoofd'ijst, zal in den
verm van gelijkluidende lijsten worden in
gediend in 17 kieskringen, die bij de vorige
verkiezingen op de a.r. lijsten de grcotste aan-
tallen stemmen hebben uitgebracht. Op deze
lijst worden geplaatst de namen van die can-
drdaten, op wier verldezing in de allereerste
plaats wordt prijs gesteid.
De tweede, z.g. bijlijst, waarop de namen
worden geplaatst van 20 personen, die in al-
gemeenen zin kuntnen geacht worden waar-
dige plaatsvervangerds te zijn bij het tus-
schentijds openvalien van zetels, wordt inge
diend in den 18den kieskring. Maastricht.
De beide (achttien) lijsten zullen te zamen
worden verbonden tot een groep in den zin
van art. 50 der Kieswet. De volgorde del*
candidaten op de hoofdlijst kan in een kies
kring worden verwisseld, mits alleen van
hen, die op dc 2e tot de 12e plaats zijn ge
steid.
Nadat de vcorzKter het voorstel krachtig
had verdedigd, werd het met algemeene stem-
men aanvaard.
Na een korte pauze gaf de voorzitter het
woord aan minister H. Colijn. Deze wilde een
blik werpen op de drie jaren, die achter ons
liggen.
Daarna werd het stembus-program behan-
deld en kwam het program van actie 1922
aan de orde.
Bij onderwij9 werd erop aangedrongen de
Onderwijswet ten gunste van het platteland
te wijzigea.
Op he; Convent waren aanwezig 3 minis
ters, 5 Kamerleden, 7 leden centraal comite,
25 afgevaardigden der Statenceritrales en 4
vertegenweordigers der A.-R. pers.
S. D. A. P.
In de jongste vergadering van het partljbe-
siuur van ae S.D.A.P. is, naar in het Volk
wordt meegedeeld, beslotcn, dat het bestuur
het congres zal verzoeken, den heer Vliegen
uit te noodigen het voorzitterschap der partij
tot aan het congrcs 2926 te blijven vervullen
en hem, in afwijking van art. 31 der statuten,
machtiging te verleenen, buiten Amsterdam
woonachtig te zijn.
Vcorts zal het congres worden verzocht, het
partijbestuur machtiging te verleenen om het
eventueel al of niet benoemen van een tweeden
hcofdredacieur van Het Volk aan te houden,
zulks omdat het partijbestuur het onge-
wenscht acht, dat in deze kwestie cp over-
haaste wijze wordt vcorzien.
MOLLEN.
Op vragen van het lid van de Tweede Ka
mer, den heer Braat, betreffende wijziging
van de Molten- en Kikvcrschenwet 1917, met
het cog op te groote bemoeilijking van het
vangen van. molten en vrijlating van den ver-
koop van mollenvellen, heeft de minister van
binnenlandsche zaken en landbouw geant-
wocrd
In het laatst van het vorige jaar is een om-
vangrijk enderzeek aangevangen ter verkrij-
ging van gegevens om te beoordeelen, of de
bescherming van den mol in dezelfde mate,
waarin die nu wordt toegepast, al dan niet be-
hoort te worden vcortgezet. Dit onderzoek is
nog niet geheel beeindigd.
Daar het op de gesteide vragen te geven
antwoord nauw verband houdt met den uit-
slag van dat onderzoek, meent ondergetee-
kende goed te doen, zijn antwoord tot na af-
loop van het onderzoek uit te stellen.
JAAP EDEN.
Kort voor het ter perse gaan van ons blad,
zegt de N. R. Crt, bere-kt ons het bericht,
dat Maandagavond Jaap Eden in het St. Eli-
sabeth-gasthuis te Haarlem overleden is.
Men weet dat de eenmaal zoo vermaarde
wielrenner en schaatsenrijder al langen tijd
lijdende was aan een ernstige en sloopende
zenuwziekte, wat nog maar met deze expres-
sie zeer zacht uitgedrukt is.
Eenige jaren geleden, toen hij in moeilijke
omstandigheden gekomen was, hebben zijn
vroegere bewonderaars nog maatregelen ge-
troffen om hem een rustigen ouden dag te be-
zorgen. Niet lang heeft hij er van kunnen
genieten.
We kennen eigenlijk geen ander sportman.
die zoo populate geweest i.; en die de sport-
eer van zijn land zooveel goed heeft gedaan.
We noemden hem hierboven wielrenner en
schaatsenrijder. maar, is deze volgorde wei
goed? In welken tak van sport was hij groo-
ter? In beide, zoowel op het wiel als op de
ijzers, heeft hij wonderen verricht en de
stoutste stukjes staan op zijn naam.
Tot zijn mooiste prestaties op de schaats
behoort ongetwijfeld zijn record op 5000 M
dat heel oud geworden is en eerst door Ma-
thisen gebroken is kunnen worden.
Als wielrenner legde hij ook beslag op tal
van prijzen, won Europeesche en wereldlcam-
pioenschappen, grand prix, enz.
Jaap Eden, de zoon van een Grcningsche
leeraar in de gymnastiek, was door de natuur
gezegend met cen prachtig sportlichaam; hij
had in zijn goeden tijd een typisch gev-
maansch vcorkomen, blond, blozend en ro
bust. Maar meer nog dan aan dit lichaam
dankt hij zijn successen aan zijn bijzonderen
aanleg voor wedstrijdsport. Hij was een uit-
nemend tacticus, een man met vernuft en
flair, met sporting-spirit en dash.
Hij was door zijn prettigen eenvoud eeo
graag geziene figuur op buitenlandsche ba-
nen en de enorme hulde, die hem na elke vic-
torie gebracht werd, cie schitterende ontvang-
kende huidkwaal, past dan Foster's Zalf toe.
Inderdaad een probaat geneesmiddcl. Per
tube 1.-.
sten, die men hem bereidde, zij hebben hem
in aard en wezen niet veranderd. Hij bleef i;
joviale, eenvoudigc sportmakker, geeerd bij
zijn tegenstanders en bij het publiek.
Jaap Eden heeft den leeftijd van 51 jaar
bereikt. Zijn glorietijd viel samen met het
laatste decennium van de vorige eeuw.
Na zijn glansperiode heeft hij de practische
sportbeoefening vaarwel gezegd en is in za
ken gegaan totdat zijn zickte hem verder wer-
ken belette.
Zijn stoffelijk overschot zal Vrijdag op de
begraafplaats aan de Kleverlaan te Haarlem
ter narde worden besteld.
Eden is geweest een wereldfiguur. En als
wereldfiguur heeft hij den naam van Hol
land over geheel de wereld gedrageu. Nooit
is het kleine Holland, zelfs door de treffend-
ste historische gebeurtenissen niet, zoo alge-
meen bekend geweest als ten dage van Jaap
Eden's roem.
Maar ook nooit is er een Hollander ge
weest, die in zijn eigen land een dergelijke
popularitc-it heeft genoten. Het is schrijver
dezes vijftien jaar na de grootste verrichtin-
gen van Eden op een fietstocht door Drente
overkomen, dat toen hij een eindje hard door-
trapte een boerenjongen, uit het land, hem
spottenderwijzeJaap Eden! toeriep.
Jaap was een begenadigd athleet; hij was
een geweldenaar zoowel op de schaats als op
de fiets. Dermate toegerust was deze man,
dat hij stellig twintig jaar de machthebber
had kunnen spelen; dat hij wel twintig jaar
de allergrootsten had kunnen weerstaan. Als
wij het echter wel bekijken, dan was het in
vier jaar met hem afgeloopen. En nog schcr-
per bezien, heeft hij zijn ware grootheid
slechts getoond in 1894—1895.
Het toppunt heeft hij nooit bereikt; hij
heeft er zichzelven beneden gehouden.
Hij had kunnen zijn en lange tijden perma
nent kunnen blijven de ongenaakbare; het
was zijn schuld, dat er menschen waren die
in grootheid op hem leken.
Grooter nog dan als wielrenner, is Jaap
voor ons geweest als schaatsenrijder. Zijn
ontzaglijke aanleg uitte zich het sprekendst
als schaatsenrijder. Mooiere slag, machtiger
slag, technisch volmaaktcr slag, heeft geen
Noor ooit kunnen vertoonen. Jaap vereenigde
in zijn slag de allerhoogste kwaliteitcn.
Ruim twintig jaar geleden (Jaap had de
baan verlaten) heeft Eden met Cordang sa
men te Rotterdam korten tijd een rijwielhan-
del gedreven. Schrijver dezes heeft toen nog
met Jaap en Cordang op den Kralingsche
Plas gereden. Ook toen Jaap was toen 33
jaar reed Jaap nog formidabel. Zijn slag
was nog niet te evenaren. Hij zou het Cor
dang, die de goede balans maar niet te pak-
ken kon krijgen even leeren: Kijk zoo!
En daar zeilde hij geruischloos, absoluut
geruischloos; als cen groote vogel over de
baan. En toen was het: Kijk! Mathieu
zoo stap je nu over en in razende vaart
draaide hij rond, het eene been even voor het
andere, in cirkels met een diameter van nau-
welijks vijf-en-twintig el. Toen had hij nog
gekund als hij maar even had gezorgd „op
adem te komen".
Weergaloos nam hij de bochten, maar het
is dan ook van hem bekend, dat zijn liefste
werk was op de ijsbaan rond twee lichtpalen
te cirkelen die dicht bij elkaar stonden.
Een man als Eden, toegerust met zoo'n
sportaffect, behoefde men niets te leeren. Als
hij het maar zag, kon hij het ook. En hij
kreeg gelegenheid het te zien. Want, 16 jaar
oud, woonde Jaap Eden te Velseroord en
spoedig wordt hij te Haarlem opgenomen in
de club van Willem Mulier, Pander, Hout-
man, Witteveen e. a. En aan Klaas Pander
had hij zijn voorbeeld. In zooverre kan men
zeggen, dat Pander zijn leermeester is ge
weest. Maar Pander vond zijn meerdere in
den Amerikaan Jos. Donoghue, die in den
winter van '90'91 te Amsterdam het we-
reldkampioenschap won. Jaap was toen 17
jaar en reed toen reeds zoo uitstekend, dat hij
tegenover Pander en Donoghue een kansje
waagde. Dapper dong hij mede en hij ein-
digde in een zoo voornamen wedstrijd al di
rect als derde (Donoghue was le en Pander
2e). Maar nu had hij gezien hoe de vermaar
de Amerikaan reed en deed er zijn voordeel
mee. En dan het volgende jaar (Jaap is dus
18 jaar) gaat hij naar Engeland, wint daar
den eersten prijs en slaat o.in. den vermaar-
den Tebbutt. En dan in het seizoen '92'93,
als Jaap te Hamar heeft geoefend, brengt hij
Nederland tot verrassing, door te Groningen
den beroemden Ericsson over 5000 M. te
(.ten ij,u van 9 iC '.-, CvC. ,iaa,»
..was er" en hij wint weinig tijds later, halt
januari, het wereldkampioenschap over i500
M. voor Fredriksen en Ericsson; de 5080 M.
voor Fredriksen cn de 500 M. voor Halvar-
sen. En tot besluit van het seizoen wint hij
dagen later de kwartmijl in Engeland v>or
Aveling.
Laat ons niet al tc uitvoerig worden doch
er mede volstaan, dat hij de drie volgende
jaren '94, '95 en '96 weder het wereldkam
pioenschap won, de grootste beroerndheden
spelenderwijze slaandc. Drie opeenvolgende
jaren bracht Eden Holland aan het juichesi
's winters, maar ook zomers. Doch alvorens
wij daaraan toe zijn nog even dit over ziju
allergrootste verrichting. Hij rijdt in 1904 te
Hamar en inoet alleen over de baan. Hi'
heeft een walk-over, het ergste wat iemami
over 5000 M. kan gebeuren!
Ik zal het maar een beetje gauw doent
zegt hij tot zijn Hollandsche vrienden: „ik
zal maar 'n beetje voortmaken."
Jaap slaat er op los en haast zich. En als
hij de eindstreep passeert, staat de geheele
jury perplex. Jaap heeft zich gehaast, maar
en passant heeft hij zijn beroemde wereldre-'
cord gereden: de 5000 M. in 8 min. 37V» se<
conden, een record dat 20 jaar lang op zijn
naam zou blijven en de komst van een we-
reldwonder vorderde (O. Mathiessen) om
ternauwernood verbeterd te kunnen worden.
Toen Jaap succes had op de schaats, be-1
sloot hij het ook eens op de fiets te probee-
ren. In 1893 waagt de blozende, blonde, on-
weerstaanbaar lachende, charmante jongen
zich aan wielerwedstrijden. Hij was lid ge-»
worden van de Haarlemsche club „De Kct-
linggangers" en er moest uitgemaakt worden
of hij al rijp was om in't kampioenschap van
Noord-Holland op den weg deel te nemen. Er
moesten proefritten worden gehouden en Jaap
deed cen gillenden lach op gaan, door in ziju
proefrit'den bekenden wegracer H. V. d.
Griendt er uit te rijden. In het kampioenschap
zelf wist v. d. Griendt te winnen, doch hij
moest toen zoo hard rijden, dat hij het record
sloeg. En ondanks dat, was Jaap nog maar
6 seconden later binnen. En precies een week
later klopte de nieuweling Eden niemand min
der Jac. Siep en Kees Witteveen en verbeter-
de hij tevens het van te voren door v. d.
Griendt verbeterde record (25 K.M. in 45 m.
6 3/5 sec.)
Jaap was in eens „het ventje". Hij sprong
als het ware per uur vooruit en slechts een
paar maanden later was hij de snelste ama
teur van Nederland en slechts een jaar later
de snelste van de wereld. Begin Juli star'
hij te Arnhem in het kampioenschap van Ne
derland over 1 Eng. mijl en over 50(X) M.
Hij wint beide en slaat in beide nummers Ra»
demaker en den ba*oemden Scheltema Beduin.
En passant had het wonder in zijn serie het
record van de 1/4 mijl van den famenzen
Belg Robert Protin met 1/5 sec. verbeterd
Een dergelijke entree is nog nooit in de wie-
lersport gemaakt geworden en alleszins be-
grijpelijk dan ook, dat* Nederland met een in
ongekend enthousiasme tot uiting komende
verbazing, deze enorme verschijning begroet-
te.
Er vlak over heen wint hij, ook tc Arnhem,
het kampioenschap van het vastcland over I
Eng. mijl van Jan Feith en den Engelschman
Osmond.
Over 10.000 M. wint Protin nog, doch uit
zeven beroemde deelnemers is Jaap reeds
tweede met 1/5 sec. verschil.
Grove grepen moeten wij nu doen. De suc
cessen zijn niet van de hicht. Maar er rijst
oek twijfel aan Eden's amateurschap. Er wa
ren Jaap Eden banden, Jaap Eden sigarcn
Jap Eden pijpen, enfin er was twijfel en Jaap
mochten niet deelnemen in de toen bijzoYtder
hoog aangeslagen Engelschc kampicenschap-
pen. Hij komt toch in de baan, maar vertrekt,
in -den wedstrijd over een mijl, 50 meter ach
ter de gerechtigde deelnemers. Hij blijft in
zijn eentje achteraan en als de andcren den
spurt inzetten vliegt hij naar voren en wint
met stukken. Veel meters is hij voor. Het En-
gelsche publiek was dol. In do beslissing doct
Jaap hetzelfde. Als hij weer 20 M. voor is.
doet hij het bedaard aan. Hij let niet op en
laat zich verrassen; de Deen Ingeman Peter
sen slaat hem. Maar hij had latcn zien, dat
hij overheerschend was. En .als de amatcitrs-
kwestie is opgelost, gaat hij naar Duitschland
en slaat daar den afgod der Duitschere,
August Lehr. Jaap is de sterkste ter wereld.
De Vastelandkampioenschappen zijn voor
hem. Dan komen de Wereldkampioenschap-
pen (te Antwerpen) en over den Eng. mijl
wordt Jaap. die zich te lang door den En
gelschman Broadbrige heeft laten ophouden.
door August Lehr met enkele centimeters ge-
klopt. Doch dan komt het Wereldkar pioen
k.,n betere helft: In vre3e?n»ar Jan Hendrik, eehel
nit. net dat gemopper aver die pakj. Wanneer je maai
half zoo ban lig was als die daar dan was het tenminsU
liog de moeite waaid om j« sis man te behhen.
(tHumorift.) j
bonbo
per flrtcon J.|. 1.25
'"It JIV51
illO li liiitUwlC*! 4 iwl t .4 <'.41 .1 CCil j U'
