DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. No. 41 Honderd zevcn en twintigste Jaargang 1925. WOENSDAG Directeur: G H. KRAIt Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. 18 FEBRUAR1 G. wan Nieuwkuyk Co., Houttil B 17., ecmaer ftesJaat vtft 2 Mamies. Abonnementsprijs bij yooruitbetaling per 3 maanden f2.—fr. per post f2.50. Bewijsn. 5 ct. Advertentiepr. 25 ct. p. regel, grootere letters naar plaatsruimte. Brieyen franco N.V. Boek- en Handelsdr. v.h. Herms. Coster Zoon, Voordam C9, Tel. Administr. No. 3. Rcdactie No. 33. Buitenland DE MILITAIRE CONTRoLE. Het rapport der intergeallieerde militaire controle-commissie, welks indiening tot heden is uitgesteld, omvat honderd bladzijden. Nadat de conferentic van ambasadeurs het rapport aan het intergeallieerde militaire co- mit£ zal hebben ter hand gesteld, zal de Fransche regeering zich langs diplomatieken weg met de geallieerde regeeringen in ver- binding stellen ten aanzien van bepaa'de punten van het rapport. Herriot zal echter slechts naar Londen gaan wanneer de par- lementaire toestand hier het veroorlooft zon- der dat de begrooting er door vertraagd wordt, en zal er alleen confereeren met Bald win en Chamberlain. Het Italiaansche advies zou sehriftelijk aan Rome gevraagd worden. EEN POLITIEKE AANSLAG TE TOKIO Te Tokio is van liberale zijde een aanslag gepleegd op dr. Isjiki, den vice-president van den geheimen raad. Een groote groep radi- calen bestormde zijm huis, en viel den ouden staatsman aan. De aanslag wordt beschouwd als 'n wraakoefening wegens het feit. dat op voorstel van Isjiki de geheime raad de leef- tijdsgrens voor het actieve kiesrecht van 25 tot 30 jaar heeft verhoogd. DE FRANSCHE AMBASSADE BIJ HET VATICAAN. De Fransche kardinalen hebben tot Her riot een gemeenschapplijken brief gericht, waarin zijn protesteer'en tegen de opheffing der ambassade bij het Vaticaan en verklaren, dat zij door het votum der Kampr diep zijn getroffen in hun overtuiging. Zij voegen er bij, dat geen enkele daad van den Heiligen Stoel een dergelijken maatregel rechtvaar- digde. In antwoord op dezen brief schreef Her riot aan kardinaal Dubois, dat voor de re geering de kwestie der handhaving of op heffing van de ambassade bij het Vaticaan slechts een kwestie van politieken aard is die niets te maken heeft met den eerbied voor het geloof der katholieken, welken 'de regeering koestert en steeds zal blijven toepassen. DE^AMNESTIE IN DUITSCHLAND. In de betrokken afdeeling van den Rijksdag waar de kwestie van de amnestie werd behan- deld, werd van Duitsch-nationale zijde het voorstel gedaan vriiheid van straf te verleencn aan alle veroordeelden en vervolgden wegens lidmaatschap van de „organisatie Consul". Na een uitvoerig debat werd het voorstel ver- worpen. PRIMO DE RIVIERA TEGEN HET SEPARATISME. Naar uit Madrid wordt gemeld hebben de politie-presidenten in Catalonie van Primo de Rivera het bevel ontvangen, alle person-en te vervolgen die er separatistische ideeen op na- houden. Separatisten, die weigerem deze ideeen op te geven, zullen met zware geld- boeten worden gestraft. DE DUITSCHE SCC.-DEM. PART1J EN DE BANKSCHANDALEN. Het suc.-dem. partijbestuur, dat zich mei den politieken toestand heeft bezig gehouden, nam met algemeene stemmen een resulutie aan, waarin het de overtuiging uiisprak, dat de door de partij ingestelde commissie van onderzoek zijn veran-twcordelijke iaak cp juis- te en rechtvaardige wijze heeft uitgeoefend Het grondt daarop bet vertrouwen,dat de commissie ook verder de tegen enkele partij- genooten ingebrachte beschuldigint en zal cn- aerzoeken en uit het resultaat daarvan even- tuecl zonder aanzien des persoons de noodige eonsekwenties zal ttekken, DE BANKSCHANDALEN IN DUITSCHLAND. De Rijksdagafgevaardigde Lange Heger- mann, op wien het Centrum den laatsten tijd druk heeft geoefend, om hem te bewegen zijn mana'aat neer te teggen, deeit mede, dat hij voorloopig nog niet vcornemens is aan dezen aandrang gehcor te geven. Hij wil zijn man- daat niet neerleggen, cicch verklaart uit het centrum of de centrumsfractie te willen tre- den. Gister is de Oberregierungsrac Kautz op vrije voeten gesteld. Hij was in het Huis van Bewaring opgesloten, doch is volgens het Hbl. op verzoek van zijn vrdediger en tegen een foorgstelling van SO.fOO Mark daaruit cnt- slagen. Men zal zich herinneren, dat Kautz zeven weken ge'eden in verband nrt de Far- mat-affaire werd gearresteerd, ofschoon hij no? slechts vijf weken in het Barmateencem werkzaam was. Ook de advocaat Engelbert is tegen storting van 50.000 Mark op vrije voeten gesteld. Men weer. dat hii werd <*enr resteerd in verband met het Kutiskerschan- daal. NIEUWE ARRESTATIES IN JOEGO-SLAVIe. Te Belgrado zijn tien typografen en tien militante communisten gearresteerd, naar aanleidmg van de cntdekkmg in een geheime drukkerij van een groote hoeveelheid commu- nistische vlugschriftcn. ROEMENIe'S REPRESS AILE-PLANNEN. In de hoofdeommissie uit den Duitschen Rijksdag heeft de minister van buitenlandsche za'ken, Stresemann, de beweringen tegenge- sproken, dat Roemenie zich, wat betreft de kwestie van de inwisseling der tijdens den oorlog door Duitschland uitgegeven biljetten van de Banca Generala, zou kunnen beroepea op het vredesverdrag van Versailles. De door Roemenie genomen repressaille- maatregelen moeten worden beantwoord. Overeanstemming zal evenwel slechts binnen het kader van het Dawes-plan mogelijk zijn. ENGELAND EN HET PROTOCOL. De beschouwing van het protocol voor re- geling langs vredelievenden weg van inter- naticnale geschillen bcudt nog steeds de aan- dacht bezig van de sub-commissie, welke is bencemd door de Rijksverdedigingscommiis- sie, naar welke het document is verwezen. De nieuwsbladen melden dat, ofschoon nog eenigen tijd moet verloopen v^or dit onder zoek vcltcoid zal zijn, reeds enkele conclu- sies ^ijn genomen en dat deze zullen worden medegedeeld aan de heden te houden zitting van het kabinet. De officieele politick van ae regeering inzake deze kwestie kan echter niet worden geformuleerd voordat alle aspecten van de gecompliceerde kwestie ten voile zul len zijn onderzocht en haar houding bepaald is in cverleg met de dominions. Amendemen- ten cp het protocol, welker introductie men ncodig mocht oordeelen, zullen slechts naar voren worden gebracht nadat de goedkeuring van de eerste ministers der dominions zal zijn verzekerd. Het wordt daarom als waa^schijnlijk ge- acht dat in de zitting van den Volkenbonds- raad, welke op 9 Maart wordt geopend, Au sten Champerlain, die daar als de voornaam- ste Britsche gedelegeerde tegenwoordig zal zijn, zal verzeeken de behandelintg van het protocol uit te stellen. DE POLITIEKE MOORD TE SOFIA. Het Bulgaarsche kabinet heeft besloten tot het indienen van een voorstel om terstond alle communisten van hun zetel vervallen te ver klaren; terwijl de verschijning van communis- tische en extremistisch-agrarische bladen zal worden verboden. In' regeeringskringen is men zeer verontwaardigd over dein moord op Milef, dien men veeleer aan de communisten dan aan Macedonische federalisfen toeschrijft DE MIJNRAMP TE DORTMUND. Gister heeft te Dortmund onder buitenge- wone belangstelling de teraardebestelling plaats gehad van de 136 mijnwerkers, die bij de catestrofe van de mijn President Steici om het leven zijn .gekomen Een stoet van naar schatting 150.000 menschen volgde de reeks lijkwagens naar het kerkhof, waar een aan- grijpende rcuwdienst werd gehouden. Aan deze plechtigheid namen vertegenwoordigers van den rijkspresident, van de rijksregeering, van de Pruisische regeering, delegaties van de meeste arbeidersorganisaties en van alle mijn- werkersvereenigingen uit alle deelen van het rijk. mitsgaders delegaties van de Oostenrijk- sche, de Tsjecho-Slowaaksche, de Italiaansche en de Fransche mijnwerkers deel. In Dort mund waren alle winkels gesloten en de mees te groote fabrieken hadden, ten teeken van rouw, eveneens het bedrijf stopgezet. Van alle epenbare en van vele particuliere gebouwen wcei de zwart-rood-gouden vlag halfstok De gezinncn der verongelukten werden per extra tram naar het kerkhof gebracht. Aan het graf werd het eerst gesproken door den bisschop van Paderborn, daarna door ecnige henmrmde predikanten- Vervol- ,rens soraken minister Siering als vertegen- woordiger van de Pruisische regeering en het Rijksdaelid Huscmann namens de mijnwer- kers-organisaties. In Berliin vla?den alle regeeringsgebouwen °ti ook vele ander openbare gebouwen half- Vok. Hetze'fde was in de meeste andere steden van Duitschland het geval. De Du'teche ambassadeur te Parijs bezoclh msteren Herriot. om hem te danken voor ziin bewi's van dee'neming naar aanleiding van de vamn. HET VEILIGHEIDSPROBLEEM. Een der vooraanstaande Duitsche parle- nientsleden heeft tegenover den parlemen- tairen berichtgever van Wolff ongeveer het volgend gezegd over de veiligheidskwestie, die in den 1-rVslen Hid d- Fransche pers bij- zonder veel belang inboezemt. Het Duitsche standpunt in de veiligheids kwestie is klaar en duidelijk uiteengezet in de redevoeringen van den Rijkskanselier tegen over de buitenlandsche pers en te Keulen. Duitschland is bereid om positief mee te wer- ken aan de op'ossing van het veiligheidspro- bleem, omdat het niet slechts sympathiek staat tegenover de veiligheidsgedachte, doch Nji hear vTwezm'ulcinnr een rceel ho'enn treft, dat, naar wij meenen, veel begrijpelij- ker. veel dringender is dan aan Fransche zijde. Dit is m.i. het punt, waar het Fransche standpunt principieel van het Duitsche ver- schilt. In de Fransche pers wordt de nood- zake'ijkheid eener vei'igheidsovbreenkomst steeds gerechtvaardigd door de moge'ijkheid van een Duitschen aanval Volgens de Ma tin van' 15 Febr. zou een defensief verbond tusschen Italie. Frankrijk, Engeland en Bel- gie vooral moeten gaan aan de overeenkomst met Duitsch'and, dus „met dm Staat. tegen wiens aanval men zich beveiligen wil" In een derge'ijk verdrag zouden do westeliike mogendheden moeten verk1aren. ,.dat iedere aanval vari Duitschland of geliik welk punt van de grens van de Noordzee af tot aan de Adriatische Zee, als een aanval op alle ge- allieerden be«diouwd zal worden". Voor den Duitschen staatsman is het niet zeer makke'ijk deze rechtvaardioing van een veiligheidspakt, dat noodzakelijk zou ziin wegns het gevaar van een Duitschen aanval, rustig te beoordeelen. Hij zief daarin een krasse omkeering en verdraaiing van de waarheid, want hij weet, dat Duitschland volledig ontwapend is, zijn buren daarente- gen niet. Hij weet ook, dat noch in het Duit sche parlement, noch onder het Duitsche volk, de toonaangevende kringen aan 'n aan- valsoorlog denken. Juist het tegenovergestel- de is't gevalDuitschland koestert sedert 6 jaar de grootste bezorgdheid wegens de vei- ligheid zijner grenzen en heeft, bij de bezet- ting van Dusseldorp, Duisburg en Ruhrort, als sanctie na de conferentie van Londen in 1921 en vcoral bij dm inval in het Ruhr- gebied in 1923 aan den lijve gevoeld, hoe weinig waarborgen het Verdrag van Versail les en de Volkenbond bieden tegen dergelij- ke ovcrvrllen in vollen vrede. Voor Duitsche ooren klinkt het dus vol- strekt ongeloofwaardig, wanneer de beweer- de angst over Duitsch'and. dcor zijn vroegere tegenstanders steeds wordt aangeroerd tegen over de wereld en de Duitscher is geneigd te gelooven, dat de beweerde „bezorgdhe;d over de veiligheid" uitsluitend als voorwendsel ge- bruikt wordt voor politfeke doeleinden, die niet ?erechtvaardi?d kunnen worden door't Ver drag van Versailles en In strijd zijn met den juridischen en feitelijken toestand. Ik geloof dat het Duitsche standpunt te genover het veiligheijlsprobleem eenvoudig genoeg is. Het maakt een slechten indruk, wanneer men daarop geen ander antwoord vindt, dan steeds nietiwe verdachtmakingen van het Duitche volk, j door beweringen, die een omkeering zijn def werkelijke verhoudin- gen. Een zelfde verdenkifig wordt gewekt door de steeds herhaalde aanvallen op Duitschland in verband met de ontwapeningskwestie Het oogenblik is nu gekomen, waarop deze heele kwestie opgehelderd zal worden. door de oublicatie van het verslag der intergeallieer de controlecommissie. Wat de beweringen van Morgan betreft, kan men slechts zeggen, dat hun vcortdurende herhaling de ontbrekende bewijskracht niet te vervangen vermag. STORMWEER IN HET BUITENLAND. In uet OuSien van /.witecr.aud zijn gioow verwoestingen aangericht. Van honderden uuizen zijn de daKen aigerukt. Duizttideii vruclitboomen zijn ontworteld. De telegrafi- sche en telefonische v"&bindingen zijn op ver- schiliende plaatsen verstoord. Ook in het boschgebied is veel schade aangericht De te lefonische en telegrafische verbindingen over den St. Gothardt zijn gestoord, terwijl bij Airolo de spoorweg den geiieeien dag door de meeuw was versperd. Op het oogenblik is nog het geheele telegrafische verkeer door Zwitserland naar Tessino onderbroken. Op het vlicgveld van Riibendorf is het zinken dak van een vliegloods door den wind weggesla- gen en op een straatweg geslingerd. Op het Vierwaldstattermeer kon de scheep- vaart slechts met de grootste moeite gehand- haafd worden. In St. Moritz heelt het geducht gesneeuwd. Op het landgoed Gerstuagen bij Salzburg brak een brand uit, die ten gevolge van den storm binnen zeer korten tijd het geheele huis en enkele belendcmde gebouwen in den asch legde. De von ken veroorzaakten zelfs in de verderaf gelegen plaats Altenda'mm eveneens een brand, die oversloeg op ongeveer 50 hui- zen. Iaigrijpen van de brandweer blecf zonder resultaat. In de Beiersche hoofdstad werden op verschillende plaatsen boomen ontwor teld; talrijke personen werden door dakpan- nen enz. getroffen. Geweldig is de schade in het gebergte aangericht, waar duizenden vierkante meters bosch zijn neergeslagen, ve le telefoon- en telegraafpalen zijn gebroken en lichtgeleidingen zijn vernield, terwijl vele vvegen onbegaanbaar zijn go worden. Bijzon- der groot is de schade in "het gebied van den Walchsee en den Eibsee. Zondagavond ont- stond een hevige brand in het Ehrwald waar vijf huizen verbrandden. Alle telefonische verbindingen zijn hier vernield. Reeds maakten wij melding van het spoor- wegongeluk bij Ischl, waar een trein door den storm van de rails woei. Nog niet vermeld werd, dat een uitgezonden hulptrein eenzelf- de lot onderging. Ook in Italie sneeuwt het. Uit de Alpen komen bcrichten over den eersten sneeuwval dit jaar en de eerste lawinen. Het verke?r door de passen over de Bernina naar het En- gadin is stopgezet. De meeste telefoonver- bindingen naar Zwitserland en Frankrijk zijn verbroken. Aan de Ligurische kust heeft een waterhoos groote schade aangericht; een huis werd weggerukt en op een spoorlijn ge- worpen, zoodat het verkeer gestremd was. E)e hoos ging vergezeld van een hevigen storm; over een lengte van honderd mijl werden alle telegraaf- en telefoonpalen uit den grond gerukt. Op de akkers werd groote schade aangericht. In de haven van Genua moesten maatregelen genomen worden,' om het drif- tig worden van de schepen te voorkomen. De internationale regatta kon niet doorgaan. Een vreeselijke storm heeft verder IJsland geteisterd; hier werden vijf menschen gedood. Bijna de geheele internationale visschers- vloot, uit eenige honderden schepen bestaan- de, moest in de IJslandsche havens vluchten. Een Engelsche en een IJslandsche boot worden vermist. En terwijl men te Brighton zich aan het strand koestert in abnormaal zomerweertje, komen berichten uit Japan, die melding ma ken van nieuwe aavdbevingen. SLECHTS £4n *LIK IN ONZE ETALAGE en Cw kens Toor 't Tnoijanr is wis en zeker gemaakt. r-= TELEFOON 59. ALKMAAR. De voorspelling van het vergaan van de wereld is wel niet uitgekomen, maar het ziet er toch eenigszins zonderling uit den laatsten tijd. DE „ARME" RUHRMAGNATEN. De „Vorwarts" publiceert een interessant drtikel omtrent de ontzaglijke stijging van de vermogens der Ruhr-industrieelen. Het bevat de door een Ainerikaansch des- kundiige onderzochte opgave, die de firma August Thyssen voor de opneming van een crediet van 12 millioen dollar in haar pros pectus had opgesteld. Volgens deze opgave bedraagt de waarde der mijnen en fabrieken van Thyssen 117.2 millioen dollar, of 492 millioen mark. Indian men echter deze bedrij- ven thans zou aanleggen, zou dit rond 697 millioen mark kosten, en indien men voor deze nieuwe inrichting der bedrijven, het Ameri- kaansche prijsniveau als basis neemt, bedra- gen de kosten 250 millioen dollar, dus meer dan een millioen goudmark. De „Vorwarts" sehat het voorooblogsdie vermogen van Thyssen op hioogstens 200 mil lioen mark. Thyssen heeft dus, wanneer men alleen de Duitsche kosten voor het aanleggen der mij nen en fabrieken in aanmerking neemt, gedu- rende en ma den oorlog zijn vermogen min- stens met 300 millioen goudtnaik vermcer- derd. Daarbij moet in het oog worden gehou den, dat Thyssen bij liet sluiten van den vrede groote bezittingen in het buitenland heeft verloren, en daarvoor slechts omtoera- kend is sdiaddoos gesteld. Deze kolossale \x?rmeerderiing van Thys- sen's vermogen werpt een eigenaardig licht cp den zo'ogenaamden mood der Ruhr-imdus- trieelem, die men meende te moeten verlichten door het uitbetalen van 700 mi'lioen mark. Het Berliner Tagebla+t" wijst er op, dat, wanneer dp rijksregeering thans onmachtiig is, deze ultkeerimg te doen, de Rijksdag een tegenrekeming most opmaken en enderzoeken hoeveel het Rijk aan de Ruhr-industrieden tijdens den strijd in het Ruhrgebied aan cre- dieten papiermarken. uitkeeringen ter verze- kering der loonbetalingen aan de arbeiders, en uitstel van de vennootsdhaps-, kolen- en cmzetbelasting cadeau heeft gedaan. De op gave van Thyssen omtrent de vermeerdering van ziin vermogen kan de beoorddelimg der schadeloosstellingen aan de induetrieelen slechts vergemakkelij'.en. VROUWELIJKE GEESTELIJKEN IN DENEMARKEN. De minister van eeredienst in Denemarken heeft bij den Landdag een wetsontwerp inge- diend, krachtens liehvelk vrouwen in de straf- gevangenissen voor vrouwen het ambt van geestelijke kunnen verwerven. De rechterzijde is het echter met het ontwerp niet eens, wijl het ontwerp ingrijpt in het leven der kerk en wijl de kerken over het ontwerp niet vooraf gehoord zijn. GEVECFIT TUSSCHEN POLITIE- AGENTEN. Volgens een bericht uit Kowno viel daar in een schouwburg het volgende bloedige tooneel voor. Een dronken politieagent verzette zich tegen zijn verwijdering door een anderen agent. Beide agenten trokken hun revolver en schoten elkander dood. Een adjunct-inspec- teur van politie werd gewond. DE KALENDER-HERVORMING. De Volkenbonds-commissie voor de kalen- derherziening hoorde Maandag de vertegen woordigers der Joodsche religieuze autoritei- ten, die tegen de voorgenomer. kalenderherzie- r.ing bedenkingen opperden, met name in yer- band met de zoogenaamde witte dagen, de buitengewone scluikkeldagen, die voor deci mate indeelicig van den kalender ingevoerd zullen worden. Deze witte dagen zouden den regelmatigen loop van de week van zeven dagen verstoren, zoodat de Zaterdag, die volgens den Bijbcl de zevende dag van de week moet zijn, in werke- lijkheid voortdurend zou wisselen. De \ertegenwoordiger van de protestaut- sche kerken, Keller, verklaarde, dat de protes- tantsche kerken haar standpunt over de her- ziening ncg niet hebben vastgesteld. Hij stelde instelling voor van een religieuze commissie van advies bij de Volkembondscomimssie voor de herziening. KORTE BERICHTEN. Het parlement van Perzie heeft zooals men weet de tot nu toe aan den sjah toeko- mende beTCegdheden opgedragen aan den minister-prcs dent. De sjah, die te San Remo vertceft, heeft den minister-president getele- grafeerd, dat hij niet voornemens is, gevolg te geven aan den eisch tot aftreden. In een voor 5000 mi'.itairen gehouden rede verklaarde de volkscommissaris voor le- gerzaken, Frcense, de opvolger van Trotzki, te Moskou, dat de politiek der sovjet-regee- ring er op- gericht was politieke ccnflicten te vermijden. Het rocde leger diende slechts voor defensieve doeleinden. Om een einde te maken aan de veelvul- dige berichten over een aanstaande wijziging in het standpunt tegenover Rusland heeft Coolidge de verklaring afgeelgd, dat hij gee- ner'.ei wijzigingen ziet in de richting van een erkenning van sovjet-Rusland door de Ver- eenigde Staten. In den gemeenteraad te Munchen onK- stond een heftig botsing tusschen nat.-soc. en soc.-dem. leden, waarbij de soc.-dem. een nal,.- socialist te lijf gingen. De burgemeest-;r schorste daarop de zitting. In Veltlin (Alpengebied) is een arbeiders keet door een sneeuwlawine bedolven en ver nield. Vier arbeiders werden gedood en zeven zwaar gewond. In Engeland grijpt de influenza-epide- mie nog ernstig om zich heen. Dertig ledlen A'an het parlement zijn er door aamgetast. De koning lijdt aan bronchitis als gevolg vian influenza. Het personeel van het groote Lomfen- sche tramdepot is in staking gegaan, daar de maatschappij weigerde eenige cntslagen ar beiders weder in dienst te nemen. Het verkeer ondervindt ernstige stoornis. De prijzen der erste levensbehoeften in, Engeland zijn volgens het ministerie van art beid 79 pet. booger dan op 1 Februari 1914 Sinds 1 Januari 1.1. was de prijs met 1 pcf gedaald. t In de schitterende zaal van de vroe»enr Duitsche legatie te Tanger, thans het offidk eele regeeringsgebouw, hield de Natiomale Vergadering Maandagmiddag haar eerste zit2 ting. De vertegenwoordiger van den Suham de Mendub, presideerde r Afwezig waren de Italiaansche en Ajneri- Ivaansche leden, wier regeeringen tot nu toe de Gonventie nog niet hebben erkend, en de Portugeesche afgevaardigde, die nog niet be- noemd Prinses Flora, \Toeger de echtgenoote van Frank Jay Gould, thans gehuwd met een Albaneeschen prins, heeft tijdens't dansen in een nachtcafe op Montmartre een paarlencoK lier vei-loren ter waarde van ongeveer drie^; honderd duizend francs. De bekende bokser Carpentier, met wien zij danste, was de eerste, die het verlies bemerk-^ te. De diplomatieke medewerter van de ..Daily Telegraph" meldt, dat het Engelsche kabinet zich heden met de veiligheidskwesfle zal bezig houden. Het kabinet zal in deze en de eerstvolgende zitting een besluit nemen over de vraag, welke amendementen het den Dominions ter goedkeuring zal voorleggen Staten-Generaal TWEEDE KAMER. Vergadering van Dinsdag. (Vervolg van ons telegram van gister.): Indisch Regeeringsreglement. Mej. Van Dorp (Lib.) was voorstand1- ster van de plannen van den heer Ritsema van Eck, die voor de verschillende rassen verschil lende machts-sferen wil hebben. Het stelsel van den Minister wijkt daarvan belangrijk at en het zal niet deugdelijk blijken. De heer S/:heurer (A.-R.) betowde dat de decentralisatie-wet van, den heer Iden« burg het begin is geweest van een herziening van de bestuursregeling. Minister Pleyte is daarop min of meer vooruitgeloopen. Het instituut van den wetgevenden Raad vond bij spr. niet veel sympathie. Hij vreesde dat het moeilijk zou zijn de daarvoor geschikte leden te vinden. Een be- perkte Vollcsraad zou volgens hem meer bo stuurski'acht bezitten en daarnaast zou een wetgevende Raad geen zin hebben. Wijziging in de goedkeuring der begroo ting bevredigende spr. ook niet geheel, om dat het praktisch niet veel te beduiden zal hebben. 1 De heer Abarda (S.-D.) meende niet dat er veel blijdscbap over deze ontwerpen be- staAt, in Nederland noch in Indie. De Minister staat-vrijwel alleen. De oor- zaak ligt in de halfslachtigheid van den Mi nister in zijn voorstel, het is noch een forsche stap vooruit noch een krachtig verzet tegen het streven naar vooruitgang. De Ondernemers-Raad deelt de lakens uit en de Minister tracht iedereen te bevredigen met het resultaat, dat hij niemand bevredigt. Van staatsmanskuns, noch van schipnerkunst getuigt het voorstel. Duf en onduidelijk is het Een herziening mcest ziin de opening van een nieuwe aera voor Indie, een flinke stap naar de zelfstandigheid. Het heeft er niets van. Is het de bedoeling als dit ontwerp is aan- genomen een nieuwe geheele herziening aan te vangen? Als dat het peval is moet die dan in Indie worden voorbereid? Spr. meende van wel en vroeg het oordeel van den Minister Spr. erkende dat niet i,',ogelijk was het Nederlandsche parlementaire stelsel over te brengen naar Indie, maar het is wel mogelijk' dat bij ccnflicten een andere oplossing wordt ?e<reven dan in het vccvtsiel wordt voorge- steld. In spr.'s amendementen heeft hij een oplossing gegeven. Het ontwerp zooals het hier ligt, is voor spr. onaannemelijk. De aanneming door den Volksraad beteekent niets want toen zag het ontwerp er anders uit. Het is zeer de vraag o de Volksraad dit ontwerp zou aanvaarden Van spr.'s stem over dit ontwerp hangt al- les af van het overleg in deze Kamer bij de artikelen. Mocht een tegenstemmen worden uitgelegd als een bewijs dat men dit weinigje niet aan Indie wil geven, dan verzet spr. zich ALKMAARSCHE COURANT.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1925 | | pagina 1