Een zittende leefwijze is vaak oorzaak van
aatnbeien. Zorg voor geregelde stoelgang, de
noodige reinheid en pas Foster's Zalf toe.
Inderdaad een probaat geneesniiddel. Per
doos 1.75; per tube f 1—
Gemengd niemvs
DE FOKKER VII.
Het comity Vliegtocht Nederland-Indie
heeft van zijn vertegenwoordiger te Batavia
telegrafisch bericht ontvangem dat de Fokker
F VII van Kali-Djatti naar Tega! is gevlo-
gen, waar het vliegveld in behoorlijken toe-
stand verkeerde.
Blijkens een brief van den heer Muurling,
tlscht de Indische fiscus invoerrecht van het,
door de lucht met eigen kracht, in Indie aan-
gekomen vliegtuig. De leden van het uitvoe-
rend comite te 's-Gravenhage hebben na de
aankomst van dit bericht overwogen, hoe zij
aan dit hernieuwde blijk van de belangstel-
ling van het Nederlandsch-Indische gouver-
nement voor nationalen ondernemingsgeest
en durf kunnen ontkomen.
De heer Muurling heeft geschreven, dat
hij nog wil trachten, aan het fiseale noodlot
te ontkomen, wat zal kunnen geschieden door
het vliegtuig binnen 6 maanden na de aan
komst weer uit te voeren. Het comite had
daartoe reeds enkele dagen te voren last ge*
geven.
MILITAIRE WIJZIGINGSPPLANNEN.
Het ligt in het voornemen van den minis
ter van oorlog, het vacalerie-paardendep6t te
Haarlem binnenkort op te heffen. De werk-
zaamheden, welke tot dusver bij genoemd
depdt werden verricht, roller dan geschieden
bij de rijschool te Amersfoort.
Tegelijkertijd zal dan de school voor ver-
loisofficieren der cavalerie te Amersfoort
met de rijschool worden samengevoegd. In
verband daarmede zal het 5de (reserve-)es
kadron van het lste regiment huzaren, met
uitzondering van het mitrailleurs-pelton van
Amersfoort naar Deventer worden overge
plaatst.
KATHOLIEKE VREDESBEWEGING.
Zondagmlddag heeft, naar de N. R. Crt
meldt, te Amhem een vergadering plaats ge
had van een aantal genoodigden, ter bespre
King van hetgeen in Nederland op katholie
ken grOndslag zou kunen worden gedaan ter
bevordering van de vredesgedachte.
De vergadering werd o.a. bijgewoond door
prof. dr. Titus Brandsma, pater Bonaventura
Kruitwagen, mej. Peeters, presidente van
den R. K. Vrouwenbond in het bisdom Haar
lem; P. J. J. Haazevoet, lid van de Eerste
Kamer; J. B. Vesters, voorzitter der R. K
Journalistenvereeniging; P. J. S. Serrarens
secretaris van het Internationaal Christelijk
Vakverbond, verder door verschillende perso
nen uit de onderwijswereld, de journallstiek
enz., en voor en tijdens de vergadering were
van verschillende zijden, o.a. door prof, mr
dr. Dekkers en
met het streven
Bellefroid, prof. mr. Pom
ir. L. J. M. Feber sympat
betuigd.
De ve
werd geleid door den heer
Ko de Haan, redacteur van Ons Noorden
van wien het inltiatief in deze was uitgegaan
en wien uit de vergadering van meer dan een
zijde warme hulde voor dit initiatief werd ge
bracht.
De besorekingen hadden uiteraard een
voorloopig karakter; do vergadering had geen
andere strekking dan de stichting van een
breed opgezette vereeniging voor te bereiden
Uitvoerig werd besproken de wijze, waarop
deze vereeniging zou kunnen worden tot stand
gebracht.
Aan een redactie-commissie van 6 perso
nen, onder presidium van prof. dr. Titus
Brandsma, werd opgedragen in een concteet
ontwerp nader te omschrijven het doe! der
vereeniging, ora daama met verschillende or
ganisaties en personen nader in vebinding te
kunnen treden.
Bij de rondvraag werd o.a. op het belang
van het bevorderen van de vredesgedachte bi
het onderwijs en de opvoeding van de jeugd
bijzonder de aandacht gevestigd.
GASDIEFSTAL.
Op vermoeden van gasdicfstal heeft de po
litie, vergezeld van een opzichter van de ge
meenteiijke gasfabriek, een inval gedaan in
de woning van juffrouw S. E. in de Henne-
wierstraat te Rotterdam. Vastgesteld werd,
dat nabij den gasmeter een gummislang was
aangebracht, waardoor de hoofdbuis op de
binnenlelding werd gekoppeld, buiten den me
ter cm. De gasdiefstal is vermoedelijk reeds
geruimen tijd gepleegd. De bewoonster, die
ontkent zich daaraan schu'dig te hebben ge-
maakt, is vooiloopig aan<?chouden.
IN DEN VAL GELOOPEN.
De recherche te Amsterdam heeft dezer da
gen aldaar aangehouden de ongeveer 50-ja-
rig'e vrouw R., die 12 jaar geleden door de
rechtbank te Amsterdam werd veroordeeld tot
3 jaar gevangenisstraf wegens het opwekken
van abortus. Zij is toen uit het huis van be
waring ontvlucht, geholpen door eenige hand-
langers, die met een ladder haar over een
mutir van het huis van bewaring wisten te
halen en met een roeibootje, dat in de Singe!
gracht lag, haar verder hebben vervoerd La
ter werd bekend, dat zij zich te Antwerpen
had gevestigd. Het blijfct nu, dat zij eenigen
tijd geleden in Nederland was teruggekeerd
en zelfs in Den Haag eenmaal werd aange
houden wegens wlnkeldiefstal.
DIEFSTAL EN HF.L1NG VAN BONT-
MANTELS.
De vierde kamer der rechtbank te Amster
dam heeft den lossen werkman W. C. F R
die op 16 Januari ten nadeele van Maison de
Bonneterie een kist met 130 bontmantels had
weggenomen, tct 5 maanden gevangenis
straf veroordeeld. De rechtbank gaf last tot
zijn invrijheidstelling.
De werkman J F. B. werd wegens heling
van een aantal bontmantels eveneens tot 5
maanden voonvaardelijke gevangenisstraf
veroordeeld.
R. K. CENTRALE VAN BURGERLIJK
OVERHEIDSPERSONEEL.
Zaterdag is te Amsterdam de R K. Cen-
irale van burgerlijk overheidspersoneel bij
cengekomm, om den stand van de salarisactie
te bespreken.
Breedvoerig werd van gedachten gewisseld
over de verklaringen, door den minister van
financien en den minister van binnenlandsche
zaken in de Eersie Kamer te aanzien van de
inogelijkheid van salarisverbetering afge
legd. De
heeft vooral onder het katholieke ambtena-
ren- en werkliedenpersoneel groote cntstem-
m.ng te weeg gebracht. Indien dan ook nict
van de R. K Kamerfractie bericht zou zijn
ingekomen, waardoor de n.ogelijkheid op ver-
betering nog niet geheel uitgesloten is te ach-
ten, zou zeker reeds op deze vergadering een
beslu.t genomen zijn, om met een zeer breed
cpgeze'te openbare actie een aanvang te ne
men. Daar echter uit verschillende mededee-
lingen blijkt, dat van de zijde der R.-K. Ka
merfractie nog pogingen in het werk worder.
gesteld om tct eenig resultaat te komen, werd
beslcten, de door de R. K. Kamerfractie in
uitzicht gestelde mededeelingen af te wachten
Zoodra van de Katholieke Kmerfractie be
richt zal zijn ingekomen, komt de centrale
weer bijeen.
DE KAWI.
Het Nederlandsche sxoomschip Kawi, van
Batavia naar Rotterdam is Maandag te Suez
aangeko.men. Het schip is in het droogdok
opgenomen, alwaar ivaarlooze schroefbladen
bevestigd zulien worden. Het oponthoud zal
waarschijnlijk niet van langen duur zijn.
OVER DE BETEEKENIS DER HISTORI-
SCHE BEOEFENING VAN HET
ROMEINSCHE RECHT VOOR DE
STUDIE VAN HET HEDENDAAGSGHE
PRIVAATRECHT.
Met een rede over bovengenoemd onder-
werp aanvaardde heden mr. J. C. van Oven,
hocglee-aar te Groningen, het professoraat
in het Romeinsche recht en zijn geschiedenis
aan de Rijksuniversiteit te Leiden.
Spreker begon met er op te wijzen hoe
het Romeinsche recht, dat in vroeger tijden
de eerste plaats innam onder de juridische
vakken, aan de universiteit gedoceerd, sinds
het nieuw Academisch Statuut zelfs niet
meer genoemd wordt als verplicht studie-
vak voor het candidaats-examen, maar „ge-
camoufleerd" is in een formule, die het mo-
gelijk maakt, dat aan Nederlandsche univer-
siteiten het Romeinsche recht niet meer zal
worden gedoceerd en geexamineerd. Met
het oog daarop vraagt men zich wel eens at,
of de studie van het Romeinsche recht wel-
licht een verdwijnend verschiinsel is, een
product van Middeleeuwen en Renaissance,
maar niet meer van dezen tijd. Daartegen-
over staat evenwel de enorme bloei der we-
tenschappelijke beoefening van het Romein
sche recht in vele landen, in het bijzonder
in Italie, die bewijst, dat niet enkel uit tra-
ditie dc Romeinsche rechtsbronnen nog im-
mer bestudeerd worden.
Deze moderne Romeinschr'echtelijke lite-
ratuur staat echter buiten de belangstelliug
der rechtsgeleerde wereld in haar geheel en
de oorzaak daarvan is gelegen in het feit,
dat de Romanistiek in de laatste decennien
zuiver technisch-historisch van aard is.
Spreker vraagt dan of deze wijze van Ro-
meinsch recht bestudeeren voor den moder-
nen rechtsgeleerde nog beteekenis heeft
buiten haar zuiver historische waarde en
hij beantwoordt deze vraag bevestigend;
door de studie van het Romeinsche recht
vindt de moderne jurist de rechtsbegrippen,
waarmee hij dagelijks moet werken in hun
primiticven vorm en hun vroegste ontwik-
keling. Door ze aldus te vinden verheldert
hij zijn eigen rechtsbegrippen en staat zui-
vcrder tegenover het recht van den eigen
tijd, d. w. z. hij ontwaart daardoor wat er in
zijn eigen recht louter historisch overblijfsel
is, wat van eeuwige waarde of althans van
waarde voor dezen tijd. Dc taak van den
modernen Romenist is derhalve, deze be=
grippen zoo zuiver mogelijk tc leeren ken-
nen. In het tonus Juris echter vindt men
de Romeinsche rechtsbegrippen zeer onzui-
ver, n.l. verwrongen, ten einde hen geschikt
te maken voor toepassing in een niet meer
Romeinsche, maar Oostersch-Grieksche we
reld. De historische beoefening van het Ro
meinsche recht der laatste decennien nu,
gekenmerkt door het tekst-critisch onder-
zoek en de juridische Grieksch Egyptische
papyrologie heeft ons in staat gesteld, in
vele opzichtep t zuivere Romeinsche recht
te scheiden Tan het Byzantijnsche recht,
hetwelk in het Corpus Juris is neergelegd,
en het resultaat daarvan is, dat wij zien hoe
in dat wetboek gestreefd wordt naar een
compromis tusschen uit Rome overgeleverd
recht en de rechtsbehoeften der bevolking
van het Oost-Romeinsche rijk. Tot op ze-
kere hoogte moet men in de verwringing
der P.omeinsche rechtsbegrippen en instel-
lingen een evolutie naar hooger trap zien,
want in het kiassieke Romeinsche recht zijn
tal van archaische, primitieve, opvattingen,
begrippen en instellingen, waaraan de ju-
risten der eerste eeuwen van het keizerrijk
zich niet ontworsteld hadden. Die ontwor-
steling wordt dan in het oosten voortgezet,
maar niet meer door juristen van het peil
der Romeinsche jurisconsultep. Het resul
taat is daarom een zeer gebrekkig wetboek,
dat den uit'egger voor onoplosbare proble-
men stelt en dat den bodem heeft gelegd
voor tal van vraagstukken, waarover de
rechtsge:eerden van later eeuwen zich te-
vergeefs het hoofd gebroken hebben, en die
nog steeds onze re- htsleer als een eeuwige
plaag belasten. Anders gezegd: ons recht la-
boreert nog immer aan niet ten voile ont-
wikkeld, tot twcemaal toe gerecipieerd en
gewijzHd Romeinsch recht.
Spreker licht dit met voorbeelden toe.
Uitvoerig behandelt hij de zoogenaamde
vrijwaring wegens verborgen gebrekon en
betoogt, dat de deshclreffende bepalingen
van ons Burgerlijk Wetboek, aanlciding ge-
vende iot rechtsonzekerheid en menige on-
billijkheid, een overblijfsel zijn uit de eersie
eeuwen der Romeinsche rechtsontwikke-
ling, dat een anachronisme was reeds in h«:t
Corpus Juris en zooveel te meer in onze
wet. De wens-~helijke regeling dezer mate--
rie zou gevonden kunnen worden in de rc-
gelen betreffende de wanprestatie, waar-
heen reeds de weg gewezen wordt door het
kiassieke Romeinsche recht.
Vervolgens wordt sprekers stelling met
nog enkele andere voorbeelden kijrt toege-
licht.
Bij de gebruikelijke toespraken gcdenkt
spr. in t bijzonder de Groningsche universi
teit, waarvan hij zegt, slechts noodc te
scheiden, ten inde in Leiden een ruimer a>
beidsveld te vinden.
of volgens art, 30a van.het beshiit. tot wijzi-
ging "an het Bezoidigingsbesluit Burgerlijke
Ambtcnaren 1925 (Stbl. no. 584), dc positie
van niet gepromoveerdc lceraren bij het
middelbaar onderwijs met het maximum
aantal dienstjaren vergelijkenderwijze aldus
was en is:
25 lesuren: volgens Bezoldigingsbesluit
1920 5640, volgens ongewijzigd Bezoldi
gingsbesluit 1925 t 5500, volgens gewijzigd
Bezoldigingsbesluit 1925 5500:
26 lesuren: resp. 5780, 5600, 5600;
27 lesuren: resp. 5920, 5700, 5700;
28 lesuren: resp. f 6060, 5800, 5460;
29 lesuren: resp. 6200, 5900, 5580;
30 lesuren: resp. 6340, 6000, 5710.
2. Zoo ja, acht de minister het dan niet
een zeker niet beoogdc wanverhouding, dat
leeraren, die 28 uur les geven, minder sala-
ris zulien krijgen, dan zij, die 25, 26 en 27
uur les geven, zij, d;e 29 uur les geven, min-
dcr dan zij, die 26 en 27 uur les geven, ter-
wijl zij die 30 uur les geven. slechts 10 per
jaar meer salaris ontvangen, dan zij, die 27
uur les geven, waardoor voor gelijkwaardf
gen en gelijksoortigen arbeid voor minder
werk meer salaris wordt gegeven, terwijl
juist die laatste uren van een leeraar boven-
dien de meeste inspanning vergen?
3. Is de minister niet van oordeel, dat
een dergelijke uniforme toepassing van het
Bezoldigingsbesluit op leeraren, die per we
kelenksch lesuur worden bezoldigd, tot
groote onbillijkheid zal leiden en is de mi
nister bereid een wijziging aan te brengen,
waardoor aan deze wanverhouding een eia-
de wordt gemaakt?
heeft de minister van onderwijs, kunsten
en wetenschappen geantwoord:
Artikel 30a van het Bezoldigingsbesluit
Burgerlijke Rijksambtenaren 1925 wordt
voor de leeraren der Rijkshoogereburger-
scholen niet toegepast, omdat de salarissen
va" deze categorie van ambtenaren afhan-
kelijk zijn van een vaak wisselend ge-
tal lesuren en volgens het Bezoldigingsbe
sluit 1920, zooals het luidde vdfor de daarin
bij Kon. besluit van 23 April 1924 (Stbl. no.
200) aangebrachte wijzigingen, slechts bij
uitzondering boven 6000 kwamen.
In verband daarmede zijn de in vraag 1
onder elke groep in de derde plaats genoem-
de bedragen gelijk aan die, in de tweede
plaats genoemd.
De vragen 2 en 3 kunnen op grond van het
vorenstaande geacht worden te zijn vervab
len.
DE WEELDEBELASTING.
De Vereeniging van Nederlandsche wa-
penhandelaren te 's-Gravenhage heeft een
brief gezonden aan den minister van finan
cien, waarin zij verschillende bezwaren te-
gen de voorgestelde weeldebelasting ont-
wikkelt.
EIEREN VAN WATERWILD.
Op vragen van het Tweede Kamerlid
Hiemstra betreffende het verbod tot het
zoeken, rapen, ten verkoop in voorraad
hebben, te koop aanbieden, verkoopen, af-
leveren of vervoeren van eieren van water-
wild in 1925, heeft de minister van binnen
landsche zaken en landbouw geantwoord:
De door de regeering voorgestelde en door
de Tweede Kamer der Staten-Generaal
aangenomen wijziging van de Jachtwet 1923
bedoelde mede het zoeken, rapen, ten ver
koop in voorraad hebben, te koop aanbie
den, verkoopen, afleveren of vervoeren van
eieren van kemphanen, wulpen, scholek-
sters, grutto's, tureluurs, meerkoeten en wa-
terhoentjes mogelijk te maken.
Deze wijziging is echter nog niet tot wet
verheven.
Zoodra zulks is geschied, zal het zoeken,
enz., van eieren van bedoelde vogels tot een
bepaalden datum worden toegelaten.
Het thans uitgevaardigde verbod slaat aj-
leen op eieren van waterwild, genoemd in
het ongewijzigde artikel 1 der Jachtwet
1923, en betreft practisch in hoofdzaak
eieren van wilde eenden.
De eendenstand gaat in ons land sterk
achteruit en behoeft tegemoetkoming.
Bedoeld verbod moet worden beschouwd
als een tijdelijke maatregel, tot de eenden
stand zich weer voldoende zal hebben her-
steld.
door te gaan informeeren naar de pakjes
De lijksadvocaat noemde wat beklaagde
gedaan had, niet van ernstigen aard. De laat
ste bcete is echter f 30, rijksadvocaat meet
dus deze boete eischen.'verhaalbaar bij lijfs-
bedwang eh verbeurdverklaring.
Het O. M. vereenigde zich met de opvat-
ting van den rijksadvocaat, het is echter de
vraag, wat voor beklaagde de zwaarste straf
is, bij gevangenisstraf kan de rechtbtfck im-
mers teruggaan tot 1 dag.
Eisch toewijzing van een boete van 50,
subs. 5 dagen hechtenis.
De president wees beklaagde op de inoge
lijkheid gratie te vragen.
EEN BOEFJESBENDE.
D^ gemeentepolit'e te .Leeuwarden heeft
Zonrl; en boefjesbende op heeterdaad be-
irapt. Jongens van een jaar of veertien maak-
ten er Zondags, als de schippers hun schepen
hadden verlafen, hun werk van de schepen in
de stads.grachten te doorsnuffelen en mee te
nemen wat van hun gading was. Zondag is
weer bij een schippr in gebroken en een bearag
aan geld ontyreemd. De aanvoerder van de
bende. de 15-jarige H. v. d. V., is aangehou
den, de anderen zijn voorloopig vrijgelaten.
DE SCHEEPSRAMP AAN DEN HOEK
VAN HOLLAND.
Uit Hoek van Holland werd gisteren nog
gemeld:
Ht lijk van den eersten machinist, van
Beek van de Schelde, is aangespoeld. Het lijk
van den marconist ligt nog in de mast van
het gestrande schip.
KORTE BER1CHTEN.
Te Schiedam is gisteren, naar de Schied
Crt. meldt, de 7-jarlge van S. in het Spui-
kanaal geraakt en verdronken.
Benoorden de Huizer haven is een vis-
schersvaartuig cmgeslagen. Beide. opvaren-
den 1. Verman en zijn zocn Pi-eter zijn ver
dronken.
Gistermiddag is te Harderwijk een huis
aan de Doelenstraat dat bewoond werd door
P. Jansen, geheel uitgebrand. Huis en inboe-
del waren verzekerd. De oorzaak van den
brand is niet bekend.
Gi-sier heeft de afdeeling Zuid-Holland
en Zeeland van den Bond van hoofden van
Gemeentewerken in Nederland te Rotterdam
een huishoudelijke vergadering gehcuden,
waarna de heer G. J. Geijtenbeek directeur
van Gemeentewerken te Gorinchem, een rede
gehouden heeft over stedebouw.
Een 19-jarlg jongmensch, werkzaam
aan de kalksteenfabriek te Leiden is tusschen
een machine bekneld geraakt. Hij is ernstig
gewond, in het Diaconessenhuis opgenomen.
De rijksambtenaren te Eindhoven heb
ben Maandag ten huize van Van U. aldaar
200 liter alcohol met een gehalte van 97 pet.
in beslag genomen.
Aan de I weede Kamer is een adres over
de weeldebelasting gezonden door het bestuur
van het Schilderkundig Genootschap Pulchri
Studio.
Een wetsontwerp is ingediend tot wij
ziging van de bepalingen van het Wetboek
van Strafrecht inzake valschheid in bank-
biljetten, in muntspecien en muntpapier en
in postzegels en postlnerken.
my
Staten-Generaal.
LIEFDES-OFFER.
Voor.den Raad van Justitie te Soerabaja
stond een Japanner tereeht wegens een po-
ging tot moord op een Hollandsche vrouw.
De man PP.n hPCrlliiafH fYApH.aonnrae/«tir,otra«
HET BEZOLDIGINGSBFSMUT.
Op vragen van het Tweede K-Tierlid
een beschaafd, goed-aangeschreven
employe bij een groote Japansche firma, was
verliefd geraakt op een alleraardigst Hoi-'
landsch blondje, dat van dezen vuurgloed
gefcruik maakte om hem eenige duizenden af
te zetten en daarna duidelijk te maken, dat zij
zich toch maar hield aan Kipling's bekende
uitspraak „East is east and west in west
M.a.W.„dat zij van den Jap niets wilde we-
ten", zooals zij voor de rechtbank verklaarde.
Teen de teleurgesteldc zoon van Nippon
daarna mocst bemerken, dat zijn commerci-
eel aangelegde schoone tegenover anderen
uller en heel wat gulhr ook was met
are gunstenja, toen sneed hij op een
b cozen naeht het muskietengaas voor het ven-
ster van de trouwelooze open, nam een lang
mes tusschen zijn tan den en klauterde naar
binnen. Zijn cpzct lukte niet de schoone
wist h.m het dreigende mes te entwringen,
na slechts enkele cnbeduidende wonden opge-
loopen te hebben.
Eisch tegen den teleurgestelden minnaar.
acht maanden!
BIER IN PAKJES.
Voor de Rotterdamsche Fechtbank reeft gis
teren tereeht gestaan de kunstschilder J C
D 32 jaar, wien ten laste was gelegd, dat hij
op 17 Mei in een pand aan de Gouvernestraar
een zelfslandigheid, geschikt tot verKrijging
van een alcohoiische vloelstof, in gisting heeft
gebracht.
Beklaagde zeide geschreven te hebben op
een advertentie in een Fransch blad, waarin
Pakjs gist, gerst en hop werden aangeboden
Hij had die pakjes willen verkoopen,'had zelf
getracht, volgens het recept op die pakjes ver-
meld b;er te maken en de amblenrren hadden
hem aangetroffen, doende met dit werk De
ambtenaren waren zeker op -beklaagde op-
mcrkzaam geworden door de reclame, die hit
maakte.
Getuige Vogelzang had het vier volgens
het nece-t bere"! in h^-lao- o-ene""m. Invoer
de frr',nds'"T<'
'/an de orence -f er dorr hek'ra«d? b^etelr1
beteekenis van deze verklarinoen i i f« m'n' u -j j j t i LT verboden, beklaagde had de ad-
oeteekems van aezc yerklarmgea I 1. Is de minister, bereid mede tc declen, i minisirabe op zich zelf opmerkzaam gemaakt
TWEEDE KAMER.
Vergadering van Dinsdag.
(Reeds beknopt opgenomen in een gedeelte
van onze vorige editie.)
Zomertijd.
Aan de orde waren de wetsontwerpen
Intrekking van de .wet van 23 Maart 1918,
gewijzigd bij de wet van 22 Maart 1922, tot
tijdehjke afwijking van de wet van 23 Juli
1908, tot invoering van een wetteiijken tijd.
Voorstel van wet van den heer Staalman
c.s., tot wijziging van de wet van 23 Maart
1918 tot tijdelijke afwijking van de wet van
23 Juli 1908 tot invoering van een wetteiij
ken tijd.
De heer v. cLWaerden (S. D.) achtte
het in hoofdzaak de schuld der Regeering
dat geen overeenstemming is verkregen tus
schen de vo6r en tegenstanders van den zo
mertijd. De commissie heeft niet getracht op
concrete punten tot overeenstemming te ko
men. Zijn bijv. de boeren gebonden aan den
tijd? Het blijkt niet uit het rapport, waar
meerderheid en minderheid alleen hun opvat
tingen geven zonder dat tot een accoord
wordt gekomen. Hetzelfde geldt voor de vei-
lingen. Spr. is dus niet tevreden over het
rapport. Hij is echter nu verrast en ontstemd
door de houdmg der Regeering die weer die
werpt op het bijna utigedoofde vuur van den
zomertijdstrijd. De regeering is absurd; om
dat men nu a les afschaft omdat de eene par-
tij niet alles kan krijgen. Het meerderheids-
voorstel is als bevredigingsvoorstel ontvan
gen en dus was het wijs beleid geweest dat
de Regeering dit ovemam. Het karakter van
het regeeringsvoorstel is dat het een echt
plattelandsvoorstel is. Uit de beroepstelling
blijkt dat het industrieele deel van de bevol
king zeer is vooruitgegaan en dat het land-
bouwende deel constant blijft. Slechts 26
pet. behoort.tot dit laatste deel en het is on-
juist dat dit deel uitsluitend voor Amsterdam-
schen tijd is. De heer Weitkamp heeft ver-
klaard dat er door tegenstanders van den
zomertijd seliromelijk wordt overdreven.
Kunstmatig is de tegensteilirg verscherpt en
dat betreurde spr. want voor de steden is de
zomertijd van vee! belang
Aanneming van het regeeringsv&orstel zal
ontstemming wekken bij vele groepen; ver-
werping zal anderen teleur stellen. Spr.
Iioopte daarom dat het middenvoorstel zal
worden aanvaard.
De heer Van Voorst tot Voorst
(R. K.) achtte het middeiivoorstel der Com
missie voor het platteland onaannemelijk
omdat het ernstige bezwaren houdt. terwijl de
voordeelen voor de steden gering zijn gewor-
tien. De minister deed een juiste keuze en
spr. dankte hem daarvoor.
Iedere andere op'ossing heeft nadeelen, en
alleen dit voorstel kan vredc brengen. Hij
raadde dus de Kamer aan het aan.te nemen.
De heer B a k k e r (C.-H.) wilde voor alles
van dei' strijd om den zemeriiid af en was
desnoods bereid eenige vervroeging voor het
geheele jaar te aanvaarden. Aan het coni-
promis-voorstel blijven vrijwel dezelfde na-
ueelen verbonden als aan den Zomertijd en
dus kan spr. dat niet aanvaarden Spr rele-
veerde deze bezwaren nog eens en wees voor
al op de verwarr'ner, die op de dorpen is ont-
staan. doordat de helft naa'- d°n zomerliid
de andere helft naar zonnetijd leefde.
De heer Kn igge (A.-K.) betoogde, dat
de oezwaien, die tegen den zomertijd zijn
aangevoerd, niet gezocht zijn en niet kunst-
matig y oi den in stand gehouden. Wie maar
eens bij de boeren heeft gewerkt, weet bij er-
varing dat die bezwaren ernstig zijn. Spr.
dankte den Minister voor dit ontwerp, dat
emaelijk aan de piaag een eind maakt.
De heer Staalman (V. B.) meende, dat
alleen het eompromis-voorstel den vrede zal
brengen. Hij begreep niet, dat de Regeering
van net Rapport is afgeweken en nu weer
den strijd heeft ontketend. Hij drong er op
aan, dat de Kamer zijn voorstel zal aanm -
men en voor goed een eind zai maken aan de
tegensielling platteland-steden.
De heer B r a a t (platt. partij) dankte den
Minister voor zijn voorstel. Hij protesteerde
tegen eenige laatdunkende passages in het
Rapport, die z. i. niet te pas kwamen.
Spr. wilde de rust geven aan het platte-
land, want daar wan en de rustigste en ijve-
ngste en „minst-eischende" menschen. Hij
weet dat een groot deel van de steden ook
tegen den zomertijd is, vooral die moeten
gaan werken en dus een uur eerder opstaaa
moeten. Den weg dien B. en W. van den
Haag aanwezen achtte hij den juisten en hij
hoopte dat op dien weg de oplossing te vin
den zij. Jullie moeten je klokken zelf maar
verzetten
De Voorzitter: U moet tegen
spreken en niet tegen jullie. (Gelach.)
De heer Bra at (platt. partij) verwierfi
elk compromis en dus het voorstel-Staalman.
Hij hoopte dat de Kamer eenparig het re
geeringsvoorstel zal aanvaarden.
De heer Van R a v e s t e ij n (c. p.) vom!
dat er met den zomertijd een spelletje wordt
gespeeld. De houding van de Regeering is
in dit opzicht beneden peil Is het de bedoe-
ling dat de Eerste Kamer dit ontwerp weer
verwerpt?
De heer Van Rappard (V. B.) verde-
digde het regeeringsvoorstel, waarvoor z. i.
zeer vele stedelingen zijn.
De heer v. d. H e u v e 1 (A. R.) wist niet of
de meerderheid voor of tegen zomertiid is,
maar dit is niet het doorslaande argument.
Het is de vraag, wat goed of wat verkeerd is
De plattelanders en de huisvrouwen zijn te
gen den zomertijd en hij meende tereeht. Spr
verdedigde het minderheidsrapport der Com-
missie-Zaalberg.
De heer Co. ij n (A. R.) begreep niet waar-
om deze kwestic zoo hartstochtelijk wordt be-
handeld. Hij ging met de Regeering mee,
maar achtte het gansche geval niet zoo ge-
vyichtig Juist in de dorpen. waar men zich
niet houdt aan den zomertijd, maakt men er
zich druk over. Het besie lijkt hem de af-
schaffing.
De heer R u t te n (R. K.) resumeerde nog
eens de moeilijkheden die aan den zomertijd
voor het platteland zijn verbonden.
De heer K e r s t e n (St. Ger. Partij) achtte
den zomertijd een uiting van het zondeleven
van ons volk. Hij is er dus tegen.
De Minister van Binnenlandsche Zaken, de
heer Ruys de Beerenbrouck, ant-
woorddc. Hij herinnerde aan vroegere dis-
cussies. Permanente invoering van den zo
mertijd, die door de Kamer bij amendement
in hetwetje is gebracht, is reeds door minister
Cort van der Linden afgekeurd Spr. heeft
zich altijd buiten de kwesiie gehouden en zich
alleen bereid verklaard door een commissie
het vraagstuk te laten onderzoeken. Tot zoo-
lang schortte hij zijn meening op. Het belang
van den sporwegdienst werd in acht geno
men bij de vaststelling van begin en einde
van den zomertijd. Spr. bracht hulde aan de
Tijd-commissie voor de wijze waarop zij haar
taak heeft verricht. Zij heeft spr. ere noodige
gegevens verstrekt om een oordeel te vormen.
In de minderheidsnota is op zaakkundige en
objectieve wijze een uiteenzetting gegeven
van de nadeelen die de zomertijd voor land- en
tuinbouw heeft. De commissie in haar geheel
erkent die bezwaren. De electriciteitsfabrieken
bes,.aren slechts een zeer klein percentage als
gevolg van dbn zomertijd. Het winstverlies
clrukt voornamelijk op de overheidsdiensten.
De economische winst van den zomertijd
gaat vrijwel verloren als het uur tot 40 minu-
ten wordt ingevoerd. Ook ideeele bezwaren,
o. a- voor het huisgezin en voor de gods-
dienstplichten, zijn aangevoerd. De verkeers-
belangen heeft de Regeering steeds zooveel
mogelijk behartigd. Het spoorwegverkeer op
zichzelf heeft weinig bealng bij het invoeren
van den zomertijd; alleen aansluiting bij den
tijd in aangrenzende landen is daarvoor van
belang. De hygienische voordeelen voor de
stedelingen worden niet algemeen erkend, al
ontbreken de gegevens. De bezwaren voor de
jonge kinderen worden erkend door verschil
lende geneeskundigen. De opvoeders zijn niet
unaniem in hun oordeel, maar velen erkennen
het bezwaar van een te korte nachtrust voor
de kinderen. De Regeering heeft ten slotte be-
sloten met de meerderheid der commissie mee
te gaan. Men mag geen andere motieven bij
de Regeering veronderstellenzooals de
waard is vertrouwt hij zijn gasten.
De heer v. d. Waerden (S. D.) verdedig
de het amendement-Vliegcn, dat mid-zomertijd
wil van den eersten Zondag in April tot den
eersten Zondag in October.
De heer Staalman (V. B.) heeft een sub-
amendemenf op dit amendement ingediend,
waardoor de tijd zal duren van den laatsten
Zondag in April tot den laatsten Zondag in
September.
Het sub-amendement-Staalman werd ver-
worpen met 64 tegen 15 stemmen.
Voor de leden Gerirtsen, Westerman, Oud,
Katz, Bakker-Nort, de Groot, Bomans, Tet
Hall, van Vuuren, Dresselhuys, van Doi'p,
van Gijn, Ketelaar, Staalman, Bongaerts.
Het amendement-Vliegen werd venvorpen
met 51 tegen 25 stemmen.
Voor de leden: Staalman, Groeneweg,
IJzerman, Westerman, J. Ter Laan, v. d.
3 empel, Wijkamp, de Vries-Bruins, Marchant,
Oud, Katz Bakker-Nort, de Groot, Bomans,
Ter Hall, van Zadelhoff, van Dijk. van Rijse-
wijk, A'.barda, van Dorp, Kleerekoper, van
Waerden, van Gijn, Ketelaar, K. Ter Laan.
Het wetsontwerp werd aangenomen met 52
tegen 24 stemmen.
Tegen de leden: van Rijsewijk, Meyer, Al-
barda, van Dorp, Kleerekoper, van Waerden.
Ketelaar, K. Ter Laan, Staalman, Groene
weg, IJzerman, Westerman, J. Ter Laan, v. d.
Tempel, Wijkamp, Gerhard, Katz, Bakker-
Nort, de Groot. Ter Hall, van Zadelhoff,
Bfumer. van Dijk, van Gijn.
De vergadering werd verdaagd tot hedw
1 uur.
