mmm
mmm
m
U
4
ji a a, a i
111
•m m m m
-0
Londensch aanteekenboek.
Landbouw en Maatschappij.
Ontwaakt gij's morgens met pijn in den
fug? Zijt gij vermoeid, zwak en ellendig na
trie minste inspanning? Voelt gij u jaren
puder dan gij zijt? Zoo kunt gi] niet voort-
gaan! Zoek de oorzaak op. Rugpijn wordt
vaak veroorzaakt door nierzwakte.
Als de nieren door een kou of bijzondere
inspanning verzwakt zijn, filtreeren zij de
vergiften en onzuiverheden niet uit uw bloed.
De spieren in uw rug en ledematen, de ge-
wrichten en zenuwweefsels, uw aderen en
slagaderen worden alle aangctast door het
met vergiften beladen bloed. Rheumatische
aandoeningen, waterzuchtige zwellingen,
aanvallen van duizeligheid, hoofdpijn en
hinderlijke blaasstoornissen zijn enkele van
de te verwachten gevolgen.
Gij moogt deze waarschuwingen niet ver-
waarloozen. Als gij weder gezond wilt wor
den, moet gij uw nieren te hulp komen.
Waarom dan niet Foster's Rugpijn Nieren
Pillen gebruikt! Dit sped ale niergeneesmid-
del heeft duizenden nieuw leven verschaft en
moet toch ook u helpen.
Let op de verpakking in glazen flacons met
geel etiket (alom verkrijgbaar), waardoor gij
zeker zijt geen verlegen buitenlandsch goed te
ontvangen. Prijs 1.75 per flacon.
Een fijn positiespeler is de Franschman
niet. Wij missen bij hem dat massieve sy-
steem, zooals we dat van de kopstukken der
damwereld, de Haas, Fabre en Molimard,
kennen. Een match met een dezer heeren, die
zich niet gauw door een combinatie laten ver-
schalken, zou de moeite waard zijn."
HET JUNI-NMMER VAN
„HET DAMSPEL".
In de eerste plaats trof ons in dit nummer
het uitgebreide artikel van den hcer Groente-
man over het kampioenschap van Amster
dam.
Interessant was verder het artikel van den
heer Gortmans over dammen in Engeiand,
Frankrijk en Canada met mooie partijstan-
den. Dezelfde medewerker begint tevens de
behandeling van het onbekende manuscript
van Isaac v. Emden.
Twee partijen vragen verder de aandacht,
waarbij de bekende partij Vos—de Jongh, die
werd afgebroken en waarin beiden de winst
yan wit overzagen.
De heer Vogel blijkt in't Noorden het spel
Van onze eerste krachten goed bestudeerd te
hebben. Zijn artikel: „wie is de sterkste", be-
vat verschillende juiste opmerkingen.
Kijkjes in de damclubs, praatje ovei' motie-
ven en eindspel rubriek besluiten het num-
mefr
Het volgende eiudspelletje van den heer
P. de Groot te Wannenhuizen trok onze
aandacht:
Zwart15 en 38.
Wit: 34 en -10 en,dam op 13.
Volgens „Het Damspel" is dit eindspel
eenvoudig en bekend, maar toch leerzaam.
Wjj hebben echter geen winst voor wit kun-
nen vinden- De optossing die gegeven wordt
is als volgt:
1. 1324 1. 38-43^
2. 34—30 2'. 43—38, de beste. Heel
goed
3. 4034! en zwart is verloren. Ja als hij
op de lijn 4826 speelt. Maar hoe als
hij 4813 speelt? Misschien zien wij iets
over't hoofd, wat in zulke standen ge-
makkelijk kan.
fn den volgenden stand:
rm
22,
Zwart: 9 schijven op 3, 6, 9, 14, 15,
23, 25, 26 en dam op 27.
Wit: 11 schijven op 16, 30, 31, 33/37, 40,
42, 45.
staat wit hopeloos. Doch zwart's begeerig-
heid redt hem. Toen zwart n.l. zijn dam van
27 naar 38 speelde, liet wit volgen 37—32!!
- Schijf 26 moest toen drie slaan naar 39. Wit
sloeg door 34 32 schijf en dam en daarna
door 40 :27 nog drie schijven!
De witspeler was de heer C. Janneman te
Wormerveer.
Ter oplossing voor deze week:
PROBLEEM No. 865
t, van P. KLEUTE Jr., den Haag.
Zwart: 14 schijven op 4, 5, 7, 12, 17, 18,
19, 21/25, 30, 31.
Wit: 13 schijven op 14, 15, 32/35, 39, 40,
42/44, 46, 47.
Oplossingen voor of op 24 Juni, Bureau
van dit Blad.
CXXXV.
Alweer de Dam. Verkiezings-reclame.
De „tuin" der hoofdstad.
Bij al dien juist zal blijken een door het
„Handelsblad" dezer dagen gegeven bericht,
dat een der Raadsleden voornemens zou zijn
voor te stellen, dat van stadswege een groot
gebouw zal worden gezet op de langzamer-
hand in de hoofdstad en daarbuiten befaamd
geworden „modderpoel", die door een leelij-
ke houten beschutting besloten, het z.g. mid-
den-Damterrein genoemd wordt, dan zal nie-
mand zich daarover meer verheugen dan de
schrijver dezer regelen. Mijn lezers weten dat
ik reeds vroeger als mijn meening heb uitge-
sproken, dat er niet de minste reden voor Am
sterdam kan bestaan, dit terrein in het hart
der stad uit handen te geven voor den bouw
van een hotel-restaurant, maar dat de ge-
meente daarop zelf met genoeg voordeel een
of ander gebouw zou kunnen plaatsen om
dit dienstbaar te maken tot algemeen belang.
Volgens bovenbedoeld bericht zou het ge-
meenteraadslid Gulden er opgericht willen
zien een gebouw, dat dienen zou voor het hou-
den van officieele recepties van stadswege en
geschikt zou zijn voor congressen e.d., ter-
wijl het benedengedeelte dan zou kunnen wor
den verpacht als restaurant, 't Is te hopen,
dat het daartoe nu eens werkelijk komen zal,
want Amsterdam heeft aan een behoorlijk
bouwvverk op de genoemde plek inderdaad
behoefte. 't Is inderdaad treurig hoe het ge-
meentebestuur van de eersfe stad des lands
zjcli steeds behelpen moet, zoodra het naar
buiten officieel heeft op te treden en als gast-
heer plichten te vervullen heeft. Als die trot-
sche burgemeesters der 17e eeuw, die het pa-
leis op den Dam bouwden, thans konden zien
hoe degenen, die nu hun plaatsen innemen, al
dert meer dan een eeuw uit hun eigen huis
verbannen zijn en zich moeten behelpen voor
hun vergaderingen, en nog meer, wanneer
't er op aan komt de eer de stand naar buiten
hoog te houden, zij konden zeker diep ter
neer geslagen staan en ziqh afvragen wat er
van de beteekenis hunner stad overgebleven
is.
Eerlang zal men met den verbouw van het
tegen woordige stadhuis op den O. Z. Voor-
burgwal zoo ver gevorderd zijn dat de ge-
meenteraad gedurende eenigen tijd niet meer
op het oude Prinsenhof zal kunnen vergade-
ren. De stads-bestuurders en bestuurderessen
zullen dan tijdelijk voor die vergaderingen
gastvrijheid vinden in het paleis op den Dam
was't maar waar! zij zullen hun intrek
moeten nemen in de zaal.van de Kamer van
Koophandel in het Beursgebouw, waarvan
men alleen dit zeggen kan: dat ze dan al-
thans blijven in een gebouw dat aan de ge-
meente toebehoort.
Indien er werkelijk een gebouw van stads
wege op het nu reeds zoo lang braak liggen-
de Dam-terrein komen zou, dan zou de stad.
althans een behoorlijke ontvangzaal bezitten
en de, in de verdieping gelijkstrdats te exploi-
teeren, lokalen zouden zeker behoorlijke ba-
ten aan de stads-schatkist kunnen afwerpen.
Laat ons hopen dat er nu iets van komt,
want de huidige onooglijke toestand heeft
reeds lang genoeg geduurd en ik schaamde
me dezer dagen weer voor mijn stad toen ik
zag hoe een aantal vreemdelingen, gezeten in
groote toeristen-auto's langs die schutting ge-
reden werden ik hoopte maar dat de gids,
die hun door zijn megafoon de bezienswaar-
digheden der stad toeschreeuwde, niet zal
hebben gewaagd van de geschiedenis van dit
stedelijk terrein de vreemdelingen zouden
er vermoedelijk medelijdend over gemeesmuild
hebben. Als men nu in den Raad eerlang eens
spijkers met koppen zal durven slaan, zal
het er daar ter plaatse in 1928 bij den in-
tocht der Olympiade-menschen behoorlijk uit
kunnen zien wie weet of dan het gemeente-
bestuur er de vreemde gasten niet der Am-
sterdamsche Stedenmaagd waardig, zal kun
nen verwel komen!
En dan in een jaar, waarin ongehoopte
gebeurtenissen uitgesloten geen Kamer- of
Raadsverkiezingen te wachten zijn, waarme-
de de stad zoo afschuwelijk wordt gemaakt.
Ik gewaagde onlangs van de „belangstel-
ling" in de aanstaande Kamerverkiezingen,
die zich schijnbaar alleen openbaart door het
bezoedelen van de openbare wegen door kalk-
Iettersaanbevelingen. Sedert is die gore lief-
hebberij nog veel erger geworden, zoo erg als
ik mij niet herinner het ooit gezien te hebben.
-Hef plein en de brug van het Centraal Stati
on en de Dam waren dezer dagen bekalkt met
zulke reusachtige letters, dat iedereen er
schande over riep en niemand begrijpt hoe
het mogelijk is, dat in een nacht zulk uitge-
breid „schilderwerk" kan afgeleverd worden
zonder dat een dienstdoende politieagent be-'
raerkt zou kunnen hebben wat er gebeurde,
want er moet rijkelijk tijd voor noodig ge-
weest zijn om al die vuiligheid aan tc bren-
gen.
Ik neem geen oogenblik aan dat waar kan
wezen, wat booze tongen beweren, dat de po
litic ai dat geklodder oogluikend heeft toege-
laten, omdat de grootste reclame op die ma-
ner gemaakt werd voor den candidaat op
de lijst der sociaal-democratische partij, die
in't Amsterdamsch stedelijk bestuur 3 wet-
houders telt, maar wel zou men bijna gaan
gelooven, dat die dienstdoende agenten
's nachts het aanbrengen dier mooie reclames
lang niet vijandig tegenover staan en maar
doen of ze van al dat werk niets zien. En als
ook die veronderstelling volkomen onjuist is,
danwel dan moet men nog eerbied hebben
voor het genie der kladders, die in staat zijn
onopgemerkt zoo iets te leveren. Maar af
schuwelijk is het de vroegere aanplak-bil-
jetten uit oude verkiezingsdagen waren er
nog schitterend bij en dat was nog wel in de
dagen, toen er aan de bevordering van het
steden-schoon lang niet zoovee' aandacht
werd gewijd als thans het geval is en wij nog
niet hoorden van schoonheids-commissies!
Neen, dan zou Amsterdam thans verstan-
dig doen om een voorbeeld te nemen aan den
burgemeester van een der Gooische gemeen-
ten, van Bussum, die tot de burgerij dier ge-
meente het verzoek heeft gericht zich bij'het
aanbrengen van verkiezings-aanbevelingen te
willen matigen en althans alles te doen wat
mogelijk Js om te zorgen, dat soortgelijke re
clames geen afbreuk zullen doen aan het
schoon der omgeving; die burgemeester ver-
dient werkelijk wel als voorbeeld te worden
gesteld! Hij toonde te beseffen dat men, om
vreemdelingen naar den grootsten „tuin" van
Amsterdam, het Gooi, te trekken dien tuin,
reeds op zooveel plaatsen deerlijk gehavend
is, althans zoo min mogelijk door verkiezings-
„versieringen" ongenietbaar moet verklaren.
En natuurlijk, die groote Gooilandsche
tuin is, dank zij den mooien zomer, dien wij
tot dusverre gehad hebben, erg in trek, voor-
al bij de Amsterdammers, die er op Zon- en
feestdagen vooral, in honderden heen trekken
en zulks nog wel meer zullen doen, wanneer
straks de vacantie-tijd weder zal zijn aange-
broken.
Toch zal het aantal dergenen, die van Am
sterdam uit van het Gooi genieten kunnen,
nog altijd betrekkelijk gering moeten zijn, zoo-
lang de verbinding met de hoofdstad niet
veel verbeterd zal wezen. Het aantal treinen
dat de menschen op vrije dagen, met name
op Zondagen, naar buiten zal kunnen bren-
gen, mpet veel grooter wezen in den zomertijd
dan thans het geval is en het is zeker te ho
pen, dat de pQgingen dergenen, die de regee-
ring zouden willen bewegen den Zondags-
dienst op de spoorwegen nog meer in te
krimpen, niet gelukken zullen. Integendeel,
het is noodig, dat de verbinding tusschen Am
sterdam en het Gooi binnen afzienbaren tijd
door het aanbrengen van electrische beweeg-
kracht op de spoorbaan, veel intenser zal
kunnen worden, dan thans mogelijk is. Een
verbetering is reeds in wording, doordat se
dert eenigen tijd te Bussum met den opbouw
yan het nieuwe spoorweg-station begonnen
is, een werk, dat door de oorlogsjaren en den
malaise-tijd, die daarop gevolgd is, achter-
wege had moeten blijven. Is dat station een-
maal gereed dan zal zulks niet alleen zijn
een plaatselijke verbetering en verfraaiing,
doch ook zeer, ten goede komen aan de Am
sterdammers, die dan's morgens een veel be-
ter gelegenheid zullen krijgen voor het ver-
voer der rijwielen naar dit station, dat voor
hen feitelijk de „toegangspoort" van hun
„zomertuin" genoemd moet worden.
Daarnevens is en blijft noodzakelijk een
flinke verlaging der spoorweg-tarieven, voor
al op het baanvak tusschen Amsterdam en
Amersfoort, want de huidige tarieven zijn
van dien aard, dat zij voor velen en juist
voor meeste stadsbewoners, die allereerst in
hun vrijen tijd een uitstapje naar buiten van
noode hebben als zij met vrouw en kinde-
remde vrije lucht in willen, nog veel te hoog
zijm
Beide factoren nog onvoldoende verbin
ding tusschen de hoofdstad en Gooiland en
te hooge tarieven zullen dan ook voor een
groot deel de oorzaak zijn, dat van het ves-
tigen van 'n tuindorp voor Amsterdammers
vooreerst moeilijk sprake zal kunnen wezen.
Dat die kwestie voor goed van de baan is,
is niet aan te nemen, maar men hoort er den
laatsten tijd niet veel meer over spreken. Er
zitten trouwens nog heel wat andere belange-
tjes van de verschillende Gooische gemeenten
aan vast en allereerst de groote kwestie van
het bezit en beheer der thans tot Stad en
Lande van het Gooi behoorende terreinen.
Hoe meer Amsterdam zich als stad uitbreidt,
des te meer gaat de geheele Gooilandsche
kwestie zich ook ontwikkelen tot een Amster
damsch belang en bij elke poging tot oplos
sing daarvan zal op den duur, of men dat in
Gooiland aangenaam of niet aangenaam zal
vinden, met die belangen der groote stad stel-
lig rekening dienen te houden. Elken zomer,
elken vacantie-tijd, wordt dat hoe langer hoe
duidelijker.
SINA SANA.
schikking is, een reservoir, grooter dan de an-
deren tesaam en waarin de Britsche vloot wel
zou kunnen manoeuvrceren.- Het woord
„drought" (zie boven) verliest bij zulke weten
schap zijn onheilspellenden klank. En wij
mogen van de dagbladschrijvers, die ons ous
bad en ons spel met de tuinslang willen oni-
houden, verwachten, dat zij met het oog op
het nieuwe reservoir rectificaties zullen ver-
schaffen van hun alarmistische voorspellin-
gen.
Uw briefschrijver heeft zich in deze „heat-
wave"-dagen weef geheel met Londen ver-
zoend en hij begrijpt niet hoe hij
ooit leelijke dingen heeft kunnen zeg- j
gen yan deze nobele, warmc en
levendige stad. Hyde Park en Ivensiugston
Gardens zijn een stadsparadijs, waarin groei
en bloei der levende natuur zich op z'n heer-
lijkst openbaren. De vele hectaren grasvelden
er in zijn vrij voor elken voetganger. Het
kort-geknipte gras voelt aan als een warm en
veerkrdchtig tapijt; het gras geurt als jong
hooi; de boomen rondom geven genadigt
schaduw en de prachtige bloemperken van
fuchsia's, azalea's, de rozenboomen en't rid-
derspoor verschaffen geur en kleur in verschei-
denheid en Overvloed. De twee perken hebben
verre, wijde doorkijkjes tusschen de boomen
en heesters, zoodat men in de verte de verkeers
stroomen van de stad langs hun boorden kan
zien trekkenen het gezicht is als van een an
dere wereld, waarvan men zich temidden yan
de zingende vogels, de dartele eekhoorns en
de geuren van veld en bloemen, ver verwij-
"i "penbaap Optreden
BcspryUngi'ii en Examens be-
hoeden M/nhardt's Zenuwtablelten voor In-
nerlijke Opwinding en Angstgevoelze ma-
ken Rustig eniKalm en houden uw Geest
Helder. Pnjs 75 ct. Bij Apoth. en Drogisten
ceerde stalmest Velen hebben van dat ver-
band cvenwel niet een juiste voorstelling. Om
deze v i aag goed te kunnen overzien moet
men een inziclit hebben van hetgeen er met
het voedsel in het dierlijk licliaam geschiedt
Het onderstaande heeft'alleen betrekkin«
op rundvee, voor andere diersoorten mogen
de beschouwingen en getallen niet zondei
meer worden overgenomen.
Het rantsoen bestaat uit verteerbaar en on-
vcrteerbaar voedsel Verteerd noemen we
datgene, dat in de bloedbaan wordt opgeno-
men U at gebeurt er nu met het plantenvoed-
sel, dat in het verteerde voedsel aanwezig is?
Door het bloed wordt het verteerde deel van
het votdsel en dus ook het daarin voorko-
mende kali, fost'orzuur, stikstof en kalk door
net geheele lichaam gevoerd. Dit voedsel
moet nu dienen:
a. voor de productie van melk, vleesch,
btenderstof, hoornstof enz.
b. voor wederopbouw van versleten
lichaamscellen.
Nemen we gemakshalve eerst aan dat wc
te doen hebben met een volwassen dier, dat
nitts pioduceert, dan vervalt dus hetgeen on-
der a gczegd is en wordt al het verteerde
voedse gebruikt voor het herstel van versle-
De wamte-,bezoeking". Het, reser
voir dat watergebrek zal voorkomen.
Zomer in de parken. Centrale
Afkoeling. Piccadilly Circus onder
den grond.
Van een Londenaar, die het grootste deel
van het jaar in kou, wind, regen en mist leeft
een onvriendelijke omstandigheid in zijn
lot, waarop hij terecht moppert zou men
willen verwachten, dat hij met gejuich en
geestdrift zonneschijn en zonnewarmte zou
begroeten. Maar hij heeft het niet gedaan. En
dit ontstellende feit leert hoe de menschen van
deze stad moeten hebben geleden, in hun
geestvermogens (men neme het woord niet al
te letterlijk), door de winter-zomers der laat-
ste jaren. Want de normale en heerlijke sei-
zoenswarmte van deze dagen is door het volk
van Londen aanvaard als een bezoeking,
vreemd en onverwacht om niet te zeggen.
schrikbarend. Indien door een grillig spel
der natuur de dag plotsding in nacht was
veranderd, zou de agitatie nauwelijks grooter
zijn geweest. Wij hebben bijna drie weken
schoon weer gehad, zooals wij het recht had-
den van den zomer te verwachten. En het ge-
volg is geweest dat men een beetje in staat
van alarm verkeert over de mogelijkheden der
naaste toekomst. Het laatste is trouwens ty-
pisch Engelsch. Dit volk aanvaardt zijn
vreugden niet onvermengd; het maakt zich op
het oogenblik der vreugden miserabel met de
gedachte dat er zeker iets onaangenaams on
zal volgen; vandaar de uitdrukking: „The
Englishman takes his preasures sadly". De
journalisten beschrijven de houding en het
gedrag der Londensche burgers onder deze
buitengewont omstandigheden; hoe de rech-
ters hun pruiken afleggen en de financieele
magnaten van de City hun zwarte jassen; hoe
de schouwburg-directeuren, onverwacht ge-
troffen door de 83 graden Fahrenheit in den
toeloop naar hun „huizen", de handen in af-
grijzen ten hemel heffen, naar die grillige,
brute zon; hoe de. transpireerende bezoekers
aan de kusten van Kent in middernachtelijke
minuten de zee in springen, opdat de „zeegol-
ven" het effect der „hitte-golven" kunnen
overwinnen; hoe de hijgende bewoners van de
Londensche voorsteden slapen te midden van
de rozen in hun achtertuinen. De Jeremia's
zijn al weer door het weer in de weer. Het ver-
schrikkelijke wood ..drought" (droogte) is in
vele nieuwskolommen afgedrukt. Het schijnt
nog slechts enkele dagen geleden dat de wa-
teren van den Theems het omringende land
overstroomdenen nu voorspelt men reeds
verbodsbepalingen voor het gebruik van lei-
dingwater, juist wanneer men liever twee
maal dan een maal per dag een bad neemt
De zaak is dat men wat het weer betreft zijn
zinnen heeft verloren. Het is lang zoo grillig
en tegelijk zoo onvriendeliik geweest dat men
zich nu behekst voelt, omdat de behoefte aan
regeniassen, overschoenen, bouffantes en re-
genschermen niet bestaat.
derd kan wanen. Toch moppert de Londe- [en cellen- Die versleten cellen zelf worden i
naar is Londen niet ingencht op de ont-
vangst van „heat waves", niettegenstaande
dat nieuwe reservoir. Het is ingercht op kou
en regen; en zijn bewoners hebben hun ge-
woonten en gebruiken gevormd naar de over-
heersehende atmosferische verschijnselen. Een
City-man is bij wijze van spreken in zijn
zwarte of donkere wollen kleeren gegroeid.
En geen zon, en weinig licht, willen door-
dringen in de plaatsen, waar hij den acht-uri-
gen werkdag breekt met een twaalfuurtje van
beefsteak, of van pudding van rundvleesch en
niertjes, of van lamsvleesch van muntsaus
Interieur noch voedsel laten zich bij zonne
warmte genieten en de man voelt zich uit zijn
element -«_j A
m
het lichaam afgebroken tot ze oplosbaar ziin
in water, daarna worden ze weggevoerd en
verlaten amlia cehh t
verlaten het lichaam in den vorm van urine
Zoolang het dier gezond blijft,. zorgt het
lichaam voor evenwicht; d.w.z. zoolang wor
den evenveel cellen door nieuwe vervangen
als mogelijk is met de in het bloed gebrachte
voedmgsstoffen. Hieruit blijkt dus, dat bij
een gezond, niet produceerend dier, dat door
voldoende voeding niet in gewicht achteruit
gaat, geen plantenvoedende stoffen in het
lichaam aehterblijven van het verteerde deel
van het voedsel
Het vedsel. dat niet verteerd werd, verlaat
Er is een enkel gebouw in Londen, het lichaam in den vorm van vaste uitwem-
de directie weet hoe ze warmte moet selen; daarbij gaat dus ook geen plantenvoed-
waarvan
bestrijden. Het is Bush House, de solitaire
..skyscraper" en beheerd door Amerikanen, die
er slag van hebben zich van de warmte te ont-
doen. In dat gebouw heeft men centrale ver-
warming door middel van heet water. Maar
belangstelling in centrale verwarming is in
deze dagen tot een minimum teruggebracht;
men droomt eerder van centrale afkoelin" E11
PP Igeen plantenvoed-
sel verloren. We kunnen dus zeggen, dat bij
een gezond, niet produceerend dier, dat in
gewicht gelijk blijft, evenveel pi an ten voedsel
wordt afgescheiden als in den vorm van voe-
der werd gegeven. In het dierlijk lichaam
heeft een soort selectie plaats. Het planten-
voedsel, dat in het verteerbare deel van het
voedsel zat, wordt in opgelosbten toestand
Bush House heeft van den droom werkelijk- uitgescheiden, terwijl het plan ten voedsel'aan
men fr nSLil/ water wezig in het onverteerbare deel van het'voed-
men er nu ljswater door de buizen en aldus sel, in den vorm van vaste
is men er in geslaagd de temperatuur in het
gebouw met 40 graden Fahrenheit te doen
afnemen. Het is geloof ik voor het eerst, dat
deze vondst in de wereld wordt toegepast
Maar de directie van dit gebouw is zoo wijs
geweest er geen ruchtbaarheid aan te geven,
want dan zou het een aanval te doorstaan
hebben gehad van drommen, die zich ver-
beelden, dat zij lijden van de hitte.
Met groote voldoening moet het volk van
Londen nu de tijding hebben vernomen, dat er
De President van de Royal Academy, het
groote genootschap van kunstschilders, heeft
Piccadilly Circus de meest vulgaire plaats
van Europa genoemd. Hij dacht bij zijn oor-
deel aan de schreeuwerige reclame-lichten in
den avond; aan de lumineuze babies, die uit
lumineuze flesschen lumineuze patent-kinder-
vxnelk drinken; aan de flesschen lichtende port
en jenever, die met lichtende scheuten haar
inhoud meedeelen aan lichtende glazen; aan
de vette schoothonden van electrisch licht, die
zich misselijk rooken aan „fags" (goedkoope
Virginia-cigaretten). In zulk een omgeving I
wilde hij Eros, het schoone beeldje dat zoo
lang het centrum van het plein heeft versierd
en dat nu tijdelijk naar tuinen aan den
Theemskant is verhuisd omdat op zijn stand-
plaats werk voor een nieuw ondergrondsch
station moest worden ondernomen, niet terug-
zien. Misschien zal die onoogelijke lichtrecla-
me, die het decorum van het plein vernielt en
die er in den avond het aspect van felle ker-
misdrukte aan geeft, wel vcrdwijnen, wanneer
het nieuwe werk daar zal zijn voltooid Het
gansche plein en omgeving is op het oogen
blik min of meer in afbraak en de lichtende ad-
vertenties kunnen er nu niet veel bederven.
Maar wanneer Piccadilly-circus zijn werkpak
heeft uitgetrokken, belooft het een wonder te
worden. Dan zullen er twee „CircuSsen" zijn,
het eene boven het andere. En langs zeven
wegen zal men het ondergrondsche Piccadil
ly-circus kunen bereiken, dat schitterend ver-
licht zal zijndoor verborgen lampen,
- ui twerps den in
den stal terugkomt. Nu is het niet moeil^k
in te zien, dat de plantenvoedende stoffen in
deze laatste weinig directe bemestingswaarde
hebben. Immers als het voedsel door het
Ciier, dat over zoovele hulpmiddelen beschikt,
met oplosbaar kon worden gemaakt, dan zal
de plant daartoe zeker niet in staat zijn. De
plant heeft evenwel in een opzicht een voor-
sprong op het dier. De voedingsstoffen moe
ten door het dier in het lichaam oplosbaar
worden gemaakt en wel in betrekkelijk korten
tijd. Wat na 2 of 3 maal 24 uur niet is ver
teerd, wordt als onverteerbaar afgescheiden.
Bij de plant heeft de oplosbaarwording der
voedingstoffen buiten het lichaam plaats
de plant heeft dus onbeperkt den tijd. Wordea
de vaste uitwerpselen dus bewaard, of komen
ze in den grond, dan zullen door bacteriolo-
gische processen de voor't dier onverteerbare
voedingsstoffen langzamerhand wel ontsloten
worden en komt het daarin aanwezige plan-
tenvoedsel voor de plant ook langzamerhand
ter beschikking.
Welke is nu de invloed van het voeder op
de kwaliteit van de mest? Zooals boven gc
zegd, keert bij het niet produceerend dier
al het, plantenvoedsel terug in de vaste en
vloeibare uitwerpselen samen. Hoe meer voe-
der gegeven wordt, hoe rijker het mengsel
van vaste en. vloeibare uitwerpselen aan plan-
tenvoedsel is. Maar niet alleen de hoeveelheid
voeder, ook de kwaliteit van het voeder oefent
invloed uit. Hoe gemakkelijker verteerbaar't
voedsel s, hoe grooter deel van het planten-
voedsel is, hoe gooter deel van het plnnten-
gemakkelijk opneembaren vorm terecht komt.
Men kan dit laatste als volgt nog wat verdui-
delijken. Geeft men twee koeien evenveel ei-
wit, doch de eene koe gemakkelijk verteerbaar
eiwit, de andere moeilijk verteerbaar eiwit,
dan zal in de mest van beide koeien evenveel
stikstof voorkomen, doch bij de eerste koe
zit het grootste deel van die stikstof in de
urine en is dus van groote waardc voor de
zoodat de oogen niet verblind zullen worden u" ¥°Vtc waamc voor dc
zooals dat thans't geval is boven den grond! blJ, de..^d? k®c zlt het
geval is boven den grond.
Men zal ondergrondsch kunnen wandelen en
het oog kunnen vergasten aan mooie etalages,
die er misschien door de groote maga-
zijnen zullen worden ingericht. En door vele
gangen en trappen zal men de straat weer
kunnen bereiken, op allerlei punten, zoodat
men niet meer zooals nu telkens zijn le
ven behoeft te wagen bij het oversteken van
het plein.
Het nieuwe ondergrondsche station, dat
daar onder „Het Centrum van de Wereld"
(zooals een licht-reclame-ondernemer het
plein noemt) zal komen, zal in afmetingen en
gemakken alles overtreffen wat wij tot nu toe
hebben gekend. Het zal nog veel grootscher
worden dan het ondergrondsche station bij
the Bank", in de City, dat in zijn constructie
en zijn faciliteiten al bewonderenswaardig ge
noeg is. Het nieuwe station onder „the Cir
cus" wordt ingericht voor een dagelijksch ver-
voer van millioeuen menschen. Dit getal ver-
telt iets van den enormen groei van het reizi-
gersvervoer der „Tube"-treinen, indien men
weet, dat het bestaande station van Piccadilly
Circus, dat in 1906 werd geopend, ingericht
werd voor een vervoer van anderhalf millioen
reizigersper jaar.
Londen, 15 Juni 1925.
DL INVLOED VAN HET VOEDER
OP DE KWALITEIT VAN DE
STALMEST.
Door H. W.
Het is wel algemeen bekend, dat er
zeker verband bestaat tusschen het voeder,
dat men de landbouwhuisdieren verstrekt en
de kwaliteii van de door die dieren geprodu-
een
grootste deel van ae stikstof in de vaste uit
werpselen en is dus eerst na verloop van
langeren tijd voor de planten opneembaar.
Hoe staat het nu met produceerendc die
ren? Boven is reeds gezegd, dat hier een
deel van't verteerde voedsel gebruikt wordt
voor dev orming van't product. Daruit volgt
dat de hoeveelheid en de samenstelling van
de( vaste uitwerpselen (bij gelijke voeding)
geen punt van verschil uitmaakt tusschen het
produceerendc en het niet produceerende dier.
Het verschil zit in de urine. Deze is bij het
produceerende dier zooveel arraer aan plan-
tenvocdscl als in het product is terecht geko-
men. Voor het produceerende dier kunnen
wc dus zeggen: De hoeveelheid plantenvoed-
seJ in: vaste uitwerpselen plus vloeibare uit
werpselen plus gevormd product is gelijk
aan de hoeveelheid plantenvoedsel (stikstof,
kali, fosforzuur en kalk), welke in het voed
sel aanwezig was. Zeer duidelijk blijkt dit
uit een van dc vele proeven, genomen door
Hennebcrg en Stohmann. Tot slot laten we
het rcsultaat van die proef hieronder ver-
kort volgen:
Bij een bepaalde proef werd een os per dag'
een rantsoen verstrekt, waarin 10.5 K.G. dro-
ge stof aanwezig was. Het stikstofgehaite
van het voeder bedroeg 1.46 pet., per dag
werd dus in het voeder verstrekt 0.1533 K.G.
stikstof. Bovendien bevatte het voedsel 6.9(5
pet. aschbestanddeelen of per rantsoen 0.7297
K.G De vaste en de vloeibare uitwerpselen
samen bevatten dagelijks gemiddeld 5.25
K.G. droge stof, waarin 2.9 pet. of 0.1523
K.G. stikstof en 14 pet. aschbestanddeelen of
0.7350 K.G. aschbestanddeelen. De stikstof
en de aschbestanddeelen van het voedsel wa
ren dus volledig in de vaste en vloeibare
uitwerpselen terechteekomen
:.-2.
VWw.
i v.i vi r* rj i v 1 lv-*"iv.i i an vvJOlv
