geheel of bijna geheel onze punten onder-
Sfhreven; de R. K. Volksbond, dat hij het er
niet mede eens is. De overige partijen bewaar-
den een diep stilzwijgen.
De Vrijheidsbond," de Vrijz. Dem. Bond,
en de Dem. Partij zegden een spreker toe.
De afd. van de S. D. A. P. stelde er gcen
prijs op, op deze vergadering te spreken en
verwees naar haar eigen vergaderingen hicr
ter stede.
Drie sprekers zullen hun beginselen uit-
eenzetten, opdat men met kennis van zaken,
den verkiezingsdag' tegemoet kan gaan en
met juistheid kan bepalen, op wien men zijn
stem wil uitbrengen in het belang van het
geheele land. (Applaus.)
De drie sprekers behandelden ieder de 7
punten der vereen. van Staatsburgeressen,
t.w.:
1. Een huwelijkswetgeving, gebaseerd op
gelijke rechten en gelijke plichten voor beide
editgenooten.
2. Vrijheid van arbeid en beroepskeuze,
ook voor de gehuwde vrouw.
3. Gelijk loon voor gelijkwaardigen ar
beid.
4. Benoembaarheid van de vrouw tot al-
le ambten en betrekkingen, met gelijke be-
vorderingskansen als de man.
5. Geen aparte bescherming van vrou-
wenarbeid, behoudens voor de zwangere
vrouw en jonge moeder.
6. Bezuiniging op de Rijksuitgaven, maar
niet op die, welke de mltureele en hygieni-
sche h?langen van de blvolking aangaan.
7. Gplossing van iuternationalegeschil-
leti door verplichte rechtspraak.
Vervolgens gingcn zij nader op het stand-
punt van hun <*igen partij in en wel op de
volgende wijze.
De heer Gerh. van DijkHoojdbestuurslid
1Denwcratische. partij, dankte allereerst het
bestuur van de afd. Alkmaar van de Ned.
.Vereeniging van Staatsburgeressen voor de
uitnoodiging. Wij doen dit, zeide spr., om-
dat wij ons in het midden van uwe vereeni
ging wel zeer thuis gevoelen, daar uw pro
grampunten en de programpunten der Dem.
Partij zooveel overeenstemmen.
Spr. onderwierp de 7 punten achtereenvol-
gens aan een naderc beschouwing, betoo-
gende, dat de Dem. Partij deze ten voile kan
onderschrijven niet alleen, doch zelfs haar
eigen programpunten stemmen er meerma-
len soms letterlijk mede overeen.
De Dem. Partij, vervolgde spr. acht zich
gelukkig te zijn uitgegaan van een purrl,
zonder welk wij niet gaarne aan de verkie-
zingen zouden hebben mede willen doen. Dit
punt is n.l.: de basis van het recht. Wij wij-
zen daarmede af de basis van het belang-
Wij meenen, dat, wanneer wij voortgaan
met de basis van het belang, wij altijd zullen
blijven dienen de belangen van bepaalde
groepen. Wij zullen behouden de concurren
ce, die tenslotte in een nieuwen oorlog haar
uiting zal vinden.
Als ops uitgangspunt juist is, n.l. dat wij
uitsluitend het recht hebben te handhaven,
dan denken wij daarbij aan gemeenschapsbe-
sef, soolidariteit.
Bestaat dit werkelijk, vroeg spr. Is het ge-
meenschapsbesef, de solidariteit in sterkere
mate aanwezig dan vroeger? In de jaren van
den oorlog is die gemeenschapsidee inder-
daad werkelijkheid geworden.
Is het dan nu geen tijd om die solidariteit
eens te beleVen in zijn positieven kant? Of
moet daar eerst nog een nieuwen oorlog voor
gestreden worden.
Wij zijn ons bewust, vervolgde spr., dat
het staatkundige leven, niet het eerste is, in-
tegendeel slechts een reproductie is van wat
m onze harten leeft. Wel is het in staat bar-
rieres op te stellen, menschen te dooden enz.
Dus eigenlijk is Staatkunde weer wel een pri-
mair belang.
Wat tenslotte de deelname aan de verkie-
zingen door de vrouwen betreft, merkte spr.
op, dat dit zijn voile sympathie heeft. Zelfs
zou- hij het goed vinden als de vrouwen de
meerderheid in de regeering vormden.
Tenslotte zeide spr. te gelooven, dat in
Nederland een democratische meerderheid
bestaat, zoodat het niet anders kan of de de
mocratic zal zich tenslotte baan breken. (Ap
plaus).
Mr. Jb. Zeijlemaker (Vrijheidsbond) noem-
de politiek een zaak van werkelijkheid. Het
gaat tenslotte om vragen van practisch be-
leid, vragen van regeeringskunst. 't Vait ons
op, dat er twee groote scheidingslijnen zijn,
die de menschen verdeeld houden, n.l. ten
eerste de oudc scheidingslijn, die wij noemen
links en rechts, en ten tweede de scheidings
lijn van vrijheid en staatscurateele, gelijk
spr. het wilde noemen.
Het is de Vrijheidsbond, die zich gepro-
nonceerd stelt op het principe van de" vrij
heid. Deze bond staat op het stand punt, dat
wij hebben te beschermen, de vrijheid, die
den Nederlanders lief is, die bij de Neder-
1 anders hoort.
Thans grijpt de staat in op elk gebied van
heht volksleven.
Spr. vergeleek hiermede den val van het
Romeinsche rijk op het moment, dat de
staat zich ging mengen in het particuliere
leven.
De W b. wil geen overheid, die zich mengt
in alles en de vrijheid der onderdanen bs-
kort, maar een overheid, die ingrijpt als er
excesses zijn.
Het is de vaste overtuiging van den V. B
dat op den weg van de vrijheid 'n politiek ge-
volgd kan worden, die het belang van den
Nederl andschen Staat dient.
Dit komt ook tot uiting op het politieke
programma van den V. B.
Spr. vergeleek hierop het program van den
v. B. met de doelpunten der Staatsburgeres
sen, zeggende dat de V. B. deze punten vol-
komen kon goed keuren.
Verder betoogde spr. dat de zuinigheid, die
wi] in den oorlog hebben afgeleerd ons er
weer bovenop zal moeten brengen.
Spr. zette verder het bekende standpunt
van den V. B. inzake de ontwapening uit-
een, er den nadruk op leggende, dat ontwa
pening noodig is, doch slechts internationa-
le ontwapening.
Tenslotte betoogde spr., dat de V. B. zich
nimmer zal occupeeren met een regeering
met prijsgeving van zijn opvattingen om-
trent persoonlijke vrijheid in elk opzicht.
(Applaus).
De iieer J b. Cloeck Vrijzinnig-Demo-
rratische Bond) zeide nadat even was gepau-
zeerd, de eerste ijlejdingJGwerd, rheewnpoij
zeerd, de uitnoodiging te hebben aangenomen
in de eerste plaats om punt 1 van't program
der Staatsburgeressen, omdat spr. al jaren
geleden gevoelci heeft, dat er iets niet in orde
was ten opzicht* van de positie der vrouw in
het huwelijk. De V D. Bond onderschrijft vol-
komen dit eerste punt.
Als voor U gelijkstelling van man en vrouw
in het huwelijk niet noodig is, denkt dan aan
anderen, zeide spr. Zoo is het ook met de
vrijheid van de vrouw om een beroep uit te
oefenen, waar zij vrij in is.
Voor de ongehuwde vrouw is de beteekenis
deze, dat zij h^ar capaciteiten naar waarde
kan ontwikkelen en dat zij economisch onaf
hankelijk is.
Voor de gehuwde vrouw maakt dit de we-
reld rijker ea- voller, en dit komt de vcrhou-
ding tusschen man en vrouw ten goede. Wij
dienen te blijven strijden voor de uitbreiding
in het aantal beroepen, dat de vrouw kan be-
kleeden, omdat er nog beroepen zijn, waar
de vrouw niet wordt toegelaten.
Spr. beschduwde achtereenvolgens de ver-
schillende onderdeelen van dit progranipunt,
om vervolgens punt 4 te behandelen. Spr.
noemde het in 5t belang der maatschappij
noodzakelijk, dat een positie wordt ingeno-
men door degene die het meest geschikt is,
't zij man of vrouw..
In verband met punt 5 merkte spr. o.m. op
dat men nooit zijn stem moet geven aan een
partij, die een groepsbelang voorstaat. Iedere
partij, die niet het algemeen belang op het
ook heeft, keert men den rug toe.
Bij punt 6 betoogde §pr. dat alle uitga-
ven, die niet strikt noodzakelijk zijn, niet ge-
daan moeten worden. Men zou kunuen bc-
gunnen met oorlog en marine zeide spr.
Vervolgens zeide spr.: Strijdt met ons voor
goed onderwijs enz. en tegen iudirecte beias-
tingen, die nooit naar draagkracht zijn, tegen
groepsbelangen etc.
Tenslotte ging spr. na, wat de V. D. op
hun programma hebben staan. De V. D. strij
den voor de politieke democratic, die ieder
onzer de gelegenheid gceft over zijn eigen
lot te beslissen.
Ik sluit mij aan bij mevr. Bakker-Nort, dr.
Aletta Jacobs en mevr. Van Itallie van Emb-
den alien hoofdbestuursleden van de Ver. v
Staatsburgeressen -fn ik roep u toe: stemt
op mr. Marehant. (Applaus.)
De heer P r i n s debatteerde een oogenblik
met mr. Zeijlemaker op het stuk van ontwa
pening, hetgeen mr. Zeijlemaker aanleiding
gaf te verklaren, dat hij overtuigd is, dat ie
der rechtgeaard Nederlander als het noodig
mocht zijn, nog steeds zooveel Vacferlands
liefde zal blijken te bezitten dat hij vrijwillig
zijn leven zal geven voor zijn vaderland.
De presidente sloot hierop de vergadering
met woorden van dank aan de sprekers en
een opwekking tot de vrouwen om op 1 Juli
haar kiezersplicht te vervullen.
ANTIREVOLUTIONNAIRE KIES-
VEREENIGING „NEDERLAND
EN ORANJE
Voor een geheel gevulde zaal sprak gister-
avond in de Harmonie Ds. van der Kamp,
van Barendrecht.
Na het zingen van het Wilhelmus, psalm
S9 7, het lezen van psalm 07, en gebed,
sprak de voorzitter, de heer Hoytink, een wel-
komstwoord voor opgekomenen en spreker.
Na de hier gehouden vergaderingen voor
verschilendc politieke partijen zou de anti-
revolutionnaire partij heden het Alkmaarsche
publiek met haar beginselen bekend maken.
Ds. van der Kamp^ het woord verkrijgen-
de, wilde nu wel geen bijzonder nieuwe za
ken behandelen, maar van anti-revolutionnair
standpunt. Eensdeels wil het Nederlandschc
yolk bij deze regeering volharden. een an-
der deel wil veranderen en zegt: Colijn, ver-
dwijn Deze rede wil aantoonen dat men met
volharding op den ingeslagen weg moet
voortgaan.
De vraagstukken van practische politiek
laten zich samenvatten in voornamelijk deze
hoofdstukken: ondenvijs, defensie, sociale
maatregelen en bezuiniging.
Men zegt, dat het onderwijs verslecht?rd
ismaar is dit waar, is zoo weinig voor het
onderwijs gedaan? Het aantal scholen is
sinds 191S vermeerderd met 600 a 700. Men
zou minister dc Visser dus eigenlijk eerder
kunnen beschuldigen" van te veel toegeven
en te roekeloos te zijn geweest; in plaats
van te zeggen, dat er te weinig is gedaan, is
de toestand verbeterd Men begon in te zien
dat onderwijs niet de taak is van den Staat
maar van de ouders. Ook wordt bijzonder
onderwijs op vele neutrale scholen gegeven,
daar ouders de openbare school toch niet
je ware vinden, omdat onder de openbare
onderwijzers velen het socialisme zijn toegc-
daan. Het aantal leerlingen op de bijzondere
scholen is dan ook beduidend grooter, daar
de ouders zelve het roer in handen houden.
NX e moeten, aldus spr., niet van koers ver
anderen, maar volharden om naast de vrije
school, ook het vrije examen en vrijheid van
leerplan te krijgen. Dc vrijzinnigen vragen
dan naar den waarborg, maar spr oordeelde
dit inzonderheid noodig voor de openbare
school. Spr. wil de vrije concurrentie, die
met in wet of schoolopziener, maar in de
maatschappij uitkomt.
Spr behandelde voorts de defensie.
Een groep van het volk wil leger en vloot
afschaffen, daar zij het geld, hiervoor be
steed, verkwist noemt. De heer Marehant
(V. D.) sprak hierover op een vergadering
alhier, misschien een half uur of langer.
maar, zeide spr., niemand anders dan hijzelf
weet wat hij meent. Voor het land zou het
een ramp zijn als mannen als Marehant en
van EmSden zegevierden.
De S D. A. P. is ook voor ontwapening,
maar zij geeft cms geen waarborg, dat zij
ook zelf van de wapenen geen gebruik zal
maken. Zij heeft hiervoor geen andere argu-
menten dan dat zij zich anders zou blootstel-
len van buitenlandsche partijen overhoop te
worden geloopen. Niet zonder leger en vloot
zijn we groot en vrij geworden en neutraal
gebleven De S. D. .A. P. wil onzen diepsten
wortel wegwisschen van onze nationaliteit.
De post voor leger eg1 vloot is aanzienlijk,
tot zijn minimum zijn gekrompen.
Spr. stemde toe, dat sociale maatregelen
reel geld kosten en noemde sommen, besteed
voor volkshuisvesting, volksgezondheid. ziek-
te\-erzekering en de zegenrijke wetten Talma,
waaruit stijging der schuiden voortvloeien.
Hij noemde het een door en door lage taktiek
van. links om in de Kamer te klagen dat voor
sociale maatregelen te weinig gedaan wordt,
bui-
het
bre'
Niet veranderen, maar volharden is dan
ook omtrent dit punt de leus.
De bezuiniging bracht ondcr dc gehcelc
bcvolking, ook onder de christelijke partij,
de A. R. en dc R. K., veel misnoegen, vn ve
len werden zecr onaangenaam getroffen Aan
het Nederlandschc volk is steeds dc gdegen-
Ji'-id geboden om ecu bcter middcl aan dc
aiKi tc clo3n cm staatsbankroet, inflatie tc
vocikomen. maar niemand had den mocd.
En het strekt minister Colijn tot eer, dat hij,
ondanks de wctenschap dat er een zee van
on recht over hem zou worden uitgestort, hij
den nobelen mocd heeft gehad om het mes
•ii de wondc te zetten. (Applaus). Door den
gulden op peil te houden deed hij orde en
recht zegevieren. Al is de begrooting dit jaar
sluitend, stabiel is dit nog niet, en daarcnt
moet op den ingeslagen weg worden voort-
g-gaan. Veel wordt op de A. R afgegeven,
alclus spromdat zij schouaer aan schoudor
staan met de R. I< Dit is volkomen waar,
doordat zij handelen, spreken en denken uit
denzelfden wortel. daar beide partijen
gen voor Jezus 'Christus, zoon Gods.
In dit alles vond spr. geen reden om
snoer God—Nederland en Oranjc tc
ken.
D heer Duys heeft zich niet ontzien een
laffe spot te drijven met de A. R. Zelfs par-
tijgenooten vonden, dat hij wel meer cerbied
had mpgen hebben. Links zegt men vaak-
Bederf toch met uw bijbelteksten onze
staatsrecht niet. Dc rechtschen buigen, de
linkschen kecrcn zich af van de grondrege-
len vastgelegd in 1 Timotheus 2: 1 en 2,
waarin hot gebed voor dc overheid1 een hei-
lige plicht is en ccn roeping omdat zoovelen
met hidden.
Het doel vaarvoor rechts voor God op-
komt, kan nooit opgegeven worden. Spr.
maaktc zich weer kwaad als hij dacht aan
wat in 1907, toen het er om ging om Z.-Hol-
land links te maken, de liberate Goeman
Borgesius zeide. Deze verklaarde veel meer
trotsch te zijn op de afstamming van een
echten aap, d!an de volgeling te zijn vam een
slingeraap als Kuyper. Die apenafstamming
ontkennen de A R. ten cenen male.
Als antwoord op de laffe, lage, minne
spotternij van den heer Duys zeide Ds. van
der Kamp, dat dit voort moest komen uit zijn
eigen conscience, die zegt d!at wij Cliristelij-
ken overtuigd zijn, dat God eenmaal recht-
vaardig zal oordeelen.
Spr. wekte ten slotte levendig op. om al
ien rechts te stemmen en als het kan op
H. Colijn, lijst 27 no. 1. (Applaus.)
Na het zingen van een oranjelied, en een
korte pauze kregen de heeren Bolman en
Prins, die zich als debaters aanmeldden, de
gelegenheid, hun meening tegenover die van
ds. van der Kamp te stellen.
De heer Bolman zeide, dat het openbaar
onderwijs ten koste van het bijzonder onder
wijs is geknot en meende dat'de scheiding
van de kindcren een sectarische haat kweekte
en dat kinderen van 12 jaar nog niet be-
vattelijk zijn voor socialisme.
Spr. verweet ds. v. d. Kamp, dat hij bij de
behandehng van defensie slechts een aanval
op de S. D. A. P. had gericht, maar niet
dieper op de feiten was ingegaan. Spr. noem
de christelijkheidi en oorlog een ongerijmd-
heid, daar een grondbeginsei luidt: Gij zult
niet dooden en daarnaast toch een leger op
de been wordt gehouden ook in naam der
christelijikheid. Wat onze neutraliteit van
1914 betreft, als Duitschland het nuttiger
geoordeeld had door ons landi te trekken, had
hij het heiioch niet gelaten. maar men deed
dit niet ia verband met de levensmiddelen-
kwestie. De huisvesting kon in 191S abso-
luut niet meer lijden.
Omtrent bezuiniging logenstraft ds. v d.
Kamp ook zichzelf, aldus spr., daar dit punt
in lijnrechte tegenspraak is met: mijn ja is
ja, mijn neen is neen. Want met de bezuini
ging schond men in Juli 1922 de plechtig
gegeven belofte en pleegde dus niet minder
dan woordbreuk.
De heer Prins, het geheele terrein bespro-
ken vindende, critiseerde het regeeringsbeleid
maar waar mj aan geen woordbretik wordt
genoemd maar te wijten is aan een tekort
\an financien.
Op de vragen en opmerkingen van den
heer Prins, over de woordbreuk van de 10
R K. kamerleden verjcldc ds. v. d. Kamp,
cat in de partij zelvc cen afspraak hiercm-
t.ent gemaakt is, maar die door hen verkeerd
tcgrcpcr. is. Spr. noemde zulks geen wocrd-
b'cuk, maar cen vergissing. Om op de hoog-
tc tc komen van dc motieven inzake de Staats-
lotcrij, doodstraf en Zondagshciliging raad-
de spr. aan om dc Standaard1 of Maasbodc
te lezcn.
De A. R. vinden een vertegenwoordiger
bij den Paus om staatkundige redenen nood-
zakelijk, niet om kerkelijke redenen.
De heer Hoijtink sloot deze openbare ver
gadering met dank aan opgekomenen, de
baters en ds. van der Kamp voor zijn gloed-
volle rede.
-Men verzeeht ons tc willen melden dat den
debaters na de verdedigmg van Ds. van der
Kamp de gelegenheid tot openbare replies
met gegeven werd, daar de voorzitter plot
sehng de vergadering sloot, voor de debaters
in de gelegenheid waren tegen wat ds. van
der Kamp zcidc, op te komen.
Gemeiisd Nieuws
ALG.
NED. VER. VOOR VREEMDE-
LINGENVERKEER.
Op een beschut voorbalcon, zegt de N R.
Ct., heeft de burgemeester van Valkenburg,
de heer P. Hens, het bestuur van de Alg.
Nederl. Vereeniging voor Vreemdelingenver
kcer ontvangen en toegesproken. Hij noemde
het een feit van groote beteekenis, dat juist
deze plaats de eer te beurt gevallen is gast-
vrouw van de Vereeniging voor Vreemdelin-
genvcrkeer te mogen zijn. En dat hij met
het meest mogelijke genoegen de aangename
en vereerende taak vervulde haar het wel-
komstwoord toe te roe pen, was wel in het bij
zonder voor het sociale doel van de vereeni
ging, het tot elkander brengen van vreem-
dehng en landgemoot.Juist in onzen tijd
van tegenstellingen kan dit vreedzame doel
niet genoeg worden gewaardeerd.
Is er in Limburg. zoo vroeg hij, ja in het
heeie land een plaats zou nauw betrokken
oij het doel vani de vereeniging als Val ken
burg? En toch, wanneer hij de vereeniging
van harte het welkom toeriep, dan was dat
niet met de gedachte aan de vreemdelingen,
maar allereerst aan de landgenooten-vnen-
den van Valkenburg.
Verklarend waarom de ontvangst op deze
plaats geschiedde en niet op het raadhuis,
zeide hij dat de sympathie van het gemeen-
tebestuur voor deze vereeniging omgekeerd
eyenredig is aan de daar beschikbare ruimte.
Hij hoopte, dat haar mooie werk tot in leng-
te van dagen zou worden voortgezet, dat
het congres zou slagen en de deelnemers, on
danks het dreigende weer, nog volop van
het hun gebodene zouden kunnen genieten.
De rede van den burgemeester werd har-
telijk toegejuicht en toen zette het strijkje het
w ilhelmus in, voordat het woord was aan
den voorzitter van de vereeniging, prof. mr.
M. W. F. Treub.
Deze begon met den burgemeester te dan-
ken voor deze officieele ontvangst en ver-
klaarde hem waarom ziin vereeniging juist
hierheen gekomen was. Dat was dan wel in
de eerste plaats, omdat de streek van Val
kenburg zoo niet een van de voor Nederland
karakteristiekste, dan toch een van zijn mooi-
ste is. Maar, zeide hij, de Vereeniging voor
Vreemdelingenverkeer gaat iets verder, iets
hooger, dan alleen de belangstelling van den
vreemdeling te wekken voor het Nederland
schc natuurschoonschoone architectuur, de
roem van onze schilderkunst, kortom wat
Nederland is, niet alleen wat het bezit, daar
voor wil de vereeniging den vreemdeling
warm maken.
Hij herinnerde er aan, dat wel eens de
vraag gerezen is of het karakter van den
Limburger wel strcokt met dat van verder
Nederland. Goddank, zei hij, is dat geen
vraag meer. Als men dien Fries vergelijkt met
en vroeg waarom bij het verwerpen der den Limburger, zijn er groote verschillen,
beer H. P. ."I. VerlWatan. efeen e,
vlootwet rechts die 10 R. K. vani woordbreuk
had beschuldigd.
Dat rechtsche politieke redevoeriugen al
tijd in 2 deelen verdeeld worden, 't een de
staatkunde. de andere godsdienst behelzen-
de, gebeurdi zeker omdat deze twee dingen
absoluut niet met elkaar te rijmen zijn, al
dus spr. Over de afschaffing van de Staats-
loterij, waarover men nu al 17 jaar lang
bezig is, de invoering van de doodstraf, en
Zondagheiliging had spr. critiek. Wat het
laatste betreft, links wil God dienen zoo ze
willen. Met de Zondagsheiliging zou het ge-
deelte, dat niet bepaald in't openbaar gods-
dienst uitoefent, gedwongen wordt dit wel
te doen.
Dat min. de Graaff in Indie de poenale
sanctie, die de menschen daar op zijn minst
tot verkapte slavernij brengt, zou willen in-
voeren vindt spr. verre van christclijk, daar
toch beweerd wordt dlat de mensch een ziel
heeft. Hem uitbitlten als een beest zou daar-
mee niet in overeenstemming zijn te brengen.
Of de zending uit louter beginsel of uit na-
tionaal oogpunt geschiedt, vtocp spr. zich
ten slotte af.
Ds. van der Kamp antwoordde den eer-
sten spr. dat nu het aantal leerlingen van de
bijzondere scholen dat van de openbare
scholen overtreft, het niet meer dan billijk is,
dat de uitgaven voor het bijzonder onderwijs
groot zijn. Men zou het ook een geringe ver-
goeding kunnen noemen voor de bypassing
uit eigen zak sedert al die jaren. Spr. had in
zijn rede omtrent defensie gezegd, dat men
den lechterwang ook moest toekeeren als men
op den linker gestagen werd en' hierop had
de heer Bolman aanmerkingen gemaakt. Spr.
zeide echter, dait zulks getrouwelijk was ge-1
daan. Maar een persoonlijke plicht is nog
geen plicht op de overheid, zooals ook in
Romeinen 13 staat. Gods woord zegt ook dat
de overheid zijn zwaard inet tevergeefs
draagt.
De commissie voor bezuiniging is nog
wel niet uitgestudeerd, maar er is ai veel ge
daan. Om dat geld voor leger en vloot lie-
ver te gebruiken voor staatspensioen, zooals
de heer Bolman zou willen, daarop wilde ds.
v. d. Kamp maar niet ingaan, omdat men
dit versleten stokpaardje overal vaarwel zegt.
Spr. meende dat „woordbreuk" te sterk
S'Lr1"^11 d€H ,kjezfs,dft ™'js niaakt- dat was uitgedrukt. Velen, ook linkschen vonden
w nlrH selluicknlast tc hoog wordt op-1 het een goed te keuren verstandingen maatre-
gevoerd. - gel, die ook in handcl vaak word? tpegepSt,1
maar zij zijn niet groot genoeg, dan dat zij
niet beiden tenvolle Nederlander iouden
zijn. En dat is het aantrekkelijke van hier te
zijn, dat men niet is in het hartje van Ne
derland, neen aan de grens, maar vol in
Nederland.
'Dat noemde hij ook het goede dat de oor
log ons gebracht heeft, dat stxeken, waar cen
groot deel der bevolking zich misschien her-
haaldelijk afvroeg wat het aan Nederland
bond, als met tooverslag tot het besef daar-
van gekomen zijn: van onze algemeene
saamhoorigheid. Deze saamhoorigheid on-
derstreepte hij dubbel. Juist omdat Limburg
zoo goed als Zuid-Holland of welke provic-
cie ook tot Nederland hoort, is de Vereeni
ging voor Vreemdelingenverkeer hier. Want,
had hij al eer opgemaakt, den Valkcnbur-
ger, wiens plaatselijke afdecling Het Geul-
dal nu tevens haar 40 jarig bestaan her-
denkt, heeft niet geleerd te worden, hoe hij
den vreemdeling -tot zkh trek'keni moet. Hij
weet dat beter aan wie ook al kan hij nog
niet mooi weer verschaffen, wanneer dat
noodig is.
Herhaaldelijk applaus had deze rede on
derbroken en sloot het officieele gedeelte.
BEZOEK VAN ENGLLSCHE
INGEN1EURS.
De voorzitter van The South Wales In
stitute of Engineers, mr. H. S pence Tho
mas, heeft gister met eenige ledeni een bes
zoek gebracht aan de Hollandia, Holland-;
sche fabriek van melklproducten, en voedings-
middelen, te Vlaardingen.
Zij werden door de directrice op het hoofd-
ka-ntoor ontvangen. Na bezichtiginig van d«
fabrieken werd een noenmaal aangeboden tai
huizie van den directeur, waar het gezel-
schap door mevrouw M. G. Hummelinck
ontvangen werd.
Het doel van dit bezoek was niet alleen
kennis te nemen van de geperfectioneerde
techniek der Nederlandsche fabrieken voor
gecondenseerde melk, niaar hoofdzakelijk
ran het verbruik van het in Wales gemaakte
blifc. Wales is de groote blikprodueent in de
wereld, en de g ec o n de i: -s ee r de - me 1 kind us t ne
is een van dc groote verbruikers van het blik
voor emballage. De bezochte firma alleen
gebruikt ruim 50,000 Listen, blik per jaar. i
Dc gasten werden per auto door het W<at*
land naar Scheveningen teruggebvacht.
■v I r\r\ h i n 1 A D ....in I i
ploitatie: dc heeren W. J. B. van Liemt cr
Kropvcld vielcn het voorstel van het hoofd'be-
stuur bij.
Prof Treub is met het b'estaande orgaan ab*
soluut ontevreden. Als propagandablad is het
mcts waard. I let is uitstekend uitgegeven, maar
als propaganda is het weggegooid geld. Dc
mogclijkheid is onder oogen gezien^ er een
weekblad van te maken, dat niets hoefde tc
kosten, omdat Iict als werkelijke propaganda,
voldocnde advertenties zou kunnen krijgcu'
Hij is overtuigd. dat dat kan. Als het toch niet
gebcurt, is dat het gcvolg van het gebrek aan
sa'amhoorigheid tusschen de afdgelingen en het
hoofdbestuur. Een vereeniging als deze behoort
ccn eigen orgaan te hebben; maar omdat de af,
deelingen niet voldoendc voelen voor het werk
van het hoofdbestuur en het hoofdbestuur mis.
schien ook niet voldoende voor dat van de af.
deelingen, is de vereeniging machteloos.
Nadat de verschillende sprekers hun opvat.
ting nader hadden verdedigd, is een voorstel*
Zeist aangenomen, om een comtnissie te benoe*
men, die rapport zal uitbrengen over de moge*
lijkheid van de uitgave van een eigen orgaan.
De leden lan deze commissie zullen later wor*
den aangewezen.
Daarna werd de uitslag van de bestuursre..
kiezing bekend gemaakt. Gekozen zijn de hee«
ren Buisman, jhr. A. H. op ten Noort, Th.
Dorren en Joh. Ekhard Brfs.
Nu kwam het jaarverslag aan dc orde.
N an de commissieverslagen is o.a.
bracht dat van de Commissie inzake
cantieregeling bestaande uit de heeren
ters, Michelscn en Houtckamcr.
Iict lerslag der Vcrkzaaniheden der Neder*
landsche commissie voor verkecrspropaganda
in Amerika is zeer uitvoerig.
De directeur, de heer van Deventcr, gaf
daarbij een onofficigcle toelichting, die "de
voorzitter met recht ..zeer interessant en
geestig precs. Hij vcrtclde bijzonderheden van
de propaganda in Amerika, Duitschland, Engc*
land, levendig versierd met bijzonderheden. die
uitvvezen hoe propaganda moet zijn, wil zij
doeltreffend zijn.
Er volgde ccnigc discussie, waarin dc heer
Kropveld o.a. de subsidiepolitiek van de rt-,'
geering bestreed. Aangcdrongen werd op sa.
menwerking met de kamers van koophandcl ct
middcnstandsorganisatics.
Hierna was het woord aan den rcgecringa*
commissaris, den heer F. K. J. Heriuga. De^ze
meende dat de heer Kropveld twee dingen
door elkaar haalde: dc publieke kas en die van
particulieren, met name van bclanghehbendcn.
Hij vroeg of de regeering in het algemeen het
recht had op de belastingpenniugen, wanneer
op haar een beroep gedaan wordt zelfs voor
nuttige doelcinden. Jaarlijksche subsidies voor
nuttige doeleindcn moeten weg. Met tijdclijken
steun verricht de regeering goed werk, maar
blijv endc financicele steun is geen gocde poli*
tiek. De regeering moet zooveel mogelijk aan
het particuliere initiatief ovcrlaten.
Prof. Treub vvou de discussie maar uit dit
vaarwatcr kiden; hij was het persoonlijk geheel
met den heer Heringa eens en wilde nu maar
weer naar het vrcemdclingenvcrkecr tcjug kce*
ren.
uitge*
dc va*
Gun*
Vaniriorgen al vroeg is de Alg. Nederl. Ver*
eeniging voor vreemdelingenverkcer haar jaar*
lijksche vergadering begonnen. Prof. Treub
opende haar met een kort openingswoord,
„omdat hij de vergadering nog wel meer zou
moeten vervelen", waarna voorlezing geschied*
de van het rapport van de commissie tot het
nazien van de rekening en verantwoording en
het verslag van den gcdelegeerde der finan*
cien.
Tijdens de stemming, noodig voor de aan*
wijzing van vier nieuwe leden in het hoofdbe*
stuur, wegens het volgens rooster aftreden van
de heeren dr. T. H. van Settcn, L. C. Steffe*
laar en mr. P. J. Reymer, en ter vcrvulling van
ingevolge statutenv.ijziging nieuw gcvormde
plaats in het bestuur, heeft de heer W. P. F.
van-De venter een medcdecling gedaan over het
maandblad Mooi Nederland, dat bij wijze van
proef een jaar aan de exploitatie van de ver*
eeniging onttrokken wordt en geheel voor re*
kening van den drukker»uitgevcr komt. Dit be*
teekent voor de vereeniging een besparing van
2200, een bedrag dat nog grooter kan vor*
den, als de secretarissen der plaatselijke at*
deelingen de hun toegezonden cxcmplarcn voor
rekening van afdeeling willen doen komen.
Dc heer D. A'. Klomp, bijgcvallen door den
Baron Krayenhoff deelde mec dat met de
Franschc en Bclgische spoorwegen ecu confc*
rentie gehouden is, waarvan het rcsultaat is dat
speciale biljetten zullen worden uitgegeven,
waardoor cen aanmcrkelijke verlaging op dc
internationale tarieven verkregen wordt, in het
belang van het vreemdelingenverkeer naar ons
land.
De vereeniging Hoogste berg tc Vaals had
telegrafisch dc hulp van de vergadering inge*
roepen tot vermindering van den passcn*
rompplomp, waarbij dc voorzitter zich aan*
sloot
Jhr. op ten Noort verdedigde een voorstel
van de afdeeling Utrecht, beoogend cen organi*
satie in Nederland in het leven te roepen als
het Office National du Tocrismc in Frankrijk,
waardoor weliswaar de plaatselijke vereenigin*
gen in een meer afhankelijke positie komen
tegenover de A. N. V. V., doch deze daardoor
tot grooter prestaties in staat gesteld wordt,
om aldus aan een doeltreffende propaganda
voor het vreemdelingenverkeer te kunnen mee*
werken.
De heer H. Goedhart Jri wil het voorstel
naar het hoofdbestuur renvoyeeren, dat dan
rapport uit kan brengen.
De heer Klomp wil dit punt, cvenals dat no*
pens een eventueel eigen orgaan, behandeld
zien in een buitengewone algemeene vcrgade*
ring, nadat in dc afdeclingen ten oordeel over
het voorstel gevormd is.
Prof. Treub stelt voor aan het hoofdbestuur
over tc laten of deze zaken in een buitengewo*
ne, dan wel in een gewone vergadering zullen
worden behandeld, nadat tijdig praeadvies is
uitgebracht, waarover dc afdeelingen zich dan
hebben kunnen bcra.
Hiertoe is beslotcn.
Wat de plaats betreft waar de volgende j4ar«
lijksche vergadering gehouden zal worden: het
gemeentebestuur van Dordrecht heeft de ver*
eeniging daarheen uitgenoodigd, en de afdee*
lingen Harderwijk, Zandvoort en Bergen*op»
Zoom wenschen de vergadering eveneens te
ontvangen.
De aanwezige afdeclingen spr a ken zich ver*
deeld uit. Het hoofdbestuur za! nader de
plaats bepalen.
De vereeniging het Geuldal heeft ter gelea
genheid van haar 40*jarig bestaan een kloek gea
denkboek uitgegeven.
