Alkmaarsche Gourant
De hand met het lidteeken.
Vergadering van den Gemeenteraad.
BEUILLETON.
Vrjjdag 26 Juni.
Stadnieuws
No. 148 1925
Honderd Zeven en Twintigste Jaargang.
Zij, die zich met 1 Juli voor minstens
3 maanden op dit blad abonneeren, ont-
vangen de tot dien datum verschijnende
nummers franco en gratis.
De Directie.
(Reeds in een gedeelte van onze vorige
oplage Vermel d.)
BOUW PAND LANGESTRAAT 85.
BOUW SCHOOL OP ROCHDALE. VER-
B. en W. stellen den Raad voor te besluiten:
a. een nieuwe school te stichten teneinde het
gebouw der 5e gemeenteschool aan de
Nieuwesloot aan zijne tegenwoordige be-
stemming te kunnen onttrekken;
b. voor de stichting der nieuwe school aan
te wijzen het perceel grond gelegen tus-
schen Bleekerskade en Molenkade, op de
bijbehooren.de situatie aangeduid, ka-
dastraal bekend1 in Sectie F. No. 2528
(ged.)
c. dit perceel grond met ingang van een
door Burgemeester en Wethouders te be-
palen datum uit het grondbedrijf te ne-
men;
d voor de uitvoering van het besluit sub b,
overeenkomstig het voor den bouw opge-
maakte plan, cen crediet van 109,000
ter beschikking te stellen van Burgemees-
ter en Wethouders, nader te regelen bij
suppletoire begrooting
het benedengedeelte van het pand Lange-
straat 85 met ingang van een nader door
Burgemeester en Wethouders te bepalen
datum te verhuren aan de Vereeniging
tot oprichting en instandhouding van
een openbare leeszaal en boekerij, alhier,
voor de som van 1330.— per jaar, ge-
durende 10 jaar, op de door Burgemees-
ter en Wethouders vast te stellen voor-
waarden
f. Burgemeester en Wethouders .te machtigen
tot het aanbrengen van de veranderin-
gen in het pand Langestraat S5 welke in
vcrband1 met het besluit sub e noodig zijn
en daartoe te hummer beschikking te stel
len een crediet van 2600.nader te
regelen bij suppletoire begrooting.
g. het subsidie dor gemeente aan de sub e
genoemde vereeniging met ingang van
den daar bcdoelden datum tc verhoogen
tot 4330.— per jaar;
h. in het boyengedeeltc van het panel Lan
gestraat 85 te huisvesten de stadsbiblio-
tiieek, en daartoe ter beschikking van
Burgemeester cn Wethouders tc stellen
een crediet van J 4600.nader te rege
len bij suppletoire begrooting.
De uitvoerige toelichting van deze voor-
stellen werd kort geleden door ons gepubli-
ceerd.
De heer L e e s b e r g zei, dat hi] voor den
schoolbouw was. Spr. wilde het perceel
Langestraat 85 bestemmen voor gemeente
dienst.
De heer B a k stelde voor de voorstellen in
verband met genoemd perceel aan te Louden.
Mr. K u s t e r s zeide, dat het gebouw, in
de onmiddellijke nabijheid van het stadhuis,
aanvankelijk bestemd was voor gebruik voor
gemeentedienst en wilde het gebouw daar-
aan nog niet onttrekken, omdat het stadhuis
en de secretarie in de toekomst zullen moe-
ten worden uitgebreid Spr. was niet tegen
het verleenen van een tehuis voor de leeszaal
op een andere plaats.
Om de zaak nog eens onder de oogen te
kunnen zien en omdat er toch geen urgefltie
is, steunde spr. het voorstel van den heer
Bak.
De vergadering werd geschorst om B. en
W. gelegenheid te geven het voorstel te over-
wegen.
Na heropening der vergadering deelde de
voorzitter mede, dat de meerderheid
van B. en W. tegen uitstel van behandeling
is. Namens deze meerderheid deelde spr. de
argumenten mede: De leeszaal heeft dringend
uitbreiding noodig, het archief evenzeer, bei-
de zullen gaarne aanneming van de voor
stellen zien. Het is wenschelijk beide diensten
dicht bij elkaar te hebben' en als men nu het
voorstel verdaagt, om te overwegen of het
gebouw niet voor andere diensten noodig is,
speciaal uitbreiding der secretarie, mist men
die combinatie. Bij de andere oplossing
zullen waarschijnlijk archief en leeszaal op
een ander plaats komen en dat zou spr. be
treuren, omdat het perceel Langestraat 85
zich daarvoor zoo goed leent.
De heer Ringers zeide. dat na vast-
stelling der bijlage, de commissie-Vogelaar
aan het werk is gekomen. Men meende de
Uit het Engelsch van Baronesse Orczy.
(Geautoriseerde vertaling van A. T.)
27)
Zij overstelpten haar alien met vragen en
zij deed haar best, om te antwoorden. Geluk-
kig dacht niemand er aan, haar te vragen,
hoe zij iets wist omtrent de brieven; het ge-
vaar, dat de briefwisseling van den Koning
in handen van den vijand was gevallen, had
altijd zijn geheele omgeving voor oogen ge-
staan, en dat Mevrouw Barbara dit wist,
was niet om verwonderd over te zijn. Maar
het was zeker merkwaardig, dat terwijl
iedereen dacht, dat de brieven verloren wa-
ren, en met vrees er aan dacht, dat de brie
ven van den Koning in handen van het Par-
lement konden vallen, dat zij, Barbara Brent,
nog maar een meisje, het middel was ge
weest, om de zaak van den Koning van zulk
een vreeselijke schande te redden.
„Een nieuwe Jeanne d'Arc," zei de Squire
troisch.
Hij had doodelijken augst over haar uit-
gestaan, en vertelde haar nu'zijn ontzettende
onrust, toen hij na de vreeselijke ramp naar
Papillon Hall terugkeerend, hij het veront-
rustende bericht gekregen had, dat Mevrouw
Barbara sedert dep. morgen .was uitgegaan
leeszaal voorloopig voldoende expansie te ge
ven in het gebouw van de handelsschooi.
Spr. wilde de commissie gelegenheid geven
hare plannen uit te werken en was daarorn
voor verdaging.
De heer Bak meende, dat het in het eco-
ndmisch belang van de gemeente is, om het
voorstel te verdagen, en beter overzicht van
de kwestie te krijgen. Het is geen poging tot
afstel.
De heer W e s t e r h o f betreurde, dat de
heer Ringers, die zelf de plannen mee voor-
bereidde, en deze het beste aohtte ook in het
belang vaq de zuinigheid, uitstel bepleitte.
Deze doet dit volgens spr. dan ook alleen
omdat de rechtsche fractie dit vraagt.
De Voorzitter vroeg niet op deze
wijze voort te gaan.
E)e heer Westerhof zeide, dat het plan
de bezuiniging dient. Wie nu het Hanzege-
bouw aan de gemeente wil trekken, bezui-
nigt niet. Is het perceel later noodig voor
uitbreiding van het Stadhuis, dan kan de
leeszaal er altijd weer uit.
Er wordt slech'ts weinig aan verbouwd.
Het samenbrengen van leeszaal en archief
moet woirden toegejuicht. De behoefte aan
meer ruimte voor de leeszaal staat vast en
dat wordt met uitstel van de bijlage niet an
ders.
Spr. adviseerde met aandrang het voorstel
aan te nemen. De huur van 1330 is zeer
juist berekend in verband met de kosten van
het gebouw.
De heer Ringers wilde de nieuwe
gezichtspunten afwachten en wilde daarna
pas beslissen of hij zijn stem kon blijven ge
ven aan het voorstel.
De heer Westerhof meende dat de
commissip-Vogelaar niet anders zou kunnen
dan de bijlage steunen. Wat de heer Kusteri
zei: „de rechterzijde staat nog niet afwijzend
er tegen over"', gaf spr. te demken.
De heer Bak zei, dat zijn verklaring toch
duidelijk genoeg was.
De heer Westerhof geloofde niet, dat
•in de eerste vijf jaar uitbreiding van het
stadhuis noodig is.
De heer S iets ma wilde de kamer van
den archivaris bij het schilderijenmuseum
trekken.
Mr. Kusters meende, dat het fout is,
den heer Ringers het recht te ontzeggen, de
nadere gezichtspunten af te wachten.
Gezien de noodzakelijkheid van uitbrei
ding van het secretarie-personcel in de toe
komst, wilde spr. zich niet voor tien jaien
va6t leggen om het gebouw te geven aan de
leeszaal. Spr. betwijfeldc of de stadsbiblio-
theek wel veel wordt geraadpleegd.
Waar plannen bestaan tot vestiging van
nog een bibliotheek, vroeg spr. waar die dan
zou moeten worden gehuisvest.
Spr. wilde om een en-ander de bijlage aan-
houden en naar de beste oplossing zoeken.
De Voor zi tter gaf toe, dat cen wct-
houder zeer zeker het recht heeft in den
Raad een andere meening te hebben dan in
het college van B. en W., omdat nadien tal
van punten zoo'n wijziging kunnen bewer-
ken.
Wat de andere (roomsche) leeszaal be-
treft, spr. zou absoluut geen bezwaar tegen
subsidie hebben, mits die ook openbaar
wordt. Maar gaat men niet te .ver, om nu
een goeden maatregel voor de bestaande lees
zaal af te wijzen, omdat het mogelijk zou
zijn dat er een roomsche leeszaal komt? Be
ter is dan die zaak onder de oogen te zien.
Het is niet mogelijk een verdieping te zet
ten op het archief.
De archivaris is daar stcrk tegen.
De heer Westerhof meende, dat
de voorzitter niet had mogen goedpraten, dat
de heer Ringers verantlerde van meening,
omdat spr., toen hij ten opzichte van den hr
Schouten een andere meening kreeg, daar-
over door den voorzitter werd onderhouden.
Het voorstel-Bak tot aanhohuding werd
hierop verworpen met 107 stemmen (links
tegen rechts).
De voorstellen van B. en W. inzake den
verbouw van perceel Langestraat 85 werden
hierop z. h. s. aangenomen.
Na een kleine toelichting inzake den grond-
prijzen, waaroor de kosten van de school ko
men op 111000, werd ook het voorstel tot
Schoolbouw z. h. s. aangenomen.
WIJZIGING ALGEMEENE POLITIE-
VERORDENING. BOTERMARKT.
B. en W. stellen den Raad voor, vast te
stellen de volgende verordening tot wijziging
der Algemeene Politieverordening Gem. bl.
381), gelijk deze sedert is gewijzigd,
Artikel I.
In artikel 48, 4o der Algemeene Politiever
ordening wordt in plaats van ,,10% uur"
gelezen ,,10 uur".
Artikel II.
Deze verordening treedt in working op den
derden dag na dien harer afkondiging.
Z. h. s. aangenomen.
WIJZIGING VERORDENING OP DE
VEEMARKTEN.
B. en W. stellen den Raad voor, vast te
met niemand bij zich dan de oude juffrouw
Leake. Toen had hij de geheele streek afge-
zocht, geholpen door deze goede vrienden,
Sir John Wydvill, Squire Perewich, Sir Ro
ger de Leptan en heer Brauncepath, die hij
nu alien aan Mevrouw Barbara voorstelde.
Goddank; voegde hij er vroom bij, was zij
veilig.
Toen herinnerde hij zich juffrouw Leake,
en twee der jongere mannen boden zich aan
om de oude vrouw te gaan zoeken, die, ge-
lukkig te veel verschrikt was geweest, om
zich te bewegen en gauw ontdekt werd, en
sidderend en bevend naar haar jonge mees-
teres gebracht werd.
Het eerste, waaraan zij nu moesten den-
ken, was hun eigen veiligheid en die van des
Konings briefwisseling; dat kon natuurlij'k
niet breedvoerig besproken worden in het
open veld, vooral omdat de regen, die sedert
den morgen opgehouden had, nu weer be-
gon te vallen en bovendien was Barbara noch
lichamelijk, noch geestelijk in staat, verdere
spanning te verdragen; de opwinding van
haar hersens in de laatste paar uren had
haar sterk aangedaan, en daarenboyen had
zij eten noch drinken gehad, sedert zij vroeg
in den morgen Papillon Hall verliet.
Aaugemoedigd door den Squire, besteeg
zij nu zijn paard achter hem, terwijl juffrouw
Leake in het zadel van een der andere heeren
getild werd'.
„Wij zullen in de richting van Banbury
rijden," zeide Squire Brents „en misschien
stellen de volgende verordening tot wijziging
der Verordening op de Veemarkten (Gem.bl.
881)
Artikel I.
Artikel 16 der Verordening op de Vee
markten wordt gelezen als volgt:
De wegen, waarlangs het vee door de be-
bouwde kom der gemeente uitsluitend ter
raarkt mag worden aan-, of van de markt
mag worden afgevoerd, worden door Burge
meester en Wethouders aangewezen.
Het is verboden vee ter markt aan- of van
de markt af te voeren langs andere wegen,
dan de daarvoor overeenkomstig het vorige
lid aangewezene.
Artikel II.
Deze verordening treedt in werking op
den derden dag na dien haTer afkondiging.
Zonder hoofdelijke stemming aangenomen.
WIJZIGING ALGEMEENE POLITIE
VERORDENING. VRUCHTENMARKT.
B. en W. stellen den Raad voor, vast te
stellen dev olgende verordening tot wijziging
der Algemeene Politieverordening (Gem.bl.
381), gelijk deze sedert werd gewijzigd.
Artikel I
Artikel 34, lste lid, sub 6o b der Alge
meene Politieverordening wordt- gelezen als
volgt:
des Zaterdags aan beide zijden van de Ge-
dempte Nieuwesloot tusschen Ramen cn Ka-
naalkade.
Artikel II.
Deze verordening treedt in werking op
den derden dag na dien harer afkondiging.
Zonder hoofdelijke stemming aangenomen.
WIJZIGING ALGEMEENE POLITIE
VERORDENING. VERKEER MET RIJ-
EN VOERTUIGEN.
B. en W. stellen den Raad voor, vast te
stellen de volgende verordening tot wijziging
der Algemeene Politieverordening (Gem. bl.
381), gelijk deze laatstelijk is gewijzigd.
Artikel I.
Art. 164 eerste lid sub ko der Algem°e-
ne Politieverordening wordt gelezen als
volgt:
„door het Fnidsen tusschen de Spekbrug
„en de St. Annastraat met uitzoncLering van
„het gedeelte tusschen de Appelsteeg en de
„Hekelstraat, door de Magaalenenstraat en
„door de Krebbesteeg tussschen de Lange
straat en de Breedstraat te rijden met rij-
„of voertuigen, die zelve, of w'lker ladingen
„een grootere breedte hebben, dan van
,,1.25 M;"
Artikel II.
Deze verordening treedt in werking op den
derden dag na dien harer afkondiging.
Z. h. st. aangenomen.
HET AANSCHAFFEN VAN EEN
MOTORRIJWIEL TEN DIENSTE
DER POLITIE.
B. en W. stellen den Raad voor, te beslui-
ten tot aanschaffing van een motorrijwiel
met zijspanwagen ten dienste der politie. De
motiveering van dit voorstel hebben wij in
een onzer vorige nommers opgenomen1.
Z. h. s. aangenomen.
(De raad ging hierop in comite.)
Na heropening stelde de voorzitter aan de
orde het punt
VERKOOP PERCEEL RIDDERSTRAAT
10 ENZ.
B. en W. stellen den Raad voor te beslui-
ten:
I. aan den heer J. Bossert, alhier, te ver-
koopen, vrij van hypotheek, het huis, plaat-
sclijk bekend Ridderstraat Nr. 10 en ka-
dastraal Sectic A Nr. 1883 (gcheel), ter
grootte van 68 M„. en het erf en berg-
plaats, Sectie A Nr. 3129 (gedeeltelijk) ter
.grootte van ongeveer 61 vierk. M., alzoo
ter gezamenlijke grootte van ongeveer
129 vierk. M., met uitzondering van een
strook aan de steeg gelegen, welke steeg
recht zal worden doorgetrokken naar de
Ridderstraat, ten behoeve van een uitgang
voor het te tichten gymnastieklokaa! voor
de 7e Gemeenteschool, een en ander als op
de overgelegde situatie-teekening is aan-
gegeven.
Geschiedende deze koop en verkoop voor
een koopsom van 7500.en onder voor-
waarde dat de kosten van de overdracht,
alsmede die van verplaatsing van de W
C. behoorende bij het perceel Ridderstraat
Nr. 10, benevens die van alle andere ver-
anderingen komen voor rekening van den
kooper en dat de betaling der koopsom
zal geschieden bij dc aanvaarding van het
gekochte, vrij van huur, per 1 Mei 1926;
II. van den heer J. Bossert, voomoemd, te
koopen een stukje grond, ter grootte vau
ongeveer 2 vierk. M., deel uitmakende van
het perceel Sectie A Nr. 4009, als op de
overgelegde situatie-teekening is aangege-
ven, ten behoeve van het te stichten gym-
nastieklokaal, welke koop en verkoop ge-
schiedt voor de som van 1.
III. met den heer J. Bossert, voornoemd, aan
te gaan de volgende overeenkomst:
de heer Bossert vestigt:
le. een erfdienstbaarheid tot niet-bebouwing
vinden wij onder weg een herberg, waar dc
menschen niet te verschrikt zijn, om ons eten
en drinken te geven. Daar kunnen wij rusten
en praten. Wij zullen dan wel een goed eind
achter de legers zijn en alle vagebonden en
landloopers achter ons laten."
Hij bekende, dat zijn doel nu niet Stoke
Lark kon zijn. Geheel Gloucestershire cn
Wawickshire op een klein deel na warcm in
handen van de aanhangers van het Parle-
ment, en de Squire twijfelde er niet aan. dat
„die schijnhenlige, vervloekte verrader Fair
fax, nu op dit oogenblik drimkgelagen hield
of Psalmen opdreunde in de eetzaal van Sto
ke Lark."
„Maar," voegde hij er met bittere wraak-
zucht bij, die niet bij zijn gewone vroolijk-
heid paste, „het kasteel Broughton is nog in
onze handen, en het is ons eigendom, Babs,
door dien dwaas van een echtgenoot vau u.
Ge moogt er wel wat voordeel van hebben,
dat ge zijn onteerden naam draagt. Het zal
een veilige plaats voor u zijn en, voorloopig,
een veilige bewaarplaats voor de brieven van
den Koning, tot de tijd komt, dat de Koning
zelf ons van de bewaking ontslaat."
Intusschen hadden hij en zijn vrienden hun
paarden reeds naar het Zuiden gewend:
Squire Brent met Barbara in het zadel ach
ter hem reed voorop, en Heer Brauncepath
met juffrouw Leake, die zich krampachtig
aan hem vasthield, vormde de achterhoede.
Zoo zette de kleine ruitergroep zich in bewe-
ging en kwam twee of drie miuuten later in
en het niet als opslagplaats hooger. dan
1.80 M. boven den beganen grond gebru'i-
ken ten laste van een gedeelte van het per
ceel Sectie A Nr. 4001, ter grootte van
pirn. 30 vierk. M. en van een gedeelte van
het perceel Sectie A Nr. 4009, ter grootte
van plm. 7 vierk. M., een en ander als op
de overgelegde situatie-teekening is aange
duid, beide ten behoeve van het aan de ge
meente toebehoorende perceel Sectie A Nr.
3818;
2e. een erfdienstbaarheid van onbelemmerd
uitzicht, ten laste van een strook onbebouw-
den grond van 2 X 7 M. van het kadas-
trale perceel Sectie A Nr. 4007, als op de
overgelegde teekening is aangegeven en
ten behoeve van het aan de gemeente toe
behoorende perceel Sectie A, Nr. 3129;
een en ander onder bepaling, dat alle on-
kosten, geene uitgezonderd, komen voor reke
ning van den heer Bossert voornoemd en
voorts onder de nader door Burgemeester en
Wethouders te stellen bedingen.
Aangenomen zonder hoofdelijke stemming.
Hierna slutting der vergadering.
VROUWENDAG SOC.-DEM.
VROUWENCLUB.
De internationale vr,ouwendag onder de
leuze „Op voor ontwapening" kon door foe-
vallige omstandigheden niet op 21 Juni hier
ter stede worden gehouden. Hij werd nu
tegen gisteravond door de soc.-dem. vrou-
wenclub bclegd in het hotel „Het Wapen van
Heemskerk" aan de Breedstraat. De zaal
was geheel bezet.
De presidente der club, mevr. Wester-
h o f—K o o p a 1,. sprak een openingswoord,
waarin zij de aanwezigen welkom heette,
daarbij den nadruk leggende op den ernst
van' de bovengenoemde leuze van den vrou-
wendag. Spreekster deelde mede, dat de
avond tcvens dienstbaar zou worden ge-
maakt aan verkiezingspropaganda en dat
de heer J. Westerhof daartoe zou spreken
over „De taak der vrouw bij de aanstaande
verkiezingen."
De mandolineclub, onder leiding van den
heer Koch, gaf hierop heel goed een paar
aardige nommers, waarop het Woord was
aan den heer Westerhof.
In deze dagen nu we dicht voor de ver
kiezingen staan aldus begon spr. be-
gint zich de stroom te vormen, die we voor
een paar maanden reeds voorspelden. Nu
men ons op geen andere manier kan treffen
begint men tc gooien met allerlei vuilen lasttr,^
in de hoop, dat de kiezers steeds weer zul'en
stemmen dc partijen der verdrukkers van het
proletariaat. Zij, die zich wel het ergste aan
dergelijkc onwaardige politick schuldig ma-
ken, zijn de R. K., de menschen van de R. K.
Staatspartij. Dat we ten vooral zij, die, als
spr. in het zuiden des lands zijn geweest,
waar men bovenal alles goedkeurt, wat kan
dienen om de rood® bende, gelijk men de soc.-
dem. noemt, te verslaan. Het zal echter niet
gelukken, want de waarhdd is onze groote
machtige vriend, zei spr.
Wanucer wij met eerlijke vijanden te ma-
ken hadden, zouden zij met feuen komen en
ons toonen wat zij hebben gedaan. Nog al
tijd geldt het „aan de vruchten kent men den
boom." En zoo is het ook met de coalitie-
politick. Jaren geleden voorspelden wij reeds,
zei spr., dat het zou zijn: van hen die niet
hebben zal genomen worden en aan hen die
reeds hebben, zal gegeven worden."
Spr. memoreerde dan het gebeurdc in den
Raad van giistermiddag, waar de R. K. den
verbouw van perceel Langestraat 85 voor de
huisvesfing van de openbare leeszaal tracht-
ten tegen te houden, om daarmee aan te
toonen, dat zij tegen redelijke voorstellen
zijn. I lier zijn ze echter nog wel eens plooi-
baar, omdat zij hier de macht niet hebben,
maar veel erger is het daar, waar zij die
wel hebben.
Spr. wees hierbij op de groote meeting in
Heerlen tegen de propaganda van de Dage-
raad, waar werd opgewekt alle neutrale lec-
tuur (dus niet atleen die van de Dageraad)
te verbannen en desnoods zich t.e wenden
tot de werkgevers van dc godloochenaars
(d. w. z hen broodeloos maken, zei spr.)
Meerdere staaltjes van hetgeen in Heer
len is gezegd werden door spa', aangehaald,
waarbij hij opmerkte, dat een en ander ge
lijk staat met opruien tot revolutie. Geldt de
anti-revolutiqwet .niet meer? Men zegt te
strijden tegen de menschen van de Dageraad,
maar strijdt eigenlijk tegen de dageraad1, die
bet socialiisme wil brengen.
Dan haalde spi*. het verkiezingsblaadje
der R. K. aan, hier ter stede verspreidt,
waarin de heer mr. Leesberg o m. schrijft,
dat staat en individu allebei rechten moeten
hebben. Maar gistermiddag in den Raad
weigerden ook de R. K. den R. K- werkman
Schouten in gemeentedienst te houden zon
der hem gehoord te hebben.
Na gemomoreerd te hebben hoe de arti-
kelen in de bladen der tegenpartij drie jaar
de buurt van de koets van den Koning. Bar
bara had reeds naar den grond gekeken om
de donkere, stifle gedaante te zien, met het
gelaat begraven in de modder, en ,de verra-
derlijke hand uitgestrekt.
„Waar is die afschuwelijke boos.wicht
Bags?" vroeg de Squire. „Het is goed, dat
ge de wereld van zulk een schelm verlost
hebt."
Maar Barbara doorzocht den grond1 tever-
geefs, enofschoon de Squire zijn paard in-
hield en zijn vrienden zich om hem verza-
melden, begeerig den mafi te zien, die zijn
schurkenstreek met zijn leven betaald had,
was de stomme getuige van MevrouwBar
bara's dapperheid nergens te zien.
Bock III. Het kasteel Broughton.
HOOFDSTUK I.
De betoovering van BrougMon.
Een garnizoen van vijf en twintig officie-
ren en mannen van des Konings leger was
in het kasteel Broughton ingekwartierd. De
soldaten waren ondergebracht in de groote
ruimte onder het dak, waar de ruiterij van
Cromwell geslapen had den nacht voor Edge
Hill. Het was een tamelijk druk troepje, dat
veel van zingen en goed1 eten hield, dat van
Naseby als van een overwinning der ko-
ningsgezinden sprak en zegepralend praatte
op de spoedig op handen zijnde vernieti-
1 ging van dien troop kerels, die het eene eind
geleden luidden, merkte spr. op, dat die nu
geheel anders zijn.
Colijn, de groote man bij rechts, is onze
groote propagandist, zei spr. Een zekere
mate van moed kan men hem niet ontzeggen,
immers hij gaat, ondanks alle tegenwerking
en ondanks elke bestrijding van zijn politick,
steeds door met zijn „bezudnigingspolitiek",
die den gulden heet te hebben gered. Nu
heet het, dat kapitaal gevormd moet worden.
Spr. had het hierna over de verkiezings-
plaat der Vrijheidsbonders, waaruit hij de
geyolgtrekking maakte, dat die leert, dat de
Vrijheidsbond, hoewel zich voordoende als
linksche partij, rechts georienteerd is.
De plaat der R. K. besprekend, noemde
spr. die gemeen. Blijkens uitlatingen- van die
zijde wordt geloofd, dat het socialisme den
weg bereidt voor het bolsjewisme. Men
strijdt van R. K.-zijde'bijna uitsluitend tegen
ons, zei spr., en noemt ons de neven van den
Vrijheidsbond en de grootvaders van het
bolsjewisme.
Spr. betoogde, dat zeker niemand onder
de arbeiders den Vrijheidsbond zal stemmen.
Anders is het bij de R. K. arbeiders, zij
weten niet wien zij zullen kiezen. De artike-
len In de R. K. bladen wijzen daar op, voort-
durend wordt opgewekt de R. K. lijsten te
stemmen, om het thans bezerte aantal zetels
in de Tweede Kamer te behouden. Spr. ci-
tcerde ten bewijze hiervan eenige artikelen in
het N. Holl. Dagblad, waarin het heet, dat
de soc. dem. de priesters bespotten en belee-
digen, wgt spr. een leugen noemde, evenals
het een leugen was, toen drie jaar geleden
beweerd werd dat de socialisten de R. K.
kerken wilde,n beplakken.
Wij laten een spoor na in deze wereJd, zei
spr., en later zullen de R. K. arbeiders getui-
gen, dat de socialisten heusch nog zoo slecfit
niet waren.
Als een en ander beter tot de arbeiders
doordringt en zij zich ook bewust worden,
dat Colijn, die zich christen- noemt, niet an
ders is dan een dienaar van Mammon, zal
elke verkiezingsuitslag beter voor de soc.-
dem. worden.
Wat hebben de chr. partijen gedaan van
alles wat zij beloofden? En wat tot vestiging
van het rijk van den vrede, het rijk van de
broederschap? Stel tcgenover hun mooie
woorden den rijken Colijn, die zijn broeders
verdrukt.
Heel anders is het socialisme, dat streeft
nhar broedershap in den waren zin, niet te
vergelijkem met het bolsjewisme, wat spr.
hetzelfde noemde als het tsarisme.
Spr. ging hierop na wat het socialisme
wil: de productiemiddelcn aan de gerneen-
schap en prees dit ideaal, dat hij alleen
menschwaardig noemde, en in sterkc tegen-
stelling met wat dc partijen der tegenstan-
ders beoogende vcrdrukking der arbeiders.
Ontkennend dat het socialisme godsdienst
buiten sluit, wekte spr. op daarbij toe. te
treden, opdat eens de groote broederschap
komc. De aanwezigheid vau zoovele vrouw en
in de zaal was spr. cen bewijs van het steeds
meer doorbreken van het socialisme bij de
vrouwen, wat wijst op verlangen naar' de
groote broederschap, naar recht, naar een
jetere en gelukbiger samenleving, zonder
den oorlog, het rampzalige gevolg van den
kanitalistischcn strijd dczcr wereld. Spr.
schetste dezen strijd, die ontaardde in cen
concurrentie zonder weerga en talloos velen
dooddrukte.
Deze concurrentie om den Mammon be-
staat niet alleen in ons kleine land, maar in
heel de wereld, zij is oorzaak van den oor
log, den grooten broedermoord, waarvoor de
wapens zelfs gezegend werden door de gces-
telijik'heid. En wat is het resultant geweest
van den oorlog? De overwinnaars hebben
evengoed als dc overwonnenen de ellenden
en rampen gevoeld en hebben ook gekregen
den honger en het verlies van industrieen.
Amerika is wel rijk geworden van en door
den oorlog, maar cle geestelijke idcalen gin-
gen er te loor en de criminaliteit steeg ont-
zettend.
Als verdere gevolgen van den oorlog noem
de spr. het toenemen van allerlei ziekten,
vooral van de tuberculose.
Om de oorlogsellenden te voorkomen is
het proletariaat verplicht zich aaneen te
sluiten. Tot dusver is het meestal aan de R.
K. geestelijkheid gelukt te voorkomen dat.
de R. K. arbeiders zich organisecren met de
andere arbeiders. Hoe lang zal dit nog kun
nen? Allerlei teekenen wijzen er op, dat
steeds meerderen tot de soc.-dem. overkomen
Spr. vondl in dit verband gelegenheid te wij
zen op de samenstelling van dc politieke par
tijen in Engeland1, een samenstelling naar de
economische positie, en hoopte dat het ook
hier eens zoover zou komen.
Het verbod van organisatie met op het
gebied van geloof andersdenkenden is een
middel om het volk verdeeld te houden en
daardoor dc macht in handen te laten van
de kapitalisten. Een ander middel is het
dom houden van het volk, het slecht maken
van het onderwijs. Spr. schetste de verschil-
lende verslechteringen: van het onderwijs in
van het geweer niet van het andere kenden
en meer dachten aan het zingen van psalmen
dan aan het oefenen van hum recruten.
Barbara en de Squire bewoonden de ka-
mers, die uitkwamen op de groote galerij aan
den noordkant van het kasteel: hier werden
zij bediend door eenige van de. eigen bedien-
den van Squire Brent, die bij de nadering
\|rn het Parlementselger van Stoke Lark
weggevlucht en naar Oxford gegaan waren,
vanwaar Squire Brent hen naar Broughton
gezonden had. De officieern, die het bevel
voerden over het kleine garnizoen, voegden
zich aan het avondetcn dikwijls bij den
Squire en Mevrouw Barbara, en dan zong
zij 's avonds voor hen, waarbij zij zich zelf
op de viola begeleidde; maar w anneer zij en
de Squire samen waren, vroeg hij haar hem
stukken voor te lezen uit de „Fairie Queene"
van Edmund Spenser, of uit het pas versche-
nen „Masque of Cornus" van Milton, want
de Squire was trotsch op zijn ontwikkeling
en zijn liefde voor poesie een lief de, die hij
aan zijn bemind pleegkind had trachten in
te boezemen. Het is waar, dat terwijl Bar
bara las, dc goede man dikwijls in slaap
viel, en pas wakker werd als dc klauk van
haar stem zijn sluimering niet meer begeleid
de en dan verzocht hij haar voort te gaan
met de poesie te lezen, waarvan hij zooveel
hield.
Wordt vervolgd.
