Alkmaarsctie Gourant
Honderti Zeven en Twlntigsfe Jaargang,
Zaterdag 4 Jnli.
EEN SPOOKHUIS.
sr®N a
Stadnieuws
DIENSTPLICHT.
Bckendmaking van uitspraken in zake
vrijstelling.
De BURGEMEESTER van ALKMAAR
brengt ter algemeene kennis, flat omtrent
aanvragen om vrijstelling van den dienst-
plicht wegens opleiding tot een geestelijk
ambt enz., betreffentfe de hier on der genoem-
de personen de uitspraken zip gesehied, bij
ieders naam verm-eld1.
DOR-BECK, B. J. M., lichting 1923 voor
goed vrijgesteld;
MAESSEN, P. M., lichting 1923, voor
g0GR^Te,Stp d)-, lichting 1923> voor goed
%r^PPE, P., lichting 1924, voor 2 jaar
UfoNV:AN J. P. J-, lichting 1926, voor
2 jaar vrijgesteld.
GRIENDT VAN' DE P. A. J., lichting
1926 voor 2 jaar vrijgesteld
JONKERS, W. P. C., lichting 1926, vcor
2 jaar vrijgesteld.
KLAASSEN, J. F., lichting 1926, voor 2
iaar vrijgesteld.
MEER VAN DER A. J. C., lichting 1926
voor 2 jaar vrijgesteld1.
OPDAM, B., lichting 1923, v goed
vrijgesteld.
Tegen el-ke uitspraak kan binnen TIEN
DAGEN na den dag dezer bckendmaking in
beroep warden gekomen door:
a. den ingeschrevene, wien de uitspraak
geldt, of door diens wettigen vertegen-
woordiger; i
door elk der overige voor dezc gemeente
voor dezelfde lichting ingeschreven per
sonen of door diens wettigen vertegen-
woordiger.
'Het verzoekschrift, daartoe aan de Ko-
ningin te richten, moet met redenen zijn om-
kleed en worden ingediend bij den Burge
meester, ter secretarie dezer gemeente, afdee-
ling Militaire Zaken, die voor de doorzen-
ding zorgt.
Alkmaar, 2 'Juli 1925.
De Burgemeester voornoemd,
WENDELAAR.
door
ELISE WESSELINK—RUTGERS.
Het was een klein huis, onder een dak met
een volkomen gelijk huis; het geheel had de
pretentie van een „dubbele villa" te zijn
waarvan de beide deelen door den eigenaar
gemeubileerd werden verhuurd.
De ligging was gunstig: dicht bij de zee
en toch bescnut tegen al te onzachte streelin-
gen van Vader Aeolus' wilde, drukke zonen.
Weliswaar was het huis wat moeilijk te vin
den voor wie het van-uit het dorp wilde na-
deren; vele trouwe badgasten ontdekten het
pas na jaren; voor rust- en eenzaamheid-
zoekenden was dat echter eerder een voor-
deel dan een nadeel en andere liefhebbers
schikten zich in die verborgenheid, omdat de
huurprijs daarmede in overeenstemming
was.
De familie Berger, man, vrouw en twee
dochters, ras-echte groote-stad-bewoners,
nam haar intrek in de iinkerhelft, toen de
rechterhelft reeds een maand lang door een
bedaard echtpaar, waarvan de vrouw sukke-
lend was, werd bewoond.
Op den tweeden dag na de aankomst van
de nieuwe buren stond Max Brandt een pijp-
je te rooken in het miniatuur-tuintje, -dat
door een hekje in tweeen werd gedeeld, om
te voorkomen, dat huurders van de eene helft
onrechtmatig hun voeten zouden zettpn op
een plekje grond, waarop de huurders van de
andere helft aanspraak konden maken.
Hij kreeg spoedig gezeischap.
Mevrouw Berger trad uit haar voordeurtje
naar buiten en sprak hem over het hekje
aan. x
Hij schrikte even van haar wat al te klank
vol spreekorgaan, dat overigens volmaakt
paste bij haar wat al te groote, wat te om-
vangrijke, wat al te kleurig gekleede, wat al
te veel bejuweelde persoon.
Toen stelde hij zich geheel naar den vorm
aan haar voor en vroeg, hoe haar- de woning,
waarheen zij tijdelijk haar Laren en Penaten
had overgebracht, haar beviel.
„Zoo tamelijk!" antwoordde zij: „Wij
missen het comfort van ons eigen huis, maar
wij schikken ons erin. Er was hier trou
wens niets anders meer te krijgen. In de ho
tels was nog wel plaats, maar wij houden
van onze vrijheid. Wij djneeren natuurlijk
altijd buitenshuis, want wij zijn hier niet ge-
komen om te werken en te sloven
„Natuurijk niet!" stand e A\ax Brandt ge-
willig in, begrijpend, dat dit van hem ver
wacht werd.
„Maar wilt u wel gelooven, dat wij daar
door hier even duur uit zijn als in een hotel
met pension?"
Max Brandt maakte een beweging, die
wilde zeggen, dat hij er niet aan dacht, aan
haar woorden te twijfelen.
„Wij hopen spoedig ook eens kennis te
maken met Mevrouwdreunde daarop de
stem van Mevrouw Berger.
,Ik verzoek u vriendelijk, mijn vrouw te
willen verontschuldigenweerde hij, den-
kend aan de gevoelige zenuwen van zijn lief,
zacht vrouwtje, haastig af. „Mijn vrouw
isis zenuwziek en moet volmaakt rust
hebben
„Dat is jammer! Wij hadden het hier an
ders tezamen zoo gezellig kunnen hebben
Mag ik u mijn dochters voorstellen?"
De beide jonge meisjes, die Max Brandt
ongetwijfeld' knap gevonden zou hebben", als
zij niet in haar uiterlijk de naargeestigste
belofte hadden gedragen van eenmaal ge-
trouwe copieen van haar moeder te zullen
worden, bogen en mengden zich terstond vol
animo in het nauw-begonnen gesprek.
Zij gaven er haar verwondering over te
kennen, dat haar vader er zoo gemakkelijk
in geslaagd was, in de overvolle badplaats
nog een onderdak te vinden, al was het dan
ook niet precies een onderdak, zooals. zij het
zich hadden gewenscht. Zij zouden de voor-
keur gegeven hebben aan een chic hotel,
ffia'aF P3pT fia3r W deSSSSl
ideeen, waarvan hij niet af te brengen was
En gelukkig ging men tenminste in een def-
tig restaurant dineeren, zoodat de meege-
brachte avondtoiletten dienst konden doen
en bij regen, met een langen regenmantel
nietwaar
Max Brandt gevoelde zich eenigszins be-
duusd; hij was niet gewoon aan den om-
gang met groote, forsche, luid-sprekende
vrouwen en het aantal „drie" kwam hem
overweldigend voor.
.Door het voorwendsel, dat hij zijn vrouw
hoorde roepen, wist hij zijn figuur te red
den bij zijn Snellen, verschrikten aftocht.
Den volgenden dag ging het al beter. Hij
maakte met de van hem verwacht wordende
bereidwilligheid en opgewektheid de buur-
praatjes, waaraan hij begreep, niet te kunnen
ontkomen en troostte zich met de gedachte,
dat hij er zijn vrouwtje tenminste van had
weten vrij te stellen.
Den daaropvolgenden diag nam hijzelf ook
vrij; zijn beste vriend kwam hem bezoeken;
de beide heeren doolden rond in de duinen
en aan het strand en brachten de rest van hun
tijd binnen de beschermende muren van de
rechterhelft door, druk samen pratend en
argumenteerend.
De vriend vertrok des avonds weer; Max
Brandt ging vroeg slapea en stond ook weer
vroeg op, om voor zijn ontbijt een wande-
lin^ te maken.
Toen hij daarvan terugkeerde, hielden de
>uurdames hem in zijn tuintje staande; hij
werd vergast op een opwindende geschie-
denis over spokerij, die in den nacht in de
Iinkerhelft zou hebben plaats gehad1.
Hij maakte zich lachend van het drietal
af, niet van zins, zijn hongerige maag nog
langer te laten wachten.
Maar den volgenden dag werd hij niet zoo
gemakkelijk losgelaten.
De spookverschijnselen hadden zich her-
haald en de drie dames stonden erop, hem
daarover in alle finesses in te lichten.
„Pa wil het niet gelooven, natuurlijk niet!"
ijverde Bettina, de oudste dochter ,,Maar ik
zeg, dat hij dan zelf maar eens in die kamer
moet gaan slapen! Carolien en ik zijn toch
zeker niet allebei tegelijk dof of gek gewor-
den! Wij hebben het allebei gehoord."
„Wat hebt u gehoord?" vroeg Max
Brandt, ditmaal zoo hevig geinteresseerd, dat
de dames volkomen tevreden over den ge-
maakten indruk konden zijn. f
„Geklop tegen den muur en gerammel met
een ketting!"
„Griezelig
„Ja, het was griezelig!"
„Maar weet u het wel zeker?"
NatuurlijkWij hebben Ma er bij geroe-
pen en die heeft het ook gehoord! Nietwaar,
Ma?"
Mevrouw Berger, merkwaardig stil
knikte.
„Het is een vreemd geval!'J zei Max.
„Met u valt tenminste beter te praten dan
met Paprees Bettina. „Die zegt maar da-
delijk: „Verbeelding! Anders niks!" U ge-
looft ons tenminste enMaar u kijkt,
alsofWeet u er meer van?"
,.Neen neenik
„Hebt u het soms ook gehoord?"
.,Neen!" weifelde de zoo op den man af
ondervraagde.
„Ik geloof u niet! Ma, mijnheer Brandt
weet iets. dat hij ons niet zeggen wil! Ik
zie het aan zijn gezicht!"
In het nauw gedreven, beg on de bewoner
van de veilige rechterhelft:
„Ik heb er nooit geloof aan geslagen!"
„Waaraan niet?"
„Aan de praatjes over dit huis!"
,,Wat wordt er dan over gepraat?"
„Ach, het is maar onzin!"
„Neen, zoo komt u er niet af! U hebt
gezegd, nu moet u ook b zeggen! Wat is er
met dit huis? Spookt het er werkelijk?"
„Men zegt het!"
„Net iets voor Pa", riep Caroline huilerig
uit, „om zoo'n griezelig huis te huren
„Maar uw vader kon toch niet weten
.verdedigde Max, zich solidair gevoelend met
zijn. sexe-genoot, den afwezige.
,,Maar als hij zijn verstand had gebruikt,
had hij toch wel kunnen begrijpen, dat er
iets aan dit huis mankeeren moest! Waarom
was het anders nog niet verhuurd? Het
eenige in de heele badplaats! Natuurlijk
was dit, omdat er een luchtje aan zat!" jam
merde Bettina.
„Lieve dames", suste Max, „u moet niet
zoo overdrijven! In onze tegenwoordige we-
re!d. is geen plaats meer voor spoken
„Wij hebben ze dan toch maar gehoord!
snibde Mevrouw Berger zenuwachtig
„En het is immers dwaasheid", vcvolgde
Max Brandt, die meer dan ooit de verborgen
ligging van de „dubbele" villa, he het pu
bliek ver van deze openlucht-scene hield, ze
gende, maar dadelijk alle praatjes van de
domme dorpelingen te gelooven!"
'-'„Maar wat wordt er dan toch gezegd?"
drongen de drie dames in koor aan."
- „Ik zal u eerlijk alles zeggen, wat ik er
van weet! Ik deed, teen ik pas hier was, in
een winkel in het dorp een bestelling, ik pro
beerde uit te leggen, waar een en ander be
zorgd moest worden, maar dat ging zoo ge
makkelijk niet. Een andere klant, die er naar
stond te luisteren, zei toen: „0, mijnheer be-
doelt het spookhuis!" Ik vroeg natuurlijk.
wat hij daarmee meende. En toen werd mij
verteld, dat het in de rechterhelft zuiver
was, maar in de linker niet. Daarin werd
jaren geleden een vrouw vermoord en sinds
dien tijd heeft de Iinkerhelft den naam van
spookhuis gekregen Er wordt beweerd, dat
de geest van de vermoorde vrouw geen rust
kan vinden en dat die-af en toe terugkeert
naar de plaats, waar hij aan haar lichaam
ontvloden is. Later vertelde een oude vis
scher mij eens, dat er's nachts wel eens licht
gezien wordt in het onbewoonde huis en hij
vond het dapper van mij, dat ik er zoo dicht
naast durfde wonenMaaru moet den
ken: het is hier een dom en bijgeloovig
volk. Voor ontwikkelde menschen uit de
groote stad
„Daarmee heeft ontwikkeling niets te ma
ken weerde Mevrouw Berger energiek af.
„Ik wil niets met spoken en spookgeschiede-
nissen te doen hebben en als ik vooruit ge-
weten hadWaarom hebt u ons niet
gewaarschuwd onderbrak zij zichzelve op
een toon van verontwaardigd verwijt.
„Maar mijn lieve Mevrouw, hoe kon ik dat
nu doen? Het zijn immers maar domme
praatjes! Ik zelf geloof er immers volstrekt
„En uw Wx>uw?" *_s
nO, die weet niets van (Me praatjes af!
Dat vond ik met het oog op haar zenuwen
beter!"
„En u hebt nooit iets gemerkt?"
„Neen, nooit! Nu niet en verleden jaar
ook niet!"
„En uw buren van verleden jaar?"
„Ik had toeri geen buren; de Iinkerhelft
bleef leeg"
„Ziet u wel, Ma?" riep Bettina half-kleeg-
lijk, hals-triomfeerend uit. „Wiji alleen zijn
er in gevlogen!"
Max Brandt wist langzamerh&nd door zijn
tactvolle betoogen de drie d'ames eenigszins
tot bedaren te brengen; zij gaven ten slotte
toe, dat spoken uit den tijd zijn en dat ver-
beelding een mensch soois rare parten kan
spelen.
Er werd besloten, voor den komenden
nacht den status quo te handhaven, maar
als zich nieuwe incidenten voordedten, den
man en vader, als verantwoordelij'k hoofd
des gezins, te overreden, een nacht in de
door den geest van de veftnoorde vrouw ge-
frequenteeide kamer door te brengen, wat
ongetwijfeld aan zijn ongeloof en aan zijn
tijd tegenspreken een eindle zou maken.
lets anders dan het met groot geraas neer-
schieten van een der jalouzieen in de spook-
altijd tegenspreken een einde zou maken.
geschaard, viel er dien dag niet voor, maar
net onverwachte lawaai miste zijn uitwerking
niet op de reeds geprikkelde zenuwen van de
dames.
In den nacht herhaalden geklop en geram
mel zich echter met verdubbelde woede, zoo-
dat ook de heer Berger niet langer ontken-
nen kon, dat er iets niet pluis scheen.
Hij weigerde echter met groote beslistheid
zijn toestemming tot het ontvluchten van de
spookverschrikkingeni.
Maar de nacht, die daarop volgde, gaf den
doorslag.
Op het zoldertje, dat boven de slaapka-
mers lag, scheen de hel te zijn losgebroken;
de verschillende kisten, daar door den huis-
eigenaar opgeborgen en de naar boven ge-
sleepte koffers van de huurders schenen le-
vende wezens geworden te zijn, die elkaar
verwoed- achterna zaten, zoodat het geheele
huis ervan dreunde.
De bewoners zaten bleek en verschrikt bij
elkaar; geen hunner had den moed, zich
naar boven te wagen en hoewel zij alien
graag de kalmeerende persoonlijkheid van
hun buurman in hun midden gehad zouden
hebben, durfde niemand hem gaan roepen,
omdat men nooit kon weten, of zich buiten
misschien even griezeljge tooneelen afspeel-
den als op den zolder/ -
Den volgenden morgan' trok de familie
Berger naar een hotel; in zijn doffe versla-
genheid liet de heer en meester de keuze daar
van aan vrouw en dochters over.
Na hun vertrek schreef Max Brandt aan
zijn besten vriend:
„Het middel is probaat gebleken. Het
branddeurtje heeft uitmuntende diensten be-
wezen; ik had vrij spel en niemand durfde
op onderzoek uit.
Mijn geweten plaagt wij wel een beetje;
ik weet eigenlijk niet, of mijn handelwijze
wel door den beugel kan. Maar ik praai er
mij mee, dat jij en je vrouw, als je dit goed-
koope onderdak niet hadt kunnen krijgen, in
de benauwde stad hadt moeten blijven, wat
erger zou zijn dan het beetje onaangenaam-
heid, aan de Berger's bezorgd. Aan de jonge
dames heb ik feitelijk een dienst bewezen, die
wilden dolgraag naar een „chic" hotel! En
de brave menschen hebben mij in de enkele
dagen van hun hierzijn zoo dikwijls verteld,
dat zij het om het geld- niet behoefden te la-
ten, dat ik mij daarover ook maar niet door
..Gewissensbisse" zal laten plagen Zij heb
ben mij verzocht, over de zaak te zdijgen.
Als hun ervaringen ruchtbaar werden, zou
het huis niet weer verhuurd worden, rede-
neerden zij en dan zouden zij aan de huur
vastzitten, terwijl zij, als het opnieuw ver
huurd wordt, daarvan af zijn. Zij willen er
dus anderen graag zien invliegen, zooals zij
er zelf zijn ingevlogen Mij dunkt, die opvat-
tingen hunnerzijds zijn een pleistertje, dat ik
op mijn eigen schuldgevoel mag leggen. La
ten wij dus nw.ar zeggen: Tout est pour le
mieux dans le meilleur des mandes possibles!
En kom nu maar zoo gauw mogelijk je in
trek nemen in ,het spookhuis! Bij nader inzien
klopte het verhaal, dat wij samenflansten,
niet precies met de verschijnselenStel je
voor: de dwalende geest van een vrouw, die
zoo'n kabaal maakt! Die inconsequentie bleef
cnopgemerkt. Voor spoken gelden trouwens
andere regels dan voor ons, nuchtere, tast-
bare wezens! Tot weldra! Het spookhuis
wacht je!
Je vriend Max."
10.47
10.62
9.3
9-2
11.17
11.45
9.9
9.6
9.71
9.95
8.9
8.6
10.77
10.93
9.5
8.9
10.80
10.49
9.2
8.9
11.60
12 19
10.3
9.9
12.42
12.76
11.-
10.7
14.86
14.39
13.2
11.6
7.43
8.19
6.6
6.9
Een naar aanleiding van dit overzicht in-
gesteld onderzoek, waaraan de voor Alkmaar
verhoudingsgewijs hooge sterftecijfers zou
den zijn toe te schrijven bracht aan het licht,
dat de hooge cijfers voor wat dcze gemeente
aangaat alleen betroffen de personen in de
leeftijdsgroepen van 50—59 jaar, van 60—79
jar en van 80 jaar en ouder, terwijl ten op-
zichte van personen beneden den 50-jarigen
leeftijd het percentage voor Alkmaar niet
slechts gunstig is, doch aanmerkelijk gunsti-
ger dan voor het Rijk, de Provincie Noord-
Holland en de verschillende groepen van ge-
meenten, gelijk het navolgende overzicht
met cijfers aantoont:
Percentage voor de
overledenen
50—59 60—79 SO jaar
jaar jaar en ouder
beneden
50 jaar
Prov. Noord-
Alkmaar 28.4
holland 37.4
het Rijk 41.09
gemeenten met
met meer dan
100000
inwoners
50001-100000
20001-50000
5001-120000
5000 en minder
16.2
11.4
9.81
40
37.7
35.2
15.4
13.5
13.9
HET STERF'i ECIJFER TE ALKMAAR.
Het had sinds geruimen tijd de aandacht
van Burgemeester en Wethouders, dat de
sterftecijfers, die maandelijks door het Cen
traal Bureau voor de Statistiek worden ge-
publiceerd, voor Alkmaar ten opzichte van
andere gemeenten, verhoudingsgewjjs, zeer
hoog waren, gelijk kan blijken uit het hierna
volgende overzicht van de sterfte per 1000
inwoners. Dat overzicht strekt zich voor
wat betreft de jaren 19183, 1919 en 1920 uit
over 31 gemeenten en voor de jaren 1921 tot
en met 1924 over 42 gemeenten met meer dan
20000 inwoners.
In 1913 nam Alkmaar daarop de 24e
plaats in, in 1919 en 1920 de 22e, in 1921 de
38e, in 1922 de 23e, in 1923 de 40e, d. i na-
genoeg bovenaan, en in 1924 de 33e plaats,
wat weer eenigszins gunstiger was.
Bedoeld overzicht geeft het volgende beeld
31 gemeenten
1913 1919 1920
Alkmaar
Prov. Noord-Hol.
het Rijk
gemeenten met
meer dan
100000 inwoners
50001—100000
20001—50000
5001—20000
5000 en minder
G roots te sterfte
kleinste sterfte
42 gemeenten
1921 1922 1923 1924
12.29 10.76 11.1 9.6
12.70
13-39
11.89
11.21
12.30
10.96
12.33
13.21
11.86
10.90
12.38
10.69
11.95
12.42
11.49
11.80
12.46
11.25
12.66
13.34
12.08
13.42
14.23
12.92
17.06
16 81
14.32
7.83
8.45
8.47
38.7 12.3 36.6 12.4
42.4 12 34.5 11.1
44.4 10.1 33.2 12.3
40.9 8.5 35.6 15
41.42 8.08 34.5 16
Het is van belang hierbij op te merken dat
het sterftecijfer voor zoover in het bijzonder
de zuigelingen en zeer jonge kinderen aan
gaat in deze gemeente in vergelijking met
vorheen, aanzienlijk is gedaald. Bedroeg dat
cijfer voor de kinderen beneden 5 jaar in 1903
100 op een sterftecijfer van 288, d. i. onge-
veer een derde van de tota'le sterfte, of voor
wat in het bijzonder de zuigelingen d.i. de
kinderen beneden het jaar betreft 10.2 pet.
van het aantal geborenen, in 1924 was dat
cijfer geleidelijk gedaald tot 25 d. i. ongeveer
een tiende yan de totale sterfte ad 253, of
voor wat de zuigelingen aangaat 3.3 pet. van
het aantal levend geborenen. Een inderdaad
zeer gunstig cijfer. Een overzicht over de
jaren 1903 tot en met 1924 laten wij hieron
der volgen:
beneden 14 teza- tot. sterfte
1924
het jaar
jaar
men in
de gem
18
7
25
253
1923
19
11
30
283
1922
23
4
27
269
1921
37
12
49
301
1920
32
12
44
284
1919
38
32
70
319
1918
30
38
68
373
1917
37
18
55
321
1916
33
17
50
299
1915
30
23
53
324
1914
34
13
47
254
1913
35
18
53
275
1912
33
17
50
254
1911
42
18
60
283
1910
38
23
61
271
1909
49
29
78
301
1908
45
27
72
306
1907
30
11
41
283
1906
69
39
108
305
1905
68
26
94
269
1904
64
13
77
293
1903
45
55
100
288
Nog bleef ten slotte te onderzoeken waar
om het sterftecijfer voor de groepen boven
den leeftijd van 50 jaar te Alkmaar hooger
was dan elders.
Ook daarop blijkt de statistiek een afd'-oenc
en voor Alkmaar bevredigend antwoord te
geven, gelijk het navolgende staatje betref-
fende een 20-tal gemeenten benevens het
Rijk en de Provincie Noordholland aantoont
Percentage van het aantal inwoners naar
de verschillende leeftijdsgroepen op 31 De
cember 1920 (volgens de laatstgehouden
volkstelling)
beneden 50-59 60-79 SO j.
50 j. jaar jaar en ouder
79.5
85.2
84.5
Alkmaar
Amersfoort
Almelo
Apeldoorn
Breda
Deventer
Dordrecht
Ensehede
Gouda
Haarlem
Helder
's Hertogenbosch
Hi'lversum
Kampen
Leeuwarden
Velsen
Venlo
Vlissingen
Zaandam
Zwolle
Noordholland
het Rijk
10.1
6.9
6.8
8.1
8.1
8.5
7.4
Uit het bovenstaandte staatje
Alkmaar huisvesting geeft aan het verhow
dingsgewijs grootst aantal personen boven
den leeftijd van 50 jaardie zich op later en
leelijd te Alkmaar v-estigen om, na vol
brachten arbeid, ald'aar hun verderem levens
avond1 door te brengen. Waar het bevolkings-
cijfer voor ddze categorie van personen der-
halve hooger is dan eldfers, moet uiteraarc
het sterftecijfer daarmede onmidd'ellijk ver-
band houdten. Ook dit verschijnsel is mitsdien
geenszins verontrustend.
CINEMA AMERICAIN.
NA DE VERKIEZINGEN.
Gisteravond zijn door een drietal partijen
(S.D.A.P., anti-rev. en R. K.) samenkomsten
;ehouden om den uitslag der verkiezingen te
erdenken.
De S.D.A.P.-ers verzamelden zich in een
grooten stoet op het Doelenveld en trokken
daarop, met muziek van 't gezeischap Ex
celsior" voorop en voorzien van vaanaels en
vlaggen, naar den Muziektuin, waar zij om
8.20 arriveerden onder het zingen van de In
ternationale.
De heer P. Dekker, voorzitter der afd.
Alkmaar, heette hier de aanwezigen welkom,
daarbij o.a. zeggende dat er met 'n winst van
meer dan 138.000 roode stemmen wel reden
is tot.vreugde. Spr. geloofde, dat de andere
partijen een vergadering houden uit dank-
baarheid, dat hunne verliezen niet nog groo-
ter zijn dan zij waren.
Nadat hierop het muziekkorps zijn opwek-
kende tonen had laten hooren, nam de heer
J. W e s t e r h o f het woord, die begon
met te zeggen, dat de avond er een was van
buitengewone vreugde, voor spr. in het bij
zonder. Er zijn tijden geweest, dat de strijd
tegen de reactie zeer zwaar was in stad en
dorp en buurtschap. Thans is een felle aar.-
val van de aanhangers van den nieuwen tijd-
geest gedaan op de partij van het beh'oud,
met het resultaat, dat Colijn, de man die den
gulden heette te hebben gaaf gehouden, zijn.
eigen partij niet gaaf kon houden.
Het verlies van twee zetels der S.D.A P.
van 1922 is thans weer ingehaald met lion-
derd procent winst daar bovenop. Deze ver-
kiezingsuitslag heeft spr. gesterkt in zijn ver-
wachting, dat eenmaal de soc.-democratische
idealen zullen zegevieren. Spr. zag in alle
aanwezigen medestrijders voor het recht, die
alien zullen hebben meegewerkt om de over-
winning van de partij, die voor alles rechf-
vaardigheid tegenover het proletariaat wil
De rustig gevoerde propaganda voor het
beginsel gaat niet tegen personen, maar te
gen toestanden, die niet te dragen zijn door
denkende wezens. Laster hebben wij niet noo-
dig, zei spr., in onzen strijd tegen het kapi-
talisme.
De Colijnsche politick neemt van hen die
niet hebben en geeft aan de bezitters, maar
de Vrijheidsbond is niets beter. In de Kamer
zullen echter voortaan 24 soc-dem. zich daar
tegen verzetten, plus een versterkte vrijz-dem.
fractie, die mede onze leus van ontwapening
nastreeft.
Zoo het rechtsche kabinet weer zou blijven
zitten, zal over vier jaar de strijd nog hevi-
ger gaan. Allen zullen daaraan meewerken,
beter geschoold dan wij tot dusver waren.
Deze verkiezing was slechts een mijlpaal,
vele zullen nog moeten volgen eer het socia-
lisme schitterend zal opgaan voor de we-
reld, maar komen zal het, spr. was daarvan
overtuigd.
Hierna gaf spr. een serie cijfers, aantoo-
nend de winst der S.D.A.P. in onze stad en
het heele land en het verlies der coalitie, de
vereeniging van de machten der duisternis,
zooals spr. haar noemde. Hij wachtte af of
de R.K. Volkspartij, de partij van ds. Kersten
en die van ds. Lingbeek de coalitie zullen
steunen. Als zij hunne afkomst getrouw blij
ven, zullen zij tot de oppositie behooren en
mee strijden tegen de chr. regeering, die zoo
vast zit op haar zetel, dat die wel mee de zaa!
moet worden uitgegooid, als men dit kabinet
kwijt wil.
Spr. hekelde, dat de R.K. geestelijkheid de
Roomsche kiezers beheerscht en beveelt hoe
zij moeten stemmen, maar, voegde hij er aan
toe, eenmaal zullen ook hun de oogen open-
gaan
Sprekende over de stemmenverhoudingen
hier ter stede, meende de heer Westerhof, dat
voor de eerstvolgende raadsverkiezingen bij
eenzelfde stijging als bij de verkiezingen van
deze week, gerekend mag worden op zes ze
tels voor de soc.-dem., terwijl dan nog een
overschot zal blijven. Aan u alien aldus
spr. ook den zevenden zetel te veroveren.
Met een krachtig woord wekte spr. op tot
toetreding tot de S.D.A.P. en hij sprak dan
een woord van dank aan het muziekgezel-
schap Excelsior, het afdeelingsbestuur, de
soc.-dem. vrouwenclub en de plakkers en alle
anderen voor alles wat zij ieder voor zich en
alien te zamen hebben gedaan voor de propa
ganda voor de verkiezingen en voor de be-
ginselen der S.D.A.P.
Uitvoerig weidde spr. uit over deze idealen.
vooral die van het onderwijs naar voren
brengend, waarbij hij betoogde, dat -het mo
gelijk moet worden, dat elk kind van aanleg,
ookjiet arme kind, kans op groote ontwik
keling heeft.
„De Stem des Volks" ging onder leiding
van den heer P. A. Blaauw eenige liederen,
die een goede vertolking kregen door uitste
kend stemmen materiaal.
De voorzitter vroeg hierop aandacht voor
een redevoering van den heer W. van de Vali
van Heiloo.
De heer Van d e Vail begon met zijn
vreugde uit te spreken over de schitterende
overwinning der S. D. A. P. Als bewoner
van het platteland had hij met voldoening
geconstateerd, dat ook daar langzamerhand
het socialisme doordripgt.
In Heiloo steeg het aantal stemmen met
80 pCt. (applaus).
Ook op Wieringen en in Auna-Paulowna
polder verkreeg de S. D. A. P. een praehtig
stemmen aantal. Spr. noemde dit verheugend,
omdat het platteland altijd de waudelstok ge
weest is, waarmede de stedelingen geslagen
werden. Thans hebben in de sociaal-democra-
-•"ST"
19?5
155
82.6
82.6
82
84
85.6
82.5
81.2
85.6
84.1
84.7
81.7
80.8
88.1
85.8
83.6
82.9
81.6
82.8
83.1
6.2
8.5
8.9
6.4
6.8
6.8
9.1
9.1
4.7
6.5
6.6
7.9
8.9
7.9
8
blijkt
0.8
0.7
0.6
0.7
0.8
0.8
0.7
0.4
0.9
0.8
0.6
0.6
0.6
1.0
1.1
0.4
0.4
0.8
0.8
0.9
0.7
0.8
dat
9.6
7.2
8.1
8.6
8.5
8.7
7.9
7.8
8.1
9.1
7.4
7.9
7.9
8.2
9
6.8
7.3
9
8.4
8.6
8.6
8.1
„De geheimzinnige passagier" is inderdaad
geworden een film vol avonturen en spanning
met tal van prachtige opnamen en uitmuntend
gespeeld. Jerry Delanay, de hoofdpersoon, als
dokwerker, bokser, blinde passagier en Zuid*
zee^eilander wordt door George O'Brier, een
sympathieke krachtige verschijning uitstekend
vertolkt.
Billie Dove is allerliefst als de schilderes Fes
licity Arden en haar tooneeltjes met Jerry in
zeer goed samenspel voldoen bijzonder.
Ann Cornwall is het inlandsche meisje. Zij
werkt praehtig mee in de onderzeesscene in de
vierde acte, in den strijd van Jeny met den
haai. Bijzonder goed opgenomen. Harry Morey
is de onsympathieke Marrat, later Beauregard.
Ook de opnamen van het zwemfeest moeten
nog genoem'd. Een film die zeker zal voldoen.
Journaal en komische tweeacter vol filmtrucs
gaan vooraf.
ALKMAARSCH BIOSCOOL' THEATER.
In een Wildwest film van het echte genre,
met goede en slechte menschen, vervult Bettv
Compson, als de bevallige farmersdochter
haar leuken hoed, dc hoofdrol. Dc film is ge1$«
tcld „de Avonturierster", maar deze dame die
Betty's vader zoo schandclijk bchandelt, is niet
de hoofdpersoon. Betty komt in vele moeilijk>
heden, maar ccn kranig persoon (later blijkt
het een grensbewaker te zijn) staat steeds tot
hulp gereed en cen belooning ontgaat hem dan
ook niet.
Het bijprogramma, dat vrij uitgebreid is,
geeft naast het journaal als voornaamste num»
mer een komische tweeacter getiteld „\Vater«
bewoners". Wie eenigszins op dc hoogte is met
de Mermard-comedics. kan begrijpen, dat hier
weer een echte film in het komisch dwaze
genre wordt geboden.
