en de
reed, w
:g bele
i. Beidi
terwijl
jeurde
am het
e ST A
n Maa
klasse
izen v<
291
478
1021
2037
2319
2768
3097
3570
4348
4986
5562
6042
6297
6685
6966
7360
8012
8956
9699
10314
11332
11498
12130
12496
13027
13537
13818
14240
14627
15251
15447
15843
16154
16523
16883
17071
17398
47977
18226
19066
19670
'20500
Ni
70
203
529
726
986
1178
1335
1423
1633
1887
2201
2295
2506
2674
2931
3099
3282
3429
3730
3984
4161
4277
4457
4584
4700
4837
4994
5163
5270
5433
5526
5762
5888
6037
6219
6379
6537
6687
6972
7173
7309
7511
7575
7691
7858
8028
8299
8586
8734
8985
9059
9207
9461
9589
9746
9854
10032
10190
10593
10785
10932
11142
11449
11590
11730
11954
12194
12358
12473
12728
12885
13227
13403
13901
14157
14264
14457
14621
14898
15227
15465
15657
15762
16017
16311
17538
17586
17594
17622
17649
17695
17702
17719
17722
17744
17775
17865
17878
17951
17980
17994
18009
18047
18069
18081
18106
18116
18215
18252
18269
18316
18379
18410
18445
18449
18455
18515
18535
18543
18602
18611
18629
18696
18750
18768
18784
18814
18819
18845
18864
18868
18907
18947
18966
18973
18975
18985
18986
19024
19063
19092
19097
19144
19181
19187
19209
19225
19250
19295
19298
19303
19333
19372
19383
19411
19422
19491
19500
19505
19520
19544
19579
19591
19595
19608
19666
19806
19817
19846
19867
19919
19950
19969
19982
20002
20027
20034
20125
20146
20335
20346
20367
20372
20430
20439
20455
'20459
20478
20516
20521
20572
20575
20596
20623
20638
20684
20700
20729
20787
20801
20843
20918
20937
5de klasse. 4de lijst:
No. 18448 70 moet
zijn 8448 70.
Sport
„DE HALTER" TE GENeVE.
In „Het Turnblad" treffen wij de volgende
vertaling aan van een artikel dat de „Schwei-
zerische Turnzeitung" schreef over het op-
treden van „De Halter" te Geneve.
Van uitgezochte kwantiteit waren de te
zelfder tijd aangeboden demonstrates van
een deel van onze buitenlandsche gasten,
waarop wij niet willen nalaten met bijzonde-
ren nadruk te wijzen. Wij bedoelen hiermede
de uitvoering van het Hollandsche systeem
van vrije oefeningen van de in den vereeni-
gingswedstrijd medeconcurreerende G. V. „De
Halter" Alkmaar en het kunsttumen van de
Duitsche afdeeling. Eerstgenoemde vereeni
ging stelde zich op den Feestzaterdag op het
podium van de Festhutte op. Nog zij ver-
meld, dat de Hollandsche turners met 45
man Geneve bezochten. De uitgevoerde vrije
oefeningen toonden een opvallende eigenaar-
digheid. Zij onderscheidden zich van- de
onze door b.v. groote uitvallen, waaraan
steeds een hoog opheffen van het been voor-
afgaat, door rijkelijk toegepaste diepzitten en
door het systematise!?, dikwijls origineele ge-
bruik van den ligsteun (vallende voorw. met
gestrekt lichaam tot ligsteun voorl), voorts
door een veel sneller, haast Zuidelijk snel
tempo. Een ruk, een trek, een krachtige draai
seven aan deze oefeningen iets verbluffends.
Zij vereischen een buitengewone oefening van
het lichaam en zijn derhalve een training van
den wil zonder weerga. Daarmede is eigenlijk
het tegenovergestelde van onze vrije oefenin
gen gekenmerkt.
Ieder zijn deel, maar zeker is het, dat de
geheele uitvoering, wat ccrrectheid, energie
en zekerheid betreft, de hoogste lof verdient.
Het was een opgewekt stukje werk, hetwelk
daar werd vertoond; het heeft ons en in het
algemeen, en in het bijzonder door den bijna
volmaakten vorm waarin het werd uitge-
voerd, grooten eerbied afgedwongen Jammer
was de tijd voor het optreden zeer slecht ge-
kozen en daarom ondankbaar. Dien Zaterdag
kwam eerst het gros van de Zwitsersche tum-
schare in Geneve aan en zoodoende vertoon-
de de feesttent groote gapingen. Wij hopen,
dat wij een volgende keer nogmaals hiervan
zullen mogen genieten.
Onze gasten uit Holland en Duitschland
hebben zich door hun werk voor hun Zwitser
sche turnmakkers onvergetelijk gemaakt.
Hiervoor onzen oprechten dank en met een
hartelijk „Tot weerziens".
GYMNASTIEK.
De turnkring „AIkmaar en Omstreken"
hield Zondag te Bergen athletiek-vaardig-
heidsproeven en wedstrijden. 's Morgens
werden de vaardigheidsproeven verwerkt ter-
wijl 's middags het wedstrijdgedelete plaats
vond. Het hoogste aantal punten bij de vaar
digheidsproeven behaalden
Dames, 7 kamp: le prijs mej. C. Besse
(S.S.S., W.-Graftdijk), 64.21 punten met de
volgende prestaties: 80 M. (13 sec.), 50 M.
harden (103/* sec.), speerwerpen (15.65 M.),
balverwerpen (22 M.), noogspringen (1.15
M.), verspringen (3 M.), D. driesprong
7.42 M.)
2e prijs, mej. M. Otjes (S.S.S.) 63.12 p.
Heeren, 10 kamp. le pr. J. Klnft (Vol
harding, Schermerhorn) 119.7 punten met de
volgende prestaties: 100 M. (133/5), speer
werpen (34.50 M.), discuswerpen (29.24 M.)
slingerbalwerpen (34.90 M.), hoogspringen
(1,50 M.), verspringen (4.88 M.), D. drie
sprong (10.82 M.), polsstokhoogspringen
(2.70 M.), polsstokverspringen (6.80 M.),
kogelstooten L. X R. samen (15.90 M
2e prijs: P. Renooij (S.S.S.) 118.25 p.
De uitslagen van die middagwedstrijden
zijn: Driekamp heeren: (100 M. verspringen,
speerwerpen). le prijs J. Kluft (Volharding)
32.35 p., 2e pr. N. Willems (de Halter),
32.10 p., 3e prijs J. Schuit (de Halter) 31.60
punten.
Driekamp dames: (80 M. hoogspringen,
speerwerpen): le pr. mej. D. Kan (Volhar-
cfing) 3014 p., 2e pr. .mej. C. Besse (S.S.S.)
23s/io p., 3e prijs J. Boekesteijn (Volharding)
23 punten.
Estafette dames 4 X 80 M.: le prijs Voor-
waarts (Stompetoren) 523/. sec., 2c pr. de
Halter (Alkmaar) 54 sec.
Estafette heeren 4 X 100 M.: le prijs de
Halter I 533/0 sec., 2e pr. Volharding *56
seconden.
Poilsstokhoogspringenle prijs: J. Roote-
ring (de Halter), 2e pr. j. Schuit (de Halter)
p
ter 25.5 sec.
iindemisbaanle prijs S.S.S.' 24.7 sec.',
2e pr. Volharding 25.3 sec., 3e prijs de Hal-
Touwtrekken lichtgewicht: le prijs Vol
harding, Schermerhorn.
Touwtrekken zwaar gewicht: le priis
S.S.S. W.-Graftdijk.
Direct na afloop werden de prijzen door
den hr. Mensink, 2e voorzitter van den tum-
krmg, uitgereikt. Spr. sloot hierbij tevens af
het openluchtseizoen van den turnkring en
hoopte straks bij de zaal uitvoering welke 10
Oct. in de Harmonie wordt gehouden, weer
op de voile medewerking te mogen rekenen
van alien die hebben medegewerkt aan de
beide openluchtdagen te Heiloo en Bergen.
AlcmariaSchoten.
Naar aanleiding van den Zondag ge-
speelden wedstrijd meld't de Sportkroni.k
o.m^nog het volgende:
„Schoten behaalde haar twecde overwin-
ning; hetgeen tevens de derde nederlaag der
Alkmaarders beteekende. Door deze drie ne-
derlagen staan de papieren van Alcmaria
met bepaald gunstig. Eerlijk gesproken wa-
irn onze verwachtirrgen voorat niet hoog ge-
sparnen over het Alkmaarsche spd, doch nu
wij die Alemarianen aan het werk hebben ge-
zien, verwoodert dSt geringe succes ons ten
zeerste. Want ate een partij Zondag de over-
winning verdiertd had, dan was het toch ze
ker Alcmaria. Zij apeelde een vM enthousiast
spel over alle linies. Alleen het schieten is
nog voor verbetering vatbaar: men treuzelf
soms te lang voor dan- doelmond, ofschoon
dient erkend, dat die nieuwe keeper der thuis-
club (R'adsma) in pjima conditie was en het
succes der Alkmaarders leelijk in den w°g
stond. Het Schoten-spel viel mij eerlijik ge-
zegd wat tegen. Keeper, achterhoede en mid-
denlinie heel goed, echter heeft de aanval
weinig notie van zijn taak."
Advendo II—K. V. K. V. I 1-6.
De eerste competitie-wedstrijd der rood-
witten eindigde in een klinkende overwinning
voor de Alkmaarders.
Hoewel dit seizoen met een 5tal nieuwe
krachten gespeeld zal worden, bleek uit de-
zen wedstrijd toch reeds voldoende, dat deze
volkomen voor hun taak berekend zullen zijn,
en zoo doorspelend, kunnen meerdere succes-
sen dan ook niet uitblijven, temeer daar K. V.
momenteel over een uitstekend dames-zestal
beschikt.
Reeds korten tijd na het begin heeft K. V.
door twee keurige schoten van C. J. van
Beek en Jongbloedt met 20 de leiding. De
volgende A. aanval is echter uiterst vlug en
weet spoedig den achtersfand te verkleinen.
Kort voor rust een ware bekogeling van de
A. korf, doch geen der schoten treft doel.
Na rust domineert K. V. en als Blom den
voorsprong vergroot tot 3—1, hebben de
Alkmaarders het spel geheel in handen en we-
ten de Gebr Van Beek en Van Zonneveld met
drie goede schoten den stand tot 6—1 op te
voeren.
-(jemengfl Mieiiws
CANISIUS-FEESTEX
Te Maastricht worden in navolging van
Nijmegen, in de komende week feesten geor-
ganiseerd ter feestelijke herdenking van de
heiligverklaring door Paus Pius XI van Pe-
trus Canisius, den eersten Nederlander, die
in de eerste helft der 16e eeuw (1543 te
Mainz) in de Jezuietenorde werd opgeno-
men.
Aan deze feesten te Maastrich' is vvhon-
den een Canisius tentoonsielling, welke Za-
terdagmiddag o.a. in tegmwoordigheid van
den commissaris der Koningin. buv emeester
en wethouders van Maastricht, de hoofden
der Kath. geestelijkheid en leden van het uit-
voerend comite, door den pastoor deke.i van
Maastricht met enkeje woorden is geopend;
daarbij werd Petrus Canisius geschetst als
een man van het volk, die in zijn eenvoudige
taal, en zijn begeesteriqg veel heect gedaan in
Duitschland voor het behoud van het katho-
liek geloof.
De tentoonstelling biedt een smaakvol ge
heel: artistiek werk staat er naast voorwer-
pen van devotie; historische en wetenschap-
pelijke geschriften zijn in groot aan'al vette-
genwoordigd: o.a. door verschillende hand-
schriften en eerste gedrukte uitgavea o.a. van
gebedenboeken.
Het Maastrichtsche Jezuieten-klooster be-
zit o.a. een brief door Canisius zelf aan het
klooster geschreven.
Artistieke beelden, platen en schilderijen
vullen een hoek der zaal; o.a. treft men daar
een origineele Canisius teekening van
Toorop.
Zondagmorgen is een officieele receptie ge
houden in het Jezuietenklooster; 's middags
is een z.g. reliekenstoet gehouden, waarbij
de verschillende katholieke onderwijs-inrich-
tingen groepen vormen betreffende de betee-
kenis van Canisius voor de katholieke kerk.
De belangstelling was groot.
's Avonds is een Canisius-spel vertoond in
de Dominicanenkerk.
-„DE VOLKSBOND EN ZIJN WERK."
In 1875 met slechts 800 leden opgericht,
onderverdeeld in enkele afdeelingen, vond de
gedachte „De Dronkenschap is de moeder
van de meeste misdaden, de oorzaak van
een aantal ziekten, van krankzinnigheid, van
zeden- en karakterbederf" meer en meer in-
gang, de Bond breidde zich in den loop der
jaren met meerdere afdeelingen uit en kon
bij het 25-jarig jubileum op 5500 aange-
slotenen wijzen.
In 1914 was dit aantal reeds gestegen tot
22000. Dit wat het ontstaan betreft. Thans
iets over het werken van „De Volksbond"
Reeds in 1897 begon het Bestuur van den
Bond een actie om bij de regeering aan te
dringen op een verbod van Absinth, deze
actie duurde tot 1908 toen de regeering een
verbod van den Absinth in uitzicht uitstelde,
terwijl het eindresultaat was, dat 19 October
1909 in de komende wet tot algeheel verbod
van absinth werd aangenomen.
Toen in 1906 door de regeering een wets-
ontwerp tot verhooging van den accijns op
het gedistilleerd werd ingediend in verband
met een in uitzicht gestelde verlaging van
den suiker-accijns, heeft het hoofdbestuur
zich met een verzoekschrift tot de Tweede
Kamer gewend ten gunste van de aanneming
van het ontwerp omdat het van den goeden
invloed van de verlaging van den suikerac-
cijns overtuigd was en van een olotselinge
en aanzienlijke verhooging van dien op ge
distilleerd een merkbare vermindering van
het gebruik verwachtte. Met voldoening kan
er op gewezen worden, dat werkelijk na cfe
verhooging van den accijns, welke op 10
December 1909 werd ingevoerd, een daling
van de verbruikte hoeveelheid is aan te wij
zen.
Voorts werd het publiek ingelicht omtrent
de waarde van alcohol-vrije dranken, ter
vervanging van sterken drank, als genot-
middel. Steun werd verleend aan het oprich-
ten van alcoholcursussen door de Ned. On-
derwijzers-Propaganda-Club, welke dit werk
voortreffelijk verrichtte.
Teneinde de liefue oor de vrije natuur aan
te kweeken werden door de afdeelingen Ut
recht Tholen en Wormerveer volkstuinen
opgericht, elk met een oppervlakte van 100
M2. Een en ander kon niet anders dan be-
vorderlijk zijn aan volksgeluk en volkswel-
vaart.
Wat deed de Volksbond om den bouw van
goede gezonde arbeiderswoningen, waarin de
werkman zich op z'n gemak gevoelt, te be-
vorderen? Te Deventer,Breda, Hoorn, Bus-
sum en Zutphen heeft de Volksbond door
den bouw van frissche gezonde woningen de
VoBcshirisvesfiog een belangrijke dienst be
wezen.
Zooals bekend heeft de Alkmaarsche af
deeling een interessante stand op de Witte
Kruis tentoonstelling.
De Volksbond neemt niet hetzelfde stand-
punt in ate de geheelonthoudere vereenigin-
gen. Het parool van den Volksbond is: „Niet
door dwang tot onthouding, maar door ont-
wikkeling tot zelfbeheersching."
Dat deze „ontwikke1ing" niet alleen bij
het woord blijft, moge blijken uit het vele
nuttige maatschappelijke ontwikkelingswerk
dat deze Bond reeds heeft verricht en nog
steeds voortgaat te verrichten. Men tracht
in de allereerste plaats, reeds van kinds
af de menschen geesteljjk te verheffen en
door nuttigen arbeid ohtspanning en aflei-
ding te bezorgen. Dit bereikt men door huis-
vlijt-cursussen e.d.. terwijl men eveneens ijve-
rig werkzaam is om den menschen minder in
verleiding te brengen. Dit doet men met veel
succes door het oprichten van koffiehuizen,
schaftlokalen, schippersbeurzen en vele tal-
rijke andere instellingen.
VRIJDENKERS-VEREENIGING
DE D AGE R A AD.
Zaterdagavond en Zondagochtend is te
Utrecht een buitengewone a'lgemeene verga-
dering van de Vrijdenkers-vereeniging De Da-
geraad gehouden.
In zijn openingswoord wees de voorzitter
van het hoofdbestuur, de heer J. Hoving uit
Amsterdam, er met riadruk op, hoe geweldig
de activiteit van de vrijdenkersbeweging
wordt bemoeilijkt. Hij herinnerde aan de wef-
gering der Koninklijke goedkeuring op de ge-
wijzigde statuten, het ontslag aan de Staats-
mijn „Emma", de „hetze" der Limburgsche
Liga en de strafbepalingen in verschillende
politieverordeningen tegen Godslastering.
Na uitvoerige besprekingen werd het voor-
stel van het hoofdbestuur om opnieuw goed
keuring aan te vragen voor nieuw-geformu-
leerde statuten met algemeene stemmen aan
genomen.
De redactie van het betr. artikel luidt
thans: „Zij (de Vereeniging „De Ddgeraad")
stelt zich ten doel de bevordering der vrije
gedachte, tot zuivering en verdieping van 's
menschen zedelijk en verstandelijk besef. Zij
plaatst zich hierbij o.p den wetenschappelijk-
wijsgeerigen grondslag van de souvereini-
teit en autonomic der Rede. Mitsdien aan-
vaardt zij als grondslag voor wereld en le-
yensleer uitsluitend de normen van het rede-
ijk en zedelijk bewustzijn en de gegevens dei
ervaring^ onder afwijzing en bestrijding van
elk geloofsdogma of bindend gezag van kerk
f persoon, schrift of overlevering".
Ten slotte nam de vergadering nog een
voorstel aan, om een commissie te benoemen
voor het samenstellen van een strijdprogram,
met het doel daarin duidelijk aan te toonen,
dat de vereeniging naast atheistiseh, ook is
a-th^osofisch, a-spiritisisch enz., dus a-dog-
matisch in iederen zin, waaruit moet blijken,
dat De Dageraad in geen enkel opzicht den
minister van justitie in het vorige regeerings-
kabinet is tegemoet getreden.
Na afloop van de algemeene vergadering
is gistermiddag een landelijke- betooging
voor de vrije gedachte in Nederland gehou
den, welke druk bezocht was. De groote bene
den-concertzaal van het Gebouw voor Kun-
sten en Wetenschappen, waarin zij plaats
vond was beneden zoowel als op het balcon,
geheel bezet. Uit verschillende plaatsen des
lands waren de deelnemers en deelneemsters
opgekomen, doch voor een groot deel uit.
Amsterdam.
De vergadering had een gewoon anarchis-
tisch socialistisch karakter, tot welke richting
blijkbaar blijkens hun strijdliederen, zoo goed
als alle bezoekers behoorden.
Het woord werd gevoerd door de heeren
H. de Wolf uit Amsterdam, Jos. van Veen uit
den Haag, Hijman Croiset en J. Hoving uit
Amsterdam.
Ten slotte vond een optocht plaats, waar
aan een groot gedeelte der zaalbezoekers
deelnamen. Voorop het muziekkorps Forsan-
do, dat den tocht inzette met den Socialisten-
marsch, werd met een paar banieren en doe-
ken met opschriften betrekking hebbende op
het streven van De Dageraad, door een ge
deelte van de stad getrokken. Enkele doeken,
waarvan het opschrift kwetsend geacht moet
worden voor het andersderikend deel der bur-
gerij mochten van de politie niet ontrold en
in den stoet worden medegedragen.
DE LOONEN VAN HET SPOORWEG-
PERSONEEL.
De Bond van ambtenaren in dienst bij de
Nederlandsche spoorwegen heeft Zondag te
Utrecht een demonstratief congres gehouden
in verband met het feit, dat de directie der
Ned. spoorwegen het advies van de meerder-
heid van den loonraad niet wenscht op te
volgen.
Dit advies van den Loonraad hield in een
loonsverhooging voor verschillende groepen
van ambtenaren en was tot stand gekomen op
voorstel en met medewerking van de vertegen-
woordigers der directie in dien raad. Boven-
die werd dit congres dienstbaar gemaakt
aan het feit dat thans door de directie aan de
vakbonden loonvoorstellen waren toegezoc-
den die in wezen een loonsverlaging voor de
ambtenaren beteekende en eveneens voor een
'groot deel van de beambten.
De bijeenkomst was door een 500 personen
bezocht.
De voorzitter, de heer K- Bloothoofd, uit
Nijmegen wees er in zijn openingswoord op,
dat het ongeloofelijke is geschied n l. de ver-
werping door de directie van het advies van
den Loonraad, tot stand gekomen door de ver-
tegenwoordigers der directie en een deel van
het personeel. Niemand kon denken dat de di
rectie thans haar belofte, in dit advies noer-
gelegd, zou terugnemen.
Alles samengevat kan de spoorwegambte-
naar leven, doch hij staat precies op de grens
van de fatsoenlijke armoede.
Spr. ging ook de dienst- en rusttijden na
Vervolgens voerde de bondssecretaris, de
heer L. Willemsen uit Utrecht, het woord. Hij
wees er op dat de B A.N.S. gepoogd heeft
door de meest mogelijk gematigdc loonvoor
stellen, te doen, te komen tot overeenstein-
ming met de bedrijfsleiding. Ons optreden
heeft niet de waardeering ondervonden bij de
directie en bij de andere organisaties, die het
verdiende. De feiten zullen echter in de toe
komst wel bewijzen wie met de belangen van
het personeel hebben gesold.
Spr. gaf in het kort een overzicht der s*e
beurteuissen.
der
u,