Gewestelijk Jeugdfeest Arbeiders
Jeugd-Centrale.
5 d
i
Linj
mejf
B
HYOIeiSE- EM
VEBL9GHEIDSH9EKJE
He
Kruit
150
de si
He
op d*
de ii
gen"
Holl;
BOL
He
lende
wel 1
Ai
linge
Haai
Nijm
He
veree
miss!
InliCj
Mevj
zijde
In
State
VOOl'J
wege
G<
perse
ring
tie N
land:
den
Octc
uitbr
E
De
N;
medc
den
wijs
Nede
dc ti:
moet
betrc
waai
is let
resui
zood
geen
1
D
ferir.j
hide
atgei
vern
ier,
voor
de E
de v
stelt-
cn J
C. J
de s
heef
naal
een
had
Diet
waa
O
held
uur
T
zeer
jes
ter
-onr
wia
tey
gere
gun.'
s d
situ.
Ej
goei
•van
gen
Mi:
wen
wot
bin!
H."
Stet
hce
ter
bry
ma]
Alk
E
per
•dc
al
ZOII
E
tc 1
naa
tot
A
teli
tot
lijk
P
"hed
voei
eenkomstig ons m bijlage nr. 25 van dit
jaar opgenomen voorstel;
b. van Uw besluit aan de eerste onderteeke-
naars van de verschillende ter zake iuge
komen adressen kennis te geven.
PERSONNEL HANDELSAVOND-
SCHOOL.
TV en W. schrijven in bijlage No. 135.
In verband met de overgangsbepaling der
Verordening voor de Handelsavondschool
voor handels- en kantoorbedienden te Alk-
maar (Gem. blad nr. 720) telt deze school
van 1 September j.l. af 5 cursusjaren, waar-
door het aantal klassen met een is vermeer-
derd. Bovendien is op dien datum aan deze
school een vacature van leeraar ontstaan, ten-
gevolge van het aan den heer F. Visser als
zoodanig verleend eervol ontslag. Een en
ander maakte een nieuwe verdeeling van les-
uren noodzakelijk. Nadat eene verdeeling on-
der het aan de school verbonden personeel
had plaats gehad, bleef nog te voorzien in 3
lesuren per week voor aardrijkskunde en 6
voor Nederlandsche taal. Ter voorziening
daarin bieden wij Uwe Vergadering de vol-
(gende aanbevelingen aan, welke zijn goedge-
•keurd door den Minister van Onderwijs.
Kunsten en Wetenschappen en de instem-
iming hebben van den inspecteur voor het
Handelsonderwijs en de Commissie van toe-
zicht op het Middelbaar Onderwijs:
a. voor leeraar in aardrijkskunde (3 uren
per week):
1. C. van Rossem, tijdelijk leeraar aan de
ITandelsdag- en Hoogere Handelsschool al-
hier;
2. J. O. M. van der Werf, leeraar aan de
Rijks Hoogere Burgerschool alhier;
b. voor leeraar in Nederlandsche taal (6
uren per week)
1. J. Barkman, hoofd der 6e Gemeente-
school alhier.
2. J. Lutterot, onderwijzeres aan de 4e
Gemeenteschool alhier.
Wij verzoeken U tot de benoeming over te
gaan en deze te doen gelden voor het tijdvak
van 1 October' 1925 tot en met 31 Augustus
'192b.
BENOEMING ONDERWIJZERESSEN
4E GEMEENTESCHOOL.
Ter benoeming van twee onderwijzeressen
aan de Vierde Gemeenteschool bieden B. eu
W. ter voldoening aan artikel 3b, 8e lid, der
L. O.-wet 1920, den Raad de navolgende
voordrachten aan, opgemaakt in overleg met
den Inspecteur van het lager onderwijs in de
inspectie Alkmaar, na ingewonnen bericht
van het hoofd der betreffende school:
Voor de eene vacature:
1. Mej. G. A. Robertus te Muntendam;
2. Mej. C. J. Harting te Ursem; 3. Mej. S.
Wiglama te Alkmaar;
Voor de andere vacature:
1. Mej. C. J. Harting te Ursem. 2. Mej.
S. Wiglama te Alkmaar; 3. Mej. E. J. Ta
les te Groot-Schermer.
Mej. A. J. C. VAN HEUVELN te Alkmaar.
HOOFD SCHOOL VOOR BUITEN-
GEWOON LAGER ONDERWIJS.
Ter voorziening in de vacature van hoofd
iter school voor buitengewoon lager onder
wijs, ontstaan door het aan den heer F Vis
ser als zoodanig verleend eervol ontslag, bie
den wij ter voldoening aan artikel 36, 2e lid,
in verband met artikel 70, der Lager Onder-
wijswet 1920 de navolgende voordracht aan:
1. H. de Winter, onderwijzer aan de school
voor buitengewoon L. O te Hilversum. 2. P.
■"an Schelt, idem te Dordrecht: 3. M. J. Geu-
deke, onderwijzer aan de school voor zwak-
zinnigen te Vlaardingen.
Een stoet van 1400 A. J. C.-ers.
Groote belangsteUing.
Alkmaar heeft Zaterdag een stoet van
circa 1400 jongens en meisjes ontvangen,
leden van de Arbeiders Jeugd Centrale
(A. J. C.)
Op het Sladhuis.
Het hoofdbestuur en de commissie ter
voorbereiding van het Jcest werden tegen I
uur op het stadlhuis ontvangen door het ge
meentebestuur.
Aanwezig waren de Burgemeester, Mr. W.
C. Wendeiaar, de wethouders Thoinsen cn
Westerhof en de raadsleden mevr. Westernof
^-Koopal, en de heeren van Drunen,' Sietsma
en Veen.
De toespraak van den burgemeester.
De burgemeester wees er op, dat het de
aanwezigen, wel bekend zal zijn, dat er nog
al eens bijeenkomsten in Alkmaar worden
gehouden en dat het Gemcentebestuur als er
gasten in de stad komen, die gasten gaarne
ontvangt. Ik moet u zeggen aldus spr.
dat ik bier nog zeteen gasten met zulke ge-
riiiengde gevoelens heb ontvangen als U. Het
znjn gevoelens van vreugde en van meiancho-
lie. De vreugde vloeit hieruit voort, dat men
bier wel eens zegt, dat hier- op het stadhuis
alleen welkom zoud-en zijn gasten uit zekere
kringen, in het bijzonder dat wij de arbeiders
niet zouden ontvangen als ainderen. Ik ben
blij dat dat misverstand thans niet meer
'kan bestaan. Als hier tot nog toe slechts per-
sonen uit zekere kringen zip geweest, dan
moet dat aan toevaliige omstandigheden
.worden toegeschreven.
Vreugde lieb ik voorts om het sterk idealis
tische in Uw streven. Gij z-uli wel willen
begrijpeh, dat niet ailen daarvan zco goed
op de hoogte zijn, als gij zijt. In de afgeloo-
pen dagen heb ik getracht iets raders te we-
ten te komen van Uw beweging en van wat
zij bedoelt. Omdat er misscliien in de zaal
zijn, che dat niet zoo goed we ten, wil ik iets
aanhalen uit een brochure van uw voorzitter
Koos Voirink over doei en wezen van de ar-
beidei'sj eugdbeweging.
Uit deze brochure citeerde spr. vluchtig,
d. w. z. niet gelieel woordelijk de volgende
gedeelten: „Deze maatschappij heeft het aan-
zien gegeven aan ontelbare inriehtingen van
vermakelijkheid, waar 'u ieder probeeren kan
zich voor luttel geld te late© heenhelpen over
ergen levensleegte en levensonbevredigheid.
Kroegen, bioscopen, cabarets, danszalen, va-
riete's en hoe het nog meer heeten mag, kakel-
bonte kleuren, opwindende muziek beloven
vergetelheid.En de jeugd met haar ontembaar
levensveriangen met haar onlesbaren dorst
naar levensvreugde werpt zich in den genots-
zwijmel van onze moderne wanbeschavimg en
dreigt onder te gaan in grenzenlooze opoer-
vlakkigheid en gemeene zelfzucht. Er groeit
op een genotziek en wilioos geslacht, dat de
gecstkracht mist om de hoogere waarden des
levons te veroverea."
De burgemeester merkte hierbij op: „Een
nelaas treffende schildering van wat men
veelal ziet in de maatschappij", en citeerde
verder:
„Een ziellooze etikette, een siavernij van
mooie k'ieeren, 'n karakteiiooze oogendienarij
van aiies wat maoht heeft in staat en maat
schappij, een domme schooidwang, dat wai'en
er zijn ten deele nog de hoofdfelementen uit
de opvoeding der rijpere jeugd."
Ais hij zoo den toestand in de maatschap
pij sohildert alcjus ging- burgemeester
Wendeiaar voort kunnen wij niet ontken-
nen, dat daai' waarheid in zit. Hij schildert
dan verder hoe daaraaun door Uw jeugdorga-
nisaiie een eind te maken is.
„Wat is het kenmerk van deze zclfstandige
jeugdbeweging?
Een algemeen, vaag idealisme, dat gericht
is op breken met sleur en conventie op het
gebied van oingai\:vormen, klceding enz.
Vernieuwing van ce persoonlij'kheid, in den
geest van een breeder en zonniger gemeenr
schapsleven, doordien een zekei: bewustzijn
aanwezig is, dat die modeme, egocentrische
mensch geen waarachtige levenski-acht en le-
vensvreugd meer bezit. Een drang, om het
zieke, overprikkeldie stadsleven te oatvluchten
en imi de rust van de natuur eenvoudiger, rei>
ner, gelukkiger te leven."
Mij dunkt: hoe kan men het mooier zeg
gen. Hoe kan men een idealistische beweging
op schooner manier schilderen dan hier ge
schied is?
Als ik gezegd heb deze vertegenwoordigers
gaarne te ontvangen, deed ik dat met ge-
mengde gevoelens: want plotseling voel ik
een mechancholie, die hieruit voortspruit, dat
zij ver afstaan van andere mensohen, wler
idealen niet minder hoog reiken. 't Is alsof
ons ptotseiing bevangt een tijdi, die er niet
meer is, niaar die misscliien weer komfen zal,
waarm is een eenheid van levenseultuui'. Er
zijn tijden geweest van eenheid van geloof,
waarin alien die een ideaal nastreefden
elikaar vonden en begrepen. Het is mogelijk
dat die tijd weer komt, maar 'n feit is, dat die
er thans niet is. De menschen, die't hoogere,
het fijnere zoeken in het lev-en, zijn vercteela
en in tegenstelling met elkaar en vatten tegen
eikaar de wapens op, inpiaats van te strijden
tegen het grove, het materialistische. Dat ver-
vuit mij met melancholic. Dan vraagt men
zich af of het niet gelukkiger zou zijto als
men kon ieven in een stad, waar een
stfeng geloofsdogma heerscht of in een stad,
waar het socialisme heerscht. En toch
ben ik blij, dat wij in Alkmaar* leven
Niet omdat w-ij in 'a liberate stad leven,
want dat is zij niet meer. In deze stad leven,
zooals op aile plaatsen, zooals bver de ge-
heele wereld menschen van diverse pluimage.
Daar ben ik Mij om, want in een stad als ik
u schetste, zou voor mij geen plaats zijn. Ik-
mag U zeggein, dat hier vrijheid voor ieder
besiaat en ieder zich naar eigen richting vrij
kan uitleven. Als gij vandaag in Alkmaai"
zijt geweest, hen ik er van overtuigd, dat gij
Uw eigen persoonlijkheid hebt kunnen uitle
ven, geiijk ledere rrchting. Het is op zich
zeit een voordeel, dat wij onze eigen opvat-
ting er op na mogen houde.n, maar boven
dien omoat door onderlingen strijd een
levensverdieping mogelijk is en zelfs
waarschijnlijk wordt, die anders uitge-
sloten is, waaidoor metn kan komen tot te-
vensvervlakking.
Als ik U zoo g-eschetst heb, wat onze ge
voelens zijn, zult gij kunnen hebben begrepen,
dat er een en ander is, dat ons verdeeld
houdt. Het zou niet goed zijn, daar deze da
gen het liclit op te laten vallen.
Spr. besloot met er op te wijzen, dat het
sterk idealistische van het streven der ver-
eeniging daarentegen in overeenstehiming is
met het gemeentebestuur. Want spr. geloof-
de, dat de jeugd het verste komt door het
idealisme der leiders.
Spr. hoopte dat zij dat zul'ien behouden
en dat het eenmaal de jeugd gegeven za!
zijn meer geluk tc bezitten dan tegenwoordig.
veelai mogelijk is.
De heer P. Schuhmacher, secretaris van't
H. B. der A. J. C., beantwoordde deze toe
spraak van den Burgem. Spr. dankte voor
de vriendelijke woorden en zeide het op bij
zonder hoogen prijs te stellen, dat het ge
meentebestuur van Alkmaar zoo bereidwillig
was deze vertegenwoordigers ten Stadhuize
te ontvangen. Spr. wist ai, dat het gemeen
tebestuur belangsteUing heeft voor de jeugd
beweging, zoowel voor de algemeene als
voor die vain de A. J. C. Narnens het Hoofd
bestuur en de afd. Alkmaar wilae spr. wijzen
op en dank zeggen voor de bcschikbaarstel-
ling van een lokaal, waarin wij aldus
spr. een eigen sfeer hebben kunnen bren-
gen. Daaruit meenen wij te kunnen. opmaken,
dat in Alkmaar zeer goed ook begrepen
wordt, dat er geen schooner ding is dan on
der de jeugd te brengen een nieuwe cultuur.
Wij zijn zoekers naar een nieuwe cuituurvor-
ming en uiien dat in onze kleeding, in onze
vaandels en te: onze optcchien, die gansch
anders zijn dan andere optochten. Spr. dank
te ook voor de vele tegemoetkomi-ngen van
den Burgemeester als Ifbofd der politic,
waardoor het feest zal kunnen slagen.
Spr. eindigde met te zegger; er van over
tuigd te zijn, dat de jongens en meisjes vele
schoone herinneringen zulten hebben aan de
ze schoone stad en aan dit feit.
Hierma werden thee en gefcak geserveerd.
De optocht.
Vanaf de stoet van het Stadhuis werd
vervolgen# het binnentrekken van den stoet
A. J. C.-ers afgewacht.
Een groote menigte bdlangsteilenden had
zich aan weerszijden van de straten opge-
steld.
Om ongeveer kwart voor zes werden de
eerste vlaggen ziclitbaar om den hoek bij de
Groote Kerk. Meerdere vaandels volgden.
Het was een prachtig gezicht deze veeikleu-
rige doeken, hoog opgeheven, in den wind te
zieii wappexen.
De optocht trok langs het stadhuis; men
bracht een armgrcet en liederen klonken van
uit de rijen der jongens en meisjes, die uit
alle deeien der provmcie gekomen waren
Het voorbijtrekken duurde circa 8 minu-
ten. Kieurig en fleurig dat was de alge
meene indruk, dien men van de karavaan
had.
Kring- en zangspelen.
Op de Mientbrug werd de stoet in 8 groe-
pen gesplitst, die kring- en zangspelen uit-
voerdea op acht punten van de stad, n.l,.:
Karl Marxstraaf, Uitenboschstraa-t, Paax-
denmarkt, Boomkampstraat, Nieuwpoorts-
laan, Keetkalk en Tienewal
Overal was de belangstelli'ijig voor de zin-
gende en dansende jongens en meisjes bij
zonder groot.
In den muziektuin.
Tegen 7 uur tfokken alle groepen naar
den muziektuin op, waar het eigenlijke jeugd
feest zou plaats vilnden.
Toen alien gezeten waren heigeen be-
grijpehjkerwijs nog al eenigen tijd vorderde
vroeg de leider, de heer P. Schuhmachrr,
de aandacht voor den heer J. Westerhof,
wethouder van Alkmaar.
De heer Westerhof spreekt.
Leden der A. J. C., jongens en meisjes
aldus spr. namens het gewest Noord-
Holland Noord der S. D. A. P. heet ik U al
ien welkom op deze avonddemonstratie. Het
is mij een groote vreugde dit feest hier te mo
gen openen voor de hoop der toekomst, <ie
jongens en meisjes die eenmaal onze plaats
zullen moeten innemen, die den strijd zullen
moeten voortzetten door anderen voor ons
en door ons op dit oogenblik gestreiden tegen
een wereld, die wij mooier wenschen en
schoouier.
Gij, leden der A. J. C., ik groet u zeer.
Gij zult later, evenals nu de anderen,
moeten strijden, beter nog, doe'lbewuster,
meer doordacht, voor den opbouw van een
betere maatschappij.
Het is niet aan mij veel woorden- te zeggen,
maar toch wildt ik een enkel woord1 vao hart
tot hart 'zeggen tot de jongeren hier. Een
geest doortrilt ons, een vonk heeft ons be-
roerd, een geestdrift heeft ons in bewenine
gezet. s s
Ik heet U welkom, weest voor de toekomst
bouwers van den nieuwen staat.
(De A. J. C.-ers riepeo een driewerf
„heii
Een meisjes-lid der A. J. C. droeg hieraa
een 2-tal gedichten voor van Margot Vos en
Van Adama van Sdheltema (vara den laatste
„De Giavers'Zij declameerde deze verzen
zeer goed en kreeg verdiend applaus.
Nog werd een tweeta'l dansen uitgevoerd
door een Haarlemsche groep. Ook voor deze
zwierige lustige dansen werkelijlc dansen
dan! op vroolijke wijsjes, bestond veel
aandacht.
Rede van den heer Ed. Potak.
De heer Ed. P olak, wethouder van on
derwijs te Amsterdam, sprak vervolgens een
rede uit over- de jeugdeischen dei' A. J. C.
(wij hebben deze eischen reeds eerdter gepu-
bliceerd.)
De heer Polak sprak als volgt:
Nu ik hier voor u sta, gevoei ik mij zelf
weer jong worden. Mijn eiegn jeugd doemt
weer voor mij op. Ik zie mij zelf in de groo
te stad. De oude socialistische beweging was
venloopen in het onvruchtbare zand van het
anarchisme.
Een nieuwe profeet voor die sociaal-demo-
cratie was opgestaan: Pieter Jelles Troel-
stra trok door het land en predakte opnieuw
de leer van den klassenstrijd. Het leger dat
zich voegde achter zijn roode vaan, werd
steeds grooter. Er waren ouden van dagen,
er waren vrouwen en in de kracht van hun
leven en er waren ook jongeren, die de roep-
stem vo'igdcn. Er waren ook wel jongeren
in wier hart de vlam van het socialisme was
ontstoken en die zochten naar middelen om
hun aandeel te nemen in den strijd. Ik denik
aan den tijd, dat ik met een groepje jongeren
in Amsterdam samenkwam om de eerste so-
ciaal-democratische jeugdorganisatie, de
voorl'ooper van de A. J. C., op te richten.
O, wij dachten niet aan dansen, aan zin-
gen, en kampeeren was in onzen tijd onbe-
kend.
Wij zaten's avonds bijeen in rookerige
zaaltjes en stelden een program op voor
onze organisatie en het eerste wat wij voel-
den, het eerste wat wij wisten te moeten
doen, was om voor ons op dat program te
schrijven den eisch voor beter onderwijs.
Als arbeiderskinderen samen komen om te
overwegen wat zij kunnen doen, om aandeel
tc nemen in den grooten strijd, dan weten zij
bij intuitie dat zij eerst, al'lereerst, moeten
eischen beter1 onderwijs.
Wij zijn u nmeer dan 25 jaren verder. Dc
socialistische beweging is gegroeid, ontzag-
lijik gegroeid in omvang en in. diepte.- Zij, die
toen jong waren, zijn ouder geworden.
Maar nu wij in zoo groot getal bijeen ge-
gekomen zijn om te demonstreeren voor ons
feest-programma, dan is onze eerste eisch
weer; beter onderwijs.
Ja, beter onderwijs heeft de arbeidersklasse
noodig. Welke geweldige taak wacht haar
immers. De arbeidersklasse, gesmaad, onder-
drukt, klein gehouden, zij organiseert zich
voor het groote doel, het 'bestuur der wereld
in handen te nemen.
De burgerlijke klasse, sinds eeuwen ge-
oefend in het besturen van staat en maat
schappij, voedt liaar zonen en dochteren tel-
kens weer voor die taak op. Zij stuurt telkens
weer nieuwe generaties naar goede lagere en
middelbaren leeftijd, 25 a 30 jaar, laten stu-
Zij kan haar kinderen haast tot aan den
midelbaren leeftijd, 25 a 3-0 jaar, laten stu-
d-eeren. Zij kan haar kinderen jarenlang op-
voeden met deze geda-chteStraks moet die
nieuwe generatie het bestuur van stad en
maatschappij ov-ernemen, laat ons zorgen,
dat zij voor die taak berekend zijn.
Welnu, de arbeidersklasse heeft niets van
dat alies. Haar lager onderwijs, dat bijna
onvcldcende is, de middelbare school, alleen
toegankeiijk voor een kleine groep en de uni-
vcrsiteiten zoogoed als vo-or' hen gesloten.
De arbeidersklasse, slecht onderwezen, aller-
slechtst voorbereid om straks in fabriek en
werkplaats arbeid te doen, die klasse heeft
zich tot taak gesteld het bestuur over te ne-
fers met kennis aanschaffen, waarvan zij
straks zullen genieten en het arbeiderskind,
dat het leven ingaat met zoS'n klein koffertje,
gevuld met:kennis van de lagere school, moet
het daarmede zien te doen. Maar dat kleine
koffertje met geringen inhoud, daarin is on-
langs door de bezittende klasse een grcep ge-
daan. Het beetje ondei"wijs, dat het arbeiders
kind kreeg, is onlangs nog aanmerkelijk be-
snoeid. Het 7e leerjaar is afgeschaft, dc klas
sen van de lagere school zijn vergroot, opdat
millioenen bespaard konden worden voor le
ger en vteot.
Mijne hooxders, laat ons eerste protest van
avond tegen die daad zijn en laat van- hieruit
klinken onze roep: teriig allereerst wat gij
ons ontnomen hebt.
Maar, vrienden, zelfs als wij ferug hebben
wat de regeeringsmeerderheid ons het vorige
jaar aan onderwijs heeft ontnomen, dan zijn
wij er nog lang niet.
Wij stellen den eisch, dat jeqler kind, dat
ieder jongmensch, dat daarvoor geschikt is,
moet kunpen ontvangen het onderwijs in de I vieren.
lagere school en de universiteit. Vreugde en ernst, zij wonen in de arbel-
Alles is voor geld te koo-p in deze kapitalis-. ders beweging naast eikaar.
tische wereld..Ook kennis is te koop. Vreugde, omdat wij weten, dat de toekomst"
De zoons uit de burgerlijke klasse werden in- onze hand rust, ernst, omdat wij weten,
bestemd voor allerlei a.nbten, terwijl daar- j dat onze taak moeiliik en zwaar is. Vreugde
\'sst ganger,
Loop op het- trottoir RECHTS.
Vo/g in sma/le straten het rechtsche
trottoir.
Sta niet stil op het trottoir daar
waar ge het passeeren van andere
vcetgangers belemmert, of deze tot
bctreden van den rijweg dwingt.
Loop met op het trottoir met een
rijwiel aan de hand.
WAN DEL niet op rijwielpaden
Verkeerspolitie 's-Gravenhage.
naast inteltectueele jongens en meisjes uit
den arbeidersstand, die gaarne zopden wil
len studeeren en kennis verzameien en die
een sieraad zouden worden van wetenschap,
gedrongen zijn de beste jaren van hun leven
in fabriek en werkplaats door te brengen.
Het is deze toestand; die allereerst veran-
deren moet.
en ernst wonen ook naast eikaar in "uw
jeugdbeweging.
Dans, muziek, declamatie, de vreugde van
het kampeeren, dat alles is uw deef en ge-
niet daarvan geheel uw kven. Maar vergeet
daarnaast niet, dat gij, de jeugd van heden,
zijt de volwassenen van morgen. Gij zult
straks geroepen worden
geroepen worden onze taak over te
Niet ieder is geschikt om te studeeren, ook nemen en die taak is vreugdevol, maar ern-
niet uit de arbeidersklasse. Zij, die studeeren stig. Bereid u voor op dat uur, zorgt, dat gij
kunnen, uit alle klassen, behoorfen tot de stu- i klaar zijt als in uw handen onze taak moet
die te worden toegelaten. Het moet mogelijk overgaan.
worden gemaakt, dat ook kinderen uit den Geniet van'uw jeugd en vreugd maar ook
arbeidersstand de middelbare school en in ernst; tracht alle kennis, die gij verzame-
hooger onderwijs kunnen volgen, O zeker, len kunt, bij u te krijgen, want ook kennis is
het is waar, dat in menige stad en in menig macht. Organisatie is macht, maar kennis
deel van het land. Let schoolgeld zoo gere ,:;1-
geld is,'dat ook kinderen uit de arbeiders
klasse tot het hcoger onderwijs en middel
bare ccholen kunnen worden toegelaten. Maar
hoeveel arbeiders zijn in staat hun kinderen
zoolang te onderhouden, dat hun kinderen
het einddoel kunnen bereiken?
Hier staat het geld in den weg en deze
toestand moet worden opgeruimd.
Het is toe te juichen, dat in het program
ma der jeugdbeweging dat als eisch gesteld
is ook macht. Niets is zoo onoverwinnelijk
als de gedaehte. Organisaties kunnen uiteen-
gaan, organisaties kunnen ten gronde gaan
op een oogenblik. maar de gedaehte, een
maal uitgesproken, leeft en blijft leven tot
in lengte van dagen.
Kennis is macht. Organiseert U, geniet
van uw jeugd, maar ik bid U, denk om de
groote taak, die U wacht en tracht alle ken
nis te krijgen, die gii krijgen hunt.
De school zal U daarbij moeten helpen,
is: het wegnemen van de belemmerngen voor maar in U zelf moet heden het verlangen om
het volgen van middelbaar en hoogeronder-
wijs.
Naast de studie verdient ook het vakonder-
wijs de aandacht. Het geluk zit niet a! tijd
in het volgen van een universitaire loopbaan,
ook in den handenarbeid zit vreugde, kan
althans vreugde zitten. Veracht <3en handen
arbeid niet. Het moet heerlijk zijn om met
eigen hand een mooi werkstuk te maken.
dc kennis, die de school U geeft, te behouden
en uit te breiden.
Vat gij dezen avond zoo op, dan hebt gij
voor de toekomst niets te vreezen.
Soms ligt de toekomst voor U als een
avond als deze. De storm gaat door de boo-
men, donkere wolken pakken zich samen
boven onze hoofden en nu en dan plenst de
regen neer en de natuur lijkt onherberg-
In den arbeid kan een heerlijke voldoening zaam. Maar gij laat U niet afschrikken; met
zitten, maar dan is het noodig -dat men het honderden zijt gij bijeen. Laat de storm over
vak, dat men gekozen heeft, goed kan leeren. Uw hoofd gaan, laten de wolken zich samen-
Goed vakonderwijs mag ook genoemd wor- pakken boven Uw hoofden, als in Uw hart
den als een der eerste eischen der arbajders- brandt de zuivere vlam van het socialisme,
klasse en d'aarmede is het in ons land nog als in Uw hart leeft het groote verlangen
buitengewoon droevig gesteld. In 'n groote om deel te hebben aan de groote beweging,
stad als Amsterdam is niet meer dan 20 pCt.
van de arbeidersjongens instaa-t vakonderwijs
te volgen.
Het is toe te juichen, dat de jeugdbewe-
gingop haar program heeft geplaatst den
eisch van deugdelijk vakonderwijs.
Eerst dus onderwijs, vorming van den
geest op de lagere school, daarna vakonder
wijs en voortgezet onderwijs, opdat de nieu
we mensch een harmonisch geheel vorme.
De arbeidersklasse is niet geboren om het
werkbeest te zijn van de bezittende klasse.
De arbeidersstand heeft er niet alleen recht
op, maar eischt het ook, dat hij in de gele-
genheid wordt gesteld, zich te vormen eerst
geestelijk en daarna zich te bekwamen voor
het gekozen vak, om zoo te worden de har
monieuze mensch van de toekomst.
Het is goed, om dat op een avond als deze
te zeggen. Het is goed om het van uit deze
plaats als eisch te stellen, maar dat alleen
is niet voldoende.
Gij zult dit doel slechts kunnen bereiken,
indien gij vormt de macht, noodig om de be-
zittendte klasse daartoe te dwingen.
De bezittende klasse geeft niet gewillig af
AI wat dienen moet om de arbeidersklasse
vooruit te brengen moeten dc arbeiders eerst
zelf veroveren.
En gij zult dit slechts veroveren, indien
gij vormt de macht, die daarvoor noodig is.
Straks zult gij deel moeten uifmaken van
de politieke arbeiderspartij. Straks zult gij
dee! moeten uitmaken van uw vakbeweging
en dan moet gij nog komen tot het voorne-
men, om uw leven aan die nieuwe taak te
wijden.
Wat wij dus eischen op het gebied van het
onderwijs, eischen wij niet voor ons persoon-
lijk alleen. Wij eischen het ook in het belang
van onze klasse.
Op het progiaipma van de socialistische
partij en de moderne vakbeweging staat
vooraan de eisch van medezeggenschap en
van socialisatie: medezeggenschap in het be-
drijf, medezeggenschap in de produc-tie, d.
w.z. medezeggenschap in het beheer der we-
die de wereld herwinnen zal, dan zal niets U
deren, dan kan geen storm U deren; dan
mogen de wolken zich samenpakken, dan
zult gij in vreugde zingen het lied, dat ik U
verzoek aan te heffen.
Spontaan werd „De internationale" door
alle aanwezigen medegezongen.
Declamatie en dansen vulden het program-
ma'verder aan.
O.m. werd een dansspel opgevoerd door
een Amsterdamsche groep, onder leiding
van mevr. Line Tiggers, dansleerares te
Amersfoort.
Van dit dansspel ging iets bekoorlijks uit.
De deelnemende jongens en meisjes waren
alien op bloote voeten. Het begon, onder
een geheimzinnigen, regelniatigen gongslag
met een kalrn gaan met dijheffen. Allengs
werden de figuren ingewikkelder, de loop
sneller, plotseling een vallen op de knieen
met omhoog geheven armen. De soepelheid
van lenige lichamen demonstreerde zich op
bijna adembenemende-'wijze.
Mevr. Tiggers leidde dezen symbolischen
dans uitstekend.
Toen de dans geeindigd was, bleef het een
moment opmerklijk stil. Dan een spon
taan applaus steeg op.
De heer Alferink, voorzitter van den Alk-
maarschen Bestuurdersbc :d, sprak nog een
enkel woord tot de A. J. C.'ers.
Het avondfeest was hiermede geeindigd.
De fakkeloptocht.
Nog vermeldde het programma een fak-
kelop'lochi.
In de Breede laan formeerde zich wederom
een stoet. De vlaggen gingen weer vooraan.
Daarachter volgden de honderden deelne-
mers, ieder voorzien van een brandende fak-
kel.
Faptastisch, bijna spookachtifr. deed deze
onafzienbare rij van flakkerende fakkels aan.
Het onzekere licht teekende zich af tegen
den do ker-wazigen achtergrond van de
boomen, die giganfierih* scteMuwen afwier-
reld. Die medezeggenschap kan slechts pen. Het was een indrukwekkend majestueus
wnrnpn Ullnrpnpfpriri rlnnr nrKoiVlziro rlto rloor I n-o-zir-lif rl o Ait ''-rn A AU,.
men, terwijl zij voor die taak nog niet is voor
bereid. Daarom is het zoo begrijpelijk, dat,
waar jonge sbcialisten s^men komen in groote
grcep-en ais hier, om te toonen dat zij wil de
macht worden van. morgen, de eerste eisch
is: beter onderwijs.
Hebt gij wel eens als het vacan-tie wordt, de
menschen op reis zien gaan? Als de rij ken
met vacantie gaan, worden de koffers uitge-
dragen, veel rijtuigen en auto's vol koffers en
zij gaan op hun gemak de wereld in om te
genieten wat sclioon is.
Als de arbeiders vacantie nemen, gaan zij
uit met een klein koffertje, waar weinig in
zit.
Zoo is het ook met de groote reis voor het
leven. Zij, die geld hebben, kunnen zich kof-
worden uitgeoefend door arbeiders, die daar
toe zijn geschoold. Het bestuur van de stad,
van de proviacie, van d'en staat, van de be-
drijven kan slechts worden uitgeoefend door
arbeidsters en arbeiders, die hebben gekregen
de voile maat van kennis en wetenschap.
Als wij verlangen naar een strijd voor een
nieuwe wereld, een nieuwe maatschappij,
als wij het spcialisme wilien zetten in de
plaats van het kapitalisme, dan moeten wij
zorgen, dat, als de tijd daarvoor komt, wij er
voor gereea zijn, dat als de macht in onz$
hand ligt, wij die macht goed kunnen ge-
bruiken en daarom: niet voor ons persoon-
lijk alleen, maar in het belang van onze
klasse, in het belang van de "toekomst der
menscheid stellen wij hedenavond nadrukke-
liik den eisch: Onderwijs niet alleen voor de
kinderen der bezittende klasse, maar voor
alle kinderen die onderwijs kunnen ontvan
gen en verwerken.
Wij vieren vanavond ons feest en tevens de
monstreeren wij voor de eischen onzer jeugd
beweging.
Vreugde en ernst samen. dit is het karak-
fer van heel de socialistische beweging.
Het is ons een feest, indien wij mogen de
monstreeren voor onze eischen en wij r.tei-
len onze eischen ook in het uur. dat wij feest-
gezicht, dat de duizehde omctanders" in ver-
ukking bracht.
In flinker) rps tribtr de dnf-,cht rtaarna
voort, zijn weg nemend langs de vooraf be
kend gemaakte straten. Jammer was het, dai
tijdens den optocht zware regenbuien zich
ontlastten.
Even .over half elf arriveerde de kop van
den stoet op het Waagplein, dat door de
politie geheel was afgezet. Nadat de stoet
zich in 4,groepen had geplaatst, deelde de
hger P. Schuhmacher mede, dat hij met het
oog op den neerplassenden regen niet zou
spreken.
Andries v. d. Hoeden van Amsterdam de
clameerde nog het „Lied van den Arbeid"
van Rene de Clerq. Toen werd het sein tot
vertrek gegeven en binnen 10 minuten was
het Waagplein ontruimd en alle 1300 deel-
nemers(sters) vertrokken in groepen naai
hun respectievelijke slaapplaatsen.
De deelnemers werden den nacht bij par-
ticulieren ondergebracht, die daarvoor be-
langeloos hun woning beschild-aar hadden
gesteld.
De tweede dag
begon met f'linke regenbuien, voortzetting
van Zaterdaga-vond. In regen en wind yerlie-
