Bij Hoest
Anga-Bonbons
geen tractaat hebben met RhsTajSf, wmTh'ef
nandelsverdrag met Hongarije zonder stem
ming goedgekeurd.
Over de ontworpen Bioscoopwet hebban
heden zeven leden het woord gevoerd voor
dat de voorzitter den minister De Geer ih
de gelegenheid stelde oin het ontwerp te ver-
dedigen, met welke verdediging hij morgen
voort zal gaan. Heden heeft hij slechts enkele
woorden gezegd ter inleidi'ng van zijn rede.
Zooats men weet is deze materie reeds ettelij-
ke malen bij de Karner in behandeling ge-
weest, heeft zij zclfs 'n eerste proeve van wet-
gevirtg op dit gebied een paar jaar geleden
verworpen. Geen wonder dus dat de leden die
het woord er over voerden met zoo heel veel
nieuws te berde brachten.
De eerste spreker de heer Boon, spreken-
de voor de-fractie van den Vrijheidsbond,
heeft uitvoerig betcogd, dat dit voorstel, hoe-
zeer het gewenscht is dat het bioscoopwezen
onder een wettelijke regeling komt, door zijn
censuur voor volwassenen, zijn over een kam
scheren van kinderen van tien en jongelieden
van achttien jaar, zijn erkenning van een ge-
meentelijke keuring naast een rijkskeuring,
slechts is te qualificeeren als een dompers-
wet. De spreker namens de sociaaldemocrat!-
sche partij, de heer Kleerekooper, zei er met
dikker woorden niet veel beters van,_ maar
knoopte daar aan vast -een heftige philippics
tegen de rechterzijde, die nu aan de jeugd
den bioscoop wil ontnemen, maar haar daar
niets voor in de plaats geeft, dat haar tot
grooter beschaving, tot hooger cultuur kan
brengen, geen geld over heeft voor de reclas-
seering, haar bijdragen voor openbare lees-
zalfin inkrimpt, en die daarom dit voorsH
leeg gedoe heette. Derde tegenstander van
het ontwerp was de Vrijzinnig-democraat
mr. Marchant, die in de eerste plaats de
overbodigh'eid van de wet betoogde, ten hoog-
ste een wet wilde die cemtrale keuring met
verbod van vertoonihg van niet goedgekeurde
films wenschte en meende dat daarmee de
jeugd voldoende beschermd zou zijn.
FeiteTijk was ook tegenstander van het
regeeringsvoorstel de heer ds. Kersten, die
in den bioscoop zoo'n gevaar voor de maat-
schappij ziet, dat hij een motie indiende,
waarbij van de regeering geeiscbt wordt, dat
ze kortweg bij wet alle openbare bioscoopver-
tooningen zal verbieden. De motie werd vol
doende ondersteund cm in behandeling te ko-
men, maar er is natuurlijk geen schijn of
schaduw van kans dat ze aangenomen zal
worden. Want zelfs betrekkelijke fegenstan-
ders van het regeeringsvoorstel, zooals de
katholieke heer Bomans, die zich heftig kantte
tegen het nieuw geredigeerde artikel 4, dat
het mogelijk zou maken dat een gemeente-
raad bij verordening alle bioscopen zou yer-
bieden, en de Christelijk-historische heer
Tilanus, die ernstig bezwaar heeft tegen de
instelling van een rijkskeuring van films,
denken er niet aan om voor de motie die het
onmogelijke wil, te stemmen. En het zou ons
verwonderen of de zevende spreker van heden,
ds. Lingbeek, met zijn ambtgenoot mede zal
gaan want ook hij zei wel niet heel veel
moois van de bioscoop, waarvan hij de ti
tels al evenzeer uit den booze vindt als wat
er vertoond wordt, maar hij meent toch dat
door wettelijke maatregelen verbetering ip
den toestand is te brengen wat bij aanne
ming van de motie-Kersten-niet meer noo
dig zou zijn. Van anti-revolutionaire zijde
heeft geen. enkele sp>eker zich doen hooren.
Maar misschien wacht men aan dien kant tot
de minister geantwoord hgeft. Dat die frac-
'tie het ontwerp in gevaar zou kunaen bren
gen, is natuurlijk uitgesloten. Trouwens de
kans op verwerping van het voorstel lijktons
zeer gering.
Buitenland
DE POLITIEKE TOESTAND
IN PRUISEN.
Nog s(?eds is het niet bekend wat Dr. Stre-
semann den Duitsch-Nationalen heeft moeten
beloven, als compensatie voor hun bijdraai-
en inzake de pact-politiek en de veiligheids-
conferentie. Vermoed wordt, dat hij hun de
ondersteuning van de Duitsche Volkspartij
bij de verwezenlijkirig van hun wensch, om
ook in Pruisen aan de regeering te komen,
heeft toegezegd.
Dit vermoeden wordt thans versterkt, zegt
het Hbld., door het feit dat vandaag de Prui
sische landdagfractie der Duitsche Volkspar
tij het voorbeeld der Duitsch Nationalen heeft
gevolgd en een motie van wantrouwen heeft.
ingediend tegen den Pruisischen minister van
Buitenlandsche Zaken Severing.
Dit besluit van de Duitsche Volkspartij zal
waarschijnlijk zeer ernstige gevolgen hebben
Totdusver had men er in de kringen der Prui-
sische coalitiepartijen op gerekend, dat de
motie'van wantrouwen der Dultschuiationa-
len wel verworpen zou worden, omdat men
aannam, dat alleen de Duitsch-nationalen en
de Volkischen er voor zouden zijn en dat de
Duitsche Volkspartij bianco zou stemmen
Het blijkt nu'echter, dat ook de Duitsche
Volkspartij front maakt, tegen Severing en
daardcor krijgt de situatie een geheel ander
aspect.
Tegenover Severing staan dus: de Volki
schen, de Duitschnationalen, de Duitsche
Volkspartij. de Economische Partij, de Com
munisten en eenige rechtsstaande leden ,van
het centrum. Er is dus groo-te kans op,' dat
deze gezamenlijk de meerderheid zullen
hebben, zoodat het geenszins is uitgesloten
dat een der moties van wantrouwen wordi
aangenomen. Het lijdt geen twijfel, dat het
Pruisische kabinet in dit geval tot ontbin
ding van den landdag zal besluiten.
Waarschijnlijk zullen de moties van wan
trouwen wel dezer dagen in stemming komen
AMERIKA'S POLITIEK TEN
OPZICHTE VAN CHINA.
Omtrent de poiltiek der Amerikaansc.be re
geering ten opzichte van China wordt uit
Washington het volgende gezegd1:
Er is ontegenzeggelijk een neiging tot con-
cessies in de Amerikaansche politick sedert
de verzending van gelijkluidende nota's der
mogendhed-en aan China op te merken, niet-
tegenstaande tegenkanting van Amerikaan
sche belangen in China. Nog steeds wordt
een gemeenschappelijk optreden van Amerika,
Engeland, Japan en Frankrijk als gewenscht
beschouwd, doch indien dit intrekken zou
medebrengen van de resoluties, in 1922 te
Washington aangenomen, of een ontkenning,
dat de Chineesche autonomic over de douane
in een niet al te verer toekomst moet worden
hersteld, dan is Amerika gerechtigd zelfstan-
Doos 60 en 90 ct. Bij Apotb. eu Drogistea.
dig op te treden.
"Dit moet niet als een manoeuvre worden
beschouwd, d-och het is de vaste bedoeling
van de Amerikaansche regeering, daar toe
over te gaan.
Het staat niet vast, of de Vereenigde Staten
ook in zake de opheffing van de exterritoriale
rechten bereid zijn zoover tegemoet te komen
aan de Chineesche ei-schen als in zake de her-
ziening der douane-verdragen. Een eerste
aanwijzing voor Amerika's inzichten dienaan-
gande is, dat men het waarschijnlijk acht, dat
in December aan de exterritoriale commissic
voorstellen zullen worden gedaan om ge-
mengde buitenlandsch-Chineesche gerechts-
hoven in te striken, waar gedurende een.over-
gangsperiode volgens de Chineesche civiele
en strafrechtelijke code zal worden recht ge-
sproken.
HET LANCEEREN VAN VLIEGTUIGEN
UIT LUCHTSCHEPEN.
Zoo spoedig mogelijk zal, indien de weers-
omstandigheden gunstig zijn, een proef geno-
men worden met het lanceeren van een vlieg-
tuig vanuit het Amerikaansche luchtschip
B 33, als dit bij Pulham in voile vlucht is.
Door de luchtvaartautoriteiten wordt deze
proef als hoogst belangrijk beschouwd en
men neemt aan, dat hierdoor de weg gevon-
den zal worden tot het gebruik van lucht-
schepen als vliegtuigen-dragers, zoodat het
mettertijd mogelijk zal zijn vliegtuigen uit te
sturen en deze na beeicdiging van hun vlucht
weer op te pikken. Beneden aan de R 33 is
een speriaal apparaat aangebracht voor dit
doel.
DE ONLUSTEN IN PANAMA.
De troepen zijn den toestand die door de
staking in het leven is geroepen, stevig de
baas. Het bericht, als zouden troepen van de
Vereenigde Staten op de menigte geschoten
hebben, wordt niet bevestigd. De president
van Panama ontbood in verband met de on
lusten troepen der Vereenigde Staten van
Fort Clayton, op vijf mijl afstands. De troe
pen verstrooidep met behulp van de bajonet
verscheidene-duizenden -takers, doch nie-
mand werd gewond.
DE TABAKSKONING OVERLEDEN.
De tabakskoning J. B. Duke, natuqrlijk een
Amerikaan, is overleden. Hij was de vader
van de sigarettenplaatjes. Hij was tot 1912
het hoofd van de American Tobacco Com
pany. Nadien onderscheidde hij zich vooral
zoowel in zijn eigen land1 als in Canada, door
de ontwikkeling van electriciteit door water-
kracht. Zijn beginsel was, eerst de kracht te
leveren, em dan uit te kijfcen naar klanten.
DE NIEUWE POOL-EXPEDITIE
VAN AMUNDSEN.
Veertig Noo-rsche arbeiders, voornatnelijk
timmerlieden en metselaars en enkele electri-
riens vertrekken morgen. van Oslo naar Spits
bergen, om daar gedurende den winter een
groote loods te bouwen voor het luchtschip,
waarmede Amundsen de Noordpool denkt te
verkennen.
De Amerikaan Elsworth schonk een be
d-rag van 100 000 dollar voor de expeditie,
die daarom de Amundsen-Elsworth-expeditie
zal heeten, hoewel enkel de N-oorsche vlag
zal worden gevoerd.
HET VOEDSEL DER APEN
De John Hopkins-Univei-siteit te Baltimore
heeft besloten, ter bestudeering van de evolu-
tieleer, 20 Rhesusmakaken uit de Himalaya te
laten overkomen. Er zullen vader-aapjes,
moeder-aapjes en kin'der-aapjes bij zijn. Een
deel van het universiteitsterrein wordt voor
de dieren ingericht op zulk een wijze, dat ook
zij .er zich hopelijk volkomen thuis zullen ge-
voelen. Hun burgerlijke stand zal zorgvuldig
worden bijgehoudlen.
Apenkenners gelooven, dat de makaken een
briangrijk voedingsmnddel hebben ontdekt,
waaivan de mensch niet weet. Men zal er
naar 'streven den apen dit geheim te ontfutse-
lan.
Het onderzoek zal, naar men vei"wacht,
vele iaren- duren, meldt de „Chicago Tri
bune". s
KORTE BERICHTEN.
Definitief is thans besloten dat de
nieuwe munten, die in Rusland zullen wor
den ingevoerd, zullen bestaan uit een amal-
gama vah brons en alluminium.
Dieven zijn Maandagnacht binnenge-
drongen in een fabriek van pharmaceutische
producten in het centrum van Berlijn. Voor
ongeveer 30.00-0 mark cocaine, enmorphine
viel in hun handen.
Prins Hadiwidjojo&ui Solo, lid van den
Indischen Volksraad, kreeg van een Ameri
kaansche handelsfirma het verzoek zijn, be-
middeling te willen verleenen om den export
van Javaansc'e kunstnijverheidsvoortbreng-
selen naar Amerika te bevorderen. De firma
is overtuigd, zegt ze, dat daar te lande een
goede markt is te vinden voor het Javaansche
batik-, schildpad- en koperdrijfwerk.
Bemeiififd Nieuws
WINKELDIEFSTALLEN OP GROOTE
SCHAAL.
Voor de Haagsche Rechtbank hebben gis-
termiddag terechtgestaan, de 47-jarige N.
van W., huisvrouw van J. W. H. en haar
dochter, de 18-jarige naaister M. M. H., bei-
den wonenden te Den Haag, beschuldigd van
diefstal van een groot aantal goederen, uit
verschillende winkels, voornamelijk in de
Veenestraat en Spuistraat, gepleegd in het
tijdsverloop van 1 Januari 1922 tot 1 Janu
1925.
Ter zitting waren aanwezig vijf groote
doozen vol met kleedingstukken, stoffen,
kleedjes enz. en verder nog verschillende an-
dere goederen.
Beide beklaagden bekenden.
De feiten werden bovendien bevestigd
door' een groot aantal getuigec, meerendeels
verbonden aan de benadeelde zaken.
Als getuige werd ook gehoord mej. van
Elvelingen, ambtenares van de Reclasseering,
die omtrent de dochter een onderzoek heeft
ingetseld. Get. meende, dat deze absoluut
nog als een kind beschouwd moet werden.
Zij heeft geheel onder invloed van de moeder
gehandeld.
Het 0. M., waargenomen door mr. Enger,
wees op den grooten omvang en de brutali-
teit van de diefstallen. Het eenige motief, dat
spr. voor deze feiten heeft kunnen vinden, ligt
in de omstandigheid, dat de oudste bekl., die
uit Hilversum komt, daar weer heen wil en
een winkel wil beginnen.
De moeder is oorzaak, dat ook de dochter
thans terecht stond.
Spr. eischte tegen de moeder 2Vi jaar ge-
vangenisstraf, met aftrek der preventieve hech-
tenis, en tegen de dochter een' jaar gevange-
nisstraf voorwaardelijk met een proeftijd van
drie jaar en onder bijzondere voorwaarden.
De raadsman der beklaagden, mr. Bakker,
ging met het O. M. mede, wat betreft de voor-
waardclijke straf voor de dochter. Hij meende
echter dat ook dan nog de geeischte straf
van een jaar te zwaar is. Ten aanzien van de
moeder wees pi. er op, dat deze geen enkel
motief voor haar misdrijven kan opgeven.
Het verhaaltje van een op te richten winkel
vindf nergens bevestiging.
Alle goederen zijn ongebruikt teruggevon-
den. Pleiter meent dan ook dat er alle reden
is, om een onderzoek naar bekl.'s geestvermo-
gens te doen instellen.
Beide beklaagden waren gedurende de ge-
heele behandeling der zaak uitermate zenuw
achtig en snikten luid. Toen het O. M. aan
het woord kwam, werd dit zoo hinderlijk, dat
de verdere behandeling buiten haar tegen-
wooidigheid plaats moest hebben.
Uitspraak 27 dezer.
EEN GEVANGENE ONTSNAPT.
In den nacht van Zondag op Maandag, is
uit de provoost te Helder, ontsnapt de mari-
nier le kl. W. H. Jacob®, tegen wien de fis
kaal van d«n Zeekrijgsraad op 30 Sept. j.].,
wegens opruiing in de Harskamp te Eden, 1
jaar gevangenisstraf had geeischt.
Jacobs, die als zeer onbetrouwbaar bij de
Marine bekend staat, heeft kans gezien, zijn
bewaker, den marinier der le kl., met een
smeekbede te verteederen en van dezen te ver-
krijgen dat hij eenige oogenblikken vrij werd
gelaten om „afscheid van zijn vrouw te ne-
men".
Met een valschen sleutel (de korporaal van
de wacht had de sleutels in z'n bezit) opende
de bewaker de eel van beklaagde. Jacobs ver-
zekerde dat hij na eenige uren terug zou ko
men, doch tot dusverre heeft hij zich niet la-
ten zien en zi-t de goedgeloovige bewaker in
zijn plaats in de eel
EEN GEVAARLIJK HEERSCHAP.
Gisteravond ontstond te Harlingen twist
tusschen 2 personen, een zekere H. en M.K
De ruzic liep zoo hoog, dat eerstgenoemde
een mes trok en daarmee K. een hoofdwonde
toebracht. H. is gearresteerd.
DF. KROKOD1LLEN IN DE RESIDENTIE.
Men herinnert zich zegt de Trig., wellicht
nog ons. bericht over de ontdekking van....
krokodillen in de residentie. Een origineele
Hagenaar had louter voor zijn genoegen
twee krokodillen tot huisdieren opgevoed en
leefde rrjet deze dieren heel prettig in een bo-
venwomng aan de Brandtstraat. Behalve, dat
zij zich met hun enorme zachtheid een paar
maal antgstwekkend in de richting van de
beenen van onvoorzichtige bezoekers hadden
gewaagd en de vrouw des huizes bij een ge-
legenheid, toen zij een harer huisvrienden
liefderijk over den rug sEeek, een- niet mall-
schen slag met den geweldigen staart had
gekregen, bleven zij verder op u.oeden voet
met de bewoners en stelden zich voor hun
maaltijden tevreden met rundi appen en
beafstuk. Het bleek echter, dat dt politie er
nog niet zoo zeker van was, dat onze twee
goedmoedige krokodillen voor hun diners
voor de afwisseling eens een paar bewoners
zouden uitkiezen, en hoewel de eigenaar
slechts met de dieren uit wandelen ging, als
zij aan een stevigen ketting waren vastge-
klonken, nu zij gevaarlijke afmetingen begon
nen aan te nemen, vonden de autoriteiten het
voor de veiligheid der Transvaalbuurt een ge
vaar, en dies moesten zij verdwijnen.' Hoeveel
krokodillentranen de dieren ook stortten, het
besluit stond onherroepeliik vast. De eige
naar heeft noode van zijn huisvrienden, dien
hij zulk een goede opvoeding gaf, moeten
scheiden en heeft ze nu ten geschenke aange-
boden aan de Rotterdamsche diergaarde,
waarheen ze troosteloos van verdriet zijn
overgebracht.
DE STRIJD TEGEN DE ONTUCHT.
De vorige week is gemeld, dat de familie
R., uit de Lombardstraat te Rotterdam, be-
staande uit vader, moeder en zoon, was ge
arresteerd, wegens het voordeel trekken van
cntucht. De familie exploiteerde namelijk
eenige huisjes, waarvan ,de kamers tegen
vvoekerprijzen aan vrouwen werden ver-
huurd, terwijl met alle mogelijke middelen de
vrouwen gedwongen werden tot het afgeven
van grid. Een tweede zoon, H. R., had n'a de
arrestatie der familie de zaak op denzel'fden
voet voortgezet. Deze is gister voor hetzeifde
frit, op last der zedenpolitie, gearresteerd.
TOT INKEER GEKOMEN.
Bij den bloemist van Leeuwen te Noordwij-
kerhout, werden gisteravond laat twee zak-
ken gestolen bollen, ter waarde van 400 te-
ruggebracht. Ze werden voor de deur van
het bollenhuis gezet.
In verband met den belangriiken diefstal is
thans ook iemand uit Delft gearresteerd.
ARRESTATIE MET HINDERNISSEN.
Zon-dagnamiddag trachtt-en marechaussees
te Oldenzaal een drietal onverlaten, die onder
den invloed van sterken drank, den weg on-
v-eilig rnaa-kten, te arresteeren, toen een hun-
ner, zekere G. K. uit Deurningen, met een
groot m-es een der politiemarnen 'n doode
lijken stoot in het hoofd trachtte toe te bren
gen. De politieman wist den stoot te ontwij
ken en ioste daarop een paar schoten, die
geen doel troffen. Hij zelf kreeg een snij-
wonde aan het hoofd. Daarop werden G. I<.
en diens broeder onder heftig verzet geboeid
in arrest gesteld. Zij zijn naar Almelo over
gebracht.
MALARIA-BESTRIJDING OP
PAPIER.
Het „A. I. D." verneemt uit Waingapoe
(Soemba), dat de gezondheidstoestand daar
zeer slecht is door een kwaadaardige mala
ria, die reeds veel slacbtoffers maakte. Prof,
dr. Rodenwaldt, van den B. G. D. heeft er
indertijd een onderzoek naar ingesteld, doch
tot een krachtige bestrijding is het nog niet
gekomen. Alleen wordt kinine verstrekt
In een kort tijdsverloop stierven van de
Europeunen de veearts, de echtgenoote van
den assistent-resident en twee kinderen. De
adjunct van den veearts overleed ook aan de
gevolgen van de malaria, de nieuwe veearts
werd aangetast, dr. Kemmerling van het
Mijuwezen ging zwaar ziek weg..
Naar aanleiding van dit bericht heeft de
„Javabotfe" zich gewend tot prof. Roden
waldt, de malaria-specialist van den dienst
voor de Volksgezondheid.
Tnderdaad heeft deze specialist in 1922
een bezoek aan Soemba gebracht, en bij die
gelegenheid een assaineeringsplan onhvorpen
voor het terrein, dat, gelegen rondom een
zee-inham, beschouwd mag worden als de
broedplaats der gevaarlijke muskieten.
Drie jaren zijn sindsdien verloopen.
En het eenige nieuwe gezichtspunt in de
zaak is een recent schrijven geweest van den
Ass.-Res. Verschoor van Nisse, die vijf maan-
den geleden die standplahts betrokken heeft,
en waarin wordt medegcedeeld, dat in die
drie jaren tijds nog absoluut niets gedaan
is om het assaineeringsplan uit te voeren.
Het terrein is met alang-alang begroeid
De malaria-muskieten leven er nog onge-
stoord. Van de papieren beschikking hebben
ze geenerlei last ondervonden en tot de uit-
voering is het niet gekomen.
Het blad besluit na deze mededeeling:
In een maatschappij als deze, waar de
continui'teit van het werk steeds bedreigd
wordt door mutaties, maar vooral ook door
het feit, dat dan hier, dan daar een ambte-
naar plotseling met spoed-certificaat vertrekt
tot herstel van gezondheid, is het dubbel noo-
dig, dat van dag tot dag de registers wor
den bijgehouden, die een juiste cvergave van
dienst waarborgen.
Anders kan het geschieden, en geschiedt
het dan ook wel eens, dat het beste plan, het
schoonste voornemen, een slaap van jaren in-
gaat tusschen allerlei ongeuiventariseerde
paperassen. En speciaal waar het hygieni-
sche maatregelen betreft, die waarlijk niet
voor de luxe werden ontworpen, geldt dit in
sterke mate.
KORTE BERICHTEN
Naar gemeld wordt heeft de Russische
oogst niet aan de gestelde verwachtingen be
antwoord. De door den misoogst getroffen
gouvernementen Moldau en Odessa hebben
reeds aanvullende credieten aangevraagd
voor den aankoop van graan.
Naar gemeld1 wordt is in de binnenstad
van Rome de Jezuiten-pater Geny, hoog-
leeraar in de wijsbegeerte aan de Pauselijke
Universiteit Gregoriana, door een blijkbaai
waanzinnigen soldaat met een bajonet dood-
gestoken.
Van 15 tot 30 Sept. is het aantal steun-
trekkende werkloozen in Duitschland van
252.000 tot 266.000 of met 5U pCt. geste-
gen.
Tjjdschriften.
Noard-fiolland in Woord en Becld heeft
allereerst twee foto's en een artikel over ,dr
L. T. C. Schey te Hoorn in verband met diens
25-jarig zuivelconsuleritsehap, zcilwedstrij-
den tc Zaandani, foto's van de nieuwe her-
vormde kerk te Oterleek, fraaie kieken van
Langendijker dorpen, snapshots van hot 50-
jarig bestaan van de Prins Hendrikstichting
te Egmond aan Zee, actueele kieken, verha-
len enz. vullen verder deze aflevering.
Ingezonden stukken.
(Buiten verantwoordelijkhcid van de Re-
dactie. De opname in deze rubriek bewi;si
geenszins dat cie •edactie er mede instant.
ER IS VERWACHTING.
De Zendingsweek 1—8 November nadert.
Met verwachting wordt naar deze week
uitgezien.
Niet het minst door de meer dan hondera
zendelingsgezinnen en de achthonderd goe-
roegezinnen die aan de zorgen der zendings-
corporaties zijn toevertrouwd.
Alles is gedaan om in ons land bekendhek!
te geven aan de zorgen der zending en de
beteekenis der zendingsweek.
Toch laten zoovele gemeenten nog niets
van zich hooren en vragen nog geen zen-
dingszakjes aan.
De ccrporaties hopen van harte dat uitstei
geen afstel is en zeer, zeer velen met haar
drag en willen de nooden van het zending::-
werk. Laat ieder zich haasten!
B. J. C. RiJNDERS
Zendingsdirector.
Deze pianist gaaf zich in "Beethoven's schep-1
pingen niet te buiten aan overdrijvingen of
uitcrlijklieden, die wel succes kunnen heb
ben, dbch den inhoud schaden, of een mo-
dernen Beethoven zotiden doen hooren. Over-
drijving is dezen pianist, al thans in deze
werken, volkomen vreeind.
Aan genoemde twee sonaten ging de ovei-
bekende „Pathetique" vooraf. Hierin bereiktc
de pianist niet die hoogte die hij later wist te
bereiken. Onduidelijkheden kwamen nog al
eens voor, het „Adagio" had iets onrustigs,
neen, de heer jager was in de „Path<tique"
nog niet zichzelf. Doch de uitvoering der an-
dere sonaten heeft dat dubbel en dwars vei-
goed.
Bij een eventueri tweede optreden alhier,
gelooven we wel te kunnen voorspellen, dat
de publieke belangstelling dan veel en veel
beter zal zijn.
A. K. K
Marktberichten
Kunst.
BEETHOVENAVOND.
-Wat het eerste deel van Beethoven's sona-
te opus 111, de laatste, en van inhoud mis-
schien de moeilijkste van de 32 sonaten die
Beethoven gecomponeerd heeft, van de an-
do"e sonaten onderscheidt is clat men in dat
gedeelte geen tweede- of zangthema ontinoet,
'n lyrische ontboezeming vindt men er, al-
thans van beteekenis niet in; het karakter van
het forsche hoofdthema laat zich er doorloo-
pend in hooren. En na dit „Allegro con brio
ed appassionato" komt een Arietta met va-
riatie's van zulk een verheven inhoud en groo-
telijks z66 berustend klinkend dat men zich
grooter tegenstelling dan tusschen deze twee
deelen moeilijk kan voorstellen. Van die-
Arietta is oa. gezegd, dat het ken van die
stukken is waarvan de dichterlijke inhoud
door den sprier aan de stof moet worden onf-
worsteld. Bovenop is hij niet te vinden en
slechts na lang zoeken wordt hij den speler
geopenbaard. Wie hem evenwel gevonder.
heeft, en heeft leeren meevoelen zal ook bij
den hoorder de juiste snaar laten trillen en
hem een blik doen si aan in een gebied, vrij
van alle aardsche leed en strijd, bestemd om
hen die't voor korten tijd mochten betreden,
blijvende indrukken van bovenaardsche
schoonheid te schenken.
Dat de heer Anne Jage, die o.m. gister
avond deze sonate hier vertolkte en met die
vertolking een sfeer van schoonheid wist fe
scheppen, die in de Arietta haar hoogste
uiting vond, bewijst wel het enorme kunnen
van dezen pianist. Schoonheid werd ons ge
openbaard in een der machtigste, der won-
derbaarlijkste scheppingen ooit door een ge
nie vWtgebracht.
Alsock in de Sonate Opus 57, waaraan
men den titel „Appassionata" heeft gegeven,
welke naam wel voor deze Sonate passend is,
ofschoon Beethoven zelf aan die benaming
part noch deel heeft gehad. In het eerste ge
deelte soms wat onduidelijk, was het „An-
dan-te con m-oto" weer prachtig van uitvoe
ring, en het daarop volgende deel speelde de
heer Jager weer als een groot kunsteoaar.
BROEK OP LANGENDIJK (Langedij-\
ker Groentenveiling), 13 Oct. 17500 stuks
Bloemkool le soort 10.20—19.50 pei- j
100 st., 7900 K G. Wortelen f 2-/ 2.50,)
35000 K.G. Roode. kool le soort f 1.10—
i 3.2-0, 33000 K.G. Gele kool le soort f 1.20
tot 3.30, 87000 K G. Witte kool (vroegc)
0.50—/ 1.30, 8700 K.G. Uien: Uien 4:30
tof 5.60, Drielingen1 I 4.504.70, Nep
b—f 7, 10700. K.G. Bieten 0.80—/ 1.50,
4000 K.G. Rapen 0.50—/ 0.80, 400 K.G.
Aardappelen: Blauwc 4.9, alies per 100
K.G.
BOVENKARSPEL „de Tuinbouw", 13
Oct. '25. Heden besteedde men voor.
Bloemkool I 17.50—/ 28.20, II 7.50—
15.20, III 58, Roode kool 1.10—
2.50, Witte kool 0.80—1, Gele kool
f 1.20—/ 2, Uien: grof 1.75—/, 2.10, mid-
delbaar 2.50—/ 2.80, Drielingen 2.75—
2.90, Nep f 3.85 4, Bieten 8—/ 14.50
Kleine 34.50, Dunne slaboonen 1.70
tot 4.20, Dikke slaboonen 0.70—/ 3,
Blauwe aardappelen 1 952.05.
NOCRDSCi 1ARWOUDE, 13 Oct.
6600 K.G. Aardappelen: Blauwe aardap
pelen 4.90—/ 5.90, Eig-enheimers 2.40,
Blanke J 5.60, Due 3, 16000 K.G. Uien:
Uien 5.20--/ 5.80, Drielingen 4.40—
4.S0, Nep 0.70—7.10, Grove Uien
5.50, 18200 K.G. Peen 1.80—./ 2.50,
708001 K.G. Rocde kool 1.30—/ 3.90,
17500 K.G. Gele kool f 1.204, 71000
K.G. Witte kool 0.60—/ 1.20, 7800 K G.
Kroten 0.802.60, 10 K.G. Spercieboo-
nen 19, 650 K.G. Ramenas 4.50, 9UO
K.G. Rapen 1, alles per 100 K.G., 3800
st. Bloemkool S—.i 14.10, 2e soort J 1 SO
tot 3.30 per 100 stuks.
WARMENHU1ZEN, 13 Oct. 1925.
Roode kool le soort 1.20—/ 2.60, Gele
kool le soort f 11.50, Witte kool le
soort 0.45f 0.55, Bloemkool 88.70
2e soort 1.70-I 2.20, Nep 5.20, Drie
lingen f 4.60, Uien 5.10—/ 5.30, Grove
Uien f 4.50. Aanvoer: 20100 K.G. Roode
kool, 1250 K.G. Geic kool, 64200 K.G. Wit
te kool, 1800 K.G. Uien, 1420 st. Bloemkool.
ZWAAG, 12 Oct. Veiling Bangert en Om-
sire-ken. Druiven j 30f 43. Tomaten 1
j 10.20. Uien f 2.40—/ 2:60, Spruiten
J 5.80—/ 7, Spinazie f 58.30, Zocte
Veen 13| Present van England 8—
12.60, Goudreinetten I 912.60, Boc-
rengro-enen 9.4011.60, Kleermakers
7.80—/ 19, Nouveau poiteau f 10—/ 16,
Gratioo! S.2010, St. Germain j 11.20
tot f 12. Winterjannen f S 10.80, Bloem-
kooi 9.50—/ 15. Roode kool 2—1 3.50.
Gele kool 3--/ 5.60, Wortelen 7.70—
10.60, Komkommers 2—/ 2.30, Slaboo
nen 7--/ 10.50, Snijboonen 10—./ 29
Zeetifciiiificeri.
STOOMVAARTLIJNEN.
STV. Ml j. NEDERLAND.
Grotius (uitr.) 13 Oct. v. Southampton,
jan Pietersz. Coen (uitr.) 12 Oct. v. Suez.
Koningin Der Nederlanden (uitr.) 12 Oci
Sabang.
Riouw (thuisr.) 13 Oct. v. Marseille.
N'ondel (thuisr.) 12 Oct. v. Sabang.
KON. NED. STB. MIJ.
Bacchus 13 Oct. v. Venetie te Triest.
Erato 13 Oct. v. A dam te Danzig.
Pluto 13 Oct. v. Albuteira te A'dam.
Strabo 12 Oct. v. A'dam te Gothenburg.
Adonis 12 Oct. v. Livorno n. Napels.
Berenice 12 Oct, v. Smyrna n. Algiers.
Ncptunus 12 Oct. v. Oran n. Malta.
Theseus 12 Oct. v. A'dam te Pasages.
Ulysses 12 Oct. v. Algiers n. Piraeus.
KON. HOLL. LLOt'D.
Flandria (thuisr.) 13 Oct. v. Lissabon.
Gelria (thuisr.) 13 Oct. te Rio Janeiro.
Orania (uitr.) 13 Oct. v. Las Palrnas.
KON. WEST-1ND. MA1LD.
Prins Frederik Hendrik 11 Oct. v. A'dam te
Paramaribo.
Amersfoort (uitr.) 9 Oct. v. Valparaiso.
JAVA CHINA JAPAN L1JN.
Tiikandi 11 Oct. v. Shanghai te Kobe.
HOLLAND AMERIKA LIJN.
Edam, New-Orleans n. Rott., 10 Oct. v. Vera
Cruz.
Eemdijk, v. Rott. n. d. N. Pacifickust, 9 Oct.
v. Vancouver.
Lochmonar, v. d. N. Pacifickust n. Lond.en/.
Rotterdam 8 Oct. v. Astoria.
Volendam 13 Oct. v. New York te Rott.
HOLL. BRITSCH-INDle LIJN.
Hoogkerk 13 Oct. v. Rott. n. Hamb.
Koudekerk (uitr.) 12 Oct. te Port Said.
Ridderkerk (uitr.) 12 Oct. te Karachi.
ROTTERDAMSCHE LLOVD.
Merauke 13 Oct. v. Rott. n. Bat.
Tambora (uitr.) 12 Oct te Marseille.
ROTTERD. ZUID-AMERIKA LIJN.
WaaKvijk (thuisr.) 12 Oct. v. Las Palmas.
Poeldijk 12 Oct. v. Hamb. n. Rott.
STV. MIJ. OCEAAN.
Euryades 13 Oct. v. A'dam n. Louden.
Machaon 10 Oct. v. Kobe n. Rott.
Mentor, v. Japan n. Rott10 Oct. v. Penang.
Dardanus, v. Japan n. Rott., 10 Oct. te Lon-
den.
Mentor, v. Japan n. Rott., 9 Oct. te Penang.
HOLL. AFRIKA LIJN.
Boeroe (thuisr.) 11 Oct. te Delagoabaai.
Deli (uitr.) 10 Oct. te Mombassa.
Nijkerk (uitr.) 12 Oct. te Mazambique.
HOLL. WEST-AFRIKA LIJN.
Delfland 12 Oct. v. A'dam te Hamb.
HOLL. AUSTRALIA LIJN.
Almkerk (thuisr.) 11 Oct. te Duinkerken.
T
