teriaaT eenfgszTns te lijden, wat voor Sen fieer
Van der Laan een dan: e handicap fca te
zijn. De partij van 600 caramboles cadre met
300 voorgift tegen den lieer Jb. Ploeger,
werd door den prof, gewonnen in 50 beurten
met als hoog&te serie 63, tervvijl zijn tegen-
stander het bracht tot 196 met 34 als hoog-
ste serie.
Het onislag der vroedvrouw.
We vememen, dat thans bij het gemeente
bestuur de officieele goedkeuring van Gede-
puteerde Staten is ingekomen op het geno-
men raadsbesluit tot ontslag der vroedvrouw
alhier.
UIT ZUID SCHARWOUDE.
Het berichtje in ons blad van Woensdag-
avond opgenomen, waarin melding gemaakt
is van het 25-jarig jubileum van den orga
nist en orgeltrapper resp. A. Kist en C
Schoen is in zooverre juist, dat alleen de
heer A. Kist op 1 Januari a.s. 25 jaar orga
nist der N. H. Kerk zal zijn.
Ingezonden stukken.
(Baiten verantwoordelijkheid van de Re-
da die. De opname in deze rubriek bewijst
geenszins dat de 'edactie er mede instemt.)
Mijnheer de Redacteur,
Met het in uw nummer van 5 dezer onder
„ingezonden" voorkomende artikeltje typeen
le aandeelhouder zijn mentaliteit op zooclani-
ge wijze, dat ik mij verder geen moeite wi!
geven achter zijn naam te komen. Ook „ve!e
aandeelhouders" schijnen het daglicht te
schuwen.
Om belanghebbenden in staat te stellen te
onderzoeken hoe hun geld is verdwenen, wii
tk hun langs dezen weg eenige mededeelingen
doen. Ik moet den weg der publiciteit kiezen,
omdat men mij in het openbaar verantwoor-
delijk stelt voor andermans fouten.
De Alkmaarsche Leerfabriek werkte met
vier soorten kapitaal t.w. a. eigen kapitaal,
b. geleende gelden, c. bankcrediet en d. hui-
dencrediet. Met eigen kapitaal bedroeg slechts
1256.000.waarvan voor mijn aanstei-
ling tot directeur 150.000.verloren ge-
gaan was. Met 106.000.plus 100.000
geleende gelden werd de fabriek gebouwd en
ingericht, het product van beneden nul tot de.
grootste volmaaktheid gebracht en in geheel
t'uropa op zoodanige wijze ingevoerd, dat
een ruime afzet verkregen werd. Verder wer-
den met dit geld 100 menscnen in het leder-
\ak bekwaamd. Resultaten, die met dit be-
perkte kapitaal alleen daardoor verkregen
konden worden, doordat de grootste -zuinig-
heid werd betracht en het verantwoording
dragende personeel zich geheel voor de zaak
gaf, zoomede door mijn langjarige in Ame-
rika opgedane prakiijkervaring. Het bank
crediet ad 250.000.waarvan practised
slechts 150.000 beschikbaar kwam, plus
50.000.geleende gelden gingen grooten-
deels op onderomschreven wijze verloren.
In plaats van met d;t bankgeld grondstof-
fen te koopen op onzen beproefden leverancier
die reeds een paar jaar met ons in relatie
stond en daardoor precies wist, wat wij noo-
dig hadddn, stond de pres. Comm. Kooi erop,
dat wij de huiden zouden verwerken, die hij
van een hem bevriende relatie kon betrekken.
Deze huiden waren, bchoudens een paar
kleine uitzonderingen, van zoo inferieure
kwaliteit, dat ze geen lederproduct oplever-
den. Desondanks werden ze aan den voor pri
ma huiden geldenden prijs berekend. In het
fabrieksarchief bevindt zich correspondentie
te over, waaruit blijkt, dat wij ons aanhou-
dend ertegen verzet hebben deze huiden aan
te nemen, dat wij door dit slechte materiaal
ons geheele afzetgebied verloren en van alle
kanten met processen werden gedreigd, om
dat wij de op basis van vroegere leveringen
afgesloten contracten niet konden uitvoeren
Wij stond en toen voor hot feit de fabriek te
moeten stopzetten, hoewel wij ruimschoois
van loonende opdachten waren voorzien. Met
veel mo'eite en extra-productiekosten hebben
wij deze slechte grondstoffen tot een artikel
kunnen verwerken, dat een prijs bracht, die
met de kwaliteit der huiden in overeenstem-
miug was. Deze misere verslond het nog be-
schikbare kapitaal, waardoor het geheele uit-
breidingsplan in de war werd gestuurd, wat
gepaard ging met belangrijke producttever-
liezen. (Men leze het desbetreffende accoun-
tantsrapport).
Ik heb er den Raad van Toezicht in vele
vergaderingen op gewezen en hun cok schrit-
telijk herhaaldelijk meegedeeld, dat de fabriek
door dezen misstand te gronde zou gaan.
Toen wist men geen anderen uitweg, dan
mij op te dragen denhuidenleverancier H. te
bewegen ons uit deze debacle te redden. Na
veel mceite gelukte het mij H. over te halen
aandeelen in de fabriek te nemen, machines
voor ons te betalen en de geheele huidenvoor-
ziening cp credietbasis tot een bedrag van
J 300 000.op zich te nemen. Wat de huiden
betreft stelde hij de voorwaarde, dat ze in
elk stadium, van bewerking zijn eigendom zou
den blijven, zoolang ze. met betaald waren
Dit heb ik hem „op eerewoord" gegaran-
deerd.
Zoodra groote partijen huiden van H. in
bewerking waren, achtte mr. Kool den tijd
gekomen onder bedreiging met dwangmaat-
regelen betaling te eischen van het bedrag,
dat hij voor zijn onbruikbare huiden pro res-
to te vorderen had. Ik antwoordde hem, dat
door het huidencrediet de fabriek eerst be-
hoorlijk kon gaan werken en ik hem niet kon
betalen met geld, dat den huidenleverancier
■toebehoorde. Zoo hij dan uberhaupt al eehig
recht op betaling kon laten gelden, wilde ik
hem betalen, zoodra winst uit de huiden van
H. beschikbaar kwam
Hierdoor ontstond een geschil. hetwelk ten-
gevolge had, dat Mr. Kool zich van de fa
briek afwendde en de leiding achterbaks be-
gon te belasteren om op die wijze den indruk
te verwekken, dat het slechte resultaat niet te
wijten was aan de inferieuriteit der huiden
doch aan de verwerkingswijze. Het leugen-
achtige van deze verdichting is thans nog te
bewijzen.
Uit vorenstaande gegevens blijkt, dat de
■fabriek moest drijven op de vierde kapitaal-
soort, het huidencrediet.
Ter verduidelijking wil ik echter in chrono-
ilogische volgorde eenige toelichtingen ge
ven.
1922 In dit jaar werd het product lang-
zamerhand zoodanig geperfectionneerd, dat
een groot afzetgebied verkregen werd en te
gen loonende prijzen kon worden verkocht
Door het invoeren van nieuwe svstemen werd
de prcducHeduur belangrijk: verkort, waar
door op economische wijze kon worden ge-
werkt.
1923. Hierdoor geiukte het mi) in 1923
grootindustrieelen voor dc zaak te interessee-
rrn Deze kwamen naar Alkmaar, onderzoch-
ten a lies en kwamen tot het besluit, dat de
een met kapitaal, organisatie, machines en
grondstoffen zou deelnemen, terwijl de ander,
die onze grootste buitenlandsche concurrent
was, zich met ons wilde associeeren, omdat
ons product beter was dan het zijne.
Daar zij ons hun geheele organisatie ter
beschikking stelden en bovendien de noodige
machines en grondstoffen zouden verschaf-
fen, wil den zij onze aandeelen niet a pari ne
men. Maar door hun deelname fundeerden
zij de fabriek dermate, dat alle andere aan
deelen in waarde zouden stijgen Het spreeki
vanzelf, dat deze buitenlandsche grootindus
trieelen nauwkeurig wisten, wat er zoo al
noodig was om een fijnleerfabriek met goed
gevolg te drijven en hoever zij in financed
opzicht moesten gaan. Zij hadden de capaci-
teiten om zich een juist oordeel te vormen en
zouden mij immers gesteund hebben. Toen
dan ook deze deelname niet geaccepieerd
werd, heb ik den Commissarissen meegedeeld,
dat ik vanaf dat moment geen jinantieele ver
antwoording wilde dragen.
Genoemde industrieelen stelden vast, dat
wekelijks 6000 huiden moesten worden ver-
werkt om bestaansrecht te hebben. Voor deze
productie was wekelijks 25.000.— noodig
De pres. Comm. Kool stelde zich toen op
het standpunt, dat wij deze industrieelen nier
noodig hadden en hij wel voor het noodige
kon zorgen. Het resultaat was:
a. dat geen bedrijfsgeld in den vorm van
eigen kapitaal beschikbaar kwam;
b. dat de machines, die in 1923 noodig
waren om het leer geheel af te werken en toen
besteld werden, eerst in 1925 konden worden
afgencmen, waardoor belangrijke productie-
en handelsverliezen wed en geleden;
c. de grondstoffenvoorziening van Mr
Kool op een volslagen fiasco udliep met bo-
venomschreven gevolgen.
1924. Daardoor moesten wij ons ten slotte
met het huidencrediet boven water houden
De huidenleverancier H. was met dezen
noodtoestand op de hoogte. Evenals de vak-
kundige industrieelen was hij er echter van
overtuigd, dat het voor de fabriek een kwestie
van een ruimer eigen kapitaal was om tot op-
bloei te komen. Ook hij wist, dat er energiek
en met succes gewerkt werd en de producfie-
kosten bij gezonde kapitalisatie een winst-
marge garandeerden. Op hetzelfde standpunt
stelden zich degenen, die de aandeelen plaats-
ten, daarbij steunen op het zaakkundig oor-
ded van industrieelen en afnemers, terwijl
ook het leidende personeel, dat thans nog
10.000.achterstallig salaris en voorschot-
ten te goed heeft en dit bedrag absoluut safe
achtte, deze meening was toegedaan.
1925. Onze pogingen, volaoende bedrijfs-
kapitaal van de oude aandeelhouders te krij-
gen, faalden, zoodat wij in een andere rich-
ting moesten zoeken. Amsterdamsche relaties
achtten het noodig een accountantsrapport
betreffende de toekomstmogelijkheden te la-
ten uitbrengen. Om daarvoor de noodige ge
gevens te verkrijgen werd den huiden-leveran
cier H. in een vergadering met de Commis
sarissen verzocht de geheele grondstoffen
voorziening op de bestaande voorwaarden op
zich te blijven nemen, waartegenover de Com
missarissen toezegden te zufien zorgen, dat
het noodige bedrijfsgeld beschikbaar kwam.
De grondstoffen tot een bedrag van
300.000.werden prompt geleverd, doch
het bedrijfsgeld... bleef uit
Om het accountantsrapport spoedig gereed
te hebben, moest met inspanning van alle
krachten geweikt worden. Dit paste echier
den aandeelhouder de Lange, d.en ik tot
bedrijfsassistent had aangesteld, niet en na
een heftig dispuut liep hi] weg, onder mede-
deeling aan het lagere personeel, dat de fa
briek failliet zou gaanVan dien tijd da-
teert de innige samenwerking van de heeren
Koo1 en de Lange tegen de belangen der
fabriek.
Onze met door de bank aangewezen ac
countants ingerichte bedrijfsadministratie
stelde ons in staat de resultaten op elk ge-
wenscht moment vast te stellen en bleek het
ons, dat de fabriek in Mei f.l. rendabel werk
te. Toen pas waren de absoluut noodige ma
chines ter beschikking en Kon de capaciteit
(6000 huiden per week) bewezen worden,
waarvoor voldoende bewijsmateriaa! aanwe-
zig is. Ook kan worden aangetoond, dat
door enkele kleine verbeteringen der inrich-
ting wekelijks ca. 800 bedrijfskosten be-
spaard konden worden, waardoor een meer-
dere winst van 40.000 per jaar mogelijk
was, welk bedrag verhoogd kon worden met
een meeropbrengsl der productie van min-
stens 50.000 zoodra wij niet meer in de
noodzakelijkheid verkeerden vooruitbetaling
bij het aannemen van opdrachten te eischen.
Doordat het door de Comm. toegezegde be
drijfsgeld uitbleef moest doorgaans verlangd
worden, dat maanden vooruit groote bedra-
gen door de afnemers gestprt werden als zij
ons een order wilden geven, een omstandig-
heid, die den verkoopsprijs natuurlijk ongun-
sti£ beinvjoeddc.
De bank was ons tot op dat moment steeds
ter wille, doch in Mei j.l. viel het mij op,
dat de lasterpraatjes, die in Alkmaar in
omloop waren gebracht, reeds tot de bank
(in Amsterdam) waren doorgedrongen en
hare stemming zoodanig hadden beinvloed,
dat der fabriek verderen steun werd onthou-
den. Hieruit is ten slotte een faillissements-
aanvraag voortgevloeid.
Daardoor kwam de^fabriek in moeiliikhe-
den, waaruit de huidenleverancier H. ons
weer geholpen heeit.
Op dat moment beschikten wij over een
voorraad van ca. 400.000, die in zeer kor-
ten tijd gerealiseerd kon worden, doirdat de
bedrijfsinrichiing toen perfect geworden was.
Door deze omstandigheid werden wij in staat
gesteld aan onze verplichtmgen te voldoen,
waardoor de grondstoffenvoorziening weer
gewaarborgd werd, zoodat de fabriek kon
bli'ven werken
Maar door deze m&eilijkheden en meer nog
door de oneenighcid in het bestuur, werd de
huidenleverancier dermate ontnuchterd. dat
hij de overeenkomsten, die tot op dat mo
ment te goeder trouw irondeling waren 2an-<
^egaan, schrifteliik wilde vastlegnen. (ZelL-
de grootste transarties waren met dezen mar
rro^deling tot stand gekotren) Om een stag
natie in de huicenvoorziening te voorkomen
werd van onzen kant aan zijn verzoek ge-
voig gegeven en m April ;.l. scriiflelijk ge
contracteerd dai, zooals cerder mondehng
overeengekomen, de huiden in elk stadium
van bewerkiTtg zijn eigendom zouden blij
ven zoolang zij met betaald waren.
Daar met de va© week tot week stijgende
productie de loonen evenredig omhoog lie-
pen en wij niet over de midaeiec besemkten
aeze te betalen, nam H. op zich ook dit geld
in den vorm van leder te onzer beschikking
te steiien, wat eveneens schriftelijk werd vast-
gelegd.
Aue betrokkenen waren met deze precaire
situatie bekend en wisten, dat alleen een-
drachtelijk samenwerken de zaak over het
doode punt kon heennelpen
Toen echter H. tot ae ontdekking kwam,
dat de aandeelhouder P. A. de Lange Szn.,
Nassaupiein, met schroomde voor een bedrag
van T7UO met failiissement te dreigen (hij
heeft dit inderdaad aangevraagd) werd -zijn
indruk versterkt, dat geaasd werd op zijn
eigendommen, die hij ons te goeder trouw ter
beschikking had gesteld. pit schokte zijn vel-
trouwen dermate, dat hij de uitlevering van
zijn eigendommen eischte, waaraan natuur
lijk gevolg gegeven werd d. w. z. ik heb hem
slechts iets meer dan de helft uitgeleverd
in den vorm van bewerkte huiden, die in
dien toestand door hem met te realiseeren
waren.
Er werd dan ook o.m. overeengekomen
a. dat deze partij in de fabriek zou terug
komen, zoodra weer eendrachtig gewerkt
werd;
b. dat hij het loon, dat het fabrieksper-
soneei mocht derven, uit verkoop van zijn
leer te onzer beschikking zou stellen.
Bovendien machtigde hij mij in de aandeel-
houdersvergadering van 24 Juni j.l. mede te
deelen, dat hij van het hem door de fabriek
verschuldigde bedrag ad. ca. 300.000
90.000 wilde laten vailen om een basis
voor verdere suneering te kunnen vormen en
de raddraaiers uit te koopen.
Den pres. comm. heb ik hiervan op den
vergaderingsdag in den voormiddag mede-
deeiing gedaan. Maar op denzelfden dag
heeft de man, die eenige dagen tevoren zijn
goedkeuring hechtte aan geleidelijke uitleve
ring der geheele productie aan den huiden-le-
verancier, (dus van alle voorraden tot het be
drag zijner vordering) den euvelen moed ge-
had naar de politic te loopea en door een ver-
keerde voorstelling van feiten mijn arrestatie
weien te-bewerken voor het ontvreemden van
leer (sic.)
De ter vergadering van 24 Juni j.l. aanwe-
zige aandeelhouders zullen zicb zeer goed
herinneren, dat vfcrgaderd werd om te trach-
ten de zaak financieel te saneeren en dat zoo-
wel Heertjes (procuratiehouder) als ik ver-
scheidene malen gepoogd hebben hun mede
te deelen, dat op grond van de 90 000, die
H. ons wilde schenken het program met gbed
gevolg kon worden doorgevoerd. Er scheen
zich echter een kliek gevormd te hebben be
staande uit de heeren P. Kool, Wilhelmina-
laan, P. A de Lange, Nassaupiein en G.
Grondsma, Nassaupiein, die de saneering
wilde verhinderen' en daarom ©och mij noch
Heertjes aan het woord wilde laten komen
Voordat wij een woord konden spreken,
werden wij de vergadering uitgestuurd. De
aandeelhouders kunnen deze heeren voor het
door hen bereikte resultaat dankzeggen. Maar
laat het hen tot troost strekken, dat zij
slechts hun geld hebben verloren, terwijl ik
niet alleen het door mijne familie en mij gein-
vesteerde kapitaal ad 35.000 ben kwijt ge-
raakt, doch bovendien .mijn goeden naam en
tengevolge van een door een ongehoorde bru-
taliteii tot stand gebrachte hechtenis mijn ze-
nuwen dermate geschokt zijn. dat mijn vroe
gere energie geheel weg is. Bovendien heeft
men mij geheel zonder middelen laten zitten,
doordat ae fabriek nooit in staat was mijn sa
laris ten voile uit te betalen, waardoor thans
aan het administraiieve personeel en mij nog
ca. 10.000 moet worden uitgekeerd.
Om te voorkomen, dat de waarheid te
spoedig zou doordringen, is men er zelfs niet
voor teruggedeinsd alle mogelijke verdacht-
makingen te lanceeren om op die wijze het
onderzoek te vertragen, waardoor men er in
gesiaagd is mij zes veken in preventieve hech-
tenis te doen houden.
Deze daad heeft aan alles een eind gemaakt
en de fabriek, die „in vol bedrijf' het aandee-
lenkapitaal ad f 256.000 representeerde vrij-
wel waardeloos gemaakt. Wat de op 24 Juni
j.l. nog aanwezige partijen huiden en leer, die
toen minstens 200.000 waard waren, op-
brengen, zullen de crediteuren op de verifica-
tievergadering vernemen
Ik had niet kunnen denken, dat men de bru-
taliteit kon hebben iemand, die goed en bloed
voor een zaak heeft opgeefferd en uitstekende
resultaten kan aanwijzen, zelfs zijn goeden
naam op onrechtmatige wijze zou durven te
ontnemen.
Een dergelijke poging kan niet uit een' zake
lijik gevoel voortkomen maar alleen en scene
worden gezet door iemand, die op die wijze
eigen wanbeheer wil trachten te verdoezelen.
Men kan verwachten, dat geprobeerd zal
worden mijne verklaringen, waarvan de
juistheid in alle opzichten zonneklaar kan
worden bewezen, te verdraaien en aan te tas-
ten. Doch zij, die zich serieus van de waar
heid willen overtuigen, vinden daarvoor vol
doende materiaal in de fabriek, terwijl er bo
vendien genoeg personen zijn, die als getuige
kunnen dienen. Een dusdanig zaakkundig ge-
leid onderzoek kan MIJ niet anders dai wel-
kom zijn, na beeindiging daarvan heeft het
m i zin een vergadering te beleggen.
Mijnheer de Redacteur. ik ben mij bewust
Uw goedheid op de proef te stellen, doch het
is mii niet mogelrk in een korter b°stek een
afdoend antwoord te geven. Daar ik de vele
belanghebbenden op geen and°re wijz? kan
bereiken, hoop ik. dat U dit stuk desnoods in
feuilletonvorm zult willen opnemen, teneinde
mij in staat te stellen, de waarheid en daar-
med? het algemeen belang te dienen.
U bij voorbaat dankzeggende, teeken ik
Hoogachtend,
C. F. LOESCH.
Mijnheer de Redacteur,
Gaarne zagen wij onderstaande regelen als
ingezonden stuk in uw geeerd drgblad opge
nomen. Bii voorbaat onzen dank.
DE ,,DAGERAAD"-ACTIE.
Naar aanleiding van de weigering van de
P.vp:oitatie-Commissie van den Stedelijken
Muziektuin, tot betaling van 42,50. tot
dekking der meerdere kosten, die gemaakt
zijn voor terreiphuur van het Gemeentelijk
Sportpark, ter gelegcnhcid van de gehouden
meeting op 16 Augustus 1.1. van de „Dage-
raad", vvelke eerst gehouden zou worden in
Cton Stedelijken Muziektuin, mcencn wij langs
iezen weg eens de hooding van dc Exploita-
tie-Commissie in deze kwestie met het bestuur
aer „Dageraad", nader bekend te moctcn ma-
ken. Het geldt niet zoodanig die verwigmg
„De Muziektuin", maar de Exploits tie-Corn
missie.
Toen wij op Zondag 21 Juni den tin 5
men huren, hebben wij (Jupijn en onderge-
t -ekende) als voorloopigen datum aangeno
men 30 Augustus, maar welke is veranderd
op 23 Juni in 16 Augustus, waarvoor onder-
geteekende driemaal bij den heer Lapdman,
voorzitter der Exploitatie.-Commissie, geweest
is. Hij moest hierover met den heer Moes-
kops, secretaris der Exploitatie-Commissie,
telefoneeren. Daar deze, zooals hij zeide, de
data regclde, werd mij (ondergeteekende)
den tuin tcegewezen, met de mededeeling,
dat de zaak in orde was.
Op 3 Augustus ontvingen wij een schrijven
van de Exploitatie-Commissie, dat wij den
tuin niet konden krijgen op 16 Augustus,
daar de tuin den geheelen dag disponibel
moest blijven voor de R. K. zangers, maar
dat wij van hem een anderen datum op de-
zelfde voorwaarden (let wel) b.v. 30 Augus
tus konden krijgen.
Hiermede gingen wij niet accoord en heb
ben toen direct een gecombineer.de vergade
ring met de Exploitatie-Commissie verzocht
welke ook gehouden is op 4 Augustus. Wi
waren niet van plan om op een anderen da
tum de meeting te houden, daar zulks on-
mogclijk ging. Alles was voor 16 Aug, ge-
regeld, zooals drukwerken, muziek enz Wij
zijn toen overeen gekomen, dat de Exploitatie-
Commissie voor „de Dageraad" een ander
terrein moest zien te krijgen en dat zij de
daaruit voortvloeiende kosten zou hebben -te
betalen, wat zij ook aangenomen heeft.
Wij hebben dan ook gevraagd hoe het
kwam, dat wij den tuin niet kregen. Wel, zei-
den de heeren. jullie hebben den tuin niet ge-
huurd op 16 Augustus, maar op 30 Augus
tus kunnen jullie hem op dtze'.fde voorwaar
den krijgen. De heer Vader, penningmeester
der Exploitatie-Commissie, zeide dat dit
kwam door een bericht in „Het Voik" en dit
was de aanleiding van het schrijven aan het
bestuur der „Dageraad". Maar wat beteekent
dan die brief, waarin staat dat wij op de-
zelfde voorwaarden b.v. 30 Augustus den
tuin kunnen krijgen, wat beteekent dan b ij
voorbeeld toch niet dat wij 30 Au
gustus gehuurd hebben.
De werkelijke reden is, dat wij geweerd
moesten worden, wat ook verschillende ma-
ten door den heer Landman is gezegd gewor
den aan bestuurslcden van de „Dagcraad"
Wij hebben dan ook na veel tegenwerking
van R.K. zijde, het Gemeentelijk Sportpark
gekregen, maar nu komt het op betalen aan
eu wil de Exploitatie-Commissie niet meer
dan 25 vergoeden, wat niet volgens af-
spraak is. Tweemaal is dat bedrag voor ons
disponibel gesteld, maar wij hebben dit niet
aangenomen. Nu, zeiden de heeren, dan
krijgen jullie heelemaal niets. Ook hierover
hebben wij een gecombineerde vergadering
aangevraagd, welke botweg is geweigerd ge
worden.
Hieruit blijkt dus, dat niet het bestuur der
Dageraad" schuld heeft, maar juist de Ex
ploitatie-Commissie. Neem alleen het vergoe
den, dat is al een schuldbekentenis Welke
verecniglng, van welken aard of vorm ook,
stelt een andere vereeniging, welke door eigen
tcedoen schuld op zich laadt (zooals wij dan,
zooals die heeren zeggen) schadeloos? Dit is
toch veel te gek om aan te nemen. Wij zullen
zulke filantrcpen aan alle vercenigingen re-
ccmmandeeren, maar raden hun eerst aan,
om inlichtingen in te winnen bij het bestuur
der „Dageraad", hoe zij zulks moeten inklee-
den
En mochten de heeren van de Exploitatie-
Commissie soms denken: dat hebben wij er
nog eens goed afgebracht, nu, dan denken
zij vcrkeera. Wij zullen ons recht wel doen
gelden en zullen daartoe alle ons ten dienste
staande middelen ter hand nemen.
U, mijnheer de Redacteur, nogmaals dank
zeggend voor de ons verleende plaatsruimte.
Namens het Bestuur der „Dageraad",
I. TANSSEN. Secretaris.
Km'ist.
POULET-KWARTET.
Dat is gisteravond in ,,'t Gulden Vlies"
een uitvoering geweest, die de hoogstgestelde
verwachtingen wellicht nog heeft overtrof-
fen, want wat deze kwartettistcn, Gaston
Poulet, Henri Giraud, Albert le Guillard en
Louis Ruijssen, gegeven hebben, grenst aan
het ongelooflijke. Een ensemble, van wondere
pracht met de fijnste klank-effecten, maar ook
met de kracht, een strijkorkest gelijk. Nuan-
ceeringen talloos. Daar had men bijv. het be
gin van het tweede deel van het eerste Alle
gro van Haydn's kwartet opus 76 No. 2, dat
begint met een figuurtje dat zich viermaal
herhaalt en telkens klonk het anders. De va-
riatie van de eerste-violist in het andante, het
trio van de Menuet van hetzelfde kwartet, het
was een wonder van vertolking.
Mozart's kwartet, fijn, graeieus soms en
dan weer een klank, een orgel gelijk, zooals
die accoorden in het verrukkelijk Adagio.
Het Coda van het Allegretto was iets bij-
zonders zooals het nu gespeeld werd en de
finale met die fijn uitgevoerde Spiccato's, on-
verbeterlijk door de verschillende instrumen-
tisten overgenomen, werd iets dat vexbazing
wekte.
En toen daarna nog het kwartet van De
bussy. Waar men in Haydn en Mozart al zoo
veel buitengewoons gegeven had, kon men
verwachten, dat het werk van hun landge-
noot, door zulke kunstenaars vertolkt, een
reusachtigejn indruk moest maken. En zoo is
het geweest ook.
Telkens als ik dit kwartet hoor, bejammer
ik het, dat met het langzame deel dit kwartet
niet eindigt, want hoe glorieus de finale ook
afsluit, hoe eenig mooi dat ook is, wanneer
die finale ingezet wordt, is de sfeer waarin
het daaraan voorafgaande stuk den hoorder
heeft gebracht, ineens weg. Maar we mogen
den componist geen op- of aanmerkingen ma
ken, hij wist het beter dan wij. Wat hier ge-
schreven is. geeft lang n'et weer „hoe het ge
weest is", dat is niet best onder woorden te
brengen. Zoo iets moet men zelf gehoord- heb
ben.
A. K.
-
HVSieliE- Efi
VE1LIGHEIOSHOEKJE
V ERST AN DIG I and elt de jonge
vrottw, die in het h'.iwelijk treedt, na
zich geneeskund'tg te hebben doen
onderzoeken: zij voor komt daarmee
gevaar voor ZICH en haar KIND
Tqdschrilten.
De Wereldpost wijdt een dubbele foto-
pagina aan den kunstschilder prof N. van.
der Waay, die gister 70 jaar werd. Zijn werk,
waarvan verscheidene fraaie afbeeldingen
worden gegeven, wordt door het tijdschrift
zeer waardeerend besproken. Dirk Schafer
de beroemde Hollandsche componist en pia-.
nist heeft het eereplaatsje der Nederlanaers
van beteekenis gekregen.
Er zijn fraaie kieken van gebeurfenissen
uit alle wertidbtreken en alle interessante
sportfoto's.
Verder de gewone steeds goed verzorgde
rubrieken waarbij ook aandacht an de mo
de wordt geschonken.
iiuitcnianrt.
DE POLITIEK DER AMER1KAANSCHE
ARBEIDtKs.
Het jaarlijksch congres van de Amerikaan-.
scne Federatie van den Arbeid dat te Atlan
tic City wordt gehouden in tegenwoordig-
heid van 400 gedeiegeerden, heeft met alge-
meene stemmen de nieuwe loonpolitiek aan
genomen. De federatie is beducht, dat bij het
ontstaan van een nieuw tijdperk van onge-
hoord groote mechanische krachtsontwikke-
ling der arbeider onderworpen zal worden
aan arbeidsbesparende machines, die door
electriciteit gedreven worden. In verband
daarmede nam het congres de volgende reso-
lutie aan:
Wij zijn van meening, dat de belangen van
de loonarbeiders zoo wel als van de geheele
samenltving gediend worden door zoowel de
kwantiteit.als de kwaliteit van de producten
te verhoogen, alsmede door een hoogen loon-
stundaard. waardoor niet alleen de koop-
kracht gehandhaafd wordt. maar die ook de
algemeene wehaart oevordert.
Wij, verklaren, dat loonsverlagingen lei-
den tot industrieele en sociale onrust, en da"
lage locnen niet bevortieriijk zijn aan lagi
productiekosten. Wij sporen de arbeiders
overal aan zich te verzetten tegen loonsverla
ging. en den industrieelen raden wij aan alle
geschillen in het producti proces te vermijden
om daardoor te komea tot lagere prijzen ep
hoogere loonen.
HET NIEUWSTE OP VERKIEZINGS-
GEBIED.
Een verzekeringsmaatschappij in Amerika
(natuiriijk!) heeft besloten een nieuw risico
in tie A-Z-lijst op te nemen. Dames, mits op
het moment van de verzekering ongclmwd
(weduwe of gescheiden mogen zij zijn) ttun-
nen zich de uitbetaling van een geldsom ver^
zekeren voor het geval zij op haar 40ste jaar
zich nog in ongehuwden staat bevinden.
Naar verluidt maakt deze ondernemende
maatschappij belangrijke verschillcn in de
premies.
OVERVAL VAN DEN SIMPLON-EXPRESS.
Maandagmorgen 11 uur is de Simplon-ex-
press, tusschcn Turnu-Severin en Craiova
(Roemenie) leeggeplunderd. De trein reed
langzamer over een brug bij Butoesci en van
die gelc^enheid maakten bandieten gebruik
om op den trein te springen en met de revol
ver in de vuio' de passagiers te dwingen al
hun voorwerpen van waarde af te geven.
Daarna werd de bagage van de passagiers
door de roovers uit de wagons gegooid. Na
het passeeren van de brug versnelde de trein
zijn gang. De roovers konden evenwel nog
tijdig uit den trein springen en vluchtten.
DE DUURTEBESTRIJDING TE
BERLIJN.
De Duitsche auloriteiten, die tot dusvef
nog op geen enkel succes in haar actie tegen
de duurte konden bogen hebben Woensdag
met groot vertoon een razzia in de Berlijn-
sche bakkerijen gcorganiscerd. Door ruim
100 politie-beambten werden 2000 bakkerijen
gecontroleerd, mei het gevolg, dat tegen 500
bakkers een aanklacht wegens woeker is in-
gediend1.
DE VERVOLGING VAN DE ENGEL-
SCHE COMMUMSTEN.
Daar de behandeling van de zaak tegen
de acht gearresteerde communisten is uit-
gesteld, zijn deze, na door den politierechter
te zijn gehoord, voor den tijd van een week
tegen de gebruikelijke borgstelling vrijgela-
ten. Als cautie werd een som van 100 pond
sterling geeischt en daar dit bedrag niet ter-
stond kon worden gestort, boden Saklatvala
en Lansbury aan als borgen op te treden. De
borgstelling van Lansbury werd aanvaard.
Volgens een Reuterbericht zouden niet alle
acht doch slechts zes gearresteerde, commu
nisten tegen borgstelling zijn vrijgelaten.
Volgens een draadloos bericht, zullen eerst
heden Thomas Bell en William Gallacher
voor den magistraat te Londen verschijnen.
HET ROOD STAATSGEVAARLIJK.
Het sovjet-tooneel blijft een rijke bron voor
belangrijk, en ook voor komisch nieuws. De
„Prawda" deelt thans mede, dat een Moskou-
sche auteur een stuk ter opvoering aanbood,
dat in Afrika onder de apen speelt en waarin
twee vijandelijke apengroepen voorkomen.
Zij-ond'crscheiden zich door wat de apen nu
eenmaal onderscheidtde eene groep zou
gecostumeerd worden met roode, de andere
met blauwe „partes posteriores".
De censor liet het stuk tot opvoering toe,
maar hij had een bezwaar: de roode kleur
leek hem staatsgevaarlijke bespotting te kun
nen opleveren: hij eischte verandering in
geel voor hij toestemming gaf.
DE AUSTRALISCHE ZEE LIE DEN-
STAKING.
De stakende Britsche zee tie den te Melbour
ne verklaarden, dat zij geen bericht uit En-
gel and hadden ontvangen tot het opheffen
van de staking. Zij erkennen, dat zij weinig
kans op succes in Australie zullen hebben
wanneer de staking in Engcland voorbij is.