VALET
UIT HEILOO.
(Vervolg gemeenteraadszitting zie elders
in dit black)
De beg rooting 1926.
Algemeene beschouwingen.
De -heer Van de V a 11 opende dc
algemeene beschouwingen en begon de memo,
rie van antwoord een eigeriaardig stuk te noe-
men. Zij ademt een geest yan zelfgenoeg-
zaamheid als van een rentenier, die rustig
afwacht wat er zal gebeuren. Voor een be-
sturend college achtte spr. dit geen goede
eigenschap, vooral niet in een gemeente, die
zich zoo sn'el ontwikkelt als Heiloo.
Er zijn hier inderdaad groote vraagstuk-
ken. Spr. noemde de rioleering, de wijze van
ophalen van de faecalien en het wegenvraag-
stuk, waarvan B. en W. de oplossing willen
laten afhangen van w.at er met het bosch za".
gebeuren.
Dat B. en W. dergelijke vraagstukken
eenigszins spottend aanhalen in de M. v A.,
keurde spr. ai. Het nemen van initiatief dient
voor zulke vraagstukken niet te worden aige-
wacht van raadsleden, rnaar moet uitgaan
van B'. en W.
Dan keurde spr. af, dat B. en W. afwijzend
staan tegenover gymnastiekonderwijs op
"school, een zaak die geen duizenden zal be
hoeven te kosten. B. en W- zeiden in de M.
v. A., het beter te achten den tijd te besteden
i aan gewoon onderwijs. Tot deze conclusie
'kwamen zij zeker niet na overleg met her
onderwijzend personeel, want alle cnderwij
izers zijn voorstanders van gymnastiekonder
wijs op school. Het beoefenen van de vrije
ordeoefeningen (vak j) achtte spr. daarvoor
onvoldoende. Het moet zoover komen, dat op
de school gymnastiek wordt onderwezen, wat
ten goede zal komen aan de gezondfieid der
kinderen.
Spr. zpu daarom een voorstel doen om te
komen tot een overdekt speelterrein en op-
richting van een gynina/vieklokaal.
Dat in de M. v. A. het bouwen van arbei-
derswoningen vanwege de gemeente niet
noodig wordt geacht, stelde spr. teleur,'en
vooral omdat als bewijs daarvoor is gewe-
zen op het feit, dat in deze gemeente arbei
ders wonen, die in een andere plaats wer-
jken. Wil men die menschen uit de gemeente
sturen, gunt men hun hier de frissche lucht
niet?
Er zijn in deze gemeente nog vele krotten,
die noodig moeten warden opgeruimd, zoo-
dat arbeiderswoningbouw wel terdege noo
dig is. Ga naar Bergen en zie wat daar tot
stand is gekomen. Spr. had zijn wieg gehad
in een woning zonder licht en lucht en wist
dus, wat een skchte woning beteekende. De
Woningbouwvereeniging alhier heeft zeker
met haar eerste werk al hare energie ver-
spild, zij heeft tenminste nog niets verder ge
daan. Er dient om een en ander zeer zeker
door de gemeente te worden gebouwd.
Wat een iijwielpad betreft naar Egmond
aan Zee, keurde spr. at, dat B. en W. het ini
tiatief afwachten van buiten den Raad. Hij
wilde dat B. en W. met voorstellen kwamen.
Als zij verder zien dan het oogenblik, stellen
zij dat niet meer uit. Wanneer grondspecu-
lanten in de gaten krijgen, dat er een weg zal
worden aangelegd, stijgen de prijzen met
sprongen, gelijk al eens bewezen is.
De voorzitter beantwoordde den heer
Van de Vail namens B. en W. en roerde al-
lereerst het rioleeringsvraagstuk aan, waar-
voor geen initiatief van B. en W. zou zijn uit-
gegaan.
Spr. deelde mee, dat het vraagstuk al lang
een onderwerp van- bespreking uitmaakt. En
dan is toch cok van B. en W. (in casu van
den heer Maas Geesteranus) het initiatief ge
komen iot aanleg van een kanaal, waarvan
helaas niets is kunnen komen.
Rioleering achtte spr. op dit oogenblik
dwaasheid, omdat men niet weet wat er met
den Rijksstraatweg zal gebeuren. Nu kan
men zeggen, dat men voor de loozing kan
gebruiken ander water dan het N.-Hoi andseh
Kanaal, maar kijk dan, eens naar Alkmaar.
'dat daarvoor gebruikt een stilstaand water
als de Zandersloot, waar de toestand wel-
hsast onhoudbaar is. Spr. gaf de verzekeiing
dat B. en W. niet zullen schromen, groote be-
dragen uit te geven, zoodra hun de noodza-
kelijkheid daartoe blijk. -
Wat betreft de wegen, begreep spp. niet,
wat de heer van de Vail bedoelde. Alle ge-
mcentewegen zijn in goeden toestand.
Het Raadhuis zouden B. en W. zeker liefst
spoedig tot stand zien komen, maar zij spie-
gelen zich aan andere gemcenten, waar men
maar steeds groote werken onderneemt, die
echter dan weer belastingverhooging eischen.
We zeggen niet: „Na ons de zondvloed",
maar: .Regeeren'' is vooruitzien' en zullen
er op moeten letten. dat wie na ons komt,
Heiloo niet schuwt om de hooge kosten.
Mocnt het bosch eoor de gemeente behou-
den blqven, dan zal dat een niet onbelangrijk
offer vragen en waar men het geld toch. maar
een keer kan uitgeven, is voorzichtigheid,
geboden, vooral in dezen tijd van onzeker-
heid.
Spr. was verheugd dat de heer Van de
Vail den arbeiders een goed hart toedraagt
en hun zou willen uitnoodigen niei te komen
om van de frissche lucht te genieten. Ook spr
draagt hun een goed hart toe, maar geloofde
toch, dat de heer Van de Vail overdreef Ha
bouwen van de zes woningen door de Wo-
ningbouwvereeniging bracht veel moeilijkhe-
den mee. Als hier veel arbeiders komen, be-
staat gevaar dat zij arrniastig worden. Waar
nog vele arbeiders van hier naar elders gaan
werken, hield spr. vol, dat aan woningbouw
door de gemeente nog geen behoefte is.
Inzake den weg naar Egmond aan Zee zei
spr., dat er groote kans is dat die tot stand
komt en om nu eerst een fietspad te maken,
vonden B. en W. niet aanbevelenswaardig.
Het college hoopt dat de weg niet te lang
meer op zich zal laten wachten.
Gymnastiekonderwijs achten B. en W. zcer
zeker toe te juichen en zij hopen, dat het
ideaal van den heer van de Vail nog eens
wordt verwezenlijkt. maar nu het zevende
leerjaar is afgeschaft en de kinderen in zes
jaar zooveel kennis moeten opdoen, achten
B. en W. het niet goed om van den beschik,-
baren tijd nog iets af te nemen voor gymnas
tiekonderwijs.
De Engelschen. waarnaar de heer Van de
Vail verwees, kunnen dat doen als groot
volk, maar wij als kleiner volk moeten veel
doen cm ons sen plaats ;e veroveren op de
wereldmarkt.
Model Het 7e leerjaar »o«r tern*; konv i
oi het.onderwijs op andere wijze worden uit-
georeid, dan zullen B. en W zeer zeker nog
wel komen met een voorstel als door den
heer Van de Vail bedoeld.
De heer V a n d e V a 11 vond het jammer,
dat geen der andere leden zich geroepen
voelde zijn beginsel uiteen te zetten en ook,
dat niet de wethouders afzonderlijk hun
standpunt verdedigden.
Het deed spr. genoegen, dat B. en W. het
belang van rioleering inzien, maar wees er
op, dat de opmeting van den Rijksstraafweg
naar het schijnt gauw begint. Vo6r dat men
daar mee klaar is, zouden B. en W. moeten
komen met een voorstel tot rioleering, op-
dat we gereed zijn, eer de Straatweg een an
dere bestrating heeft. Spr. vreesde echter,
dat B. en W. dergelijk voornemen niet heb-
ben en meende, aan de hand van de M. v. A.,
dat eerder de bedoeling voorzit, om alleen
maar de poelen te doen verdwijnen. Spr.
wees op den toestand *bij Renes, die zoo lang
reeds onhoudbaar is. Spr. spiegelde zich aan
het voorbeeld van Bloemendaal, waar men
ook te laat begon met rioleering.
Spr geloofde.niet, dat'het ernst was met't
kanaal, want op hetzelfde oogenblik, dat de
Prov. Staten besloten tot 'n aftakking van't
N. Hollandsch Kanaal, trok de gemeente
zich terug en nam genoegen met een weg al
leen, Waardoor van de 100 pCt. niets terecht
kwam.
Wat de wegenkwestie betreft, hield spr.
vol, dat die de gemeente duizenden guldens
zal kosten. De wegen zijn wel verhard, maar
niet voldoende. Spr. vroeg waar men zal blij-
ven met de verharding met allerlei wegen,
zooals de Mallevoortsdijk, die eindigt in
Egmond-Binnen. De gemeente moet zien, de
aan de wegen liggende gronden in bezit te
ACTETASSCHEN, PORTEFEUILLES,
PORTEMONNAIE'S, DAMESTASSCHEN
SIGAREN- EN SIGARETTENKOKERS.
VAN PUTTEN EN OORTMEIJER,
PAYGLOP, ALKMAAR.
krijgen, dan alleen zal stijging der grond-
prijzen worden voorkomen.
Woningbouw bleef spr. noodig achten.
Het particulier initiatief schijnt uitgeput,
daarom moet de gemeente vooral voor eigen
ingezetenen woningen doen bouwen.
Gymnastiekonderwijs is noodzakelijk, het
maakt de menschen energiek, lichamelijk zoo-
wel als geestelijk, gelijk het Engelsche volk
heeft getoond door zich de wereldheerschap-
pij te verzekeren. Zij hebben misschien min
der schoolgeleerdheid mee gekregen dan het
Nederlandsche volk, maar van die school-
iennis gaat irr.mers zooveel verloren. Geef
daarom het kind wat des kinds is, naast de
geestelijke de lichamdijke opvoeding, ten
bate van den opbouw van een harmonisch
geheel.
Den'voorzitter was niet recht duide-
lijk, wat de heer Van de Vail met zijn be-
merkingen over het kanaal bedoelde. Het
plan, zooals hier gevormd, was niet in over-
eenstemming met dat van den Provincialen
ingenieur. Het Rijk keurde ons plan goed en
zegde steun- toe, maar in Haarlem zei men:
geen subsidie voor een kanaal, wel voor een
weg. En daarom namen wij liever den weg,
maar daarvoor gaf het Rijk niets. Spr. wees
stellig af, dat het aan B. en W. zou liggen,
dat van het kanaal niets kwam.
Vijttien a 16-jarige kinderen kunnen soms
niet meer hun naam goed zetten, zei de heer
Van de Vail, en daarcm meende de voorzit
ter, dat het juist plicht is de kinderen zoo
veel mogelijk te laten leeren op de gewone
school. De meeste kinderen komen immers
niet op de H. B. S.
Een incident.
De heef O p c a m vond, dat de voorzit
ter wel wat veel vroeg van het geduld van
de leden door hen te dwingen te luisteren
naar den heer Van de Vali, die nu al voor de
derde maal „een dergelijke film'' afdraaide.
De heer Van d e V a 11 - Dat zal nog
wel vakcr gebeuren. Ga dan weg, als je 't
njet hooren wilt.
De heer O p d a m In een paar jaar heeft
Van de Vail al meer woorden gebruikt dan
mijn heele fractie in 5 jaar. Wat hebben wij
aan al dat gel1. 't Is toch altijd hetzelfde.
De voorzitter bepleitte net recht van
elk lid op het vrije woord en ken daarom
UltlaP.ngen als van den heer Opdam niet
toelaten.
De neer S e n g e r s had van den heer
Van de Vail verwacht, dat hij de electrische
beraaling van tuinderijen zou hebben bepleit,
want de tuinders zijn toch ook arbeiders.
De voorzitter sloot de algemeene
beschouwingen en stelde
irtikelsgewijze behandeling der begrooting
aan de orde.
Bij uen post ,.fcelasting op het ink omen"
zei de heer V a h 1, dat B. en W. zeer actief
zijn vij mvoio-jimg van uvtasung, a. veiwij-t
men hun ook ar.dtizijds laksheid. Spr. haal-
de als tewijs aa.i, dat 14-jaiige jong.ns zijn
aangesiagen naar f 400.
De heer Maas Geesteran u s Als
?ij dan vermogen hebben
De voorzitter: Lergdijke- aanslagen
zullen wel uHzo'fdcring zijn.
De heer V a h !1 wilde graag, dat een kef-
tijd word bepaaid, waarvoor men geen be-
.asiing belioeft te betalen.
De heer V a n d e V a 11 noemde een geval
van een jongen, die 75 een. per week plus kost
en inwoning vtrdient en aangeslagqn werd
in d'e belasting voor f 3.50. Spr. steunde het
.dee van den heer. Vahl
De voorzitter von-d het nioeilijk en
gcvaar'lijk om de verordenlng voor gevallen
als genoemd te wijzigcm-. Laat zoo'n jongen
reclameeren, zei spr.
Bij „hondcnbe'asfng" zei d? heer Mul
der, dat er menschen in de Boekelermeer zijn,
die 6 moeten Le.al-.n. wat hij te hoog vond.
De v o o r z i 11 e r zei, dat zooveel mogelijk
overal is rondgekeken voor het kohj-er werd
opgemaakt. Als er een ho-nd is, die bij onge-
luk ioslcopt, zal niet direct daarvoor 6
moeten wordei betaald
De heer Mulder vend, dat ieder to-ch
het recht heeft zijn hond qp het erf los te
laten loopen.
„Ja", zei de voorzitter, maar dan
loopt zoo'n hond allicht ook los op den weg".
De heer Vahl vond 6 hondenbeta-sting
niet te hoog.
De heer Maas Geester a n u s vond
net te hoog. Men meet de men then gelegen-
heid gtvtn etn htjtscPeT te houden. lhaiw la*
ten ve'e- hun hond.afmaken, omdat de b-elas-
tir or k hocg is.
De hear V a h 1De hear Maas Geestera
nus vindt 'f 6 te veel, maar als de honden
voor 10 vernieien bij a-nderen, vindt hij dat
zeker niet te veel.
Bij.„Jaarwedden wethouders" zei de heer
V r ij burg voor verhoogirg te zijn, opdat
ook een arbeider die functie zal kunnen aan-
vaarden zonder vrees voor loonderving. Nu
zeggen B. en W.' wel dat zij daarop zullen
terug komen, maar toch wilde spr. wel, dat
het bedrag verhoogd werd van 300 op
f 500.
De voolrzitter motiveerde het ant
woord van. B. en W. in de M. v. A. nader.
Er is veel aan de functie van wethouder ver-
bonden en als men nu alles zou moeten be
talen, omdat men ander geen functionnaris
kan virden, moest men wel 1000 betalen.
B. en W. wi'lden daarom het bedrag laten
zooals het is, zoolang de tegenwbordige wet
houders in functie zijn.
De heer V r ij b u r g vond het pijnlijk
voor eventueele opvolgers te moeten bedan-
i en als de jaarwedde niet voldoende is.
De heer Vahl was het eens met den voor
zitter.
De heer Van d e Vail sympathiseerde
met het idee van den heer Vrijburg: het kan
gebeuren. dat iemand, tot wethouder ver-
kozen, zich schaamt te zeggen dat de jaar
wedde te laag is'en dan zou hij deswege toch
bedan'ken. Spr. wi'lde echter geen voorstel tot
verhooging doen, na het antwoord van den
voorzitter. Er kan te zijner tijd altijd een
inifiatief-voorstel gedaan worden.
Een voorstel van B. en W. om het safaris
van de concierge van het Raadhuis te ver-
hoogen met 100 en te brengen op 250
werd z. h. s. goedgekeurd
Een nieuw raadhuis.
Bij den post Raadhuiszh de heer Van
't Veer nog nooit iets te hebben gehoord
van de commissie inzake behoud van't bosch.
Is er nog geen gekgenbeid geweest de raads
leden in te lichten hoe men nu staat met de
zaa-k?,
De voorzitter hoopte dat nog even
met mededeelingen zou worden gewacht, om
dat op 't oogenbli-k de tijd niiet geschikt is
voor openbaarheid.
De heer Vr ij b u r g vond niet goed met
bouw totaal onvoldoende is, gelijk spr. aan-
ger te wachten, omdat het tegunwoordige ge-
bouw totaal onvocdoende is .gelijk spr. aan-
t-oorde, waarbij hij het raadhuis noemde
„de tegenwoordige bouwval".
Spr. handhaafde zijn voorstel om een
memoriepost van 1 op d'e begrooting te
brengen voor een nieuw raadhuis.
c* Veiligheids-£
scheermes
Subsidies.
De voorzitter las daarna een lijstje
van ver-eenigingen-, die subsidie ontvhngen
over 1925 en ook weer gevraagd hebben voor
1926.
De heer Vahl was tegen de f 25 voor het
Nut. O-p dat bedrag bepaaid.
De propagarda-commissie „St. Willibror-
d-us" vroeg i ICO. B. en W. stel-den voor f 25
te geven, evenals verleden jaar. De stenimen
staakt-en. Tegen de heeren Vahl, Vrijburg,
Mulder, van 't Veer en van de Val'l.
Een stemming over de subsidie aan de
chr. jongelingsvereeniging had denzelfden
uitslag.
Met de stemmen van de heeren Vahl en
Opdam tegen werd de subsidie aan de open-
bare ieeszaal wederom toegestaan.
Subsidie vroedvrouwenschool te Heerlen
werd weer afgewezen, evenals ver'ieden jaar.
De subsidie aan de advies-commissie voor
bouwontwerpen, verleden jaar geschrapt,
werd ook n-u weer'geweigerd.
De overige subsidies werden bepaaid op
dezdfde bedragen als voorheen.
De begrooting werd hierop in haar geheel
gcrdgekeurd en^vastgesteld, waarna de ver-
gaderin-g werd gesloten.
Dit voorstel werd aangenomen met de
stemmen van de heeren Maas Geesteranus,
Bakker, Opdam en Apel-doora tegen.
Bij „Belooning brandspuitiieden" zei de
heer V a n d e Vail, dat noodig is, dat
vaste lijsten worden aangelegd van namen
van personen, die voor brandweerdiensten
kunnen worden opgeroepen. Daartoe behoo-
ren dan alle arbeiders in dienst der ge
meente.
De voorzitter zei dat B. en W. dat
ook bedoelen.
Bij den post „Burge.vwacht" wilde de heer
V r ij b u r g geacht wordea tegen te stem-
men.
De heer Vahl was altijd voorstander,
maar meende dat we nu meer terug gaan
naar normal-e tijden, waar in het handhaven
van burgerwachten niet meer noodig zal zijn
De heeren moge wel doorgaan met schieten,
maar spr. zou niet meer willen subsidieeren.
De voorzitter zei, dat de minister nog
steeds op han-dhaving aandringt en als de
subsidie nu werd imgetrokken, zou de bu-rger-
wacht niet hlijven- b-estaan.
De heer Mul der -Geef 50 minder,
dan gaat ze langzaam dood.
De post van 150 bleef gehand-haafd.
Tegen de heeren Van de Vail, Vrijburg, van
't Veer en Vahl.
Bij „onderho-ud wegen" bepleitte de heer
Van 't Veer het brengen van grint op de
wegen in de Boekelermeer.
De heer van de Vail wees op den
Raadhuisweg, waar door autoverkeer het
heele gazon binnen korten tijd zal zijn ver-
dwenen, naar spr. meende tengevo''ge van
verkeerde figging daarvan. Spr. wenschte
dat de toestand daar ter plaatse eens goed
wordt nagegaan door de wegencommissie,
die dan rapport kan hitbrengeri.
De Voorzitter zei dat in B. en W. de
zaak al was besprcken. Spr. wilde de wegen
commissie opwekken haar in bet oog te hou-
den. Er zal iets moeten gebeuren.
Bij den post „ko3ten -Sprceiwagen" zegde
de voorzitter goede contr61e toe, als de
verpachting weer aan tie orde komt. Plannen
daartoe zijn in overweging.
Bij „onderhcud scholen" achtten B. en W
doorspoelino- der closets voldoende.
De beer Van de Vail meende dat het
hoofd der school wenscften heeft niet al'cen
ten cpzichte van deurmatten.en vroeg of B.
en W'. daarmce rekening zullen willen hou-
den. De spee'plaats is een mod'derpoel en
eischt dat cen laag grint wordt aangebracht.
Het aancchaffen van. deurmatten is een stuk
opvoeding voor bet kind, dat daardoor leert
voeien te vege-n.
Spr. stelde voor 1 op de begrooting te
stellen als memoriepost voor een overdekte
soeelp'aats en- een gymnastiekiokaal, om
B. en W. daa-rmee uit te noodigen met vo-or-
steller dienaangaande te komen.
De heer V r ij b u r g stelde voor een paar
kranen op d-e waterleiding te plaatsen, waar-
d-oo-r mogelijk wordt de ramen der school
vaker dan tott dusver schoon te maken.
D» voorzitte r zei, dat aan de kenbaar
gemaakte wenscben van het hoofd der school
zal worden tegemoet gekomen.
De heer Vahl had bezwaar tegen den
door den heer van de Vail voorgesteiden post
van 1
De beer Van de Vail nam zijn voor
stel teru1*, als B. en W. wilden toczego-en een
onderzoek te doen en met voorstellen te
komen.
Die toezeg-ging werd vefleend.
Gewezen werd nog door den heer Opdam
op de hooge kosten van de closets.
Bij „Medai!les L.E.T.T.", zei de heer Van
,d e V a 11 het jammer te vinden-, dat dat feest
meer en meer wordt een feest voor bepaalde
groepen. Spr. wemsebfe dat het een dorpsfeest
zou worden en dat ook de neringdoend-en er
wa+ aan hebben (loterii).
De voorzitte r kon daar w°;nig aan
doen. De minister stelf voorwaardeu voor de
verloting.
De begrooting van bet G-. E- B. word
goedgekeurd.
Oliina.*
(Nadruk verboden).
Het begon in de bergen koud te worden.
Een ijzige wind streek over de hoogvlakte,
rukte en rammelde aan alle deuren en ra
men, en tochtte door kieren en gaten van
de zomerhuisjes. Daarvan waren de meeste
al verlaten; zeiden kwam men iemand tegen
op de wegen, en het lichtgeflikker uit al de
vensters vroeger 's avonds over het heele
da} verspreid, was uitgedoofd. Een enkele
politiepost hier en daar bleef eenzaam met
zijn verlicht raampje wacht houden. Toeti
begon het ook voor de langblijvers, waar-
onder wijzelf, tijd te worden om naar de
stad terug te keeren.
Zulk een oppak brengt zijn eigenaardige
bezwaren mee. De medewerking der bedien-
den is n.l. van een zeer vreemd aliooi. Voor-
eerst schijnen zij zich toe te leggen op een
maximum "bagage; en daar vissc' tn zij dan
nog telkens manden, doozen, e.d. uit, die
best in de andere bagage zouden passen,
alles onder het motto: „o, dat draag ik zelf
in mijn hand". Het resultaat was dan ook
dat onze karavaan er uitzag als een troepje
landverhuizers of vluchtelingen. Aan deze
vertooning werd nog de meeste luister bij-
gezet door een enorme zak rijst, die per se
mee naar Shanghai moest. Toen wij naar de
bergen trokken werd er een dito zak meege-
sjouwd, want zij hadden gehoord dat in die
provincie de rijst dit jaar "zoo duur was, en
de sport om op zoo iets te spareu, is te ver-
leidelijk, even verleidelijk als het voor hen
is om telkens maar weer dozijnen prullen te
koopen, zoo vaak er een koopmair langs
komt. Enfin, maar die rijst daar in de pro
vincie bleek toen nog-goeclkooper te zijn dan
in de stad, dus zou het toch jammer zijn
daar niet van te profiteeren, en dus moest er
een zak woiden meegesleept op den terug-
weg. Zulk een animo tot sjouwen vereen-
voudigt het refzen wei! Het deed mij denken
aan onze jonge jaren bij de terugreis na de
groote vacai.tie; dan hadden onze ouders
ook alle moeite om de stapels denappels,
doozen vol beukenootjes en eikels, zeldzame
steenen en koniinenskel-ctten, die wij zelf zou
den dragen, wat te bekorten. Chineezei5. zijn
inderdaad groote kinderen.
En zoo trokken wij dan op weg; eerst in
draar'stoelen. langs steile af«Tonden_ over
smalle paadjes, naar het plaatsje in de
vlakte waar wij op de boot zouden gaan. De
boot wordt geacht daar om 12 uur te ver-
trekken; maar op zoo'n vertrekuur viel aj
evenmin staat te maken als bij de heenreis,
en het gekste was nog wel, dat de scheeps-
autoriteiten daar nog het allerminst van op
de hoogte bleken te zijn. Bij benadering
kon men het alleen te weten komen van den
welgedanen Chinees, die bij den ingang van
het ruim stond en de zakken suiker contro-
leerde, die langs kwamen om ingeladen te
worden. Die beweerde dat het nog wel een
tijdje zou duren, waarop onze bedienden de
gelegenheid waamamen, om nog gauk- wat
te gaan winkelen in de stad. Zij kwamen te
rug met drie reusachtige manden vol porce-
lein! Waarschijnlijk was dat hier ook een
dubbeltje goeclkooper, en dus sloegen zij
maar liever een voorraad voor het levdn in.
Wij lagen daar verder den geheelen dag,
ijkend naar voorbij zeilende junken en naar
stapels bontbfcSckilclek,dc doozen en koffer
ees.
Wij naderen na den mond van de Yangtsze
en hopen's avonds in Shanghai aan te ko
men. Tegen den middag wordt er een lijn
uitgegooid naar-een groote roeiboot, die op
ons ligt te wachten. PaSsagiers worden vrij
hardhandig in en nit gesaden, alles met 't
noodige geschreeuw, want er is haast bij,
anders drijven zij te ver mee, stroomaf. In
die roeiboot staan ook nog een paar sol-
daten; in hun grijs-met-roode uniformen
vallen zij direct op te midden van a' het don-
kerblauw en zwart der Chineesche boeren.
Zij blijken afgezonden te zijn van groote
troepen op den oever, die naar .Nanking
moeten en dus verwaehten. dat wij hun het
schip zullen afstaan. Zij hebben echter ken-
neliik met veel autoriteit, want zij laten zich
afschepen met de verklaring, dat onze kapi-
tein daar van hoogerband geen permissie toe
heeft gekregen. En zoo vervolgen wij onze
reis naar Shanghai zonder hindernissen.
Maar hier lezen wij nu in de couranten, dat
sinds onze Yangtszetocht tallooze schepen
door troepen in" beslag zijn genomen; wij
ontsnapten er nog maar net aan.
En nu is het eigenaardige, dat dergelijke
dingen hier betrekkelijk weinig indruk ma-
k:n. De van nature zoo vredelievende Chi-
km zich onmogelijk interesseeren voor
T' gevechten tusschen die diverse staats-
1- Hp,:- ijjj jfomt er zelfs niet toe om partij te
- n en verklaart ronduit: w* vertrouwen
die r ici geen van alien. En zijn verre-
gaand fatalisme voorkomt, dat hij zich dmk
maakt voor dat het noodig is.
Dit dee; van den geest van China blijken
wij over te nemen. Men zou hier niet anders
kunnen; het hangt'in de lucht. Misschien kun
nen wij, eenmaal ip het vaderland erug, nog
niet eens zoo heel gemakkelijk weer aanlee-
ren om ons over alles en nog wat te agitee-
ren. Het is wel merkWaardig: hier, in het on-
rustigste land van de wereld, woont de voS-
maakste rust. Maar China is het land der
contrasten.
Iiuitenland
kij.BH, -M-Wl
de Japansche en Amerikaansehe oorlogs
schepen, die daar sinds de troebelen in het
voorjaar nog altijd op stroom liggen. Lang
na middernacht vertrokken wij pas. Stroom
af gaat het ongelooflijk gauw op de Yangtsze-
rivier, en bocht na bocht voorbij schoten wij
verder, langs de vruchtbare rivier-oevers
met de dijkjes, die ons speciaal zoo vader-
landscb aandoen.
En dan, tegen den avond van den twee-
den dag, vertelt een steward ons en pas
sant, dat er weer oorlog op til is, een „big
fight" tusschen Chang-Tso-Lin en Sun-
Chuan-fang; Nanking tegen Shanghai. Onze
boot heeft een telegram gekregen; de
spoorlijn Nanking—-Shanghai is al in be
slag genomen door de troepen, en dus zul
len wij vanavend, als wij Nanking aandoert,
wel overbevolking^krijgen, aan boord, door
de menschen die per trein uit het Noorden
kwamen, en nu in Nanking niet verder kon-
clen. En werkelijk, in Nanking "s avonds
laat, daar komen de drommen aangestapt,
allemaal Chineezen. Alle hutten zijn al bezet,
en dus installeeren zij zich maar in de eet-
zaal, en het valt mij weer zooals zoo vaak
op, hoe volmaakt de Chinees de gave bezit
om overal te doen alsof hrj thuis is, zonder
zich in het minst te geneeren, of zich met
het oog op anderen te behelpen. De glim-
mend zwarte piano ligt den volgenden och-
tend volgestapeld met brokken koek en
opengebroken granaatappelen. In een breede
dwarsgang naar het dele zit een Chineesche
dame voor haar kaptafeltje uitvoerig en zon
der de minste haast haar bewerkelijk kapsel
te voltooien; e» zij die dien nacht in de eef
zaal doctbrachten hlijven daar nog den hal
yen dag op de banken liggen te midden van
POLITIEKE MANIFESTANTEN
GEVONNIST.
De rechtbank te Florence beeindigde het
prcces, gevcerd tegen twintig personen die
deelnamen ,a'an manifestaties, volgende op
den mbord op d-en fascist Lupor-ine op 4 Oc
tober, eri schade van verschillenden a-ard aan-
richtren. Negen beklaagden werden vrijge-
roken, elf andere veroord-eeld tot straffen
'wisselehd tusschen zeven en veertien maan-
den gevangeriisstraf.
DE CHAOS IN CHINA.
Naar vcrluidt werkt«de christen-generaal
Fang-joe-siang samen met de johge Moekdeii-
sche partij, die er bij den zoon van Tsjang-
tso-lin op aandringt dat hij daar leider zat
worden. De burgerlijke gouverneur van Tsji-
li is in opstand gekomen tegen Tsjang-tso-lin.
Hij verklaarde, dat hij alleen bevefen zal op-
volgen van het hoofdbestuur te Peking.
De poging van een der generaals van Kwo-
Sang-lin om Mcekden te bezctten, en Tsjang-
Tso-lin geVangqn te nemen, heeft klnarblijke-
lijk nog geen succes gehad. Uit beirouwbare
bron wordt evenwel gem eld, dat Kwo-Sang-
lin die een trcepenmacht van 100.000 man be
zit, verschillende der machtigs-tc Mandsjoerij-
sche generaals heeft gevangen genomen.
Tsjang-Tso-lin heeft niet meer dan 50.000
man ender zijn bevel.
HET ZINKEN VAN DE Ml.
Vdgens den correspondent van de „Times'
e Stockholm heeft men aan den bodem van her
s.s. „Vidar", dat met den enderzeeer M 1 in
aanvaring meet zijn geweest, sporen van
blauwachtig grijze verf ontdekt. Deze verf
zal worden cnderzocht; blijlct deze verf over-
een te komen met die in gebruik bij de Brit-
sche marine, dan zal dit volgens den „Ti-
nies"-correspondent als het bewijs van de
aanvaring worden bcschouwd.
KORTE BERICHTEN.
Toen een Amei'ikaansch Martin-bom-
bardlementsvliegtuig ter hoogte van de kust
van Oahoe vloog, stonden plotseling de bei-
de motoren stil. Het toestel stortie van een
hoogte van 170 M. in zee. Twee van de vier
inzittenden verdronken.
Vernomen wordt, dat de bijzondere
Commissie van den Volkenbond, die tot taak
heel't aan die zitting van den Volkenbonds-
raad van December a.s. verslag uit te bren
gen over de beste mefhode voor den Volken
bond om de ontwapeningsconferentie voor te
bereiden op 3 December bijeen zal komen.
1De groote textielfabriek Gamlabro bij
Norkopping (Zwcden) is hedenmorgen bijna
geheel afgebrand. De schade bedraagt circa
800.000 kronen. Behalve de muren is vrijwel
niets overeind gebleven.
Het Hbl. deelt onder v-oorbehoud mee,
dat het onderzoek de zaak Barmat zou
zijn gestaakt.
Volgens een bericht uit Weenen heeft de
Italiaansche gezant te Belgrade geprotes-
teerd tegen een onlangs door den minister
van onderwijs te Laibach gehonden rede,
waarin deze zich buitengewoon ongunstig
over Mussolini heeft uitgelaten.
De Dui-tsche ambassaaeur tc Parijs
heeft namens zijn regeering bij de Fransche
regeering te Parijs stappen gedaan naar aan-
leiding van de aangekondigde groote requi-
sitie van woningen door de bezettingstroepen
te Trier.
Het departement van Financien van het
Auslralische Gemeenebest heeft den eerst en
catalogus gepubliceerd van de onteigende
bezittingen in het vroegere Duitsch-Nieuw-
Guinea, die bij inschrijving zullen worden
verkocht.
Dc afdeelingcn van de Belgische Kamer
bekrachtigden met bijna algemeene stemmen
het ontwerp dat' de conventie van Washing
ton betreffende den achturenclag goedkeurt
Aan het strand bij Hamburg is een
aangespcelde flesch gevonden, waarin zich
een brief je bevond van een opvarende van het
s.s. „Emma", d.ch 6 Aug. 1916, meldende,
dat hij bij Kaap de Goede Hoop had schip-
breuk gcleden en thaiis op een vlotje rond-
dreef.
Tengevolge van den hevigen storm zijn
drie nieuwe 150 Meter hooge toren-s van het
RadiostAtion Norddeich te Bcrlijn omge-
waaid Het beclfijf wordr'n e b?h-ilp van d«
oude torens vcortgezct.- Er zjjn geen men-
sglienieyeiis te beueurcu.
let eenige apparaat. dat zijn eigen mesjes
automatised slijpt. Vraagt demonsti-atie
bij un leverancier.
FSRMA B.MEINDERSMA DenHaag.