AIRmaarsche Gourant
Het ondsrgrondsche syndicaat.
Dontlerdasr 10 December.
EEULLETON.
Ko. 29* 1925
Honderd Zeven en Twinfigste Jaargang.
Rechtz alien.
s
ARKONDISSEMENTS-RECHTBANK
TE ALKMAAR.
Zitting van 8 December.
UITSPRAKEN RIJWIELBELASTING.
Jb. W„ C. B, J. D, J.H., J. L., J B
G. M., W. S., J. C. R., Lipje M., J. W.,
C. J. W., D. M., A. M., M. C., P. D., J. M„
P. J., J. S, P. L., J. K., G. V„ D. J. H. en.
J. D., ieder i 10 boete of 10 dagen hecht.,
M. C. 15 bcete of 15 dagen hecht.
Sam P. en Koenraad v. d. B., Amsterdam,
overtreding speelkaartenwet, de lste 20
boete of 10 dagen hecht., de 2e 30 boete ©1
15 dagen hecht.
D. W. B., Bergen, geheime distilleerderij,
nadere instructie gelast.
Pieter O., Alkmaar ,ontduildng slachtac-
djns, 50 boete of 50 dagen hecht.
H. V., Hoorn, overtreding Tabakswet, 2 X
>f 150 boete of 20 en 10 dagen en 1 week
voorwaardelijke gevangenissiraf.
H. E., Oudkarspel, als voren, 100 boete
of 10 dagen hecht.
H. J. M., Helder feed.), oplichtir.g, 6
maanden gev.
Mozes B., Amsterdam, (ged.), onzedelijke
toandelingen, 2 maanden voorwaardelijke ge-
vangenisstraf.
N. J. Sch., Beverwijlc, J. A. Z., Velzen en
G. B., Heemskerk, berooving, de lste f 40
boete of 40 dagen hecht., de 2de en 3de ieder
V 20 boete of 20 dagen hecht., benevens ieder
6.75 schadevergoeding.
H. J. M., Helder, (ged1.), rijwieldiefstal, 6
maanden gev.
A. P. J. G. M., Helder, schuldheling, vrij-
gesproken.
Cath. v. d. B., Bergen, verdnistering, vrij-
gesproken.
i Zitting van 9 December.
ART. 239 W. V. STRAFR.
Stond met gesloten deuren terecht de 40-
jarige opperman Job. R. te Bergen Alv. H.
P. M. kraakman stond bekiaagde bij als
raadsman en verdediger.
Eisch 3 maanden voorw.
VERN'IELING.
De 26-jarige Joh. v. W. uit Blokker bij de
justitie geen onbekende, stend terecht ter za
ke dat hij in, aen nacht van 24 op 25 Augus
tus te B.okker, tijdens de kermis, de glazen
vernield heeft van de motorbus, bestuurd
door P. Koelemeij te Avenhorn. Bekiaagde
gooide, voigens verklaring van Koelemeij met
cen zwart voorwerp. Gotc vloog een bier-
liesch door de voorruit doch Koelemeij son
niet verk.aren, dat bekiaagde daormede wierp.
Het is mogeiijk, dat bekiaagde dit ook heeit
gedaan.
De familie v. W. had het blijkbaar voor-
zien op het gezeischap dat door Koelemeij
was vervoera. Zij hebben dit "gezelsdiap met
einden hout teruggeareven en bekiaagde heeft
met zoo n stuk houi naar Koelemeij gestagen
en toen deze miste, heeft hij 2 ruiten van de
bus ingesiagen. De soliaoe bedroeg totaal
f 50. In de auto vond Koe.emeij bierilesschen
en een stuk hout.
Corn. Braas, 22 jaar, landbouwer te
Oroothuizen, behooide tot tie passagiers van
Koelemeij dien nacht. Het licht van het cafe
was reeds uit en het cafe was gesloten. Er is
een vechtpariij ontstaan. Men wilde het ge
zeischap niet inlaten.
Bekiaagde en eenige anderen sloegen op
het busgezelschap los. liij heeft beklaagae
met een stuk hout aan de rechterzijde van de
bus de ruiten zien kapot siaan, Aan beide
kanten waren, de ruiten stuk.
Getuige erkende dat hot gezeischap hier en
daar opgesioken had en in vroolijke stem
ming verkeetde. Nicmand was dronken. De
chauffeur P. Koelemeij behoorde niet tot de-
genen die opstaken.
De officier overwoog dat Koelemeij niets
te maken had met het gezedschap dat de her-
berg wilde binnendringen.
Eisch 50 boete of 50 dagen hechtenis.
HOOGER BEROEP VONNIS KANTON-
GERECHT.
In hooger beroep stond terecht de autobus-
ondernemer en chauffeur Adolf van Sch te
Bergen. Deze was vrijgesproken door den
Kantonreehter ter zake het met behoorlijk uit-
wijken naar rechts bij het passeeren van een
autobus der firma Parma.
Mr. Judell van Bergen trad op als raads-
hfan en vercfediger van beWaagde.
De chauffeur der firma Parma, Dirk de
Vries, verklaarde dat op Maandag 31 Au
gustus, bekiaagde nabij kruispunt Bergerweg'
Hoevervaart bekiaagde met zijn autobus
zoo dicht passeerde dat getuige verplicbt
was te stoppen, ten einde een aanrijding te
voorkomen. Bekiaagde zeide dat hij met de
kap van zijn rijtuig de boomen raakte. Hij
reedi z. i. voldoende rechts. Hij heeft niet ge-
constateerd, dat de door de Vries bestuurde
bus stopte.
De heer J. A. Aghiina, een cfer passagiers
van Parma verklaarde dat bekiaagde niet
voldoende uitweek en zeer nabij passeerde.
Hij gaf toe dat de weg daar het smalst is.
Ook werd nog genoemd de autobusexpert
der politieagent Wijnberg. Hij heeft daar ter
plaatse den weg opgenomen en maakte een
schctskaartje.
Getuige v, Arnhem, 'n 48-jarig boekhou-
der, eveneens een passagier in de bus Par
ma, legde dezelfde verklaring als dertiids
voor het kantongerecht, af. De bus van
Schalkwijk passeerde zeer nabij
Mr, v. Lookeren Caijipagne, de officier,
zeide in zijn requisitoir, dat het noodzake-
liik was, dat aaar Dr plaatse zeer voorzich-
tig moet worden gereden Spreker achtte be
kiaagde schuldig, omdat hij naar zijn mee-
ning_ geen behoorlijke voorzorgen heeft ge-
nomen en de getuige de Vries genoodzaakt
werd te stoppen. Hij is niet behoorlijk uitge-
weken. De officier eischte vernietiging van
het vonnis en veroordeeling tot 50 boete of
50 dagen hrchtenis.
Mr. Judell, verdediger van bekiaagde, acht
te het vonnis juist gewezen. Dit vonnis geeft
een juisten kijk op het gebeurde. Pleiter rele-
veerde de verschillende gronden op de zit
ting van het kantongerecht aangevoerd.
De weg is 3.50 M. Pleiter wees op de on-
juiste houding van het gemeentebestuur in
deze autobusaangelegenheden. Voorts ver-
wees pleiter naar het drukke autoverkeer in
de groote wereldsteden.
Pleiter memoreerde voorts, dat er geen
enkel ongeval is geschied.
Ook betuigde pleiter of bekiaagde wel zoo
dwaas zou zijn met zijn rijtuig op een andere
auto in te rijden en er zijn bus en passagiers
er aan te wagen. Pleiter zou zoo iets poging
tot doodslag noemen. Ten slotte nam pleiter
de getuigenverklaringen onderhanden en
kwam tot de conclusie, dat bekiaagde geen
schuld treft en dat derhalve het vrijsprekend
vonnis van den kantonrechter zal moeten
worden bevestigd.
OPLICHTING.
Voortgezet werd de zaak contra C. O. en
H. S., aardappelventers te Alkmaar. 5 nieuwe
getuigen worden alsnog gehoord, te weten:
De brigadier van politie Renooy te Wor-
merveer, die verklaarde, dat beklaagden te-
genover hem erkend hebben, ook dat zij ten
onrechte het voorwendsel hebben gebruikt,
dat zij de aardappelen konden leveren aan de
P. H. stichting, om zonder geld een derge-
lijk groote kwantum zonder gekl los te
krijgen.
Beklaagden kunnen zich dat absoluut niet
herinneren.
Getuige Persyn, landbouwer te Terdiek,
heeft een gedeelte der gekochte aardappelen
aan get. Booy verkocht, maar heeft aan O. een
nota gegeven.
O. heeft gesproken over de P. H. Stichting.
S. echter niet.
R. Haspels, arbeider te Terdiek, kon niets
van beteekenis verklaren,-
Jacob Bezoo, landarbeider te Terdiek,
weet er ook niet veel van.
Getuige Rezelman, chauffeur te Alkmaar,
verklaarde, dat de aardappelen bestemd wa-
ren voor de Prins Hendrik Stichting.
De officier eischte 6 maanden gevangenis-
straf tegen ieder der beklaagden.
MISHANDELING.
De 23-jarige polderwerker Sch., te Anna-
Paulowa, thans gedetineerd stond terecht
ter zake ernstige verwonding van de getuigen
Wiggers en Hendriks die hij in den nacht
van 29 op 30 Oct. met een mes heeft gesto-
ken. Wiggers had een groote snijwond in den
arm, zoodat de groote schouderspees gedeel-
telijk was doorgesneden. Dr. Obree heeft de
wond gehecht en de genezing had een nor-
maal verioop, docii de mishandelde is weer
geheel in staat om te werken.
De getroffene Hendriks hacf een snede op
het schouderblad bij de wervelkolom. Deze
wond is door dr. Obree behandeld en was
weldra genezen.
De 23-jarige J. Wiggers zeide, dat in't cafe
van Borst een woordenstrijd was ontstaan ge-
durende de sluiting van het cafe. Buiten stond
een hoop volk, dat disputeerde over die oor-
zaak van sluiting. Bekiaagde werd door ge
tuigen als de oorzaak beschoirwd en hij gaf 1
hem dit te kennen.
Bekiaagde deed of hij iets opraapte en
drong daarop met dien arm zwaaiend naar
voren. Even later voelde getuige een aanra-
king en was zijn arm als verlamd. Het bloed
stroomde uit de wond. Dr. Obree kwam hefl
spoedig ten einde geneeskundige hulp te ver-
leenen.
Bekiaagde ontkende dezen getuige te heb
ben verwond.
Jacobus Hendriksen is ook op den nuts-
avond geweest. Het was er gezellig. Getuige
vond het jammer dat de cafehouder het lo-
kaal wilde sluiten.
Op den Zwarfenweg werd getuige uitge-
scholden voor rooie. Hij keerde toen terug en
bekiaagde heeft hem in die sloot gewerkt en
raakte er zelf ook in. Later, toen getuige weer
op't droge was, had hij pijn in den rug.
Het bleek dat hij gewond was en dr. Obree
heeft ook getuige behandeld.
Getuige C. Wyers heeft bekiaagde met een
mes zien zwaaien en steken Hij heeft Hen
driksen en bekiaagde uit de sloot gehaald.
Bekl. had een mes in de hand. Hij deed dat
dicht en stak het in zijn zak.
Getuige Molenkamp heeft bekl. een steken-
de beweging in de rich ting van Wiggers.
Bekl. is vloekend en scheldend heengegaan.
Getuige was in den mouw van zijn jas gesne-
den. liet mes is gevonden in een opknappers
pakje van bekiaagde.
De officier acht beide aan bekiaagde ten
laste gelegde mishandelingen wettig en over-
tuigend bewezen. Eisch 1 jaar gev.
Verdediger mr. Eecen, bestreed die straf-
schuldigheid van bekiaagde en vroeg vrij-
spraak en ontslag van rechtsvervolging. Ver-
zocht in vrijheidsstelling van bekiaagde.
De officier repliceerd. De invrijheidstelling
werd afgewezen."
VALSCHE SLUISBRIEFJES.
Bekiaagde Jan K., 36 jaar, schipper te
Helder stond terecht ter zake het vervaardi-
gen van valschelijk opgemaakte sluisbriefjes
en verduistering van suiker. Bekl. was des-
tijds schipper op de expressemotorboot Alk
maar Packet.
Bekiaagde veranderde op de sluisbriefjes
de door hem als sluisgeld betaalde bedragen.
Het sluisgeld van de oude siuis bedroeg 5
cent en bekiaagde maakte er 37 cent van.
Voor de nieuwe siuis was het 37 34 en be
kiaagde zette 6734 cent. Bekiaagde bekend
de vervalschingen.
Hij heeft er spijt van. Hij heeft voorts 15
K.G. suiker verduisterd uit een partij die hij
vervoeren moest. Aan den dekknecht heeft hij
een hoeveelheid van die suiker ten geschenke
gegeven. De bootagent Mulder was overigens
uitstekend over bekiaagde tevreden. Het was
een flinke kerel.
De winkelchef van de firma de Gruijter
Slootjes heeft geconstateerd dat de aan hem
geleverde suiker de wicht niet had. Er ont-
brak 15 K.G. aan.
De officier stelde voor een voorw. veroor
deeling en wel 6 maanden gevangenisstraf
met 3 proefjaren.
HELING.
De 43-jarige varensgezel Roelof H., te
Amsterdam, stond terecht ter zake het voor-
deel trekken uit goederen door diefstal verkre-
gen. Hij heeft van vorige bekiaagde een hoe
veelheid suiker, die Jan K., voor die Alkmaar
Packet vervoerde, ten geschenke aangenomen.
Bekiaagde erkent. Hij heeft er erg veel spijt
van. Eisch 30 boete of 30 dagen.
Stadsmeaws.
Door Mrs. C. N. Williamson.
AIederlandsche vertaling van Ada van Arkel
6)
„U schijnt hier aardig wat millionairs te
hebben," zei Sheila.
Mijnheer Mc Kinnon glimlachte. „Wij zijn
in de mode en maken opgang," zei hij vol-
daan. „Ik heb wel eens gedacht, toen ons sei-
zoen begonnen was, wat een prachtige kans
juweelendieven hier zouden hebben als
hij hield op en fronste de wenkbrauwen alsof
hij boos was op zichzelf, dat hij zoo gepraat
had met een meisje, dat tenslotte toch maar
een vreemdelinge was. „Maar," voegde hij er
bedachtzaam bij, „wij zijn op die mogelijkhe-
den voorbereid en er is geen beroepsinbreker
in Engeland of Europa knap genoeg om hier
uit huis zelfs maar met een hoedenspeld weg
te komen. Van rijke lui gesproken, 's middags
van twee tot drie moet u beschikbaar zijn
voor Lady Ethington die zich verbeeldt,
dat ze een dichteres is. Van drie uur tot half
vijf zullen we open houden voor extra dingen
en haastwerk. Dan heeft u een uur voor uzelf
om thee te drinken en een wandeling te doen,
en uw avonden zijn vrij. Nu heb ik u niet
meer noodig tot morgen ochtend negen uur
Uw bagage is in uw kam.r gebracht en de
huishoudster zal u wel den weg wijzen. U
zult hem wel mooi vinden denk ik, en ik ver-
moed, dat u uw maaltijden, het liefst daar
zult gebruiken."
„0 ja, dank u," riep Sheila vlug, met visi-
»enen van mooie boeken, die ze zou kunnen
lezen 'terwijl ze at bij een venster met een
prachtig uitzicht.
„Dan is alles dus afgesproken," zei mijn
heer Mc Kinnon met de zucht van opluchting
van een man die het druk heeft," behalve,
dat ik er bij kan voegen, dat uw salaris aan
het eind van iedere week betaald zal worden."
Terwijl hij sprak drukte hij op een electri-
sche bel bij zijn schrijftafel en de jongeling
in de keurige livrei, die bijna onmiddeilijT
verscheen, werd haastig weggestuurd om de
huishoudster te roepen.
„Ik hoop dat het een lief mensch is," dacht
Sheila, „want ik denk, dat ik wel veel aan
haar genade zal zijn overgeleverd."
Maar de eerste blik op de mollige juf-
frouw Ritchie met haar rose wangen, witte
haar onder een kanten mutsje en haar rui-
schende zwart zijden japon een echte huis
houdster voor het huis van een hooggeplaatst
edelman was geruststellend. Ze glimlachte
tegen de nieuw aangekomene en was bereid
om juffrouw Douglas iets van't huis te laten
zien, op weg naar de torenkamer, als de gas-
ten bezig waren zich te kleeden voor het di
ner.
Het was Sheila of ze in een wonderlijk
sprookjesboek was beland Zij had nog nooit
iets gezien dat op Glentorly-kasteel leek en
kon zich niet voorstellen, dat het een hotel
was. Er waren woonkamers en studeerkamers
en leeskamers en broeikassen die ze zien
moest, en verhalen aan te hooren over wat
elk dier vertrekken vroeger was geweest, want
juffrouw Ritchie had de piaats nog gekend,
toen Lord Glentorly nog de eigenaar was.
„De arme oude man, hij is nu dood; ge-
storven van verdriet over den ondergang van
het familiefortuin," zuchtte de huishoudster,
„alsof zijn eigen zorgen nog niet genoeg wa-
Sckouwburgbouw.
Over dit onderwerp sprak gisteravond bij
een groot aantal liehtbeelden in „De Unie"
de heer J. van Reijendam, architect alhier,
voor de aid. Alkmaar van den Ned. Aanne-
mersbond.
De heer C. K r i 11 e r van Schoorl, voor-
zitter der aid.,* vertelde bij de opening, dat
het bestuur had vernomen, dat de beer van
Reijendam omlangs een Tezing hadi gehouden
over het schouwburgvraagstuk en dat was
aanleiding geweest, dat hem verzocht werd
die lezing ook voor de afdeeling te houden.
Het bestuur had! verschillende teekeningen
gezien, door den heer van Reijendam ver-
vaardigd en op grond daarvan durfde spr.
veen leerzamen avond voorspellen. Wetende
dat velen hier in Alkmaar graag een schouw-
burg gevestigc^ zouden zien en omdat onder
genoemdte teekeningen ook waren, die in Alk
maar zeker een goed figuur zouden maken,
had men ook B. en W. en den gemeenteraad
op deze vergadering genoodigd, alsmede des-
kundigen. Voorzoover tegenwoordig, heette
spr. alien welkom. (De burgemeester en wet-
houder Ringers hadden bericht van verhin-
dering gezonden.)
De schouwburgbouw varnf de
oudste tijden.
Spr. gaf bierna het woord aan den heer
v a n R e ij e n d a m, die begon met op te
merken, dat in Alkmaar zeker gee., alies-
zins voldoende schouwburg bestaat, waar
men veilig kan vertoeven. Hij hoopte aan te
geven aan welke eisdien een schouwburg
voor een gemeente als Alkmaar heeft.te vol-
doen.
Spr. herinnerde aan de speien dier volken
uit de oudheid, die op een bepaalde pick
piaats hadden. Reeds de oiude Grieken bouw-
den een podium met zitplaatsen er omheen,
var.waar de speien door alien goed gezien
konden worden en waar men beschut was te
gen allerlei weersinvloeden. Veela'l bouwde
men zoo mogeiijk tegen heuvels. In dien tijd
had men al verschillende rangen.
De Romeinen bouwden speciale theaters,
waarbij zij de vormen van het Grieksche
theater vrijwel behielden. Uit hetgeen in
Afrika is teruggevonden na verschillende op-
gravingen blijkt de vorm nog zeer goed.
De amphitheaters der Romeinen waren
precies als de theaters, maar dan dubbel, ge
heel rond. Het Coliosseum te Rome, gebouwd
80 jaar voor Christus, had een doorsnee van
meer dan 170 M. Thans is er slechts weinig
meer van over, doordat veel van het gebouw
werd gebruikt tot den opbouw van eenige
paleizen.
In de 7e eeuw, toen de Romeinsche theaters
geen voldoende droge zitplaatsen meer boden,
werden verschillende feesten verplaatst naar
de kerken, maar omdat ze vaak al te luid-
ruchtig werden, ver'bood Paus Innocentius
III ze ten laatste.
Na de kruistochten voeiden de teruggeko-
men kruisridders behoefte om speien weer te
geven uit het leven van Christus, en zoo
kreeg men de Passiespelen. Het tooneel werd
in drie dedlen verdeeld, de aarde, hemel en
hel, gelijk spr. aan de hand van verschillende
platen verduidelijkte.
Omtrent 1550 kreeg men weer vaste gebou-
wen als theaters, eerst alleen voor de grooten
der aarde, later ook voor anderen. Uit dien
tijd dateert de gewoonte om de koninkiijke
loges voor of op het tooneel te plaatsen, ter
wijl ook de coulissenbouw toen een aanvang
nam. Eenige plaatjes van theaters uit dien
tijd werden door spr. getoond. Een dak ont-
brak, men gebruikte inplaats-' daarvan een
groot zeil. De heele bouw toonde nog veel
overeenkomst met de theaters der oude Ro
meinen.
In de 17e eeuw brak men met de gewoonte
van open zitplaatsen en kreeg men de loges
(in Italie).
Ook in Frankrijk zag men denzelfden voor-
uitgang op theatergebied. In 1660 begon men
met den hoefijzerbouw en het gebouw te
Lyon, een der oudste theaters, is reeds bijna
geheel zooals wij nu nog hebben. In dien tijd
begon men ook aandacht te schenken aan
ruimte voor foyers enz.
In Frankrijk zoowel als in Italie hield men
met den schouwburgbouw rekening met de
gewoonte der menschen om hun gasten in een
schouwburg te ontvangen.
In de groote opera te Parijs (1861) heeft
men nog den logebouw behouden, met dit
onderscheid, dat de loges aan den voorkant
laag zijn, zoodat men daar niet meer als in
een hokje zit.
Spr. wees er hierbij op boe weinig ruimte
eigenlijk voor de toeschouwers is bestemd in
dien schouwburg.
In Duitschland ontstond pas in de 18e
eeuw behoefte aan vaste schouwburgen en
aanvankelijk werd daaraan voldaan door
Italiaanschen bouw. Eerst Wagner bracht
een reorganisatie. Hij ontwierp het z.g.
Wagner-theater, waar een heel andere ver-
lichting werd ingevoerd en tusschen tooneel
en zitplaatsen meer ruimte kwam. Gok ver
schillende andere wijzigingen bracht hij aan
(o.a. bij de plaatsing van het orkest en het
verdwijmen van de zijgalerijen), alles om te
maken dat men een beter gezicht op het too
neel had. Het was hier als het ware een te-
rugkeer tot het Grieksche theater.
Onderdeelen van schouwburgbouw.
Na een korte pauze zette de. heer van
Reijendam zijn causerie voort met verschillen
de onderdeelen van den schouwburgbouw te
bespreken, in de allereerste piaats dfen toe-
gang, die steeds zoo moet zijn, dat er geen
opeenhooping van publiek behoeft te ont
staan, noch van hen die te voet komen, noch
van hen die per as naar den schouwburg
gaan. In Parijs is voor deze bezoekers een
versehiilende ingang. Spr. toonde hierbij te-
vens den voorgevel van de groote opera te
Parijs.
ren. Hij fs heengegaan voor er sprake van
was, dat het kasteel in een hotel zou worden
veranderd, dat zou zijn dood zijn geweest, hij
was zoo'n trotsche man en vol van zijn fami-
liehistorie en van de rol die zijn geslacht in
het verleden had gespeeld. Glentorly was een
groote naam vroeger, juffrouw, en de markie-
zen van Glentprly waren de voomaamsten in
Schotland. Maar de laatste honderd jaar is
hun fortuin achteruit gegaan. Bijgeloovige
menschen zeggen, dat het komt door een voor-
spoeling in de familie, die nu uit kwam, maar
dat is te lang om nu te vertellen. De arme
oude markies stierf en de nieuwe is een verre
neef, een heel gewone man van een kant, die
nooit de erfgenaam zou zijn geworden, als
er niet iets vreeselijks in de onmiddellijke fa
milie van den markies was gebeurd, een hee-
len tijd geleden."
„Die man verkocht het kasteel aan mijnheer
Mc Kinnen, of eigenlijk aan den een of ande
ren rijken mijnheer, dien mijnheer Mc Kin
non overhaalde om het voor een hotel te koo-
pen en hem directeur te maken. De jonge
Lord Glentorly al is hij niet meer zoo heel
jong (behalve in vergelijking met den ouden
lord) was blij dat hij van het kasteel afkwam,
het moest zoo noodig gerepareerd worden en
hij had niets om het op te knappen, daarom
verkocht hij het voor een appel en een ei met
al de oude familieportretten en tapijten en
wapenrustingen. Het leek schandelijk. Geluk-
kig voor hem, hadden ze het heele landgoed
niet noodig, alleen het park voor de gasten en
lord Glentorly was genoodzaakt de rest te
houden. Maar verbeeldt u, nu hebben ze in
een afgelegen stuk grond steenkolen gevon
den en nu zal hij ten slotte toch rijlc worden."
„Te laat om het kasteel terug te kriigen,"
zei Sheila beianustellend
GOEDE RAAD
IS DUUR
ADVERTEERT IN DE
ALKMAARSCHE COURANT
■II
Bij het Nationaaltneater te Miinchen is
ook voor voetgangers cen andere ingang dan
voor hen, die per as komen. Zoo ook bij het
Hofburgtheakr te Weenen.
Een zeer belargrijk ondcrded van schouw
burgbouw is ook de plaatsing van het trap-
penhuis. In Parijs (groote opera) is dit in de
lengte-as. Bij het Hoftheater te Miinchen zijn
de trappen aan de zijkanten, te Weenen zijn
ze uitgebouwd ter zijde van het gebouw. Bij
het Lessiiigtheater te Berlijn zijn de trappen
geheel vrij van de toeschouwersruimte en ge
heel brandvrij, zulks op grond van het ge-
vaar, dat bij den grooten brand in 1891 aan
het licht kwam.
Bij het ontwerpen van een schouwburg is
de garderobe een van de voornaamste din
gen, omdat er voor gezorgd dient te worden
dat bij het uitgaan het publiek niet op een
punt samen dringt om zijn kleeren in ont-
vangst te nemen. Daarom dient er meer dan
een gelegenheid te zijn voor afgifte van kiee-
dingstukken, waarbij er rekening moet wor
den gehouden, dat die vanaf de zitplaatsen
gemakkelijk is te bereiken. Bovendien dienen
er spiegels enz. te zijn. Als een ideaal noem-
de spr. in dit opzicht een schouwhurg, waar
in de garderobe de kleeren worden geborgen
op dezelfde nommers als de zitplaatsen in de
zaal hebben.
De ruimte voor de toeschouwers moet na-
tuurlijk ook aan verschillende eischen vol-
doen. De eerste is, dat men goed op het too
neel kan. zien. De zwarigheid, dat men tegen
den voorzittenden persoon aankijkt, kan wor
den voorkomen door de stoelen om elke vijf
rijen een stoelbreedte te laten verspringen,
elke rij een vijf de. De inrichting dient boven
dien oploopend te zijn.
Noodig zijn ook zijgangen, terwijl midden-
gangen bovendien zeer wenschelijk zijn. Te
gen dit laatste is een bezwaar, dat juist in
het midden der zaal de beste plaatsen zijn,
zoodat de bouwer niet altijd over die ruimte
kan beschikken voor een gang.
Klapstoelen noemde spr. een noodzakelij-
ken eisch.
Daarna besprak de heer van Reijendam bij
tal van platen de (frkestruimte en het too
neel. Vooral dit laatste is een moeilijk vraag-
stuk vanwege de voor het publiek ziehtbare
en onzichtbare ruimte en de plaatsing der
schermen.
Spr. toondd een tooneel, waarbij de moge-
lijkheid bestaat van verhooging of verlaging
al naar men wenscht. (Afphaleia biihne.)
Wat op het tooneel wordt gegeven, moet
zooveel mogeiijk met de werkelijkheid over-
eenkomen, vandaar dat soms heele bouwwer-
ken tusschen de bedrijven van een opera moe
ten worden opgericht of afgebroken. Gm den
tijd der pauzes te verkorten, heeft men die
z.g. diraaiende tooneelen uitgevonden, waar-
voor hed wat instrumenten noodig zijn Een
groot voordeel daarvan is, dat reeds voor de
pauze, zelfs voor den aaflvang der voorstel-
ling, met den opbouw van versehiilende din
gen kan worden begonnen.
Brandgevaar.
N'a een tweede pauze begon de heer v R.
met het derde deel van zijn causerie, voornai-
melijk handelende over het groote brandge
vaar bij schouwburgen.
Het jaar 1881 was wel het meest noocflof:-
„Ja, maar dat kan men niets schelen. Er is
nog een prachtig landgoed in Norfolk, niet
zoo oud als dit, maar toch heel mooi en een
huis in Londen, die allebei al vele jaren ver-
huurd zijn, maar die zal hij nu weer zelf ne
men. Wat een bof, he? En de man verdient
het niet, vrees ik. Niemand kan hem uitstaan.
U zult zelf kunnen oordeelen misschien, want
mijnheer Mc Kinnon heeft me verteld, dat
mylord van Londen uit hier zal komen om
zijn bezittingen na te gaan en als een ge
wone gast hier in het hotel zal logeeren. Hij
erft van de vrouwelijke linie en de familiever-
wantschap is heel ver. Zijn moeder was een
juffrouw Douglas, die beneden haar stand
getrouwd is en zij was een nicht in den der-
den graad van den ouden lord
„Een juffrouw Douglas?" -
„Ja. Wel, warempel, dat is uw naam, niet?
Dat vergat ik. Is u ook een Schotsche, juf
frouw?"
„Mijn vader was een Schot. Zijn familie
woonde in Argyllshire."
„Wel, dan moeten het dezelfde Douglassen
zijn, geloof ik. Verbeeldt u juffrouw, dat u
een van de familie is en in het voorvaderlijk
huis komt ais een een
„Als typiste," lachte Sheila. „Ik zal me
hier nu heelemaal thuis voelen." Ze sprak
luchtig maar in werkelijkheid was ze vol be-
langstelling en opgewondenheid. Haar vader
had zelden gesproken over dte familieleden,
die hem den rug hadden toegedraaid bij zijn
huwelijk, maar't meisje wist, dat ze dadelijk
bloed in de aderen had en ,ze besloot dat ze
nu zou trachten uit te vinden hoe de relatie
tusschen haar Douglassen en de Douglassen,
die familie waren van Glentorly, in elkaar
zat.
w zal het niet aan mijnheer Mc Kinnon
zeggen," zei ze in zichzelf, „het zou zoo op-
snijderig en gek lijken, maar ik zal het toch
heerlijk vinden om me zoo'n soort dochter des
huizes te voelen en ik hoop dat lord Glentorly
zal komen. Ik zou wel eens graag willen zien
hoe hij er uitziet, voor't geval hij blijkt een
soort van neef in de twee en veertigste graad
te zijn, al zal hij dat nooit weten."
Toen juffrouw Ritchie eindelijk het meisje
de steenen wenteltrap van de „spooktoren"
had opgebracht naar haar kamer, zegende
Sheila de geesten aan wie ze zulk een verruk-
kelijk vertrek dankte. Zonder hen zou dit ze
ker een der meest begeerde kamers van het
heele hotel zijn geweest, dacht ze: en ze had
juffrouw Ritchie graag de geschiedenis van
de toren laten vertellen. Maar, evenals mijn
heer Munro, werd de huishoudster plotseling
teruggetrokken, toen het onderwerp „spook-
toren" werd aangeroerd. Sheila wilde niet
aandringen, maar werd hoe langer hoe
nieuwsgieciger.
Toen de huishoudster op het punt stond
haar alleen te laten met de belofte, dat haar
middagmaql om half acht zou worden ge
bracht, keerde de oude vrouw zich op den
drempel om. „Ik hoop, dat u hier niet bang
zult zijn," zei ze. „Het is wel wat eenzaam,
want de kamer onder die van u wordt ge
bruikt om bagage en oude meubelen op te
bergen en de kamer daaronder wordt door
den timmerman van het hotel als werkplaats
gebruikt. Er is dus's nachts niemand dan t>
in den toren. Maar des te rustiger. U zult lek-
kerder kunnen slapen en u heeft een electri-
sche bel, die u uit uw bed kunt aanraken.
Als u bang is, heeft u er maar op te drukken
en de nachtportier is in twee minuten hier.
Maar kom, u zult natuurlijk niet schrikken.
Waarom? Er is niets om u hier aan het
schrikken te maken."
(Wordt vervoigd.)
Wij echter kunnen U
een ooeden raad ge
ven, die absoluut niet
duur is. Wanneer gij
merkt, dat het aantal
uwer klanten steeds
gelijk blijft, geen voor-
uitgang vertoont, dan
is dat een bewijs, dat
uw zaak niet bekend
genoeg is. U zult dus
meer reclame moeten
gaan maken. Reget-
matig adverteeren is
dan ook een eerste
vereischte en we kun
nen U daarom slechts
met klem adviseeren: