Kippen en Eonijnen.
Uit onse Staatsmachitiie.
De Vogelwet.
Een tweetal berichten heeft de couranten-
lezers in den laatsten tijd bepaald bij de be
scherming van de vogels. Van den Coinmis-
saris der Koningin in Utrecht ging een mis-
sieve uit met be trekking tot het vangen van
vogels door iniddel van z.g.n. lijmstokken ot
lijmgarden, terwijl een bencht uit het NX est-
land eenigszsins den lachlust der lezers op-
wekte. Toen de groote drukte van het na-
iaarsseizoen voorbij was, hadden de iwvee-
kers hun broeiramen aan rdparatie onder-
worpen en de gebroken ruiten door nieuwe
vervangen; toen nu in den voorwintei de
sneeuwstormen den aardbodem bedekten en
het den vogels onmogelijk maakten hun na-
tuurlijk voedsel te vinden, waren dt brutale
spreeuwen bij duizenden op de versche stop-
verf afgekomen en hadden het werk van zeer
vele handen grondig te niet gedaan door alle
stopverf op te eten. Wij lazen in „de luinde-
rij dat de toegebrachte schade aan verloren
gegaan materiaal en loon begroot wordt op
ongeveer 30.000 gulden. Trouwens, wijzell
MMNHARDT's
Staal-Tabletten .90"
Maag-Tabletten.75
Zenuw-Tabletten 75«<
Laxeer-Tabletten .60"
Hoofdpijn-Tabletten 60<«
Bij Apoth. en Drogisten.
kwamen onlangs tot een evenwijdige erva-
ring. De schilder had in ons kippenhok eem-
ge ruitjes gezet; nauwelijks had hij zijn ar-
beid volbracht of de nieuwsgierige kippen
pikten de stopverf op.
Aan de tuinders werd den raad gegeven
om door de stopverf zeker vergif te mengen,
waardoor een verdelging der spreeuwen op
grooten sehaal plaats vinden zou. Of dit
middel toelaatbaar is, hangt af van de vraag
of de Vogelwet den spreeuw al dan met be-
schermt. Beschermt de wet hem niet, dan is
hij in den meest letterlijken zin „vogelvrij
beschermt hij hem wel, dan zou een verdel-
gingscorlog als bovenbedoeld in strijd we-
zen met de wet. Maar er is nog een midden-
weg. Bij Artikel 9 van de Vogelwet toch
wordt bepaald, dat ook de bij de wet bc-
schermde vogels (waaronder de spreeuw res-
sorteert) mogen gedood worden op verzoek
van de eigenaren of gebruikers van gronden
of wateren, waar beschermde vogels schade
toebrengen; waarvan dit geval een zeer clui-
deliike illustratie is.
We hebben deze breede inleiding tot be-
spreking van de Vogelwet met oozet gekozen,
omdat we door dit geval feitelijk practised
midden in de wet werden gezet. Want deze
wet bedoelt: voorschriften vast te stellen tot
bescherming der in het wild levende vogels.
Maar aangezien er nuttige en schadelijke vo
gels in het wild leven, worden uitgezonderd
de voor den land-, tuin- of boschbouw of
voor de visscherij schadelijke vogels. De lijst
dezer laatste vogels werd vastgesteld bij den
Algemeenen Maatregel van Bestuur van IS
November 1913 en bevat de namen van 11
schadelijke en dus vogelvrij verklaarde vo
gelsoorten. Door toetreding tot het op 19
Maart 1902 te Parijs door enkele mogend-
heden gesloten verdrag tot bescherming van
den voor den landbouw nuttige vogels, is zoo-
wel de lijst der nuttige als die der schadelijke
uitgebreid.
Art. 2 verbiedt kort en bondig het vangen,
dooden, ten verkoop voorhanden hebben, te
koop aanbieden, het verkoopen, afleveren of
vervoeren van de beschermde vogels; in Art.
3 wordt dit verbod ook uitgebreid tot de
eieren dezer vogels, waarbij echter een uit-
zondering gemaakt wordt voor de kievits-
eieren gedurende het seizoen van 1 Februari
tot en met 28 April—1 Mei en voor de eieren
van meeuwvogels van 15 April tot 15 Juni
21 Juni. Doch niet alleen bepaalde vogels en
hun eieren, ook hun nesten worden door deze
wet in bescherming genomen. Wel mag ook
krachtens de opgenoemde conventie van Pa
rijs de eigenaar of de gebruiker van een ge-
bouw de nesten van beschermde vogels, die
op of tegen dat gebouw of een binnenolaats
gemaakt zijn, verstoren, maar dat geldt niet
voor de tuinen of kweekerijen, die schade of
overlast hebben van vogels en die vogels niet
door geraas of het schieten met los kruit kun-
nen verdrijven. In dit geval wordt van toe-
passing (men denke even aan het Westland)
Art. 9, dat bepaalt, dat eigenareen of last-
hebbers dan een vergunning kunnen krijgen
van den burgemeester om deze vogels te doo
den, te vangen en daarna te vervoeren, ook
om de nesten dier vogels te verstoren. Maar
dan moet blijkens de Memorie van Antwoord
op dit wetsontwerp inderdaad vaststaan, dat
schade geleden wordt Dat men van een even-
tueele burgerneesterlijke weigering in hooger
beroep kan gaan bij den Commissaris der
Koningin spreekt haast vanzelf. Nu is het
natuurlijk heel goed mogelijk, dat niet parti-
culieren, maar het Rijk, de Provincie of de
Gemeente degenen zijn, die bovenbedoelde
schade Iijden; in dat geval moet de minister
van Landbouw, de Commissaris der Konin
gin of de Burgemeester de personen benoe-
men, die bevoegd zijn tot het dooden, van
gen, daarna vervoeren der vogels en tot het
verstoren van hunne nesten.
Nu kan het wezen, dat het bezit van be
schermde vogels noodig of nuttig is voor een
wetenschaopelijk doel of voor den vogelstand
zelf, dat die vogels gedood of gevangen of
hun eieren worden geraapt of hun nesten
worden verstoord; daartoe kan dan de minis
ter van Landbouw verguntling verleenen. Bij
Algemeenen Maatregel van Bestuur werden
de wetenschapoelijke inrichtingen aangewe-
zen, die voor het verkriigen van zoo'n ver
gunning in aanmerking komen en wat het
nut van den vogelstand zelf betreft; het kan
voorkomen, dat in een bepaalde streek be
paalde nuttige vogelsoorten niet of in een te
geringe hoevee'heid voorkomen door deze
benaling wordt dan de mogelijkheid gescha-
pen uit andere streken, waar zij misschien in
groote hoeveelheid voorkomen, exemplaren
daarheen te doen overbrengen.
In Artikel 19 wordt de mogeliikheid onen
gesteld om een vogelkooi of votiere te bevol-
ken, daariti toch wordt bepaald, dat vergun
ning verleend kan worden tot het vangen,
verkoooen enz. van benaalde vogels, mits de
ze niet verminkt ziin. Deze lijst. die 18 No
vember 1913 gepubliceerd werd bij Algemee
nen Maatregel van Bestuur, bevat de namen
van niet minder dan 60 vogelsoorten, terwijl
diezelfde maatregel benaalde, dat het vangen
mag geschieden van 15 September tot en met
den laatsten Februari en dat niet mogen
worden gebezigd voor den vangst: kunstlicht,
lijm, strikken, beugels, vallen, klemmen, ka-
nongeweren, slagkooien, vang- of treknetten
van meer dan een benaalde lengte, giftme of
verdoovende middelen en lokvogels. Maar
nog meer beperkende bepalingen ziin dezen
.vangst opgelegd. Hij mag niet geschieden op
Zondag; niet bij nacht en niet als de grond
met sneeuw is bedekt, terwijl personen bene-
den de achttien jaar van het verkrijgen eener
vergunning zijn uitgesloten en ook zij, die te
voren reeds onherroepelijk veroordeeld wer
den wegens overtreding van deze wet of van
bepaalde artikelen der Jachtwet.
Heeft iemand nu van den Commissaris der
Koningin vergunning ontvangen om be
schermde vogels te vangen, dan mag hij nog
niet in het wilde weg aan het vangen gaan,
evenmin als iemand, die een jachtvergunning
heeft, mag gaan jagen op elk terrein, dat
hem lijkt; neen, hij moet in het gezelschap
zijn van den eigenaar van den grond, waar-
oo hij vangt, of althans diens schriftelijke
toestemming hebben.
Art. 34 noemt de ambtenaren, die belast
zijn met het opsporen der bij deze wet straf-
baar gestelde overtredingen, die bovendien de
bevoegdheid hebben om besloten lokalen en
terreinen, waar beschermde vogels ten ver
koop voorhanden zijn, binnen te treden, om
zich te overtuigen, dat de Vogelwet wordt na-
geleefd.
Art. 36 en volgende bepaalt de geldboeten,
die opgelegd worden, bij geconstateerde over
treding dezer wet en schrijft voor, wat ge-
sdiieden moet met in beslag genomen doode
en levende beschermde vogels en de wijze,
waarop de eigenaar wordt schadeloos gesteld
voor het eventueel niet meer aanwezig zijnde
in beslag genomene in geval de zaak r;et
wordt voortgezet of bij eventueele vrijspraak.
Een overgangsbepaling bevatte de wet voor
het vangen van lijsters door middel van
strikken^ dat in sommige gemeenten een zeer
inheemsche liefhebberij was en velen een
broodje verschafte. Dit bleef nog eenigen tijd
na het inwerkingtreden der wet geoorloofd.
Ziehier, hoe de Vogelwet onze nuttige vo
gels beschermd.
.Ylar* titer icnten
ALKMAARSCHE EXPORTVEILING.
ALKMAAR, 22 Jan. 1926. In de heden
gehouden veilingen werd betaald vpor:
Roode Kool per 100 K.G. 2.20—/ 8.50;
Gele Kool per 100 K.G. 24.80; Boeren
kool per 100 stuks 1.407.30; Bloe-
mendalerkoo! per 100 K.G. 4.107.30;
Uien per 100 K.G. 6.509.20; Wortelen
pei 100 K.G. 3.904.60; Andijvie per
100 stuks 44.80; Brusselsch lof le s.
per 100 K.G. 2630; Brusselschlof 2e
s. per 100 K.G. 1822; Koolrapen per
100 K.G. 1.70—/ 2; Spruiten per 100
K.G. 1540; Selderie per 100 bos 7
13.40.
Amsterdam. M. Jonker, R.K., Ingeland-
straat 6, Belgie. Jacob Hoogland, R.K.,
slager, Stationstraat 32, Bergen (N.-H.)
C. Louwen, R.K., dienstbode, Nieuwlander-
singcl, Si Pancras. H. 01henschlager>
R k. dienstb., Nieuwlandersingel, Duitsch-
land. A. Schagen, R.K., Oudegracht 204,
Amersfoort. B. Eekliof, N.H., kantoorbe-
diende, Krelagestraat 33a, Utrecht. C. H.
E. Mulder, adj. dir. glash., Stationsweg 33,
den Haag. M. Krause, Ev., dienstbode,
Langestr. 98, Duitschland. C. Kloes,
R K insp. N. S. V. K., Tuinstraat 6, Heems-
kerk. G. A. de Boer, R.K., loodgieter, Ka-
naaldijk 27, Amsterdam. Aafje Zwart,
D.G., dienstbode, Kennemerstraatweg 79,
Egmond aan Zee. N. KooijBakker, N.H.
Kennemerstraatweg 94, Broek op Langen-
dijk. W. J. A. Stroomer, R.K., kantoorbed
Spoorstraat 63, Medemblik. N. J. A.
Stroomer, R.K., Spoorstraat 63, Medemblik.
A. E. E. Overmaat—Bruning, R.K., J. v.
Stolbergl. 1, Doesburg. Cath. Wokke,
R.K dienstbode, Stationstr. 55, Limmen.
H J. van Zilf'hout, R.K., opticien, Verl.
Landstraat 35, Wageningen. ME. Jon
ker, NIL, winkeljuffrouw, Vamebroek 35,
Bergen (N.-H.) W. Schouten, R.K., dienst
bode, P errons traat 7, Oudorp. G. Hoog-
vorst, N.H slager, Ridders-traat 14, Oter-
leek. F. J. Grootenhuis, N.H., boekhou-
der, Verdronkesnoord S3, Zwolle. H. M.
Gielis, R.K., dienstbode, Nieuwlandersingel
10. Heiloo. C. C. Pauwels—de Ruijter,
R K., Catsstraat 2 A, Heiloo. M van
Zelm, R.K., ass. huishouds., Clarissenbuurt
7 Hoorn. E. M. de Boer. R.K., dienstb.,
Huigbr.str. 14, Hoorn. D. Raven, N.H.,
los arbeider, Overdiestr. 16, Oudkarspel.
H. Zeeman, N.H., Nass.laan 24, Oterleek.
H. Drenth, D.G., Opticien, Fmdsen 83, Gro-
ningen. J. de Jong, E.L., Zaadmarkt, 78,
Amsterdam. G. J. H. Stamers E.L., smid,
Ramen 14, Amsterdam. P. J. Heldoorn,
N.H kok, Krelagestr. 6, Utrecht. A. J.
van Boxcel, chocoladewerker, Boezemsingel
53, Oudorp. J. H. Beeldman, N.H., K. v.
't Veerstr. 4, Bergen(N.H.) E. Wouden-
berg, N.H., dienstbode, Langestr. 7, Anna-
Paulowna. J. L. Ooms, N.H., reiz., Oude-
racht 243, A'dam. Petr. de Boer, R K.,
roentenkoopman. Baansingel 47, Oudorp.
Th. J. W. van der Sluys, N.H., arts, Oude
gracht 134, Leiden. Alida Nol, N.I.,
huishoudster, Langestraat 35, Amsterdam.
H. J. Rol, N.H., chauffeur, Vierstaten 2,
Amsterdam. W. A. M. Worm, R.K.,
winkelbed., Houttil 54, Sneek.
VERTROKKEN PERSONEN.
C. H. Smit, R.IC, Metselaar, v. d!. Kaay-
straat 5, Maastricht. Engeline Stam, R.K.,
dienstbode, Nieuwlandersingel 42, Egmc
aan Zee. Joh. Helder, N.H., Zijdam 4a,
Hensbroek. J. J- Lageman, N.H., kalk-
brander, Compagniesti". 19, Oudorp. J.'P.
str. 7, Ned. O. Indie. M. J. Hazes, R K.,
Tuinstraat 5, Ned. O.-Indie. C. Hugten-
burg, R.K., Laat 40a, Heiloo. A. E. C.
SHistedt, R.K., dienstbode, Oudegracht 21a,
Eindhoven. J. Molenkartip, R K., winkel
bed., Druivenlaan 2, Groningen. M. Zoll,
N.H., Inspect, v. politic, Stationsweg 164,
Amsterdam. J. v. d. Heuvel, N.H., auto-
schilder, Boomk.str. 12, Oudorp. J. Der-
keen, R.K., arbeider, Baansingel 5a, Span-
broek. P. Hennekes, L. d. H., officier L. d.
Heils, Limmerhoek 40a, Onstwedde. P.
van Langen, R.K., dienstbode, Spoorstraat
42, Warmenhuizen. A. Ruis, N.H., Huis
houdster, Uitenboschstr. 35, Texel N.H.
F Bakker-Koeman, N.H., K. v. 't Veerstr.
38, Beemster. A. J. M. Veer, R.K., Breed-
str. 5, Hillegom. R. Bakker, N H., Verdr.
Oord 33, Oudorp. A. J. M. van Lachner,
R K., slagersknecht, Schoutenstr. 5, Bergen
(N.H.) M. G. Tol, R.K., ass. huishoud
ster, Kenn.str.weg 41, Amsterdam. C. E.
M. Sehstedt-A. Holtkamp, R.K.. Oudegracht
21, Eindhoven. H. Jonker, R.K., Zeglis
183, Schagen. Joh. Schlichting-Borst, R.
K., Emmastr. 7, Oldenburg. N. Butter,
N H., onderwijzeres, Houttil 5, Amsterdam.
G." Ferahout -Bleeker, N.H., dienstbode,
Zeglis 84, Amsterdam. D. Nol, N.H.,
Stationsweg 30, St. Pancras. J. C. Bakker,
R.K., Boomkampstr. 18, Oudorp. G.
Zwaan, N.H., Keizerstraat 24, 's Hertogen-
bosch. A. Brandts—Blaauwboer, N.H.,
Kenn.str.weg 16, Hilversum. T. Gutter—
Stam, N.H., Julianastr. 14, Oudkarspel.
A. J. Martin, los arbeider, Afgesn. Kanaalv.
Ned. O.-Indie. M. C. Huib rts, R-K.,
timmerman, Parkstr. 10, Ned. O.-Indie.
A. Duivensv. d Leek, N.H., Landstr. 54,
Amsterdam. M. J. Keisper—-Streichei, As-
terstraat 7, Helder. B. H. N. Bnnkennk,
N.H., Kenn. Park 14, Arnhem. - B. J. r.
Lou we, R.K.. barbier Doelenstraat 2, Haar
lem j Waal, N.H., chauffeur, Westdijk
1 Oudorp. E. E. Waal, los werkman,
Verdr.Oord 24, Oudorp. Th. Schhchting,
R.K., arts, Emmas traat 7, Batav:a.
fetHiis-tienws
INGEKOMEN PERSONEN.
H. J. Ph. jansstn, R.K., winkeljuffrouw,
Nieuw.anciersingei 70, Rotterdam. G. J.
Oiaenkotte, K.k., Liefdezuster, tmmasiraat
12, Soest. C, J. harting, N.h., onderwij
zeres, Prir.s Hendrikstraai 22, Ursem.
G. Moienaar, N.bl., timmerman, Geestersin-
gel 44, Ee,de. J. A. Brederode, N.H.,
napt. inf., Stationsweg 172, Apeldoorn.
P. de Vries, K.K., depotchef, Costerstraat 35,
Heider. J. G. KlaverDekker, R.K
Baansingel 42 A, Limmen. Pauius Otjes,
N.H., rijWieihersteller, Schoutenstraat 12,
Jisp. G. L. Kramer, N.H., Schoutenstr.
12, Beemsier Br. Grootes, N.H., Wester-
weg 36, huishoudster, Heerhugowaard.
C. A. Daienberg—de Kuyper, N.H., Grens-
straat 1 A, Schuorl. J. J. Mar.tel, N.H.,
agent verz., Nieuwpoortslaan 14, Medem-
biik. J. Hoogenbosch, R.K., bloemist,
Steijnstraat 47, Limmen. Emma Nizold,
N.H., dienstbode, Kennemerstraatweg 115,
Gotha (Duitschland). C. A. M. Koop-
man, R.K., Scheteidoekshaven 4, den Haag.
C. P. Wit, N.H., dienstbode, Spoorstraat
34, den haag. H. Roskam, N.H., dienst
bode, j. v. Stolb.l. 2, Amsterdam. A. La-
grouw, N.H., dienstbode, J. v. Stolb.l. 2,
Almkerk. G. van der Sluis, N.H., schip-
persknecht, Limmerhoek 2, Bergen (N. H.)
P. Woitel, N.H., kaasmaker, fulpstt;. 8 A
Egmordbinnen. Trijntje Dekker, N.H.,
luipstraat 8 A, Harenkarspel. Simon
Wit, N.H., Verdronkenoord 40, Hensbroek.
PP. J. Drunen, N.H., reiziger, Kanaal-
kade 51 B, Leeuwarden. H. B. Herniary,
N.H., smid, Kerkplein 2, Amsterdam.
C. H. Kui'man, N.H., Nieuwlandersingel,
dienstb., Oudkarspel. J. Bierma, reiziger,
Tuinstr. 45, A'dam. F H. Gunnell, Mor-
moon zendelirg, le Tuindw.str. 17, Amster
dam. M. v d. Velden, N.H Kcningstr.
3 A, Purmerend. A. de Boer, N.H.,spoor-
wegarbeider, Boezemsingel 15, Barsinger-
horn. J. J. P as, R.K reiziger, Moien-
buurt 22, Schoorl. J. H. M. Noot, N.H.,
Westerweg 23, Valburg. G. J W Bakker,
N.H., ass. huishoudster, Nassaulaan 53,
Sliedrecht. A. de Reuver, R.K., venter,
Heiligland 10, Amsterdam. J. E. Wit,
V.G., dienstbode, Stationsstraat 3, Amster
dam. J Kelder, N.H., letterzetter, Zeglis
52, Amsterdam. Lucia Tromp, R.K
dienstb., Kennemerstr weg, Schagen. G de
Jong, R.K., d.b., Spoorstraat 42, Heerhugo
waard. C. J. Dekker, N.H., arbeider,
Hulststraat 3, Amsterdam. E. G. v. d.
Horst, N.H kantoorbedierde, Metiusgr. 1,
Vlaardingen C. Homan, G.K., dienstbo
de, le Landdwarsstraat 6, Hoorn. J.
Verhoogt, N.H., los werkman, Oosterburg-
straat 12, Hoorn. A. den Das, N.H., huis
houdster, Wilhelmina'aan 22, Amsterdam.
N. Zonneveld. R.K., slager, Spoorstraat 54,
Velsen. E. H. Moens, Rem., Emmastr. 66,
Rotterdam. R Koelemeij, N.H., commies
R. Bel N G Piersonstr 28, Roozendaal.
C. A. Bruggeling, R.K., Chocol werker,
Friescheweg 36, Rotterdam. G. Geijer,
Ev., dienstbode, Langestraat 102, Hoorn.
D. Molen, N.H., timmerman. Landstr. 54,
Heiloo. J. F. Mulder, N.H., ad. surn.
registr., KennemersTigel 21, Kantens. C.
v. d. Ve'den, R.K., boerenknecht, Westerweg
316, Egmondbinnen. A. J. B. Raatsie,
N.H., reiziger, Eikelenbergstraat 15, Amster
dam. S D. Witte, N.H., barbier. Limmer
hoek 2. Wonseradeel. C J van Eijck,
R.K., Baansingel 24, Bergen (N.-H
Jansje Rol. boekhoudster, Prins Hendrikstr.,
Kruysveld, R.K., Compagniestr. 10, Oudorp.
A. M. Klaver, R.K., Dienstbode, Linden-
laan 65, Castricum. M. E. Roos, dienst
bode, hofdijkstr. 9, Bergen (N.H.) A.
Schouten, R.K., dienstbode, Kenn.str.weg 65,
Heiloo. G. Post, N.H., dienstbode, Kenn.
str.weg 97, Hoogeveen. G. Prins, N.H.,
los werkman, St. Annastr. 23, Norg. Jac.
Pool, N.H., machinist, Boomkampstr. 38a,
Castricum. J. A. Reitsma-Blaauw, D.G.,
Snaarmansl. 82, Helder. A. Beets-Zwak--
man, N,.H., Schermerweg 20, Heer Hugo-
waard. N. Brons-Jongkees, G.K., Anjelier-
str. 13, Sneek. C. Ploeger, Chr. Geref.,
koopman, Zocherstr. 32a, Broek op Langend.
S. J. v. Dijk-Kerkhofs, R.K., Langestr.
95, 's Gravenhage. J. G. v. d. Broek, G.K.,
arbeider, Zeglis 214, Z. Afrika. D. de
Leeuw, N.H., chauffeur, Vrouwenstr. 1, Zii-
pe. D. Brink, d.enstbode, K. v. 't Veerstr.
4, Amsterdam. M. Rook, R.K., dienstbode,
Appelsteeg 2, Duitschland. J. J. van der
Mark, Ger., meubelmaker, Achetrwezel 12a,
Belgie. J. C. van Beek, N.H., kantoorbed.,
Schoutenstr. 18, Antwerpen. G. J. Heinen,
N.H., Adj. Comm. Bel., N. G. Piersonstr. 28,
Wint erswijk. E. M. van Kessel, R.K.,
dienstbode, Kenn.str.weg, 166, Limmen.
C. J. van der Steen, N.H., reiziger, Achter-
weg 21, Amsterdam. M. C. Buck-Gieling,
R.K., Eikelenbergstr. 231, Nijmegen. Tr.
Kroon, N.H., dienstbode, Stationsweg 35,
Wieringen. Bart Heiblom, R.K., venter,
Kanaalkade (woonwagen), Hoorn. E.
Hagen, R.K., Oudegracht 204, Vlagtwedde.
H. Drievoet, N.I., Langestr. 35, huishoud
ster, 's Gravenhage. Fr. ten Dam, N,H
Komm. Rijksbel., Schermeerstr. 5, Roosen-
daal. Lena Noppers, G.K.. dienstbode,
Langestr. 84, Amsterdam. Kniertje Sloot,
N.H., dienstbode, Runstr. 8, Egmond aan
Zee. Fred. M. Mulder, R.K., dienstbode,
Oudegracht 299; Callantsoog. P. H. M.
Oushorn, R.K., Emmastr. 9, Haarlem. A
Th. C. Beke, R.K., Koningsweg 54, Amster
dam. J. E. K. de Buyzer, sigarenmaker,
Stuartstr. 29, Amsterdam. A. Druyven,
R.K., dienstbode, St. Jacobstr. 1, Zijpe.
Ary Barendregt, N.H., dienstbode, Kenn.str.
weg 65, Upendam. J. Langeberg, N.H.,
hotelbed., Heiligland 10, Hoorn. J. C. v.
d. Pol, R.K., Nieuwstraat 25, Abbekcrk.
G. Zonneveld, R.K., Liefdelaan 25, H.H.-
waard. G. Klinkenberg, N.H., Agent v.
Politic, Baanpad 1, Den Haag. R. M.
Mettes, R.K., dienstbode, Achterstr. 53,
Zaandam. B. Landman, R.K., manufactu
rer, Langestr. 33, Bergen(N.H.). P. Vos,
N.H., meubelmaker, v. TeyLstr. 16, Amster
dam. M. Bras, R.K., dienstbode, Iioever-
pad 34, Egm. Binnen. G. M. Melker,^ R.
K., ass. huishoudster, 2e Kabelstr. 8, Slie
drecht. J. C. H. Berkhoudt, N.H., kan-
toorbediende, Oudegracht 4, Tiel. D. Vis
ser, N.H., Lunchroomhcuder, Breedstr. 30,
Egmond aan Zee. M. F. Hygens, R.K.,
dienstbode, Verdr.oord 22, Geleen. P. J.
A. Kleene, R.K., advocaat .proc., Nassau-
plein 14, Sittard. J. Biersteker, G.K., bar
bier, Fnidsen 8C, Lisse. P. J. Kops, R.K.,
Tuinstraat 6, Bergen op Zoom. K. Admi-
rral, N.H., banketbakker, Heul 5a, Purme
rend. A. M. Looks, R.K., dienstbode, Verl.
Landstr. 9, Beverwijk. G. C. Punt, R.K.,
dienstbode, Payglop 15, Heer Hugowaard.
C. G. J. Stoop, R.K., bakk'Tsknecht,
Spoorstraat 61, H.H.Waard. M- J. J.
Kluft, R.K., Oudegracht 158. Berliin. Dirk
Sibie, D.G., winkelchef Fnidsen 103, Zaan
dam. B. F. Holweg, R.K., houtbewerker,
Vrouwenstr. 1, Ve'sen. J. C. Castricum,
R K., Tulpstraat 16, Schaeen. N. H. Stin
ger, N H., Kenn.str.weg 97. Zaand&m. J.
I. C. Bel R.K,, bedriifsleider Magdalenen-
RASKEUZE.
Het is nu de tijd van de tentoonstellingen.
Menigeen ziet daar zeer fraaie exemplaren
van allerlei rassen en voelt dan neiging ot
om eens van ras te veranderen, of het zoo in
te richten, dat er een nieuw rastoompje bij de
reeds aanwezige dieren gehouden kan wor
den. Het zou verwaand zijn te meenen, clat
geschrijf een directen invloed kan uit-
oefenen op wat iemand nu „eenmaal in zijn
hoofd zet Maar dit raden wij toch aan: be
gin geen uitbreiding als die gebeuren moet
ten nadeele van aanwezige goede dieren. Be
ginners zien vooral op groote tentoonsteilin-
en zooveel verschillends in kleur en model,
iat zij ons meermalen vragen: wat is toch
wel het beste ras voor mijn ren? Len beslist
antwoord kan daar niet op gegeven worden,
want al dadelijk zou de wedervraag klinken:
■17 doel? Bedoelt U alleen voor sieraad, of
zeet het nunne doen en de mest elken dag uit
het slaapkwartier wordt weggenomen.
Bij vriezend weer is de XV. dankbaar voor
een paar malen per dag dadelijk na het voc-
ren, van wat aangewarmd drinkwater. Jonge
hennen vragen voor den leg een krachtige
voedering, waarbij levertraan, gist (sapiol),
vleeschmeel, Karmelpo (karnemelk in poe-
dervorm), garnalenmeel enz. dienst kunnen
doen als extra bijgiften. De granen voert men
bij voorkeur apart als gerst, tarwe, haver,
groene erwten, zonnepitten, rijst enz., maar
liever heelemaal geen mais. Zeer veel groen
vragen ze op alle leeftijden, ook van kuiken af
aan kalkdeelen, gemalen natuurkrijt, schel-
houtskool, gestampte kalkpuin, grit enz
en,
welx
alleen nut, of misschien beide deze oogmer-
ken? Dan komt verder nog in aanmerkirg de
beschikbare ruimte, zoowel in oppervlak als
in tigging. Want is de ruimte zeer beperkt,
dan moet men een of ander krielras kiezen.
Bij wat meer oppervlak kan een keus gedaan
worden onder middelzware rassen. Maar
hoe groot het terrein ook wezen mag, het
moet altijd aan eenige voorwaarden vo.doen.
H:t moet hoog en droog gelegen zijn en zoo,
dat de zon er een goed deel van den dag op
schijnen kan. Een van direct zonlicht versto-
ken plek zal ongeschikt blijken om langer dan
eenige dagen pluimvee op te houden.
Gesteld, men wil een haan en acht hennen
hpuden, dan heeft men daarvoor tien vier-
kante meters oppervlak noodig. Zijn het krie-
len, dan zullen 5 of 6 vierk. meter voldoende
wezen voor die negen diertjes. In beide ge-
vallen rekenen wij er op, dat het slaapliok
zoo hoog van den grond staat, dat de ruimte
er onder aan de ren ten goede komt. Vrije uit-
loop is heel mooi, maar komt in de stad zel-
den voor.
Wie nu rustige, fraaie en tevens nuttige
dieren wenscht, kunnen we in de eerste plaats
de Wyandottes aanbevelen en meer speciaal
de witte varieteit, die het beste op den leg is
doorgefokt en tegelijkertijd zeer aantrekkelijk
in kleur en ronde vormen. Ze geven geen last
door overvliegen, zijn in vergelijking met vele
andere rassen weinig luidruchtig, eigenschap-
pen dus voor een stadskip.
Al heel wat jaren zijn de W. W. in trek,
behaalden op vele legwydstrijden de ove
winning en winnen nog steeds aanhangers,
zooals de tentoonstellingen getuigen. Wie
eenmaal een goeden toom bezit, gaat er mee
door en komt steeds, verder in kwaliteit. Als
ik hier een lans breek voor de Wyandottes,
dan is daarmee nog niet gezegd, dat er geen
andere beste rassen bestaan, waarom niet?
In een volgende causerie zullen wij die gaar-
ne aangeven, om ook aan den smaak van an
deren te voldoen.
Daar elk ras, ja misschien wel elke varie
teit, een eigen behandeling verlangt, en men
geenszins alle rassen op geheel dezelfde ma-
nier kan huisvesten en voeder^n, is het noodig
iets over deze punten bij de W. W. te zeggen.
Men kent wel de voorwaarden, die wij voor
een goede stadsren stellen, n.l. vo'komen re
genvrij, droge zandbodem, goed bereikbaar
v„_r zon en licht, diep minstens anderhalven
meter, oo manshoogte, zonder stokken of an
dere verhoogde zitolaatsen. De ren moet zoo
mogelijk in twee deelen gescheiden zijn door
middel van een deur, waarin een valschuif
om direct naar verkiezing de dieren bij min
der gunstig weer binnen de besloten ren te
kunnen houden. De liefst op een hoogte van
30 of 40 centimeter geplaatste legbak moet
flink ruim zijn, zoodat er twee hennen te ge-
lijk gemakkelijk in zitten kunnen, daar de W
hennen meestal in een en 't zelfde nest haar
eieren deponeeren. De zitstokken in de slaap-
afdeeling moeten voor W. minstens zeven
centimeter breed zijn, goed plat. Daarop rust
het lichaam goed uit en zijn de voeten ge
heel onder de veeren geborgen, omdat de te
nen den breeden stok niet omklemmen, maar
zij er met saamgevouwen voeten on rusten
De drinkbak moet ongeveer 25 c.M. hoog
staan, zooveel mogelijk tegen het er in sihar
relen van zand beschermd. In de ren is voor
de W. W. het beste schoon, droog zand, zoo
mogelijk een mengsel van zee- en rivierzand
Om des winters de groote aToeling van het
zand wat te temperen, sUooit men alleen in
de scharrelruimte kaf, haksel of droog blad
Zoo blijven ze schoon, als ten minste hark en
egint men daarmee pas als ze gaan leggen,
dan is het vaak te laat en komen de gevolgen.
De legprestaties der W.W. nemen steeds
toe, vooral bij het z.g. nuttype, dat wat min
der rond in vormen en vooral wat langer in
rug en staart is .Op vele legwedstrijden hier
te lande en elders oereikten ze vaak den top.
In de stadsren meestal tot een gemiddelde
van 180 eieren in een leg jaar. Weinig minder
in het tweede en vaak nog 140 in het derde
jaar. Het is niet noodig hier de enorm hooge
cijfers van enkele afzonderlijke hennen te
vermelden, dat zijn uitzonderingen. Maar
geen laat-broed! Die beginnen pas als ze ne
gen maanden oud zijn, dat is veel te laat.
XVe zorgen dus in April te broeden. De Mei-
kuikens leggen, als ze zonder tegenspoed op-
groeien, tegen de 7 maanden. Vroeger begin
nen, vooral voor sportdieren, is niet ge-
wenscht. Zulke vroege legsters bereiken niet
de breede ontwikkeling, die we zoo gaarne bij
de W. zien. Bij de W. zooals bij ae andere
middelzware rassen zorge men voor overvoe-
ding, daar ze van hun voorouders, de Co
chin's en Brahma's wel wat gulzigheid heb
ben meegekregen.
Om de gele beenkleur zoo lang mogelijk
te doen blijven, is het goed zoo nu en dan de
beenen en teenen met een klein kwantum
raapolie in te wrijven, eigenlijk meer massee-
ren.
De ruimte op den zitstok ingenomen, be-
draagt tusschen 25 en 30 c.M. De afstand er
van tot den wand 40 c.M. Bij opgerichten
stand van den haan mag de kop de zoldc-
ring niet raken. Bij een haan zet men niet
meer dan acht hennen. Men moet er op let-
ten of in den foktijd de haan soms wat bijge-
voerd dient te worden.
KEUS GENOEG!
De tijd is voorbij dat men het houden van
Krielen absoluut beschouwde als luxe, als
kinder- of vrouwenwerk. Sedert van de mees-
te groote rassen ook dwergvormen bestaan en
daarmee het bewijs geleverd is, dat krielenfok
en krielenhouden een belangrijke rol zijn
gaan spelen in de pluimvee-teelt, hebben ve
len meer hun aandacht gevestigd op deze
dwergen in de hoenderwereld.
Een stukje grond moet al bijzonder slecht
geiegen zijn en buitengewoon klein van op
pervlak als er geen plaatsje te vinden is voor
een toompje van die levendige, fraaie en te
vens nuttige diertjes. Op een kleine ruimte
kan men ook wel een voliere met duiven be-
volken, maar daarbij krijgt men de bezwaren
van het uitvliegen, dat voor de naaste buren
en omwonenden vaak last kan veroorzaken.
Ook het voortdurend opgesloten houden is
voor de duif een marteling, die elk rechtge-
aard dierenvriend hinderlijk is.
Daarentegen laat een stelletie Krielkipjes
zich heel goed opgesloten houden, omdat zij
er uit hun aard en natuur op zijn aangewe-
zen.
Wijl men in de laatste jaren zoo veel aan
dacht is gaan schenken aan den fok van
Krielhoenders, heeft men ook van de hen-
netjes een veel ruimer leg verkregen, vergele-
ken bij de uitkomsten van vroeger jaren. De
voorbeelden zijn voor het grijpen, dat Kriel-
tjes van goeden stam 'let tot ver over de hon-
derd eitjes per legjaar brachten. Ja, als men
het gezamenlijk gewicht der gelegde eitjes,
het kleine voeder-rantsoen, de weinige inge
nomen ruimte met dat alles van groote hoen-
ders gaat vergelijken, winnen vele Krielen
het royaal. Het schoonhouden en de verdere
verzorging van deze kleine dieren vraagt heel
wat minder werk en kan door een dame of
kind wel verricht worden, zooals dan ook in
het buitenland, speciaal in Japan, het houden
van Krielen in bijna elk huis voorkomi.
Vooral het onverstoorbaar, taai geduld van
deze bewoners van het land der Rijzende Zon
heeft wonderfijne Chabot's geleverd in ver-
schillende kleuren en vedervormen, ware
wonderen van fokkerstalent.
Toch waren krielhoenders ook in ons land
reeds in oude tijden gewild, hetgeen blijkt uit
de schilderstukken van de Oud-Hollandsche
meesters, waarop ze tusschen de groote
hoenders en ander pluimvee staan afgebeeld
door vaardige hand.
Het gezond verstand zegt ons echter, dat
hoewel ze geringe eischen stellen, men toch
meer pleizier en genot ervan heeft als ze oor-
deelkundig gehouden worden in een beslist
geheel afgedekte, niet te laag gebouwde ren
met afzonderlijk slaaphokje.
Bij aanschaffing ook hier weer de vraag:
welk ras?
Als men weet dat er bijv. in het vraagpro-
gramma van Avicultura's tentoonstelling wel
24 rassen genoemd worden, weet men ook te
gelijker tijd dat dd" keuze niet gemakkelijk
kan zijn, juist om de talrijkheid der rassen.
Wij zouden echter alle kaalbeenige rassen
de voorkeur geven, daar de ervaring leerde
dat voetbevedering extra zorgen in het zinde-
lijkhouden meebrengt.
De eigenschappen der verschillende rassen
loopen sterk uiteen. Denken we maar even
aan de Japansche Krielen met beentjes zoo
kort en zoo klein, dat men op het eerste ge-
zicht zou meenen dat de diertjes deze Iede-
maten missen. Stellen we daar tegenover de
modeme Engelsche Vechtkrielen met zulke
lange, gestrekte beenen, dat ze wel ooievaars
gelijken, ware steltloopers. Plaatsen we de
langstaartige Phoenix-Krielen naast de boi-
staartige Cochin-Krielen, de mollige Wyan-
dotjes naast de slanke Java-Krielen. Deze
twee laatste groepen ziin uitstekend doorge
fokt en leveren bij goede behandeling fraaie
legresultaten. Tevens zijn ze uitstekende
broedstertjes en moedertjes voor het allerfijn-
ste pluimvee, als sierfazanten, patrijzen en
siereendjes. Ten slotte zouden wij verder
maar niet willen aanbevelen, daar wij weten,
dat van elk Krielras altijd wat goeds te ver
krijgen is. Op onze groote tentoonstellingen
vinden wij dwergen vertegenwoordigd in de
beste rassen. Daar kan men gemakkelijk ke"»
maken.
