I
Door fcrabben worden huidaandoeningen
nog erger. Wend Foster's Zalf aan, die on-
middellijk verzachting geeft en uw kwaal ge-
neest. Inderdaad een probaat geneesmiddel.
In zeer har.dige tube-verpakking 1.
golfbrekende dam kan worden gemaakt, die
een begin kan vormen van de te maken dijk
bij de droogmaking van de Zuiderzbe
De bezwaren van de Westerkogge, met het
oog op de ontworpen sluizen, zou spr. nog
gaarne door het College emstig overwogen
willen zien. De bezwaren, inzake de verzilting
van den polder door •'et Zuiderzeewater of
door het brakke water van de Schermerboe-
zem, zijn inderdaad ernstige bezwaren. Wan
neer toch die sluizen gemaakt moeten wor
den, dan had spr gaarne de toezegging van
Ged. Staten, dat aan de Westerkogge in
overleg met het Be9tuur van die Kogge, een
voldoende schadevergoeding zou worden ge-
geven of steun bij de uitmaling, door het
plaatsen van een bemaling. Spr. zou ook
faarne zien, dat in de Commissie, waar de
ezwaren van belanghebbenden worden be-
handeld, het Bestuur van de Westerkogge
.vertegenwoordigd was.
De heer Commandeur, Opmeer, sloot
zich eveneens aan bij de uitgesproken woor-
den van hulde. Hij sprak den wensch uit, dat
in deze zitting het pleit in zooverre zou wor
den beslecht, dat in groote lijnen het voor-
stel van Ged. Staten zal zijn aangenomen
Spr. was eenigszins teleurgesteld, met betrek
king tot de wenschen, die hij reeds herhaal e
malen naar voren had gebracht In de verga
dering van Holl. Noorderkwartier. waar de
lutr Ringers zijn plannen uiteen zette, w.es
hij reeds op de wenschelijkheid van de door-
trekking van het kanaal tot Opmeer. Ook op
andere plaatsen betoogde hij de wenschelijk
heid, om daar tegenover niet afkeerig te
staan. Telkens achtte men dit van.te locale
beteekenis om in dezen een tegemoetkomende
houding aan te nemen. Uit het afdeelingson-
derzoek is wel voldoende gebleken, dat in
allt aldeelingen de wensch naai voren is ge
komen. om aan spr.'s verlangen tegemoet te
komen
De Memorie van Antwoord heeft hem ech-
rer al zeer weinig hoop gegeven. Ook daar
wordt het door spr gewilde kanaal te zeer
van locale l-eteekenis geacht cm daarvoor
gelden uit de openbare kas beschikbaar te
stellen. Spr. kan zich eenigszins indenken,
welke motieven daartoe hebben geleia In het
rapport van de Commissie Van Aalst staat
dat in W. Friesland jaarlijks 10 000 ton aan
veevoeder wordt ingevoerd. Spr. heeft ge-
gevens verzameld over h'tgecn in 1924 en
1925 alleen in Opmeer is aangevoerd en hoe-
wel hij zich bewust is, dat hij zich in deze
vergadering van het geven van cijfers moet
onthouden, omdat men daartegen zal aan-
voeren, dat die niet te controleeren zijn, wil
hij toch, om de belangrijkheid van het ver-
voer aan te toonen. opm°rken, dat de aan
voer van veevoeder alleen te Opmeer de
10.000 ton heeft overschreden. De aanvoer
van meststoffen bestond uit een gelijk tonnen-
aantal en daarbij komt hetgeen voor bouw
materialen en onderhoud van wegen moet
worden aangevoerd; in totaal werd over
beide jaren, dus te Opmeer alleen reeds
20.C0O ton aangevoerd Uit deze cijfers kan
men reeds voldoende conrludeeren, dat het
doortrekken van het kanaai naar Opmeer van
meer dan lokale beteekenis is. Opmeer is niet
alleen gelegen in het hart van W. Friesland
maar ook in het hart van de Vier Noorder
Koggen Daarom heeft zich daar, een bloeien
de. paardemarkt kunnen handhaven, een
markt, die men vroeger overal had, maar die
bijna overal is verdwenen Het kwam spr
voor, dat het kanaal RustenburgObdam
weinig zin zal hebben, wanneer het niet
wordt doorgetrokken naar Opmeer. Wan
neer het kanaal van Obdam naar Opm >er
van locale beteekenis moet worden geacht.
dan vraagt hij in gemoede, of dit dan ook
niet het geval is met het kanaal van Rusten
burg naar Obdam De doortrekking van het
kanaal acht spr een groot belang voor de
streek en hij kan verzekeren, dat de gemeen-
ten en de bannen in die streek wel bereic
zijn, om het een zesde deel in de kosten bij te
dragen
Bravo-geroep!
Spr. had zooeven van Mr. Bosman ge-
hoord, dat het belang niet zoodanig is, dat
daarvoor steun uit de openbare kas moet
worden verleend. Hij gelooft echter, dat dit
niet kan worden vclgehouden. Aan Ged. Sta
ten vraagt hij na deze uiteenzetting, tegen
over dit kanaal, waarvoor belanghebbenden
wel willen bijdragen, een tegemoetkomende
houding aan te nemen, en toe te zeggen, dat
het doorgetrokken mag worden, wai neer
eenmaal het kanaal tot Obdam wordt ge
maakt.
Wat het verzet in de Wester Kogge betrof.
spr. geloofde, dat dit aan kortzichtigheid
moet worden geweten.
Geroep: Zeer juist!
Spr. geloofde, dat men zich daar niet zal
verzetten, wanneer vast komt te staan, dat
door middel van uitmaling voorkomen wordt,
dat er veel zout water in de Kogge komt.
Wanneer Ged. Staten zich willen verzekeren
van de medewerking van de direct-belang-
hebbenden, is het gewenscht, dat zij rekening
houden met deze bezwaren. waarom hi] dan
ook een antwoord op zijn vraag verzocht.
De heer Balk Alkmaar, sloot zich
eveneens aan bij de tot den voorzitter en de
•Commissie van voorbereiding gebrachte hul
de.
Ten aanzien van het kanaal in de Wester-
Kogge verheugde spr. er zich over, dat de
heer Best in deze vergadering een eenigs
zins anderen toon heeft aangeslagen dan in de
afdeelingsvergadering. Spr. geloofde, dat de
heer Best, als aan het eene bezwaar ten aan
zien van het binnenkomen van zout water in
de Kogge, tegemoet gekcmen wordt, het zal
toejuichen, dat in zijn polder een kanaal komt.
Het kanaal toch zal bevorderlijk zijn aan een
betere bodemproductie. Aan het betoog van
den heer Commandeur wilde spr nog toevoe-
gen, dat bij doortrekking van net kanaal van
Obdam naar Opmeer en van Opmeer naar
Oostwoud de daar liggende gronden ook kun
nen omgezet worden voor de teelt van sui-
ierbieten en aardappelen, waarvan een groo-
tore scheepvaart het gevolg zal zijn. Spr.
was overtuigd, dat later zal blijken, dat de
streek-belanghebbenden niet voor alle kana
len, die geprojecteerd zijn, direct het &n
zesde in de kosten zullen willen bijdragen,
welke toezegging de neer, Commandeur voor
het door hem gewilde kanaal reeds Icon doen
De agitatie tegen het kanaal Zwaagdijk—
Enkhuizen schreef hij juist in hcofdzaak toe
aan het feit, dat belanghebbenden zullen moe
ten bijdragen. Die agitatie is nu geluwd, om
dat men de zekerheid heeft, dat het een zesde
toch niet wordt opgebracht.
Spr. zou daarom de zaak van den anderen
kant willen bezien. Wanneer n.l. blijkt, dat
een kanaal belangrijk genoeg wordt geacht
en de totstandkoming wordt tegengehouden,
omdat men het een zesde gedeelte niet wil op-
brengen, dan zou hij het wenschelijk achten,
te overwegen, de belanghebbenden tot het op-
brengen van dat een zesde te dwingen. In dat
geval moet echter ook overwogen worden, ot
het geprojecteerde kanaal van een zoodanig
belang is, dat deze maatregel wordt gewet
tigd. De cultuur in de streek is aangewezen
op snelvervoer met het oog op de export. Men
heeft daar een zeer intensieve tuinbouwstreek
Doortrekking zal niet tengevolge hebben, dat
een intensieve teelt zal worden omgezet in
een grovere teelt. Door deze optnerking wil
spr. niet verkeerd begrepen worden. Hij toch
acht elk kanaal een belang voor de streek,
waar het komt. Het gaat bij hem om de hoe-
grootheid van de belangrijkheid. Wanneer de
belangrijkheid van het kanaal Zwaagdijk
Enkhuizen vaststaat, dan acht hij het wen
schelijk, middelen te zoeken en maatregelen te
nemen, om te bereiken, dat het een zesde van
streek toch binnenkomt.
De heer Verschuur (C.-H.) herin-
nerde aan de gisteren gehouden belangrijke
lezing van den hoofd-ingenieur. Spr. was bij-
zonder getroffen door diens laatste woord:
Scheepvaart beteekent welvaart. De welvaar*
van de provincie, zoo zeide spr., hebben wij
alien op het oog en daarom beval hij aan, de
voordracht in dank te aanvaarden. Ook hij
sloot zich aan bij de gesproken woorden van
hulde.
Door den hoofd-ingenieur zijn cijfers ge-
noemd om de rendabiliteit van de kanalen te
bewijzen. Hij vindt dit gevaarlijk. Bij een
groot nuttig werk deed men dit in Nederland
nooit. Het Noordzee-kanaal werd gemaakt,
omdat men dit in het algemeen belang nuttig
vond.
Nu die rendabiliteitsberekening gemaakt
is, vond spr. het merkwaardig, dat die bereke-
ning zoo pessimistisch is. Men rekent op een
vervoer van 400.000 ton per jaar, al ver-
wacht men 600.000 ton. Spr. achtte dit veel
te weinig. De kanalen worden niet gemaakt
voor de provincie, zooals die op 't oogenblik
is, maar ook voor de provincie, die door de
droogmaking van de Zuiderzee veel grooter
worden zal".
Kanalen voor scfcepen van 600 ton zullen
zeer spoedig noodig zijn.
Spr. herinnerde aan hetgeen Groningen en
Friesland voor de kanalisatie deden en verzc-
kerde, dat hij met groot gencegen heeft ge-
hoord, dat Opmeer de cheque reeds op tafel
legt. Hij vroeg. of dit geen reden was om aan
Opmeer het uitzicht te geven, dat zij die che-
3ue kan betalen en spr. verzocht Ged. Staten,
den zijn, die, wanneer die moeilijkheden blij-1 de en ore met bizondere fecftlnische en prac
yen bestaan, er niet tegen op zien m de stok tische voorstellengis gekomen.
achter de deur vandaan te halen moods
die weigerachtige colleges te dwingen
Verschillende stem men: Zeer
juist!
De heer T r a p m a n, zeide, dat er bij
hem als inwoner van Schagen, reden was, om
in de allereerste plaats uiting te geven aan
zijn blijdschap over het voorstel, dat wordt
■behandeld. Schagen heeft jarenlang gestre-
den voor verbetering van het vaarwater,
waarvan het geheel is verstoken, omdat dit
voor Schagen een levenskwestie is.
De West-Friesche Kanaalvereeniging is
daar gesticht en uit die vereeniging is met de
hulp van de menschen uit andere plaatsen de
Commissie-Van Aalst ontstaan, wier groote
werkzaamheid thans wordt besproken. Hoe-
wel spr. niet aan de door den heer Van der
Vail verlangde climax kan voldoen, wil hij
toch niet achterblijven in de huldiging van de
werkzaamheid en de energie van de menschen,
die de plannen hebben voorbereid.
r Over de afmeiing van het kanaal Schagen
Kolhorn moet spr. bezwaar maken. Dit is ge
projecteerd voor schepen van 40 ton en ieder,
die ter plaatse bekend is, zal het er mee
eens zijn, dat een dergelijk kanaal voor de be-
hoefte in de toekomst niet voldoende zal zijn,
en dit vooral niet voor de verbinding van dp
bloeiende marktplaats Schagen en de Wierin-
germeerpolder. Het heeft hem teleurgesteld,
dat de Provinciale Commissie verandering
heeft gebracht in de breed te van dat kanaal,
waarvan de Provinciale Conwnissie zelf de be-
'.angrijkheid naar voren heeft gebracht. Spi
verwijst naar hetgeen de Provinciale Com
missie dienaangaande zegt op biz. 34 van het
verslag. Ook uit een financieel oogpunt mag
worden geconcludeerd, dat de bezwaren niri
zoodanig zijn, dat dit kanaal niet breeder ge
maakt kan worden.- Wanneer men de ver
schillende kanalen, die door de Provinciale
Commissie geprojecteerd zijn, beschouwd,
dan moet het treffen, dat alleen het kanaai
Schagen^Kolhom van zoo'n geringe atme-
ting is gemaakt, terwijl de kanalen, die Oud-
karspel en Dirkshem en Heerhugowaard en
Rustenburg verbinden, op de groote breed ie
zijn gebracht. Moet nu iuist de verbindings
weg tusschen de bloeiende marktplaats Scha
gen en de Wieringermeerpolder geschieden
door een kanaal van een derge'.ijke kleine af
meting? Alle marktplaatsen, die hierbij zijn
betrokken. worden op een andere wijze be
handeld., Spr.'s vraag is dan ook: Geef Scha
gen ook voor de toekomst een goede plaats
Ondanks't gebrek aan vaarwater, is Scha
gen geworden een bloeiende marktplaats, die
beantweord aan een groote behoefte. Straks
Persoonlijk wenschte spr. en hij was
overtuigd, dat hij dit mede namens de vijf
andere door de Staten gekozen Gedeputeerden
deed zich aan te sluiten bij de woorden
van hulde tot den voorzitter, voor't krachtig
initiatief, waarmede deze de zaak tot stand
had gebracht. (Bravo's en applaus).
Toen in 1915 de West-Friesche Kanaalver
eeniging aan Ged. Staten de vraag stelde, om
de ingediende plannen ter hand te nemen,
was het tijd3tip daarvoor niet gunstig. Wii
kregen onmiddellijk daarna den watersnood
van 1916, die alle krachten vergde en de na-
eorlogsche periode bracht toestanden, waar-
door men aan verwezenlijking van de plan
nen niet kon denken. Toen die moeilijkheden
voorbij waren, hebbpn Gedeputeerden zich
met de zaak bemoeid en een plan opgemaakt,
dat vrijwel overeenkwam met dat van de
West-Friesche Kanaalvereeniging. De inmid-
dels verloopen vijf jaar waren niet onvrucht-
baar geweest, aangezien was .gebleken, dat
het plan nog niet met een voldoend ruimen
blik was bekeken. Dit werd het inzicht van de
West-Friesehe Kanaalvereeniging. maar ook
van Ged. Staten. Een commissie werd be
noemd. Ged. Staten meenden daarin te moe
'en opnemen menschen, waarvan zij de over-
tuiging konden hebben. d?t hun woorden van
gewicht konden zijn en die in staat waren
het vraagstuk van a'le ziiden te cverzien. Ge
liik met de ProvCommissie was ook de
Commissie-Van Aalst opgetreden en het deed
spr. genoegen, te mogen zeggen. dat de sa-
menwerking tusschen de Overheidscommissie
en die van belanghebbenden een uitnemende
is geweest. Gedeputeerden verheugen zich er
over, dat ten slotte een resultaat is verkre
gen. dat met algemeene stemmen is aanvaard
Toen de heer Ringers in 1922 zim rapport
indiende, en dit werd (republiceerd, gaf dit
aanleiding tot critiek. De Provinciale Com
missie, de ook den eminenten heer Ringers
in haar midden opgenomen had, heeft ge
rpeend, alvorens met een rapport te komen
diep op die critiek te moeten imraan en te-
recht begrepen, dat het voor Gedeputeerden
en Prov. Staten van grooter waarde was
dat die critische opmerkingen te voren waren
overzien. dan dat dit achteraf gebeurde.
De Prov. Commissie heeft zoo wel aan
Prof. Vieser, die zich als woordvoerder van
bezwaren makende belanghebbenden had
vertoond, als aan de Commissie uit Hollands
Noorderkwartier gelegenheid gegeven om hun
bezwaren tegen het plan-Ringers en van de
Commissie naar voren te brengen.
Uitvoerige beschouwingen zijn daarvan het
gevolg geweest en in het rapport vrn de Prov
it ernstig te overwegen.
Een Duitsch schrijver, zeide hij, noemde
een volk zonder scheepvaart gelijk aan een
vogel zonder vleugels en aan een ridder zon
der zwaard. Ook dit gezegde demonstreerde
z.i. de belangrijkheid van het voorstel, waar-
aan hij gaarne zijn stem zou geven.
Dte heer Van d e Vail (Heiloo)
zou geen woord van hulde uiten aan het adres
van het College of aan den voorzitter, omdat
hij vond, dat in een hulde climax moet zijn
en hij dan wel met een lauwerkrans zou moe
ten komen, wat zijn gewoonte niet is. Spr. ver.
nam gaarne, hoe Ged. Staten denken te han-
delen, wanneer belangnebbenden niet of niet
voldoende bijdragen. Zullen zij dan dwin-
gend cptreden of dienaangaande met voorstel-
len bij Prov. Staten komen? Spr. vroeg dit
vooral naar aanleiding van een artikel van
Prof. Visser in de Telegraaf, waarin gezegd
wordt, dat belanghebbenden de som wel niet
bijeen zullen brengen, in welk geval er van
de plannen voor de kanalisatie niets zal ko
men. Of dit een royale strijdwijze is, als men
eenmaal he^ onderspit heeft gedolven, meent
spr. te moeten betwijfelen. Daarin toch zit een
aansporing tot de malcontenien, om de oppo-
sitie maar vol te houden. Spr. meende dan
ook, dat het gced is om daarover vanuit de
staten een enkel woord te zeggen. Hij heeft
den indruk, dat de belanghebbenden, die in
de oppositie zijn, niet goed beseffen, welke
groote belangen zij schaden.
Ziet men naar de Langedijker dorpen, dan
ziet men daar een beduidend vervoer van de
stapelgroenten. Op die dorpen varen reeds
een 30 groote motorbooten naar de verschil
lende steden van ons land. Wanneer Amerika
de stapelgroeten gaat koopen, dan zal het mo-
torbootvervoer nog beduidend toenemen, om
dat vanuit de Langedijk het vervoer gemak-
kelijker per motorboot is te regelen, dan per
spoor. Spr. meende dan ook, Gedep. Staten
in overweging te moeten geven, niet te
veel te luisteren naar de groep belangheb
benden, die niets willen en daartegen des-
noods forsch en krachtig in te gaan. Diezelf-
de menschen zijn nu al zoo vooruitstrevend
geworden, dat zij zeggen: „Beschuldig ons
maar niet van conservatisme, wij willen wel
een vervoer per vliegtuig".
Dit is een vooruitstrevendheid, die tot niets
leidt en waaruit hun conservatisme blijkt
De sfeer van het platteland is een eigenaar-
dige. Een paar van de Langedijker dorpen
hebben't grootste belang bij een goeden ver-
keersweg met Alkmaar. Alkmaar is bereid
om in de kosten voor verbreeding en behar-
ding van den Twuiverweg, die in hoofdzaak
gebruikt wordt voor de Langedijker dorpen,
60 pet bij te dragen. En toch zien wij het
verschijnsel, dat de dorpen, in wier belang de
verbreeding zal geschieden, weigeren, daar-
op in te gaan, cmdat zij zeggen: ..Alkmaar
zal't wel heelemaa! gaan betalen" Dit ge
vaarlijk spelletje zal daar vroeg of laat men-
schenlevens kosten. Ook daartegen zal inge-
grepen moeten worden.
De Voorzitter: Dit is geheel bui-
ten de orde.
De heer Van der V a 11: Ik geef dit
als een staaltje van de gedachtengang ten
plattelande, die ten aanzien van de kanalea-
plannen ook deze is: „Wanneer wij maar in
de oppositie blijven, dan zal de provincie het
wel* geheel betalen."
Wij zijn alien overtuigd van het groote be
lang van de kanalisatie van West-Friesland
en daarom is het goed, dat men ten plattelan
de weet, dat er in de Staten verschillende le-
in de toekomst komt er een groot gebied. dat Comm. vinden de heeren tal van bladzijden
belang bij Schagen heeft en heeft dit groote gewijd aan die critiek. Men vindt aangegeven
kans op bloei. Waarom moet Schagen door in hoeverre men mee kon gaan en in hoeverre
de kleine opvatting in zijn bloei worden ge- niet. Het zal wel altijd zoo zijn, dat met be
handicapt? Spr. hoopt in de toekomst nog langrijke plannen als dit meerdere wegen ge
te kunnen praten over de verschillende kana
lenplannen en hij vraagt nog eens te overwe
gen om in het belang van Schagen, tusschen
Schagen en Kolhorn, een grooter kanaal te
projecteeren.
Dr. van der Waerden oordeelde, dat
de kwestie over het tracee AvenhornHoorn
buiten de discussie kan blijven. De bedOv.ling
is toch wel een kanaal te hebben van Alk
maar naar Hoorn en ofschoon spr. in het al
gemeen met de vcorgelegde plannen gaarne
kan meegaan, zou hij toch de vraag ter spra
ke willen brengen, of in het bizonder voor dit
kanaal geen derde tracee mogelijk is. Als rap
porteur herinnert spr. zich, dat in alle afdee-
lingen gesproken is over de doortrekking van
dit kanaal naar Lutje-Schardam De bezwa
ren tegen den anderen weg acht spr. overdre-
voigd kunnen worden. En het zal cok wel zoo
zijn, dat het moeilijk is, aller wenschen te ver-
vullen, maar dit mag met gerustheid gezegd
worden, dat het stuk werk, door de Prov.
Commissie geleverd en door Gedep Staten tut
stand gebracht, van alle zijden is bezien, na
overleg en ten voile is overwogen
Na kennisname van het stuk werk meenden
Gedep. Staten, dat zij het mcesten aanvaa:
den, zooals het gegeven werd en zoo zijn zij
bij Prov. Staten gekomen met het voorstel tot
verbetering van de Zaan en tot uet aanleggen
van de 14 kanalen. Het voorstel, dat voor ons
ligt, bevat den aanleg van de kanalen, maar
onder voorwaarde, dat en het Rijk en belang
hebbenden in den aanleg een belangrijke bij-
drage zullen geven.
Dat hier een biidrage van hetRijk ge
ven. Het is echter denkbaar, dat er nog eens vraagd wordt, zal zeker niemand verwond*
een ministerie komt en dat wij in de Kamer ren- Misschien zal men zich verwonderen
nog eens een behandeling van hoofds+uk 9 dat Ged. Staten zich tevreden stellen met een
krijgen en een behandeling van het wetson- bijdrage van 1/3 door het Rijk, gezien wat
werp, dat geheel rijp is, om de droogmaking het in andere provmcies voor dergelijs
van de Zuiderzee in. sneller tempo door te werl{ betaald De bevordering van den land
zetten.
Wanneer nu de afsluiting over 8 k 9 jaar
klaar is, dan heeft men in het IJselmeer rustig
water en bestaan er tegen het vaien met bin
nenschepen in dat gebied niet meer die be
zwaren van thans. Wanneer de twee polders
er komen, komt er een natuurlijke weg langs
de Oostkust. Bij den bestaanden toestand is
het plan van de Commissie volgers Gedepu-
teerde Staten goedkooper. Spr. acht het mo
gelijk, dat het nog twee, drie jaar za! duren
voor er met het graven van een kanaal in de
omgeving van Hoorn kan worden begonnen
Dan staat men er anders vcor. Dan weet men
zeker, wanneer de Zuiderzee droog zal zijn
en wanneer de twee polders er zullen komen.
Spr. wil dan ook de mogeliikheid onenlaten
dat de Provinciale Commissie en Ged Staten.
met het oog op dc tijdsorde, kunnen overwe
gen. of het derde tracee. waarbij de golfbre
kende dam niet meer noodig zal zijn. niet be-
ter kan worden uitgevoerd. Hij denkt er niet
aan, het kanaal Lutje-Schardamde Hulk te
laten vervallen, maar als later blijkt, dat het
daar gedachte kanaal niet zoo duur zal zijn.
dan wil hij daarmee rekening houden. Wan
ner er geen kanaal langs de kust mocht ko
men. en direct een kanaal van Edam naar
Wiidenes H?n /eat hij": „Natuurlijk moeten
wii olan II hebben.
Wanneer men ten aanzien van deze zaken
een definitieve beslissing heeft genomen, dan
zou spr. gaarne antwoord kriigen op de
vraag. waarom het derde tracee niet wordt
gek^-m.
De beantwoording door Ged. Sfaten.
De heer H e n d r i x beantwoordde vooi
Ged. Staten de verschillende sprekers. Ock
hij oordeelde de voordracht inderdaad voor
bouw komt zoowel producent als consument
ten goede. Ook voor de te maken nieuwe pol
ders is het van groote beteekenis, te kunnen
beschikken over goede waterwegen. Ten aan
zien van de bijdragen van belanghebbenden.
wees sor eroo. dat. toen in 1Q15 de W Fr
Kan. Ver. zich tot Ged. Staten wendde met
het veizoek die kanalen aan te leggen, zeif
op den voorgrond stelde, dat het vanzelf
sprak, dat belanghebbenden bijdragen Die
bijdrage heeft een punt van uitvoerige gedach-
fenwisseling uit^emaakt in de Commissie
Aanvankelijk is bedoeld, het Rijk 1/3, de Pro
vincie 1/3 en de belanghebbenden 1/3 te laten
bijdragen. Alleen de waardevermeerdering
van den grond wo^dt berekend on millioen
Wanneer men het belang van de scheepvaart
zou omzetten in geld, dan staat vast, dat ds
belangen, die worden gediend, buitengewoon
groot zijn. Op grond van de besprekingen is
de gedachte verhouding gewijzigd en wordt
van belanghebbenden slechts 1/6 gevraagd
Ged Staten hebben aangetoond, dat niet pre-
cies de menschen langs elk kanaal 1/6 moeten
opbrengen, maar dat over het geheel, met
elkaar, van belanghebbenden 1/6 moet wor
den opgebracht.
In antwoord op de vraag van den heer
Van de Vail, zeide spr., dat Gedep. zoo ovef
tuigd zijn, dat het groote stuk werk, dat de
belangen van de bewon^rs dient. zoc door die
bewoners wordt geapprecieerd, dat zij er niet
aan twijielen, of die bewoners zulien willen
biidragen. Zij kunnen zich dan ook niet ver
diepen in de vraag, wat er moet gebeuren, als
dit niet het geval is. omdat zij niet ♦wiifelen
aan het groote inzicht van belanorhebhenden.
Ged. Staten blijven zich echter plaatsen op
het standpunt, door de W. Fr. Kan. Ver. als
juist erkend, dat belanghebbenden ook moe-
het welzijn van de bevolking van de grootste ten bijdragen. Wat de bijdrage van Amster
beteekenis. Voor de eccnomische ontwikke-
ling van ons gewest is het van groot belang,
wanneer dat gewest kan beschikken over
groote vaarwegen. Noord-HolLand is rijk
aan vaarwater, maar kenmerkt zich door ge-
mis aan behoorlijk vaarwater. Het
Ncord-Hollandsch Kanaal, de Zaan en de
NauSrnasche Vaart met enkele aftakkingen is
aT.es, wat behoorlijk vaarwater kan worden
genoemd. Ged. Staten waren dan ook reeds
fang overtuigd V2n de noodzakelijkheid om
in dit gemis te voorzien en kunnen slechts
dank brengen aan de Staten voor de wijze,
waarop de voordracht is ontvangen.
Namens de Staten sloot spr. zich aan bij de
woorden van hulde aan den ontwerper van de
planren, den heer Ringers, die inderdaaa ge-
toond heeft, een buitengewonen kijk te heb
ben op de nooden cn behoeften onzer provin-
dam Setreft, wie kennis genomen heeft van
het schrijven van B. en w. van Amsterdam,
zal geen oogenblik twijfelen aan de bereid-
willigheid van Amsterdam-
De zaak staat dus zoo, dat aanhangig is
een voorstel, om over te gaan tot het aanleg
gen van de kanalen, onder voorwaarde, dat
Het Rijk en de belanghebbenden de bijdrage
geven. Wanneer die verleend wordt, en Ged
Staten twijfelen daar niet aan, dan is tot den
aanleg van de kanalen besloten en zullen die
kanalen volgens het tracee van de Commissie
worden aangelegd.
De bezwaren van de Wester-Kogge bewij
zen, dat men zich liever behielp met de scheep
vaart, dan den grooten vijand, het water, bin-
nen den kring van de waterechappen te halen
Toen men zich nog tevreden moest sfrllen met
het gebrekkige bemalingsmiddel als de Hoi-
landsche molen, kon voor dat bezwaar iets tt
zeggen zijn, maar thans denkt tliemand et
meer aan, de waterwegen buiten den poldei
te houden, uit vrees, dat bij het schutten, he:
water in den polder komt.
De Commissie heeft aangetoond, het groote
belang, dat de Wester-Kogge ontsloter.
wordt. Wij mogen de bezwaren onder de
oogen zien, maar dat kanaal niet opofferen.
Een van de bezwaren is, de toetreding van
zout water door de zeesluizen en er is reeds
aangetoond door de Prov. Commissie, dat het
de bedoeling is, daar een bassin te maken,
zoodat het'gevaar van verzilting tot een mini
mum wordt beperkt.-
Ten aanzien van de vrees voor den afslag
van de oevers, merkte spr. op, dat een specia-
le voorziening voor de oevers gemaakt zal
worden.
Ged. Staten zijn echter overtuigd van de
billijkheid, om, wanneer er werkelijk schade
wordt toegebracht, dat de kosten daarvan ge
dragen moeten worden door de Provincie.
Ter geruststelling wil spr. we! de verzeke
ring geven, dat, indien het daar noodig is
een wijziging te brengen in den waterstaat-
kundigen toestand of bemaling, overleg met
den polder gepleegd zal worden.
Komende aan de kwestie, inzake het kanaai
naar Hoorn, zeide spr., dat Ged. Staten mee-
nen, dat zelfs in geval overeenstemming mei
Hoorn verkregen wordt, toch de zaak nog
in de Staten zal moeten komen. Spr. hoopb
dat volkomen overeenstemming wordt be-
reikt, want daardoor maakt men het Ged.
straks in de Staten gemakkelijker. Dr. Van
der Waarden wijst spr. erop, dat het de
wensch van de Commissie Van Aalst en de
Prov Commissie is, dat de Wester Kogge
ontsloten wordt Dit bereikt men met het ka
naal over Lutje Schardam niet. Deskundigen
op scheepvaartgebied geven, ook, warneer
het kanaal over Lutje Schardam een golfbre
kende dam kiijgt toch de voorkeur aan het
tracee door de Westei Kogge.
Het gedeelte van Hurk naar Lutje Schar
dam— Oudendijk moet toch gemaakt worden.
Besparing van kosten geeft het kanaal Lutje
Schardam ook zelfs zonder golfbrekende
dam dus niet.
Met genoegen constateerde spr., dat in de
Staten de bezwaren tegen de kanalen niet zoo
naai voren zijn gekomen als men op grond
van de adressen had mogen veiwachten.
Het kanaal ZwaagdijkEnkhuizen moet
noodzakeiijk gemaakt worden Aan de oppo
sitie om van dat kanaal bevrijd te worden,
twijfelt spr en hij wii daarbij zelfs niet lan-
ger stilstaan.
Ten aanzien van het doortrekken van het
kanaal naar Opmeer, heeft de heer Comman
deur enkele cijfers genoemd. N'atuurlijk twij
felt niemand aan de juistheid daarvan, maar
het is jammer, dat die niet vroeger bij Gedep.
Staten bekend zijn geweest. Ze hadden aan
leiding kunnen geven, dat die zaak nog eens
was bezien. Gedep. Staten hebben zich neer-
ge-egd bij de plannen van de commissie, dat
een plan was van overleg. Een doortrekking
naar Opmeer zal 300.000 kosten en voor-
hands zien Gedep. St. nog geen aanleiding,
om daaitoe over te gaan Wanneer de ge-
wenschtheid op grond van een nadere be-
schouwing blijkt, dan kan dat kanaal altijd
nog gemaakt worden, indien een sterk ontwik-
ke.d verkeer in die streek daartoe aanleiding
geeft.
Datzelfde antwoord zou spr willen geven
aan den heer Trapman, die verruiming van
het kanaal SchagenKolhorn bepleitte.
Schagen komt er niet slecht af, krijgt zijn be
hoorlijk deel en het gaat niet aan, te spreken
over het handicappen van Schagen.
Spr. wijst er op, dat de Commissie van
Ho!l Noorderkwariier dit peheplf kanaa1 niet
heeft gewild. Ook verwijst hij den heer
Trapman naar bladzijde II in de Memorie
van Antwoord. De gelegenheid om van ge-
dachten te wisselen over de afmeting van
enkele kanalen zal nog wel eens gegeven wor
den, maar het neemt niet weg, dat de plannen
als zoodanig door het thans te nemen besluit,
in zijn geheel worden vastgesteld.
De provincie wordt gesteld voor een groot
werk. Wat de rentabiliteitsberekening betreft,
in verhouding tot andere zaken mag men ge-
voelen, dat het offer, dat hier in het algemeen
belang wordt gevraagd, niet groot is "Gedep.
St. zijn overtuigd, dat hetgeen hier gevraagd
wordt, ook financieel in de macht van de pro
vincie ligt.
Wanneer het volgend jaar voor dit doel
van de provincie H millioen gevraagd wordt,
dan gaan wij er niet op achteruit, aangezien
dan de gelden voor het tekort op het onder
houd van de zesstedenweg niet meer noodig
zijn Voor dit groote doel zou s-rr zelfs niet
tegen eenige belastingverhooging opzien.
(App'aus
De heer Commandeur bleef aandrin-
gen op een toezegging, dat het kanaal van
Obdam naar Opmeer zal worden doorge
trokken, wanneer daar de belanghebbenden
bereid zijn. 1/6 in de kosten te betalen.
De heer Best hoopte nog altijd, dat het
kanaal naar Hoorn over Lutje Schardam
kwam Hij dankte Dr. van der Waerden
voor de hem verleeude steun en zeide, dank-
baar nota te nemen van de toezegging van
Ged. Staten, dat overleg met het Bestuur van
let Watercshap De Westerkogge in uitzicht
is gesteld.
De heer Trapman had bedoeld, dat, in
zake de verbinding tusschen de Wieringer-
meer er Schagen, Scnagen ten aanzien van
de andere marktplaatsen gehandicapt werd.
Hij beweert niet, dat Schagen niets krijgt,
maar Schagen heeft nooit iets gehad De toe
zegging van den heer riendrix had spr. met
genoegen aangehoord.
Vanuit Schagen zal door belang'-ebbenden
van de gelegenheid gebruik gemaakt worden,
om te trachten, dit kanaal verb reed te krijgen
DrVanderWaerden Lad willen zeg
gen, dat hij zich het recht wilde voorbehou-
den, het kanaal naar Hoorn volgens het derde
tracee te maken, wanneer men bij het maken
van dat kanaal voor het geval stond, dat de
Zuiderzee droog gemaakt kan zijn, vo6r het
kanaal klaar is
De voorzitter constateerde, dat de
eenige, die niet tevreden was, de heer Com
mandeur was Dc groqte steun van Opmeer
was echter van dien aard, dat Ged. Staten
nog eens ernstig de doortrekking van dat ka
naal zullen overwegen.
Spr dankte voor de woorden van waar-
deering tot Ged. Staten en zijn persoon ge
sproken en vpr'.fkerde. dat hij. zoo Ir.ng zijn
krachten hem dit toelateu, zal trachten
J0MV. uuiv.iuv.ui U1UV1 TUUi I jmivi W I»vuu, uui uu^ 11WW11UU1 WA U1UC
Wrt 1am, a f 1 i I i i_ jr J. 1 1
