II
De aufomobilisten, die Dinsdag zijn
aangehouden ben liun poging om goederen,
die alleen gedekt waren voor doorvoer door
Belgie bij Sas van Gent weer naar Belgie te
b: en gen, zijn op vrije voeten gesteld.
In de Galerijzaal ten Koninklijken Pa-
leize te 's-Gravenhage heeft Zaterdagavond
de maaltijd plaats gehad, door de Koningin
aangeboden aan de hoofden der bij haar Hof
geaccrediteerde gezantschappen, met hunne
dames.
Zaterdag is te zijnen huize overleden,
36 jaar oud, ds. H. E. Beerink, Ned. Herv.
predikant te Charlois en Katendrecht.
Het Nederlandsche Jack-Londen-Ver-
bond heeft Zaterdag te Leiden zijn jaarlijk-
sche vergadering gehouden onder voorzitter-
schap van mr. D. Albers nit's Gravenhage.
ProYiticiaal niftiiws
UIT STOMPETOREN.
Op uitnoodiging van de afdeeling Stompe-
teren van den Nederlandschen Bond van ar-
beiders in het landbouw-, tuinbouw en zuive!-
bedrijf trad de heer J. Hilgenga van Utrecht
iVrijdagavond in cafe Renses alhier op. Spr.
behandelde op duidelijke wijze de geschiedo
nis der vakbeweging; zijn rede werd met de
grootste aandacht gevolgd. Dat alle aanwe
zigen er geheel mee instemden, bleek aan het
einde nit het algemeen applaus. De voorzi:-
ter zeide den spreker hartelijk dank, welke
alle aanwezigen op, de moderne vakorganisa-
itie te steunen en sloot te ongeveer half 10 de
.vergadering.
Zondag- en Donderdagavond gaf de too-
jieelvereeniging Aurora" in het cafe van den
heer de Lange alhier hare laatste uitvoering
in ddt seizoen. Opgevoerd werd het klucht-
spel „In den mist" van Tames Henry Dani-
ley, vertaald door H. W. van Riemsdijk.
Beide avonden was de opkomst zeer goed
sn werd1 er hartelijk gelachen.
Donderdagavond werd de uitvoering ge-
opend met een woord van welkom door den
heer S. Heringa, daar de voorzitter niet aan-
wezig kon zijn. Het stuk voldeed alien zeer,
wat ongetwijfeld voor een groot deel te dan-
ken is aan het goede spel, hoewel vooral in
het derde bedrijf vlugger gespeeld had moe-
ten word en.
Na afloop richtte de voorzitter, de heer
H. Heringa, zich tot mej. J. Romeijn, die we'l-
dra wegens vertrek de vereeniging gaat ver-
later. en bood haar met een hartelijke toe-
spraak namens ..Aurora"- een cadeau en bloe-
men aan. Mej. Romeijn zegde hiervoor met
eoikele woorden hartelijk dank.
Het bal na de uitvoering was zeer gezel-
bg-
UIT HOORN.
Het Hoornsche Koffiehuis is na een gehou
den afscheidsbal gesloten.
Op initiatief van de Ford Motor Com
pany of Holland, vertegenwoordiger de fir-
ma J. Luiting alhier, is in de Witte Engel een
lezing met filmdemonstratie gegeven. Door
de heeren Weber, chef tractor-mechanicien en
Bestebroer werd het gebruik van den tractor
in het landbouwbedrijf behandeld. Door de
film werd de lezing verder toegelicht.
Het gezelschap Willem van der Veer
heeft in het Park een voorstelling gegeven
met „Het zevende gebod" van Heyermans,
waaraan o.m. medewerking werd verleenJ
door Mevr. Esther de Boer- van Rijk De
voorste. ling werd voor het gezelschap een
greet succes. Aan Mevr. de Boer werden bloe-
men aangeboden. Te betreuren viel het, dat
de zaal niet beter bezet was.
UIT GROET.
Men schrijft ons:
Zaterdag j.l. hield de afdeeling Schoorl-
Schoorldnm van den Bond voor Staatspen-
sionecring haar prc-r aganda-avond in het lo-
kaa! van cien heer G. Marees te Groet.
Na opening door den voorzitter den heer
R. Wognum, gaf deze het woord aan ds.
Baar uit Alkmaar, de bekende pleitbezorger
der ouden van dagen, die op kernachtige wij
ze het idee van den Bond uiteenzette en den
fegenstand schetste van de zicli noemendc
Christenen, die feitelijk „Heb God lief boven
alles en uw naasten als u zelven" geheel ver-
geten niet alleen, maar juist de felste tegen
sHnders van staatspensioen zijn.
En zoo lang, vervolgde spreker, zullen wij,
de jongeren, die nog kracht en longen heb-
ben deze in dienst stellen voor de oude van
dagen, die door hun ouderdom deze krachten
missen Spr verzocht alien, die nog geen lid
waren zich nog dezen avond bij de bond aan
te sluiten, opdat eenmaal het oud en arm in
ons rijke Nederland tot het verleden behoort.
Verder werden een paar liederen uit den
strijdbundel gezongen, waarna werd opge
voerd „Jochem Pezel, wat ben je 'n ezel", dat
op verdienstelijke wijze werd vertolkt, vooral
door den speler van de tltelrol.
Na de pauze volgden ter afwisseling nog
enkele nummers, waarna sluiting.
UIT URSEM.
Door het R.-K. schoolbestuur van den H.
Bavo te Ursem is gedurende de ziekte van
den onderwijzer N. J. M. Oud tot tijdelijk on-
derwijzeres benoemd Mej H. Ch. Vlak als
zoodanig werkzaam te Utrecht.
Naar wij vernemen heeft de heer J
Oud die onlangs zijn ontslag heeft genomen
als lid van de Schattingscommissie, thans
ook bedankt als lid van het College van Zet-
ters.
Vrijdag werd wederom een reus van
een boom geveld door den storm, gelukkig
zoflder persoonlijke ongelukken te veroorza-
ken. Door de kracht van den storm werd de
tgrond tot op een diepte van circa een halven
meter medegesleurd.
Van het electrisch net werden verschillende
palen als lucifershoutjes afgeknapt, die door
het heen en weer slingeren menigeen een
bang oogenblik bezorgd hebben, waardoor
vele ingezetenen zonder stroom kwamen
Door den lijnwerker werden met behulp van
een assistent spoedig de noodige voorzienin-
gen getroffen.
In deze gemeente hebben enkele R. K
ouders besloten te trachten een bewaarschoo;
op te richten.
UIT EGMOND AAN ZEE.
Vrijdagavond vergaderde „Volksonderwijs"
in de Lunch onder voorzitterschap van den
heer J. G Bosschaart.
Ingekomen zijn o.m. 1. een schrijven van
de bewaarschoolcommissie te Vlaardingen,
die een yerkrtiiig heeft georganiseerd ten
bate dezer neutrale bewaarschool. Waar
bleek, dat reeds anderen in dien geest werk
zaam waren, werd de afdoening aan die men-
schen overgelaten.
2. Een schrijven van het H. B. betreffende
de regeling van de rechtspositie van de gesa-
larieerde leden van het I l.B. en de ambtena-
ren van „Volksonderwijs". Gemeend werd
niet van de gelegenheid gebruik te moeten
maken om aparte voorstellen te doen.
Deze stukken zijn voor kennisgeving aan-
genomen.
De heer Jansma, die volgens rooster
aftrad, werd herkozen tot bestuurslid.
Uitgebracht werd het jaarverslag door der.
secretaris-penningmeester, den heer G. Blok-
ker, die daarin o.a. melding maakte van de
zeer geslaagde reis naar Amsterdam door 80
leerlingen der O. L. S., het St. Nicolaasfeest
voor de kleintjes en de propaganda-avonden
met de hoofdbestuursleden, de heeren Zelvel-
der en Van Diessen.
Het verslag eindigt met de aansporing om
waakzaam te zijn en op de bres te staan voor
de eenig nationale. de in waarheid christelijk,
mooie openbare school.
Als jonge afdeeling werd geen behoefte ge-
voeld iets toe te voegen aan de beschrijvings-
brief der algemeene vergadering.
De commissie tot nazien der rekening, be-
staande uit de heeren Brouwer, Van Duin en
Hardebol, had de zaken in orde bevonden en
adviseerde tot goedkeuring.
Ontvangen werd f 100.50 en uitgegeven
97.80, alzoo een batig saldo van 2.70-
De heer Pauw gaf een overzicht van den
stand van zaken bij de schoolfeestcommissie.
Ingekomen was pl.m. 330. Na schoolreis
en kinderfeestjes is het batig saldo nog 0 99.
Het schoolsparen gaat in de gewenschte
rkhting. Er is nu reeds een bedrag van pl.m.
230. Spr. hoopt dit tot /500 op te voerc
De Voorzitter lichtte toe, dat het sparen
der kinderen heel goed gaat en dat ook de
ouders er veel sympathie voor schijnen te ge-
voelen. Spr. brengt namens de vergadering
dank aan de commissie. Hierna ontspon zich
een uitvoerige discussie over de kinderen van
de openbare scholen in Egmond Binnen,
waaruit bleek, dat men nog eenigszins een af-
wachtende houding moet aannemen in ver-
band met de schoienkwestie.
Gekozen werd een propaganda-commissiL,
waarin zitting krijgen mej. Zelvelder, en de
heeren Pauw en Spelberg. Deze laatste is af-
wezig maar hem zou worden gevraagd of hij
zich voor deze functie beschikbaar stelt.
Dezelfde commissie zal de volksonderwijs-
collecte verzorgen. De afdeeling Alkmaar
heeft aan de afdeelingen in den omtrek een
uitnoodiging gericht tot kringvorming. Het
bestuur heeft zich op de eerste kringvergade-
ring doen vertegenwoordigen door mej. Zel
velder. Na uitvoerige bespreking wordt beslo
ten zich in beginsel voor de kringvorming te
verklaren (voorstel Hoppener). Als vertegen-
woordigend 3-tal in het kringbestuur werd
aangewezen de prop, commissie.
De rondvraag stend in het teeken van den
scholenstrijd te Egmond-Binnen, waarover
de voorzitter nog eenige inlichtingen ver-
schafte.
De heer Gorter zou graag een avond met
Klaas de Vries als spreker te Egmond aan
den Hoef zien. Hij werd verwezen naar de
propaganda-commissie.
De heer Blokker heeft behoefte aan eenicre
exemplaren van statuten en reglement. Er
zullen eenige worden aangevraagd.
Daarna sluit de heer Bosschaart met een
woord van dank voor de opkomst en spoorde
de aanwezigen aan een waakzaam oog te
houden op al wat de O. S. bedreigt en be-
laagt.
Nader kan worden genield, dat de heer
Spelberg de benoeming tot lid der propagan
da-commissie heeft aangenomen.
De bazar der collectie handwerken van
de N. H. dameskrans heeft een batig saldo
opgeleverd van /200.
In de consistoriekamer der Ned. Herv.
Kerk was een tentoonstelling georganiseerd
van de verschillende dameshandwerken, ver-
vaardigd door de N. H. dameskrans, welke
voorwerpen als prijzen beschikbaar waren
gesteld voor een verlotinu. Het was een keu-
rige collectie van allerlei soort van naald-
werk en van onderscheidene grootte, en het
kleine getal der vcrvaardigsters in aanmer-
king genomen ook van een respectabeil aan
tal. Als extra-nummer troonde te midden van
al dat moois een aardige pop in sierlijk cos-
tuum, die afzonderlijk werd veidoot. De ten
toonstelling trok veel belangstellenden, in
hoofdzaak dames natuurlijk, en wie het oor
te luisteren legde, vernam niet anders dan
loffelijke critiek. Des avonds had de verloting
plaats^ waarbij o. a. de heer P. Jonker de
gelukkige winnaar was van den omvangrijk-
slen prijs, een sprei, en mej. J.'de Groot de
pop veroverde. De kleine krans kan met voG-
doening crp haar arbeid terugzien en tevre-
den zijn met hetgeen zij ten bate van het
goede doel kan afdragen.
Het was ditmaal nog ternauwernood, d!at
de producten der ijverige vingers konden
worden uitgestald in de consistoriekamer.
Daar het aantal leden in den laatsten tijd
weer stijgende is, kan men verwachten, dat
een volgende maal naar een ruimer gelegen
heid moet worden omgezien. Wat we de „Gi-
dconsbende" gaarne toewenschen.
UIT ZUIDSCHARWOUDE.
Men schrijft ons:
Ten lokale van den heer P. Kramer hield
gistcravond de Vooruitstrevende Vrijzinnige
Kiesvereeniging eene ledenvergadering. Van
bevriende zijde werd ons een verslag dier
vergadering verstrekt. Wij zijn niet ter ver
gadering geweest, omdat wij daar niet mo-
gen komen als verslaggever. Destijds werden
wij geweerd, omdat men vreesde voor een
niet-objectief verslag. De redactie van de
Alkmaarsche Courant heeft toen aan den heer
du Burck op wiens voorstel wij de laan
uit moesten gelegenheid gegeven met „be-
wijzen" voor den dag te komen. Genoenide
heer bleef echter tot heden toe zwijgen.
Thans is hij secretaris en dus samensteller
van het jaarverslag dier vereeniging. Wij
ontleenen daaraan het volgende:
1 Leden- en 2 bestuursvergaderingen wer
den gehouden. De vereeniging had zich uit-
gesproken tegen verplichte winkelsluiting, te
gen afschaffing van de Zondagkermis, tegen
het meebetalen aan verbetering en instand-
houding van den Twuiverweg. Het leden tal
verminderde met 10 en vermeerderde met 20
en bedraagt thans 120. Het jaarverslag ge-
waagt van de ontstemming over het bedan-
ken van een voormalig partijgenoot-raadslid.
Wij zullen deze „soesa" den lezers maar be-
sparen, want het is een critiek over het adres
van hetbetreffende oud-raadslid, dat onze
lezers niet bekoren kan. Het verslag eindigt
n.l. dat het bestuur meende goed te doen
niet op de handelwijze van bedoeld oud-
raads.id te moeten reageeren. De samenstel
ler van het jaarverslag, die tevens verslag
gever is van diverse bladen, weet maar heel
goed, dat krachtens zijn verslaggeversfunctie
het revolutionnaire standnunt van het be
stuur in deze zaak publiek wordt.
De bescheiden van den penningmeester ga-
ven de volgende cijfers: Ontvangsten 53,48,
uitgaven 10,10. batig saldo 43.38.
De heer K. Dijkhuizen, voorzitter, aan de
beurt van aftreding zijnde, meende, dat de
functies raadlid en voorzitter kiesvereeniging
niet behoorden samen te gaan, temeer daar
dit ook het geval was met den secretaris. De
vergadering drong er echter op aan dat de
heer Dijkhuizen dit standpunt afwees, waar
aan hij voorloopig gevolg gaf en daarna
met op 2 na- algemeene stenimen herkozen
werd.
Op het beleid der raadsfractie werd geen
enkele op- of aanmerking gemaakt. Wei con-
stateerden twee personen dat de fracties der
andere partijen herhaaldelijk bCijk gaven, dat
niet de zaken maar de personen den doorslag
geven, wat niet in het algemeen belang is._
De heer du Burck, raadslid, diende de
heeren van antwoord en ging op zijn wijze
de zaken welke in den raad van Zuidschar-
woude in de laatste jaren zijn behandeld,
nog eens na. Wij zullen dit „menu" den le
zers maar niet voorzetten. Het zijn frag-
menten uit een oude doos, immers het is een
resume van de laatste jaren.
Het bestuur kreeg opdracht voor de vol
gende verkiezingen eene openbare vergade
ring te houden, waarin het werk der raads
fractie zal worden besproken. Verwaeht
wordt, dat de andere partijen dan zullen ver
schijnen, om hun beleid daartegenover te
stellen. Hierna sluiting.
Bovenstaande hebben wij samengesteld' uit
een verslag van de hand des heeren du
Burck, secretaris van genoemde vereeniging
en verslaggever van diverse bladen. Genoem-
e'e heer heeft destijds ons weten te weigeren
toegang te mogen hebben op de vergadering
der V. V. K. Wij wachten nog altijd be-
wijs" onzer subiectiviteit van dit vrijzinnig
vooruitstrevend lid.
UIT SCHERMERHORN.
Donderdag 11 dezer vergaderde de afd
Schermerhorn en Mijzen van Het Witte
Kruis, onder voorzitterschap van den heer
Th. J. Westerhof.
De voorzitter deelde mede, dat van de Pro-
vinciale Vereeniging tot bestrijdlng van Tu-
berculcse was ingekomen een schrijven, be
treffende de Emmabloem-collecte. Werd be
sloten op nader te bepalen dag door eenige
jonge dames Emma-bloempjes te doen ver
koopen. De opbrengst hiervan is 3/5 gedeelte
ten bate van de afdeeling en voor 2/5 ten
voordeele van genoemde prov. vereeniging
Mede was ingekomen eene mededeeling be
treffende het overlijden van het lid van ver-
dienste, dr. Barnouw op 84-jarigen leeftijd
Hierna bracht de secretaris zijn jaarver
slag uit, waaruit wij aanstipten dat 77 stuks
goederen in bruikleen zijn afgegeven; dat de
ligtenten alleen in gebruik zijn en nog 2
nieuwe zullen worden aangeschaft, waarvoor
rentclooze aandeelen zullen worden geplaatst
De rekening van den Penningmeester was
in ontvangsten en uitgaven groot 506.15
met een nadeelig saldo van 78.65. De reke
ning en bescheiden, welke werd r atre^ien door
de heeren C. Bakker en J. de Groot werden
door dezen accoord bevonden, waarna op ad
vies van genoemde heeren de rekening werd
goedgekeurd en de penningmeester gede-
chargeerd.
De begrooting voor 1926 door het Bestuur
ingediend, in ontvangsten en uitgaven groot
448.55 werd goedgekeurd en vastgesteld.
De aftredende bestuursleden, de heeren Th.
J. Westerhof, J. van de Cappelle en J. Kos-
ter werden herkozen.
Door den heer Th. J. Westerhof werd als
afgevaardigde verslag uitgebracht van de
laatst gehouden feestelijke algemeene verga
dering te Alkmaar gehouden.
Bij de rondvraag werd door den heer J. dc
Groot gevraagd hoeveel aandeelen zijn ge
plaatst voor de a3n te schaffen ligtentjes. De
voorzitter deelde mede dat hiervoor reeds
141 aandeelen zijn geplaatst tot een bedrag
groot 352.50.
Dr. van Leeuwen deelde alsnog mede, dat
hij als gemeentegeneesheer zijn medewerking
als adviseerend lid aan het bestuur zal ver
leenen, vooral wat betreft den aankoop en
het onderhoud van de magazijngoederen
Met het Dag. Bestuur der Vereeniging heeft
hij eene opname gedaan van het aanwezige
materiaal. Dit werd door den magazijnmees-
ter keurig onderhouden. Hij heeft evenwe'
geconstateerd dat noodwendig het een en ar.
der moet worden aangeschaft en vernieuwd
waarvoor naar raming een bedrag van 500
gulden benoodigd zal zijn.
Het Bestuur vroeg machtiging voor dezen
aankoop eene leening aan te gaan, groot 500
gulden, wat algemeen werd goedgevonden
Hierna sluiting.
Rechtzaken.
P. K. te Westwoud, C. B. te St. Pancras,
M. B. te Krabbedam, F. 1. v. d. V.. P. H. K.,
M. Th. B. en K. K. te Alkmaar. overirediiig
Motor- en Rijwielwet, de le 7 boete of 3 da
gen hecht., met toewijzing der civie'.e vorde-
ring, dc 2e en 7e ieder 4 boete of 4 dagen
hecht., dc 3e 3 boete of 3 dagen hecht., de
4e 25 boete of 12 dagen hecht., de 5e 2 X
1,50 boete of 2 X 1 hecht., de 6e 7
boete of 4 dagen hecht.
A. J. M. M. te Bergen, G. B. te Schoorl,
G. G. te Uitgeest, J. Th. M., F. v. D.,
G. M. D., C. R., J. G. V., H. B. S., H. G. C,
N. R., J. J. J. V. en J. W. Z. te Alkmaar,
A. D. te I.eeuwarden, overtreding Politie-
verordening, de le 8 boete of 4 dagen
hecht., de 2e, 5e, 8e, 12e en 13e ieder 3
boete of 2 dagen hecht., de 3e 4 boete of 4
dagen hecht., de 4e 15 boete of 7 dagen
hedit., de 6e 1 boete of 1 dag hecht., de 7e
vrijspraak, de 9e 5 boete of 5 dagen hecht..
de lOe, lie en 14e ieder 2 boete of 2 da
gen hecht.
KANTONGERECHT TE ALKMAAR.
Mondelinge uitspraak van 12 Maart.
P. B. te Alkmaar .overtreding Trekhonden-
wet, 4 boete of 4 dagen hecht.
A. G. te Egmond aan Zee, overtreding art.
444 Wetboek van Strafrecht, 6 boete of 3
dagen hecht.
W. V. te Oterleek, straatschenderij, 8
boete of 1 week tuchtschool.
N. K. te Beverwijk, loopen over verboden
grand1, 10 boete of 5 dagen hecht.
J. P. J. K. te Alkmaar, overtreding IJkwet,
2 X 2 boete of 2 X 2 dagen hecht.
A. P. fz. te Egmond aan Zee, F. K. M. D.
te Alkmaar, D. H te Broek op Langenddjk,
dronkenschap, de le 12 dagen hecht, de 2e
en 3e eider J 2 boete of 1 dag hecht.
C. B. en F. v. V. te Alkmaar. in staat van
dronkenschap de orde verstoren, de le 10
boete of 10 dagen hecht., de 2e 8 boete of
4 dagen hecht.
Th. L. M. S. en B. K. te Alkmaar, overtre
ding Arbeidswet, de le 4 boete of 4 dagen
hecht., de 2e 6 boete of 3 dagen hecht
Stadsnieiiws
DE POLITIEKE TOESTAND.
In het gebouw „Waakt en Bidt" hield Za-
terdagmiddag het Tweede Kamerlid Snoeck
Henkemans in een door de Christelijk-
Historische Unie-Kamerkring-Vereeniging
den Helder belegde vergadering een lezing
over den poGitieken toestand. De vergadering
was slecht bezet.
De heer Bets uit Zaandijk heette als voor
zitter de aanwezigen welkom. Dank bracht hij
aan den heer Snoeck Henkemans voor zijn
bereidwilligheid, het onderwerp te behande-
len. Spr. opende hierop met een gebed de
vergadering.
De heer Snoeck Henkemans ving
aan met de opmerking, dat er sinds het aan
nemen van de uitnoodiging en thans heel
was gebeurd is. Er is thans n.l. een kabinel
gevormd.
Spr. wilde toch niet blijven stilstaan bij
den toesand van heden, maar ook over wai
tot de crisis aanleiding heeft gegeven en wat
er geen aanleiding toe gaf.
Aanleiding tot de crisis was de vervuUing
van het gezantschap bij de pauselijke Stoel.
Dit vraagstuk was voor recht steeds het
struikelblok. Altijd is deze moellijkheid voor-
zien. Toen in 1880 voor het eerst een samen-
werking tusschen de A.-R. en R.-K. tot stand
kwam, schreef in 1888 Dr. Kuiper, dat het
hem niet hinderde, dat door ,,De Tijd" de
eisch van het gezantschap was gesteld, doch
dat hij daartegenover ook het recht wilde
hooghouden om er zich tegen te verklaren
Hij bleef hiermede in den lijn van Groen van
Prinsterer. Spr. toonde dit nader aan. In
1871 werd er over de opheffing een debat ge-
voerd, dat drie dagen duurde.
Spr. citeerde hetgeen Groen van Prinsterer
toen schreef„Laat ons er voor zorgen niet
door verloochening van ons Protestantsch
karakter om consid-eratie van politieken aard
de achting te verbeuren van de Ultramon-
taansche tegenpartij".
Het lijkt of Green van Prinsterer dit voor
1925 schreef. Ook de Savornin Lehman steldc
zich steeds op dit standpunt, omdat de roe-
ping van de Chr. Kerk dienen is en dus alles
wat naar macht wil, voorzichtig moet wor
den behandeld.
De wereldsche zijde waarnaar de kerk zich
ontwikkelde bracht schade aan de geestelijke
karrt. Ernstig wordt het als van de regeering
gevraagd wordt de gczagsgronden van de
kerk te erkennen. Niemand kan ontkennen.
dat dit het wezen van het gezantschap is de
gezagspositie van de R. K. Kerk te bevesti-
gen. Dit, a'.dus spr., konden wij niet, omdat
wij zelfs voor onze eigen kerk, die ons lief
is, geen gezagspositie willen en beducht zijn
voor de verslerking van de gezagspositie van
de kerk van Rome.
Wij kunnen niet tot een dergclijke hande-
ling medewerken.
11 November j.l. moest dc Kamer over het
instituut weer een beslissing nemen. Wij wis-
ten dat dit voorstel moest worden gedaan.
Ook bij de Kabinetsformntie is daarover ge-
sproken. De heer Schokking deelde Colijn
cnmiddellijk mede, dat de. houding van de
Chr. Hist, tegenover het gezantschap bij den
pausclijken stoel geen wijziging kan onder-
gaan.
Voor de toekomstige politieke zuiverheid is
het echter noodig, dat het conflict in het
openbaar kwam. Met Colijn was spr. dit
eens.
Uit beleefdheid haastten wij ons niet voor
te stellen den post te schrappen.
Wanneer Kerstens het echter niet had
voorgestetd, dan zou een van ons het hebben
gedaan.
Het door Dr. Nolens gesproken woord
was van veel gewicht, doch hij had niet het
recht om dit woord te spreken.
De Christ.-Hist. hadden tevoren gezegd,
dat zij ten dien aanzien niet anders konden.
Aan Nolens dan ook de verantwoordelijk-
heid voor den crisis.
Spr. stelde in het licht, dat zij voor den
eisch van Nolens niet hadden kunnen zwioh-
ten. Dit zou een slag voor het protestantisme
zijn geweest. Ook zakelijk was dit niet mo-
gelijk.
Aan ons, aldus spr., is anti-papisme en een
vijandschap tegenover het kabinet Colijn
verweten. Indien er iets van waar was zou
dit schande van ons zijn, aangezien op een
der gelijk oogenblik alleen het zuivere begin
sel mag spreken. De Chr.-Hist. deden echter
niets anders.
Er was een groot verschil tusschen de
Chr.-Hist. en Coliin. De Geer was tegen in-
trekking van art. 40 en wij geloofden, dat hij
juist zag. Colijn was er voor.
Wij wezen op het gevaar van de rechts-
contuniteit en gaven de middelen aan waar
door 7 pet. kon worden ingetrokken zonder
rechtskrenking. Toch zijn wij het kabinet
blijven steunen. Wij meenden, dat allerminst
de heer Colijn tot kabinetsformateur moest
worden aangewezen. Toen Colijn toch kwam,
hebben wij "hem desondanks onze loyale
steun toegezegd.
Spr. mo«y het dan ook wraken, de Christ.-
Hist. dergelijke beschuldigingen voor de voe
ten te werpen.
lets minder erg is het met het anti-papis
me. Anti-papisme is dat men aan de R.-K
niet de gelijkberechtigdhedd zou geven op
sociaal en politick gebied.
Een andere vorm van anti-papisme is, dat
men samenwerlring met de Roomschen
schroomt en ontraad. omdat men vreest. dat
de R.-K. zouden berciken wat anderen, die
vrel de mcerderheid hebben, zouden kunnen
berciken. Noch het een noch het ander is bij
de Christ.-Hist. gebleken. Wij hebben krach
tens ons protestantsch beginsel opgekonnen
voor rechtsgelijkheid en gelijkberechtigd-
heid van de verschillende godsdiensfen.
De aard van den crisis staat dan ook vast,
n.l. het geschil over den gezantschapspost bij
het Vaticaan. Rome kon hiervan geen afstand
doen en wij Christ.-Hist. konden hieraan niet
medewerken.
Da;.rom was de oplossing van den cries
niet gennJckelijk. Er zou geen crisis zijn ger
weest, als de R.-K. hadden gedaan, wat wij
steeds gedaan hadden, zich n.l. neerleggen bij:
een beslissing van de Kamermeerderheid.
De oplossing van den crisis heeft de Christ.-
Hist. Kamerfractie zeer moeilijke uren ge-
kosu
Dat Marchant allereerst als Kabinetsfor
mateur werd aangezocht, oordeelde spr. lo-
gisch. Het minimum van verstand als staats-
man toonde hij niet door twee dagen Later
met een voorstel tot handhaving van den ge
zantschapspost, waartegen hij twee dagen
tevoren had gestemd.
Toen Dr. de Visser werd aangezocht brak
er voor onze fractie een biutengewoon moei
lijke tijd aan. Zijn doel was het bestaande
kabinet te behouden.
Het compromis werd uitgewerkt om den
gezant te Bern of Weenen met dien post te
belasten.
Noch voor wis noch voor de R.-K. was dit
eigenlijk te aanvaarden. Spr. gaf dit nader
aan.
Spr. stelde in het licht, dat de Geer uit
staatkundige overwegingen elk werken met
de fractie had vermeden toen hij als forma-
teur werd aangezocht, om vast te leggen dat
de Chrst.-Hist. Unie niet de minste veraot-
woordt'lijkheid draagt voor hetgeen tot stand
is gekemen.
Spr. oordeelde, dat het antwoord op de
vraag of de Geer de opdracht tot kabinets-
vorming moest aanvaarden, absoluut beves-
tigend moet luiden. In dit hachelijk oogen
blik was ieder, die daartce de kracht gevoel-
de, verpGicht, aan den roepstem van de Ko
ningin gehoor te geven.
Dat Mr. Limburg die gepoogd heeft, is dan
ook prijzenswaardig, doch dit is ook het ge
val met de Geer.
De instandhouding van het constitutioneele
regeeringsstelsel waarborgt de zelfstandige
vrijheid van het volk. Dit eischt dan ook een
regeering die aan dit stelsel, hetzij dan par-
iementair of extra-parlementair, wldoet.
Het stelsel valt er mede of wij al of niet
hebben een volksvertegenwoordiging, waar
bij de raadsleden van de Kroon tegelijkertijd'
zijn de vertrouwensmannen van de volksver-
tegen woord iging.
Van A.-R. zijde is Vrijdag in de Kamer aan
de Geer verweten, dat hij die geen zitting
had in het kabinet Colijn, de kabinetsop-
dracht aanvaard heeft. Spr. oordeelde dat dit
ten eenen male ten oprechte geschiedde en
vcrzekerde, dat den Christ-Hist, nu eenmaal
de opdracht was gegeven, hem dankbaar
zijn, dat hij het deed'.
Zonder twijfel bestond het kabinet Colijn
uit bekwame mannen, maar men zal ook heb
ben te erkennen, dat onder de mannen, die
met de Geer het bewind hebben aanvaard,
ook buitengewoon bekwame mannen zitten.
In dit verband noemde hij de ministers van
kolonien, oorlog en arbedd.
Komcnde tot het regeeringspi'ogi'am be-
toogde spr., dat daarin punten voorkomen,
waarover de Christ.-Hist zich kunnen ver
blijden. Spr. wees op het wegnemen van de
opcenten op de pcrsoneele be'asting en op de
suikeraccijns en op de woorden over de vre-
desgedaciite.
Wei zijn er ook pimten, zoo veiwolgde
spr., waart»j wij een vraagiceken plaatsen,
doch alles te zamen genomen stemt de sa-
menstelling van het ministerie en het pro
gram tot dankbaarheid.
Geen punt, zoo zeide hij, geeft ons groote
mceilijkheden.
De beslissing over hetgeschil van 11 No
vember is gevallen. De post staat niet meer
op de begrooting en nu komt er een ministe
rie, dat dit vraagstuk buiten de sfeer van de
partijpolitiek nog eens wij behandeld zien.
11 November heerschte dien geest niet.
Marchant stemde tegen om het kabinet te
treflen.
Het is een vriendelijke gedachte van dc re
geering, maar wie zal uitmaken wat of zuiver
zakelijk is. Bovendien zijn er meer beslissan-
gen genomen die niet geheel zakelijk waren.
Men kan het verstaan, dat „De Tijd" vraiagt:
,,Waar blijft nu de Christ-Hist. Unie met
haar principieele bezwaren? Een ministerie
met twee Christ.-Hist. brengt het voorstel
ze'.f op de agenda". i
We staan hier voor een vraag, een raadsel,
dat we niet onmiddellijk kunnen oplossen.
Spr. kan het niet begrijpen, maar is wel
bereid, het te verontschuldigen, aangezien
De Geer met De Visser alles heeft gedaan om
het kabinet Colijn te behouden.
Dat de Savornin Lohman niet meer is, be-
teekent voor ons het gemis aan den grooten
raadsman, maar ook het gemis aan den groo
ten richter. Dat die raadsman er niet meer is,
is De Geer's verontschuldiging, dat die rich
ter er niet meer is, is zijn geluk. Spr. gelooft
niet, dat de Savornin Lohman het zou goed-
keuren. De stemming van 11 November was
z66 klaar, dat elk kabinet die moest aan
vaarden. Spr. is overtuigd, dat de Kamer
fractie in zijn houding van 11 November door
de gansche Christ.-Hist Unie wordt gedra-
gen. H ij geloofde, dat die fractie zich heeft
gedragen, zooals ze zich moest gedragen en
dat zij in haar houding moet volharden tot't
einde, omdat het niet in de eerste plaats
aat om een Christ. Kabinet, maar om dc
Ihrist. beginselen bij de Volksvertegen
woordiging.
Wij moesten kiezen voor de beginselen en
dit in de tweede plaats, omdat wij hebben
te waken, dat Nederland zal blijven bestuurd
als een Christelijke staat in protestantschen
zin.
Spr. acht dit in het belang van het welzijn
van de Christ.-Hist. Unie en was overtuigd
—en dit was voor hem het voornaamste
dat dit tot zege zou zijn van het Nederland
sche volk. (Applaus).
Nadat de spreker de vragen van een vijftal
personen naar hun voldoening had beant-
woord, aprak de voorzitter een slotwoord en
beeindigde de heer Snoeck' Henkemans de
vfyg3dering met een gebed
CI
