DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Uit den Alkmaarschen Raad. No. 102 Honderd aoht en t win ti erst e Jaarffane 1926 jCATERDAO 1 MEI Buitenland. iaBfisaauu. m tomehsdm. Dif nutnmei besfaaf «H 3 bladea, Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behave Zon- en Feesfflagen, uitgcgcven. Xbonnementsprijs bij vooruilbetaling per 3 maanden voor Aikmaar /2.—franco door bet geheeie Rijk /2.50. Afzonderlijke en bewijsnummers 5 cents. PRIJS DER GEWONE ADVERTENTlfiNi Per regel /0.25, bij groote contracten rabaf. Groote letters oaar plaatsrnfmfe. Brieven franco aan de N. V. Boek« en Handelsdrukkerij v/b HERMs. COSTER 0 EOON. Voordam C9. Oirecteur: G. H. KRAK. Bum w WWWihto iimKLmrt**** Telef.nr. Adrainistratie 3. Teiefoonnr. Redactie 33. Postgiro 37060. Hoofdredacteun Tj, N, ADEMA. 4 Morituri te salutant. Dien indruk maakten op ons de ernstige groeten van chauffeur en conducteur van onze stedelijke tractor, toen dit vervoermid del op een avond, kort na de laatste raads- zitting, luid bellend voorbij stoof, om zijn doodenrit te gaan maken. Commissarissen en directie hadden, volgens officieele bekendmaking, besloten den dienst plotseling stop te zetten. Met weemoed in het hart en een traan in het oog heeft menigeen het trammetje dien avond nagestaard en bedacht, dat er na de Langestraat-stoepen opnieuw een stukje atadsschoon voor goed voor onze gemeente verloren dreigde te gaan. Maar ziet, den volgenden morgen kondigde een dobrammelend geluid in de verte de komst van de tractor aan en haastig uit het bed gesprongeu zagen we daar waarachtig opnieuw voorbij stuiven, wat wij juist veilig en wel in ons gemeente-museum geplaatst dachten. De conducteur keek, of hij het eeuwige leven had gekregen en een telefoontje naar den directeur overtuigde ons spoedig, dat hier van geen zinsbegoocheling sprake was, maar dat men op verzoek van Burg, en Weth. besloten had den doodsstrijd van dit bastaard-voertuig nog met een voile week te verlengen. Die week is weer een maand ge- worden, en wie meenen mocht, dat het thans afgeloopen was en dat wij vanaf mor gen zonder stedelijk vervoermiddel zullen zijn, zai uit het jongste raadsverslag wel be- grepen hebben, dat Aikmaar en de tractor nog voor eenige jaren onafscheidelijk zullen blijven. De tractor die met drie wielen in het graf gestaan heeft is de zeer ernstige crisis te boven gekomen, al ligt het dan ook in de bedoeling den patient voortaan geen genees- middelen meer toe te dicnen en net zoo lang te laten werken tot hij er dood bij neervalt. Het gaat er nu niet om zei de heer Sluis in de laatste raadszitting de tractor in het leven te houden, maar om ze te laten doodgaan. En zoo is het inderdaad, want het voor- 6tel-Geels beoogde zoo weinig mogelijk subsidie te geven, het trammetje alleen maar op de wielen te houden en het zoo lang te laten rijden tot het van ouderdom in elkaar zakt. We zullen zegt de heer Westerhof die het gaarne wat deftiger uitdrukt we zul len bet trammetje op-soupeeren. Omdat de tractor er met eigen kracht niet meer komen kon had pie heer Geels zich er voor gespannen en door diens hulp werd de laatste hindernis overwonnen en de minder- ire id in den Raad eenvoudig in een meerder- heid veranderd. Tractor redivivus. Zij is er weer tot groote verontwaardiging ongetwijfeld van de 1300 brave ingezetenen, die op lange lijsten plechtig voor liaar dood- vonnis hadden geteekend. Met die handteekeningen was er intus- schen nog iets eigenaardigs. Want van Katho- lieke zijde had men een colporteur rondge- zonden om huis aan huis handteekeningen tegen de tractor te verzamelen, terwijl de voorstanders van dit vervoermiddel zich minder moeite getroost hadden en hun lijsten zonder meer in diverse winkels ter teekening hadden neergelegd. En de man', die tot taak had deze lijsten op het stadhuis te deponeeren, had, denkende daarmede een goed werk te verrichten, er alle handteekeningen bij geschreven van de enthousiasten, die zich bereid verklaard had den voor het behoud van de tractor jaarlijks een geldelijk offe" te brengen. Met het gevolg natuurlijk, dat van deze m est geestdriftigen verklaard werd, dat hun •namen waardeloos warer en de soc.-demo- craten zelfs gemeend hebben, hun veront waardiging over een vijftigtal „valsche" handteekeningen te nioeten uiten. Hoe het ook zij, de tractor is er weer^en we gaan ze nu op-soupeercn. Wat o. i. zijn zeer bedenkelijken kant heeft Wij achten de tractor uit vervoersoogpunt beter dan een onzekeren autobusdienst en wij zijn er steeds voorstanders van geweest, dit stedelijk vervoermiddel niet zonder meer af te schaffen. Wij zijn voorstanders van een goed onder- houden en voldor nde gesubsidieerde stads- trani maar niet van een factor, die op-gesou peerd wordt Niet van cen tractor, waaraaa weiuig of niets ten kosie gelegd zal worden, naar wier laatste tit men nu van jaai: tut jaat d\ uitkijken en die een gebrekkig voertuig zal worden, dat gevaar voor passagiers en om- geving gaat opleveren. Het is daarom, dat wij de Donderdag ge- nomen beslissing betreuren al zijn wij het vooral met het oog op onze handelsscholen volkomen eens met eenige passages uit de pro-tractor rede van den heer Geels, waar deze nadrukkelijk betoogde, dat men nooit iets moet vernietigen zonder de zekerheid te hebben, dat men er iets beters voor in de plaats krijgt. Zij die bewereo,' dat de tractor ditmaal achter de Handelsschool was gespannen, zij die zooals het N. Hold. Dagblad opmerkte aan den gewekten schijn gelooven, dat een stem tegen de Handelsscholen met een stem voor de tractor geruild is, zullen hun ongelijk moeten erkennen. Zoo iets is niet te bewijzen en mag dan ook niet verondersteld worden en wij willen hier nog wel eens nadrukkelijk vaststellen, dat wij onvoorwaardelijk geloof hechten aan de verklariintgen van mr. Bosman en mr. Kusters, dat zij geen van beiden op den heer Geels ook maar eenigen invloed1 hebben uit- geoefend. Had de ti'actor de gemoedeven in onze raadszaal al wat in beweging gebracht, nog grooter werd de spanning toen eindelijk het zoo veel besproken vraagstuk over de ophef- fing van de handelsscholen aan de orde ge- steld werd. Mr. Kusters heeft alls eerste woordvoerder voor die opheffing een uitvoerig pleidooi ge- houden waarbij hij tevens de zeer ondank- bare taak had, het bcruelite rapport van de Commissie van Toezicht op het M. O. te verdedigen. Wij zullen, nu de debatten over dit onder- werp de volgende week weer voortgezet worden, spaarzaam met onze critiek zijn, maar willen hier toch even als onze over- tuigimg- uitspreken, dat de argumenten door den heer Kusters naar voren gebracht ons allesbehalve sterk lijken. De Commissie van toezicht is een van die onaantastbare college's die „natuurlijk" niet op „minderwaardig geschrijf" ingaan. En minderwaardig geschrijf is dan alles, wat tot dusverre in en buiten de pers tegen het funeste rapport gepubliceerd is geworden. Dat is een heel gemakkelijk standpunt. Of het van kracht getuigt is een tweede vraag en men mag zich daarbij tevens ernstig af- vragen of mr. J. P. Bosman de commissie dan wel een dienst heeft bewezen, door zoo uitvoerig en zoo scherp als hij dat thans deed tegen verschillende verdedigers van ons han- delsomderwijs te velde te trekken. Dit staat aithans voor ons vast, dat de groote verzameling autoriteiten en spedali- teiten waarop de tegenstanders van ons han- delsonderwijs zich thans beroepen, lamg niet opweegt tegen de zeer vele deskundigen, die zich pertinent voor het behoud van ons han- delsonderwijs hebben uitgesprokeu. Wie de rcdevoeringen. van mr. Kusters en mr. Bosman hoort treft het, dat telkens weer twee mannen op den voorgrond! worden ge- schoven wier uitspraken dan als het summum van deskundig'heid voorgesteld worden, na- melijk de heer Bolkestein, inspecteur van het M. O. en de heer Rahder, inspecteur van het L. O. Nu zullen wij de laatste zijn om aan de adviezen van deze heeren geen groote waar- de toe te kenimen. De heer Bolkestein is een bekend kampioen voor het algemeen vormend onderwijs, dat aan de H. B. S. wordt gegeven en de heer Rahder is, naar men ons verzekert, een uit- stekend zte-officier geweest en zal ook als inspecteur van het L. O. wel volkomen met alle finesses van zijn moeilijke taak op d<! hoogte blijken. Voor een niet-deskundige op onderwijsgc- bied zou het dan ook ontoelaatbaar zijn aan de waarde dei adviezen van deze heeren te twijfeien als er roiet allerlei andere onderwijs- specialisten en mannen uit de practijk waren, die het hopeloos met hen oneens blijken. Wij hebben altijd gemeend en ook de meerderheid van B. en W. blijkt van deze opinie dat de heer Bolkestein een voor- stander van het algemeen vormend (H.B.S.) onderwijs, ook voor toekomstige werkers in handel en industrie was. Maar de heeren die in den Raad1 het min- derheidsrapport onderteekenden, zeggen, dat de heer Bolkestein en de commissie van toe zicht een van gevoden zijn en aangezien de commissie van toezicht bepleit de afdeeling A der H B. S. precies gelijkwaardig aan het uer gegeven handelsonderwijs te maken, mag 1 us. verondersteld worden, dat de heer Bol kestein van het voordeel da* lftt. *con. H.B.S. tsstnow de zuivere lmnd.el?seh«lfB over- tnigd is- Maar dan komt die zelfcte heer Bolkestein in conflict met zijn eigen artikel in het maaud- blad Volksonderwijs, waarin hij drie typen van middelbare scholen bepleit, die overeen- komen met drieerlei belangstelling en aanleg van de leerlingen en rekening houden met hun verschillende bestemming, n.l. naast el kaar het gymnasium, de H. B. S. en de Han delsschool. Dan komt hij in conflict met zijn eigen be- wering in^dat artikel, dat een litterair econo- mische afdeeling slechts opgeridit worde en economisch onderwijs mag geven daar waar een economische school niet mogelijk is. Elke combinatie van scholen, zegt hij, is een nooddaad. Voorop ga de zelfstandige school. - Het is juist omdat ook wij zoo'n groot res pect voor de uitspraken van den heer Bolke stein hebben, dat wij tegenover hem en zijn meening niemand anders dan hem zelf en zijn andere meening willen stellen. En wat de inspecteur van het L O. be- treft, wij willen gaarne gelooven, dat hij werkelijk meent, dat de U. L. O.-school heel best de Handelsdagschool zal kunnen ver- vangen. Hij heeft niet anders dan te meenen, maar het hoofd van de U. L. O.-school zal die mee ning moeten uitvoeren en die heeft cmoni- wonden verklaard, dat hij er geen kans toe ziet. Dan heeft de heer Kusters de meening van den voorzitter der Amsterdamsche Kamer van Koophandel naar voren gebracht, die op het congres van het Handelsonderwijs ver klaard zou hebben, dat zijn ervaring was dat de litt econ. EI. B. S. tie beste krachten levert. Maar het was juist deze handelsman, die nadrukkelijk betoogd heeft, dat hij de onder- scheiding tusschen algemeen en vormend en technisch georienteerd onderwijs van groote beteekenis acht. omdat het eerste onmisbaar is voor de vortning van kooplieden in het in- ternationale bedrijfsleven en het andere verlangd1 wordt door de meer locaal getinte bedrijven en vele groepen van kantoorbediea- den. Sterker nog doet het inr. J. P. Bosman, die nota bene de meening van den heer Boisse- vain die hier het behoud van de handels scholen bepleit heeft naar voren dlurft brengen als de opinie van een deskundige, die tie meening der commissie van toezicht op het M. O zou deelen. De heer Boissevain heeft op het bewusto congres gezegd, cfat handelsonderwijs geen vakonderwijs is, omdat de handel geen vak, maar een conglomeratic van vakken is, Mag na deze uitspraak nu door mr. Bos man gezegd worden, dat de heer Boissevain het met het comite tot behoud der Handels scholen oneens is? Dat is brutaal, als men bedenkt, dat juist diezelfde heer Boissevain op verzoek van dit comite de noodzakelijkheiti van behoud der handelsscholen is koijjen bepleiten>, dat die zelfde heer Boissevain zegt wij citeeren woordelijk uit het verslag van zijn te Aik maar gehouden rede dat men de leerlingen juist omdat de handel een conglomeratic van vakken is, doer een speciale opleiding een inziclit van den handel in de geheeie wereld inoet bijbrengen. Het is juist de heer Boissevain, die betoog de wij citeeren opnieuw dat men door de plannen van de commissie van toezicht gevaar loopt gedeeltelijk Erzatz-handeison- derwijs te krijgen en gedieeltelijk handelson derwijs, dat zonder twijfel op lageren trap staat. Werkelijk, als de bedreigers van ons han delsonderwijs tegenover de zeer vele verde digers daarvan met uitspraken van deskundi gen willen komen, dan zullen zij een ge- Iukkiger keuze moeten doen dan z'j tot dusver gedaan hebben. Tijd en plaatsruimte noodzaken ons het thans kort te maken. De door mr. Bosman op papier gezette be- zuiniging zal door de afdeeling Onderwijs ter gemeente-secretarie ongetwijfeld1 op cen gehalte aan edele bestanddeelen getoetst worden en zeker zal reeds de volgende week daarover een oordeel kunnen worden uitge- sproken. Hier dan slechts nog een enkele opmerking en wel allereerst aan het adres van mr. Kus ters, die zoo graag de actie van den Natioua- len Bond voor bezuiniging in het geding brengt Laten wij hem slechts antweorden, d'at die bond nimmer bczuiniging op ons openbaar onderwijs beoogt, wanneer die bczuiniging tevens verslechtering beteekent. Mr. J. P. Bosnian, die opmerkte, dat de U.L.O.-scholen de leerlingen der Handels scholen wegtrekken, willen wij even opmerk- ream maken op het adres aan dea Minister van Onderwijs van do Kamer van Kooplian- vftiv QiEfiK'11!'. ib ven, waarin wordt uitgesproken, dat het werk van de 3-jarige handelsscholen niet door de scholen voor U. L. O. kan worden overgenomen. Dit adres, afkomstig uit een streek met een overwegend katholieke bevolking, bevat in verband met de Alkmaarsche kwestie nog zoo veel leerzaams, dat wij niet willen nala- ten het in dit nummer nog een plaatsje te ver- leenen. Een paar opmerkingen moeten ons in dit artikel nog even van het hart. Wat te denken van de bewering van den heer Kusters, die betoogt, dat het plaatsing vinden door leeraren zoo inoeilijk is, dat er ongetwijfeld wel een naar een baantjc aan de U. L. O.-school zal solliciteeren en die te vens het minderheidsrapport onderteekent, waarin de verwachting wordt uitgesproken, dat de op wachtgeld gestelde leeraren spoe dig weer een andere betrekking zullen vin den Telkens weer stuit men op ongerijmdheden, die het oordeel wettigen, dat de belagers van ons handelsonderwijs tot dusverre alles be- halve gelukkig in hun argumenten zijn ge- bleken. Laten wij ten slotte even memoreeren, dat de heer Sietsma een zeer goede en goed ge- documenteerde rede ter verdediging van ons handelsonderwijs heeft gehouden. Zijn woorden zullen ongetwijfeld in bree- deii kring voldoening gewekt hebben. Het was onze bedoeling aan het slot van dit overzicht nog cen woordje tot mr. J. P. Bosman te richten, maar het komt ons beter voor, dit niet aan deze onderwijsbeschou- wingen vast te koppelen. Wij hebben er nu een apart artikeltje van gemaakt, dat men elders in dit nummer zal kunnen aanfreffen. HET VERGAAN VAN DE SJ1SJIBOEM ARCE. Het Japanschc s.s. „Sjisjiboemaroe" dat Dinsdag in den Koerielen-archipel schipbreuk leed, had een bemamiing van 26 koppen en vervoerde 233 visschers, die naar Kamsjatka gingen voor de krabbenvangst. Men weet niet wat er van hen geworden is. Een Japansche torpedobootjager en een stoomvisschersvaar- tuig zijn naar de plaats des onheils vertrok- ken. DE BANKBILJETTENZWENDEL. Aan de „Daily Mail" wordt uit Boedapest geseind, dat onbekend gebleven personen in den nacht het paleis van justitie zijn binnen- gedrongen, waar zij dossiers, betrekking lieb- bende op de .valsche bankbiljetten-affaire, ont- vreemdden en ter plaatse verbrandden. Ten gevolge van deze gebeurtenis is het valsche muntersproces tot een nog niet bepaalden da tum uitgesteld. Op het verzoek van de Hongaarsche regee- ring tot uitlevering van den bij de valsche- munters-affaire betrokken prof. Mezaros heeft de Turksche regeering (Mezaros is in Turkschen dienst) een weigerend antwoord gegeven uit een oogpunt van beginsel. VALSCHE HONGAARSCHE BANK- B1LJETTEN. De politic te Weenen aiTesteerde vier per sonen, bij wie men valsche Hongaarsche bankbiljetten ten bedrage van een mlilioen kronen vond. Een huuner was een Hongaar, Weingarten genaamd, die de eigenlijke organisator van de zaak was. MET ROODE LEGER IN BELGIe. De socialistische partij in Belgie heeft vol gens dc Tel. een inschrijving geopend ten ba te van haar roode militie. Louis de Brouckere zet in de „Peuple" uiteen, wat er aan gelden derheden over de roode centurieen: over een noodig is en geeft daarbij navolgende bijzon- maand zal aan 132 centurieen, die alsdan volledig zullen gevormd zijn, uitgerust en ge- oefend, een vlag worden overhandigd. De eer ste divisie, aan wier organisatie thans wordt gewerkt, zal 25.000 man tellen. Na deze zal misschien in een tweede divisie moeten wor den voorzien. Aan ieder man wordt een arm band, een zak voor levensrniddclen en een rie- ten wandelstok ter hand gesteld, 50000 a 60Q00 uitrustingen van dien aard kosten 1 millioen francs. Derhalve wordt een militie- zegel te koop gesteld. AMUNDSEN'S POOLVLUCHT UITGESTELD. Het vertrek van de Norge van Gatsjina, dat een week geleden iederen dag verwacht werd, schijnt nu tot een nog niet vastgestel- den datum te zijn uitgesteld. Er heeft zich te Spitsbergen zeer veel sneeuw opgehoopt op de rails van dc smal- spoorbaan, waardoor het zeer inoeilijk wordt materiaal aan te voeren tot verbetering van de accomodatie voor het luchtschip. Er is een schip met 160 zeelieden te Spits- bergen aangekomen. die alien werken aan de toebereidselen voor de ontvangst van de Nor- landingsmast is nog niet gereed. Het lucht schip zal alleen teVadso ((Noorwegen) da- len in de geval van grooten sneeuwval of mist. Zouden de weersomstandigheden ongun- stiger worden nacTat het luchtschip is ver- trokken, dan zal de .Norge vermoedelijk naar Gatsjina terugkeeren, om beter weer af te wachten. AMERIKAANSCH SCHIP ALS VERLOREN BESCHOUWD. t Van liet Amerikaansche s.s. „Suduffco", dat 22 Maart te Panama moest aankomen. heeft men tot op heden niets meer gehoord. De reeders nemen aan, dat het schip, dat 3000 ton mat en een bemanning had van 26 man, is vergaan. Waarschijnlijk heeft het schip in een hevi- gen storm zijn draacllooze installatie verlo ren. Alle pogingen om het te vinden- faalden. ZUID-AFRIKA VRIJ VAN SPRINK- HANIE'-N. Een officieel communique van lite Departe- ment van Landbouw te Kaapstad meldt, dat tengevolge van den hardnekkigen strijo, di< in de laatste vijf jaren tegen de sprinkhanen is gevoerd, de Unie van Zuid-Afrika en Betsjoeana-land thans zoo goed als „vrij zijr van deze pest". Ten einde te waken tegen een herleving, zullen twee deskundige ambtena ren voortdurend in de woestijn-gedeelten pa trouilleeren. DE GEZONKEN OORLOGSSCHEPEN B1 ZEEBRUGGE. In de haven van Zeebrugge lig'gen eenige Engelsche oorlogsschepen, daarin gezonken tijdens de beschieting van Zeebrugge in der wereldoorlog. Men is thans met de b'erging diet- schepen bczig. Het wrak der ,,lphigenia'' is reeds ge- borgen.. Men hoopt met het lichte'n yan de ,,Intrepid" tegen half Mei gereed te zijn. Dar rest nog- de ..Thetis", men hoopt dat die in Juli zal zijn gelicht. DE WATERSNOOD IN BELGIe. Volgens officieele gegevens bedraagt de schade der overstrooniingen 300 uilllioen francs. In de buurt van Seraing, die vooral door den watersnood is geteistcrd, zullen 35C woningen worden gebouwd door de commis sie voor goedkoope woningen. STATIONSBRAND TE BOEKAREST. Een geweidige brand heeft het goederen- station'te Boefarest bijna geheel in de asch gelegd. Een groot aantal wolbalen van Duif sche herkomst, if/.amen een waarde van 306 millioen Lei vertegenwoordigende, ging in vlammen op. DE FRANSCHE PRESIDENT HAAR J.ONDEN. Officieel wordt medegcdeeld. dat de Presi dent van dc Franschc Republiek van Koning George een uitnoodiging heeft ontvangen, om in de maand Juni een.bezoek aan Londen to brengen. De heer Doumergue, die vergezekl zal zijn van den heer Briand, minister presi dent en minister van BuitenJandsche Zaken. zal op Dinsdag 22 Juni als gast van.den Ko ning en de Koningin op het Buckingham Palace aankomen en daar tot 25 Juni blijven vertoeven. BLOEDIGE TWIST RII HET MEER VAN GAL1LEA. Bij een twist over de visscherij-rechten op het meer van Galilea, werden negen vis schers gedooci en verscheidene gewond. De twist is ontstaan tusschen Koerdischt- en Cir- kassische visschers in de Fransche zone, lioe- wel eenige der mannen Palestinensers zijn. De belhamels zijn in hechtenis genonren hangende de beslissing oi de Britsche of dc Fransche autoriteiten dc zaak zullen vervol- gen. Men vreest echter, dat de stammen als hun eigen rechters zullen optreden. VERBORGEN PASSAGIERS. Thans is gebleken, dat te Algiers niet min der dan 41 Arabieren clandcstien aan boord van de ,Sidi Ferruch" zijn gegaan, tegen be- taling van 200 francs per persoon aan dc medeplichtige stokers. De „blinde" passa giers waren gedeeltelijk in de ballastruinue onder de stookruimten ondcrgebracht, waar ondraaglijke hitte heerscht. De daar gebor- gen passagiers zijn alien gestikt. De meeste Arabieren werden evenwei in de kolenberg- plaatsen verstopt. Vijftier. van de daar ge- borgen meuschen zijn levend te voorschijn gekomen. maar de anderen zijn onder dc kolen bedolven en men heeft de lijken van al die slachtoffers nog niet gevonden. KORTE BERICHTEN. Het Fransche parlemenf heeft definitie' de begrooting aangem men in de Kamer met 393 tegen 151 stemmen en in den Senaat met 272 tegen 7 stemmen, en is daarna tot 27 Mei uiteenjgegaan. De zonderlinge bakker, die te Gent zijn misnoegen over de regeeringspolitiek op d« ruiten van minister Anseeie ging uiten, is door geneesheeren onderzocht en ontoere- kenbaar bevonden. Hij zal in een gesticht voor krankzmnigen worden gcintcrneerd. Ernstige overstroomingen worden ge- meld uit het gebied van Tourairx FrankHjk. ALRMAARSCHE CODRANT. •y A

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1926 | | pagina 1