Radio-hoekje
Indlsche Eroniek.
Kippen en Sonijnen.
Ingezonden stukken
L. Frankenberg,
Alkmaar.
gr<
Na
1 Vrijdag 3 September.
Hilversunv 1050 M. 12. P'olitieberichten.
5.307.45. V oor a vondco nee rt door het
jH. D. O.-orkest. Mevr. Son]a ten Kate Kova-
lefska-mezzo sopraan. 7. Politiebericht-en.
7 45 en 10. Persberichten. 8.15. Kurhans-uit-
zending. Eerste Be e th o ve neoncertonder lei-
ding van Prof. O. Sohneevoigt. 1. Symphonie
No. 1. C-dtur (Adagio molto, Allegro con
brio-Andante camtabile con- moto-Mewuetto-
lAdagio, AllegrO molto e vivace). Pauze.
2 Symphonie No. 3. Es-doir (Eroica). (ABe-
ro con bno-Marcia funebre-Scherzo-Finale)
via afloop aansluiting met „Pschorr", aan
din Coolsingel te Rotterdam. Dansmuziek.
Daventry, 1600 M. 11.20—12.50. Het
radiokwartet en solisten (contra alt, tenor,
viool). 12.501.20. Orgelconcert van de
St. Mary Le Bow-fkebk. 1.202^20. Lunch-
muziek. 4.20: Scenes van „Cranford<" en
„Many Towered Camelot", causerie. 4 40.
Concert C. Wentworth en Fred. Lake (tenor)
^etten. 5.35. Kinderuurtje. 6.20. Orkest-
muziek. 7.20. Tijdsein Big Ben, weerbericht,
nieuws 7.45. Oudte Engellsche muziek door
R. Robertson, piano. 8. Muziek. 8.20. W
Rouse, humorist en Pierrot met Pierrette
8 50. Symphon-ieconcert. Suite v. d. werken
van Bach. Symphonie no. 8 in F. Beethoven
,9 50. Weerbericht, nieuws. 10.20. Symphonie
concert (vervolg). 11.20. Dansnruziek v. d.
Ciroclub 11.35. „The wheel of time", fanfa
re in 3 acten. 12.201 50 v.m. Dansmuziek
door de London Radio dansbar.d.
Parijs, „Radio-Paris", 1750 M. 12.50. Con
cert Lutien Paris (piano, viool, cello). 5.05
Muiziek door de Araf premier 'Jazzband.
8.50. Dansmuziek.
Konigswusterhausen, 1300 M. 8.50. Orkest-
concert. Werken van Dittersdorf, Stamitz en
Haydti. Orkest en M. v. d. Berg, viool.
Brussel, 486 M. en Antwerpen, 265 M.
.8.20. Concert. Mile Viala, zang met piano-
begeleiding. 9.30. „Totote", comedie in 1
acte. 9.35. Gramofoonmuziek. 10. „Prof. de
beaute", klucht. 10.20. Nieuws.
Munster, 410 M. 11.20—11.50. Opening
van de Duitsche radioten toonsteFling1.35
2.50. Vioolconcert. 4.35. Keukenpraatje. 5.20.
Duitsche muziek. 6.306.50, 6.50—7.20
7.20—7.50. Lezingen. 8.20. Orgelconcert
Pauluskerk Barmen. 910.40. Concert „Das
Meer", orkest en solisten.
UIT EGMOND AAN ZEE.
Maandag vergaderde de gemeenteraad
'Afwezig met kennisgeving de heeren Snoeks
en Maas, mede ook de heer Prins. Voorzitter
de heer C. J. Eijma, burgemeester.
Besloten werd aan C. Blok een stuk grond
aan de Bergstraat te verkoopen, n.l. 23 M2
a 1.50.
V. V. V. vroeg subsidie-verhooging. Aan-
gehouden tot de behandeling der begrooting,
;waarop reeds door B. en W. een aanmerkelij
ke verhoogng geplaatst is.
Aan de orde was nu het aangehouden ver-
zoek van de heeren Hartman en Broek tot
het instellen van een gemeentelijken ophaal-
dienst voor de belastingen.
De voorzitter adviseerde namens B. en W
om daartoen iet over te gaan. Zoowel door de
ontvanger als door den deurwaarder wordt
zoo schappelijk mogelijk gehandeld en voor
onwilligen helpt ophalen ook niet.
De heer Ruigewaard was van een andere
meening. In andere plaatsen: Velsen, Haar
lem en Alkmaar schijnt ophalen goed te be-
vallen.
Spr. vroeg, of het toch niet gemakkelijker
voor de menschen zou worden.
De voorzitter achtte dit nogal natuurlijk,
maar daarvoor diende dan het ambtenaren
corps te worden uitgebreid.
De heer v. d. Schenkel: Dat wekelijks op
halen beteeken niet veel, dat merkt men wel
bij het ophalen van fondsgelden.
De heer Zwaan gelcofde ook niet, dat op
halen heif zou brengen. Er is nu gelegenheid
genoeg en de ontvanger is dichtbij.
De heer K. de Graaff: Bij de gasfabriek
is't ook op niets uitgeloopen en het werd een
strop voor de gemeente.
De heer Krab: Soms moet men voor de be-
drijven drie, viermaal loopen voor een kwart-
je. Van da't ophalen komt niets terecht.
Het voorstel van B. en W. om afwijzend
te beschikken werd nu z. h. s. aangenomen
Door den Centralen Bond van Transport-
arbeiders was verzocht een arbeidsbeurs in
het leven te roepen.
De voorzitter merkte op, dat de menschen
hier voornamelijk hun werk moesten zoeken
in IJmuiden. Voor een arbeidsbeurs zouden
d aanvragen der reeders naar Egmond i*oe-
ten komen. Wanneer de menschen hier zelf
.hun best er niet voor doen, komen ze er niet
"in.
Afwijzend beschikt.
2. De rekening over 1925 werd den Raad
aangeboden. Zij sluit met een nadeelig saldo
,van 3826.hetgeen volgens den voorzitter
nogal meeviel. Dit werd beaamd.
3. Aangeboden werd de begrooting over
r1927, in ontvangst en uitgaaf op den gewo-
oen dienst groot 118613.83 en op den ka-
pitaaldienst 62000.
De voorzitter deelde mede, dat dit een in-
derdaad goede begrooting mag heeten, noch
te zwart, noch geflatteerd.
Voor de bestudeering van beide voorgaan-
ide stukken werd een commissie benoemd, be-
'staande uit de heeren Krab, v.d. Schinkel en
;Maas.
4. Voor 1926 werd voor de goede admi
nistrate een suppletoire begrooting coorge
steld en goedgekeurd.
5. Aan den heer I. J. Schrocvers werd on
der dankbetuiging voor de bewezen diensten
eervol ontslag verleend als onderwijzer aan
de openbare lagere school.
6. Voordracht zetters. Voor de vacatures,
ontstaan door het aftreden der heeren P. de
jjGraaff en G. Snoeks werden de volgende
Jweetallen gekozen: Vacature 1P. de Graaff
ven G. Zwart Pz., vacature 2: N. v. d. Pol en
JO, Snoeks.
7. Van de gelegenheid tot inschrijving op
(4iet jachtrecht in de gemeenteduinen was
"door twee personen gebruik gemaakt, n.l. A.
de Waard voor 15.— C. ,W. C. Printer
Jroor 40 per jaar.
B. en W. stelden voor het den hoogsten in-
jehrijver te gunnen. Als voorwaarde wordt
gesteld, dat het scbadelijk gedierte uit de dui-
'nen blijft.
B&ixer Zwaainneemie, dad het op de yori-
ge vergadering in de bedoeling lag te zorgen
om er geen dieren in te halen. Wanneer er
niet gejaagd wordt, dan zou spr. het liever
aan de Waard geven. Anders zou het een
fokkerij worden en kreeg men met de bouwers
te doen. V
De voorzitter merkte op, dat er nooit veel
last van schadelijk gedierte was, hoewel het
jachtrecht niet verpacht werd. Hij zal de fa-
zanten niet voeren. Naar spr. hoorde, deed
de Waard dat wel.
De heer Zwaan: Zijn daar bewijzen voor?
De voorzitter: Ik heb het van zijn mede-
jager Snoeks gehoord. Er is nooit last in de
gemeenteduinen geweest, voodat er gejaagd
werd.
Na nog eenige discussie werd hei voorstel
van B. en W. aangenomen. Tegen de heeren
Zwaan en Ruigewaard.
8. Door den advocaat van den heer Ver-;
hoeve was bericfat ingekomen, dat deze zijn
achteistallige rente in maandelijksche termij-;
nen van 300.wilde aanzuiveren.
E. en W stelden voor dit te aceepteeren
onder voorwaarde, dat ook het renteverlies;
betaald werd. Bovendien vroegen B. en W.
jnachtiging om bij eventueele stagnatie hao-,
delend op te treden.^ u
Aldus besl-cten.
Waarom is het zocntje van den heer Pot,
Eikelenbefgstraat op de school aan de
Laat?
jWaarom is het dochtertje van den heer
Holsmuller op de meisjesschool op de'Oude-
■gracht en zijn andere meisjes daar geweigerd
+en naar Rochdale gestuurd?
Waarpm is een kind uit de iWrldemanstraat
op de school op Rochdale terwijl een buur-
jcagetje op dfe school in de BrMlesteeg is ge
plaatst?
Waarom is het zoomtje. i M
Genoeg. va
v Bij vporbaat-diankepd?1 (T* r
;v-5"'<w'Hoogadrten&
N.V.
jaar
UIT NOORDSCHARWOUDE;
Naar vernomen wordt, zal door de
Concordia te Noord-Scharwoude dit
geen dividend uitgekeerd worden.
UIT WIERINGEN.
Indien een gemeente wenscht aan te slui-
ten aan het Proviociaal Waterleidingnet in
Noordholland, stelt het Provinciaal bestuur
als eisch, dat voor de woningen, gelegen bin-
nen een bepaalden afstand van dea weg,
waarin waterleidingbuizen zijn gelegd, op
gr-ond van de bouw- en woningverordening
de verplichting wordt gesteld, aan het net
aan te ^luiten.
De gemeenteraad van Wieringen had hier-
tegen bezwaar, voornamelijk op grond van
de omstandigheid, dat het water te Wierin
gen, in het bijzonder het wclwater, van goe
de hoedanigheid is. Wel wilde de Raad zijne
medewerking verleenen tot het opleggen dier
verplichting voor nieuw te bouwen woningen.
Een verzoek of hiermede door de provincie
genoegen kon worden genomen, werd1 aan
Gcdeputeerde Staten gericht.
Van het Provinciaal bestuur is echter be-
richt ontvangen, dat voor Wieringen geen
uitzondering kan worden gemaakt. Hiertoe
bestaat volgens genoemd bestuur des te min
der aanleiding, nu door_.de weinig centrale
liggiag van deze gemeente, de exploitatie ze-
ker niet rendabel zal zijn.
Het Provinciaal bestuur wijst er verder op,
dat zijne bereidverklaring om deze gemeente
zonder geldelijke verplichting harerzijds aan
te sluiten, vooral hieruit voortvloeit, dat te
verwachten valt, dat de levering op ruime
schaal aan de Zuiderzeewerken, die thans
mogelijk is, de op de exploitatie te lijden ver-
liezen eenigszins zal goedmaken.
Bij latere aansluiting zouden echter, naar
het zich laat aanzien, niet onbelangrijke gel
delijke offers van de gemeente moeten wor
den gevraagd.
UIT HEER-HUGOWAARD. r M
Het kinderfeest op 31 Aug. is hier uitste-
kend geslaagd, dank zij veler medewerking,
dank ook het schitterend weer voor de vie-
ring in de openlucht. Ongeveer 2 uur waren
de ongeveer 750 schoolkinderen onder lei
ding van het onderwijzend person-eel veree-
nigd op het sportterein, waar door de leden
der commissie alles voor de feestviering in
orde was gebracht. De verschillende wedstrij-
dea werden afgewisseld met goochelen enz
door de heeren A. Mullens en Co.
uit Rotterdam, die ook gedurende
de kermis te Alkmaar optraden. Deze afwis-
seling was voor de jeugd een heerlijke attrac-
tie, waarbij herhaaldelijk uitroepen van de
grootste verbazing klonken en hartelijk were
gelachen. Zonder eenig voorbehoud mag wor
den gezegd, dat de hr. A. Mullens en zijn
confrater zeer ten genoegen van het comite
hebben gewerkt, wat ook wel hieruit kan blij-
ken, dat de h. h. ook voor's avonds werden
geengageerd om de ouderen een poos aange-
naam bczig te houden.
Door Burgemeester. van Slooten werden
na afloop der wedstrijden de prijsjes uitge-
reikt, terwijl alien een troostprijsje ontvin-
gen. Van 7 tot 8V2 uur werd gepauzeerd, ter
wijl 's avonds concert werd gegeven door on
ze be,ide muziekcorpsen, ter afwisseling Mul
lens en Co. het een en ander ten beste gaven,
terwijl ten slotte een inderdaad mooi vuur
werk werd afgestoken. Was er 's middags
reeds vrij wat publiek, het avondfeest werd
bijgewooud door een zeer groote menigte, uit
alel deelen der uitgebreide gemeente. Het is
een igooie feestdag geweest, 31 Aug. 1926.
UIT ZUID-SCHARWOUDE. J
- Te Zuidscharwoude, in de nieuw ge
bouwde Kolfbaan van de Koltsocieteit „Op
Maaf heben de 50-slagen Kolfwedstrijden
plaats gehad, waaraan door ongeveer 150
kolfspelers uit Nordholland werd deelgeno
men.
De uitslag was de volgende:
Eerste klasse: le prijs W. Kostelijk te Oud
karspel 512 punten; 2e prijs P. Molenaar te
Zuid-Scharwoude 510 punten; 3e prijs M.
Schoot te Krommenie 480 punten; Serieprijs
J. Schrieken te Qudkarspel 116 punten.
Tweede klasse. Eerste prijs J. de Boer te
Koog aan de Zaan 480 punten*; 2e prijs P.
Boon, Zuidscharwoude 468 punten; 3e prijs
T. Kostelijk te Noordscharwoude 452 pun
ten. Serieprijs P. Glas te Zuidscharwoude
106 punten.
Derde klasse: le prijs W. Friedt te Alk
maar; 2e prijs W. Glas te Zuidscharwoude
met 426 punten; 3e prijs A. Boon te Zuid-
Scharwoude met 192 punten.
Serieprijs. G. Hop te Noordscharwoude
met 10i punten.
De belangstelling voor deze wedstrijden
was groot.
J. v. ENSCHUT.
bait stofcje voor on'ze
(Wijfdachten eeret,-- dat.
jaadselrubriek bestemd was, maar het blijkt
~"jnadpre'l>eschouwing een fngezonden stuk-
Oc oplossing van ai deze vragen zal In-
irder^waarschijnliik het beste bij de afd. ,On-
W^^-jSjtaidhtaze-.lfflQneri'. krlfgen-.
Red- Alton. Crt.)
KORTE BERICHTEN.
jw- De heer P. Stapel, commissaris van
Eolitte te Leiden, heeft glsteren onder vele
lijiken van bdangstelling zijn 25-jarig jubi-
leum als commissaris van politie herdacht
XVIII.
(Buiten verantwoordelijkheid van de Redac-
tie. De opname in deze rubriek bewijsi geens-
zins dat de redactle er mede instemil)
NIEUWE LEERIdNGEN LAGERE V
SCHOLEN. i
Hooggeachfe Heer Hoofdredacteurj
Kunt u mij inlichtingen verschaffen omtrent
onderstaapd: v "ajP v.
Van Batovia nmr Bandoeng door
het Preanger bergland. Eerste
kermismaking met de tropische na-
tour. Amkomst te Bandoeng.
Een heusche badkuip. Ban
doeng's greet en beteekenis.
Relst men van Batavia naar Bandoeng, de
hoofdplaats der Preanger regentschappen,
dan bereikt men na eenige uren sporen door
het laagland de plaats Poerwakarta waarna
de weg vrij snel begint te stijgen. De heuve-
len en bergen, die men reeds kort na het ver-
trek uit Weltevreden in het verre verschiet
zag wegnevelen, schijnen steeds dichter bij
te komen, en weldira bemerkt de reiziger dat
de trein verloren is gegaan in een complex
van bergen en ravijnen, waarin hij zich als
het ware zoekend een weg baant. De tocht
over de geweldige bergbaan, die in schoon-
heid en kuostwerken kan wedijveren met de
beroemdste van Europa, is begonnen.
Hier zal voor den toerist, die Indie tot nog
toe alleen i-n de groote stad leerde kennen, de
tropische natuur zich in al lhaar overstelpen-
de veg^tatie en rijkdooi openbaren. Totdat de
invallende duisternis hem dit zal bdetten en
de trein de stad Bandoeng reeds vrij dicht is
genaderd, zal zijn oog geboeid blijven door
net machtige schouwspel, dat deze doolhof
van vulkanen en ravijnen biedt. 'Nu eens rijdt
de trein over geweldige bruggen die met twee
of drie spanningeni over afgronden van hon-
derden meters zijn geslagen, dan weer trek-
ken de twee reusachtige berglocomotieven het
gevaarte tegen steile helilingen, die zij niet
anders dan ini stijgende spiralen kunnen over-
winnen. En waar de bergreuzen den mensch
niet te omtrekken hinderpalen boden, daar
zijn tal van langere en kortere tunnels ge-
boord. Hier voor het eerst aanschouwt de
nieuweling de rijstveldien, Java's voedsel-
bronnen, met taaie volhardiog terrasvormig
aangelegd tegen schier onbeklimbare hdlin-
gen. Hier krijgt de vreemdeling voor het
eferst begrip van tropischen groei en tropische
weelde. Want alles wat hij ziet, is begroeid,
bedekt met zulk een intense vegetatie, met
zulk een overweldigende plantenweelde, als
-het oog in niet-tropische streken nimmer aan
schouwt. Hoe hoog zich Java's bergtoppen
ook in de azuren lucht verheffen, zij dragen
tot hun kruinen hun vdlen rijkdom aan boo-
men en gewassen. En het zijn in dit overwel
digende la-ndschap van eeuwig en nooit ver-
welkend groen alleen hier en daar langs de
flanken der vulkanen de lang gebluscnte la-
vastroom-en, die eens fcun allesvemietigen-
den loop -zochten naar de dakn. welke zwart-
grijze onvruchtbare vlekken teekenen in deze
oneindige vruchtbaarheid. Als wij trekken
over de ravijnen zien wij diep beneden ons de
bergriviertjes als smalle beekjes hun weg
zoeken door een bedding van ontzaglijke stee-
nen. Maar diezelfde beekjes zwellen in den
regentijd tot bruisegde razende stroomen, die
alles op hun weg meesleepen, ook de ontzag
lijke steen'Mokken, die nu als door machtige
godenhand verspreid langs de uitgesleten
bedding liggen. En van de bedding omhoog
langs de soms bijna loodr-echte wanden der
ravijnen klim-t de plantengroei in overstelpen-
de weelde van varens en pal-men, alsof de
aarde begeerig was de d'iepe wonden in haar
schoot door eeuwig groen- te verbergen. Zelfs
de rotsen schijnen in dit land niet onvrucht-
baar; zij zijn bedekt met een fluweelig zacht
verraderl-ijk glad mos en uit bun spleten
d-ringen- slingerplanten en varens en uit hun
met stof volgewaaide kerven springen wilde
orchideeen.
Bij Tjimahi, de groote garnizoensplaats, is
de trein reeds door den gordel van bergen,
die dte Bandoengsche hoogvlakte omsluit,
heengedrongen en in snelleren loop brengen
de locomotieven ons nu naar de hoofdplaats.
Met donderend geraas sto-rt die trein zich
onder dte hooge overkapping en na weinige
min-uten staan wij op het perron, waar de-
zelfde geanimeerde drukte heerscht, die wij
tevoren te Weltevreden en daarna op de di
verse tusschenstations hebben aanschouwd.
Alleen wij bevinden ons hier niet langer tusi-
schen- Maleiers en Javanen, het zijn nu ras-
echte Soed'aneezen, die ons omringen. En
het treft den opmerkzamen toeschouwer al
terstond, dat dit volk van ander, rijziger,
fleuriger, welgebouwder type is, de vrouwen
vooral fijner en ook veel knapper dan het
volk, dat de kuststad1 bevolkte. Ook in de
kleeding openbaart zich het verschil; vooral
ook weer bij dte vrouwen. Droegen de inlandr
sche schoonen te Batavia nog wel eens een-
voud'ige baadjes van witte dan wel onbe-
stemde kleuren, vergenoegen op Midden-Java
zooals wij zullen zien de vrouwen zich met
het donkere donkerblauw of zwart, hier in
de Preanger is het bij de vrouwen alles telle,
schaterende kleur. Geen rood is te rood; geen
jroen, geel, mauve, hemelsblauw, oranje te
el om de slanke figuurjes te omsluiten-. En
waar de sawah's der Preanger zeer vrucht-
!)aar zijn en derhalve de Soedaneezen to-t de
welvafendste bevolkingsgroepen van den
Archipel behooren, zoo spiegelt zich deze
welvaart verder af in de fraaie goudten mun-
ten, die de vrouwen in overvloed als knoc-
pen aan haar baadjes plegen te dragen, dan
de ontelbare armbanden, oorringen en ande
re sieradten, waarmede zij zich behangen in
dte zilveren gordels, die haar slanke leest
omsluiten!
Maar reeds heeft de hotehnandoer zich
van onze bagage meester gemaakt en staat
op het stationsplein de ruime hotelomnibus
gereed om ons naar een der beide eerste klas
■hotels te brengen, waar de toerist te Ban
doeng een aangenaam onderkomen kan vin-
aden. Waar wij den oehtendtrein hebben ge-
.nomen en dus omstreeks half een in den mick
dag in de Pre.yiger hoofdstad arriveerden,
bemerken wij het verschil in temperatuur nog
,niet ten voile. Ook op deze Bandoengsche
hoogvlakte kan in de middaguren de tropi
sche zon fel branden, ondanks het feit, dat
wij; ons hier 700 meter hooger bevinden dan
te Batavia. Maar hier is het een droge hitte,
die oneind'ig prettiger aandoet dan de Turk-
sche Bad-temperatuur, die wij zoo juist ont-
vlucht zijn. 'N-eemt men daarentegen den mid-
dagtrein uit Weltevreden, die omstreeks half
acht in den avond te Bandoeng aankomt, dan
bemerkt men reeds onderweg naarmate de
trein hooger stijgt in het gebergte de verkwik-
kende koelere bergliucht, en client de onge-
lukkige stadsbewoner uit het laagland zich
bij aankomst te Bandoeng in zijn dtemi-sai-
son te wikkelen, die hij voor de gelegenheid
uit zijn kamfer-koffer heeft te voorschijn ge-
haald en meegenomen, wil hij niet een duch-
tige verkoudheid riskeeren.
De hotel-omnibus brengt ons door Chinee-
sche en Britsch-Indische handelswijken en
daarop door zeer Europeeschaandoende
straten naar ons hotel. En daar beginnen
wij, nauwelijks aangekomen op onze ruime
en comfortable kamers, met de allereerste
bezigheid, die zich na een Indische treinreis
opdringt: het bad Maar, 0 niet genoeg te
waardeeren unicum van tropische luxe, de
Bandoengsche hotels bieden ons niet slechts
de gebruikelijke mandi-kamers, maar ook
het genot van een echte Europeesche bad
kuip! En, men mag het gelooven of niet,
voor den uit het warme land gekomen zwoe-
ger, die zich thuis maanden en wdlicht zelfs
jaren met mandieen moest tevreden stellen, is
zulk een badkuip een sensatie en ik ken lie-
den, die een uitstapje naar Bandoeng niet in
de aMerlaatste plaats onderoamen om weer
eens van een heusche Europeesche badkamer
te genieten.
Maar nu wiji na het verkwikkende bad on-
zen honger hebben gestild aan de uitmunten-
de rijsttafel en op het ruime hotelterras zitten
te genieten van het traditioneele en in gehetel
Indie onvermijdelijke kopje koffie, gevoel ik
mij als cicerone verpHcht iets over Bandoeng
te vertellen, alvorens den aan mij toever-
trouwden reiziger in deze schoone plaats
rond te leiden.
Bandoeng is het product der laatste vij'f en
twintig jaar. Een kwart eeuw geledten be-
stond er weliswaar een onaanzienlijk plaatsje
van dien naam, doch niets deed toch vermoe-
den, dat dit stil'le onbekende bergdorpje zulk
een Amerikaansche vlucht zou nemen. Het
verrukkelijke klimaat heeft Bandoeng groot
gemaakt. Allengs hebben zij, die na een lang
leven van hard werken niet meer verkozen
naar het moederland terug te keeren, doch in
Indie wilden st-erven, in steeds grooter aan-
tal Bandoeng tot woonplaats uitverkoren. Er
zijn op Java nog eenige van die plekken,
waar de zoogenaamd'e „blijyers" zich vesti-
gen om hun levensavondi te slijen, b.v. Soe-
kaboemi in het W-esten en Malang en La-
wang in het Oosten. Maar zijn eerste groote
belangrijkheid had Bandoeng te danken aan
het feit, dat het legerbestuur er werd ge-
vestigd, dat de groote garnizoenen in en
rondom Bandoeng werden gelegerd; dat van
de door de hooge bergen ingesloten Ban
doengsche hoogvlakte de versterkte stelling
Bandoeng werd gemaakt, het eventueele bol-
werk van ons militair gezag op Java. De
legercommandant kreeg er zijn paleis, het
dtepartement van Oorlog werd er gevestigd.
Daarna ging het in versneld tempo. Men
vindt er tegenwoordig reeds het departement
van Gouvernementsbedrijven, het geweldig
uitgebreide complex van de kantoren der
Staatsspoorwegen, de artillerie-inrichtingen,
twee vliegkampen, de Technische Hooge-
school, verschillende uitmuntende inrichtin-
gen voor middelbaar en voorbereidend Hoo
ger Onderwijs, een geweldig ziekenhuis
waarop menige stad- in Nederland trots zou
zijn, het instit-uut Pasteur, enz. enz. En er
is een sterke beweging op den duur d'en ze-
tel der regeering naar Bandoeng over te
plaasen, al heeft dit streven dan ook voor-
loopig fiasco geledten. Door de nabijheid der
talrijke ondernemingen voor thee- en kina-
cultuur heeft Bandoeng zich ook in d'en loop
der jaren ontwikkeld tot het planterscentrum
bij uitnemendheid van den Preanger, en het
zijn niet alleen de op Zon- en feestdagen
naar de stad afzakkendte planters 'die er le
ven en beweging brengen, ook dte handel
heeft zich daarom tot dit centrum aangetrok-
ken gevoeld'. Talrijke te Batavia en elders ge-
vestigde handelshuizen en technische firma's
hebben te Bandoeng ten gerieve der cultures
filialen geopend en men vindt er de bijkan-
toren van alle groote banken. In latere jaren
heeft men zelfs de stichting van een Ban
doengsche Jaarbeurs aangedurfd, die nu elk
jaar wordt gehouden^ al is het succes voor-
SCHOOLTASSCHEN
wasdoek of leder, met of zonder handvat
zwart of bruin.
loopig ook niet bijster groot. Congressen en
vergadenngen worden, ook al weer wegens
het klimaat, dat den deelnemers behalve de
congresgeno-egens tevens altijd weer ettelij-ke
dagen van koelte verschaft, bij voorkeur in de
Preanger hoofdplaats gehouden en het be-
ho# eigenlijk niet gezegd, dat Bandoeng als
trekplaats voor het groote toerisme en als
uitgangs- en eindpunt van vacantiereizea 00
de eersite plaats staat.
Hoe verheugend ook zulk een snene grc*
de daaraan iuherente nadeelen bleven Ban-
doeng ook niet gespaard. Er had een wilde
speculate plaats in bouwterreinen en op dii
bouwterreinen werd jarenlang even wild g^
bo-uwd. Bandoeng groeide uit tot een groote
stad en nam de daarbij passende allures aan
zonder dat in economisch opzicht dit alles
geheel volledig verantwoord was. Voor alle
grootscheeps opgezette villaparken en villa's
waren nog lang niet altijd bewoners te vin.
den, in het gemeentelijk ziekenhuis was nog
nimmer een der vele zalen vol, het stadhul
staat nog steeds aan den rand der stad in
stede van zooals de locale chauvinisten
droomden temidden van eindelooze nieuwe
wijken, niet al'le handels- en industrieele on-
dernemingen, die werden opgezet bleven be«
staan, niet alle regeeringsdepartementen, die
men er had verwacht, werden tot nu toe
overgeplaatst en vele daarop gebaseerde uit-
breidingen bleken een strop. Maar dit zijn
zooals gezegd, teleurstel-lingen en nadeelen,'
die elke zoo snel groeiende stad op haar de.
betzijde boekt en Bandoeng heeft niettemin
zijn toekomst, die niet anders dan hoopvol
kan zijn.
In een volgende Kroniek zullen wfj deze
allerjongste en veelbelovende, doch daaren-
boven voor onze toeristische doeleinden zoo
belangrijke Indische stad, nader bezichtigen
D B.
HET HOUDEN VAN KRIELEN.
Al meer en meer breidf zich de liefhebberi}
in dwergrassen uit, vooral in de stedea,
waar men met -de beschikbare ruirnte erg
woekeren moet. Zelfs op bovenhuweo, op
veranda's, ja op een vlak kan met wat over-
leg in die richfing veel gedaan worden. hi
het bijizondleT zij hier herinneKl, dat het
geheele veiiblijf vrij van den bodem gemaakt
kan worden, zoodat met afvoer van goot-
water geen moeilijlkheid ontstaat, als bijv,
een hoogte van een twintig centimeter vast-
gesteld word't. Velen meenen, dat de krie-
len alike# als aardigheid voor mevrouw of
de kinderen kunnen dienen. Niets is minder
waar. Er zijin dwergrassen, die bijha tot de
groep der nutrassen te brengen1 zijn. De
hoofdzaak is met gezonde diertjes te begin
nen, hetzij tevens voor tentoonstellingen of
niet.
De keuae is groot. Men heeft de rozekam-
mige Bantams of Javakiielen fraai zwart,
schitterend wit, fijn geteekend koekoek-
kleurig en de bijtzonder fraai gezoomde
Sebright krielten m goud- en zilverkleur. Die
van Kuifhoenders houdt, vindlt ook in de
krklen zijn gaditog. Een sieraad vormen de
zwarte en blauwe Witkuifkrielen, ook de ge
heel witten.
Die van zeer katae diertjes houdt, doet
zijn keus in de verschillende varieteiten vaa
Wyandottejkriekn, waarvan de Witten en
Zwarten, de Colombia's en de PatrijbJkleuii
gen alle bekend zijn om hun be-trekkeliji:
groote eieren en hun veel leggen, zelfs in de
wintermaanden. Al de genoemde rassen
moeten zooveel mogelijk het volkomen even-
bteld zijn in miniatuur van de overeenkom-
stige -grootte rassen.
Modhfen er nog liefhebbers zijn die aan
krieltjes met beveerdte beenen de voorkeur
geven, omda: ze in kleine tumtjes hoege-
naamd geen schade kunnen doen, daar ze
weinig krabben en omverhalen, die kan
tracht-en in het bezit te komen van Sabelpoot-
krieltjes, die met hun veelkleurig pakje, hun
aardige vormen met een fazant in pradht
wedijveren. Ze worden driekleurig en twee-
kkurig gefokt met en zonder baard1, maar
o1:1" zee-r zware voetbevederinig, die op
alle met
potsierlijlke wijze reeds bij de pasgeboren
Sabelpootjes aanwezig is. Er bestaat ook
nog een kleurslag van dit ras, hetwelk men
blauwporcelein noemt. De Franschen be-
d'achten voor dte Sabelpootkriekn den naam
Mile Fleurs en weer elders in het buiten-
land heeft men er den naam Tuinhoen aan
gegeven, omdat zooals ik reeds aanstipte, ze
in den tiiin mogen rondloopen zonder te
veel tuiniman te spelen.
Behalve deze Sabelpootkriekn zijn er nog
een paar andere ra-ss-en met beenbevedering,
nl._ de Cochins en de Brahma's in lcrielvorm.
Zij moeten en te vorm en in kleur en in ka-
rakter geheel het evenlbeeld zijn van de
reuzenrassen.
Wil men fen slotte iets zeldzaams hebben,
dan zouden het de Japansche Chabo's en de
lanigstaartige Phoenixkrielen moeten zijn,
diertjes die speelgoed zijn van de rijke
Japansch-e dames en kinderen.
Het meisje ,.0 Piet, zijn we niet vr<S<5selijk vuH f Ik
scnaam me om naar huis te gaan.'*
Het jongetje ,X.aten we nog maar wat vuiler worden-
oe was6chen on6 nou in alle geval tdc&"
- (Humoiistj!. j
in
